CAPVT IX De origine gentium in Novi Orbis Regionibus repertarũrepertarum, & quomodo ad eas trãſiretranſire potuerint?

SVMMARIVM Capitis IX.

  • 1 Hominis primi de ortu, & creatione variè Philoſsophi ſsentiebant.
  • 2 Homines omnes ab Adamo originem ducunt.
  • 3 Cap. 17. Actor. Apoſstol. exponitur, & illuſstratur.
  • 4 Adam fuit auctor totius generis humani.
  • 5 Adam idem ſsignificat Hebraicè, quod Latinè homo, & cur ita vocatus?
  • 6 Adami ad formationem Deus terram ex quatuor mundi partibus ſsumpſsiſsſsè dicitur, & quare?
  • 7 Adami inter filios, & deſcendẽtesdeſcendentes qualiter Orbis dividi cœperit?
  • 8 Noë poſst diluvium conſstitutus fuit à Deo veluti parens cæterorum hominum, & qualiter illis provincias diviſserit?
  • 9 Homines qualiter ſsub Noe, & poſst canfuſsionem linguarum diviſsi fuerint?
  • 10 Plato quo ſsenſsu dixerit Deos ſsingulatim Orbis regiones ſsortitos fuiſsſse?
  • 11 Noe à veteribus ſsub Iani nomine colebatur, & quare etiam conſsuvius, & Chaos mundi diceretur?
  • 12 Noe velut mundi hæres à Deo conſstitutus, qualiter OrbẽOrbem inter filios diviſsit?
  • 13 Adami oſsſsa in Arca ſservavit Noe, & qualiter illa inter filios cum Orbe diviſsit?
  • 14 Noe poſsteri ſsolum tres antiquas Orbis partes diviſsiſsſse, & habitaſsſse leguntur.
  • 15 Indi in Novo Orbe reperti unde originem ducant? difficilis quæſstio. & n. 19.
  • 16 Iapheti filios inſsularum incolas fuiſsſse, quo ſsenſsu in ſsacra Scriptura dicatur?
  • 17 Diluvium univerſsale Noe, etiam Indos Novi Orbis, ſsi tunc aliqui erant, delevit.
  • 18 Diluvij generalis aliquam notitiam Indi Occidentales habuiſsſse videntur.
  • 20 Divus Auguſst. putavit Auſstrales Regiones non habitari, & quare?
  • 21 Indi nil niſsi ſsomnia, & meras fabulas narrant de ſsua origine, & propagatione, & earum plures breviter referuntur.
  • 22 Romani, & alij crediderunt à Deucalione lapides in homines verſsos.
  • 23 Aeginetæ putabant ſse ex fomicis homines factos.
  • 24 Corybantes ac Curetes ex monte Ida prodijſsſse fabulantur.
  • 25 Athenienſses ſse terrigenas eſsſse iactabãtiactabant, & cur Cicadas capillis intexerent?
  • 26 Cicadæ ſsemper manent in loco ubi natæ ſsunt, & de adagio Cicadis operti, quid ſsignificet?
  • 27 Terrigenas ſse eſsſse plures nationes gloriabantur.
  • 28 Terræ filius dictus fuit Saturnus, & quare? Et de uſsu, & ſsignificatione adagij, Terræ filius.
  • 29 Spurij cur dicantur Terræ filij, Gigantum fratres, & Favonij?
  • 30 §. Si adverſsus, inſstitution. de nupt. illuſstratur.
  • 31 Indi Occidentales nullas litteras habuerunt, & quibus modis, & nodis hiſstorias ſsuas conſservarent, & annos computarent.
  • 32 Indorum omnium hiſstoriæ antiquæ parum fidei habere poſsſsunt.
  • 33 Antiqua ſsemper ſsunt obſscura, & leviores probationes exigunt.
  • 34 Græci, pueri dicti fuerunt, quia res antiquas ignorabant.
  • 35 Indos ſsuæ propagationis initia ignorare mirum non eſst, & quare?
  • 36 Batueocorum Hiſspaniæ notabilis hiſstoria.
  • 37 Indos Occidentales ex terra primùm, vel putri aliqua materia formatos, aliqui erroneè putarunt.
  • 38 Animalia imperfecta & inſsecta benè poſsſsunt generari ex putrefactione.
  • 39 Mures in Ægypto qualiter generentur?
  • 40 Animalia perfecta, & præſsertim homo, non poſsſsunt naſsci, niſsi ex ſsemine parentum.
  • 41 Arnaldi de Villanova hæretica opinio, qui hominem dixit, & tentavit fieri poſsſse per artem Alchimiæ, & magiam naturalem.
  • 42 Homo non poteſst generari per magiam dæmoniacam, neque ex coitu cum aliquo bruto animali, & hiſstoriæ, quæ contrarium produnt, qualiter accipiendæ? remiſsſsivè.
  • 43 Peguſsiani, & Sianitæ dicuntur à cane quodam cum muliere rem habente originem ducere.
  • 44 Indos procedere ab ijs, qui data opera, vel fortuito ad regiones Novi Orbis olim navigarunt, multi opinantur, qui reijciuntur, num. 48.
  • 45 Navigationes antiquorum longiſsſsimæ, remiſsſsivè.
  • 46 Hiſspani Maurorum invaſsionem per mare fugientes tempore Regis Roderici ad provincias Novæ Hiſspaniæ appuliſsſse dicuntur, ubi cruces poſsteà repertæ ſsunt.
  • 47 Inſsula ſseptem urbium dicitur reperta, & habitata à ſseptem Epiſscopis, & Hiſspanis Maurorum cladem fugientibus.
  • 49 Animalibus perfectis non minus quàm hominibus via in Novum Orbem quærenda eſst, quia etiam diluvio perierunt.
  • 50 Animalia domeſstica, & fera qualiter poſst diluvium ad inſsulas longinquas tranſsierint? anceps eſst quæſstio.
  • 51 Animantia omnia qualiter adducta fuerint coram Adam, ut eis nomina imponeret, & coram Noe, ut ea in arcam includeret?
  • 52 Animalia durante ſstatu innocentiæ linguam Hebræam quodammodo intellexiſsſse, imò & locuta fuiſsſse, quidam fabulantur.
  • 53 Animalia poſst diluvium in inſsulis denuò creata fuiſsſse opinatur D. Auguſstinus, quod reijcitur.
  • 54 Geneſsis locus cap. 1. verſs. 24. de productione animalium exponitur.
  • 55 Indos Novi Orbis quidam tradunt procedere à phænicibus, & Carthaginenſsibus, vel à Romanis & alijs; nationibus, remiſsſsivè.
  • 56 Indi Novi Orbis, ſecũdùmſecundùm plures, procedunt ex incolis inſsulæ AtlãticæAtlanticæ, quod reijcitur, licèt valdè probetur à Iuſsto Lipſsio.
  • 57 Indi Occidentales à Tubali, & Hiſspanis originem ducunt ſsecundùm Maluend.
  • 58 Tubal filius Iaphet, & nepos Noe omnium primus in Hiſspaniam venit.
  • 59 Indos Occidentales ab Heſspero XII. Hiſspaniæ Rege, & Hiſspanis ab eo miſsſsis originem trabere putat Ovetus, & alij.
