PEr
ſsonatus quidam ante ve
ſstrum (Clari
ſs
ſsimi Principes) tribunalius Indicæ nauigationis armis,
ſsanguine, Pontificijs titulis, dicam & diuinis oraculis, à Lu
ſsitaniæ Regibus quæ
ſsitum in iudicium vocat
ſsub Batauorum nomine; postquam in armis parum felicitatis contra Lu
ſsitanos
ſsunt experti, præter alia te
ſs
tes orbi Mombaca, Malaca, Molucæ, & Bra
ſsilia. Sed in iudicijs illud primum obtinet locum, vt actor per
ſsonam legitimet, ne iudicium illußorium reddatur; hanc per
ſsonatus ille
nu
ſsquam legitimabit; tum quia non ex Batauorum arbitrio
modo ad Martis certamen, modo ad A
ſstreæ forum legitimus
& naturalis Princeps prouocandus erit; tum etiam quia Imperator Principes ve
ſsupremi (ve
ſstra, ò Iudices, resagitur) a
ſsubditis
ſsuis cau
ſsam dicere cogi haud debent. Per me Reges
|
regnant) ait diuina
Sapientia Prou. 8.) & legum conditores iu
ſsta decernunt, Bataui è contra Principi leges dare, non ab illo accipere intendunt:
ſsed ad rem; affirmat Incognitus longè clari
ſssimum e
ſs
ſse alios ante Lu
ſsitanos ab Europa
per promontorium bonæ
ſspei in Indiam nauiga
ſs
ſse: cum
tamẽ
tamen
tanta contrariæ opinionis in animis hominum infixæ vis fuerit, vt Antæcos, & Antipodes
ſstatuere hære
ſsis eße putaretur
omnium hære
ſseon maxime detestanda: nam circa annum
Chri
ſsti
ſseptingente
ſsimum quadrage
ſsimum quintum (vt
Auẽ
tinus
Auentinus
in annalibus Boiorum, & Ro
ſsinus de antiquitatibus
Rom. oratio. 2. pro antiquitate, pag. 596. memoriæ
prodiderũt
prodiderunt
) Virgilius Epi
ſscopus Salæburgen
ſsis proconcione dixerat Antipodes eße. Bonifacius Epi
ſscopus Maguntinus Virgilium impietatis accu
ſsauit, hæreticumque e
ſs
ſse publicè proclamauit,
quod Antipodibus inductis alius etiam Christus induceretur.
litteris à Pontifice Zacharia (cuius legatus Bonifacius erat)
ad Vtilonem Boiorum Regem tanquam ingentis litis arbitrum, &
ſseque
ſstrem impetratis, eius
ſsententia victus, &
vt in cau
ſsa inferior condemnatus Virgilius palinodiam
decã
tauit
decantauit
,
ſsed de hac quæst. c. 4. & 5. dißeremus; nunc vero
cũ
cum
Bataui Monarchicum regimen
ſsu
ſspectum habeant, non
ſsimpliciter vos (Principes Sereni
ſssimi) in arbitros eligunt, nec vt
ſsecundum
diuinũ
diuinum
, commune, & Hi
ſspanicum ius, quod verborum fuco in præfatione implorant,
ſsed iuxta lesbiam regulam, quam Incognitus domi habet, cau
ſsam decidendam quæ
runt; & ne in exemplorum relatione immoretur;
vnũ
vnum
, vel
|
alterum ob oculos
ſsubijciam. Ex
Vlpian. l. iniuriarum. §. ſsi
quis me de iniurijs, tradit Incognitus iniuriarum agi poße,
ſsi
quis in mari, aut ante ædes meas pi
ſscari prohibeatur; tacet tamen contrariam regulam, quam Vlpianus ibidem in conductore publico constituit: docuit
Paul. l. ſsane de iniurijs, interdictum, vti po
ſssidetis, proprium maris ius habenti competere
expuncta maris, particula, reponit verbum, diuerticulo;
ſsolùm Doctores, qui, vt ip
ſse interpretatur, aliquo modo
ſsibi
patrocinãtur
patrocinantur
, admittit, alios vt adulatores recu
ſsat: his &
ſsimilibus conditionibus confidenter ad iudicium prouocat, &
merito: quis enim vincere valebit, qui nullo iure, nulla autoritate
ſsuperandus est; nihil enim Lu
ſsitanis optabilius contingere poterat, quam à Batauis in litem vocari, vt omnibus
innote
ſsceret, quo iure, quaue iniuria no
ſstram antiquam, &
tot titulis munitam Oceani nauigationem ad Indos interturbent. Stent igitur Bataui pacto, &
ſsententia
ſecũdum
secundum
allegata, & probata proferatur: viuite feliciter inclyti principes,
locumque Dei, qui vobis cælitus est conceßus, tuemini, ve
ſs
troque honori, & maiestati pro
ſspicite.