Seculari curiæ tradi.

Capvt cxxxiii.

SAcrorũ Sacrorum canonũ canonum cẽ ſura censura mirabilis ideo for ſsan noluit clericos membrorũ membrorum mutilatione aut vltimo puniri ſsupplicio, quia cùm eos | bonis imbutos moribus eligẽdos eligendos præceperit, ſsi deliquiſsẽt deliquissent minori caſstigatione eos emẽdari emendari poſs ſse, ac cæ teros ab illorũ illorum imitatione prohiberi cõfidit confidit . Si tamẽ tamen pietate hac canonica abutẽtes abutentes incorrigibiles efficiã tur efficiantur , ſstatuit tradi eos ſseculari curiæ legali animaduer ſsione puniendos, vt ſsuprà dictum eſst. In caſsibus autẽ autem certis qui ex ſsuprà dictis colligi valent, nulla amplius incorrigibilitate ſspectata vt ſstatim eidẽ eidem curiæ traderentur clerici in eis delinquentes ordinauit. Quos ſsic ſsibi traditos Iudex ſsecularis punire poteſst pœna laicis impoſsita per leges ciuiles, vt ſsuprà notauimus in verbo data. Poſs ſsunt etiã etiam tũc tunc niſsi in crimine hæreſsis iudices ſseculares petere vt ſsibi fiat fides de proceſs ſsu facto contra tales clericos, cum enim illos punire debeant tanquam ſsubditos, iuſstum eſst vt con ſstet ſsibi illos deliquiſs ſse, vt notãt notant Doct. in c. j. de offi. ord. & in c. At ſsi clerici. de iud. Vt autẽ autem ipſsam degradationem actualem, & traditionem curiæ ſsequatur realis pœnæ executio, ſsolent ſseculares iudices ante actũ actum illum degradationis habere iam notitiã notitiam proceſs ſsus. & incõtinenti incontinenti degradatũ degradatum clericũ clericum ſsibi traditũ traditum ad pœnam ordinariã ordinariam damnare, & ſstatim executionem faciendam præcipere: quod ideo introductum eſst vt cum maiori exemplo ab omni populo qui ad actum degradationis acceſssit pœna infligi videatur. Crederem tamen quòd ſsi depoſsitus ſsic traditus appellaret à ſsententia iudicis ſsecularis eum tanquam laicum condemnantis, & eſs ſset in caſsu in quo ſsecundùm ius appellationi eſs ſset deferendum, quòd iudex deberet deferre, aliâs nec diuinam nec humanam pœnam euaderet: non enim debet eſs ſse ille deterioris conditionis, quàm quilibet alius laicus pro | ſsimili delicto dãnatus damnatus , & hoc præcipuè quando Iudex eccleſsiaſsticus fecit traditionẽ traditionem denegata etiã etiam appella. cõdẽnato condemnato . Bene tamẽ tamen credo quod quãdo quando iudex ſsecularis parat executionẽ executionem faciendã faciendam in perſsona clerici ſsibi tradẽdi tradendi , quòd cum ipſse viderit proceſs ſsum, iam certus {fuerit effectus} quòd poteſst denegare ei appellationem ſsicut denegaret in illo caſsu cuicunq; cuicunque laico. Præterea quàmuis in omnibus ſsuprà ſscriptis pœnis dici poſssit operari cõ ſenſum consensum clerici cõdẽnati condemnati , ne aliquis eo inuito pro eo appellare poſssit: in hac tamen ſentẽtia sententia traditionis curiæ, cum ex ea ſsolet mors regulariter ſsequi, crederẽ crederem quẽlibet quemlibet etiã etiam extraneũ extraneum hoc facere poſs ſse, iuxta l. Non tantũ tantum . ff. de appel. licet quis dicat quòd cum ſentẽtia ſententia traditionis non eſst illa quæ mortẽ mortem infert, ſsed iudicis ſsecularis quæ poſstea pronũciatur pronunciatur : nam ſsufficit quòd illa eſst quæ cauſsam præ ſstat ſsententiæ, quæ ſsubſsequitur: & cuius cõ ſenſus consensus & executio dãnationẽ damnationem ſequẽtẽ sequentem operatur. Pro quo facit quod notat Inno. in c. qualiter. el ij. de accuſs. in penul. col. dum dicit quòd ſsecundùm canones nũquàm nunquam imponitur pœna corporalis mortis, ſsed quòd eſst quædã quædam quę quaſsi ſsimilis ei habetur ſscilicet quòd relinquitur ſseculari Iudici puniẽdus puniendus . Facit etiã etiam in confirmatione huius quod notat Feli. in c. Cum ſsuper. de re iudic. in col. ij. vbi ampliando d. l. non tantum, dicit eam procedere, etiam ſsi agatur de morte ciuili, vt de deportatione, motus per ea quæ notat Bar. in l. Stichus. ff. de pecu. leg. Et Bal. in l. fi. C. de neg. geſst. ex quibus duabus doctrinis Inno. & Felin. Poſs ſset etiam dici vt eodem modo habeat locum diſspoſsitio d. l. Non tantum. quãdo quando clericus damnatur ad pœnam perpetui carceris: quia talis pœna ſsatis videtur eſs ſse ſsimilis pœnæ | mortis, & poſs ſset meritò iudicari mors ciuilis: quàmuis ego ſsoleo dubitare de prędicta ampliatione Feli. quia d. l. Non tãtũ tantum . multũ multum conſsiderat quòd ibi ille pro quo permittitur extraneo appellare, ducitur ad ſuppliciũ supplicium , & tũc tunc etiã etiam ſsi reſsiſstat, nec velit admitti appellationẽ appellationem, perire feſtinãs festinans , lex illa diſsponit appellationem admittẽdã admittendam . Quãdo Quando autẽ autem quis ſolũmodo solummodo deportatur, cùm non amittat vitã vitam , vel mẽbrũ membrum , nimirũ nimirum ſsi acquie ſcẽdo acquiescendo ſsententiæ impediat appellationem extranei in eius fauorem volentis appellare, præcipuè quia doctores quos allegat Feli. in eo quòd ſsuæ opinioni fauere videntur, nihil tractant de materia d. l. Non tã tum tantum . ſsed de actione negociorum geſtorũ geſtorum , quam tribuũt tribuunt ſoluẽti soluenti pro aliquo inuito, quia erat in periculo perdẽdi perdendi perſonã perſonam , in quo caſsu loquitur Bal. & ſentẽtia sententia Bar. quæ videtur magis vrget, eſsolùm loquitur in eo qui ſsoluit pro eo qui aliâs erat paſs ſsurus damnũ damnum in perſsonam libertate vel ciuitate vt poſssit repetere: licet alter dicat quòd ipſse mallet pati illud damnũ damnum , quàm quòd tanta pecunia solueretur: Non tamẽ tamen facit mentionẽ mentionem quòd eo inuito hoc eſs ſset ſolutũ ſolutum , & quàmuis ita poſs ſset intelligi doctrina Bart. longè diuer ſsum eſst poſs ſse repetere pecuniam ſsolutam pro eo, qui aliâs perditurus erat ciuitatẽ ciuitatem , quàm poſs ſse appellare pro eo qui deportatur, ſsi ipſse acquieuit ſsententiæ.
Loading...