Covarrubias ...: Opera Omnia

 Legal Information & Privacy

Ex §. Octauo.

Ex §. Octauo.

SVMMARIVM.

  • 1 Intellectus l. Titia Seio. §. Seia. ff. de lega. 2. & l. vel singulis. ff. de vulga.
  • 2 Substitutio facta vltimo morienti in tota hæreditate, reciprocam inter institutos præmittit.
  • 3 Substitutio facta vltimo morienti indefinitè reciprocam inter institutos inducit.
  • 4 Substitutio fideicommissaria, post mortem plurium constituta, etiam in tota hæreditate, non inducit reciprocam inter institutos, imò post cuiuslibet obitum admittitur substitutus.
  • 5 Substitutio pupillaris facta pluribus pupillis, non operatur inter eos reciprocam substitutionem, sed eis manet ius legitimæ successionis illæsum.
  • 6 Substitutio pupillaris facta vltimo morienti in tota hæreditate, inducit reciprocam inter institutos.
  • p. 748
    7 Substitutio pupillaris facta vltimò morienti in tota hæreditate, operatur fideicommissariam substitutionem inter institutos, si alter primo factus pubes decesserit.
§. OCTAVVS.
PORRO sunt qui opinentur, reciprocam substitutionem aliter etiam constitutam censeri. Nempe, si pluribus hæredibus institutis, quis vltimò morienti, aut ei, ꝗquod vltimò decesserit, substituatur: asserũtasserunt etenim reciprocam substitutionem inter eosdem institutos, ab ipso testatore censeri constitutam fuisse. text. celebris in l. Titia Seio. §. Seia. ff. de legat. 2. quem esse singul. profitentur Barto. & Paul. ibi. Alexand. in l. hæredes mei. §. cùm ita. 2. colum. ff. ad Trebellia. & plerique alij. Nam
1
† ex eo apparet, fideicommissum relictum ab eo, qui vltimus ex pluribus hæredibus institutis decesserit, operari hunc effectum, vt inuicem ipsi hęredes censeantur substituti. Rursus huic assertioni obstat Florentini responsum in l. vel singulis. ff. de vulgar. & in §. vel singulis. Institut. de pupil. substitut. vbi pluribus hæredibus institutis, si substitutio fiat ei, qui vltimò decesserit, inter ipsos hæredes non censetur facta reciproca substitutio, sed ius legitimæ successionis illæsum seruatur. Nec parum interest hanc quæstionem diligenter diffinire: siquidem reciproca substitutione hac in specie concessa, & ea fideicommissaria, non poterit quisquam illorum hæredum alienare aliquam rem ex illis bonis, cùm sint subiecta restitutioni. Si verò non censetur facta substitutio fideicommissaria, inter institutos locum habet legitima successio ipsis de iure conueniens. Et tantùm portio vltimi morientis debetur substituto, non cæteræ portiones, quamuis & illæ sint penes vltimò morientem, quia ei obuenerunt aliâs, quàm ex testamento.
Qua in re gl. in d. §. Seia. ideò credidit substitutionem fideicommissariam in illis verbis intelligi reciprocè factam, quia testator prohibuerat alienationem illorum bonorũbonorum, qua ratione visus est velle integram rem, aut integra bona substituto restitui, & ad hoc factam censeri reciprocam fideicommissariam substitutionem inter institutos. Hic tamen intellectus communi omnium cōsensuconsensu reprobatur, ex eo, quòd Iurisconsultus in d. §. Seia. ad eius decisionem non considerauit prohibitionem alienationis, sed illam substitutionem vltimò morienti factam. vnde Dyn. Bart. Albe. & Castren. in d. §. Seia. illum text. intelligunt in substitutione fideicommissaria, non in directa, in qua procedere existimant dict. l. vel singulis. idem notat Alexan. in l. penul. C. de impub. & alijs substit. cùm directa substitutio ex coniecturis non inducatur. l. iubemus. C. de testament. quæ quidem ratio non omninò sufficiens est, siquidem directa substitutio quandoque ex coniecturis colligitur. l. iam hoc iure. ff. de vulgari. sicuti & fideicommissaria coniecturis deducitur à testantis intentione. l. fideicommissa. §. hæc verba. ff. de legat. 3. l. vnum ex familia. §. vltim. ff. de legat. 2. ex quibus constat difficilem esse quæstionem istam, quam ideò sequentibus conclusionibus expediendam esse decreui.
