QVAESTIO SECVNDA. Vtrum potestatis ecclesiasticæ sit aliquis effectus propriè & uerè spiritualis.

SED QVIA distinximus potestatẽpotestatem ecclesiasticãecclesiasticam à ciuili ex fine (ꝗaquia scilicet altera in finẽfinem tẽporalẽtemporalem ordinata est, alia in spiritualem) sequitur secunda quæstio, An sit aliquis effectus purè & simpliciter spiritualis. Ad hãchanc quæstionem respondeo primò, dato quòd potestas ecclesiastica nullum haberet huiusmodi effectũeffectum spiritualem, nihilo minus differret à potestate ciuili, & diceretur potestas spiritualis. Probatur hoc, & ostenditur: nam adhuc haberet finem distinctum à fine potestatis secularis, puta beatitudinem supernaturalem, & cultum diuinum, & bonum spiritus, id est, animæ: quæ omnia non spectãtspectant ad potestatem ciuilem, sed ecclesiasticam, & inter spiritualia annumerantur. Secundò pono conclusionem, quòd
1
* potestas ecclesiastica uerè & simpliciter est causa alicuius effectus spiritualis. Pro casus declaratione est reuocanda in præsentia illa distinctio TheologorũTheologorum, de duplici potestate, ordinis scilicet, & iurisdictionis. Duplex
2
* igit̃igitur potestas est ecclesiastica, potestas ordinis, & iurisdictionis. Potestas ordinis est in ordine ad corpus Christi uerum, scilicet eucharistiãeucharistiam: iurisdictionis in ordine ad corpus Christi mysticum, id est ad gubernãdumgubernandum populum Christianum in ordine ad beatitudinem supernaturalem. Sed | in potestate ordinis non solùm intelligitur potestas consecrandi eucharistiam, sed disponendi, & idoneos reddendi homines ad eucharistiam, imò omnia gerendi, quæ ordinãturordinantur aliquo modo ad eucharistiam, ut est cõsecrandiconsecrandi presbyteros, & alios ordines cõferendiconferendi, & uniuersim omnia sacramenta administrandi, remittendi quoque peccata, & tandem omnia faciendi, quæ alicui ratione alicuius consecrationis conueniunt: unde etiam potestas ordinis, potestas consecrationis plerunque uocatur. Ad potestatem autem iurisdictionis spectat gubernatio populi Christiani extra Sacramentum, uel consecrationem, uel administrationem: ut est leges ferre, & tollere, excomunicare, dicere ius extra forum pœnitentiæ, & id genus alia facere. His præmissis est aduertendum, quòd nonnulli hæreticorum ab utraque claue tollunt omnem effectum purè spiritualem. Qui enim negant in eucharistia contineri uerum corpus Christi, negant aliquid spirituale confici à sacerdote consecrãteconsecrante eucharistiam. Eucharistia enim apud eos nec est, nec continet aliquid spirituale, sed symbolũsymbolum solùm est, & signum uel corporis Christi, uel gratiæ. IidẽIidem etiãetiam negãtnegant sacerdotem euãgelicumeuangelicum uerè remittere peccata, inde etiam à potestate iurisdictionis effectum aliquem spiritualem prorsus tollunt, negantes excommunicationem aliquid | spirituale auferre ab excōicatoexcommunicato, sed solũsolum cõmunicationẽcommunicationem exteriorẽexteriorem fideliũfidelium, ũquae spiritualis non est. Sed omissa prima uesania hæreticorũhæreticorum circa eucharistiãeucharistiam, de qua nunc nihil constitui tractare: de remissione peccatorum, & effectu excommunicationis dicendum aliquid est: nec multis tamen, eò quòd in ordinarijs lectionibus locum illum aliquãtoaliquanto accuratiùs tractauerim. Sed quia etiam inter catholicos authores sunt, qui potestati ordinis non simpliciter tribuant remissionem peccatorũpeccatorum, uel collationem gratiæ, uel omnino aliquem effectum uerè spiritualem: atque alij etiam, qui per excommunicationem non concedãtconcedant tolli aliquid spirituale: ideo repetendo conclusionem, dico, quòd
3
* utraque potestas, scilicet ordinis, & iurisdictionis habet uerum effectum spiritualem. Et primò dico, quòd claues ecclesiæ, siue authoritas ecclesiastica est ea propriè remissionis peccatorum, & gratiæ. Est autem disputatio eadẽeadem cum illa, an per sacramentum pœnitentiæ concedatur aliquando prima gratia. De qua quæstione licet inter antiquos, & grauiores authores non uideatur magnopere dubitatum, apud quos in confesso fuit, uirtute clauium nõnumquamnonnumquam peccata ita remitti, ut sine illis non remitterentur: tamen inter recentiores scriptores non est aut parua, aut parum acris contentio & dimicatio. dicunt enim ex illis quidam, | acutiores quidem, & ingeniosiores, quàm paresset in theologica philosophia, quòd peccata mortalia remitti nunquam possunt, nisi per contritionem, at que adeò nec uirtute clauiũclauium unquam peccata remittuntur, aut confertur prima gratia: non remittuntur inquàm in foro Dei, & ut remitti propriè dicat tolli peccata. Cum quibus aliâs maiori studio & conatu confliximus. Nunc summa sequens fastigia rerum, paucis argumentis arguo pro conclusione nostra, & contra illorum sententiam. Et primo adduco uerba Domini, IohãIohan. 20.
