CAPVT X. De eadem IndorũIndorum origine, & quòd veroſsimilius videatur, terreſstri, aut brevi navali itinere per has regiones diſsſseminatos fuiſsſse. Et an à poſsteris Chami deſscendant? & aliqua de colore eorum, & Gigantibus, qui in aliquibus locis reperti dicuntur.

SVMMARIVM Capitis X.

  • 1 Indorum de origine nihil certè affirmari poteſst, & quòd multis modis initium habere potuerint.
  • 2 Orbis Novus per aliquam partem eſst antiquo coniunctus, aut vicinus.
  • 3 Indi Novi Orbis, & reliqua animalia, quæ in eo reperta ſsunt, ad eum pervenire potuerunt terreſstri, vel brevi navali itinere, & quomodo?
  • 4 Terrarum primariæ plagæ etſsi vaſstiſsſsimo mari dividantur, alicubi tamen coniunctæ, vel valdè proximæ ſsunt: & exempla.
  • 5 Auctores recenſsentur, qui Indos Occidentales terreſstri itinere ad eas regiones perveniſsſse dicunt.
  • 6 Hominum per Orbem diſsſseminatio magis frequens, & ordinaria terreſstri itinere, aut brevi mari traiecto facta eſst.
  • 7 Terras ita Deus diſspoſsuit, ut facilè homines de alijs ad alias tranſsire poſsſsent, cùm iuſsſserit eos Orbem replere.
  • 8 Inſsulas maris cur hic, atque illic Deus collocaverit ab initio Mundi?
  • 9 In inſsulis Dei ſsapientiam elucere cur dixerit Auguſstinus?
  • 10 Noe poſsteri brevi tempore nimis aucti, & ſsparſsi ſsunt.
  • 11 Homine ex uno, & ex eius cõiugeconiuge quot liberi procreari poſsſsint ſspatio 210. annorum?
  • 12 Noe plus decem annis per Mediterraneum navigavit, poſsterorum ſsuorum familias, ſseu colonias inviſsens.
  • 13 Humanum genus ſsemper dilatationi, & propagationi ſstuduit, & qualiter paulatim omnes Orbis regiones, & inſsulas etiam longè poſsitas occuparit?
  • 14 Theophili Antiocheni elegãtiſſimaelegantiſſima verba de hominum propagatione.
  • 15 Tertulliani de eadem propagatione hominum duo loca elegantiſsſsima proferuntur.
  • 16 Franciſscus Valleſsius inſsignis Medicus & Philoſsophus, quid ſsenſserit de hominum per univerſsum Orbem diſsſseminatione?
  • 17 Ioſsephus Acoſsta putat habitatores Novi Orbis non eſsſse valdè antiquos, & ab hominibus ſsylveſstribus propagatos: & id qualiter accipiendum.
  • 18 Homines ſsylveſstres, & omnino bruti reperiuntur in aliquibus locis.
  • 19 Homines veri reperiuntur, qui ſsylvas, & antra habitantes, brutis aſsſsimilantur, ſsed rectè inſstituti rationales evadunt.
  • 20 Migrationes, & coloniæ variarum nationum & auctores plurimi, qui de illis ſscribunt.
  • 21 Dom. D. Laurentius Ramirez de Prado Regius Conſsiliarius laudatur.
  • 22 Orbis Novus ubi antiquo coniungi, aut proximus eſsſse credatur?
  • 23 Orbis Novus ſsupra Floridam creditur extendi ad Polum Arcticum uſsque ad Grotlandiam, Lappiam & Noruegam.
  • 24 Curlantia provincia Septentrionalis in Regno Poloniæ habet gentes Indis Occidentalibus ſsimillimas.
  • 25 Annian fretum ultra promontorium Mendocinum dividit Indiam Orientalem & Occidentalem.
  • 26 Orbis Novus ex parte Poli Antarctici ultra fretum Magallanis plures regiones nondum detectas habere creditur.
  • 27 Arctico ſsub Polo ſsunt plures regiones habitatæ, & ſsub Antarctico alias reperiendas eſsſse veroſsimile eſst.
  • 28 Septentrionales nationes plurimæ, & qui de illis ſscripſserint.
  • 29 Regio in qua iuxta Æthiopiam Aſsia & Africa iungebantur, & alia Narbonenſsis, Polybij tempore luſstratæ non erant.
  • 30 Indos Orbis Novi ex pluribus partibus ad eum tranſsire potuiſsſse, & maximè ex Orientalibus, aut Sinis, & Tartaris.
  • 31 Indos Occidentales, ſsicuti & Orientales ab Ophir genus ducere putat Arias Montanus, & alij.
  • 32 Indiam Orientalem fuiſsſse olim coniun|ctam Occidentali Auctor quidam ſscribit
  • 33 Indi Occidentales in omnibus ferè ſsimiles ſsunt Orientalibus.
  • 34 Indi Novi OrbesOrbis poſsſsunt procedere ex filijs Sem, aut Iaphet, & etiam ex filijs Cham ſsecundùm Torniellum.
  • 35 Indos Occidentales originem ducere ex poſsteris Chami filij Noe, aliqui tradunt.
  • 36 Ioannis Lerij Burgundi levis coniectura de origine Indorum Occidentalium.
  • 37 Indi Occidentales, & Orientales quem colorem communiter habeant? Et numero 52.
  • 38 Cubæ inſsulæ incolæ hiſstoriam Noe, & filiorum eius narrabant.
  • 39 Coloris Indorum, & Æthiopum cauſsæ.
  • 40 Homines varios colores habere non eſst ita mirandum, quàm ex Æthiopibus albos naſsci, vel èex contrario.
  • 41 Mexicani homines nimis albos ſservabant, & mirabantur.
  • 42 Homines in monte Zantone Indiæ Orientalis, quà vergit ad Orientem naſscuntur albi, quà ad OccidẽtemOccidentem nigerrimi, & de quodam homine bicolori.
  • 43 Coloris & criſspaturæ Æthiopum cauſsam Soli tribuit Theodectes.
  • 44 Indi cur non ſsint ita nigri & criſspi, ſsicut Æthiopes.
  • 45 Coloris hominum cauſsas non pendere ex temperie Soli, aut Cœli, ſsed ex habitudine, & ſsimilitudine parentum, multi opinantur, & quibus rationibus?