  • 60 Hiſspanæ Coronæ iure poſstliminij unitas fuiſsſse IndiarũIndiarum regiones olim ab Heſspero eius Rege poſsſseſsſsas.
  • 61 Heſsperus quo tempore in Hiſspania regnavit.
  • 62 Heſsperides inſsulæ propriè & verè ſsunt illæ, quas vocamus de Barlovento, licèt aliqui eas confundant cum Gorgadis, aut Fortunatis.
  • 63 Heſsperus nomen dedit inſsulis Heſsperidis, & Hefperiæ, hortis HeſperidũHeſperidum, & Heſspero ſstellæ, & de his aliqua remiſsſsivè.
  • 64 Dionyſsij Alex. elegans locus de inſsulis Heſsperidis ab Hiſspanis iam olim habitatis expenditur.
  • 65 Hiſspani olim Hiberi dicebantur.
  • 66 Heſsperides inſsulas à Floridenſsibus primum coli cœptas opinatur Herrera.
  • 67 Indos Novi Orbis à Iudæis à Salmanaſsare captis procedere, multi arbitrantur, & quare? & num. 70. & reprobatur num. 71.
  • 68 Eſsdræ locus exponitur.
  • 69 Indorum mores, & proprietates, & in quibus Iudæis ſsimiles ſsint.
  • 72 Iudæi decem Tribuum capti à Salmanaſsare, ubi hodie conſiſtãtconſiſtant, & cur clauſsi dicantur, & alia de eis.
  • 73 Iudæi decem Tribuum non videntur in Americam pervenire potuiſsſse, & quare?
  • 74 Eſsdræ liber quartus ab Eccleſsia non eſst receptus, licèt non ſsit reprobatus.
  • 75 Licentiatus Petrus Ruiz Bejaranus Regius Senator in Argentina Cancellaria laudatur.
  • 76 Indi Novi Orbis an procedãtprocedant ab Iſsaachar quinto filio Iacob?
  • 77 Iſsaachar, & eius poſsteris, quæ pater Iacob prædixit, Indis omnino convenire videntur.
  • 78 Iſsaachar Tribus terram optimam Chananææ poſsſsedit, & aſsinum pro inſsigni ſsui vexilli portavit.
REiectis variãtibusvariantibus Philoſsophorum EthnicorũEthnicorum ſsententijs,
1
qui de primo Hominis ortu vanas iuxta ac prolixas diſsputationes habuerũthabuerunt, de quibus plura tradit Plutarch. lib. 5. de plac. Philoſsoph. cap. 18. Lucret. lib. 2. & 5. de natur. rerum, Ovid. lib. 1. Metamorphoſs. Cenſsorinus de die Natali cap. 2. & 3. Lactan. lib. 2. Divin. Inſstit. cap. 12. & lib. 7. cap. 7. & Iuſstus Lipſsius omnino videndus in Phyſsiolog. Stoicorum lib. 3. cap. 4. Apud nos quidem, qui Catholicam Fidem agnoſscimus, ut certiſssimum, ita & vulgatiſssimum eſst, omne
2
mortalium genus, per quaſcũquequaſcunque Orbis partes diffuſsum exiſstat, ex primi illius parentis noſstri Adami ſsemine propagatum, quẽquem Deus de terræ limo formavit, ut totius Orbis terrarum pater exiſsteret, & eorum omniũomnium, quæ erãterant ſsuper terram, poteſstatem acciperet. Hoc expreſssè colligitur ex Geneſs. cap. 2. Sapient. cap. 10. Eccleſsiaſsti|ci cap. 17. & D. Auguft. lib. 16. de Civitate Dei, cap. 8. in fin. ubi concludit, ea, quæ de monſstroſsis gentibus à nonnullis Auctoribus proferuntur, omnino nulla eſsſse: Aut ſsi ſsunt, homines non ſsunt: aut ex Adam ſsunt, ſsi homines ſsunt. Et idem apertiùs probatur
3
ex cap. 17. Act. Apoſstol. verſs. 26. ubi ſsic habetur: Fecit Deus ex uno omne genus hominum inhabitare ſsuper univerſsam faciem terræ, definiens ſstatuta tempora, & terminos habitationis eorum. Quem locum, etſsi Arias Montanus de Noë, & temporibus poſst diluvium acceperit, verius tamen eſst, multò magis Adamo convenire,
4
qui propriè fuit auctor omnium hominum generis, ut ibi gloſsſsa Interlinealis, Lyranus & alij ſsenſserunt, & ſsequitur Ioan. Lorin. pag. 669. Et eapropter
5
nullo proprio, ſsed ſspeciei duntaxat nomine fuit appellatus, cùm idem ſsit Latinè Homo, quod Hebraicè Adam; ſsiquidem omnes, ab eo deſscendentes, homines nuncupantur, ut benè conſsiderat D. Epiphanius initio Panarij, Pineda ſsup. Iob capit. 40. verſs. 9. & Auguſst. Torniellus in Annal. ſsacr. 1. tom, die 6. Mundi, num. 6. in fine.
Quibus addo
6
notabilem illam doctrinam D. Cypriani in lib. de monte Sion & Sina contra Iud. & Auguſstin. tractat. 9. in Ioan. quæſst. 10. qui tradunt, Deum ad creationem Adami ex quatuor cardinibus Orbis terrarum limum pugno comprehendiſsſse, ſsicut ſscriptum videtur apud Iſsai. capit. 40. verſs. 12. ſsecundùm Septuaginta: Palmo menſsus ſsum cœlum, & pugno comprehendi terram, & formavi hominem ex omni limo terræ, eâ fortè ratione, quia ad eaſsdem etiam quatuor eiuſsdem Orbis partes illius ſsucceſssio iugiter propagari & extendi debebat. Quemadmodum
7
verè extendi cœpit in generali illa & priori mundi diviſsione, quęquæ Adami temporibus inter eius filios facta fuit, de qua præter alios optimè agit Ieſseph. lib. 1. antiq. cap. 2. D. Aug. lib. 15. de Civitate Dei, cap. 8. Genebrard. lib. 1. chronic. Anton. Poſsſsevinus in Bilioth. tom. 2. lib. 15. cap. 19. pag. 252. & Petr. Opmeerus in opere Chronograph. pag. 7.