Iohan. 20.
Quorum remiseritis peccata, remittuntur eis. Et quodcũquequodcumque solueritis super terram, &c. Matt. 13.
Matth. 13.
Et tibi dabo claues regni cælorũcælorum, Matt. 16.
Matth. 16.
¶ Ex quibus arguitur sic, Illa uerba sunt eadẽeadem, quæ ponuntur in nostra conclusione. Ergo si illa uera sunt, cõclusioconclusio nostra uera est. Et confirmatur, Remitti peccata ꝓprièpropriè hoc sonat, tolli scilicet peccata, quibus aliquis prius tenebatur: nec certè significat ostendi, aut declarari prius remissa, sicut remittere debitum. CõfirmaturConfirmatur secundò, Christus habuit potestatem remittendi propriè peccata ad sensum conclusionis, & potuit eam dimittere Apostolis: sed non alijs uerbis apertioribus potuit declarare donationem, aut commissionem illius potestatis, quàm illis, quibꝰquibus dedit claues. ergo, &c. Quòd
4
* autem Christus habuerit huiusmodi | potestatem etiam in quãtumquantum homo, certè non est dubitandum. Ipse enim dixit Marci 2. &
Mar. 2.
Matth. 9.
Matth. 9.
& Luc. 15.
Luc. 15.
Vt autem sciatis quòd filius hominis in terra habet potestatem dimittendi peccata, ait paralytico, &c. & Matth. 18.
Matth. 18.
Data est mihi omnis potestas in cælo & in terra. Et certè non solùm habuit potestatem declarandi remissionem peccatorũpeccatorum, nec dubito quin usus fuerit illa potestate, cùm dixit paralvtico, Fili dimittũturdimittuntur tibi peccata tua: & cùm dixit Luc. 7. Remittunt̃Remittuntur ei peccata multa, quoniãquoniam dilexit multùm. nec Christus uoluit ostẽdereostendere, ac disputare, aut defendere se habere potestatẽpotestatem declarandi peccata esse dimissa. Eisdem autem uerbis, quibus dixit, Remittuntur tibi peccata, dixit, Quorum remiseritis peccata. eadem enim uis uerbi est remittẽdiremittendi, & dimittendi, nisi quòd Latinius fortassis est remittere, quàm dimittere: sed Græcè idẽidem utrobiq;utrobique uerbũuerbum est. Facit quod eodem loco Dominus pręmisit, Sicut misit me Pater, & ego mitto uos. & statim sequitur, Accipite spiritũspiritum sanctũsanctum, quorum remi. &c. unde uidetur, quod talem potestatẽpotestatem dedit, qualem habuit. Item quid opus erat dare Spiritum sanctum ad soluendum, uel remittendum peccata in foro ecclesiæ duntaxat, uel ad ostendendum remissa? Profectò Apostoli per illa uerba aliud intelligere non poterant, quàm se ueram potestatem remittẽdiremittendi peccata | accepisse. nec uerò satis intelligi potest, quomodo claues regni cælorum tradiderit Dominus, si (vt isti docent) nunquam sacerdos regnum cælorũcælorum aperit. Quis enim alius usus clauium, nisi ad aperiendum, aut claudendum? Secundo principaliter arguitur, Si enim claues ligare uerè possunt, remittere peccata non possunt: non inter priuilegia ecclesię, & gratias, sed inter onera potiùs, & quidem grauissima, numerari claues deberent. Quid enim beneficij accepimus, si ratione clauiũclauium obnoxij quidem sumus ad peccata cõfitendũconfitendum (quod est permolestum) si cum peccato ad claues ueneris, non modò gratiam, aut remissionem non consequeris: sed (quod isti non diffitentur) nouo peccato grauaberis, & teneberis? Quid tãtoperetantopere hanc potestatem sancti in cælum laudibus efferunt, præconio tollunt? Quid tantum præmium illius insignis cõfessionisconfessionis & fidei principis Apostolorum, pro cuius