  • 46 Æthiopes, & Indi, & eorum liberi nunquam mutant colorem, etſsi ad frigidas regiones transferantur.
  • 47 Cham cur deſstitutus fuerit paterna benedictione, & Chanaan eius filius cur maledictus?
  • 48 Chus filius primogenitus Chum fuit nigerrimus, & Æthiopum auctor.
  • 49 Mizraim filij deformes.
  • 50 Getuli nigri ſsunt, & ore putidi, unde ſsalem ſsemper in eo portare ſsolent.
  • 51 Phut tertiogenitus Chum quales liberos genuerit?
  • 53 Æthiopem dealbare adagium, & alia de Æthiopibus remiſsſsivè.
  • 54 Gigantes in Novo Orbe viguiſsſse, & hodie vigere aliqui tradũttradunt, & latè de eis.
HÆc fermè ſsunt, quæ à doctiſssimis viris circa Indorum OccidentaliũOccidentalium originem, & propagationem conſsiderari ſsolent, in quibus tamen congerendis & illuſtrãdisilluſtrandis, an Nos aliquid præſstiterimus? viderint alij. Et quidem
1
in re adeò lubrica & antiqua nihil omnino reſpuẽdumreſpuendum eſst; nam ſsi in id incumbere acrius quodvis humanum ingenium perrexerit, in quãvisquamvis rem ludet potiùs, quàm firmas rationes inveniet. Quo fit, ut minus diſsplicere debeat iudicium Gregor. Garciæ ubi ſsup. lib. 4. cap. ult. qui in dubio poſsitus, cui ex prędictisprædictis opinionibus adhærêret, tandem affirmari poſsſse inquit, non ab una tantùm gente, neque unâ tantùm viâ, ſsed ab illis omnibus, quas commemoravimus, caſsu, & conſsilio, mari, ac terrâ primos huius Novi Orbis habitatores propagari potuiſsſse.
Ergo fruatur unuſsquiſsque ſsententiâ ſsuâ. Et
2
ut ego meam ſsub aliorum etiam correctione proponam, ſsemper veroſsimilius arbitratus ſsum, hunc Novum Orbem non eſsſse penitùs ab altero | illo diviſsum, quin potiùs aliqua in parte, vel hærêre, vel ſsanè valdè vicinum eſsſse, arcto aliquo duntaxat freto diſsiunctum, eòq́ue, uti aſsſsolet, alijs atque alijs inſsulis interrupto, per quæ loca facile,
3
prõptumq́uepromptumq́ue eſst, exiſstimare, genus hominum, & ſsimul reliqua perfecta animantia paulatim terreſstri, vel brevi navali itinere defluxiſsſse, ac ſsedes ſsubinde, & novas quærendo, & inventas mutando, pro varia regionum commoditate tot populos & nationes eſsfeciſsſse, quemadmodum
4
etiam Divinæ providentiæ diſspenſsatione factum eſst ut primariæ aliæ terrarum plagæ, tametſsi, ut plurimùm, vaſstiſssmis diſsiunctæ maribus, alicubi tamen aliquo, vel tenui Iſsthmo copulatæ ſsint, vel exiguo freto inter ſse diſstinctæ. Videmus enim in univerſsalibus Orbis terrarum deſscriptionibus, Aſsiam cum Africa, Iſsthmo, qui eſst inter mare Mediterraneum & Arabicum, Coniungi, & in duabus Americæ noſstræ peninſsulis idem in Panamenſsi tractu contingere, ut diximus ſsup. cap. 6. num. 6. 3 & 36. Videmus item Africam ab Europa circa Hiſspaniæ, ac Mauritaniæ fines, freto tantùm Herculeo, ſseu Gaditano ſseiungi, & eodem modo Europam ab Aſsia, Helleſsponto, & duobus Boſsphoris, Thracio ſscilicet, & Cymmerio, quamquam eadem Europa ſsupra paludem Mæotidem, fluvio duntaxat Tanai ab Aſsia dirimitur, in parte magis Boreali invicem Aſsia amplo, qui à fontibus prædicti fluminis rectà ad Granicum Aquilonaris Oceani ſsinum excurrit. Aſsia quoque à regionibus Arcticis ad novam Zemblam modico freto ſsecernitur, & ab America altero, nimirum Aniano, dirimi creditur. Americam item Auſstralem, ſseu Peruvianam certum eſst freto tantùm Magallanico ſseparari, de quo egimus ſsup. cap. 8. ex num. 35.
Quam
5
ſsententiam optimè proponit & illuſstrat Acoſsta. d. lib. 1. cap. 20. & 24. & alijs neglectis probat & ſsequitur Ioan. Boterus in relat. univerſs. vol. 2. part. 1. lib. 1. pag. 343. & 344. doctiſssimus Arias Montanus tomo 7. in lib. quẽquem inſscripſsit Phaleg. hoc eſst, de primis gẽtiumgentium ſsedibus, cap. 9. Genebrar. in d. Chronogr. lib. 1. pag. 35. Maluen. d. lib. 3. de Antichr. cap. 18. pag. 155. & cap. 14. pag. 141. & 142. Cabello in d. Miſscell. Auſstral. m. ſs. 2. part. cap. 19. ſsol. 98. & cap. fin. ſsol. 122. Gregor. Lopez Madera in excellent. Monarch. Hiſsp. cap. 8. pag. 70. Gregor. Garcia. d. tract. de Indor. orig. lib. 4. cap. 1. & ſsequent. Anton. de Herrera in hiſst. gener. Ind. decad. 1. lib. 1. capit. 6. pag. 12. & 13. Torquemada in d. Monarch. Ind. lib. 1. cap. 10. pag. 32. Ioan. Lorin. in Act. Apoſst. cap. 17. verf. 26. pag. 669. & noviſssimè ac doctiſssimè Auguſst. Torniel. in Annal. facris 1. tom. anno mundi 1931. num. 47. pag. 232. Qui
6
hanc viam ordinariam ac ſsaciliorem eſsſse dicit, ad hominum per cunctas Orbis terras diſsſseminationem. Quia
7
cùm Dominus homines creſscere, multiplicari, & terram univerſsam habitatoribus replêre iuſssiſsſset Geneſs. cap. 1. credendum quidem eſst, priùs omnes eius regiones ita diſspoſsuiſsſse, ut ab una ad alteram, alicubi ſsaltem, non incommodè tranſsiretur.