Prima conclusio. Substitutio
2
† vltimò morienti facta in toto fundo, vel hæreditate, reciprocam omninò præmittit, & inducit fideicommissariam substitutionem inter ipsos hęredes, vel legatarios. tex. in d. §. Seia. quem ita interpretantur Bart. & Docto. ibi. dicit singu. esse Curti. iuni. consil. 16. colum. 2. & est communis intellectus, secundum Ias. in l. potest. ff. de vulga. & pupil. substi. & eundem in l. vlt. C. de impub. numer. 7. & Socin. in d. §. cùm ita. 2. col. dicentem singular. text. in d. §. Seia. atque eundem intellectum sequuntur Alexan. consil. 11. colum. 3. volu. 3. Ias. consi. 41. numer. 2. & consil. 33. volu. 1. & plures alij, quos expressim Ripa citat in dict. l. hęredes mei. §. cùm ita. nume. 17. & esse hanc sententiam magis communem fatetur Vigli. in dict. §. vel singulis. Nam si non esset præmissa, nec intelligeretur reciproca substitutio inter hæredes, vel legatarios: nequaquam posset ad vltimum morientem tota hæreditas, nec totus ille fundus pertinere, nec substitutioni locus esse posset, quod esset aduersus testatoris voluntatem, sicuti idem Iurisconsult. sensit in d. §. Seia. ad finem.
Secunda conclusio. Substitutio
3
† facta vltimò moriẽtimorienti indefinitè in hęreditate, vel fundo, tametsi vniuersaliter facta non sit, inducit inter hæredes vel legatarios reciprocam substitutionem, quod probatur in d. §. Seia. quo in loco Iurisconsultus in definitè verba refert, & ex eo solùm rationem decisionis colligit, quod vltimò morienti sit facta substitutio. Quorsum, obsecro, à testatore fieret substitutio vltimò morienti, in fundo aut hæreditate, si in eius tantùm parte testator voluisset substitutum admitti? Vnde verosimilius est etiam in aliorum hæredum, aut legatariorum partibus factam videri reciprocam substitutionem, & eam fideicommissariam, vt tota hęreditas, vel fundus ad nouissimum perueniat, & ab eo ad substitutum. Hoc etiam probatur ex alia ratione, nempe quòd in vltimis voluntarib. indefinita æquipollet vniuersali. l. si pluribus. ff. de lega. 2. l. si plures. ff. de legat. 3. Eandem secundam conclusionẽconclusionem asserit Alex. consi. 11. vol. 3. in responsione ad quintum argumentum, dum dixit tex. in d. §. Seia. esse intelligendum, quando substitutio fit vltimò morienti vniuersaliter aut indefinitè. Curti. iuni. in d. l. pen. num. 15. idem consil. 43. col. 2. & consil. 11. |
p. 749
colum. 3. sensit Bart. in d. l. vel singulis. & in d. §. Seia. dum seipsum retulit ad eundem §. Seia. qui de indefinita substitutione loquitur. idem adnotauit Viglius in d. §. vel singulis. Nec oberunt huic assertioni auctores, quos Ripa adducit in d. §. cùm ita. num. 18. quia loquuntur quando substitutio fit simpliciter: non autem quando fit indefinitè, vt constat ex Socin. consil. 249. colum. 6. volum. 2. & in dict. §. cùm ita. 2. colum. aut loquuntur, quādoquando fit substitutio post mortem plurium, quod statim tractabimus. Dicitur verò simpliciter facta substitutio vltimo morienti, si his verbis pronuncietur: Vltimo morienti, aut ei qui vltimus decesserit, substituo Titium: multò minus obstant quæ Socin. notauit in l. Marcellus. §. vlti. ff. ad Trebel. in fine. Sed si illi, quorum vltimo morienti est facta substitutio, sint positi in conditione, non in dispositione, non est locus huic reciprocę substitutioni fideicommissariæ. Socin. in d. §. cùm ita. colum. 1. Curti. iunior consil. 33. nume. 8. quorum opinio ab his pendet, quę in hoc c. diximus. §. 3.