remuneratione Dominus ei pollicitus est, Tibi dabo claues regni cælorũcælorum: uinculus potius catenæ, aut quid uis potiùs, quàm claues sunt? Si quidem tenemur clauibus illis, non soluimur: deterior multo in hac parte esset conditio legis Euangelicæ, quàm naturæ, aut Mosaicę. Tertiò principaliter arguitur, Si sensus uerborũuerborum esset, Absoluo, id est ostendo absolutũabsolutum: ergo illa forma absolutionis esset recta & legitima, Ego te de|claro absolutum: qua tamen nec illi quidem auderent uti. Confirmatur, Cui enim ostẽditostendit sacerdos peccatorem absolutum? non ecclesiæ quidem, multo autem minus Deo. Præterea sacerdos uerè remittit pœnam debitam peccatis, nec ostẽditostendit solũsolum remissam. ergo uel uerbũuerbum remitti, aut absolui, oportet æquiuocè capi, uel propriè respectu utriusque. Quartò principaliter arguitur, In baptismo remittũturremittuntur peccata: ergo in sacramento pœnitentiæ. Ad hoc argumentum uariè respõdeturrespondetur ab illis. Aliqui enim dicunt, in adulto etiam non remitti primò per baptismum: alij non negant quidem de baptismo, negant tamen de sacramento pœnitentiæ. Sed cùm eisdem uerbis in EuãgelioEuangelio habeatur, imò uidetur apertiùs haberi de remissione peccatorum per claues, quàm per baptismum: profectò nec probabiliter, nec constanter concedi de baptismo potest, & negari de clauibus. Quòd autem baptismus detur in remissionẽremissionem peccatorũpeccatorum, præterquãpræterquam quòd sancti omnes iuratissimè confirmãtconfirmant, non uideo quomodo negari possit: illic enim non potest esse remissio peccatorũpeccatorum, id est declaratio, ut ipsi in sacramẽtosacramento pœnitẽtiæpœnitentiæ intelligi uolunt. Si ergo secundũsecundum Scripturam est remissio peccatorum, oportet ut sit uerè & propriè remissio: imò uidetur articulus fidei. Confitemur enim unum baptisma in remissionẽremissionem peccatorũpeccatorum. Et cõfirma| p. 35turconfirmatur, Si enim (ut aduersæ opinionis authores fatentur) per sacramentum peccatum originale & ueniale primò tolli potest: unde hæc coarctatio, uel diuinatio potiùs orta est, non posse se extẽdereextendere ad peccata mortalia, cum in Euangelio absolutè in remissionẽremissionem peccatorum data sacramenta legamus, nulla differẽtiadifferentia posita de originali, aut ueniali à mortalibꝰmortalibus? Quinto, Si sacramenta nunquam conferunt primam gratiam adultis (nam idem apud eos est de omnibus iudicium) quid ergo est, quòd omnes sancti, omnes authores docent & prædicant sacramenta nouæ legis esse causam gratiæ? Sed aiũtaiunt per sacramẽtasacramenta augeri gratiam. Primùm omniũomnium hoc nescio, an sit priuilegium sacramẽtorumsacramentorum, cùm in omni actu meritorio augeatur gratia. Sed non ex opere, inquiũtinquiunt, operato, ut ipsorũipsorum uerbis utar. Esto sanè. Sed quid mea? tantum enim consequar etiãetiam eorum sententia. Si paulùm in actu meritorio animum, aut conatum intendero, quantum per illud opus operatum consequuturus sum, quanta est hæc prærogatiua sacramentorum, ut per sacramenta obtineant aliquem gradum gratiæ, quem tantuli actus intentione & feruore facilè cõsequiconsequi possent? Ergo adduci non possunt, quin aliquid potiùs sacramenta conferant. Sed ut quid uim facimus uerbis, & loco suo detorquemus? Dare enim gratiam nec fuit, nec