ARGVMENT. CAP. XVI.
Ad quod ususque tempus res ecclesiæ locari
iure poßint.
SVMMARIVM.
-
1 Iure veteri res ecclesiarum non poterant ad longum tempus alienari, & sic nec ad decennium.
-
2 Prælatus, qui iurauit non alienare res ecclesiæ, periurus
non est, etiamsi eas locauerit ad longum tempus.
-
3 Res ecclesiærum ad vitam locari non possunt.
-
4 Hodie non licet vltra triennium locare res ecclesiæ etiam
cum pacto de renouanda locatione.
-
5 An locatio facta vltra tempus permissum, valida sit quò
ad triennium saltem.
-
6 Res ecclesiarum è quibus toto triennio vnicus fructus colligitur, locari possunt ad nouem annos, & inibi de
intellectu extrauag. Pauli secundi, & an ea vsu recepta sit.
-
7 Res ecclesiarum, an poßint hypothecæ titulo obligari.
-
8 Bona ecclesiarum possunt dari in pignus, & alienari ad
captiuorum redemptionem, & pauperes alendos.
-
9 Res ecclesiarum an poßint alienari ad redimendos à publicis carceribus hos, qui ob crimina, & scelera in
cum statum deuenerunt?
PRAETER multa alia, quæ in tractatu de rebus ecclesiæ non
alienāalienam
dis, explicari solent, illud plerunque obuium est, an simpliciter res
ecclesiarum locari possint, & ad
quot annos, non adhibita iuris Canonici solennitate: illud profectò constat, res ecclesiæ ita locari posse ad modicum, & breue tempus. tex. est
insignis in Clem. 1. de rebus ecclesi. & in c. vlti.
de præla. vices suas, qui de locatione ad septen
*nium mentionem facit. Exquo tamen adiuncta
Bernardi interpretatione Panormi. adnotauit,
licêre rectori ecclesiæ & prælatis, fructus sibi ipsis ratione officij, dignitatis, & beneficij pertinentes ad tempus vitæ ipsorum locare: quod deduci videtur à ratione ipsius
cōstitutionisconstitutionis, quæ
licet de septennio tractet, conuentiones locationis obseruari statuit, idem expressum est Regia
l. 9. ti. 17. part. 1. quæ hanc Panor. adnotationem
probat. Sed verè in d. c. vl. non probatur id, cùm
inibi locatio ad septennium admittatur, & valida censeatur conuentio locationis in septem
annos, nec vllum verbum sit, quod ad locationem pro vitæ tempore referri possit, & ideò
cōtrariumcontrarium potiùs placet Ananiæ nu. 7. & est maximè conueniens aliorum Doctorum interpretationi, sicuti statim ostendemus.
Locatio autem rerum ecclesiæ ad longum tempus
expressim prohibetur in dicta Clemen. 1. & in
capit. nulli. de rebus ecclesia. & licet aliâs arbitrio iudicis definiri debeat hęc dubitatio, quod
sit longum tempus: hac tamen in re locatio ad
decennium dicitur ad longum tempus, & ideò
prohibita est, nisi pręmittantur solennia, quę
ad alienationem requiruntur, gloss. Cardinal.
Imola & alij in dicta Clemen. 1. verbo, locationes. Abbas in capi. vestra. de locatio. & in capi.
3. numer. 9. vt lite penden. idem Lapus allegat.
80. Alex. consil. 17. lib. 4. Decius consil. 142. nume. 3. quorum opinio Communis est secundum
Abb. in dicto capi. vltim. colu. 1. ne pręlat. vices
suas. Decius consilio 204. Barb. in rub. de rebus
ecclesiæ nume. 52. Socin. consilio 32. lib. primo,
columna prima, & probatur in l. vltima. ff. si ager. vectiga. iuncta gloss. ibi in l. sine præfinitione. ff. de pœnis. Bart. in l. prima. §. quod autem.
ff. de superficiebus. Bald. in l. iubemus. in 2. colum. 3. C. de sacrosancta ecclesia. fatentur item
hanc opinionem Communem esse Bartol. in d.
§. quod autem. in 1. & Paulus Castren. consil. 4.
lib. 1. & id verum est, etiamsi expressè agatur in
locatione ad longum tempus, quòd
nullũnullum transferatur dominium, quia commoditas
fructuũfructuum,
quæ ad longum tempus
trāsferturtransfertur, pro vera habetur alienatione in materia prohibitiua ad euitandam fraudem, ex Bald. in Authen. hoc ius. 1.
colum. Fabiano de emptione. in 4. quæst. princ.
qu. vltim. Carol. Molin. in consuetud. Parisi. §.
41. q. 8.
Ex quo apparet, an vera sit opinio glo. in l. codicilis. §. instituto. ff. de leg. 2. quæ asseuerat, prohibitum rem aliquam alienare, posse eam ad centum annos locare, quam dicit singularem esse
Bald. Nouel. de dote. 7. part. priuileg. 1. colum.
penu. nam locatio, quæ ad decennium fit, quicquid Accurs. scripserit, prohibita censetur, & alienatio dicitur: cùm ex ea dominium vtile trāsferaturtransferatur. l. 1. & 2. ff. si ager vectigal. Dinus, Barto.
& alij per tex. ibi in l. 1. §. quod autem ait. ff. de su
perficieb. Freder. consi. 123. Salyce. in l. vlt. C. de
rebus alien. non alien. colum. vlti. quamobrem
falsum est, quod Accursi. in d. §. instituto. notauit ex gloss. in l. vlt. C. de pact. pignor. & ibi Bal.
& eodem in Authen. hoc ius porrectum. C. de
sacros. ecclesi. Paulo Cast. in l. manumissiones.
ff. de iust. & iur. Alex. in l. filius. §. vlt. ff. sol. matri. & est contra gl. in d. §. instituto. Communis
opinio, vt fatentur Barto. ibi, Alex. in l. domos.
§. vlt. colu. vlt. ff. de legat. 1. Deci. in d. consi. 204.
& constat euidenter ex traditis latissimè ab Andræa Tiraquel. lib. 1. de retract. §. 1. gl. 14. nu. 79.
& ex his, quæ modò adduximus post gloss. in d.
Clemen. 1.
