Covarrubias y Leyva: Opera Omnia - The School of Salamanca

CAPVT, SI HAEREDES.

PRAETER alia quæ circa executionem vltimarum voluntatum scripsimus in capit. 2. huius tituli, illud hîc adnotare libet, & necessum est,

1

^† non tantùm ad Episcopum pertinere curam hanc exequendi |

p. 676

extremam morientium voluntatem, ita vt hęredes, aliósue testamentarios executores moneat, & compellat executionis officium peragere, quod hîc probatur, & in capit. tua. & in c. Ioannes. isto titu. verùmetiam iudicem ciuilem eandem facultatem habere adhuc in legatis pijs: hoc etenim munus est mixti fori. Abb. & Barbat. hîc colum. 1. & 2. text. in Auth. de eccles. titu. §. si quis autem ædificationem. collat. 9. melior in l. hæreditas. ff. de petit. hæredi. quem hîc dicit singularem esse Barb. colum. 2. imò ex eo probat, nemine petente officium iudicis exerceri posse circa executionem legati pietatis causa relicti. Roman. in Authenti. similiter. C. ad legem Falcid. speciali 20. vltimarum voluntatum. Hinc deniq;denique permissum

2

^† est omnibus hominibus petere, vt legata pia soluantur, atque executionem deducantur, si viderint aduersus testatorum voluntatem, vel ex hæredis, executoris, aut certè iudicis segnitie quicquam attentari. textus optimus in l. nulli. in fine. C. de episco. & cleric. & in dict. Authen. de eccles. titu. §. si autem qui hoc facere. quem dicit singul. Aret. in c. cùm olim. de testibus. & Romanus consilio 69. Regia l. 7. titulo 10. part. 6.

Ex eadem ratione & insinuatio testamenti fit, vt quæ semel

3

^† apud iudicem comperta fuerint, non possunt vllo modo interuerti. l. repetita. C. de episc. & cler. l. consulta. C. de testamen. quæ quidem insinuatio potest fieri apud iudicem Ecclesiasticum, licet testamentum non sit in piam causam conditum. argumento sumpto ab hoc capite. Imol. in cap. fin. de fide instrumen. vbi Anton. & Felin. dicens, hanc opinionem communem esse. nu. 3. Glos. tamen hîc verbo, ab Episcopo, diuersum probat dicens, testamenta insinuanda esse coram iudice seculari, quod procedit, quando testator erat Laicus, & minimè compertum est, an testamentum sit pietatis causa factum. Barba. hîc nume. 10. Ioan. Andr. & Abb. in dict. capit. fina. Aufreri. in Clemen. 1. de offic. ordina. regula 2. fallent. 11. etiamsi hęres in eodem testamento institutus sit Clericus, secundum eosdem, quorum opinio mihi videtur magis communis, & Regia l. probatur. l. 4. titulo 2. libr. 5. in ordin. Regijs. idem notant Bald. & Corn. in l. omnia testamenta. C. isto titu. idem Bald. in Authent. Clericus. & in l. repetita. C. de episc. & cleric. Gulielm. Benedict. in c. Raynutius. eo. tit. verb. & vxorem. num. 420.

Eadem verò glos. sensit hanc curam, vt testamenta executioni tradantur, Episcopo incumbere, etiamsi legata non sunt pia. & id in hoc tex. probatur, & cōmunitercommuniter receptum est, vt fatentur Card. & Barb. hîc, num. 3. Antonius in capi. Ioannes. isto titu. quam opinionem communem esse asserit Alexand. in consi. 239. libro 6. col. vlti. eam secutus: tametsi aduersus hanc sententiam disputet hîc Barbat.

