C lerici qui falſsarij literarum Apoſstolicarum fuerint deprehenſsi, & per ſse falſsitatis vitium exercuerint, omnibus eccleſsiaſsticiis officiis & beneficiis priuati, & per eccleſsiaſsticum iudicem degradati ſseculari poteſstati traduntur puniendi, ſsecundùm legitimas conſstitutiones, per quas laici de falſsitate conuicti puniuntur, vt in capitu. Ad falſsariorum. de crimi. falcid. & pœna laicorum videtur eſs ſse deportatio, & omnium bonorum publicatio in libero homine, vt per gloſs. ibi allegando text. in l. j. §. fina. ad l. Corneliam de falſsis. licet in l. vbi falſsi. C. eo. dicat quòd crimen falſsi debet puniri capitali ſsupplicio, ſsi id exigat magnitudo commiſssi: & licet iure communi in hoc caſsu non videatur appoſsita pœna mortis expreſssè: in his tamen regnis diſspoſsitum eſst | quòd falſsans epiſstolam, priuilegium, vel bullam papæ, vel qui facit, vt alius id efficiat, debet mori, vt in l. vj. tit. vij. parti. vij. Vnde non eſst dubium tũc tunc quòd hodie iudex ſsecularis damnabit tunc talem clericum ad pœnam mortis. Et vide Concilium Conſtã tiẽ ſe Constantiense in xviij. ſseſssione, in c. iij. vbi ſstatutum eſst quòd omnes qui dolum & fraudem ſseu falſsitatem aliquam circa literas bullandas dictæ ſsynodi committerent, & illi etiam qui in hoc conſsentirent, aut talia fieri procurarent, vel literis falſsis ſscienter vterentur, incurrerent cenſsuras illas eccleſsiaſsticas & pœnas quas falſsificatores literarum Apoſstolicarum, & qui illis literis ſscienter vtuntur, necnon participes incurrũt incurrunt iuxta canonicas ſsanctiones: & licet prouiſsio illius concilij circa literas eius ſsolummodo, & non in futurũ futurum videatur diſsponere, argumento tamẽ tamen illius videtur idem eſs ſse iudicandum, ſsi pro tẽpore tempore caſsus ſsimilis occurreret, cùm videatur eſs ſse eadem ratio: literarũ literarum verò Cancellariæ vel pœnitentiarij papæ falſsarij qualiter puniantur, vide Hoſsti. Ioan. And. Butri. & alios in c. ex literis. de fi. inſstrumen. Vitiãs Vitians autem ſsiue falſsans literas Iudicis delegati apoſstolici non debet ita acriter puniri, not. Panor. in c. Olim. in ij. nota. ex text. ibi, de reſscript. Et vide Feli. in c. ij. de reſscrip. col. ix. vbi ſse remittit. ad plenè dicta per Maria in d. cap. Ad falſsariorum. Falſsantes autem literas inferiorum Iudicum, ſsi criminaliter accuſsantur, depoſsitionis ab ordine & priuationis omnius beneficiorum, detruſsioníſsque in monaſsterium pœnas ſsuſstinere debent, notat idem Panor. vbi ſsuprà allegans text. in. c. Si epiſscopus. l. diſstin. qui tex. ſstatuit cõtra contra presbyterum, aut diaconũ diaconum qui chartam falſsauerit, quòd de| poſsitus ab officij honore in monaſteriũ monaſterium detrudatur, & eũdẽ eundem tex. (etſsi corruptè allegat) ſsic intelligit Hoſst. in ſsumma de crimi. fal. §. fina. in falſsario literarũ literarum epi ſscopi. Falſsarius autem per modũ modum inquiſsitionis cõuictus conuictus , tã tam literis epiſscopi, quàm Capituli ab officio & beneficio ſuſpẽdẽdus suspendendus eſst, ſsiue ſuſpẽ ſus suspensus nunciãdus nunciandus ſecundũ secundum Hoſst. vbi ſsuprà, donec indulgentiam Apo ſstolicæ ſsedis mereatur obtinere, pro quo allegat tex. in cap. Tam literis. de teſst. Literarum autem regiarũ regiarum falſsarij degradantur, & illis aliquis character imponitur, & in exiliũ exilium mittuntur extra prouinciam, vt in cap. Ad audientiã audientiam . de crim. fal. Idem tranſcriptũ tranſcriptum fuit in l. antepe. tit. vj. parti. j. quæ declarat quòd exilium debet eſs ſse extra regnum vel dominium regis, in cuius literis deliquit, quod extendit procedere in fal ſsario cuiuſslibet principis ſsecularis. Hoſst. in ſsumma de cri. falſsi. §. fin. verſs. Si quis autem, motus ea ſsolùm ratione, quia de ſsimilibus idem eſst iudicium, per iura vulgaria quæ ipſse refert. Qui verò Apoſstolicis literis falſsis vtitur, officiis & beneficiis priuatur, vt in d. c. Ad falſariorũ falsariorum . Vnum tamẽ tamen nota, quòd ſsi tales velint ſse purgare allegantes ignorantiam, audiendi ſsunt, ſsi ſse purgant, & deceptorem exhibeant. ita tenet Archi. in cap. In memoriam. xix. diſstinct. quod ibi ſsequitur Card. de Turrecremata, in §. Ad quartum. qui reſspondet ad dictum cap. Ad falſsariorum, dum dicit non excuſsare ignorantiam: quòd intelligitur de ignorantia ſsupina, vel quando non vult exhibere deceptorem. Et vide Hoſstienſs. in ſsumma, in titu. de crimine fal. §. Porrò. verſsicu. Sed hodie, vbi dicit quòd hodie præceptũ præceptum eſst quòd in literis domini Papæ, nec in magno, nec in modico audeat quis | manum apponere, etiam literam vnicam, vel punctũ punctum vnicum corrigendo, exceptis officialibus quibus hoc eſst commiſs ſsum: alioquin manum apponens ex canone lato in curia ipſso facto ſsententiam excommunicationis incurrit, quæ nõ non poteſst per aliquẽ aliquem extra ſedẽ sedem Apoſstolicam relaxari. Cuius verba ad literam refert & ſsequitur Floren. in iij. parte. tit. xxiiij. cap. xvj. & ſsequitur etiã etiam Feli. in c. ij. §. Stylus. de re ſscript. qui etiam dicit quòd tales falſsarij excommunicantur in proceſs ſsu annali per papã papam in die Iouis ſsancto, & allegat conſsti. Martini v. quam ad literam Florenti. ſscribit in d. iij. parte, titu. xxiiij. c. lxxij. vbi aperte patet quòd excommunicantur omnes falſsantes literas Apoſstolicas, bullas & ſsupplicationes ſsumfmi pontificis, ſseu Vicecancellarij, ſseu gerentis officiũ officium , vel vices Cancellarij. Et nota quòd Flor. in d. c. xvj. referẽdo referendo Richar. dicit quòd qui ludo & nõ non intẽtione intentione vtendi literis Papæ, quarũ quarum efficacia iam expirauit, aliquã aliquam literã literam in eis formatã formatam reformaret, vel pũ ctũ punctum faceret, vel aliquid in ea immutaret, nõ non eſs ſset excõ municatus excommunicatus ipſso iure. Cõtra Contra quod tamẽ tamen arguit ipſse, vt videre poteris: licet Fel. ſsimpliciter ſsecutus fuerit vbi ſsuprà hãc hanc declarationẽ declarationem Richar. & Florẽt Florent . quem ipi corruptè allegat in vtroque loco per eũ eum citato.