¶ QVÆritur, an incurrat sentẽtiā excōicationis qui facit, aut omittit aliꝗd inuincibilitèr credens se incurrere excōicationẽ propter illud? V. g. furatus sum decẽ aureos in ecclesia, & credo inuincibilitèr ꝙ ob illud crimẽ sit possita excōicatio : cum tamẽ non sit, est dubiũ , an incurrā ? Et videtur ꝙ sic, quia qui facit actũ aliâs bonũ , si cogitat esse malũ peccat propter illam cō scientiam , ergo. Respōd. ꝙ in tali casu pecco mortalitèr, & incurro tantā culpā & poenā , quantam incurrissem, si de facto fuisset imposita excōicatio ꝓ illo opere, sicut ego cogito: quia consciẽtia est quæ dānat , vel absoluit. Secũdó dico ꝙ talis quādiu habet illā cō scientiā debet se in oĩbus habere, ac si verè esset excōicatus : nā aliâs peccauit propter cōsciẽtiā quā habet. Tertiò dico ꝙ talis de facto nullā excōicationẽ incurrit. Probatur, quia ipse nō potuit supra se ferre talẽ sententiā nec alius tullit, ergo. Itẽ , quia si ille cogitasset eodẽ modo, ꝙ propter illud opus occurrebat mortẽ temporalẽ , nō incurrisset illā propter solam suā imaginẽ , ergo. Ad argumẽtũ in cōtrariũ dico, ꝙ non est idẽ iudiciũ de culpa & de poena, nā culpa pẽdet ex vniuscuius volũtate , poena aũt nō nisi à iure, vel à iudice