Quamvis negari non poſssit,
8
deleto poſstea per diluvium Orbe, &, omnibus, qui in eo habitabant, exceptis Noë, & eius uxore, & filijs Sem, Cham & Iaphet cum uxoribus ſsuis, & animalibus, quæ ex præcepto Domini in arca ſservata ſsunt, ipſsum Noë à Deo veluti univerſsalem parentem cæterorum hominum, qui ab illo proceſsſserunt, conſstitutum fuiſsſse, & aucto nimis humano genere, alias alijs ſsubinde ſstationes, provincias, civitates, ac populos deſsignaſsſse, in quibus commodè vitam degere poſsſsent, ut docemur Geneſs. cap. 9. verſs. 19. ibi: Tres iſsti filij ſsunt Noë, & ab his diſsſseminatum eſst omne genus hominum ſsuper univerſsam terrãterram. Qui
9
etiãetiam deinde magis diviſsi ſsunt, in ſseptuaginta duas Reſspublicas mundũmundum partiti, poſst linguarum confuſsionem, quæ in ædificatione turris BabylonicęBabylonicæ contigit, ut habetur Geneſs. cap. 7. 10. & 11. Deuteronom. cap. 32. & latè proſsequuntur Beroſsus, & Ioan. Annius lib. 2. & 4. Ioſseph. & Genebrard. ubi ſsup. D. Auguſstin. lib. 16. de Civit. Dei, cap. 4. 5. & 6. Philo Iudæus in libro de confuſsion. lingua. Diodor. Sicul. lib. 1. Bibliothec. Origenes homil. 11. ſsup. Numeros, D. Iſsidor. de Origin. Goth. in princ. Archiepiſsc. Toletan. in Chron. Hiſspan. lib. 1. cap. 3. Epiſscop. Tudenſs. ibîdem lib. 3. Abulenſs. cap. 14. Geneſs. quæſst. 1. D. Antonin. 1. part. Chronic. cap. 3. Ado Archiepiſscop. Viennenſs. in Chronic. ætate 2. anno 1758. Iſstela, Pererius & Delrius in Geneſs. cap. 11. Arias Montanus in Phaleg. quæ vox diviſsionem ſsignificat, Pineda Franciſscan. in Monarch. lib. 1. cap. 16. & ſsequentib. Anton. Poſsſsevinus in Bibliothec. 2. tom. lib. 15. cap. 16. pag. 252. & 253. Thom. Bocius Eugubin. de ruinis gentium lib. 4. cap. 1. 2. & 3. Mariana | de reb. Hiſspan. lib. 1. cap. 7. Petr. Opmeerus in d. opere Chronograph. pag. 17. ubi ſsatis diſstinctas tabulas huius diviſsionis apponit, & melius Auguſstin. Torniellus in Annal. ſsacris, 1. tom. anno mundi 1909. num. 2. & 3. & 1931. ex pag. 201. ad 238. & Fr. Ioan. à Ponte in convenient. utr. Monarch. lib. 3. cap. 33.
A quibus
10
non valdè abeſst Plato in Critia, dum ait: Dij quondam univerſsæ terræ Orbem ſsingulatim ſsortiti ſsunt, in regiones ſsingulas diſstributum, &c. Deos enim appellat Principes, ac pręcellentespræcellentes in Republica viros, qui, ut manifeſstum eſst, Dij antiquitus dicebantur, Exod. 7. & 21. Pſsalm. 46. & 81. Iud. 5. & Ioan. 10.
Vnde veteres
11
Noë ſsub Iani nomine celebrantes, omnium Deorum maiorum & minorum patrem appellaverunt, necnon etiam Conſsuvium, à conſserendo, ideſst, generis humani propagine, ut tradunt Beroſs. d. lib. 2. Macrob. poſst Cicer. lib. 1. Saturnal. cap. 9. & Opmeerus ubi ſsup. pag. 18. Et, quod plus eſst, doctiſssimus Grammaticus Feſstus Pompeius lib. 3. de verbor. ſsignificat. Chaos, & ſsemen mundi illum fuiſsſse ſscribit, ſsic inquiens: Chaos appellat Heſsiodus confuſsam quandam ab initio unitatem hiantem, patentemq́ue in profundum: ex eo & χάινειν Græci, & nos hiare dicimus. Vnde Ianus detracta aſspiratione nominatur, ideò, quòd fuerit omnium primus, & à quo rerum omnium factum putabant initium. Arridet
12
prædictis Epiphanius in Anchorato, dum ait, Noë velùt mundi hæredem à Deo conſstitutum, tribus filijs ſsuis univerſsum mundum ſsub ſsortem miſsiſsſse, & unamquamque partem iuxta ſsortem ſsingulis diſstribuiſsſse. Quibus in verbis aliud myſsterium ex traditionibus Syrorum latêre putat Torniellus ubi ſsup. & anno 930. num. 4. pag. 128. poſst Andream Maſssium in Comment. in Ioſsue circa finem,
13
nempe Noë, oſsſsa primi parentis Adami religiosè in arcam ad ſse recepiſsſse, & poſst ſsiccatum à diluvio Orbem terrarum, illa inter ſsuos tres liberos cum Orbe ipſso diſstribuiſsſse: Semoq́ue, quem anteferebat cæteris, calvariam donaſsſse, & cum ea regionem illam, quam modò Iudæam appellamus.
His ergo svppositis, cùm omnes homines ab Adamo, ſsive Noë, & eius poſsteris originem ducant,
14
quos ſscimus intra illas tres partes, Aſsiam ſscilicet, Africam & Europam, quæ olim duntaxat cognitæ erant, ſse continuiſsſse, iuxta ea, quæ tradunt Ioſseph. & D. Hieronym. ubi ſsup. Arias Montanus in Phaleg. Torniellus anno mũdimundi 1931. num. 45. pag. 230. meritò in dubium à doctiſssimis viris vocari ſsolet,
15
unde hi Occidentales & Auſstrales Indi originem ducant, & quomodo, quâ viâ, quóve duce gens adeò innumerabilis in has provincias pervenire potuerit, quæ & ab alijs toto fermè Oceano dividuntur, & ab antiquis penitus ignoratæ videntur. Nam, ut præclarè inquit Ioſseph. Acoſsta lib. 1. de natura Novi Orbis cap. 16. neque alteram Noë arcam hùc appuliſsſse cogitare poſsſsumus, neque Angelum quẽpiamquempiam (ut olim Habacuc Prophetam ex PalęſthinaPalæſthina in Babylonem) ſuſpẽſosſuſpenſos per aëra tranſsvexiſsſse Indicæ gentis progenitores. Non enim quid Deus potuerit, quæritur, ſsed quid humanarum rerum ratio, atque ordo patiatur.
Rurſsus,
16
quia licèt conſstet Moſsem Geneſs. 10. verſs. 5. ubi de Iapheti filijs verba facit, eos inſsularum incolas fuiſsſse, affirmare, omnes tamen conſsentiunt, quòd eo loco Moſses GręciãGræciam, Galliam & Italiam deſsignavit, quas regiones, quòd interiectum ſsit mare, inſsulas appellavit, & minimè conſsentaneum eſsſse, illud ad Americam referre, præter alios advertit Ioan. Lerius Burgund. in hiſstor. navigat. in Braſsiliam cap. 15. Et
17
multò minus putare debemus, maximo illo diluvio ſsub Noë temporibus contingente, hos | homines ſsalvos manſsiſsſse, ſsi qui tunc in his regionibus habitabant: nam hoc Catholicæ veritati repugnaret, quæ omne humanum genus aquis ſsuffocatum docet, excepto Noë cum familia ſsua, quæ in arca liberata eſst, & aquas prævaluiſsſse nimis ſsuper univerſsam terram, opertoſsq́ue eſsſse montes excelſsos ſsub univerſso cœlo, ut refertur Geneſs. cap. 7. & affirmat Beroſsus lib. 1. antiq. Philo Iudæ. de vita Moſsis lib. 2. Ioſseph. lib. 1. antiq. Iudai. cap. 3. & in noſstris terminis de his Indis Occidentalibus loquens, & quod, ut reliqui alij, generali cathaclyſsmo perierint, Camillus Borrellus de præſstantia Reg. Cathol. cap. 43. num. 2. & Acoſsta. d. lib. 1. cap. 25. & in hiſstor. Ind. lib. 6. cap. 19. pag. 431.