Et ad hoc
8
certè non caſsu, ſsed mirâ diſspenſsatione & providentiâ an initio mũdimundi in medio maris plures hîc, atque illîc inſsulas collocavit, tum ut vaſstos eius ſsinus ſspeculari, & ſscrutari ſsecurius homines poſsſsent, cùm etiam ut poſst diluvium ab Armenia exeuntes, commodiùs ſseſse in altum conferrent, & paulatim ac ſsucceſssivè à proximis ad remotiſssimas quaſsque provincias diſsſseminarentur, quapropter
9
elucêre in inſsulis Dei ſsapientiam meritò dixit D. Auguſst. de mirab. Script. lib. 1. capit. 7. quem refert & laudat Simon Maiolus in dieb. Canicul. colloq. 10. pag. 266. & colloq. 14. pag. 334.
Et poſsteri
10
Noë hoc modo totum | Orbem varijs colonijs replêre cœperunt, ut ſsup. cap. proximo num. 8. retulimus, ac brevi tempore ita creverunt, ut ſecũdùmſecundùm Philonem lib. 1. antiq. Iud. & Pineda in Monarch. lib. 1. cap. 18. §. 2. decem annis ante eius mortem, qui fuit 340. poſst diluvium, Principes familiarum, qui inter ſse Orbem diviſserant, ſsuas familias numeraverint, invenerintq́ue 732 U 702. quod mirum non eſst: nam
11
iuxta evidentem computationem Auguſst. Torniel. in Annal. ſsacr. 1. tom. ann. 2329. num. 19. pag. 394. unũunum par coniugatorum in ſseptimo tricennario, hoc eſst in fine anni ducenteſsimi decimi, poteſst generare plus quàm ſsexies & decies centena millia, & quadraginta ſseptem millia hominum 1647 U 86. Et de eodem
12
etiam Noë tradit idem Philo in lib. de multip. gen. hum. Annian. ſsup. Beroſs. lib. 4. Gregor. Garcia. d. lib. 1. cap. 2. §. 1. & Torquemad. d. lib. 1. cap. 10. pag. 33. plus decẽdecem annis Mediterranei maris littora navigaſsſse, ſsuos filios & nepotes inviſsens, & familias & colonias requirens, quas in varijs regionibus collocaverant.
Quod propagandi
13
ſstudium, & novas ſsedes quærendi, cùm diſscurſsu temporis prætermiſsſsum non fuerit, ſsed imò quotidie magis auctum, augeſscente etiam hominum genere, & ſseſse internecinis bellis exagitante, mirum non eſst, ſsi neque ab incolẽdisincolendis inſsulis, & alijs quantumvis longè poſsitis regionibus abſstinuerint, ut præclarè oſstendit D. Auguſst. lib. 16. de Civit. Dei, cap. 6. tradens, homines ex tribus filijs Noë procedentes, multiplicato genere humano, etiam inſsulas impleviſsſse, ad quas (inquit) inhabitandas, navigio tranſsire potuiſsſse, quis ambigat? Idem
14
docet Theophil. Antiochenus lib. 2. de Antol. in hæc verba: Cùm enim primis temporibus pauci forent homines in Armenia, & Chaldæa, poſst linguarũlinguarum diviſsionem aucti & multiplicati paulatim ſsunt. Hinc quidam abierunt verſsus Orientem, quidam conceſsſsere ad partes maioris continentis, alij porrò profecti ad Septentrionem ſsedes quæſsituri. Poſstmodum ſsenſsim inde progreſsſsi homines etiam reliquas Orbis partes invaſerũtinvaſerunt: cœptæq́ue ſsunt habitari inſsulæ maris, necnon reliqua Orbis climata. Nec priùs deſsierunt terram ubique occupare, quàm etiam Brittannos in ultimis climatibus acceſsſserint.
Et non minus eleganter
15
Tertullian. lib. de Pallio, ubi Carthaginenſses alloquens, ita eandem diverſsarum nationum per univerſsum Orbem diſsperſsionem & migrationem proponit: Nam & primitus maiore ambitu terra caſsſsa, & vacans hominum, & ſsicubi aliqua gens occuparat, ſsibimet ſsoli erat. Itaque cogitans omnia ſsibi domum, intelligens alibi ſstipantem copiam, alibi deſerẽtemdeſerentem runcare, ac ruſspare, ut inde velùt ex ſsurculis & propaginibus populi de populis, urbes de urbibus per ubique Orbis pangerentur. TranſvolãtTranſvolant redundantium gentium examina, Scythæ exuberant in Perſsas, Phonices in Africam eructant, &c. elegantiùs lib. de anima Cap. 30. Invenimus (inquit) apud commentarios etiam humanarum antiquitatũantiquitatum paulatim humanum genus exuberaſsſse, dum Aborigines vel vagi, vel extorres, vel glorioſsi quique occupãtoccupant terras, ut Scythæ Parthicas, ut Mænidæ Pelopponneſsum, ut Athenienſses Aſsiam, ut Phryges Italiam, ut Phœnices Africam, dum ſsolemnes etiam migrationes, quas μετοιϰιας appellant, conſsilio exonerãdæexonerandæ popularitatis in alios fines examina gentis eructant. Nam & Origines in ſsuis ſsedibus permanent, & alibi plus Gentilitatis fœneraverunt. Certè quidem ipſse Orbis in promptu eſst, cultior de die in diẽdiem, & inſstructior priſstino. Omnia iam pervia, omnia nota, omnia negotioſsa, ſsolitudines famoſsas retrofundi amœniſsſsimi oblitteraverunt. Sylvas arva domuerunt, feras pecora fugaverunt, barenæ ſseruntur, ſsaxa panguntur, paludes eliquantur, tantæ urbes, quantæ non caſsæ quondam. Iam neque inſsulæ horrent, nec ſscopuli terrent, ubique domus, ubique populus, ubiq;ubique Reſspublica, ubique vita ſsummum frequentiæ humanæ. Oneroſsi ſsumus Mundo, &c.
