Nã
Nam
Chriſtus
Christus
qui
ſic
sic
præcepit Apostolis Mathæi vltimo
|
docete omnes
gẽtes
gentes
,
quæcũ
q́;
quaecunque
mãdaui
mandaui
uobis.
Idẽ
Idem
naturæ
leges, quæ decalogo, & dilectione proximi continetur,
in primis
ſeruari
seruari
iuſ
ſit
iussit
. Vt autem infideles
euangelicã
euangelicam
prædicationẽ
prædicationem
audire & legem naturæ
ſeruare
seruare
cogantur
neceſ
ſe
necesse
est ut
Chriſtianornm
Christianorum
imperio
ſubijciantur
subijciantur
,
cauſaliter
causaliter
igitur ut utar uerbo
põtificio
pontificio
hoc
quoq́;
quoque
pertinet ad
poteſtatẽ
potestatem
Papæ
ꝙ
quod
magnopere dirigitur ad
ſpiritalia
spiritualia
quæ
ſunt
sunt
eiuſdem
eiusdem
poteſtatis
potestatis
. c. per uenerabilem
§. rationib. qui filij
ſint
sint
legit. Qui
autẽ
autem
idola colunt ij
maximo uiolant legem naturæ. Iure igitur Idololatræ
bello
poſ
ſunt
possunt
a Christianis coerceri, ut
ipſorum
ipsorum
imperio
ſubiecti
subiecti
ex lege naturæ uiuere
cogãtur
cogantur
, neue per idolorum cultum ab
ipſis
ipsis
deus
blaſphemetur
blasphemetur
, & offendatur.
Legem autem naturæ ab idolorum cultoribus minime
ſeruari
seruari
dubitari non poterit,
ſi
si
legem naturæ ab aliqua
gente non
ſeruari
seruari
, quid
ſit
sit
intelligatur.
Quãuisq́;
Quamuisque
enim
omnia peccata mortalia
ſint
sint
contra legem naturæ, ut
eſ
ſe
esse
docet Augustinus contra
Fauſtum
Faustum
lib. 22.
nõ
non
tamen
ſi
si
qua in gente peccata mortalia patrantur, protinus hi dicendi
ſunt
sunt
legem naturæ non
ſeruare
seruare
, ut, iuniores quidam theologi
falſo
falso
putarunt. Nam eo quidem modo
nus
nusquam
gentium lex naturæ
ſeruaretur
seruaretur
.
Cauſa
Causa
enim
publica publicis moribus &
inſtitutis
institutis
diiudicanda
eſt
est
,
vt docet Aristotiles Politic. 3. non
ſingulorum
singulorum
recte, aut
perperam factis. Sed ea demum gens legem naturæ non
ſeruare
seruare
intelligenda est, apud quam peccatum aliquod
mortale in rebus turpibus
nõ
non
habetur,
ſed
sed
publice probatur, ut apud hos barbaros homicidium innocentium,
qui multis in regionibus immolabantur, &
ubiq́;
ubique
apud
|
eoſdẽ
eosdem
idololatria, quod est
peccatorũ
peccatorum
grauiſ
ſimũ
grauissimum
. Quibus
rationibus planè intelligitur
nõ
non
peculiari dei uoluntate & occulto iudicio,
ſed
sed
comuni lege naturæ, propter
memorata flagitia, quæ pertinent omnia ad idolorum
cultum, illas
gẽtes
gentes
fuiſ
ſe
fuisse
deletas.
Itaq;
Itaque
his diuinæ historiæ &
ſacrorũ
sacrorum
doctorũ
doctorum
teſtimonijs
testimoijs
colligitur hos barbaros propter
ſuas
suas
impietates,
ſi
si
iure
ſummo
summo
agendum
eſ
ſet
esset
,
potuiſ
ſe
potuisse
, & vita, & terris ac bonis omnibus mulctari ad iustam punitionem, quanto igitur magis iure
poſ
ſnnt
possunt
Christianorũ
Christianorum
imperio
ſubijci
subijci
,
nõ
non
ut talia
patiã
tur
patiantur
(
nã
nam
poſ
ſeſ
ſionibus
possessionibus
eos aut libertate priuare
uetitũ
uetitum
est lege Regum
Hiſpanorum
Hispanorum
)
ſed
sed
ut Christianorum
imperio
ſubiecti
subiecti
a talibus flagitijs, quibus maxime deus
offenditur abstinere
cogãtur
cogantur
, & meliorum rerum
cõ
ſuetudine
consuetudine
& piorum commercio ad ueri dei cultum &
religionem accipiendam præparentur. Huc
quoq;
quoque
pertinet,
ꝙ
quod
est Deut. 20.
ſi
si
quando, inquit,
acceſ
ſeris
accesseris
ad expugnandam ciuitatem, offeres ei primum pacem
ſi
si
receperit & aperuerit tibi portas, cunctus populus, qui in
ea est
ſaluabitur
saluabitur
, &
ſeruiet
seruiet
tibi
ſub
sub
tributo.
ſin
sin
autem
&c. deinde
ſic
sic
(inquit) facies cunctis ciuitatibus, quæ
a te procul ualde
ſunt
sunt
. 1. quæ
ſunt
sunt
diuerſ
æ
diuersæ
religionis,
ut
gloſ
ſa
glossa
interlinearis exponit, quod in idololatras maxime conuenit
itaq;
itaque
idolorum cultores
deſignat
designat
, quamuis
eorũ
eorum
iniquitates
nõ
non
eſ
ſent
essent
completæ ut Amorrheorum,
ut melioribus & pijs hominibus
parẽtes
parentes
ad ueri dei cultum
ipſorum
ipsorum
uel doctrina, uel exemplo dirigerentur.