18
Vbi apud eos aliquam diluvij generalis memoriam reperiri fatetur, quod etiam cum Auguſstin. de Zarate, & Franciſsc. Lopez Gomara teſstatur Iuſstus Lipſsius in Phyſsiolog. Stoicorum lib. 2. diſsſsert. 21. Ioan. Boterus in relation. univerſs. 4. part. lib. 2. pag. 35. & de incolis Cubæ Anton. de Herrera in hiſstor. gener. Ind. decad. 1. lib. 9. cap. pag. 296.
Quibus
19
de cauſsis meritò concludit idem Acoſsta. d. lib. 1. capit. 24. facilius eſsſse aliena improbare, dum de origine Indorum diſsſseritur, quàm certi aliquid de ſsuo afferre, & idem ſsentit eruditiſssimus Pat. Ioan. de Pineda lib. 4. de reb. Salom. cap. 16. §. 4. pag. 212. & Fr. Gregor. Garcia Dominicanus, qui cùm de hoc argumento libros quatuor non vulgari ſstudio, quamvis vulgari linguâ conſscripſserit, poſstquàm in referendis duodecim diverſsis opinionibus inſsudavit, nullam tamen earum admittit, & rem ſsub eodem, aut maiori dubio relinquit.
De quo tamen parum mirari debemus,
20
cùm eadem difficultas adeò torſserit D. Auguſstin. d. lib. 16. de Civitate Dei, cap. 9. ut affirmare maluerit, impoſssibile eſsſse, has Auſstrales plagas ab hominibus habitari, quàm argumento tam moleſsto preſsſsus fateri, aliquos ullibi terrarum homines reperiri poſsſse, qui ab Adami ſsemine non deſscenderent. Nimirum, quia ſsummus ille vir valde abſsurdum eſsſse putabat, ut dicatur, aliquos homines in illam partem, Oceani immenſsitate traiectâ, navigare & pervenire potuiſsſse.
Quòd ſsi ab ipſsis Indis
21
ſsuæ propagationis exordia inquirere & perſscrutari conemur, nullius pertij id eſsſse videbitur, ut rectè inquit Acoſsta. d. lib. 1. caiptcap. 25. Nam cùm nullam prorſsus memoriam habeant, unde hùc commigraverint primi ipſsorum auctores, ſsomnia potiùs quædam, atque ęgriægri deliria narrare videntur: & ut variæ ſsunt eorum nationes, varias etiam fabulas ſsuæ generationis confingunt. Quæ tamen eò ferè recidunt, ut ſseſse in eodem Orbe, quem habitant, natos & conditos opinentur, & vel à Sole, vel à mari, vel à certis antris, lacubus, fontibus, montibus, aut rupibus primos eorum parentes creatos fuiſsſse, vel exijſsſse, inaniter credant, ut conſstabit ex ijs, quæ de Indis Hiſspaniolæ tradit Petr. Mart. in decad. Novi Orb. lib. 10. Fr. Gregor. Garcia. d. tractat. de Ind. origin. lib. 5. cap. 2. Anton. Herrera in hiſstor. gener. Ind. decad. 1. lib. 3. cap. 3. pag. 86. de Mexicanis, Chichimecis, Miſstechis, Chapanechis & alijs Novæ Hiſspaniæ Acoſsta. d. lib. 1. cap. 25. & lib. 7. cap. 2. Fr. Hieron. Romanus 1. part. Rerumpub. lib. 2. cap. 15. Fr. Gregor. Garcia ubi ſsup. cap. 3. cum tribus ſsequentibus, Henricus Martinez in Repertor. Mexicano tractor. 2. capit. 10. ex fol. 106. Fr. Ioan. Torquemada in Monarch. Ind. lib. 1. cap. 11. & 12. & Fr. Anton. Remeſsal. de provincia Guatemal. lib. 1. ex cap. 3. Et de origine Cuzquenſsium, Xauxenſsium, Andaguilenſsium, Collaorum, Chiriguanenſsium, & aliorum Peruanorum, idem Acoſsta. d. lib. 1. cap. 25. & lib. 6. cap. 19. Ioan. Betanzus & Fr. Gregor. Garcia, qui eum refert. d. lib. 5. c. 7. 8. & 9. Franc. Lopez | Gomara 1. part. hiſstor. Ind. fol. 68. Levinus Apollonius lib. 1. de reb. Peruenſs. Petr. Cieza 1. part. Chronic. Perù cap. 99. Ioan. Boterus in relation. univerſs. 1. part. volumine. 2. pag. 344. Michaël Cabello Balboa in Miſscellan. Auſstrali manu ſscripta 2. part. cap. 18. & 19. & Anton. de Herrera in hiſst. gener. Ind. decad. 1. lib. 1. cap. 6. pag. 12.
Et planè mirandum non eſst, Indos, qui ut plurimùm Barbari erant, huiuſsmodi figmenta ſsuæ originis credidiſsſse, cùm
22
Romani, & aliæ magis cultæ nationes ſsibi perſsuaſserint, poſst diluvium Deucalioneum hominum genus ex lapidibus reparatum fuiſsſse, ut latè canit Ovid. lib. 1. Metamorph. & Ludovicus Vives, fabulæ cauſsam aperiens, in not. ad D. Auguſst. lib. 18. de Civit. Dei, cap. 10. Et
23
AeginęAeginæ colonîs morbo aſsſsumptis, Æaci precibus, qui ſsolus ſsuperſstes in ea inſsula manſsit, Iovem formicas, quæ in annoſsa quercu vagabantur, in homines mutaſsſse, qui inde Myrmidones dicti ſsunt, ut tradit idem Ovid. lib. 7. Metamorph. & Natal. Comes lib. 3. Mythol. cap. 9.
Sunt
24
etiam, qui CorybãtesCorybantes, ac Curetes natos ferunt ex Ida Cretæ monte, in quem Opis, ſsive Rhea fugiẽdofugiendo delata, monti manus impegit, ac inde emerſsiſsſse Curetas, quibus â montis nomine, & facti qualitate DactylorũDactylorum nomen inditum fuit, & Curetæ etiam ex oculorum formoſsa ſspecie nuncupati, ut obſservat Cœlius Rhodigin. lib. 17. lect. antiq. cap. 12.
AtheniẽſesAthenienſes
25
quoque litterarum & Philoſsophiæ Principes in ſimilẽſimilem ſstultitiam inciderunt, iactantes, ſse omnium hominũhominum primos, & Terrigenas, ſsive ex ipſsa terra, quam incolebant, procreatos & enutritos, ut produnt Iſsocrat. in Panegyr. & in Panath. Lyſsias in funeb. orat. Plat. in Menexen. Herod. lib. 7. Ariſstoph. in avibus, Apule. lib. 11. Sophocles in Aiace, Strab. lib. 8. Laërtius de vita Philoſsoph. lib. 3. cap. 1. in Antiſsthene, & expreſssius omnibus M. Tullius in orat. pro Lucio Flacco, & Auſson. Gallus in Catalogo urbiũurbium, dum ait:
Nunc & Terrigenis patribus numeremus Athenas.