Inſsignis quoque ille
16
Medicus, & | Philoſsophus Franc. Velleſsius de ſsacra Philoſsoph. cap. 26. pag. 209. magis ad noſtrãnoſtram quæſtionẽquæſtionem accedens, cùm probaſsſset, hominũhominum diſsperſsionem non intra anguſstos duarum ZonarũZonarum fines ſstetiſsſse, ut veteres reputabãtreputabant, ſsed in univerſsum terræ OrbẽOrbem eſsſse factãfactam, ſsic ſubiũgitſubiungit: Atque quanquam alij aliorum ob magna locorum diſsidia ſsint obliti, tamen Dei providentiam eos, more eius, qui ſseminat hàc, & illàc, quoquoverſsus diffudiſsſse, ita ut nulla pars hominibus alendis idonea ſsine Adami ſsemine relinqueretur.
Ioſse. etiãetiam Acoſsta
17
lib. 1. de nat. No. Orb. c. 24. & iterum lib. 7. hiſst. Ind. c. 8. in fin. hunc Novum OccidentalẽOccidentalem Orbem non multis ab hinc annorũannorum millibus habitari cœptũcœptum exiſstimat, magiſq́;magiſq́ue id ab hominibus Sylveſstribus, & palantibus, quàm ab aliqua Republica obitũobitum: Cùm errore (inquit) potiùs, aut patriæ anguſstijs, novas ſsedes paulatim habitare cœpiſsſsent, atque his aſsſsueti, nihil niſsi naturalis lucis ductũductum, eumq́ue obſcuratũobſcuratum, aut patriæ fortaſsſsis gentilitiæ aliquas conſsuetudines retinerent. Quod non eſst intelligendum de
18
hominibus omnino sylveſstribus, quos nos Selvages vocamus, qui præter humanãhumanam effigiẽeffigiem, nihil hominum habent, & muti ſsunt, ac inter belluas cõputãturcomputantur, quales in Noruegia, & alibi repertos eſsſse, tradit Hieron. Boëthius in Scotia, Theat. vitæ huma. vol. 1. lib. 1. pag. 94. & SimõSimon Maiol. in dieb. Canic. 1. tom. colloq. 2. pag. 60. & 61. Sed de hominibus veris ab Adamo profectis, qui
19
tamẽtamen à ſsuis divulſsi, per Sylvas, & nemora, ac incultas regiones nudi, & ſsine certa ſsede pererrantes, hirſsuto & villoſso corpore facti ſsunt, & adeò brutis animãtibusanimantibus ſsimiles, ut aliqui etiam proni quadrupedum more incedere, & antra, & ſspeluncas habitare ſsoleant, quorũquorum plures iam olim commemorantur à Plin. lib. 5. cap. 8. lib. 6. cap. 24. 30. & 31. Solino c. 32. 33. & 35. PõponPompon. Mel. lib. 3. cap. 4. Agellio lib. 9. cap. 4. & D. Iſsidor. lib. 11. Etymol. cap. 33. & hodie in noſstris Ind. Orient. & Occidental. paſssim reperiuntur, ut ex Pigaffeta, Oder. Barboſsa, Petr. Martyre, Haittonio, & alijs tradit Maiol. ubi ſsuprà, qui adhuc rationis mentiſsq́ue veſstigia in illis apparêre, rectiſssimè tradit, & cùm veri homines ſsint, ſsenſsim in legitimum rationis uſsum, Dei gratiâ, & melioris vitæ inſstitutione accedente, poſsſse traduci.
Vltra quos Auctores
20
de varijs variarũvariarum gẽtiumgentium incremẽtisincrementis, migrationibus, & colonijs per OrbẽOrbem extenſsis, plurima cõgeritcongerit M. Cato in lib. de Originibus, Seneca in lib. de conſsolat. ad Albin. c. 6. Strab. lib. 1. & 15. Alex. ab Alex. lib. 4. gen. cap. 10. Goropius Beccanus in libris peculiaribus, quos de hoc argumento conſscripſsit, Theat. vitæ huma. vol. 3. lib. 1. ex pag. 586. IoãIoan. VaſęusVaſæus in Chron. Hiſsp. lib. 1. cap. 11. Vvolfgango Lazio lib. 12. de Rep. Rom. per tot. Simon Maiol 4. tom. dier. Canicul. collog. 4. Greg. Lopez Madera de excellent. Hiſsp. cap. 8. pag. 66. Pined. de reb. geſst. Salom. lib. 3. c. 5. num. 5. pag. 101. & lib. 6. cap. 2. pag. 423. num. 1. & cap. 20. pag. 476. Villalp. in Ezechie. in appar. tom. 2. part. 2. lib. 5. diſsp. 3. cap. 57. & 58. Petr. Opmeerus in opere Chronogr. pag. 18. Bernard. Aldret. de orig. ling. Hiſsp. lib. 3. cap. 1. & de antiq. Hiſspan. lib. 1. cap. 30. & lib. 3. capit. 27. Fr. Ioan. à Ponte in convenient. utr. Monarch. lib. 2. cap. 15. cum multis ſseqq. & lib. 3. cap. 5. pag. 34. & ſseq. &
21
Dom. D. Laurentius Ramirez de Prado Regius primùm & meritiſssimus rei Dominicæ CõſiliariusConſiliarius, & nunc in Supremo IndiarũIndiarum Senatu iure optimo conſstitutus, & ad honorificãhonorificam valdè erga Chriſstianiſssimum Franciæ RegẽRegem legationẽlegationem adlectus, mihiq́ue ob egregias animi dotes, & politiſssimas litteras magni ſsemper, iam inde ab ſstudijs SalmanticẽſibusSalmanticenſibus habitus, in terſso illo & ſsatis docto libello, cui Teſsera legum titulum fecit, ſsub explicatione l. certâ formâ 4. C. de iure fiſsci, lib. 10. Et de colonijs Indorum Regni Peruani Garcias Laſs|ſsus Inca in ſsuis commentarijs libro 3. cap. 4. & 19. & lib. 7. cap. 1.
