Sed profecto ſsumma æquitas
46
* expoſscit, vt in hoc caſsu repetitio detur, non obſstante diſspoſsitione legis quartæ, iam allegatæ, quæ forſsam iniuſsta, quatenus toleret hoc remedium, iudicari poſs ſset, quia in euidenti caſsu præ textu ſsententiæ reuiſsionis locuples quis eſs ſset cum dolo, & aliena iactura, ad contrarium quod magis vrget de non repetendo indebito, ex cauſsa iudicati ſsoluti eſst reſspondendum, text. in l. 1. C. de condictione indebiti, cuius verba: Pecuniæ indebitæ per
47
* errorem non ex cauſsa iudicati ſsoluti eſs ſse repetitionem iure condictionis non ambigitur, cum Bald. in eadem l. 1. num. 7. dari remedium ei, qui poſst ſsententiam condemnatoriã condemnatoriam inuenit inſstrumentum ſsolutionis, verba Baldi ſsunt, quia notabilia: Tertio quæritur, an ei qui poſst ſsententiam condemnatoriam reperijt inſstrumentum ſsolutionis, aliquo iure ſsuccurratur? quidã quidam quod ſsic argumẽ to argumento dictæ legis admonendi, præ ſsertim ſsi iſsta ſsolutio continet factum actoris, qui de ſsuo facto debuit eſs ſse certus, vt in cap. ab excommunicato de reſscriptis lib. 6. allegat Petrum de Bellapertica, & Iacob. de Aret. tenentes contrarium, quibus reſs pondet: at verò textus in dict. l. admonendi, ff. de iur. iurand. põ derandus ponderandus eſst dum inquit: Permitti ex integro cauſsam agere, ſsiquis noua inſstrumenta ſse inueniſs ſse dicat, &c. Non vt retractetur ſsententia antea lata, quia iura in priuatis hæc prohibent, ex l. Imperatores, ff. de re iudicata, l. 19. tit. 22. part. 3. ſsed quod noua actione, nouis inſstrumentis agatur ad repetendum, id quod indebitè, & ſsine cauſsa debita indebitè virtute ſsententiæ fuit ſsolutum, quod quidem non repugnat legi noſstrę quartę, in illis verbis: Y que por las dichas ſsentencias ſse entiendan ſser acabados y fenecidos los dichos pleytos, ſsin que ſse puedã puedan tornar a mouer, ni tratar en manera alguna , quia loquitur de litibus iam motis, & finitis, non verò de noua lite ex noua cauſsa reperti inſstrumenti ſsolutionis, vel quietationis, poſstea inuenti, quia eſst diuerſsa cauſsa litigandi, & ſsic non obſstat rei iudicatæ exceptio, l. cum quæritur, cum ſseqq. ff. de exception. rei iudicatæ, c. ſsuborta de re iudicata: deniquè ſsic eſst tenendum, ſsic eſst intelligendum, vt in caſsu tam manifeſstæ iuſstitiæ, legem illam quartam, eiuſsquè ſstrictiſssima verba ab iniuſstitia defendamus, textus verò, in l. Iulianus verum debitorem 59. ff. de condictione indebiti, loquitur, quãdo quando verè debitor qui naturaliter tenebatur ad debitum exoluendum, abſsolutus à Iudice ſsoluit, quod verè debe| bat, quia illud non repetit, cum fuerit exiſstentia debiti veri, qui eſst diuerſsus caſsus à noſstro. Textus autem in l. non poſstea, ff. de iure iurand. cuius intellectus pẽ det pendet à lege, ait Prætor antecedenti, eſst, quando quis detulit iuramentum actori, qui iurauit, reũ reum ſsibi debere, in hoc quidem iureiurando deciſs ſsorio litis delato, ceſs ſsat repetitio, tametſsi indebitum allegetur, eſst enim iudicati
48
* actio ad exigendum conſstituta, l. actori, C. de rebus creditis, & iure iurand. l. miles, §. vltimo, ff. de re iud. Scimus autem id maximè debitum eſs ſse, quod ab inuito exigi poteſst, l. debitor, ff. de verbor. ſsignifi. at cum deferente reo actor iurauerit, ſsibi deberi, quod ex ea cauſsa ſolutũ solutum eſst, repeti non poſs ſse, l. nam poſstea, ff. de iure iuran. verè hoc quoquè ſsed quia debitum ſsolutum eſst, non quia iam indebitum contra regulam repetatur: nam & hìc non minus actio eſst ex cauſsa iurisiurandi, quam ex cauſsa iudicati, l. actori, C. de reb. credit. §. item ſsi quis, inſstit. de action. verba ſsunt Hugonis Donelli de iure ciuili, lib. 14. cap. 15. fol. 173. num. 30. reprobans acutè Acur ſsij reſsolutiones in l. eleganter 23 §. vltimo, ff. de condict. indebiti, & in §. is quoquè, inſstit. quibus modis recontrahitur oblig.
Loading...