Cæterùm ad huius capit. intellectum duo tractanda sunt. Primum, an Episcopus ante annum datum executioni possit cogere hęredes, aut executores testamentarios exequi vltimam voluntatem. Secundum, qua

4

^† pœna puniatur hæres, aut executor, negligens executionem peragere intra tempus à iure diffinitum: quod tractat text. in Authen. hoc amplius. C. de fideicommis. quem Bernar. hîc adducit. Quoad primum igitur proponimus assertionem, posse Episcopum intra quinque menses, aliúdue tempus arbitrarium, cogere hęredes, & executores testamẽtariostestamentarios vltimam voluntatem ad executionem deducere, per censuram ecclesiasticam, vel per interdictum administrationis bonorum defuncti. text. optimus hîc, ex quo præcipuè hæc assertio colligitur, etiam quoad legata profana. glos. Abb. colum. 1. Imol. col. 3. Barbat. num. 8. & Cardi. hîc, & id comprobatur à l. si domus. §. in pecunia. & l. cùm res. ff. de leg. 1. quibus apparet hęredem debere cum primùm potuerit exequi ea, quæ testamento disposita fuêre. Nam text. in dicta Authen. hoc amplius. annum concessit, vt eo lapso hæredes puniantur, vel, vt executio ad Episcopum deuoluatur, ex Iure Canonico & ciuili: & id ex eo etiam comprobatur, quòd Episcopus potest propria constitutione excommunicationis pœnam statuere contra executores negligentes in vltimarum voluntatum executione. Frederic. consil. 95. Roma. consi. 228. latiùs Boteus in tract. de Synodo. 3. part. artic. 1. num. 172.

Circa secundum sit prima conclusio. Hæres negligens

5

^† exequi, & soluere legata pia intra sex menses, in pœnam cogitur legatum reddere cum omni emolumento, quod ex eo potuit percipi à die mortis testatoris: sex verò menses ab insinuatione testamenti computantur. text. in Authen. de eccles. tit. §. si autem legatum. collat. 9. dixit singu. Bald. in c. ad nostram. de iureiurand. col. 2. notant Abb. Imol. col. 2. & Barb. num. 8. hîc, & optimè Constant. Harmenopulus in epitome Iuris ciuilis, libr. 5. titu. 10. cap. de legato pio. dicens, hæredem negligentem per annum soluere legatum factum ecclesiæ, ad duplũduplum posse conueniri. quod arbitror notandũnotandum esse ad text. in §. item mista. Instit. de actioni. vbi duplum soluet hæres, qui distulerit legatum ecclesię, aut loco pio soluere, donec apud iudicem conuentus fuerit: qua in re forsan errat Harmenopulus. Quòd si hęres præmissa bina admonitione facta ab Episcopo per publicum nuncium, aut Episcopi œconomo, legata pia exequi neglexerit, etiam ante annum, priuatur commodis ex testamento ei delatis. textus in dict. Authent. de eccles. titu. §. si autem qui hoc facere iussi sunt. Imol. hîc. 2. colum. Barto. Salyce. & Docto. in d. Authenti. hoc amplius. idem probat text. in Authen. licet. C. de episco. & cleri.

p. 677

Secunda conclusio. Hæres, aut

6

^† executor testamentarius semel monitus, non tradens executioni extremam defuncti voluntatem, amittit omne lucrum ex hæreditate, vel testamento sibi competens. Auth. hoc amplius. C. de fideicom. Regia l. fin. titu. 10. parti. 6. ita, vt hæres etiam prælegata amittat. Bal. & Alexan. in l. qui filiabus. §. fina. ff. de legat. 1. Est autem maxima dubitatio, an pręfata monitio fieri debeat ab ipso iudice, vel sit satis hæredem admoneri per nuncium publicum. Et Paul. Castren. Angelus, & Iason in dicta Authentica, hoc amplius. 2. col. asserunt ad pœnam illius Authent. exigi necessariò, vt ipsemet iudex hæredem, aut executorem admoneat, ita vt non sit satis eos per epistolam, aut nuncium, literásue admoneri. quod probatur in dicta Authentica, hoc amplius. dum dixit, monitus à iudice. idem notauit Angelus in Authen. de hæred. & falci. §. si quis verò non implens. coll. 1. Guliel. Benedi. in c. Raynutius. isto titu. verbo,

