¶ QVÆritur,
vtrũ
vtrum
per
poenitẽtiā
poenitentiam
restituant̃
restituantur
homini
gr̃a
gratia
, & virtutes
infussę
infussae
?
Respō.
Respondeo
secndũ
secundum
oẽs
omnes
,
ꝙ
quod
non est
dubitandũ
dubitandum
de hoc.
Nā
Nam
cùm in poenitentia
detur gratia, necessario dantur omnes
virtutes infusse, quæ
gratiā
gratiam
cōcōmittā
tur
concommittantur
: sicuti in baptismo, quia datur gratia, dantur etiam virtutes morales. Sed
tota difficultas est,
vtrũ
vtrum
resurgat poenitens ad
tantā
tantam
gratiā
gratiam
quātam
quantam
habebat
ante
antequam
caderet, vel ad
maiorẽ
maiorem
, aut
minorẽ
minorem
? Ad quod
oibus
omnibus
alijs
opinionibꝰ
opinionibus
demissis, dico cum S. Tho. 3. p. q. 89.
|
ar. 2. 3. &. 5. quòd poenitens non semper resurgit ad maiorem gratiam
quā
quam
illa à qua cecidit, nec ad
ęqualem
aequalem
, sed
secundùm proportionem contritionis quam habet. Hæc opinio fuit
antiquorũ
antiquorum
omnium, Alberti magni, Alexandri de Ales. 4. p. q. 77.
mẽbro
membro
. 5. &
Bonauenturæ. 4. d. 14. & Ricardi, &
omnium illorum qui scripserunt in
theologia grauitèr, & modestè. Hoc
probatur à posteriori, præter auctoritatem Hieronymi quam allegat
sāct.
sanctus
Tho.
Thomas
quia experientia ostendit, quòd
poenitens non semper resurgit ad maiorem gratiam: videmus enim feruentissimos viros post peccatum, & poenitentiam tepidè, & non ita
feruẽter
feruenter
sicut anteà operari, ergo non habent
tunc maiorem gratiam &
amorẽ
amorem
Dei
,
amor enim Dei
nō
non
est occiosus. Videmus verò magnum
peccatorẽ
peccatorem
aliquā
dô
aliquandô
seruentissimè poenitere, & exerce|
ri in bonis operibus, igitur
nō
non
omnes
resurgũt
resurgunt
semper ad
maiorẽ
maiorem
, vel æqualem gratiam. Item ad gratiam requiritur dispositio, & quanto maior est dispositio tanto maior gratia introducitur, sed contritio est dispositio non solùm ad nouam gratiam, sed etiam ad
gratiam
pręteritam
praeteritam
, ergo quanto maior fuerit contritio
tāto
tanto
maior erit gratia,
etiā
etiam
pręterita
praeterita
. Dico igitur primò
quòd cuicunque resurgenti extra gratiam quæ datur ei secundùm mensuram contritionis quam habet, &
quę
quae
daretur etiam sine meritis prioribus,
datur ei aliquid ratione
pręcedẽtium
praecedentium
meritorũ
meritorum
. V. g. sit Petrus
ꝗ
quod
habebat
centum meritorum gradus,
cōteritur
conteritur
nunc post peccatum
cōtritione
contritione
vt decem, dico quòd vltra gratiam vt
decẽ
decem
quę
quae
datur ei ratione contritionis, datur aliqua gratia ratione
pręcedentiũ
praecedentium
meritorum. Secundò dico quòd quan|
to prædicta cotritio maior fuerit,
tāto
tanto
maior
gr̃a
gratia
dabit̃
dabitur
ei ratione
præcedentiũ
præcedentium
meritorũ
meritorum
. V. g. Petrus anteà habebat
gratiā
gratiam
vt
decẽ
decem
, & Plato vt
decẽ
decem
, resurgunt ambo, Petrus contritione vt
decẽ
decem
, Plato contritione vt. 20. dico
ꝙ
quod
Platoni dabitur maior gratia ratione
præcedentiũ
præcedentium
meritorũ
meritorum
. Tertiò & vltimo dico,
ꝙ
quod
perfecte
poenitẽti
poenitenti
. i. ex toto conatu
semꝑ
semper
restituit̃
restituitur
tota
gr̃a
gratia
præ
cedẽs
præcedens
.
Nā
Nam
ꝑfectæ
perfectæ
poenitẽtiæ
poenitentiæ
correspō
det
correspondet
perfecta restitutio,
nō
non
est
aũt
autem
perfecta restitutio nisi restituatur
totũ
totum
, ergo & consequentèr
secundũ
secundum
proportionẽ
proportionem
poenitẽtiæ
poenitentiæ
restituitur
præcedẽs
præcedens
gratia. Quia
iustũ
iustum
est
ꝙ
quod
si toto conatui correspondet tota
gr̃a
gratia
,
ꝙ
quod
medietati
conatus respondeat medietas
gr̃
æ
gratiæ
, &
tertiæ parti conatus. 3. pars gratiæ, &
sic consequenter. Vnde
optimũ
optimum
est
sę
pe
saepe
dolere de peccatis, vt
restituat̃
restituatur
tota
gr̃a
gratia
ratione
præcedentiũ
præcedentium
meritorum