Qua de cauſsa pro capitis ornamento cicadas ex auro, capillis implicatas, geſstare ſsolebant, indigenas ſse eſsſse, non advenas, ſignificãtesſignificantes. In
26
ea ſsiquidem regione vivunt, & moriuntur cicadæ, in qua genitæ ſsunt, non aliunde cõmigrantcommigrant, ſsicut pleraque alia animalia: unde Proverbio anſsam præbuerunt Τεττιφογόροι, ſsive Τεττίγων ἀναμεσοι, ideſst, Cicadis operti, quod in glorioſsos ac ſstultos olim, aut obſsoletis, ac iam deſsitis utẽtesutentes, uſsurpabatur, ut ex Thucydide, Ariſstophanis Scholiaſste, & alijs obſservat Eraſsmus in adagijs, pag. 847. Cœl. Rhodig. lib. 12. lect. antiq. cap. 6. Alciatus Emblem. 136. & Ioan. Fungerus in etymol. verb. Indigenæ, licèt Natal. Comes lib. 4. Mythol. cap. 10. ideò Athenienſses cicadis uti tradiderit, quoniam cùm muſsicæ ſsint, Appollini ſsacratæ ſsunt, qui patrius Deus, & defenſsor illorum erat.
Et
27
eandẽeandem terrigenij laudẽlaudem ſsibi uſsurpaſsſse Arcades, Aeginetas & Thebanos, ſscribit Suidas in dictione ἀυτόχϑονες, Apollon. lib. 4. Argonauticôn, & de Parnaſsijs idẽidem cõmemoratcommemorat Strab. lib. 9. de Germanis, Cornel. Tacitus de moribus German. & de Ægyptijs, Indis Orientalibus, & Æthiopibus Diod. Sicul. lib. 1. cap. 1. lib. 2. c. 10. lib. 3. cap. 1.
De Saturno etiam legimus,
28
Terræ filium dictum fuiſsſse, quòd apud Italos eſsſset ignotis parentibus proditus. Vnde & adagium originem traxit, quo homines ignobiles, & qui certum patrem oſstendere nequeunt, γϰγονεῖς, ideſst, Terriginæ, ſsive Terræ filij dicuntur, ut ex Alexi Comico, & Minutio Felice in Octavio docet Paul. Manut. in adag. Lutea proles, pag. 1360. & ex Cicer. Lactan. Tertul. Perſsio, Iuvenali, & alijs, Angelus Politian. lib. 1. Miſscellan. cap. 18. & Adrian. Turneb. lib. 26. adverſs. cap. 22. ubi etiãetiam declarant
29
cur ijdem | ſspurij Gigantium frates, & Favonij dicerentur. Quod
30
notare licebit ad illuſstrationem text. in §. ſsi adverſsus, inſstitut. de nupt.
Supradictis etiãetiam adijci poteſst,
31
apud iſstos Indos OccidẽtalesOccidentales nullas litteras in uſsu fuiſsſse, neque certa aliqua maiorũmaiorum monumenta, quibus primordia ſuęſuæ propagationis ad pofteros tranſsmittere poſsſsent, cùm picturæ illæ, quibus Mexicani utuntur, & filorũfilorum nodi, quibus Peruani (vulgò Qvipos vocati) vix quadringentorũquadringentorum annorũannorum memoriãmemoriam retinêre poſssint, & ultra id ætatis nihil aliud, quàm denſsæ tenebræ ignorationis occurrãtoccurrant, ut benè advertit Acoſsta. d. lib. 1. de. nat. Novi Orb. cap. 25. & in hiſst. Ind. lib. 1. cap. 24. & lib. 6. cap. 2. 3. 4. 7. 8. & 9. Hieron. Romanus de Rep. Ind. lib. 2. cap. ult. Torquemad. in Monarch. Ind. lib. 1. capit. 11. Henric. Martinez in repertor. Mexican. tract. 2. cap. 9. Garcilaſsſsus lib. 6. de Incarum orig. cap. 8. & lib. 2. cap. 22. & 23. & Fr. Alphonſs. Ram. Gavilan in hiſst. Virgin. de Copacavaria lib. 1. cap. 11. Vbi ſsimul eorũeorum Calendarium, & annorũannorum cõputandorũcomputandorum rationẽrationem diligẽterdiligenter exponũtexponunt.
Et idẽidem diſsſsertè ſsentit
32
de incertitudine originis BritannorũBritannorum Cornel. Tacit. in vita Agric. Poſstinit. & reliquarũreliquarum hiſstoriarum, quas omnes Indi ex antiquis ſsæculis repetunt Fr. Ioan. à Ponte in convenien. utr. Monarch. lib. 3. cap. 2. adducens illud Strabonis lib. 1. Geograph. dum ait: Sanè quicunque de India ſscripſserunt, pleraque mentiti ſsunt.
Semper
33
enim antiqua obſscura, & confuſsa ad poſsteros derivãturderivantur, & quia difficile eſst eorum memoriam & notitiam habêre, levioribus probationibus adſstringuntur, l. cenſsus, & monumẽtamonumenta, & l. penult. D. de probation. cap. olim de cenſsib. cap. veniens, de teſstib. cum latè traditis à Craveta de antiq. temp. part. ult. primæ part. princip. ex num. 30. Maſscard. de probat. vol. 1. concluſs. 103. & ſseqq. & Fulvio Paciano in eod. tractat. lib. 2. cap. 38. ex num. 39. Et cùm à multis, & perſsæpè laudata ſsit illa Sacerdotis Ægyptij increpatio, qui (ſsicuti Plato in Timæo refert) Soloni reſspondit,
34
Græcos nihil aliud, quàm pueros eſsſse: res enim antiquas eos ignorare. Quid mirum,
35
ſsi ab Indis ignorentur? qui, ut tradit Acoſsta. d. lib. 1. cap. 24. & 25. in fine, ab hominibus Sylveſstribus & palantibus propagati videntur, & etiam ſsi ex culta & benè morata Republica aliquando profecti eſsſsent, ipſsâ tamen diuturnitate, & deſsuetudine, humana penè omnia oblivione deleverint, cùm tales eſsſse in ipſsa Hiſspania & Italia hominum greges, nihil præter os, & figuram hominis habentes, notius ſsit, quàm ut teſstibus egeat.
Aliud
36
quoque recens exemplum ad eiuſsdem rei comprobationem adducit Fr. Baſsilius Pontius Legionenſsis in 1. part. var. diſsput. q. 6. expoſsitiva cap. 1. de antiquis illis Hiſspanis, qui Maurorum invaſsionem fugientes, ſse intra illam locorum planitiem abdiderunt, quãquam Batvecas vocant, altiſssimis undique mõtibusmontibus & rupibus naturâ vallatam, & ferè inacceſsſsam, in qua octingentis fermè annis latuerũtlatuerunt, aliam atque aliam ſsubinde prolem generãtesgenerantes, quouſsque proximis temporibus, ab Albano Duce illàc venatũvenatum exercente, reperti ſsunt, ita iam Barbari, & ſsuæ originis obliti, ut nullum ferè Chriſstianorum veſstigium apud illos remanferit.
