| |

DE IVSTO IMPERIO LVSITANORVM ASIATICO.

Auctore Doctore Fr. Seraphino de Freitas Luſsitano in Pinciana Academia Veſspertinæ in ſsacris Canonibus Cathedræ anteceßore ê Mercenarijs minimo. Ad Philippum IIII. potentiſssimum Hiſspaniarum, & Indiarum Monarcham.
Non quercus te ſsola decet, nec laurea Phœbis
Fiat & ex edera ciuica noſstra tibi.
Cum Priuilegijs Caſstellæ, & Luſsitaniæ. Valliſsoleti: Ex Officina Hieronymi Morillo, Almæ Vniuerſsitatis Typographi. Anno M. DC. XXV.
El Rey.


El Rey.

POr quãto quanto por parte de vos el Doct. Fr. Serafin de Freytas Cathedratico de Viſsperas de Canones de la vniuerſsidad de Valladolid, de la Orden de nueſstra Se ñora de la Merced redempcion de cautiuos, nos fue fecha relacion, auiades compueſsto vn libro intitulado, de iuſsto Imperio Luſsitanorum Aſsiatico, el qual era muy, y prouechoſso, y nos pediſstes, y ſsuplicaſstes, os mandaſs ſsemos dar licencia, y facultad para imprimir lo por el tiempo que fueſs ſsem os ſseruido, ô como la nueſstra merced fueſs ſse: lo qual viſsto por los del nueſstro Conſsejo, y como por ſsu mandado ſse hizieron las diligencias que la pragmatica por nos vltimamente fecha ſsobre la impreſssion de los libros diſspone: fue acordado, que deuiamos de mandar dar eſsta nueſstra cedula para vos en la dicha razon, y nos tuuimoſslo por bien. Por la qual os damos licencia, y facultad, para que por tiempo, y eſspacio de diez años primeros ſsiguientes, que corrã corran y ſse quenten deſsde el dia de la fecha della en adelante, vos, ô la perſsona que vueſstro poder huuiere, y no otro alguno podays imprimir, y vender el dicho libro, intitulado de iuſsto Imperio Luſsitanorum Aſsiatico, de que de ſsuſso va fecha mencion por ſsu original, que en el nueſstro Conſsejo ſse vio, que va rubricado, y firmado al fin de Pedro Montemay or del Marmol, eſscriuano de Camara de los que en el nueſstro Conſsejo reſsiden, con que antes que ſse venda lo traigays ante ellos, juntamente con el dicho original, para que ſse vea ſsi la dicha impreſssion eſstâ conforme a el, ò traigays fee en publica forma, como por corrector por nos nombrado ſse vio, y corregio la dicha impreſssion por el dicho original, y ſse citaſs ſse el precio porque ſse ha de vender y mandamos al impreſs ſsor, que anſsi imprimiere lo ſsuſsodicho, no imprima el principio, y primer pliego, ni entregue mas de vn ſsolo libro con ſsu original al autor, ò perſsona, a cuy a coſsta lo imprimiere para eſseto de la dicha correccion, y taſs ſsa, haſsta que antes, y primero el dicho libro intitulado, de iuſsto Imperio Luſsitanorum Aſsiatico, eſstè corregido, y taſs ſsado por los del nueſstro Conſsejo, y eſstando hecho, y no de otra manera, podays im| primir el dicho principio, y primer priuilegio, y ſseguidamente ponga eſsta nueſstra cedula, y la aprouacion que de lo ſsuſsodicho ſse hizo por nueſstro mã dado mandado , y la taſs ſsa, y erratas, ſso pena de caer, è incurrir en las penas contenidas en las ley es, y pragmaticas de nueſstros Reynos, que ſsobre ello diſsponen. Y mandamos, que durante el tiempo de los dichos diez años perſsona alguna ſsin la dicha vueſstra licencia, no pueda imprimir, ni vender el dicho libro, ſso pena, que el que lo imprimiere, aya perdido, y pierda todos, y qualeſsquier libros, moldes, y aparejos que dello tuuiere, y mas incurra en pena de cinquenta mil marauedis, la qu al dicha pena, ſsea la tercia parte para la nueſstra Camara, y la otra tercia parte para el juez que lo ſsentenciare, y la otra tercia parte para la perſsona que lo denunciare, y mandamos à los del nueſstro Conſsejo, Preſsidentes, y Oydores de las nueſstras Audiencias, Alcaldes, Alguaziles de la nueſstra caſsa, y Corte, y Chancillerias, y a todos los Corregidores, Aſssiſstentes, Gouernadores, Alcaldes mayores, y ordinarios, y otros juezes, y juſsticias qualeſsquier de todas las Ciudades, villas, y lugares de los nueſstros Reynos, y ſseñorios, y à cada vno dellos en ſsu juriſsdicion, que os guarden, y cumplan eſsta nueſstra cedula, y contra ella no vayan, ni paſs ſsen, ni conſsientan yr, ni paſs ſsar en manera alguna, ſso pena de la nueſstra merced, y de diez mil marauedis para la nueſstra Camara. Dada en ſsan Lorenço a veynte y ocho dias del mes de Otubre de mil ſseyſscientos y veynte y quatro años.
YO EL REY.
Por mandado del Rey nueſstro Señor.
Don Sebaſstian de Contreras.
Foreword
LIBRVM de Aſsiatico Luſsitanorum Imperio, à Patre Seraphino de Freitas Luſsitano, ſsacri ordinis Mercenariorũ Mercenariorum in celeberrima Valleſsoletana Academia, in ſsacris Canonibus Doctore, veſspertinæque Cathedræ peritiſssimo moderatore, mira eruditione compoſsitum, de mãdato mandato Regij Senatus, qua potui diligentia legi, maximaque delectatione relegi; nihilque in eo non laudabile, nihilque non laude dignum reperi, ſsiuè enim ſingularẽ singularem vtriuſsque iuris peritiam, ſsiuè cãdidam candidam ſsermonis puritatem, ſsiué in expugnandis aduerſsariorum fundamentis ſsolers artificium, ſsiuè hiſstoriarum cognitionẽ cognitionem , ſsiuè Coſsmographiæ, ac Geographiæ notitiã notitiam ſspectemus. Libenter fatebimur, eum non vt hoſspitem, ſsed vt ciuem, in omnibus his profeſssionibus ſse oſtẽ diſ ſe ostendisse . Opus planè dignum, quod ad totius orbis vtilitatem, acuratiſssimis excudatur caracteribus. Matriti calendis Octobris. Anno Domini milleſsimo ſsexcenteſsimo vigeſsimo quarto.
Licenc. Petrus Fernandez Nauarrete.
Tassa.