erit unquam au|gere gratiam. Etenim gratiæ est facere amicũamicum, aut gratum. hoc enim significat constituere in gratia, ex non grato gratum facere. Aliud sanè est augere amicitiam, aliud amicum facere: & nũquamnumquam antiqui ad hunc modũmodum loquuti sunt, ut augere gratiam intelligerẽtintelligerent esse causam gratiæ. Sexto & ultimò, Si enim claues non remittunt peccata, nullum argumentum habemus ex Scriptura, quòd sit aliquod sacramentũsacramentum pœnitẽtiæpoenitentiae. In Scriptura enim non habemus aliud, nisi quòd per claues remittũturremittuntur peccata. Si ad hoc per te non requiritur collatio gratiæ, quia non est nisi declaratio: nihil restat ut quid ponamus sacramentum pœnitẽtiæpœnitentiæ. Propter hoc enim solùm ponimus, quia ex Scriptura habetur, quòd per claues remittuntur peccata. & hoc non potest fieri sine gratia. ergo claues conferunt gratiam: & sic conficitur sacramentum. totum autem hoc artificium ruit ad sententiam illorum. Omnino
5
* mihi non uidetur ferendum, dicere quòd uirtute clauiũclauium non uerè remittantur peccata, sed solùm ostendantur remissa: sed homines alioqui acres, & docti, bis in hac disputatione peccant, & errant, ex eo, quòd non bene sentiant de contritione, putantes primò, quòd contritio est ita sufficiens ad remissionem peccatorum, quòd quasi ex iustitia debeatur remissio, & gratia, posita cõtritionecontritione: unde etiam prouenit, ut meritum | ponant congruum ad primam gratiam contra apostolum Paulum: non considerãtesconsiderantes, quòd quacunque dispositione posita in peccatore, est omnino tanta liberalitas in collatione gratiæ, & tam gratis remittũturremittuntur peccata, sicut data fuit gratia Adæ in primo statu, imò magis. nec oportet imaginari aliud meritum, nisi puram misericordiam diuinam: nec plus contritio est meritum ad gratiam, uel remissionem peccatorum, quàm bona opera sunt merita ad prædestinationem. Hæc enim erat bona pars erroris Pelagianorum, si ego quicquam intelligo. Secundò errant contrario modo, credentes, quòd contritio ita sit necessaria ad remissionem peccatorum, quòd penè Deus ipse uix posset sine contritione remittere peccata. Veritas autem sic habet, quòd
6
* ad remissionem peccatorum Deus in ecclesia duo remedia efficacia reliquit, aut pœnitentiam, aut claues ecclesiæ. Et ita apertè scriptum est, Per claues ecclesiæ remittuntur peccata, sicut per pœnitentiam. Satis est ergo, ut quis non ponat obicem clauibus. id est, non obijciatur peccato præterito uel futuro: hoc est, ut pœniteat de præterito, & proponat in futurum cauere, etiãetiam si hoc ita faciat, ut non sufficiat ad remissionẽremissionem peccatorũpeccatorum, sed remaneat in peccato. Hæc enim dispositio non requiritur ad remissionem peccati, sed solùm ne ponat obicem clauibꝰclauibus. Hoc | ergo est summum beneficium & priuilegium, quo Christus redemptor ecclesiãecclesiam suam in nouo testamento singulariter ornauit. hoc est quod tantum celebratur à uetustissimis & sanctissimis Patribus, quod
7
* omnino claues Ecclesiæ sufficiunt ad aperiendum regnum cælorum, ubi nulla alia uia apertum esset: sed solæ sufficiunt ad salutem. nec mihi de hoc dubitandũdubitandum omnino uidetur, & maximè quia in Concilio Florentino dictum est, Effectus sacramenti pœnitentiæ est absolutio à peccatis.
