8
¶ QVÆritur, vtrum excōicatio excommunicatio ignorata liget? Ad hoc sit prima ꝓpositio propositio , si ignorantia inuincibilis sit facti & iuris. i. si sit talis quę quae excusset â tota culpa mortali, excussat etiā etiam à canone, non incurritur excōicatio excommunicatio . In hoc omnes conueniunt, nec potest negari. Quia | excōicatio excommunicatio non potest ferri nisi pro mortali, sed iste non peccauit mortalitèr vt suponimus, ergo. Patet hæc de constitutio. c. 2. rẽ rem quę quae culpa caret in dānũ damnum vocari non cōuenit conuenit . Secũda Secunda si quis peccet mortalitèr, & excōicatio excommunicatio non sit formalitèr lata pro illo facto, non incurrit sẽtẽtiā sententiam canonis. i. si aliquis sciat se peccare mortalitér, & ignoret inuĩ cibilitèr inuincibilitèr id pro quo lata est excōicatio excommunicato non est excōicatus excommunicatus . V Verbi . g gratia . occîdo Petrũ Petrum & scio me peccare illũ illum occîdẽdo occîdendo ignoro tamen inuincibiliter illũ illum esse clericũ clericum , non incurro excōicationẽ excommunicationem . Patet quia excōicatio excommunicatio non est lata contra percussorẽ percussorem hoĩs hominis sed clerici: vt expresse habetur ca. si verò extra de sententia excōicationis excommunicationis . Tertia si factũ factum pro quo lata est excōcatio excommunicatio sit aliâs licitũ licitum , vel non condẽnatũ condemnatum iure diuino, ignorātia ignorantia canonis excusat à poena. V. Verbi g. gratia . si papa nũc nunc sub poena excōicationis excommunicationis præciperet ne ꝗs quis | vestiret̃ vestiretur serico, & ego ignorarẽ ignorarem canonẽ canonem istũ istum non incurrerẽ incurrerem excōicationẽ excommunicationem , ꝗa quia non pecco mortalitèr cum ignorarẽ ignorarem inuĩ cibiliter inuincibiliter . Probat̃ Probatur ex ca. ꝓposuisti proposuisti . 82. d. Quarta in oĩbus omnibus statutis latis ab ordinarijs citra papā papam , ignorātia ignorantia iuris si sit inuincibilis excussat à sentẽtia sententia canonis, etiā etiam si faciā faciam mortale pro quo est formaliter lata excōicatio excommunicatio . V. Verbi g. gratia ep̃s episcopus fert sentẽ tiā sententiam excōicationis excommunicationis in cōcubinarios concubinarios , ego ignoro illā illam , non incurro eam : esto sim cō cubinariꝰ concubinarius . Et hoc gñralitèr generalitèr est verũ verum in oĩbus omnibus quorũcũ  quorumcumque pręlatorũ praelatorum inferiorũ inferiorum papa. Et etiā etiam in religionibꝰ religionibus patet, quia ita habetur extra de sententia excōicationis excommunicationis li. 6. ca. vt aĩarum animarum periculis, vbi hoc ipsum expressè continetur. Et in his quatuor propositionibus oẽs omnes cōueniōt conueniunt doctores nemine discrepāte discrepante . Sed tota difficultas est de sententijs iuris latis à papa quibus est anexa excōicatio excommunicatio . V. Verbi g. gratia lata est in iure excōicatio excommunicatio contra | incendiarios, est dubiũ dubium , an cadens in factũ factum & ignorans inuincibilitèr ius, incurrat excōicationẽ excommunicationem . De hoc sũt sunt diuersæ sententię sententiae inter doctores. Adria. q. 3 de clauibus. Scotus. d. 16. q. 98. Maio. d. 18. q. 2. & Glo. in ca. à nobis de sentẽ tia sententia excōicationis excommunicationis , & in ca. vt animarũ animarum . Ioan. Andre. ibi Bartho. in l. cunctos populos de summa Trinita. Oẽs Omnes isti tenent partẽ partem affirmatiuā affirmatiuam , videlicet quod ignorantia iuris non excussat à poena, seu excōicatione excommunicatione . Probāt Probant ex prędicto praedicto ca. vt aĩarũ animarum , in quo papa in fauorẽ fauorem animarum instituit, quod non incurrat excō municationẽ excommunicationem qui sciens factũ factum ignorat ius, sed præcipit id obseruari in statutis ordinariorũ ordinariorum inferiorum, nullā nullam prorsus faciens mentionẽ mentionem de statutis papę papae : ergo cum solũ solum excoeperit exceperit summus pontifex ordinariorũ ordinariorum sententias, fit vt sententia iuris cōmunis communis in sua sententia perseueret. Item quia ignorantia iuris | cui est annexa irregularitas non excussat à tali poena vt habetur in cap. cum illorũ illorum de sententia excōicationis excommunicationis , ergo nec ignorantia iuris cui est annexa excōmunicatio excommunicatio excusabit ab ea. Hæc est horũ horum sententia, & quidẽ quidem videtur quod sit tutior, præsertim quia fauet vsus ecclesiæ quæ cōmũitèr communitèr irretitos his laquęis laquaeis remittit ad superiores per confessores esto poenitentes laborent inuincibili ignorantia. Oppositā Oppositam sententiā sententiam tenẽt tenent Siluest. verbo excōicatio excommunicatio . 2. §. 3. & excōicatio excommunicatio vltimo. §. 3. & verbo ignorantia. 1. §. 8. & summa angelica. Et videt̃ videtur esse Caie. & Antonini. Qui oẽs omnes tenẽt tenent , quod ignorantia inuincibilis iuris excusset ab excōicatione excommunicatione . Probatur excōicatio excommunicatio non potest ferri, nisi pro contumatia, vt patet ex euāgel. euangelio, sed qui ignorat inuincibilitèr non est contumax, ergo. Item si aliquis sciat substantiā substantiam mali actus, & ignoret inuincibilitèr ali| quam circunstantiā circunstantiam eius, non imputat̃ imputatur ei ad malitiā malitiam talis circunstantiæ, ergo. Ad argumenta vtrius vtriusque opinionis potest facilitèr responderi. Et quāuis quamuis sapientissimus magister á Victoria in neutrā neutram partẽ partem aperte declinet, tamen primā primam sentẽtiam sententiam reputat tutiorẽ tutiorem . Et ideó tenendũ tenendum est, quod si fiat id pro quo lata est formalitèr excōicatio excommunicatio incurritur, esto inuincibilitèr ignoretur ius. Nec valet solutio Siluestri, quia etiam pontifex est ordinarius, & quod eius sententiæ etiam excipiuntur in illo ca. vt animarũ animarum periculis: quia est cōtra contra cōmunem communem vsum loquẽdi loquendi . Nam in titu. de officio iudicis ordinarij iurisperiti cōmunitèr communitèr distingũt distingunt ordinariũ ordinarium à summo pōtifice pontifice
Loading...