Sed vt vanis Indorum traditionibus inſsuperhabitis, aliorum opiniones de illorũillorum origine & propagatione expendere incipiamus, non minùs ſstolida, & erronea illa iudicari debebit, quãquam quidãquidam ex doctrina AvicennęAvicennæ proponunt, tradentes,
37
primos iſtarũiſtarum regionum accolas ex terra, vel putri aliqua materia, mediante Solis calore, generari potuiſsſse, quod ſsaltim quoad corpus poſssibile eſsſse, multis probare conatur Andr. Cæſsalpinus lib. 5. Peripatet. quæ. q. 1. Nam hoc rectè confutatum eſst ab Averroè lib. 8. Phyſsic. text. 46. | & ab omnibus cordatis Theologis & Philoſsophis, quos referunt Conimbricenſses in 2. de cœlo, cap. 3. q. 6. art. 3. & 4. & in noſstris terminis à Camillo Borrello in tract. de Reg. Cathol. præſstantia, cap. 43. num. 3. Etenim
38
licèt animalia imperfecta, utpotè muſscæ, vermes, ranęranæ, & huiuſsmodi inſsecta, ſsæpè ex putrefactione naſscantur, ut docet Ariſstor. lib. 5. de hiſst. animal. cp. 1. & cap. 19. Simon Maiol. in dieb. Canicul. 1. tom. colloq. 5. de inſsectis, & Diodor. Sicul. lib. 1. cap. 1. ubi ait, Ægyptios prima animãtiaanimantia apud ſse orta eſsſse, eâ coniecturâ probare,
39
quod nũcnunc etiãetiam in Thebaidis agro certis temporibus multi ac magni ex terra generẽturgenerentur mures, qua ex re plurimum ſstupent homines, cùm videãtvideant quorundam anteriorem uſsque ad pectus, & priores pedes murium partem animatãanimatam moveri, poſsteriori nondum inchoata, ſsed informi, quod & tradit Plutarc. q. convival. cap. 4. & Macrob. lib. 7. Saturnal. cap. ult. Animalia tamen
40
perfecta, & pręſertimpræſertim hominẽhominem, qui omnium terrenarũterrenarum creaturarum perfectiſssimus eſst, 1. iuſstiſsſsime, D. de ædilit. edict. §. in pecudum, inſstit. de rer. diviſs. ex putrefactione naſsci non poſsſse, longè verius eſst, nec niſsi ex prolifico parentũparentum ſsemine ab Adami poſsteris, ut diximus, propagato, ut pręclarèpræclarè poſst alios ſsup. relatos obſservant Abulenſsis paradox. 1. cap. 36. Mariana de rebus Hiſspan. lib. 14. cap. 9. in fin. Martin. Delrius lib. 1. diſsquiſsit. magicar. cap. 5. quæſst. 4. circa finem.
Qui
41
ex hoc reprobant, tanquam ſstultam, impiam & hæreticam, opinionẽopinionem Arnaldi de Villanova, Iulij Camilli, & Thom. Garzoni in foro univerſs. diſscurſsu 41. qui hominem verum per Alchimiæ artem produci & formari poſsſse putarũtputarunt, imò & tentarunt, humano ſsemine vaſse cum quibuſsdam ſsimplicibus medicamẽtismedicamentis incluſso. Neque abeſst Macrob. d. cap. ult. ubi: Natura (ideſst Deus, inquit) primùm ſsingula animalia perfecta formavit; deinde perpetuam legem dedit, ut cõtinuareturcontinuaretur procreatione ſsucceſsſsio. Quod in hominibus etiam ex Stoicorum diſsciplina certiſssimum eſsſse, pluribus probat Iuſstus Lipſsius in Phyſsiolog. Stoic. lib. 3. diſsſsert. 6. & 7.
Vnde idem Delrius lib. 2. q. 14. pag. 82. & ſseq. & eius Epitomator Torreblanca lib. 1. de Magia, cap. 4. ex num. 9. & lib. 2. cap 32. & cap. 33. ex n. 36. ex eâdem
42
ratione concludit, etiam per Magiam dæmoniacam verum hominem creari non poſsſse, neque ex coitu cum ſsimijs, canibus, vaccis, aut alijs brutis animantibus, prout & tradit Ariſstot. lib. 5. de hiſst. animal. cap. 18. & lib. 4. de generat. animal. cap. 3. Lucretius lib. 5. de natura rerum, Manilius lib. 4. Aſstronom. Licentiat. Huerta in comment. ſsup. 7. lib. Plin. cap. 2. & reſspondent ad plurima exempla, quæ in cõtrariumcontrarium adduci ſsolent, de aliquibus hominibus, qui ex brutis animalibus, vel concepti, vel editi eſsſse dicuntur, de quibus agunt Plin. d. cap. 2. Aelian. lib. 1. cap. 6. & lib. 6. cap. 42. Lycoſsthenes de prodig. Saxo Gram. lib. 10. hiſst. Dan. Ioan. Magnus lib. 18. cap. 2. Alexand. ab Alex. lib. 2. dier. genial. cap. 31. Cardan. lib. 16. de rerum variet. Levin. LẽniusLemnius lib. 1. de occult. nat. mirac. cap. 8. Pet. Cieza in hiſst. Perù, 1. part. cap. 95. Ferdin. Caſstañeda in hiſst. Ind. Orient. 2. part. Ioan. de Barros decad. 1. qui loquitur
43
de Peguſsianis, & Sianitis Indiæ Orientalis, & ait, originem ducere à cane, qui cum muliere corpus miſscuerat, quod verum eſsſse ſsibi perſsuaſsit Michaël Balboa Cabellus in Miſscell. Auſstrali m.ſs. part. 2. cap. 11. & alia ſsimilia recolit Torquemada in hortu flor. Dial. 1. Fr. Raph. de la Torre in D. Tho. 2. tom. pag. 328. Pet. lib. 2. rer. iud. tit. 4. cap. 8. Pet. Caball. variar. reſsolut. caſsu 139. num. 3. Pet. Garc. de locis affectis q. 73. cap. 3. Lælius Biſsciola horar. ſsubſseciv. lib. 12. cap. 4. tom. 2. Gaſsp. Bahuinus de Hermaphrod. lib. 1. cap. 10. Ioan. Huarte in exam. ingen. cap. 21. Theatr. vitæ humanæ vol. 9. lib. 3. pag. 2298. & noviſssimè atque eruditiſssimè | Alphonſs. Carranza in Diſsput. de part. hum. cap. 17. num. 91. verſs. 5. qui tandem reſsolvit & probat ex eiuſsmodi commixtionibus aliquando monſstroſsos foetus gigni & edi ſsolêre.