¶ Sed cõtracontra hanc veram sententiãsententiam arguit̃arguitur. Primo, Accedens ad sacramẽtumsacramentum pœnitentiæ in peccato mortali, non cõsequiturconsequitur remissionem peccatorum, imò peccat de integro. ergo claues non remittũtremittunt peccata. CõfirmaturConfirmatur, Quia liceret ergo scienter accedere cum peccato ad claues. Secundo, Cùm aliquis post cotritionemcontritionem accedit ad sacramentum pœnitentiæ, est uerũuerum sacramentum, & forma uniuocè idem significat, sicut cùm quis accedit ante contritionem: sed tunc non absoluit sacerdos, sed ostendit absolutum. ergo sic debet intelligi absolutio & remissio peccatorum, id est declaratio. Tertiò arguitur, Vel sufficit quicunque dolor ad tollendum obicem, & recipiendum gratiam, uel non. Si aliquis non sufficit, non uidetur posse assignari quis solus sufficiat, nisi sola contritio. eodem enim modo uidetur de quocunq;quocunque | alio dolore. ergo requiritur contritio. Si autẽautem quilibet dolor sufficit, dolor solũsolum timore pœnæ non satis est. ergo. Quartò, Eodem pacto uidentur claues habere potestatem retinendi peccata, sicut remittendi: sed clarum est, quòd claues non aliter retinent peccata nisi declarãdodeclarando non remissa à Deo, nec possunt retinere nisi quæ Deus retinuit. ergo similiter remittere peccata, solùm erit ostẽdereostendere remissa à Deo. Ad
Solu. ad argumenta.
soluendũsoluendum hæc argumenta, nota. Primo, quòd doctor subtilis in 4. di. 14. q. ultima. ar. 3.
Scotus.
uidetur expressè dicere, quòd non requiritur alia dispositio, ut aliquis per hoc sacramentum pœnitentiæ recipiat gratiam, nisi solùm, ut uelit recipere, & se subijcere clauibus. Et idem dicit de sacramẽtosacramento baptismi. Caietanus
Caietanus
etiãetiam nominatim de baptismo dicit 3. par. q. 36. ar. 2. ad primum. quod ad remissionem peccatorũpeccatorum, etiãetiam mortalium in baptismo non exigitur aliquis dolor, sed sola uoluntas recipiendi baptismum in remissionem peccatorum. Et profectò idem haberet consequenter dicere de sacramento pœnitentiæ, quòd ita manifestè datur in remissionem peccatorum, sicut baptismus: & tamẽtamen Caietanus negat de pœnitentia quod cõceditconcedit de baptismo: quàm cõstãterconstanter, ipse uiderit. S. Tho.
S. Thom.
etiam 3. part. q. 97. ar. 3. ad secundũsecundum dicit, quòd baptismus datur per modum ablutionis, & est generatio, id est mutatio de non esse spiritua|li ad esse spirituale: ideo non inconuenit accedere ad baptismum cum conscientia peccati mortalis, non autem ad eucharistiam, quæ non debet dari nisi uiuenti: datur enim per modũmodum alimenti. Hac certè ratione consequenter uideretur idem dicendum de sacramento pœnitentiæ, quod institutum est ad suscitandum mortuos: & sic non erit inconueniens accedere ad claues ecclesiæ cum cõscientiaconscientia peccati mortalis. Et posset magna probabilitate defendi, Quisquis sine cõplacentiaconplacentia quidẽquidem peccatorũpeccatorum præteritorũpræteritorum, sed etiam sine aliquo dolore solùm cum ꝓpositoproposito cauendi in futurũfuturum à peccatis, accedat ad sacramentum pœnitentiæ, animo recipiẽdirecipiendi remissionem peccatorum, quòd reuera recipiet: nescio an uerum sit, impugnari profectò non uehemẽteruehementer posset. Sed non adeò longius à cõmunioricommuniori uia, & doctrina discedens, secundò dico, quòd non licet accedere ad sacramentum pœnitentiæ cum conscientia peccati mortalis: nec talis consequeretur peccatorum remissionem. Pro quo est aduertendum, quòd