7

^† absq;absque liberis. in 2. nume. 199. quibus ipse minimè assentior tantum abest, vt eos sequar, quippè qui legerim in dicta Authenti. de hæred. & falcidi. §. si quis autem non implens. à quo assumpta fuit breuis decisio d. Auth. hoc amplius. hanc admonitionem decreto iudiciario fieri debere, non ergo ab ipsomet iudice: satis enim est eius decreto, aut literis fieri. quod gloss. probat in dicta Authen. §. illud quoque. verbo, decreto. quam dicit singu. Corse. in singu. verbo, citatio. & Ange. in dicta Authen. hoc amplius. idem adnotauit Francisc. Balduinus in d. Authen. de hære. & falcid. verbo, decreto iudiciario. Nec Regia lex fin. titu. 19. part. 6. iudicis mentionem fecit in hac monitione. Verùm, quia quisquis is est, qui Iustiniani Nouellas Codici inseruit, confusè nimis, & quandoq;quandoque peruersè eas in illam epitomen reduxit, hîc oportet prædictam Iustiniani sanctionem adscribere ex ipsa Nouellarum prima constitutione ab Haloandro in latinum sermonem è Græco traducta. His ante à nobis definitis sancimus, vt his, qui vel hæredes ab aliquibus scripta sunt, vel fideicommissa (siue ea vniuersorum bonorum, siue specialia sunt) aut legata meruerunt, omnimodò necessitas incumbat implendi eius, quod testator, aut qui legato eos honorauit, constituit, modò quod iniunctum est, legitimum sit, nec vlla id lex prohibeat, aut vt maximè honoratus facere omittat, ratum nihilominus fore expressis verbis demonstret. Si quis autem quod à testatore dispositum est, non impleat, sed dum quod iussus est facere, recusat, decreto iudiciario admonitus, per integrum annum ea, quæ honorato relictinomine competunt, extraxerit, siquidem ex illorũilllorum numero est, qui necessariò aliquid lege capiunt, in maiorem autem partem quàm lex requirit, hæres scriptus est, tantum capiat duntaxat, quantum illi in rationem trientis iure successionis ab intestato lex dari concedit, quod reliquum est, id totum auferatur, & siquidem alij hæredes scripti existunt, adcrescat illis pro ea parte, quæ cuicuique in institutione attributa est. Quòd si nemo alius hæres existat, aut qui scripti sunt, hæreditatem fortè non adeunt, tunc quod aufertur, adijciatur reliquis rebus, nec non legatarijs, fideicommissarijs, & seruis libertate donatis, copia fiat adeundæ, & acquirendæ eius hæreditatis, vt tamen modis omnibus imperata faciant, videlicet, cautione prius ab eis præstādapræstanda, prout vel rerum, vel personarum ratio admiserit, omnia se perceptis rebus facturos, quæ testatores rectè voluerint. Enimuerò si nemo eorum, quorum in testamento habita est mentio, hoc est, nec cohæres, neneque legatarius, neneque fideicommissarius, neneque seruus libertate donatus adire voluerit, tunc post eum, qui scriptus quidem hæres, in legitimam verò duntaxat partem, per hanc legem conclusus est, ad alios, quos ab intestato lex vocat, bona deferantur, vt consimiliter cautionem dent se completuros, quæ testamento sunt comprehensa. Hactenus Iustiniani Nouella, quæ vberrima oratione prosequitur ea, quæ in dicta Authenti. hoc amplius. diminutiuè traduntur. Id verò, quod in dicta Authentic. hoc amplius. dicitur hæredem minimè exequentem iudicium defuncti lege repræsentatum, non incidere in hāchanc pœnam, ita intelligendum est, vt iudicium repræsentatum dicatur circa libertates seruorum, quas iussit testator hæredem intra annum concedere: lapso etenim anno à lege cōcedunturconceduntur, ipso hærede negligente. l. cùm verò. §. subuentum. ff. de fideicommis. libert. l. si pecuniam. §. si seruus. ff. de cond. causa dat. & hoc ipsum in Nouella exprimitur illis verbis. Aut, vt maximè honoratus facere omittat, ratum nihilominus fore expressis verbis demonstret. Tametsi Francis. Balduinus contendat, hoc alienum esse à Iustiniani constitutione.