Tassa.

POr los ſseñores del Conſsejo Real fue taſs ſsado eſste libro intitulado, De iuſsto Imperio Luſsitanorum Aſsiatico, cõpueſto compuesto por el Doctor Fray Serafin de Freytas, a quatro marauedis el pliego, en doze dias del mes de Iulio, de 1625.
Franciſsco de Arrieta.
ERRATAS.

ERRATAS.

FOl. 2. col, 2. lin. 7. auſspicijs, fol. 26. col. 2. col. 14. nænijs, fol. 30. col. 1. lin. 3. non ſsci ipta; fol. 51. col. 2. lin. 15. ab infidelium, fol. 81. col. 2. lin. 6. noſs trorum hoſstium, fol. 90. col. 2. lin. 3. conquiſsitionis, fol. 117. col. 2. lin. 6. vnde, fol. 161. col. 1. lin. 13. 90. fol. 170. col. 2. lin. 4. facta, fol. 172. col. 2. lin. 3. ſsidem, fol. 174. col. 2. lin. 11: corrogatis, fol. 175. col. 2. lin. 4. trapezitas, fol. 176 col. 1. lin. 12. Emmanuele Luſsitaniæ Rege, fol: 189. col. 2. lin. 17. ſsplendore.
Con eſstas emiendas concuerda con ſsu original. En Valladolid en S. Pablo à 22. de Iunio, de 625.
El Maeſstro Fr. Rafael Sanchez.


AD PHILIPPVM. IIII. HISPANIARVM, ET INDIARVM MONARCHAM.

