¶ Sed dato quòd absolutè ita sit, tamen restat magnum dubium, Vtrum saltem si concilium prohiberet dispensationem, & addat decretum irritans, si secus fieret, utrum saltem si in tali lege possit dispen|
sare papa. De qua q. primò tenendo, quòd papa est supra concilium, uidetur
ꝙquod non possit
dubitari, quin hoc possit: quia si par in parem
non habet imperium, multo minus inferior
in superiorem. Sed tenendo alteram partem,
prima facie etiam uidetur, quòd sequatur,
quòd si concilium hoc prohibet, quòd papa
non possit. Ista q. fuit agitata in concilio Basilien. in quo fuerunt quidam theologi, & iurisperiti, qui contendebant, quòd si in aliquo statuto concilii addatur decretum irritans, quòd papa in tali statuto non possit dispensare: & si tentaret hoc facere, nihil faceret.
Contra quos Cardinalis de Turre fecit opusculum, quod uocauit De decreto irritante, in
quo contrarium illius sententiæ contendedat
ostendere. sed illum librum ego inuenire non
potui, sed tamen pro nostra sententia respondeo ad hoc dubium, secundum utranque opinionem, siue teneamus quòd concilium est supra papam, siue contrarium. Et sit quinta propositio. Non
* obstante decreto irritante concilii, papa posset
dispẽsaredispensare in statutis eius. Hoc
probatur primò, Quia cessante tali decreto, papa habet talem potestatem ex officio suo ad
dispensandum in statutis conciliorum: sed
concilium non potest limitare potestatem papæ, uel officium papæ: ergo non obstante tali
decreto potest. Et confirmatur, Quia papa
nõnon
|
habet potestatem dispensandi ab ipso concilio. totam enim potestatem habet ab ipso iure
diuino: ergo
conciliũconcilium non potest auferre ei illam potestatem. Item: cùm
conciliũconcilium possit
illãillam
authoritatem dispensandi committere alicui
episcopo, si posset auferre à papa, iam esset necessaria aliqua potestas maior papa, ut supra arguebamus. Et confirmatur, Quia papa iam
nõnon
esset uniuersalis pastor, si esset aliquis actus iurisdictionis, in quem papa non posset, scilicet
talis dispensatio, que fieri quidem posset, sed
non à papa. Item eadem ratione concilium
posset prohibere, ne papa posset dare
indulgẽtiasindulgentias, uel absoluere ab excommunicatione pro
tali crimine, uel tali, uel aliam quamcunque
partẽpartem iurisdictionis adimere: quod esset absurdum. iam enim non esset papa. Consequentia
autem patet, Quia si possit adimere
istũistum actum
iurisdictionis, quare
nõnon quamcunque alium?
Itaque puto falsum & periculosum dicere,
quòd ratione decreti irritantis tolleretur à papa potestas dispensandi. Gerson autem Cancellarius
ParisiẽsisParisiensis 1. parte trac. 3. determinatione, quòd concilium generale potest limitare usum potestatis papalis certis legibus. ut non
possit uel dispensare, uel abrogare decretum
conciliorum. imò aliquem ex rationabili causa auferre ab obedientia papę: & multa in
hãchanc
sententiam tradit. Sed ille doctor per omnia
|
fuit infestissimus authoritati summorum
PõtificũPontificum, & multos alios infecit suo ueneno:
parũparum enim differt à schismate eius
sentẽtiasententia de authoritate papæ.
ItẽItem potest argui. Vel enim leges
cõciliiconcilii exẽptęexemptę sunt à papa, uel non. Si
nõnon sunt,
ergo non obstante quocunque decreto papa
poterit dispensare. Si sunt
exẽptęexemptę, ergo etiam
si non abiecerint decretum tale, erunt exemptæ, & papa
nõnon poterit
dispẽsaredispensare.
Probat̃Probatur, quia
leges diuinę sunt exemptę ab humana iurisdictione: etiamsi nunquam sit prohibita dispensatio, tamen nulla potestas humana potest in illis dispensare: & episcopus non potest
dispẽsaredispensare in legibus papæ, quia est inferior, nec opus
est alia prohibitione. Et profectò si ita est concilium supra papam, sicut supra episcopos,
oportet dare aliquam rationem quare episcopus non potest dispensare in statutis conciliorum, & potest papa. Panormi. in tractatu de
cõcilconcil. Basilien. numero 18. contendit, quòd papa
in iis quæ pertinent ad salutem, &
generalẽgeneralem statũstatum ecclesiæ, non potest contra statuta conciliorum uenire. citat ad hoc Archidia. in c. sic
40. d. in quo cap. dicit Gregorius se suscipere
quatuor concilia principalia, sicut sancti
EuãgeliiEuangelii quatuor libros: ex quo arguit, quòd sicut papa nihil potest immutare circa contenta in
EuãgelioEuangelio, ita nec circa decreta
cõciliorũconciliorum.