Hanc verò pœnam effugiet hæres, cui alia minor pœna à testatore indicta fuit ob hanc negligentiam: illa enim operatur, vt legis pœna cesset, ex notatis in l. si fundum sub conditione. § Stichum. ff. de legat. 1. l. 1. §. 1. ff. de penu. lega. per Alex. in l. ita stipulatus. colum. penul. ff. de verbor. obligatio. atque idem erit, si tempus prolixius testator designauerit, ad exequẽdamexequendam eius vltimam voluntatem, ex l. diem. ff. de legat. 2.

Porrò pœnam hanc ipso iure negligentibus exequi

8

^† vltimas voluntates statui, ita, vt sententia necessaria non sit ad eam indicendam, probat gloss. in dicta Authent. de hæred. & falcid. §. si quis autem non implens. verbo, auferri. Baldus, Salycetus, Angelus, Corne. & Ias. in dicta Authen. hoc amplius. fina. colum. per text. ibi, amittat. quod verbum priuationem inducit ipso iure. gloss. in l. amissione. §. qui deficiunt. ff. de capitis diminutio. Bald. in l. 1. columna 1. C. si mulier secundò nupserit. Abb. in capit. cùm in cunctis. §. fin. columna vltima, de electio. optimus textus in Authen. licet. C. de episcop. & cleri. dicens, hæredem negligentem post monitionem soluere |

p. 678

legata pia, amittere lucrum, & id Episcopum vendicare posse. Verbum enim, vendicare, pręmittit amissionem ipso iure. His etiam accedit, quòd verbum, auferatur, inducit priuationem ipso iure: quod verbum in dicta prima constitutio. Nouellarum in hac specie apponitur. & notat Tiraquellus in l. si vnquam. C. de reuocand. donatio. verbo, reuertatur. numer. 148. Ego verò libenter ab hac opinione dissentio: neque enim arbitror verbum, amittere, ipso iure esse intelligendum. glo. & communiter Doctores in l. si quis in tantam. C. vnde vi. Ripa in capitu. sæpè. de restitut. spoliato. colum. penult. glo. in l. si qua ex fœminis. & ibi Baldus. C. de secundis nuptijs. gloss. in capitu. si diligenti. de foro compe. probatur in capit. quia nonnulli. de Clericis non residentibus. iuncto capitu. de multa. de præbend. quam opinionem sequitur, eam dicens magis communem esse Andre. Tiraquel. in dict. l. si vnquam. verbo, reuertatur. numero 127. & sequent. licet non desint, qui ab hac sententia discedant. & idem dicendum est in verbo, auferatur. Nec huic sententiæ oberit textus in dict. Authent. licet. quia loquitur in alio dissimili casu, vti ex eo constat: quo fit, vt sententia sit necessaria in hac quæstione, quam tractamus, ad priuandum hęredẽhęredem & executorem testamentario lucro, ob negligentiam exequendi vltimam voluntatem defuncti. Paulus Castrens. in dicta Authentic. hoc amplius. secunda colum. Angel. in dicto §. si quis autem. Regia & insignis lex vltima, titulo decimo, parte sexta.