DVLCE (glorioſsiſssime Principum) & decorum eſst Freitas nostris pro patria mori,
Hor. li. 3. carm. od. 2.
, in cuius ob ſsquium tres fratres velut hæreditario munere functi ſsunt. Horum exemplane ſsequerer, Monachiſsmi edicto ſsum prohibitus; ſsed inſsperata occa ſsio defendendæ patriæ, abſsque regularis obſseruantiæ offenſsa, ſseſse mihi obtulit; vt ijdem fratres patriam non ſsolum armis, & ſsanguine, ſsed & calamo, & iure propugnent, cum vtriſsque Imperatoria Maieſstas condecoretur, & firmetur.
Proœm, inſstit.
, deſscendit in arenam Batauus tuum nauigationis, Indicique Imperij ius in dubium vocare tentans. Certaminis campus Oceanus eſst; iudic es vero ſsupremi orbis Chriſstiani Principes; arma in æqualia. Ille enim à capitis vertice vſsque ad pedis plantam ferro, & Chalybe tectus iactabunde progreditur: Ego vero ſsub tuo nomine perſsonam aliam, iuſstitiæ cau| ſsa fretus, haud induam; conſspiret Africa, & Aſsia turritis armata elephantibus; hostilibus sternantur æquora claſssibus; Turcæ, Mauri, & Ethnici fœdus ineant; Eccleſsiæ errones inſsultent; allatrent rebelles; & omnes Hiſspanicum Imperium multipliciter infeſstent; at vno Hiſs panici leonis intuitu omnia hæc monstra euaneſscent, & velut minores aues aduentante Aquila obſstrepere non audebunt; tot agmina, tot hostes, tot conſspirationes tuo Imperio, tuæ felicitati, tuis denique triumphis reſseruabantur; quidquid aduerſsi cadat, tuis laudibus, tuiſs que virtutibus materiam, campumque proſsterni manifeſstum eſst.
Vtque tuus gaudet miles, cum vicerit hoſstem,
Sic cur ſse victum gaudeat, hoſstis habet.

Vnicum fidei ſscutum tibi aßume; in quo poſssis omnium hoſstium tela retorquere.
Pau ad Eph. 6.
. Defende more tuo, parentumque tuorum contra hæreticos inconcußum Eccleſsiæ statum vt tuum Christi dextera defendatur Imperium, vt ad Theodoſsium Auguſstum Leo Papa promittit.
Epiſst. 25 ad Theod.
. Nihil enim eſst, quod lumine clariore præfulgeat, quam recta fides in Principe, nihil eſst quod ita nequeat occaſsui ſsubiacere, quam ver a religio.
L inter claras C. de ſsacr.
. qua Imperium tuum protegente.
Viue Philippe diu felix, pete ſsidera ſsero,
Hoc opus eſst terris, te quoque velle decet,
Et tibi ſsuccreſscant Iuuenes bis Cæ ſsare digni,
Hique tuum trudant vſsque Philippe genus.

D. Fr. Seraphinus de Freytas


ad Principes orbis christiani svpremos.