Hinc etiam examinari poterit, quod Cald. scripsit
in c. cùm contingat. de iureiur. asserens, non esse periurum prælatum, qui iurauit non alienare res ecclesiæ, etiamsi eas locauerit ad decem,
vel viginti annos, id etenim iure non procedit,
siquidem locatio rerum ecclesiæ ad longum
tẽpustempus
*, & sic ad decennium, prohibita est, sicuti &
alienatio, quod præter alios expressim aduertit
Bal. in c. 1. in princip. col. penult. de his, qui feudum dare poss. scribens, in prohibitione alienationis rerum ecclesiæ facta prælatis, appellatione alienationis contineri locationem ad decennium. Nam & propriè alienat, qui vtile dominium transfert, Bald. post gloss. ibi in c. 1. §. noui verò. per quos fiat inuesti. Bald. idem in c. 1. §.
aut si Liuellario. quibus modis feudum amitta.
quamobrem in specie Calderini sententiam reprobat Abb. in c. intellecto. de iureiur. colu. vlt.
Ego verò, & si censeam rem hanc dubiam esse,
non auderem à Calderino dissentire, ac potiùs
à crimine periurij liberum, & immunem esse
prælatum iudicarem. Fateor sanè, prohibitam
esse locationem rerum ecclesiæ ad longum tempus, & prohibita alienatione, prohibitam censeri conductionem istam, & locationem, id tamen verum est impropriè, & ex lata dictionis significatione. l. si fundum. ff. de fundo dotali. l.
alienatum non propriè. ff. de verb. signif. l. non
alienat. ff. de regu. iur. l. item si res. §. sunt & alia.
ff. de alienati. iudic. mut. caus. fact. quibus constat, conductionem etiam ad
longũlongum tempus non
esse propriam alienationem. vnde maritus, qui
non potest rem dotalem alienare, poterit eam
locare etiam in longum tempus, authore Baldo
Nouello de dote. 7. part. priuil. 1. col. pen. Et licet plerunque ob latam dictionis significationem res prohibita alienari, ad longum tempus
locari non possit: hæc tamen impropria significatio accipienda est ad hoc, vt contractus non
teneat:
nōnon ad pœnam infligendam locanti. Bal.
in l. voluntas. colum. vlt. C. de fideicomm. præsertim ad periurium
deprehẽdendũdeprehendendum, & eius pœnam, cùm iuramentum strictè sit
intelligendũintelligendum
iuxta proprium verborum sensum. capi. ad nostram. in 1. de iureiuran. Panorm. in cap. ex parte. in 2. de cleri. non resid. tex. singul. in cap. clericus. de iureiur. hac profectò ratione existimo,
defendi iure posse Cald. opinionem, ex qua prælatus, qui iurauit
nōnon alienare res ecclesiæ, si eas
locauerit ad longum tempus, perperam officio
rectoris, & administratoris vtitur, periurus tamen non est. ex hoc dubia est apud me Alexand.
responsio in consi. 119. lib. 3. scribentis, pœnam
priuationis constitutam contra emphyteutam
alienantem irrequisito domino. l. vltim. C. de
iure emphyt. etiam obtinere aduersus emphyteutam locantem ad longum tempus. idem lason ibi. nu. 112. id etenim saltem quò ad pœnam
falsum est: quod Carol. Mol. arbitratur in scholijs ad Alexandrum.
Tertiò, deducitur ex præmissis, rem ecclesiæ non
posse locari ad vitam alicuius: quia locatio ista
perpetua, & ad longum tempus censetur: text.
& ibi gloss. verb. eius. in Clemen. 1. de reb. eccl.
vbi Ancha. Cardin. & Imo. Alex. in d. consi. 119.
*libr. 3. & consi. 165. lib. 2. Deci. consi. 204. & probatur in Authen. de non alienand. §. in emphyteusim. c. ex literis. de consti. & Auth. perpetua.
C. de sacros. eccle. nam & in hac locatione ad vitam requiritur solennitas à Canonibus statuta
in alienationibus rerum ecclesiæ. glo. in d. Cle.
1. verb. non habeat. & Domini. consi. 48. Fortassis hæc locatio ad vitam poterit simpliciter admitti: vbi verisimili coniectura præsumi poterit, eum, cuius vita locationi apponitur, non victurum decem annos iuxta computationem. l.
hæreditatum. ff. ad l. Falcid. quæ quidem Iurisconsulti consideratio etiam in alijs quæstionib.
præter legis Falcidiæ rationem, admittenda est,
quod ex Bar. ibi & alijs oportunius alibi disputabitur.
Quod verò dixi in initio huius capitis, permissam
esse locationem ad modicum tempus, & prohibitam ad longum, & tempus longum dici decennium, ita vt intra decennium ad nouem etiam annos fieri possit rerum ecclesiæ locatio,
forsan procedit quò ad rectores seculares, quò
ad monachos autem, & prælatos regulares modicum tempus arbitrio iudicis definietur. glo.
in dict. Clem. 1. verb. modicum. quam esse communiter receptam asserit Alex. in l. si filiofami.
§. vlt. col. pen. ff. solu. mat. tametsi quò ad seculares, & regulares longum tempus decennium
esse constat.
Cæterum, ex noua Pauli Secundi constitutione,
quæ incipit. Ambitiosæ. inter extrauagantes
cōmunescomunes, ti. de reb. eccl. non alien. omninò prohi
*betur locatio rerum ecclesiæ vltra triennium,
varijs adscriptis pœnis, & præsertim excommunicationis censura. Ea tamen constitutione pręmissa, aliquot dubia explicabimus ad eius congruam interpretationem.
Primò contingere solet, locationem rerum ecclesiæ fieri ad sex vel nouem annos, hac adscripta
clausula, vt tot sint locationes quot triennia,
& finito primo triennio, tunc facta sit noua locatio. Et in hac specie, & forma locationis nullum vitium dari, imò eum contractum omninò validum esse, etiam in secundo, tertio, & reliquis triennijs, respondet Bald. in ca. 1. §. si Liuellario. quib. mod. feud. amit. & in l. voluntas.
C. de fideicomm. nam & si locatio ab initio fiat
ad plures annos, verè distinctis locationibus
per tempora à iure permissa, nulla locatio ex his
iuri contraria est. contrarium probat text. elegans in Auth. de non alienan. §. quod autem dictum est. versicu. nec illud. colla. 2. vbi si res alienari prohibita, vel concedi ad longum tempus: concedatur ad nouem annos cum pacto de renouando ad alios nouem annos, aut cum expressa renouatione ad alios annos iure permissos, finita prima locatione, tale machinamentum nōnon
tenet, nec ea locatio valet vltra tempus à iure
permissum. idem in specie firmant Cynus in l.
1. C. de iure emphyteu. Alber. in l. pluribus. §. 1.
ff. de verbo. oblig. in fi. Card. in d. Cle. 1. §. fin. q.
vlti. Anchar. consi. 57. Lapus allegat. 12. Ias. in l.
manumissiones. ff. de iust. & iur. Alex. cons. 165.
lib. 2. Caro. Moli. in consuetud. Paris. §. 41. q. 8.
quibus accedunt Bar. in l. Modestin. ff. de dona.