Egregia verò dubitatio

9

^† hîc sese insinuat, num filius hæres negligens legata pia soluere, amittat legitimam illam portionem, quæ sibi à lege defertur. Sunt enim, qui existiment ex hac negligentia etiam legitimam illam partem à filio amitti, ex eo, quòd in capit. licet. de voto. filius priuatur legitima portione, & primogenio, quia opus pium à patre sibi iniunctum exequi noluit. Item, qui monitus bis à iudice recusat soluere pia legata, etiam ante annum, priuatur lucris ex testamẽtotestamento ad ipsum pertinentibus. Authen. licet. C. de epis. & cleric. Auth. de ecclesi. titu. §. si autem qui hoc facere iussi sunt. Hæc verò decisio in filijs quoad legitimam locum habet: siquidem Nouella Iustiniani, quę legitimam portionem filiorum excipit, in legatis pijs minimè procedit. Nam lucrum quod ab hærede negligente aufertur, per eandem constitutionem substitutis, coniunctis, aut legatarijs defertur: at illud quod tollitur ab hærede ob segnitiem exequendi legata pia, distributioni Episcopi offertur, vt in dict. Authent. licet. igitur dispositio Iustiniani in d. Auth. hoc amplius. legatis pijs minimè conuenit. His tandem rationibus hanc opinionem asserunt Archid. & Domi. in c. Syluester. 11. quæst. 1. Ioan. And. Hostien. Ant. Ancha. & esse communem testatur Imol. hîc. Sed contrarium probabilius est. Primò, quia in dicta Authent. hoc amplius. fit mentio legatæ libertatis, & filius negligens in libertate concedenda ex testamento patris, non amittit legitimam: igitur non exequens pia legata, portionem istam minimè perdit, & tamen legatum libertatis pium est. l. 1. §. si autẽautem. C. de com. ser. manu. & ibi Bald. Ias. illum text. dicens esse meliorem iuris in l. 1. §. si quis ita. num. 15. ff. de verbor. obligatio. latè Euerar. in Topicis. cap. 22. Ad id etiam facit, quòd in iuris vtriusque locis, quibus punitur dilatio exequendi legata pia, nullibi fit mentio legitimæ portionis. Sed id tantùm sancitum est, lucrum testamentarium hæredibus, aut executoribus auferri: portio autem legitima non est lucrum, sed quasi debitum patrimoniũpatrimonium. l. si quis legatum. §. fina. vbi gloss. celebris hoc asserit. ff. de falsis. probat l. vltima. §. non enim. & ibi gloss. C. de codicil. notat Ias. in l. eum qui. C. de inoffi. testamen. Præterea, si præcedens opinio vera esset, contingeret sæpissimè portionem legitimam filio relinqui, non leui adiuncto grauamine, quód est contra tex. in l. quoniāquoniam in prioribus. C. de inoffic. testamento. Quamobrem vltimæ huic sententiæ subscribunt Cardin. Abb. Imol. Barb. hîc numer. 10. Bald. in d. Authen. hoc amplius. numer. 7. & Syluest. verbo, testamentum 2. q. 10. optimè Didacus à Segura in l. 3. §. fi. de libe. & posthum. fol. 7. colum. 1. ex hoc scribens, filium, cui pater in his regnis reliquit tertiam & quintam bonorum partem, differentem exequi parentis vltimam voluntatem per annum integrum, quintam partem amittere, non tertiam, quæ lege Regia pars est legitimæ portionis. Hanc etiam vltimam opinionem sensit hic Bernard. in vltimis verbis. dicit eam cōmunemcommunem Ioannes Cirier. de Primogenitura, libro tertio, quæstio. 6. & eam sequitur Carolus Molin. in consuetud. Paris. titulo primo. §. 8. in gloss. tertia, quæstion. tertia. Non oberit huic sententiæ textus in dicto capitulo, licet. quia illa decisio procedit in voto facto à parente, quod filius exequi noluit, & ob id priuatur tota hæreditate, atque etiam legitima: cùm hæreditas esset indiuidua, regnum, inquam. tex. in constitutione Frederici, titulo de prohibend. feudi alien. per Frederic. quo fit, vt id sit peculiare in voti executione omissa. Baldus in dicta Authenti. hoc amplius, colum. 2. Docto. in dicto cap. licet. qui in hoc conueniunt frequentius, vt asserit Roderic. Suares in repetitio. l. quoniam in prioribus. C. de inoffic. testament. fol. 5. colum. 4. sed ipse compertum habeo, filium grauari nōnon posse quoad legitimam portionem, etiam fauore pietatis, vt aliquod onus pium subire teneatur. cap. fina. 17. quæstio. quarta. & id etiam in voto notat Alberic. in dicta l. quoniam in prioribus. in principio. Barthol. Brixiens. |

p. 679

quæstio. venereali 37. siue voti executio consistat in conditione potestatis, casus, vel mista. Doctores in dicta l. quoniam in prioribus. vbi Roderic. Suarez in prima ampliatio. glo. Bart. Paul. Alex. & alij magis communiter in l. si pater. C. de institut. & substitut. Regia l. 17. titul. primo. & l. 11. tit. quarto. parte 6. ex quibus constat, à portione legitima prorsus excludi quancunque conditionem, siue sit conditio à casu, à filij potestate, vel mista. Vnde non placet Ioan. Andr. Henric. & aliorum opinio, qui in dicto capit. licet. existimant conditionem voti adimplendi à legitima portione non excludi, si pendeat à potestate filij, quod admittẽdumadmittendum non est.

