OPTAVERAM MAXIME, AD MODVM JLLVSTRIS, AC
reuerendissime Præsul, inter tot Iuris vtriuśvtriusque professionis labores, eośeosque indefessos, te iam
diu moribus, prudentia, & Reipub. singulari regimine toto in Hispaniarum Principatu
insignem, vel exiguo munere: nec enim magnum, nisi animum spectes, à me prodire potest, incunctanter adire. Vrgebat sanè hoc ipsum cogitantem domus illa Salmanticensis, tui, & similium virorum causa toto penè orbe celebratissima, quæ me sub maximi Saluatoris tutela ita souerit, vt planè ipse absque graui proditionis nota diffiteri non valeam, qualescunqualescunque meos in hac Iuris disciplina conatus ei tribuendos fore. His accedebat̃accedebatur,
quod multis argumentis compertum satis haberem, quanta in me tibi è conspectu ignotum hominem, nec vllis
quidem obsequijs demerentem, semper vsus fueris beneuolentia. Sed & cunctantem impediebat, quòd nequaquam teipsum interpellare his leuibus negotijs auderem: te, inquam, magnæ diœcesis tunc Curiæ incumbentem,
& Tridentinæ Synodi deinde actionibus satis æquè ac piè, grauioribus nempe Reipublicæ deliberationibus occupatissimum. Is etenim palàm Christianæ religioni inuideret, qui in tanto rerum conatu, alioqui fatalibus
bellorum diris, magna cum iactura intercepto, Præsulem infracto animo œcumenicis Christiani orbis causis
studium, vel corporis, atque animi vires exhibentem, vel breuis libelli, eiuśeiusque facili lectione auerteret. Verùm
postquam in Hispaniam, vt tibi commissum gregem salubri disciplina institueres: tot vndique iactatus procellis, non absque graui vitæ periculo redisti, mihi planè videor debiti muneris officium cum egregia honoris ac nominis iactura, paulò negligentius exequi, nisi tot omnifariam titulis antistitem ornatissimum, alicuius Operis
nuncupatione salutauero. Nam & præter dedecoris labem, etiam serò, tua tamen comitate, atque animi candore denique remissam, quis non vel caligantibus oculis intelliget, mihi meiśmeisque laboribus, tui numinis protectione decus maximum imminere? Olim quidem dum Salmanticæ honesto desiderio, & ingenuo animo cupientis
studiosæ iuuentuti prodesse, & placere, Iuris Pontificij Regulam è diuo August. à Bonifacio 8. in ordinem tituli
de Regulis iuris deductam, quatuor ferè mensibus ordinaria lectione interpretari nitebamur: hanc auditoribus polliciti sumus operam, vt paulò accuratiùs, quæ tunc voce dictabamus, in breuis Relectionis Commentarios
digesta publico prælo committerentur: ne me dictante in codicillos, aut pugillaria minus distinctè, &, vt solet,
non omninò certis, nec veris allegationibus conclusiones quæstionésue referre cogerentur. Nec tamen potuimus
publico huius regij Prætorij munere, & quarundam aliarum nostrarum Commentationum editione impediti,
statim promissum exoluere, quin & ad diem hanc procrastinantes nondum eam operam præstitimus, quam te
patrocinante, ornatissime Præsul, etsi serò, confidenter tam en præstamus. Nam etsi nequaquam ipse tantum fauoris, & gratiæ promereri possim, vt hæc nostra scripta fouenda suscipias: pro tuo tamen liberali candore, quo
cuiuscuiusque studiosi optimos conatus amplecteris, illud vltrò mihi tribui postulabo, vt me ipsum, qui hæc elaborauerim, in tuam, mihi diu optatissimam, clientelam humanissimè suscipias. Multis enim coniecturis non suspicor,
sed constanti fide compertum habeo, hoc beneficium, ingens profectò, à te mihi impetrandum fore. Quod reliquum est, Optimo Maximo, ac rerum omnium conditori Deo vota supplex ex animo facio, vt te moribus egregijs, eruditione insigni, & in Rem public. Christianam feruentissimo zelo institutum, ad multam ætatem incolumem conseruet. Vale. Ex inclyta
Granata. Calendis Nouembribus. Anno Domini 1553.
