QVAESTIO TERTIA. A quo iure sit inducta potestas ecclesiastica.

POSTQVAM ex parte disputatum est de ipsa potestate secũdũsecundum se & de effectu, & fine illius in generali: uidetur operæ pretium nos facturos, si de causa efficiẽtiefficienti, & ortu ipsius | potestatis ecclesiasticæ disseramꝰdisseramus. Sic enim pro Arist. doctrina ꝓbèprobè hanc potestatẽpotestatem cognoscere poterimꝰpoterimus, si causas illius cognoscamus omnes. Postquam ergo disputatum est de causa finali, quæ potissima est ad agendum, de causa efficienti, & de authore huius potestatis quæritur.
1
* Ergo quo iure introducta est potestas ecclesiastica?
¶ Et sit prima propositio, Tota hæc potestas secundum suãsuam amplitudinem non habuit, nec potuit habere ortum à iure positiuo. Hæc est manifesta ex supradictis: habet enim plures effectus spirituales, qui excedunt humanam potestatem, ut est remissio peccatorum, gratia, consecratio diuinissimæ eucharistiæ, & talia. Item omnino totam humanam facultatem excedit: ergo non potuit habere originem à iure humano, iuxta illud, Quis potest remittere peccata nisi solus Deus? Marc. 2.
Marc. 2.
& bene dicebant eum blasphemare nisi esset Deus. Idem Luc. 5. & 7.
Luc. 5. & 7
Quis est hic, qui etiam peccata dimittit? Et cõfirmaturconfirmatur, Quia non potuit habere ortũortum à iure ciuili: quia (ut ostensum est) hæc potestas distinguitur à ciuili potestate: ius autem ecclesiasticum præsupponit iam potestatẽpotestatem constitutam. ergo non potuit potestas ecclesiastica habere ortum à iure positiuo. Tertiò patet manifestè, quia Christus, qui est uerus Deus, primus dedit claues regni cælorum. Matth. 16.
Matth. 16.
¶ Secunda propositio, Nec potuit etiam tota hæc potestas habere ortum à iure naturali: patet ex eodem, quia etiam hæc potestas habet effectum supra totam naturam. ergo nec ius naturale potuit instituere hanc potestatem. Vnde
2
* differentia est inter potestatem ciuilẽciuilem, & potestatem ecclesiasticãecclesiasticam: quia potestas ciuilis habet ortum à republica, quia est in finem naturalem reipublicæ: ut aliâs à nobis disputatum est. Hæc autem potestas excellit non solùm priuatam singulorum authoritatem, sed etiam totius mundi: & licet ius naturale sit ius diuinũdiuinum, tamen non se extendit ultra limites naturæ, & sic non potest se extendere usque ad terminũterminum uel finem huius potestatis spiritualis. Et confirmat̃confirmatur, Quia cognitio naturalis non se extendit ad effectus huius potestatis: ergo nec ius naturale, uel potestas naturalis. Item cùm per hanc potestatẽpotestatem homo constituatur in esse gratiæ: si hęc potestas esset naturalis, homo ex naturalibus posset consequi gratiam: qui est error damnatus ab ecclesia contra Pelagianos: & contra Paulum ad Rom. 3. 4. & 5.
Rom. 3. 4. & 5.
Iustificati ex fide.
¶ Tertia propositio, Nihilominus
3
* potestas ecclesiastica quantum ad aliquam potestatem sui habuit ortum à iure naturali, uel positiuo, id est quantũquantum ad aliquos effectus, & actus huius potestatis. Probatur, quia (ut suprà dictum | est) etiam stando in iure naturali utraq;utraque potestas est necessaria in republica. In solo enim iure naturali intelligi potest DeũDeum esse, & quòd remunerator est inquirẽtibusinquirentibus. hoc enim Apostolus dicit ad Roma. 1.
Rom. 1.
& philosophis manifestum fuisse tradit, sempiternam quoque Dei uirtutem & diuinitatem. Ex quo etiam sequitur Deum esse à mortalibus colendum. ergo etiam si nulla esset ordinatio particularis à Deo, potuerunt in republica aliqui deputari ad solam administrationem cultus diuini, qui haberent prælationem & authoritatem sacrorum, & talis potestas esset spiritualis, & non ciuilis, sicut modò est de iure diuino. imò hoc nomine damnantur ab Apostolo sapientes philosophorũphilosophorum, quòd cùm cognouissent DeũDeum, non sicut Deum glorificauerunt, sed mutauerunt gloriam inuisibilis Dei, in similitudinẽsimilitudinem imaginis corruptibilis hominis, & coluerunt, & seruierunt creaturæ potius, quàm creatori. Quare sicut humana institutione legimus fuisse sacerdotia, pontifices, sacrificia falsorum deorum apud gentes, eadem institutione potuerunt esse sacrificia & sacerdotia ad cultum ueri Dei, & ea fuisset uera potestas spiritualis distincta à potestate ciuili. Imò, ut statim dicemus, aliquando inter ueros Dei cultores fuit talis potestas spiritualis, solùm humana authoritate introducta.