Bald. in consil. 327. lib. 3. & consi. 392. lib. 5. similem cautelam reprobantes, quorum opinionẽopinionem
Communem esse asseuerat Alexan. in l. si filiofamiliâs. §. vltim. column. vlti. ff. sol. mat. quamobrem non sunt admittendę conuentiones istę,
quæ manifestè fiunt in fraudem legis: sat etenim erit, locationem ita conuentam validam
esse in tempore iure permisso, quo ad reliquum
autem omninò retractabitur, & infirma locatio
censebitur.
Secundò, licet ab eadem constitutione improbetur locatio rerum ecclesiæ vltra triennium: si
tamen facta fuerit ad octo annos, valida erit quò
*ad tres priores nec in totum rescindetur: quod
probatur, nam emphyteusis conuenta vltra
tempus iure permissum, & si non valeat quò ad
totum illud tempus à contrahentibus definitum, valet planè quò ad tempus, quod iuxta iuris legitimas sanctiones poterat definiri. Bald.
in Authent. si quas ruinas. C. de sacros. ecclesia.
Paul. Castrensi. in Authen. qui rem. C. eo. titul.
Imol. in c. ex parte. de feud. colum. pen. Alex. in
consi. 38. libr. 2. quorum opinio Communis est
secundum Iaso. & Deci. in dict. Auth. qui rem.
& Tiraquel. in libro 2. de retractu. parte vltim.
nume. 144 & tenenda in praxi secundum Areti.
in l. prima. §. sed si mihi. colum. 6. ff. de verb. obligatio. & probatur in Auth. de non alienan dis.
dicto §. quod autem dictum est. versi. nec illud
collati. 2. & prætereà ex eo, quod in separabilibus vtile non vitiatur per inutile. l. 1. dicto. §. sed
si mihi. & in reg. vtile. de regu. iur. in 6. in summis verò, & in tempore, quoniam consistunt
hæc duo in quantitate numerali, separabilis est
excessus, & is tantùm vitiatur,
remanetq́;remanetque dispositio valida in residuo, sicut & donatio facta absque insinuatione, & excedens quingentos aureos, non vitiatur nisi in excessu, & efficax est vsque ad
summāsummam permissam. l. sancimus. l. penul.
C. de dona. Sed
ꝙquod locatio in hac q. omninò nulla
sit, nec quò ad
tẽpustempus permissũpermissum valida censeatur,
videtur expressum in d. extrauag. ambitiosæ.
dũdum
subdit,
locationẽlocationem aliter
factāfactam nullius omninò esse roboris. Similia ferè verba
ponũturponuntur in Auth.
de
nōnon alienan. §. emphy. opt. tex. ad hoc in Cle. 1.
der eb. ecc. vbi dicitur, nec
recipiẽtirecipienti ius aliquod
|
adquiri. Negatiua siquidem cum dictione aliquod, etiam in qualibet minima parte verifica
tur. gl. in Cle. 1. de for. com. verb. aut earum. vbi
Cardi. Panormit. & Felin. in capit. pastoralis. de
offic. delegat. in princ. colu. tertia. Iason in Authen. ex causa. C. de libe. pręteri. columna 4. Domini. consilio 35. idem Iason in l. eum qui. columna secunda. ff. de officio eius, cui est manda.
iuris. Corset. in singula. verb. pars. Bald. in capitul. primo. §. cùm autem. column. secunda. de
controuersi. inuestituræ. Bald. & Deci. per text.
ibi in capi. quoniam. de testibus. longè lateq́ue
Andræ. Tiraquell. in l. si vnquam. C. de reuoc.
donat. verb. omnia, vel partem aliquam. nu. 5. &
14. Deinde in his, quæ pendent à voluntate duorum, & agitur de obligatione contrahenda, si
actus non valet, vt fit: nec valebit, vt fieri potest. Bart. communiter receptus in lege 1. dicto
§. si quis ita. ff. de verborum obligat. per tex. ibi.
& in l. 1. §. eum qui. ff. de constit. pecun. Postremò facit, quod Roma. consi. 66. respondit probans, electionem factam ad tres annos, non valere etiam ad annum duntaxat: stante statuto,
quod electio
consiliariorũconsiliariorum fiat ad annum, &
nōnon
vltra, & si contra fiat, sit nulla. Sic sanè in locatione rerum ecclesiæ facta ad Iongum tempus,
vel vltra tempus à iure permissum in totum est
nulla, nec sustinetur quò ad tempus in quo fieri poterat. Bartol. & Iason in dicta Authent. qui
rem. idem Iason in l. secunda. C. de iure emphyteut. numero 170. Lapus allegat. 80. Imol. in l.
quod dicitur. ff. de verborum obligatio. Bald. in
l.
quicunq;quicunque. C. de bonis, quæ liber. colu. prima.
Alexand. consilio 17. libro 4. Matthæus de Afflict. decisi. 107. & inquit Aretin. in dicta l. prima. §. sed si mihi. hanc opinionem forsan veriorem esse, idem tenet Barto. Socin. inibi non obstantibus his, quæ ad probationem prioris opinionis adducta fuêre.
Verùm Carol. Molinæ. in consuetudi. Parisiensi.
titulo primo. §. 41. quæstion. decima. in hac dubitatione ita procedit, vt distinguat contractũcontractum
emphyteuticum ad generationes conuentum,
& locationem ad tempus contractam: & subdit,
in priori specie veram esse Baldi, & aliorum opinionem, quam diximus Communem esse, in
posteriori verò admittendam esse sententiam
Bartoli. & verè omnes hi, qui priorem opinionem sequuntur, in contractu emphyteutico
loquuntur, qui vltimam, partim & in emphyteutico, partim in contractu locationis, & frequentiùs hanc examinant controuersiam. Ratio autem discriminis inter hos contractus ea
reddi poterit, quòd contractus emphyteuticus,
tot concessiones censetur habere, quot sunt generationes, & licet fiat in plures generationes,
in effectu, & virtualiter repetitur, & renouatur
concessio in qualibet generatione, argumento eorum, quæ notat Bartolus in l. mortis causa capitur. ff. de donatione causa mort. idem & Alexand. in l. si mihi & Titio. ff. de verborum obligationi. Sic & in contractu feudali, si is fiat ab
ecclesia, quæ consueuit res dare in feudum in
masculos tantùm, in mares, & fœminas: licet
non teneat hæc conuentio quo ad fœminas, capitulo secundo. de feud. capitulo primo. §. primo. qui feuda dare possunt. remanebit valida
quo ad masculos, vt existimat Bald. in cap. 1. §. 1.
super verbo. consuetudo. & ibi Mart. Laud. de
his, qui feud. dare possunt. Fulgosius consilio
220. lacobi. de feudis, verb. feudum. colum. vlt.