Vbi autẽautem
22
eiuſsmodi terręterræ vicinitas, vel continuatio reperiatur, per quãquam homines ex Orbis regionibus antiquitùs cognitis, ad has denuò detectas trãſiretranſire potuerint, latè præfati Auctores examinãtexaminant. Et ſsunt
23
qui putẽtputent, forſitãforſitan illãillam ad PolũPolum ArcticũArcticum reperiri, cùm hactenus certo documẽtodocumento contrariũcontrarium non patuerit, nec omnis terręterræ ad eam partẽpartem tẽdẽtistendentis lõgitudolongitudo ſsatis explorata ſsit, quin potiùs multi dicãtdicant ſsupra FloridãFloridam latiſſimãlatiſſimam eſsſse terrãterram SeptentrionalẽSeptentrionalem, & Vulpellus tradat GrotlãdiamGrotlandiam cum EſtotilãdiaEſtotilandia cõiugiconiugi, & à Terra laboratoris parũparum diſstare. Quod ſsi certum eſst, veroſsimile ſsit, ut ait Boterus. d. vol. 2. part. 1. lib. 1. pag. 343. Gomara 1. part. fol. 7. & alij relati à Gregor. Garc. de Ind. orig. lib. 1. cap. 4. §. 4. ex pag. 79. Lappianas, & Noruegas gentes propagine ſsuâ, & ſsedium mutatione paulatim in has partes perveniſsſse. Quibus adſstipulatur, quod de provincia Europæ,
24
CurlãtiaCurlantia nomine tradit Henric. Martinez in repert. Mexican. 2. part. cap. 8. pag. 104. quęquæ iacet in 56. altitudinis gradibus, lõgitudinislongitudinis autẽautem 45. & peculiares Duces habet, qui PolonięPoloniæ Regibus ſsubſsunt, cuius incolęincolæ vultu, habitu & moribus Indos Novæ Hiſspaniæ ferè in omnibus referunt.
Vltra
25
PromontoriũPromontorium quoque MẽdocinumMendocinum, ut ait Acoſsta. d. lib. 1. cap. 20. non eſst ſsatis cognita terræ amplitudo, quam tamen oppidò ingentẽingentem eſsſse plurimi ferunt, & ibi fretum Regni Anian, quod non multum à Tartaris & Sinis, & à regionibus Indiarum OriẽtaliumOrientalium diſstare cognoſscitur, & inde docẽtdocent planam viam in has Americanas eſsſse potuiſsſse, ut cõſtatconſtat ex Genebrard. in Chronograph. lib. 1. pag. 150. Pet. Planc. HẽricoHenrico Alegren, & alijs doctiſssimis Coſsmographis, quos refert Fr. Greg. Garcia. d. §. 4. & lib. 3. capit. 1. pag. 181. & ſsequentib. & lib. 4. cap. 2. pag. 325.
Ex parte
26
quoque Auſstralis noſstri verticis, ſsive Antarctici Poli, quem vocamus Del Svr, nemo hactenus exploravit quouſsque procurrat cõtinenscontinens ultra Patagones, & fretũfretum MagallanicũMagallanicum poſsita. Et quemadmodum
27
repertæ ſsunt regiones in altitudine Septuaginta, & amplius graduum ad SeptentrionẽSeptentrionem, imò & ſsub ipſso Arctico, & rigente cingulo habitatæ, ut ſsunt GroenlãdiaGroenlandia, Scandinavia, Iurha, Corelia, Gothia, Biarmia, Lapia, FinlãdiaFinlandia, Finmarchia, SricfinniaScrifinnia, & aliæ multæ,
28
quas Iordanus GentiũGentium omniũomnium officinãofficinam, & quaſsi vaginãvaginam nuncupat; de quibus plura tradunt Olaus, & Ioan. Magnus, qui de illis gentibus integra volumina cõdideruntcondiderunt, Plin. lib 4. cap. 3. Mathias Michovienſsis lib. 1. de Sarmatia cap. 14. Abraham. Ortelius in tabula ScãdięScandiæ, & ScotięScotiæ, Maluenda lib. 3. de Antichriſst. cap. 14. pag. 141. Magin. Patavinus in ſsua Coſsmograph. 2. par. tabul. 9. ex fol. 96. Ita quoque aliæ ſsimiles provinciæ reperiri poterunt ſsub alia Zona frigida huius Poli Auſstralis, verſsus quãquam cum multi poſst MagallanũMagallanum conſtãtiſsimèconſtantiſsimè navigaverint, de quibus ſermonẽſermonem fecimus ſsup. cap. 8. ex num. 35. nullũnullum planè terminũterminum oculis perluſtrarũtperluſtrarunt, quo per eam partẽpartem terra deficeret. Quod mirũmirum cuipiãcuipiam videri non debet,
29
nam & Polybij tempore, ut ipſse oſstendit lib. 3. illa regio, quęquæ iuxta ÆthiopiãÆthiopiam eſst, ubi Africa, atq;atque Aſsia iunguntur, penitus ignorabatur, neſsciebaturq́ue, utrũutrum perpetua eſsſset & continens, an clauderetur pelago? Et idẽidem ait de eo, quod NarbonẽſisNarbonenſis regio ad SeptentrionẽSeptentrionem excurreret.
Apparet igitur
30
per has omnes partes facilẽfacilem fuiſsſse primis hominibus tranſitũtranſitum, quo in hunc Novum OrbẽOrbem perducerẽturperducerentur. Et cùm extrema OriẽtalisOrientalis, & Occidentalis Indiæ hucuſsque (ut diximus) explorata non ſsint, mihi valde probabile videtur, huius priores accolas ab illa, & à redundãtiredundanti fortè SinarũSinarum, aut Tartarorum copia originem duxiſsſse, prout tenẽttenent multi ex auctoribus relatis ſsup. num. 5. præcipuè
31
Arias Montanus in Phaleg. qui inde Americanos | Ophiritas appellat, quaſsi à duobus filijs Iectan, ſscilicèt Ophir & Hevila, initium ſsuæ propaginis ſsumpſserint, qui primi Indiam Orientalem tenuerunt, ut habetur Geneſs. 2. & 1. Reg. 9. atque deinde Ophir etiam Occidentalem, ut idem auctor probare nititur, Non enim (inquit) aliam veroſsimiliorem originẽoriginem Indis Occidentalibus aſsſsignare poſsſsumus. IdẽIdem tradit Genebrard. ubi ſsup. Pet. Opmeerus in opere Chronogr. pag. 16. qui inter aliquos filios Hebri Iectanum connumerat, ſsubditq́ue huic tredecim filios fuiſsſse, qui à Chaldæa ad Indiam uſsque migrarunt. A quibus, inquit, Indorum, Sinarumq́ue variæ gentes originem trahunt, ingenio, induſstria, arte, atque Philoſsophiæ ſstudijs excellentes. His ſubſcribũtſubſcribunt Michaël Balboa Cabello in Miſscell. Auſstr. m.ſs. 1. part. cap. 12. & 3. par. capit. 15. & 20. & capit. 6. fol. 153. Vbi quod
32
plus eſst, abſsque ullo certo fundamento ſsuadêre intendit, utramque Indiam olim coniunctam, & continuãcontinuam ſsuiſsſse, quouſsque maris fluctibus dividi cœperunt, Greg. Garcia lib. 4. capit. 1. & 23. Gregor. Lopez Madera de excellent. Hiſsp. cap. 8. pag 70. & Ioan. Boter. d. lib. 1. pag. 345. qui
33
ad eandem ſsententiam fulciẽdamfulciendam ſsimilem ferè in omnibus conditionem, corporis habitudinem, ritus & mores, ac præcipuè colorem Indorum utriuſsque IndięIndiæ rectè conſsiderant. Quamvis Fr. Ioan. à Ponte in convenient. utr. Monarch. lib. 3. capit. 7. pag. 53. contrarium, ſscilicet Americanos ab Orientalibus nequaquam procedere, ſstãtumtantum auctoritate nixus exiſstimet. ¶ Sed prædictãprædictam opinionem, licèt in origine Ophir reijciat, in reliquis tamen ſsequitur etiam, & optimè exornat Torniellus. d. anno Mundi 1931. num. 47. pag. 232.