Item illud adnotandum est, filium à patre hæredem institutum, adeuntem hæreditatem absq;absque beneficio inuentarij, eiusq́;eiusque confectione omissa, posse legitimam portionem deducere ex legatis. gloss. in dicta authent. hoc amplius. gloss. in authent. sed cùm testator. C. ad legem Falcid. omnium consensu receptæ, vt Alexan. asserit in l. scimus. §. penult. & ibi Ias. in §. vltimo. C. de iure deliberand. Corne. consil. 180. columna septima. volum. quarto. & Roderic. Suarez. in dicta l. quoniam in prioribus. septima ampliatio. idem Alexander consilio 67. libro quarto. vbi Carolus Molinæus eandem opinionem approbat, & communem esse itidem scribit Didacus à Segura in repetitio. l. vnum ex familia. §. sed si fundum. numero 165. ff. de legatis secundo. similis glossa in authentica de hæreditat. & Falcid. §. si verò non fecerit. verbo, lucrari. Ias. in dicta l. scimus. in principio. Regia l. septima. titulo vndecimo. parte sexta. ita tamen, vt ratione legitimæ legata diminuantur: sic verò diminuta soluantur vltra vires hæreditarias. Bartolus post Cynum, in dicta authentica, sed cùm testator. idem Paulus, Baldus, & Angelus Aretinus in dicta l. scimus. §. penult. Corne. in eadem l. si verò. Bald. in l. 1. numero 3. C. de bonis auct. iudic. possid. Corne. in dicto consilio 180. Suarez in dicta ampliat. 7. ad finem. quibus addendum erit, quod ipse tradam in capit. Raynutius. §. 11. in fin. Cæterùm, vt ingenuè fatear, prædicta Bartol. verba, dubium sensum habere videntur: nam si filius ex legatis non confecto inuentario, indistinctè legitimam portionem detrahere posset, frequenter omitteret eius confectionem, vt ex bonis hæreditarijs secretè legitimam caperet, & iterùm legata diminueret, deducta portione legitima. Quòd si dixeris hanc præsumptionem in filio minimè locum habere, id apertè conuincitur: nam & in eo locum habet text. in authent. de hæred. & Falcid. §. hinc nobis. Deinde Bartol. cæteriq́ue frequentissimè hoc præmittunt, dicentes, filium legata soluturum, etiam vltra vires hæreditarias, deducta tamen legitima portione: non enim quicquam filius hæres solueret ex proprio patrimonio vltra vires hæreditarias, si prædicta iuris præsumptio in eo cessaret. Quamobrem, ni fallor, Bart. & sequacium opinionem eo pacto intelligendam esse opinor, vt si filius hæres probauerit legitimis probationibus hæreditatis quantitatẽquantitatem, eandemq́;eandemque certam & definitam, legatis tamen vel æqualem, vel minorem, possit sanè ex legatis legitimam deducere portionem, eaq́ue deducta, legata ipsa per eam deductionem diminuta soluere teneatur, tametsi quantitatem hæreditatis excesserint. Sed etsi minimè probauerit filius hæres certam hæreditatis quantitatem, allegans tamen non esse in hæreditate bona, quæ sufficiant legatorum, nedũnedum legitimæ portionis solutioni, soluet omninò integra legata, nulla facta legitimæ portionis deductione, cùm hæreditas præsumatur opulenta, ac sufficiens, nisi contrarium vel conscripto repertorio, vel legitimis probationibus apparuerit, ex illa opinione, quam aduersus Bartol. probaui. in l. si constante. in principio. ff. soluto matrim. 1. quæstio. Si verò sententia Bartol. ibidem verior ac probabilior cuiquam visa fuerit, is necessario in hac, quam tractamus; quæstione, dicet, filiũfilium hæredem ex legatis posse portionem legitimam deducere, atque ita legata per hanc deductionem diminuta soluturum.

