Svmmarivm. Cap. XIII.

  • 1 Menchaca multas opiniones in Scholas inuexit contra iuris, & rationis placita.
  • Quæ ſstio diſsputanda vtrum mare, aut ius nauigandi proprium ſsit Luſsitanorum titulo præ ſscriptionis, aut con ſsuetudinis.
  • 2 Argumenta negatiua proponuntur.
  • 3 Maris occupatio à doctoribus, & Iuriſsconſsultis admittitur.
  • 4 Præ ſscriptionis edictum prohibitorium eſst.
  • 5 Commercium extra eße & habere commercium rei differunt.
  • 6 Maris proprietas est nullius ſsecundum communem, protectio, & iuriſsdictio eſst Imperatoris.
  • 7 L. Sanè de iniurijs.
  • Proprietas maris dari poteſst.
  • Mare & diuerticulum differunt apud Iuriſsconſsultos.
  • 8 Imperator mittit claßes ad mare purgandum.
  • 9 Imperatorj quod licet, licebit etiam Regibus ſsuperiorem non recognoſscentibus in temporalibus.
  • Reges ſsupremi eandem poteſstatem habent, quam Imperator.
  • Reges Hiſspaniæ non recognoſscunt Imperatorem in temporalibus.
  • Rex Luſsitaniæ non recognoſscit Imperatorem in temporalibus.
  • Hiſspania de facto, non iure ſsubiecta fuit Imperio, a quo iam libera est.
  • 10 Imperator non eſst mundi, & maris dominus, ſsed partis ſsubiectæ.
  • 11 Nauigatio, & protectio maris omnibus competit de iuregentium, niſsi à Principe præoccupetur.
  • Imperator mari, & littoribus ſseruitutem imponere poteſst.
  • 12 Maris protectio, iuriſsdictio, & imperium ad Imperatorem pertinet, primò quando iura regalia in Prouincias mari adiacentes habet.
  • 13 Imperator ius maris adquirit ex præ ſscriptione.
  • Venetorum, & Genuenſsium ius maris defenditur.
  • 14 Præ ſscriptio in memorialis requiritur ab ſscribentibus ad maris adquiſsitionem.
  • L. Vſsum aquæ. C. de aquæ ductu.
  • Vſsus aquæ publicus adquiri potest ex tempore inmemoriali.
  • 15 L. Vlt. ff. de vſsucap. & num. 16,
  • Præ ſscriptionis ius in rebus publicis non adquiritur ex longo tempore, ſsed ex immemoriali, & n. 17.
  • 16 Præ ſscriptio an importet apud Iuriſsconſsultos exceptionẽ exceptionem tantum?
  • 17 Publica iura non adquiruntur poßeſssione longa etiam tẽ pore tempore Imperatorum, ſsed immemoriali.
  • 18 Præ ſscriptio pro exceptione capitur frequentius apud Iuriſsconſsultos.
  • Præ ſscriptio, & exceptio differunt.
  • 19 Præ ſscriptio, & exceptio non differunt tamquam ſspecies, & genus.
  • Præ ſscriptio non ſsolum comprehendit exceptionem ex tẽ pore tempore ortam, ſsed & alias.
  • 20 Præ ſscriptio pro adquiſsitione per poſs ſseſssionem non est barbarum, & incognitum Iuriſsconſsultis.
  • Iulius Paulus instit. de vſsucapione.
  • Inst de vſsucap. & præ ſscriptionibus.
  • 21 Verbum, prę ſscribere, ſsignificat intitulare, & præfinire quod congruit vſsucapioni.
  • 22 Vſsucapione quare Iuriſsconſsulti ſs æpius vſsi fuerint, quam præ ſscriptione.
  • 23 Præ ſscribens adquirit dominium directum, & vindicatio.
  • L. Si duo. §. primo. ff. de iur. iurando.
  • 24 Præ ſscribenti cur exceptio, non actio in iure concedatur.
  • Exceptio etiam est intentionis excluſsio.
  • 25 Præ ſscriptio pro exceptione capitur, quoties exceptio ante litis contestationem proponitur, vt eſst exceptio dilatoria, & aliquæ ex peremptorijs.