34
Vbi ait, quòd ſsi quæratur, ex quibus filijs, aut poſsteris Noë hic Novus Orbis impletus fuerit, poſsſsumus reſspondêre, ex filijs Sem per partes Indiæ Orientalis, & Chinæ, & Iaponij provincijs atque inſsulis, quæ Americæ Aquilonari vicinæ ſsunt: aut etiam ex poſsteris Iaphet, qui poſstquam per plagas Aſsiæ Aquilonares, quas nunc Tartari incolunt, diſsſseminati fuerunt, tandem ad Orientales eiuſsdem Aſsiæ fines, qui ſsupra Chinam nonnihil flectunt, ad Aquilonem devenerunt, prope fretum Anian, quo ut diximus, parvo intervallo, ipſsa Aſsia ab America ſseiungi perhibetur. Ad illas autem Antarcticas provincias, quęquæ nobis omnino Auſstrales eſsſse vidẽturvidentur, & contra extremum Africæ promontorium, quod Caput Bonæ ſspei appellant, reſspiciunt, licèt nobis adhuc benè cognitæ non ſsint, probabiliter cõijciconijci poſsſse, primùm penetraſsſse poſsteros Cham, qui prædictum Promontorium, cæteraſsq́ue Africæ partes incoluiſsſse dicũturdicuntur: hi enim à prædictis Antarcticis regionibus omniũomnium minus remoti fuiſsſse videntur, & conſsequenter ad eas potuiſsſse cõmodiùscommodiùs pertranſsire.
Quo
35
ſsenſsu accepta, vera eſsſse poteſst opinio Gomaræ in hiſst. Ind. lib. 5. cap. 217. dum exiſstimat, Peruenſses à Chamo originẽoriginem ducere, ac maledictionis Divinæ in ChamũChamum hæredes eſsſse, & idem de Braſsilienſsibus, & alijs Americanis tradit Ioan. Lerius BurgũdusBurgundus in ſsua hiſstoria navigationis in Braſsiliam, quæ habetur in 3. part. hiſst. AmericęAmericæ cap. 15. in fin. pag. 233. Qui tamen hoc leviſssimâ
36
aliâ coniecturâ confirmat, dicens, quòd cùm Ioſsue, iuxta promiſsſsiones Patriarchis factas, mandatumq́ue ſsibi peculiariter datum, in terram Chanaan ingrederetur, teſstatur Scriptura, Ioſsue 2. 9. tantum terrorem irruiſsſse ſsuper illius terræ incolas, ut diffluerent metu Iſsraëlitarum: unde etiãetiam fieri potuit, ut Americanorum noſstrorum maiores, Iſsraëlitarum cõſpectumconſpectum fugientes, mari ſse commiſserint, ac tãdemtandem in terram Americam appulerint.
Ioannes quoque à Torquemada in Monarch. Ind. lib. 1. capit. 10. pag. 33 & latiùs lib. 14. cap. 18. & 19. Ioan. Lucena in vita Sanct. Xavierij lib. 1. cap. 13. & lib. 10. cap. 22. Hieronym. | Offorius de reb. Emanu. lib. 8. pag. 320. Petr. Bertius in deſscript. IavęIavæ, pag. 611. & Seraph. Freitas de iuſsto Imp. Aſsiat. cap. 5. num. 15. & 20. eandẽeandem originem conſstituit Indorum Orientalium & Occidentalium, putantq́;putantq́ue eos ab aliquo ex filijs, vel nepotibus ChãCham propagari cœpiſsſse; atque
37
ideò colorem æneum ſsub fuſscum habêre, ſsive oleaſstrinum, & ut plurimùm cineritium quibus adſstipulatur, quod refert Herrer. in hiſst. gener. Ind. decad. 1. lib. 9. cap. 4. pag. 296. Nempe in
38
Cuba inſsula veteres indigenas Noſstris apertè Noë, & filiorum eius hiſstoriam retuliſsſse, dicentes, ſse ex filio, cui ille maledixit, procedere, & deò rudiores, & verſsicolores eſsſse ac nudos incedere. Nos verò ex altero, cui benedixit, & ideò veſstibus uti, equis incedere, atque alijs cœli donis, & commoditatibus perfrui.
