¶ Quæritur tandem,
* An leges ciuiles obli|
gent legislatores, & maximè reges. Videtur
enim aliquibus quòd non, cùm sint supra totam rempublicam, & nullus possit obligari
nisi à superiori: sed certius & probabilius est,
quòd obligentur. Quod probatur primò,
Quia facit iniuriam reipublicæ, & reliquis ciuibus, si cùm ipse sit pars reipublicæ, non habeat partem oneris: iuxta personam tamen
& suam qualitatem, & dignitatem. sed ista
obligatio est indirecta, ideo aliter probatur.
Nam eandem uim habent latæ leges à rege,
ac si ferrentur à tota republica, ut suprà declaratum est. Sed leges latæ à republica obligant
omnes: ergo etiam si ferantur à rege, obligant ipsum regem. Et confirmatur, Quia
in aristocratico principatu senatusconsultum obligat ipsos senatores authores illorum, & in populari regimine plebiscita
obligant ipsum populum: ergo similiter leges regiæ obligant ipsum regem: & licet
sit uoluntarium regi condere legem, tamen non est in uoluntate sua non obligare, aut obligari, sicut in pactis. liberè
enim quisquis paciscitur, pactis tamen tenetur. Ex omnibus dictis infertur corollarium, quòd ius gentium non solùm habet uim ex pacto ex conducto inter homines, sed
|
etiam habet uim legis. habet enim totus orbis,
qui
aliquãdoaliquando est una respublica,
potestatẽpotestatem ferẽdiferendi leges æquas, & conuenientes omnibus, quales sunt in iure gentium. Ex quo patet,
ꝙquod mortaliter peccant uiolantes iura
gẽtiumgentium. Ex quo
patet,
ꝙquod mortaliter peccant uiolantes iura
gẽtiumgentium, siue in pace, siue in bello: in rebus
tamẽtamen
grauioribus, ut est de incolumitate
legatorũlegatorum,
non licet uni regno nolle teneri iure gentium:
est enim latum totius orbis authoritate.