Tertia conclusio. Substitutio
4
† fideicommissaria postmortem plurium constituta etiam in toto fundo, vel hæreditate, non producit fideicommissariam reciprocam substitutionem. l. vlti. §. filium. ff. de lega. 2. l. Lucius. §. Caio. ff. ad Trebelli. text. optimus in d. §. cùm ita. vbi vsus est testator reciproca substitutione, & ea cessante, nec præexistente persona dilecta magis testatori, locus est substituto, non expectata omnium morte, nec cōtingentecontingente in omnibus conditione, quæ adiecta fuit substitutioni. Hoc etenim casu substitutus admittitur post mortem cuiuslibet ad illius partem, cùm hæc plurium dinumeratio, in singularem quandam distributionem dirigatur. l. falsa. §. vlti. ff. de cond. & demon. l. 2. ad fin. ff. de cond. instit. ex quibus hanc tertiam assertionem approbant, & recipiunt Imol. & Alex. in d. §. cùm ita. & alij, quos referunt, hanc opinionem dicentes communem esse, Socin col. 2. & 3. Rip. nu. 25. in d. §. cùm ita. Socin. consi. 69. volu. 3. col. pen. Decius in d. l. penul colum. penul. Ias. in l. quidam testamento. ff. de vulg. Alex. consi. 92. volum. 3. col. 1. Soci. consil. 94. colum. pen. volum. 1. & Alexan. in d. l. penul. eandem opinionem etiam in contractibus approbat Alexand. in consil. 204. lib. 2. & ibi Carol. Molin. quem omninò legito. Et licet in contrarium disputet Socin. in d. §. cum ita. nume. 27. post Bart. in d. l. quidam testamento. & Aret. ibi, prima opinio, quæ communis est, verior videtur, ni adsit persona, quę ex verisimili mente testatoris fit substituto præferenda: tunc etenim omnium mors erit expectanda, atque inter institutos censebitur substitutio reciproca facta ex ratione l. pen. C. de impub. vbi Alexand. & Deci. colum. pen. Bart. & Imol. in d. §. cùm ita. Aymon consi. 11. quorum opinio communis est, sicuti asserit Curti. iuni. in d. l. pen. nu. 17. qui eam approbat, eandem fatetur communem esse Socin. in d. §. cùm ita. num. 26.
Et procedit isthæc limitatio non tantùm in liberis testatoris, sed & in alijs extraneis, in quibus præsumpta affectio testantis dari possit, vt substituto præferantur. Quinimò idem erit perpensa hac præsumptione, etiamsi illi, post quorum mortem fit substitutio, nominati fuerint in conditione: quod expressim notat Curti. iuni. consi. 43. nu. 9. Tametsi ab hac limitatione conentur discedere Socin. in d. §. cùm ita. num. 26. & 29. ac Ripa num. 27.
Cæterùm, hæc tertia & principalis conclusio minimè procedit in fideicommisso vsusfructus: nam si in eo sit substitutio concepta post omnium, vel plurium obitum, censetur reciproca substitutio facta inter legatarios, vltimo tamen morienti extraneus substitutus iudicabitur. l. codicillis. in prin. ff. de vsufruct. leg. quam ad hoc Bart. notauit in d. §. cùm ita. cui subscribit Ias. in l. potest. numer. 12. ff. de vulga. idem in dicta l. penult. numero 9. & ibi Curti. iunior nume. 18. ex ea ratione, quòd in legato vsusfructus etiam post portionem acquisitam pluribus, si portio deficiat in persona vnius, accrescit alteri. l. 1. ad finem. ff. de vsufruct. accre. Vnde tunc semper, mortuo vno ex legatarijs, superest alter, qui ex mente testantis excludat substitutionem. quamuis de hac Barto. opinione dubitet Imol. in d. §. cùm ita. & expressim ab ea discedant Alexan. num. 23. Socin. & Ripa ibidem.
Verùm enimuerò præfata conclusio tertia, locum sibi vẽdicatvendicat, etiamsi per nomen collectiuum fiat substitutio. dicta l. hæredes mei. §. cùm ita. vbi dum specialiter contrarium facta reciproca substitutione, vel secundum Barto. & communem in filio testatoris respondetur: in extraneis hoc, quod asserimus, conceditur, aduersus propriam dictionis significationem, ex præsumpta testantium voluntate, ab ipsa lege perpensa, vt ibi explicat Socin. nu. 28. & Curti. iunior in dicta l. pen. C. de impub. col. 1. & numer. 10. vbi Alexan. hanc extensionem admittit, dicens eam esse communem. col. penul. quod Socin. etiam fatetur dict. numer. 28. & in specie probant eandem sententiam Bart. & alij Doct. in dict. §. cùm ita.
Ex quibus primò infero, non esse satis tutum, quod Ias. scripsit in dict. l. pen. dum dixit, decisionem Pauli Castrens. qui ibidem asseruit, substitutionẽsubstitutionem factam pluribus post mortem omnium, inducere inter eos reciprocam substitutionem, posse procedere si dicta substitutio fuerit facta in tota hæreditate, vel legato: hoc enim existimo huic tertiæ assertioni palàm refragari.
Secundò, hinc deducitur vulgò reprobari Bart. qui in dicta l. quidam testamento. dixerit, substitutionem simpliciter pluribus fa|
p. 750
ctam in tota hæreditate, vel fundo, inducere inter ipsos reciprocam, & fideicommissariam substitutionem. Est etenim ea sententia Bart. falsa, etiam si prædicta substitutio nomine collectiuo sit concepta, quod ex præmissis constat.