quos Carol. sequitur dict. quæst. 10. At in locatione ad longum tempus non est idem: cùm vna
sit locatio, nec possit congruè distingui, aut diuidi sine lęsione contrahentium, maximè locantis, siquidem minor est pensio in locationibus
ad longum tempus, vel in perpetuum, quàm
quando locatur res ad sex, vel nouẽnouem annos duntaxat, vnde si locatio ad longum tempus reduceretur ad minus, & breuius sine pensionis argumento: læderetur multùm ipsa ecclesia, sicuti sensit gloss. in l. si decem. ff. locat. Bart. in consil. 159. colum. vltim. Ego profectò non video
inter hæc duo congruam differentiæ rationem:
cùm etiamsi fateamur in contractu emphyteusis ad tres, vel quatuor generationes: secundam
ipsam generationem, item & tertiam ab ipso domino, qui rem dedit in emphyteusim, ius habere, quod Bart. notat in d. l. mortis causa capitur.
scripsimus & nos in rub. de testamen. 3. part. nu.
26. verè tamen hic vnus contractus est, ex quo
ius quæritur primæ, secundæ, & tertiæ generationibus, vnusq́;vnusque contractus censetur, eademq́;eademque
læsio dubiò procul contingere potest tàm locanti, quàm conducenti: tàm danti in emphyteusim rem aliquam, quàm recipienti, ratione
minoris, vel maioris pensionis: non enim sub
eadem pensione annua reciperet quis emphyteusim ad vnam tantùm generationem, sub qua
eandem reciperet ad tertiam vsque generationem. Et ideò res ista dubia apparet. Nec obstant
verba text. in dicta Clement. 1. & in d. extrauag.
1. & in d. §. emphyte. quia non referuntur ad totam concessionem, sed solùm ad excessum prohibitum, cuius respectu locatio erit nullius roboris, omninò nulla, nec aliquid ex ea conducẽticonducenti adquiretur: non enim ex hoc tollitur, quo minus illud, quod fit intra limites à iure permissos valeat. quod senserunt Decius in d. Authen.
qui rem Alcia. in d. §. sed si mihi. nu. 20. Curt. 2.
part. de feud. q. 6.
Tandem, vt liberè sententiam dicam, in contractu
emphyteusis & locationis, existimo veriorem
esse Bartol. & sequacium opinionem, vt omninò & in totum, contractus irritus iudicetur,
nec sustineri possit in ea parte, quæ fieri iure, &
|
licitè poterat. Et præter ea, quæ pro Bart. adduximus, quibus non est congruè responsum:
hāchanc
partem probat tex. insignis in Authent. de non
alien. §. si verò etiam perpetuam. &c. colla. 2. in
hæc verba, Si verò etiam perpetuam quispiam
emphyteusim accipere præsumpserit, quod
nōnon
licet, aut temporalem quidem, non tamen
secũdumsecundum huius nostræ legis obseruationem, etiam
sic cadat quidem de emphyteu. Hactenus Nouella constitutio, quæ in pœnam contractus
aduersus legem conuenti, statuit accipientem
statim cadere ab emphyteusi. Cadere inquam
etiam ab eo iure, quod licitè ei concedi potuit,
alioqui
nōnon esset congrua loquendi forma, siquidem ab eo contractu, vel ab ea parte conuentionis, quæ nulla est, non statuitur congruè, quòd
cadant contrahentes. idem comprobatur ex
eodẽeodem tex. dum dixit, etiam sic cadat, quasi dixerit,
cadat & in hoc casu, sicuti & in paulò ante prænotatis in §. si quis igitur. vbi in pœnam
scriptũscriptum
est, cadat quidem mox precio, rursus, & in §. si
quis autem. per donationem, inquit, & ipso,
ꝙquod
datum est omninò cadat. ex quibus id mihi constat, verba illa, etiam sic cadat quidem de emphyteusi, ad ipsam integram emphyteusis conuentionem referenda esse, & ad initium, & tempus
cōtractuscontractus, ita quidem, vt accipiens emphyteusim contra constitutionis & iuris
formāformam statim
contractu omninò cadat. Quamobrem Bar. opinio mihi magis vera videtur.
Non obstat huic sententiæ regula illa, quòd in separabilibus vtile non vitiatur per inutile, quia
cùm hîc tractemus de vnica tantùm locatione,
de vnica tantùm emphyteusi, non potest cōmodècommode separatio fieri, non enim est ita commoda locatio pro tribus annis respectu trium annorũannorum,
sicuti pro decem vel viginti annis respectu totius tex. item in d. §. quod autem. vers. nec illud.
non probat opinionem Bal. cùm in eo non agatur de vnica locatione ad longum tempus, vel
vltra tempus iure permissum, nec de emphyteusi cōcessaconcessa vltra generationem permissam, sed de
pacto de renouanda locatione, vel renouanda
emphyteusi finita prima generatione, aut elapso
tempore à iure permisso, quod maximè differt
ab hac quęstione: nam in illa specie remanet ipsa
locatio valida reiecto pacto à iure reprobato, &
in fraudem legis addito, quemadmodum in
præcedenti quæstione diximus: at in præsenti
dubitatione, locatio cùm vnica sit, seu emphyteusis concessa vltra tempus à iure permissum,
in totum vitiatur.
Sed præmissa Baldi sententia, cùm ea sit frequentiori calculo recepta, oportet eam intelligere veram esse, nisi ex probabilibus coniecturis appareat, locatorem, aut conductorem, non minori
tempore rem illam vel locaturum, vel conducturum, quod fatentur omnes & præsertim Alex. Soci. & Alci. in d. §. sed si mihi. notat Bart. in
consi. 159. col. 3. quem diminutè retulit Feli. in
c. cùm super. de offic. deleg. col. 2. Carol. Moli.
d. q. 10. nu. 46. optim. text. in l. Iuli. §. si quis colludente. ff. de actio. empt. vt puta, si emphyteuta tempore contractus ecclesiæ dederit trecentos aureos, pro emphyteusi vsq;vsque ad quartam generationem, & sic vltra tempus à iure permissum. Nam vel in totum est rescindenda emphyteusis fauore recipientis, vel in totum erit valida, quod fieri non potest: quod exemplum nōnon
conuenit planè emphyteusi ecclesiasticæ propter decisionem tex. in d. Auth. de non alien. §.
si verò etiam perpetuam. in 2. eius parte. vbi recipiens emphyteusim ecclesiasticam vltra tempus à iure permissum, in pœnam, quod dedit,
amittit. commendat Areti. in l. si aliquam rem.
col. 14. ff. de adquir. poss. deducens ex eo aliud, ꝙquod
expressim ex contextu colligitur. Nisi iuxta aliqua causa valeat recipientem emphyteusim à
pœna excusare.