PErſsonatus quidam ante veſstrum (Clariſs ſsimi Principes) tribunalius Indicæ nauigationis armis, ſsanguine, Pontificijs titulis, dicam & diuinis oraculis, à Luſsitaniæ Regibus quæ ſsitum in iudicium vocat ſsub Batauorum nomine; postquam in armis parum felicitatis contra Luſsitanos ſsunt experti, præter alia teſs tes orbi Mombaca, Malaca, Molucæ, & Braſsilia. Sed in iudicijs illud primum obtinet locum, vt actor perſsonam legitimet, ne iudicium illußorium reddatur; hanc perſsonatus ille nuſsquam legitimabit; tum quia non ex Batauorum arbitrio modo ad Martis certamen, modo ad Aſstreæ forum legitimus & naturalis Princeps prouocandus erit; tum etiam quia Imperator Principes ve ſsupremi (veſstra, ò Iudices, resagitur) a ſsubditis ſsuis cauſsam dicere cogi haud debent. Per me Reges | regnant) ait diuina Sapientia Prou. 8.) & legum conditores iuſsta decernunt, Bataui è contra Principi leges dare, non ab illo accipere intendunt: ſsed ad rem; affirmat Incognitus longè clariſssimum eſs ſse alios ante Luſsitanos ab Europa per promontorium bonæ ſspei in Indiam nauigaſs ſse: cum tamẽ tamen tanta contrariæ opinionis in animis hominum infixæ vis fuerit, vt Antæcos, & Antipodes ſstatuere hæreſsis eße putaretur omnium hæreſseon maxime detestanda: nam circa annum Chriſsti ſseptingente ſsimum quadrageſsimum quintum (vt Auẽ tinus Auentinus in annalibus Boiorum, & Roſsinus de antiquitatibus Rom. oratio. 2. pro antiquitate, pag. 596. memoriæ prodiderũt prodiderunt ) Virgilius Epiſscopus Salæburgenſsis proconcione dixerat Antipodes eße. Bonifacius Epiſscopus Maguntinus Virgilium impietatis accuſsauit, hæreticumque eſs ſse publicè proclamauit, quod Antipodibus inductis alius etiam Christus induceretur. litteris à Pontifice Zacharia (cuius legatus Bonifacius erat) ad Vtilonem Boiorum Regem tanquam ingentis litis arbitrum, & ſsequeſstrem impetratis, eius ſsententia victus, & vt in cauſsa inferior condemnatus Virgilius palinodiam decã tauit decantauit , ſsed de hac quæst. c. 4. & 5. dißeremus; nunc vero cum Bataui Monarchicum regimen ſsuſspectum habeant, non ſsimpliciter vos (Principes Sereniſssimi) in arbitros eligunt, nec vt ſsecundum diuinũ diuinum , commune, & Hiſspanicum ius, quod verborum fuco in præfatione implorant, ſsed iuxta lesbiam regulam, quam Incognitus domi habet, cauſsam decidendam quæ runt; & ne in exemplorum relatione immoretur; vnũ vnum , vel | alterum ob oculos ſsubijciam. Ex Vlpian. l. iniuriarum. §. ſsi quis me de iniurijs, tradit Incognitus iniuriarum agi poße, ſsi quis in mari, aut ante ædes meas piſscari prohibeatur; tacet tamen contrariam regulam, quam Vlpianus ibidem in conductore publico constituit: docuit Paul. l. ſsane de iniurijs, interdictum, vti poſssidetis, proprium maris ius habenti competere expuncta maris, particula, reponit verbum, diuerticulo; ſsolùm Doctores, qui, vt ipſse interpretatur, aliquo modo ſsibi patrocinãtur patrocinantur , admittit, alios vt adulatores recuſsat: his & ſsimilibus conditionibus confidenter ad iudicium prouocat, & merito: quis enim vincere valebit, qui nullo iure, nulla autoritate ſsuperandus est; nihil enim Luſsitanis optabilius contingere poterat, quam à Batauis in litem vocari, vt omnibus innoteſsceret, quo iure, quaue iniuria noſstram antiquam, & tot titulis munitam Oceani nauigationem ad Indos interturbent. Stent igitur Bataui pacto, & ſsententia ſecũdum secundum allegata, & probata proferatur: viuite feliciter inclyti principes, locumque Dei, qui vobis cælitus est conceßus, tuemini, veſs troque honori, & maiestati proſspicite.
Doct. Fr. Seraphinus de Freitas.
Administrative
EV el Rey faço ſsaber aos que eſste Aluarà virem, que hauendo reſspecto, ao que por ſsua peticaõ me inuou a dizer ò Doctor Frey Seraphim de Freytas, Religioſso da Orden de noſs ſsa Señora da Merce, lente de Veſspora de Canones na Vniuerſsidade de Valladolid. Hey por bem, è me praz, que por tempo de dez anos que ſse començaraõ començaraon a contar da data deſste en diante, nenhũ nenhun Impreſs ſsor, nem liureiro, nẽ nem outra alguà peſs ſsoa, de qualquer qualidade, eſstado, è cõdicaõ condicaõ que ſseja, poſs ſsa por ſsi, nẽ nem por interpoſsta peſs ſsoa, imprimir, nẽ nem mãdar mandar imprimir no Reyno de Portugal, nem leuar de fora impreſs ſso olibro que compos, intitulado, De iuſsto Imperio Luſsitanorum Aſsiatico, ſsaluo os que para iſs ſso tiuerẽ tiueren licença do dito Frey Seraphim, ſsobpena, que quẽ quem o cõtrario contrario fizer, pagara por cada ves, que niſs ſso for cõ prehendido comprehendido , trinta cruzados à metade para captiuos, ea outra a metade para quẽ quem oacuſsar; è alẽ lem diſs ſso, perderapara odito Frey Seraphim, todos os volumes, moldes, que da impreſs ſsaõ do dito libro lhe forem achados: pello que mando as juſsticas, a que oconhecimento deſste pertencer, que durante ò dito tempo ocumpraõ, è guardem, è fazaõ inteiramente cũ prir cumprir , è guardar, como nelle ſse contem ſsem duuida, nem contradiçaõ alguã alguam , poſsto que ſseu effecto haia de durar maes de hum ano, ſsem embargo da Ordenaçaõ em contrario. Frã ciſco Francisco Pereira de Betancor ofez em Madrid a cinco dias do mes de Iunho, de mil ſseiſscentos è vinte cinco anos.
REY.
Mendo da Motta. Dom Antonio Pereira.
Privileges
DE mandato ſsupremi Luſsitaniæ Cõ ſilij Consilij perlegi tractatum hunc de iu ſsto Imperio Luſsitanorum Aſsiatico, autore ſsapientiſssimo Doctore Fr. Serafino de Freytas, in quo nihil reperi Ortodoxæ fidei, vel Chriſstianis moribus aduerſsum; quin & ſsacrorum Canonum Iuriſsconſsultorum, ac Cæ ſsarum doctrina, & grauium ſscriptorum recondita eruditione, ac per grandi rationum pondere, ſsic autor inſstitutum conficit, vt nihil ad rem illuſstrius, aut efficacius deſsiderari poſssit. Quàpropter opus digniſsimũ dignissimum cenſseo, quod ad noſstrorum iuſstitiam commendandam, aduerſsariorum temeritatem reprimẽ dam reprimendam , in poſsterorum memoriam typis non vulgaribus commendetur. Matriti in Collegio Societatis Ieſsu 6. Kalendis Octobris, anno 1623.
Doctor Sebaſstianus de Couto.