Tertiò, ex his apparet, non esse admittendam hac in quæstione distinctionem Pau. Castrens. in l. qui duos. ff. de vulgar. Angel. in d. §. cùm ita. quos ibi Socin. numero 28. conatur defendere. Hi siquidem dicunt tertiam hanc, & communem assertionem probari posse facta substitutione post mortem plurium simpliciter: contrariam verò, quando substitutio fit vniuersaliter, aut per nomen collectiuum. Primo etenim casu post cuiuslibet mortem admittitur substitutus. Exempli gratia, Si hæredes mei decesserint, substituo Titium: aut post mortem hæredũhæredum meorum substituo Sempronium. Secundo autem casu, non admittitur substitutus, nisi omnibus omninò extinctis. Huic distinctioni consentit Vincen. Hercu. in l. pater filiam. §. vlti. ff. ad legem Falcid. Sed tamen minimè hactenus recepta isthęc opinionum conciliatio.
Quarta conclusio. Substitutio
5
† pupillaris facta pluribus pupillis hæredibus institutis, non operatur reciprocam inter eos substitutionem, sed adhuc eis competit legitima, & hæreditaria successio ab intestato. l. vel singulis. ff. de vulg. §. vel singulis. Insti. de pupil. substit. quas decisiones Bart. & alij communiter ita interpretantur: & Vincen. Herc. in d. l. pater filiam. §. vlt. 1. casu. & ibi Alexan. ex quibus apparet, hanc conclusionem procedere, etiam si sit facta hæc pupillaris substitutio nomine collectiuo, vel in tota hæreditate. Hoc etenim nihil ad hunc effectum conducit. Verùm si in persona vnius pupilli eueniat substitutio, excluditur substitutus ab altero pupillo eius fratre, non tamen à matre, eo casu, quo mater, excluso fratre, succedit filio intestato. Bald. vlti. colum. Paul. Alex. Ias. num. 6. Curt. iunior col. penul. in d. l. pen. C. de impube. quorum sententia crebriori calculo recepta quidem est, tametsi dubia sit, ex his, quæ Socin. adducit in d. §. cùm ita. num. 20. ex quibus etiam deducitur d. l. pen. procedere, etiamsi pupillaris substitutio non sit facta nomine collectiuo. gl. recepta communiter in l. si pater impuberes. ff. de vulgar. & pupil. substi.
Quinta conclusio. Substitutio
6
† etiam directa, & pupillaris facta vltimo morienti, in tota hæreditate, operatur ipsos institutos reciprocè substitutos censeri. tex. in d. §. Seia. Bar. Imol. Areti. & communiter alij in d. l. vel singulis. aliâs in l. potest. Ias. in d. l. pen. numero 7. Alexan. & Vincen. Hercu. in d. l. pater filiam. §. vlt. colum. 7. quorum opinio communis est, auctore Ripa in dict. §. cùm ita. numer. 21. qui eam sequitur. Et idem erit, si fiat hæc substitutio indefinitè, sicuti paulò antè diximus in fideicommissaria: nec enim diuersum hîc dicendum est. Erit autem facilimum exemplum huic conclusioni aptare, pupillari substitutione concepta verbis expressis. Quid ergo, si fiat compendiosa in hunc modum: instituo filios meos impuberes, & vltimò decedenti quandocunque substituo Sempronium? & sanè non videtur posse colligi ex tacita pupillari his verbis comprehensa, aliam tacitam pupillarem inter ipsos impuberes, cùm ex tacita dari non possit. l. seruum filij. §. vltim. ff. de legat. 1. quod in hac specie asserit Ripa in dict. §. cùm ita. num. 22. Cui ipse non assentior, quippè qui videam hanc pupillarem substitutionem non esse tacitam omninò, sed verbis generalibus expressam, & ideò matrem pupilli excludit. cap. si pater. hoc tit. in 6. Bar. & communis in l. Centurio. & in l. 2. & l. 1. ff. de vulga. & pupilla. substitut.
Sexta conclusio. Substitutio
7
† pupillaris facta vltimo morienti in tota hareditate, vel in definitè, producit etiam fidei commissariam substitutionem inter institutos eo casu, quo primò moriens, iam pubes decedat. ita eleganter Areti. in dict. l. potest. ff. de vulg. in fin. Non enim voluntas testantis exactè seruaretur, nisi esset locus huic fideicommissariæ substitutioni, cùm is voluerit ad substitutum vltimò morienti totam hæreditatem pertinere.
Loading...