Superiore igitur opinione reiectâ, & dãnatâdamnatâ,
44
veritati propriús accedere videntur, qui docent, primos Indorum Auctores vel certo curſsu, fixoq́ue conſsilio in hunc Novum OrbẽOrbem ex antiquo, inſstructis ad id navibus, cõmeaſſecommeaſſe, ut nunc noſstris HiſpaniẽſibusHiſpanienſibus accidit, quia, ut ait Cornel. Tacit. de moribus German: Non terra olim, ſsed claſsſsibus advehebantur, qui mutare ſsedes quærebant. Vel ſsaltim ex illis fuiſsſse, qui dum ad proximas civitates, vel provincias mercimonij gratiâ, ſsive alia de cauſsa navigarent, vi vẽtorumventorum & tempeſstatis per vaſstum Oceani pelagus iactati, ſsortè fortunâ in aliquãaliquam ex his regionibus appulerũtappulerunt, ex qua paulatim in reliquas illi vicinas progreſssi ſsunt. Quod ſsatis probabile eſsſse ſscribit Acoſst. d. lib. 1. de nat. Novi Orb. ex cap. 16. ad 20. & apertè ſsequuntur Goropius Becan. in Hiſspanicis, Barrerius in libello de regione Ophira, Maluend. lib. 5. de Antichriſst. cap. 14. Fr. Greg. Garc. d. tract. de Ind. origine lib. 1. ex cap. 1. ad 4. Pineda de reb. geſst. Salom. lib. 4. cap. 15. §. 4. pag. 206. noviſssimus Auguſst. Torniellus in Annal. ſsacr. anno Mundi 1931. n. 48. & Bernard. Aldrete de antiq. Hiſsp. lib. 4. cap. 17. in fine, & idem generaliter tradit Beroſsus lib. 4. & ibi Ioan. Ann. & Cornel. Tacitus ubi ſsup. de reliquis omnibus, qui olim terras, & inſsulas incoluerunt, ad quas occupandas, mare traijciendum erat. Poteſstq́ue non leviter confirmari ex his, quæ prædicti Auctores
45
de longis antiquorũantiquorum navigationibus tradunt, tum datâ operâ initis, tum maximè inopinato peractis, de quibus Nos etiãetiam plura cõgeſsimuscongeſsimus ſsup. cap. 3. ex num. 5. & cap. 5. ex num. 6.
Et poteſst afferri aliud exemplũexemplum, quod eſst
46
apud Gomaram tom. 1. hiſst. Ind. cap. 53. Maluenda lib. 3. de Antichriſst. cap. 25. pag. 169. Fr. Ioan. à Ponte in convenien. utr. Monarch. lib. 3. cap. 3. pag. 20. qui narrãtnarrant in provincijs de Cozumel & IucatãIucatam à noſstris (ubi primùm illuc delati ſsunt) cruces ligneas, & æreas repertas fuiſsſse, indeq́ue in eam ſsuſspicionem multos deveniſsſse, ut putarent, tẽporetempore Hiſspanicæ cladis per Arabes ſsub Roderico Rege in eas terras aliquos HiſpanorũHiſpanorum in ſsumma deſsperatione profugos, ac tẽpeſtatibustempeſtatibus delatos appuliſsſse, illicq́ue tandem vitæ cõcedẽtesconcedentes, curaſsſse ſsupra buſsta ſsua cruces erigi. Et eòdem reſspicit
47
hiſstoria illa inſsulæ SeptẽSeptem urbiũurbium ſsæpiùs à Luſsitanis, & alijs, ſsed fruſstrà quæſsitæ, quãquam exiſtimarũtexiſtimarunt à ſseptem Epiſscopis & Hiſspanis eandem cladẽcladem fugientibus, fortuitò invẽtaminventam, atque ibi urbes illas, propriam unicuique ſedẽſedem erexiſsſse & habitaſsſse, ut latiùs refert Anton. de Herrera, d. decad. 1. lib. 1. cap. 2. in fin. & Iulianus del Caſstillo in hiſstor. Reg. Goth. diſscurſsu; ubi has inſsulas inviſsibiles eſsſse inquit, & Antilias vocari, quod tamen fabuloſsum eſsſse cenſseo, & Antiliarum nomẽnomen ad inſsulas Occidentales pertinêre, de quibus diximus ſsup. cap. 4. num. 2.
Sed adhuc
48
ego cum eodẽeodem Acoſsta & Anto. de Herrer. decad. 1. lib. 1. cap. 9. huic opinioni acquieſscere nequeo. Nam primũprimum de navigatione certo & fixo cõſilioconſilio in has regiones ſsuſsceptâ, credibile non eſst, cùm earũearum nulla olim notitia haberetur, & uſsus atque peritia navigãdinavigandi deficeret, qua vaſstiſssima æquora, quibus ab alijs disiunguntur, homines traijcere poſsſsent, ut latè in ſsequentibus capitibus oſstendemus. Secundum autem, quòd fortuitò à naufragium facientibus inventæ & occupatæ ſsint, etſsi probabilius videatur, ex eo tamẽtamen difficile redditur, quòd ut demus viros & fœminas, unde hominum genus propagaretur, eo modo in has provincias appellere potuiſsſse, cum tamen in eis plurima etiam animalia reperta ſsint, non modò hominibus utilia, verùm etiam fera, & illis noxia, ut ſsunt | lupi, vulpes, pãtheræpantheræ, leones, tigres, & alia ſsimilia, nuſquãnuſquam ſsatis cõſtareconſtare poterit, qualiter in remotas adeò plagas delata fuerint: nam abſsurdum erit dicere, aut opinari, naufragos illos ea ſsecum adſsportaſsſse. Et tamen conſstat, ſsicut
49
hominibus, ita & belluis alijſsq́ue animantibus, quæ perfecta dicuntur, ex veteri Orbe in hunc Novum viam quærendam eſsſse, cùm divinorum librorum auctoritate tradente doceamur, in magno illo mundi cataclyſsmo, non homines tantùm, verùm & terrena quæque animalia perijſsſse, ijs exceptis, quæ in Noë arca ſservata leguntur, ut patet ex Geneſsi c. 7. & 8. & ex his, quæ ibîdem Interpretes latè notarũtnotarunt.
Quam difficultatem
50
in ſsimili caſsu de animalibus poſst diluvium in inſsulis longinquis repertis, graviter movit D. Auguſst. de Civit. Dei, lib. 16. cap. 7. nec ſse ſsatis ab ea explicare potuit, ſsicuti neque Ludov. Vives in eius annotat. & in noſstris terminis. d. Fr. Greg. Garcia lib. 2. de Ind. origin. cap. 4. ubi per undecim §§. ei reſspondêre conatur, & tandem concludit, quòd
51
ſsicut Angelorum miniſsterio omnia animantia ad conſspectum Adæ perducta fuerunt, ut eis convenientia nomina imponeret, ut tradit D. Auguſstin. lib. 9. ſsup. Geneſs. cap. 14. & D. Thom. 1. part. quæſst. 102. art. 2. ad 2. & ſsimiliter ex omnibus Orbis partibus adducta ſsunt ad Noë, ut diluvij tempore ea in arcam includeret, iuxta ſsententiam D. Auguſst. lib. 15. de Civit. Dei, cap. 7. Philon. lib. 2. de vita Moyſsis, Pet. Comeſst. in Geneſs. cap. 33. ita poſst diluvium per eoſsdem Angelos in eaſsdem Orbis regiones unde advenerant, & ubi creata fuerant, Deo iubente reducta fuiſsſse, quod etiam variando tetigit D. Auguſst. d. cap. 7. & ſsequuntur alij Theologi communiter poſst Abulenſs. ſsup. Geneſs. cap. 6. & 7. noviſssimè Fr. Ioan. Torquemada in Monarch. Ind. lib. 1. cap. 8. in fin. & de animalibus ad Adam, & Noë adductis Didacus Matute de proſsap. Chriſsti, 1. ætate mundi, cap. 6. §. 5. fol. 39. & 2. ætate, cap. 5. §. 8. pag. 103.