8
* cõtritiocontritio reuera nihil aliud importat, nisi dolorem de peccatis propter Deum, id est eo quòd sunt offensiua Dei, cum proposito cauendi in futurum: nec quicquam aliud est de ratione contritionis, reiectis anxijs & subtilibus disputationibus scholasticis, parũparum in hanc rem conferentibus, & physicis potius quàm theo|logicis. Nec apud me dubium unquam erit quin quicumque dolet de omnibus peccatis suis absolutè, quia sunt offensiua Dei, proponit etiam omnino in futurum seruare omnia præcepta Dei: talis consequatur remissionem peccatorum, si nihil sit aliud quod impediat. Potest
9
* uerò esse talis dolor, qui non sit contritio: quia aliunde impeditur, puta quia cum tali dolore perseuerat ex ignorantia in aliquo peccato, ut quia retinet alienum, uel manet in aliquo errore: ut hęretici, aut infideles, qui dolẽtdolent quidem de peccatis suis, & propter Deum, & proponunt in futurum: sed talis dolor in eis nec est contritio, nec sufficit ad remissionem peccatorum: non quia requiratur maior, nec alius dolor, quàm ille, sed quia tenentur ad aliud, quod non implent. itaque ab extrinseco impeditur, ne ille dolor sufficiat, qui de se sufficeret quidem. Vnde in nullo mutato dolore, sed solùm si talis alienũalienum restitueret, aut dimitteret errorem, ille idem dolor esset contritio. quod in hac materia est commendandum, ne in rebus ad salutem necessarijs descendamus ad discendum uel incredibilia, uel non intelligibilia.
¶ Hoc ergo præmisso, dico primò, Si is, qui accedit ad sacramentum pœnitentiæ, scit & aduertit se nullum habere dolorem peccatorum præteritorum, quamuis habeat propositũpropositum | in futurum, non consequitur remissionem peccatorum, imò peccat mortaliter.
¶ Secundò, Si talis dolet quidẽquidem, sed intelligit se non dolere, quia sunt offensiua Dei, sed obquancũq;obquancumque aliãaliam rationem, puta aut propter pœnas inferni: profectò etiam talis dolor non sufficit, quia ille non dolet offendisse DeũDeum: nihil autem refert quòd doleat, si non doleat offendisse DeũDeum: idem est enim acsi nullo modo doleret.
¶ Tertiò, Quo cunque doleat, si omnino putat se adhuc esse in mortali, & non esse contritum, non uidetur etiam sufficere. & sic dico, quòd accedere cum cõscientiaconscientia peccati mortalis ad hoc sacramentũsacramentum, est peccatũpeccatum nouũnouum, quia ponit obicẽobicem. Et hoc est probabile: non quia claues non sufficiãtsufficiant, sed ꝗaquia uirtualiter cõplaceatcomplaceat in peccato qui non dolet, nec uult dolere se offendisse.
¶ Quartò, Si putat se doluisse propter DeũDeum, & proponit in futurũfuturum, semper cõsequiturconsequitur gratiam, nisi aliunde ponat obicem ad sensum declaratum, puta quia perseuerat in aliquo peccato non defectu doloris. Sed dices, Iam talis ante sacramentum consequeretur gratiam, quia per te ille dolor est contritio.
¶ Propterea dico quintò, quod stat, quod aliquis putet se dolere, ꝗaquia sunt offensiua Dei: & tamen reuera non ideo dolet, sed ob aliãaliam causam. QuãuisQuamuis enim uideatur posse experiri aliquẽaliquem se dolere: sed an doleant quia offenderũtoffenderunt Deum, pro|fectò ignorari potest. Præuolat enim (ut ait Augu.
August.
) intellectus, sequitur tardus, aut nullus effectus. Et sic contingit, quòd aliquis putat se dolere propter Deum, & non dolet, aut non propter Deum dolet: & in tali fit remissio peccatorum uirtute clauium.