Tunc tamen non poterit certò sciri, an hæc legatorum solutio vires hæreditatis excesserit, quod videtur Cyni, Bartoli, & Doctorum opinioni aliqua ex parte refragari. Oportet autem aduertere, quid Regia Partitarum constitutio verè hac in quæstione senserit: nam licet communis opinio, quam ex Accursio retuli, eam possit pati declarationẽdeclarationem, quam Cynus, Bart. & alij frequenter comminiscuntur, Regia verò lex ita communem opinionem probat, vt seclusa Bart. declaratione, filius hæres legitimam portionẽportionem, prius quàm legata, deducat ex bonis, quæ constiterit in patris hæreditate, eo mortuo mansisse, nec legata soluere tenebitur, nisi quatenus possint, deducta legitima solui ex bonis hæreditarijs. Ea siquidem lex statuit apertè filium hæredem non confecto inuentario, legitimam portionem posse deducere eo modo, quo hæres conficiens inuentarium, Falcidiam è legatis deduxisset.

Præterea considerandum est, filium ad primogenium vocatum post obitum patris, non posse à patre grauari aliquot oneribus ex primogenio soluendis. l. vnum ex familia. §. 1. ff. de leg. 2. tractat Ioan. Cirier. de primogeni. lib. 3. q. 6. & Carol. Molin. in consuet. Paris. tit. 1. §. 8. in glo. 3. q. 3.

Ex quibus ipse deduco, filium minimè mandantem executioni pia legata intra annum, etiam præmissa monitione, nōnon amittere legitimālegitimam, nec iure primogenij ex hoc priuari: vtrũq;vtrunque |

p. 680

expressim concedit Carol. Molin. in d. §. 8. glo. 3. quæst. 3.

Hinc deniq;denique infero, falsam esse communem interpretationem. c. licet. de voto. Nam si ratione pietatis nihil est ab eius parte legitima auferendum, cur potius tota hæreditas indiuidua, occasione legitimæ partis, cui potius fauendum est, nōnon dimittitur apud filium, quàm ab eo integrè auferatur, ratione eius partis, quam negligentia amisit?

Et quod fortius est, cur

10

^† primogenio priuatur filius in d. c. licet. ex negligentia exequendi votum pium parentis, si & id constat ratione primogenituræ, & in rebus sub ea comprehensis, minimè posse onus aliquod iniungi ei, cui ipsum hoc ius defertur ex antiqua institutione? Erit igitur ille textus ita intelligendus, vt filius priuetur paterna hæreditate ob id, quòd patris votum, & legata non mandauit executioni. In hac verò priuatione mentio legitimæ nulla fit in prima illius cap. parte, quo fit, vt possit isthæc priuatio intelligi deducta legitima. Cæterùm, dum in vltima illius decretalis parte filius priuatur regno, quod ei iure primogenij delatum est, ex eo fit, quòd filius ipse promiserat votum parentis ad executionem deducere, & ideò id exequi tenebatur, vt scribit Carol. Molin. in consuetudine Paris. d. quæst. 3. & monitus à Romano Pontifice, vt propriam promissionem absolueret, hoc agere noluit, atque ex ea causa pro nimia contumacia excōmunicaturexcommunicatur, & in ea proteruè perseuerans, à Romano Pontifice regno indignus censetur ac priuatur: siquidem potest ex causa Romanus Præsul, Regem aliquem regno priuare. quod probat optimè text. in capit. grandi. de supplen. neglig. prælato. in 6. cap. alius. 15. q. 6. cap. Adrianus. 63. distinct. Ioan. Lup. de regno Nauar. 2. par. §. 7. cap. Apostolicæ. de re iudic. in 6.

Covarrubias ...: Opera Omnia

Ex cap. Si Hæredes.

SVMMARIVM.