Ex his etiam deducitur, non esse Baldi sententiam
admittẽdamadmittendam, vbi locatio vltra tempus permissum fit hac adscripta conditione, vt vnica tantùm pensio pro toto tempore soluatur: hoc etenim casu omninò, & in totum vitiatur contractus, quia vnica pactio est, quæ commodam tẽporistemporis diuisionem non patitur, & id expressim
decidit Bald. consil. 475. libro 1. quem sequitur
Andræas Tiraq. lib. 1. de retract. §. 23. gl. 1. nu. 10.
quorum opinio defendi iure poterit, etiamsi teneamus Baldi & aliorum opinionem, quæ CōmunisCommunis est.
Eadem ratione si locatio facta sit ad vitam, quæ
minimè valet in re ecclesiæ, vt modò probauimus: penitus rescindetur, eritq́ue omninò nulla, nec sustinebitur ratione trium annorum aut
eius tẽporistemporis, ad quod fieri iure poterat. est enim
hæc vnica & ex mente contrahentium indiuidua locatio, in qua non potest separatio cōgruacongrua
fieri eius temporis, quod permissum est, ab eo,
in quo excessus adest, quod maximè est considerandum.
Tertiò, Extrauagans constitutio intelligenda est
in rebus ecclesiæ, quæ quotannis coluntur, &
ex eis fructus quolibet anno colliguntur, alio
*qui si res ecclesiæ eius sint conditionis, vt ex eis
quolibet triennio vnicus tantùm fructus percipiatur, poterunt in nouem annos locari, sensit hanc interpretationem Andræ. Barb. in rubri. de reb. ecclesi. nu. 52. cui accedit quod Bald.
notat in l. ædem. colum. 1. C. locat. scribens, emphyteutam priuati cessantem à solutione per
triennium, non cadere emphyteusi, si ex re emphyteutica quolibet biennio vnicus fructus colligatur. est etenim tunc necessarium, quod cessetur à solutione canonis per sex annos, idem Alex. in l. diuortio. §. 1. col. vl. & ibi Ias. §. quod in
|
anno. 3. notab. ff. sol. ma.
idẽidem Ias. in l. 2. co. 2. C. de
iure emph. & in Auth. qui rem. C. de sacr. eccle.
2. col. Catelli. Cotta dictione, emphyteuta priuati. facit ad hoc opt. tex. in l. si sic. ff. quemadm.
seruit. amitt. cuius Ias. in d. l. 2. meminit. n. 4. &
nu. 52. & alibi solet prædicta iurisconsulti
respōsioresponsio ad alias quæstiones adduci, tametsi
difficilẽdifficilem
habeat intellectum.
Quartò, eadẽeadem constitutio prohibens rerũrerum ecclesiæ
locationem vltra trienniũtriennium, ita est interpretādainterpretanda,
vt non tantũtantum locatio vltra trienniũtriennium non valeat,
nec teneat: sed nec mandatũmandatum ad locandas res ecclesiæ possit alteri concedi vltra trienniũtriennium. Atq;Atque
ideò si mandatum alicui detur ad locandas res
ecclesiæ, erit intelligendũintelligendum ad trienniũtriennium tantùm,
quo finito procurator nōnon poterit absq;absque noua cōmissionecommissione etiāetiam in aliud trienniũtriennium res ecclesiæ locare. idẽidem si mandatum expressim detur ad locādaslocandas
res ecclesiæ bis, ter & pluries, ad trienniũtriennium tamẽtamen
mandatũmandatum finitur elapso primo triẽniotriennio, sicuti respondet eleganter Dec. cons. 282. dicẽsdicens, alioqui
fraudem posse fieri prohibitioni iuris Canonici. si quis ex mandato administrator posset
habere potestatem perpetuam, vel vltra triennium ad locādaslocandas res ecclesiæ. esset etenim quędam perpetua locatio, etiam si mandatarius ad
trienniũtriennium tantùm locaret eas res, & eo finito deinde ad aliud triennium. quod existimo adnotatione dignum, & oportere ita esse ad tutiorem
rerum ecclesiæ administrationẽadministrationem, quamuis quibusdam dubium videri possit.
Quintò, sunt qui huius constitutionis interpretationem examinantes asseuerent, eam per cōsuetudinemconsuetudinem sublatam esse, & hanc consuetudinem
validam fore. Id enim conatur probare Rochus
Curtius in capitul. vltimo de consuetudin. folio paruo 51. colum. 1. & sentit Syluest. verb. Alienatio. §. 15. ego verò distinguendum esse opinor, aliud siquidem est, eam constitutionem nōnon
fuisse ab initio receptam, aliud semel receptam
consuetudine fuisse sublatam. Priori etenim casu certum est, legem nullam vim obtinere, si ab
initio recepta non fuerit à subditis. l. de quibus.
ff. de legibus. capitu. in istis. §. leges. 4. distinct.
vbi scribit Domi. leges à principe dari ea conditione & intentione, vt non aliter obligent,
quàm si fuerint à republica receptæ: ad idem
gloss. in capitu. 1. de treug. & pace. gloss. in l. rem
non nouam. §. patroni. C. de iudic. & est communis opinio, nam & maximè præsumendum
est, eam legem, quæ à republica non recipitur,
minimè ei conuenire. Posteriori verò casu lex
semel recepta tollitur per consuetudinem legitimè pręscriptam. capitul. vltim. de consuetud.
& sanè tunc dicitur, legem nōnon fuisse receptam,
quando principe sciente per aliquot actus contrarios excluditur: eo autẽautem ignorante, vbi per
decennium lex negligitur, & omittitur, nec vllo pacto admissa fuerit. Imol. & Feli. n. 13. in c. 1.
de treug. & pace. Ias. in d. l. rem non nouānouam. §. Patroni. quibus præmissis cōstatconstat, qualiter intelligendum sit, quod Rochus Curtius scribit. potuit nanq́ue ea constitutio non recipi, & deinde
recepta contraria tolli consuetudine, ita vt tũctunc
ius antiquum sit obseruandum. apud Hispanos
dubium est, an ei cōstitutioniconstitutioni sit derogatũderogatum: vidi
etenim sæpè eam adduci & tractari in aliquot
controuersijs, & quandoque admissam, quandoque neglectam fuisse, proinde iudicis examinationi hoc dimittimus.
Sextò, visum est quibusdam, Pauli constitutionem
locationem rerum ecclesiæ vltra trienniũtriennium prohibuisse, ita quidem vt ipsas res prohibeat locari, non tamen fructus & reditus ecclesiasticos.