Quod ut melius intelligamus, ſsciendum eſst,
39
coloris Indorum cauſsas, ut & nigredinis, & criſpaturęcriſpaturæ Aethiopum a plurimis doctiſssimis viris in Solis ardorem & temperamenta locorũlocorum, quibus habitant, referri ſsolêre, ut conſstat ex Ptolem. in op. quadripert. & ejus comment. Haly cap. 2. Hippocrat. in tract, de aëre & aqui, Albert. Mag. de. nat. cœl. lib. 2. & 4. Galen. lib. 2. de temperam. cap. 11. Cabello ind Miſscell. Auſstr 1. p. cap. 9. Fr. Gregor. Garc. d. tract. de Ind. orig. lib. 2. c. 5. pag. 149 & ſseq. & Simon Maiol. in dieb. Canic. tom. 1. colloq 3. pag. 62. Vbi
40
tradit non eſsſse monſstroſsum, quòd cutis adeò variæ formęformæ, & colores in hominibus ſsint: nam cœli in id climata plurimum influunt: ſsed magis admirandũadmirandum eſsſse ex albis naſsci Aethiopem, aut ex Aethiopibus album; ac proptereà in
41
Mexico ab eius antiquis Tyrannis Motechumis homines aliquos publicè ali ſsolitos, quibus ab ipſso ortu cutis, crines, ſsupercilia, ac palpebræ albæ fuerint, idq́ue valdè ibi pro admirando habitum fuiſsſse, ut tradit Corteſsius in relat. 2. Et idem Maiol. colloq. 17. pag. 395. ex Oder. Barboſsa, & alijs cõmemoratcommemorat
42
in India Orientali tantam eſsſse climatis in unico monte Zantone vim variam, ut quà vergit ad OriẽtemOrientem albi ſsint, qui & naſscuntur, & incolunt: quà verò vergit in Occidentem, nigerrimi; cùm tamẽtamen omnes belluino more vivant.
Illud porro magis monſstroſsum videtur, quod de homine quodãquodam bicolore ãà Ptolemæo Lagi filio in Aegyptum deducto narrat Cœl. Rhodig. lib. 7. antiq. lect. c. 18 cuius quidẽquidem medietas ex æquilibrio sũmèsummè erat nigra, & reliqua portio eximiam albedinẽalbedinem præferebat.
Theodectes
43
etiam apud StrabonẽStrabonem lib. 15. pag. 799. eandem coloris varietatem Soli his carminibus tribuit:
Quorum propinqua Sol adurens orbita
Fuliginoſso corpora colore imbuit,
AEſstuq́ue totas ſsicco criſspavit comas,
Materiemq́ue adoleſscendi conſsumptam abſstulit.
Vnde idem Strabo infert,
44
Indos Orientales non criſspari, nec eorũeorum colorem in totum aduri, ſsicut Aethiopum, propterea quòd ſsint humidi aëris compotes, & minus perpendiculariter radijs Solis feriantur.
Alij tamen putant,
45
neque Soli, neq;neque ſsolo id eſsſse tribuendũtribuendum, ſsed à ſspermatis naturâ proficiſsci: quoniam ſsub æquatore, & locis utrique Tropico vicinis inter nigerrimos ſsparſsi reperiuntur albi, vel cineritij, qui illic in ſsua albedine perſseverant, ut in Regno Melinda & Mombaza, & benè obſservat Abraham Ortel. in comment. tab. 4. ſsui Theatri, & Auctor hiſst. Regni Congiani cap. 3. in calidioribus quibuſsdam locis ſsub eodem paralello; atque adeò, ſsub eâdem cœli conſstitutione videmus naſsci alicubi homines albos, ut in hac America, alicubi ſsubfuſsci coloris, ut in Abyſssinorum regionibus, alicubi nigerrimos, ut in Aſsiæ Provincia, quam Malabaricam vocant. Et quia
46
Æthiopes etiam, & | Indi, ſsi per multa ſsæcula in ſsrigidas regiones transferantur, ſsemper tamen nigros, vel oleaſstrinos liberos generant: ſsicuti & Hiſspani albos, quamvis in Indiæ, aut Æthiopiæ littoribus perſeverẽtperſeverent. Et in inſsula S. Thomæ, quæ primùm à Luſsitanis habitari cœpta eſst, non impedit calor quominus ipſsorum filij uſsque ad centeſsimum iam annum albi ſsint, & maneant: cùm tamen Sol ibi ęquèæquè ac in alijs inſsulis Æthiopicis calidus ſsit.
Quapropter affirmant à ſstirpe & ſsanguine
47
Cham Æthiopes provenire, qui deſstitutus fuit patris ſsui Noë benedictione, ob culpam, quam contraxit in eius temulentia irridenda, & inde magnam plagam poſsteritati ſsuæ attulit, ut & ipſsa indignationem Dei in ſsuum parentem teſstaretur, ut habetur Geneſs. cap. 10 & Paralip. 1. Chanaan enim filius Cham quarto genitus, quia patri avum temulentum oſstendit, maledictus fuit, & iugo ſservitutis ſsubiectus: & ideò Chananæi, & alięaliæ undecim gentes ab eo deſscendentes, deletæ ſsunt. Chus
48
verò ipſsius Cham primogenitus, quamvis multò ante patris impietatem natus fuiſsſset, niger tamen ipſse, velut in pœnam effectus, nigerrimos filios produxit, & Ætiopum auctor eſsſse perhibetur. Filij autem
49
Mizraim ſsecundo geniti nigri, & deformes nati ſsunt, ut Ægyptij, ac
50
Getuli præter nigrorem ore putidi, ut cogantur perpetuò ſsalem in eo habêre. Filij denique Plut
51
tertio geniti (ut Mauri) nigri, ſsimi, labeones, alióve modo prodigiosè affecti. Ex quibus
52
coloribus utriuſsque Indiæ incolæ habent, & pręcipuèpræcipuè illius Oleaſstrini, quo, ut diximus, magis frequenter præditi eſsſse videntur. Quod ultra Torquemadam d. lib. 14. cap. 18. & 19. ubi ſsupr. apertè proponit, & proſsequitur Anton. Poſsſsevinus in Biblioth. 2. tom. lib. 15. cap. 19. pag. 252. & 253. Didacus de Yepes in ſsuis diſscurſs. de var. hiſstor. & Auguſst. Torniell. in annal. ſsacris tom. 1. ann. Mundi 1931. num. 26. & 27. Et
53
qui de Aethiopibus plura voluerit, & de uſsu illius adagij Aethiopem dealbare, & Aethiops non albeſscet, legat Plinium lib. 5. cap. 8. & lib. 6. cap. 30. Eraſsmum in adagijs, Alciat. Emb. 59.
Abluis Aethiopem quid fruſstra? ah deſsine, noctis
Illuſstrare nigræ, nemo poteſst tenebras.