  • 26 Conſsuetudine ius publicum piſscandi, nauigandi, & ſsimilium adquiriri potest.
  • 26 Conſsuetudinem inter & præ ſscriptionem magnæ differentiæ.
  • Conſsuetudo dicitur adquiſsitio per temporis poſs ſseſs ſsionem.
  • Præ ſscriptio immemorialis dicitur conſsuetudo.
  • 28 Præ ſscriptio immemorialis requiritur ad præ ſscriben da loca publica à priuatis, Princeps ad obtinenda loca publica non indiget immemoriali, ſsed occupatione tantum.
  • 29 Ius piſscandi, & nauigandi, & ſsimilium an adquiratur præoccupatione ſsimpliciter.
  • 30 Ius prohibitionis requirit plures annos.
  • Prohibitio in rebus publicis, vt competat neceßaria est, præ ſscriptio.
  • 31 Præoccupatio inter ſsupremos Principes ſsufficit in rebus publicis.
  • 32 Princeps ſsupremus non indiget licentia, aut priuilegio alterius Principis ad occupanda loca publica.
  • Priuatus indiget immemoriali ad occupãda occupanda loca publica
  • 33 Venetis opus non eſst immemorialis ad Adriatici mari occupationem tuendam.
  • Venetorum gentis origo, & Imperium quando cœpit.
  • 34 Sententia in Venetorum fauorem pro maris Adriatici iure contra Imperatorem, & alios Principes.
  • Adriatici maris Imperium pertinet ad Venetos.
  • 35 Nauigatio de iuregentium eſst libera.
  • 36 Cap. primum de præ ſscript. in. 6. & n. 38.
  • 37 Prohibitio vſsucapionis in rebus publicis procedit reſspectu priuatorum.
  • L. 2. §. ſsi quis à Principe. ff. ne quid in loco publico.
  • 38 Loca publica reſspectu Principum cenſsentur libera.
  • Contra libertatem status primæui præ ſscribitur tempore ordinario.
  • 39 Status primæuus repugnans non releuat poßeſs ſsorem ab onore probandi.
  • Præ ſsumptio primæui ſstatus tollitur per poßeſssionem longi temporis.
  • 40 Luſsitanorum ius in Indiæ nauigatione concluditur ex præoccupatione, conſsuetudine, & destinatione.
  • 41 Nauigatio indica ex præoccupatione.
  • Promontorium bonæ ſspei quando præternauigatum, & à quo.
  • 42 Vaſscus à Gama quo tempore in Indiam nauigauit.
  • 43 Tempus centum annorum an & quando immemoriali æquiparetur.
  • Vitæ hominum centum annos excedentes.
  • 44 Quadraginta annorum curſsus cum titulo vim habet immemorialis.
  • 45 Luſsitani Reges ius Indicæ nauigationis defendũt defendunt ex omnium ſsententia.
  • 46 Princeps ſsupremus qui bona fide rem poſssidet, non tenetur eam dimittere, aut diuidere, vel in arbitros compromittere, et ſsi dubia res ſsit.
  • 47 Princeps qui arma mouet contra Principem poßeſs | ſsorem in re dubia peccat grauiſssime licet ius ſsuum probabilius putet.
  • 48 Milites alienæ reipublicæ peccant arma ſsumentes in re dubia, & ad restitutionem tenentur.
  • Indicam nauigationem Luſsitanorum perturbantes incidunt in cenſsuras.
  • 49 Bataui ineunt fœdus cum Turcis, Mauris, & infidelibus Fœdus cum infidelibus contra Chriſstianos inire nefas.
  • 50 Sarraceni ſsunt Dei fllagellum flagellum contra Chriſstianos.
  • 51 Imperator, & Principes Catholici non poſs ſsunt fœdus inire cum Turcis, Mauris, & infidelibus contra Christianos.
  • Oceanus ſsubuertit Batauorum terras.
  • 52 An liceat in bello iusto contra Chriſstianos Principi Chri ſstiano auxilium infidelium inuocare?
Loading...