Sæpissimè enim contingit locari non ipsos fundos, non ipsa ecclesiarum prædia, sed fructus &
reditus ad aliquod beneficium pertinentes, &
hanc locationem vltra trienniũtriennium fieri posse quidam opinantur, nec de hac intelligendam esse
Pauli prohibitionem, quod comprobatur & l.
Regia 9. tit. 17. partet. & opinione Panor. cuius
memini in hoc capite nu. 1.
Hactenus de locatione
rerũrerum ecclesiæ, cui quæstioni illa proxima est, an res ecclesiarum possint
hypothecæ summitti, & in pignus dari. Et ad
hanc controuersiam præmittendum est, quòd
appellatione alienationis in materia fauorabi
*li continetur etiam hypotheca, non sic instricta
& odiosa: glo. verb. Hypothecam. in l. vlt. C. de
reb. alien. non alie. & ibi Cyn. Bal. & alij. Alex.
cons. 29. nu. 51. lib. 7. Antoni Fanens. de pignor.
2. par. 3. memb. num. 69.
Probatur prior pars in l. si pupillorum. §. si prætor. ff. de rebus eorum, vbi in prohibitione alienandi res pupillorum, quæ fauorabilis est, etiam comprehenditur hypotheca: idem in alienatione rerũrerum eccl. tex. in c. nulli. de reb. ecclesi.
l. vl. paulò antè citata. Et ideò quod Bar. scribit
in l. in quorum. ff. de pign. dicens, prohibitum
alienare non posse rẽrem hypothecæ summitere,
procedit, quando prohibitio fauorabilis est: id
etiam confirmatur ex eo, quòd hypotheca est actus, per quem potest facilimè vera contingere
alienatio iure pignoris. l. 2. & 3. ff. de distract. pignor. & ob id prohibita censetur. l. oratio. ff.
de sponsa.
Posterior pars constat ea ratione, quòd per hypothecam non transferatur domininum, & ideò alienatio hypotheca propriè dici non potest. l. alienationis. ff. de verborum significatio.
quamuis aliquot rationibus probari possit,
in quacunq́ue materia prohibita alienatione,
& hypothecam prohibitam esse, quas colligere
licet ex Andræa Tiraquel. lib. 1. de retractu §. 1.
gloss. 14. numero. 13. & sequentib. & Alciato. in
d. l. alienationis. ex his profectò constat, in pro|
hibitione alienationis
rerũrerum ecclesiæ, etiam hypothecam contineri, licet ea expressim non foret prohibita, in dicto capitulo. nulli. Cuius
decisionem in hypotheca tantùm speciali, non
in generali procedere ex eo textu adnotârunt
Abb. Barb. & Doct. in ibi. idem Abb. in capitu.
2. de precar. Deci. in l. ciuitas. ad finem. ff. si certum petat. Antoni. Fanen. de pignoribus. 2. parte. num. 10. probat tex. in Auth. de non alien. §.
nos igitur. vbi gloss. expressa, verb. tradere creditoribus. specialis etenim hypotheca plus afficit rem, quàm generalis: siquidem seruus specialiter hypothecæ obligatus non potest manumitti, si verò generalis sit hypotheca, iure
manumittitur. l. tertia. C. de seruo pigno. dat.
manu. l. licet. & l. pe. ff. in
ꝗbquib. caus. pignus tacitè.
contra facit. gl. in c.
quanquāquenquam. ver. plus. 23. dist.
Illud verò prætermittendũprætermittendum non est, pœnas à iure
statutas contra alienantes seu obligantes hypothecæ titulo res ecclesiarum, & eos in quos alienatio fit, non esse admittendas, nec locum habere ante realem ipsarum rerum traditionem:
nōnon enim dicitur res alienata, donec traditio facta fuerit. l. alienatum non propriè. ff. de verbo.
significatio. quod in specie placuit Baldo in capitul. 1. §. aut si liuellario. quibus mod. feudum
amitt. Saly. in l. vltim. C. de rebus alie. non alie.
Iason in l. vlt. quæst. 19. C. de iure emphyt. pulchrè Ferd. Loazes præsul Ilendensis in §. Dyni.
ff. de legat. 1. nu. 284. quorum opinionem sequũtursequuntur eam dicentes, communem esse Antoni. Fanens. de pignorib. 2. part. membro 3. numer. 78.
& Tiraq. lib. 1. de retract. §. 1. glo. 2. n. 41. tametsi
ipsa verbalis alienatio etiāetiam absq,absque traditione, à canonib. prohibita sit, & ideò nulla cẽsericenseri debeat.
Cæterùm, res
ecclesiarũecclesiarum tradi in pignus iure prohibitum est, & nihilominus distinguere oportet inter res ecclesiarum, quæ non deputantur
ad altaris ministerium, nec ad cultus diuini ce
*lebrationem, vt domus, prata, vineæ & similia:
& res, quæ ministerio & cultui diuino sunt destinatæ, sicuti sunt vasa, vestimenta, calices &
alia altarium ornamenta. Priores res alienari
possunt, & pignori obligari ob vtilitatem ecclesiæ, præmissa canonica solennitate: at posterioris classis res non aliter alienandæ sunt, nec in
pignus tradendæ, quàm ex summa necessitate,
ita quod non erit quælibet necessitas sufficiens
ex mente gloss. & Doctor. in capitulo 1. de pignori. vbi hoc adnotârunt expressim Imola. &
Barba. imò & ex summa necessitate priùs alienatio incipienda est ab his rebus, quæ tantùm
sunt benedictæ, non ab his, quæ sunt consecratæ, quod sentiunt inibi Ioan. Andræ. & Imo. &
esse hanc distinctionem communem fatetur Ripa in l. obligatione. columna penultim. ff. de pignori. alioqui res ecclesiarum non sunt dandæ
in pignus laicis. text. in dicto c. 1. nec clericis. gl. in Cle. si
beneficiorũbeneficiorum. de decimis. ad
finẽfinem: vbi est
opti. tex. & notat Ripa in d. l. obligat. colu. pen.
Causa verò præcipua ad alienationem rerum ecclesiæ, etiam earum, quæ ministerio diuini cultus
destinantur, & vt in pignus hæ dari possint, ea
est, ad subueniendum pauperibus, ne frigore
seu fame pereant, & ad redemptionem captiuorum. l. sancimus nemini. C. de sacrosanct. eccle.
cap. sicut omninò. ca. aurum. capit. Gloria episcopi. 12. q. 2. non tantùm ad alendos proprios
parochianos. glo. in d. c. 1. de pignorib. sed & ad
exterorum alimenta & redemptionem. gl. communiter recepta in d. cap. sicut omninò. & Rip.
in d. l. obligatione. num. 54. Simulachra etenim
viuentia Dei excolunt & exornant, qui largitione erga pauperes vtuntur authore Lactantio
Firmiano libro 6. cap. 13. laudatur diuus Augustin. à Possidonio in eius vita. cap. 24. quòd vasa
dominica frangi & conflari iubebat propter captiuos, & quàm plurimos indigentes, quibus
ea dispensabat. quod idem author diuum Ambrosium fecisse commemorat. & id constat lib.