Facultas Generalis Ordinis.

FRater Gaſspar Prieto, Magiſster in ſsacra Theologia gratia Dei & ſsanctæ ſsedis Apoſstolicæ humilis magiſster generalis totius Ordinis Dominæ noſs træ de Mercede redemptionis captiuorum, &c. inſspecta approbatione magiſstri Fr. Balthaſsaris Gomeſsij, ſsancti Ofſsicij calificatoris, & cõ ſultoris consultoris , noſstrique in curia Regia Cœnobij comẽ datorijs comendatorijs , cui cõmiſimus commisimus cenſsuram tractatus de iuſsto Imperio Luſitanorũ Lusitanorum Aſsiatico, quem nobis obtulit approbandum venerabilis Pater Magiſster, & Doctor Fr. Seraphinus de Freitas Cathedram Veſspertinam ſsacrorum Canonum in Pinciana Academia moderator præ ſsentium tenore facultatem concedimus ipſsi Doctori, vt tractatum prædictum in lucem edere poſssit, dummodo prius licentiam â Regio concilio impetret, in cuius rei fidem præ ſsentes dedimus nomine proprio, ſsignoque officij noſstri minori obſsignatas in noſstro Matritij conuentu, poſs tri die calendas Maij. Anno 1523.
Fr. Gaſspar Prieto Magiſster Generalis.


Capita diſs ſsertationis Incogniti ſsuper mari libero.

  • C Ap. 1. iuregentium quibuſsuis ad quoſsuis liberã liberam eße nauigationem.
  • Cap. 2. Luſsitanos nulium habere ius dominij in eos Indos, ad quos Bataui nauigant, titulo inuentionis.
  • Cap. 3. Luſsitanos in Indos non habere ius dominij titulo donationis Pontificiæ.
  • Cap. 4. Luſsitanos in Indos non habere ius dominij titulo belli.
  • Cap. 5. Mare ad Indos, aut ius in eo nauigandi non eße proprium Lu ſsitanorum titulo occupationis.
  • Cap. 6. Mare, aut ius nauigandi proprium non eße Luſsitanorum titulo donationis Pontificiæ.
  • Cap. 7. Mare, aut ius nauigandi proprium non eße Luſsitanorum titulo præ ſscriptionis, aut conſsuetudinis,
  • Cap. 8. Iure gentium inter quo ſsuis liberam eße mercaturam.
  • Cap. 9. Mercaturam cum Indis propriam non eße Luſsitanorum titulo occupationis.
  • Cap. 10. Mercaturam cum Indis propriam non eße Luſsitanorum titulo donationis Pontificiæ.
  • Cap. 11. Mercaturam cum Indis propriam non eße Luſsitanorum iure præ ſscriptionis, aut conſsuetudinis.
  • Cap. 12. Nulla æquitate niti Luſsitanos in prohibendo commercio.
  • Cap. 13. Batauis ius commercij Indicani, quà pace, quà inducijs, quà bello retinenaum.

CAPITA DIS PVTATIONIS Seraphini, de iuſsto Imperio Luſsitanorum Aſsiatico.

Loading...
| |