¶ Quarta propositio, Tota
4
* potestas ecclesiastica & spiritualis, quæ nunc residet in ecclesia, est de iure diuino positiuo mediatè uel immediatè. Probatur, & declaratur hæc conclusio. Nam, ut infrà disputatur, tota potestas ecclesiastica deriuata est ab Apostolis, sed Apostoli habuerũthabuerunt potestatẽpotestatem à Christo uero Deo, & Domino. ergo tota potestas ecclesiastica est de iure diuino positiuo. Dixi autem mediatè uel immediatè, non solùm quia primò habuerunt Apostoli, & inde deriuata sit in successores: sed quia non nego quin in ecclesia sit aliqua potestas ecclesiastica solùm de iure positiuo, ut dicam non ita multo pòst: sed ea ortum habuit à potestate ecclesiastica, quæ est de iure diuino, qualis est potestas minorum ordinum, & fortasse aliqua alia, de qua statim. Et confirmatur authoritate Apostoli ad Ephes. 4.
Ephes. 4.
Vnicuique nostrum data est gratia secundum mensuram donationis Christi, & ipse dedit quosdam quidem apostolos, quosdam autem prophetas, alios uerò euangelistas, alios autem pastores, & doctores ad confirmationem sanctorum in opus ministerij, in ædificatione corporis Christi. Sed omnis potestas ecclesiastica uel est aliqua illarum ab Apostolo enumeratorum, uel pendet ab illis. ergo, &c.
¶ Quinta propositio, Tota
5
* potestas spiri|tualis, quæ fuit in ueteri lege, id est, post libertatem populi Israëel ab AegyptiorũAegyptiorum seruitute, fuit de iure diuino positiuo. Hęc cõclusioconclusio non aliter opus est ut probetur, quàm ex tenore & serie legis. Tota enim lex data est à Deo, de qua lege ad Gala. 3.
Gala 3. Matth. 15.
Lex data est per angelos in manu Mediatoris. & Matth. 15. loquens Iudæis ait, Irritum fecistis mandatum Dei propter traditiones uestras. & loquitur de præcepto decalogi, Honora patrem tuum & matrem tuãtuam, &c. & Stephanus Act. 7. dicit, quod fuit data in dispositione angelorum. & Moyses accepit uerba uitæ ut daret populo. Et Paul. Hebræ. 1. Multifariè multísq;multísque modis olim Deus loquẽsloquens Patribus in prophetis, &c. & Manichæorum error fuit, quòd lex Moysi non esset lex Dei. & hoc in ipsa lege frequenter dicit, Si feceritis præceptum Domini, & mãdatamandata Domini custodieritis, & similia. Sed in ipsa lege cõtineturcontinetur ordo & ratio totius cultus diuini per pontifices & sacerdotes & ministros, ut suprà ostensum est. ergo tota potestas illa circa diuinum cultum, quæ sola erat potestas spiritualis, fuit iure diuino positiuo introducta. Et Exod. 24. dicitur, quòd Moyses assumens uolumen fœderis legit audiẽteaudiente populo, qui dixerũtdixerunt, Omnia quę locutus est Dominus faciemus. & infrà ait Moyses, Hic est sanguis fœderis quod pepegit Dominus uobiscum. Quod Paul. Heb. 9.
Heb. 9.
aper|tius retulit, Hic sanguis testamenti quod mandauit ad uos deus.
¶ Sexta propositio,
6
* Totam potestatem institutãinstitutam in ueteri lege iure diuino potuit populus Israëel sua authoritate instituere, etiãetiam si à deo instituta non fuisset. Hæc ꝓbaturprobatur ex tertia propositione. Nam cognito deo, & maiestate diuina, uel per lumẽlumen naturale, uel per lumen fidei, potuit populus constituere põtificespontifices, sacerdotes, sacrificia, & cæremonias ad cultũcultum diuinũdiuinum, licet fortassis non potuissent tot figuras & symbola futurarũfuturarum rerũrerum instituere, cùm nec possent futura ita distincta cognoscere, nec aptas & cõuenientesconuenientes figuras ad ea portendendum & designandum instituere. Facit illud ad Heb. 9.
Heb. 9.
Si enim sanguis aut taurorum, aut cinis uitulæ aspersus inquinatos sanctificat ad emundationem carnis, quanto magis sanguis Christi? Ex quibus uerbis constat ueterem legem non mundare nisi carnem.
Loading...