2. de officijs. c. 28. à quo Gratianus deduxit canonem illum: aurum habet ecclesia. Hieronymus de vita clericorum ad NepotianũNepotianum, inquit:
Multi ædificant parietes & columnas ecclesiæ
substruunt, marmora nitent, auro splendent laquearia, gemmis altare distinguitur, & ministrorum Christi nulla electio est. idem dixerat
paulò antè: Gloria episcopi est, pauperum opibus prouidêre, ignominia omniũomnium sacerdotum
est, proprijs studere diuitijs. Hæc sanè & alia descripsit Gratianus ex Hierony. in d. ca. Gloria.
quo in loco manifestum est & enorme vitium,
dum legitur absurdo prorsus sensu, columnas
ecclesiæ subtrahunt: etiam si interpretes id vitium frigidis glossematis conentur dissimulare. Idem Hieronymus ad Demetriadem. Alij,
inquit, ædificẽtædificent ecclesias, vestiant parietes marmorum crustis, columnarum moles aduehant,
earumq́ue deaurent capita preciosum ornatum
non sentientia, ebore, argentoq́ue valuas, & gẽmisgemmis aurata distinguant altaria. Non reprehendo, non abnuo. Subdit idem author. Sed tibi aliud propositũpropositum est: ChristũChristum vestire in pauperib.
visitare in languentib. pascere in esurientib. suscipere in his, qui tecto indigent. Hactenus ad
DemetriadẽDemetriadem. idẽidem ad RusticũRusticum MonachũMonachum inquit.
Sanctus Exuperius Tholosæ episcopus viduæ
Saraptensis imitator esuriens pascit alios, & ore pallente ieiunijs, fame torquetur alienāalienam omnemq́;omnemque substantiam Christi viscerib. erogauit.
Nihil illo ditiùs, qui corpus Domini canistro
vimineo, sanguinem portat in vitro. quib. profectò verbis diuus Hieronymus tantoperè laudat episcopũepiscopum, qui sacra vasa in pauperũpauperum erogârit
alimenta, & templum Dei spoliârit, ne deesset
pauperib. id verò cautè est accipiendũaccipiendum, & ita ꝗ| p. 285demquidem, vt tunc demum hoc fiat, cũcum maxima & ingenti necessitate & inopia pauperes premāturpremantur,
siquidẽsiquidem non licet vasa & ornamenta sacra vendere aut pignori dare, vt subueniatur cuicuncuicunque
pauperum necessitati, quod authore Theophylacto super MarcũMarcum docuit Christus Iesus, dum
ægrè tulit, apostolos molestos fuisse mulieri
preciosissimo vnguento eius corpus vnguenti, ex eo quòd maiorẽmaiorem haberent curācuram pauperibus
subueniendi, quāquam colendi verũverum Christi corpus,
& quòd ei cultus exhiberetur. Igitur non oportet, nec permissum est, nec decet, vasa & ornamẽtaornamenta ad cultum diuinũdiuinum necessaria temerè vẽdivendi, aut
pignori dari, vt pauperib. subueniatur, nisi vel
ipsa vasa nimis essent preciosa, & posset pauperum inopia simul & cultus diuinus honestè, ac
decorè ex eorum precio tolli, atq́;atque exhiberi, vel
pauperes extrema vrgerentur fame & necessitate. quod prælatorũprælatorum arbitrio est relinquendum.
Quid autem respondendum erit de his, qui vel
propria culpa, luxuria & prauis moribus, vel
propter crimen in paupertatem & inopiam in
*ciderunt, atque ideò carceribus publicis inclusi famem, quod aiunt, Saguntinam patiuntur,
aut vinculis grauissimis & perpetuis
opprimũturopprimuntur, non habentes vnde hæc tormenta redimere valeant, an pro his redimendis possunt res ecclesiarum alienari, aut dari in pignus? Et videtur his non esse subueniendum, qui
eorũeorum culpa & vitio in paupertatem inciderunt, in
aliāuealiamue
necessitatem. l. bona fides. ff. depositi. capitu. ex
parte. de consuetu. l. etiam. §. licet. ff. soluto matrimo. l. vltim. §. vl. ff. de his, quæ in frau. cred.
l. penultim. ff. de iure dot. quibus decisionibus
diligenter consideratis hoc probari & persuaderi potest. His accedit, quòd
cũcum eques quidam
ingens patrimonium per luxum ac libidinem
absorbuisset, atque insuper magnam æris alieni vim contraxisset, quibusdam pro eo inter
cedẽtibuscedentibus apud Alfonsum Arragoniæ Regem, ne
saltem quæ debebat, corpore luere cogeretur,
vtq́ue ei subueniret: Rex ipse respondit, si tantam pecuniam, vel in sui Regis obsequium, vel
patriæ commodis, vel
subleuādissubleuandis propinquis
impendisset, audirem vtique. Nunc quoniam
tantas opes impendit corpori, par est vt luat corpore. Hæc Alfonsus Rex sapientissimus authore Antonio Panormitano in eius Apophthegmatis. Quam obrem non omninò pium est, &
fortasse impium, res ecclesiarum vendere, & pignori dare ad subueniendum his, qui in paupertatem & carceres ob propria scelera & luxuriam inciderunt. idem probat glo. in capit. quæ
in ecclesiarum. de consti. verb. ad
inopiāinopiam, quam
Doct. ibi sequuntur communiter.
Contrariam sententiam asserit glo. in c. sacrorum.
12. q. 2. probans, res ecclesiæ alienare posse ad alendos pauperes, etiam eos, qui in paupertatem propria culpa inciderunt. item & ad redemptionem eorum, qui ob crimina carcerib. publicis
opprimuntur. Commendat Bald. in l. illud. in
princi. C. de sacrosanct. eccle. Campeci. 3. parte
de dote. q. 12. sequuntur & eam Alex. in l. quamuis. ff. solu. mat. col. 2. Deci. in c. pastoralis. §. verum de appellatio. col. 3. Ananias & Felin. in c.
significauit. de Iudæ. idem Feli. nu. 67. & Deci.
col. penultim. in c. quæ in ecclesiarum. de cōsticonsti.