¶ Sextò dico, & sequitur ex dictis, quod
10
* omnis ille dolor, & solus, sufficit ad remissionem peccatorum cum clauibus, de quo peccator existimat quòd sit contritio: id est sufficiens dolor, si non sit aliud impedimentum extrinsecum, uel sit tanta negligentia examinandi, ut rediret in naturam omissionis. Si enim quis nullãnullam aduertentiam adhiberet, aut considerationem ad examinandum statum conscientię suæ, sed sic temere existimaret se sufficienter pœnituisse: idem est etiam iudicium acsi non pœnituisset. Sed si bona fide, facta probabili examinatione putat se sufficienter pœnituisse, quãuisquamuis decipiatur, cum sacramento pœnitentiæ consequitur sine dubio remissionem peccatorũpeccatorum: & per hæc satis patet ad primum, & tertium argumentum. Sed contra hanc determinationẽdeterminationem arguitur argumento cõmunicommuni, Talis, qui existimat se sufficiẽtersufficienter pœnituisse, uel habet ignorãtiãignorantiam uincibilẽuincibilem, uel inuincibilẽinuincibilem. Si inuincibilẽinuincibilem, ergo non tenetur ampliꝰamplius dolere: ergo sufficiẽtersufficienter fecit ad quod tenebatur. ergo iam sunt ei remissa peccata. Si uincibilem, ergo accedens ad sacra|mentum cum tali peccato mortali, non excusatur. ergo non das hominem, qui recipiat primam gratiam in sacramento pœnitentiæ.
¶ Respondetur dupliciter. Primò, quòd illa ignorantia est inuincibilis. Et cùm arguis, Ergo iam consequitur remissionem peccatorum: nego consequentiam, sed solùm sequitur, quòd non peccat de nouo per omissionem contritionis.
¶ Secundò, & melius dico, quòd illa ignorãtiaignorantia est uincibilis: & cùm infers, Ergo peccat accedens, nego consequentiam. Non enim facit irreuerentiam sacramento, nisi qui scienter accedit in mortali. Sicut siquis celebraret sine ara, quãtumcũquequantumcumque ignorantia esset crassa, non peccaret. Vel potest dici, quòd talis ignorantia est uincibilis respectu dilectionis peccatorum, uel præcepti de contritione, si ullũullum esset: inuincibilis autem respectu sacramenti. Nec hoc est mirabile. aliqua enim ignorantia excusaret respectu unius aliquando, quæ non excusaret respectu alterius. Vt, exempli gratia, ignorantia, quæ excusaret conserentem sacramentum in mortali, non excusaret recipientem, ut notum est: maior enim examinatio requiritur cõscientiæconscientiæ ad recipiendum eucharistiãeucharistiam, quàm ad conferendum, etiamsi ad utrunque exigatur examinatio conscientiæ. Ad secundum argumentum respondetur, quòd cùm aliquis | post contritionem accedit ad sacramentũsacramentum pœnitentiæ, dico quòd uerè absoluitur: sacerdos enim fert sententiam sufficientem ad ponendum hunc in gratia, etiam si non prius fuisset in gratia.
¶ Ad quartum dico, quòd retinere & non remittere, non est declarare non esse remissa, ut ipsi uolunt: potest enim contingere, quòd ex hoc solùm, quòd non absoluitur per claues, non remittantur peccata, ut expositum suprà est. Et præterea cùm (ut in præsentia supponimus) quilibet peccator teneatur adire claues, remissio etiam quæ fit in contritione, dependet à clauibus, imò fit uirtute clauium, sicut gratia quæ data fuit ante passionem Christi. Et demum utcunque sit, dato quòd retinere sit non declarare, non oportet quòd remittere sit declarare. Nos enim solùm uolumus, & dicimus uerba accipi debere in sua propria significatione, ut remittere sit remittere, sicut retinere, retinere. Quòd si retinere non potest aliter fieri nisi declarãdodeclarando, retinere erit declarare: sed remittere potest aliter esse, ideo etiãetiam aliter accipiendum est. Ergo ex hac disputatione constat potestatem ordinis habere efficaciam alicuius spiritualis effectus. Nec tamen uolo dicere nullum alium ab isto habere posse: sed hunc esse potissimum, & qui ex sacris literis testatior & notior sit: alioqui ex potestate or|dinis, ut sunt omnes consecrationes episcoporum, presbyterorũpresbyterorum, in quibus effectus datur purè & uerè spiritualis. Et hæc quidem quantum ad effectum potestatis ordinis. Restat ut etiãetiam dicamus de potestate iurisdictionis, utrũutrum scilicet excommunicatio sit effectus spiritualis, uel habeat effectum spiritualem. De quo latè dixi in quarto Sententia. in materia de clauibus: ideo uide illic.
Loading...