Vbi Sanctius Brocenſsis, & Claudius Minoës alios allegant, & eruditiſssimus pariter ac pijſssimus vir Martin. Delrio in adag. ſsacr. 1. tom. adag. 851. pag. 448. & ſsequenti.
Illud
54
tandem pro huius capitis coronide ſsubijciemus, hodie Indos omnes, ut plurimùm, mediocriſstaturâ reperi, cuius rei cauſsas examinat Torquemad. d. lib. 14. cap. 24. & 25. & Fr. Ioan. à Ponte in Monarch. lib. 3. cap. 9. pag. 75. Quamvis non ignorẽignorem, tam incolarum traditionibus, quàm multorum Scriptorum teſstimonijs, compertum eſsſse, in aliquibus huius Novi Orbis regionibus quondam Giganteæ magnitudinis homines viguiſsſse, & hodie quoque vigêre, ut etiam de Indis Orientalibus diximus ſsuprâ capite 2. ex numer. 11. Nam Americus Veſspucius in ſsuis relat. navig. 2. tradit, ſse in quandam inſsulam appuliſsſse altiſssimis hominibus cultam, quam ob id Gigantum appellarunt. Et Ant. Pigafetta, qui fuit ſsocius Magallanis, dum nobile eius nominis fretum detexit, affirmat, ſse iuxta illud Giganteos populos conſspexiſsſse, quorum cervix ad brachij dimidium longitudine protenderetur. Qui Gigantes poſsteà ſsæpè ab alijs illud fretum navigãtibusnavigantibus cõſpecticonſpecti ſsunt. Et de eis ita ſscribit Cardanus lib. 8. de rerum variet. capit. 43. relatus in Theatr. vitæ human. vol. 2. lib. 2. pag. 277. Conſstat iuxta fauces freti Magallanici in Boreali littore ad quinquaginta duas partes altitudinis eſsſse | Patagones Gigantes, octo palmis longiores, magnis pro ſstatura pedibus, qui crudis carnibus veſscuntur, piſscibus aſsſsatis, pane carent. Vna bucca libras duas carnis, aut piſscium ſsumunt: tantùm aquæ uno hauſstu bibunt, ut duodecim hominibus ſsufficere poſsſsit. Cæterùm forma decenti ſsunt, membriſsq́ue pro altitudine commenſsuratis: curſsus velociſsſsimi, bilares, fortes, robuſstiſsſsimi etiam ſsupra magnitudinis rationem. Furtis mirum in modum delectantur: crudeles tamen, quod mirum eſst, non ſsunt, nec humana carne veſscuntur. Sagittas adeò profundè in gulam demittunt, ut in ventriculum pervenire exiſstimentur, quod ipſsi pro egregio ſspectaculo habent.
Idem de antiquis IucatanęIucatanæ Provinciæ Indis monumentis ſsuis mandavit Anton. de Herrera in hiſst. gener. Ind. decad. 4. lib. 2. cap. 7. ad finem, pag. 44. & lib. 10. cap. 4. pag. 268. & de Chichimecis, & alijs gentibus NovęNovæ Hiſspaniæ Acoſsta in hiſst. Ind. lib. 7. cap. 3. pag. 457. ubi ait, ſse molam cuiuſsdam ex his Gigantibus pugno maiorem vidiſsſse, & Fr. Ioan. de Torquemada in Monarch. Ind. lib. 1. cap. 13. ubi de alia reſstatur duobus pugnis maiore, quæ ex ſsepulto iam diu hominis cadavere extracta fuit, cuius caput grandis dolij vinarij magnitudinem excedebat, quod & tradit Cardanus. & Theatrum ubi ſsuprà, docens ex oſsſsis horum Gigantum in ſsepulchris repertis, partium ad totum habita ratione conſstare, viginti palmos magnitudine exceſssiſsſse, hoc eſst triplum iuſstæ magnitudinis fermè hominum noſtręnoſtræ regionis, & ævi. Apud eundem etiam Ioſseph. Acoſstam lib. 1. de nat. Novi Orb. cap. 19. pag. 53. Petr. Ciezam. 1. part. hiſstor. Perù. cap. 52. Auguſst. Zarate in eâd. hiſstor. lib. 1. cap. 5. Maginum in 2. part. ſsuæ Coſsmogr. tab. 34. fol. 286. Torquemad. d. cap. 13. pag. 38. Fr. Gregor. Garc. lib. 1. de Ind. orig. cap. 4. §. 1. pag. 67. Garcilaſsſsum Incam in ſsuis comment. lib. 9. cap. 9. fol. 234. Herreram decad. 5. lib. 3. cap. 1. pag. 64. & Ioan. Metellum relatum à Theatr. vitæ hum. ubi ſsupr. reperimus, celebrem eſsſse famam in hac Peruenſsi regione, ubi nunc Manta, & Portus Vetus oppidum perexiguum ab Hiſspanis ędificatumædificatum eſst, circa Caput S. Elenæ, reperiri oſsſsa hominum Gigantea, tantętantæ magnitudinis, ut duplo, aut certè ſsemiduplo corpora eorum proceriora fuiſsſse demonſstrent, quàm ſsint communia præſsentium Indorum. Illos autem Gigantes olim mari ad hæc littora eſsſse delatos, ibi cum indigenis bella geſssiſsſse, & quædam extruxiſsſse immania opera, cuius generis profundus puteus hodie viſsitur, lapidibus immenſsis ædificatus. Ac tandem homines illos ſsævos & portentoſsos, quòd nefariâ, & impuriſssimâ libidine abuterentur, cœlitus eſsſse conſsumptos. De quibus Gigantibus mentionem etiam facit Did. Davalos & Figueroa in miſscell. Auſstrali colloq. 33. pag. 147. & ſsubiungit, in valle de Tarija ſsimilia Gigantium oſsſsa reperiri, ſseq́ue unius mandibulam vidiſsſse, quæ ſsemi ulnam excedebat, cum tribus dentibus pugno maioribus; & à Dom. Laurentio Suar. de Figueroa, ProvincięProvinciæ SanctęSanctæ Crucis de la Sierra Gubernatore, audiviſsſse, à ſse aliud integrum cadaver in eâdem valle iuxta cuiuſsdam torrentis ripam conſspectum, adeò portentoſęportentoſæ magnitudinis, ut enſsis per oculi cava demiſsſsus, vix ad cerebrum perveniret.
Loading...