Ioan. Lupi in rub. de dona. §. 78. nu. 30. quorum
opinio communis est, apud me tamen dubia, &
ideò distinctiùs intelligenda, aliquot prænotatis ad huius quæstionis expeditiorem intellectum.
PrimũPrimum, ego fateor, nec arbitor negari posse: quoties quis constitutus sit in paupertate, ita vt fame periturus sit, nisi ei subuentum fuerit, Eleemosynam ei exhibendam esse, bonaq́ue ecclesiarum ad eius alimenta vendi licitè posse, etiam
si is in eam paupertatem propria culpa, luxuria,
prauisq́ue moribus deuenerit, ca. pasce. 88. dist.
tradit Deci. in d. §. verum. atque ita poterit communis sententia procedere.
Secundò, illud est adnotandum, priuilegia iure cōcessaconcessa his, qui inopia & paupertate laborant, non
cōpeterecompetere his, qui data opera, ex culpa ad casum
paupertatis ordinata & præmeditata, vt priuilegijs vterentur, in paupertatem inciderint. text.
insignis in dicta l. penul. ff. de iure dot. quo decisum est, socero non competere aduersus generum priuilegium, ne cōueniaturconueniatur vltra quàm
facere possit, vbi soceri ipse specie futuræ dotis
induxerit generum, & cùm sciret se præstare dotem non posse, id egerit, vt genero insi diaretur.
cuius responsi meminêre ad hanc rem Paulus
Castrens. eleganter in l. etiam. §. vlti. & in l. rei
iudica. §. fin. ff. solut. matrimo. Alex. & Ias. in l.
non tantùm. ad finem. & Ias. in l. sicut autem. ff.
dere iudica. 2. col. idem Ias. in princ. de actio. nu.
88. optimus tex. in d. l. vl. §. vlt. ff. quæ in fraudẽfraudem
credi. & in d. l. etiam. §. licet. & id omnes passim
fatentur.
Tertiò, est in eadem quæstione non omittendum,
priuilegia concessa à iure his, qui inopia & egestate opprimuntur, non esse seruanda, quoties
alteri fit præiudicium, si pauperes & inopes in
eum statum ob scelera & culpam propriam deuenerint. glo. & Doct. præsertim Abb. & Felin.
in dicto c. quæ in ecclesiarum. Iason in Authen.
res quæ. num. 20. & Curti. Iunior. nume. 32. qui
hanc opinionem fatentur communem esse, ex
ea deducentes, prohibitum ex causa fideicommissi expressi, vel taciti rem aliquam alienare,
non posse eam vendere ad hoc, vt ex eius precio
à carcere publico, & à publica condemnatione
liberetur, etiam si ob paupertatem non possit aliunde condemnationem & pœnam soluere,
quod præter Iason. & Curti. tenent ibi Salicet.
|
Angel. & Paul. Castrens. item Roma. Imol. &
Angel. in l. Marcellus. §. res quæ. ff. ad Trebellia. Alexand. in consilio 23. numero 14. libro 1.
quorum opinio Communis est secundum Ias.
& Curti. in dict. Authent. res quæ. Ioan. Crot.
colum. 18. & Ferdi. Ilerdensem num. 363. in l. filiusfamiliâs. §. diui. ff. de legat. 1. & hoc ipsum
testator sensisse, & voluisse manifestum est, ne
alioqui consentiamus, res subiectas restitutioni, & alienari prohibitas, posse ob crimina &
scelera fideicommissarij alienari, & licet Fulgo.
in dict. Authent. res quæ.
AlexāAlexan. in l. quamuis.
col. 2. ff. solu. matri. & in d. §. res quæ. col. 1. Carol. Moli. dicto consil. 23. Ferdi. Ilerdens. dicto
num. 363. in filio & descendentib. testatoris responderint contrarium, ego eorum sententiam
opinor maximè refragari testatoris voluntati,
qui ideò rem alienari prohibuit, ne ea esset criminibus, luxuriæ & vitijs successorum obnoxia. Fateor tamen has res alienari posse ad subueniendum necessitati hæredum & successorum, ne hi fame pereant, vtq́ue à captiuitate redimantur, Bar. in l. quemadmodum. 2. col. C. de
agricol. & censit. lib. 11. Alex. in d. §. diui. 6. col.
& Doct. communiter in d. Auth. res quæ. & Io.
Lupi. in rubr. de dona. §. 16. nu. 6. & 9. atque ita
extenditur decisio Imperatoris in dict. Authen.
res quæ. quibus illud addiderim, Fulgosij opinionem, cuius modò memini, aduersus communem, & magis receptam sententiam proponi. Nam cùm doct. tractauerint de interpretatione text. in dict. Authen. res quæ. & ea in filijs &
descendentibus testatoris loquatur, satis constat, eorum opinionem etiam in filio testatoris
intelligendam esse. Nihilominus alienatio rei
prohibitæ alienari facta, vt redimatur possessor
à carceribus publicis, quibus captus ob scelera
detinetur,
viuẽteviuente ipso possessore, qui alienauit,
sustinebitur, nec rescindi poterit. ex l. peto. §.
prædium. ff. de legat. 2. l. Statius Florus. §. Cornelio fœlici. ff. de iure fisci. quod in hac specie
Ferdi. Ilerdensis verum esse censet in d. §. diui.
num. 367.
Quartò, & si pium & licitum existimem, res ecclesiarum vendi ad subleuandam famem eorum,
qui etiam ob crimina publicis carceribus detinentur: nōnon tamen possum mihi persuadere, id licere ad soluendam pœnam ipsorum delinquentium, vt à carceribus, quibus iustè opprimuntur, liberentur & redimantur. Hæc etenim punitio iusta est, & reipublicæ conueniens, igitur
non expedit, res ecclesiarum alienari & vendi
ad euitandam iustam hanc punitionem, nec cōtrariumcontrarium alicubi in iure, ni fallor, vrgenter &
verè probabitur: imò pro redimendis à carceribus his, qui ob æs alienum & debita inibi detinentur, arbitor non esse temerè alienandas
res ecclesiarum, nisi debitores ipsi eorum parentes, vel filij, ex ea carcerum oppressione fame alioqui perierint, in eoq́ue sint periculo cōstituticonstituti, vt ni à carceribus liberentur, fame sint perituri, à qua ob eorum industriam, artem & laborem à carceribus soluti, verosimili coniectura
liberabuntur. qua in re omninò prælatorum
arbitria præuio diligenti examine sunt exhibenda.
Ex quibus omnibus, si maturè considerentur sanctorum patrum canones & decreta, manifesti iuris est, non esse permittendam rerum ecclesiæ
alienationem, nec pignoris dationem, vt ex pecunia & precio à triremibus redimantur hi, qui
in id opus publicum ob crimina dānatidamnati fuêre.