52
Vbi ex Moyſse Barcephas in lib. de Paradiſso deducit, initio mundi, & innocentiæ ſstatu durante, animalia Hebræam linguãlinguam quodammodo intellexiſsſse, & GręcorumGræcorum item fabulam refert ex Philone lib. de Confuſsione linguarum, qui etiam eo tempore locuta fuiſsſse putarunt, atque ideò Evam non exhorruiſsſse, cùm dæmonem in ſserpentem verſsum, in Paradiſso loquentem audivit.
Verùm hæc evaſsio propoſsitam difficultatem non tollit, quia, ut ſsup. dictum eſst, hîc non quærimus, quid Deus per miraculũmiraculum facere potuerit, ſsed quid ſsecundùm ordinem & rationẽrationem naturalem rerũrerum humanarum contigiſsſse videatur. Quo fundamento Auguſst. Torniel. ubi ſsup. num. 49.
53
aliam etiam opinionem D. Auguſst. d. cap. 7. meritò notat, qui in his inſsulis, & novis regionibus animalia Dei ordinatione de novo poſst diluvium à terra producta eſsſse arbitratur, iuxta illud Geneſs. cap. 1. verſs. 24: Producat terra animam viventem in genere ſsuo, iumenta, & reptilia, & beſstias terræ ſsecundùm ſspecies ſsuas. Hoc enim ſsecluſso miraculo fieri non potuit. Et ille Geneſsis
54
locus de prima animaliũanimalium perfectorum productione neceſsſsariò intelligi debet. Poſsteà namq;namque naturaliter non niſsi per ſsui ſseminis propagationem procreari potuerunt, ut diximus ſsup. hoc cap. num 40. & patet ex d. cap. 7. Geneſs. verſs. 3. ubi hâc ratione de cunctis animalibus maſsculum, & fœminam in Noë arcam aſsſsumi Dominus iuſssit: Vt ſsalvetur ſsemen ſsuper faciem univerſsæ terræ, quod ſsanè fruſstrà factum, iuſssùmve fuiſsſset, ſsi poſsteà Deus eadem animalia iterum à terra mirabiliter produci vellet.
Quare alij varijs, ſsed incertis tamẽtamen, coniecturis & argumentationibus ducti,
55
has Novi Orbis nationes à Phœnicibus & CarthaginẽſibusCarthaginenſibus, vel à Romanis & Italis, vel à Tartaris & Sinis originem ſsumpſsiſsſse opinantur, quorum | fundamenta latiſssimê proſsequitur Fr. Gregor. Garcia. d. lib. 2. per totum, & lib. 4. ex capit. 18. & breviter recolit Pat. Ioan. Pineda de reb. geſst. salom. lib. 4. cap. 16. §. 4. pag. 212.
Sunt etiam,
56
qui eximiam illam Atlanticam inſsulam à Platone in Timæo, vel Critia, deſscriptam & celebratam, veram fuiſsſse putantes, ex ea facili admondum tranſsitu, ut idem Plato ait, primos homines ad inſsulas, & continentes regiones huius Novi Orbis pervenire potuiſsſse, affirment, necnon animalia tam domeſstica, quàm fera, quæ in illis reperta ſsunt, quod multùm placêre video Gomaræ in hiſst. Ind. 1. part. folio 120. Auguſstin. de Zarate in proœm. hiſstor. Perù, Gregor. Garc. d. lib. 2. ex cap. 8. ad 16. Fr. Stephan. de Salarzar ſsup. Symbol. Apoſstol. diſscurſs. 16. cap. 3. & omnino probandum eſsſse contendit Iuſstus Lipſsius in Phyſsiolog. Stoicorum lib 2. differt. 19. & lib. 1. de Conſstantia cap. 16. Sed mihi nullâ ratione pervincit, maximè cùm illam Platonis narrationem fabuloſsam eſsſse pluribus teſstimonijs, & argumentis oftenderim ſsup. cap. 4. ex num. 28. ad 37. prout noviſssimè etiàetiam facit Auguſst. Torniel. in Annal. ſsacris, anno 3314. num. 11. in fin. pag. 181. Seraph. Freit. de iuſsto Imp. Aſsiatico cap. 5. num. 19.
Ac
57
ſsi divinandum eſst, magis veroſsimilis videri debet opinio Maluendæ lib. 3. de Antichriſst. cap. 18. in fine, qui ait, Tubalem Iapheti filium, & Noë nepotem,
58
qui poſst diluvium mortalium primus in Hiſspaniam venit, ut ex communi omnium conſsenſsu teſstantur Beroſsus lib. 5. antiq. Eufeb. lib. 9. demonftrat. Evang. cap. 3. D. Hieron. in quæſst. Herbr. ſsuper Geneſs. & in Iſsai. c. 66. Roderic. Tolet. lib. I. de reb. Hiſspan. cap. 3. Florian. lib. 1. cap. 4. Vaſsæus in princip. Marin. Sicul. lib. 1. cap. 1. Mariana lib. 1. cap. 7. Tarraph. de. Reg. Hiſspan. cap. 1. Philip. Bergom. in ſsupplement. Chron. lib. 2. Chaſsſsan in Catal. glor. mund. 5. part. conſsid. 28. & Fr. Ioan. à Ponte in convenient. utr. Monarch. lib. 2. cap. 36. §. 2. pag. 368. & lib. 3. cap. 33. pag. 201. & Nos infrà cap. 15. num. 51. poſstquam Hiſspaniæ provincias multis colonijs implevit, per Oceanum illis finitimum novos colonos in Occiduum etiam iſstum Orbem miſsiſsſse, cuius fortè à patre, aut ab avo notitiam accepit.
Et ſsanè ſsi hoc alicui non ſsuadeatur, aſspernari tamẽtamen non uſsquequaque debebit iudicium Ferd. Gund. ab Oviedo 1. part. hiſst. Ind. lib. 2. cap. 3.
59
ubi tentari poſsſse inquit, ſsaltem ab Heſspero duodecimo eiuſsdem Hiſspaniæ Rege initium incolendi & habitandi primas huius Novi Orbis inſsulas datum fuiſsſse. Quo præiacto, facilis tranſsitus ad alias illis vicinas redditus fuit, & ad continentis regiones poſsteà repertas. Quam coniecturam optimè exornat Fr. Gregor. Garc. d. lib. 4. cap. 17. & 18. & ſsequi videtur doctiſssimus Bernar. Aldrete de antiq. Hiſsq. lib. 4. cap. 17. in fine. Hinc notãtesnotantes,
60
optimo iure, Deo ita diſsponente, poſstliminio quodam has provincias ad Hiſspani Regni CoronãCoronam redijſsſse, cùm Hiſspani primi earum inventores, & habitatores fuiſsſse reperiãturreperiantur iam inde à temporibus Heſsperi, qui
61
ſecũdùmſecundùm Beroſsum lib. 5. & Ioan. Ann. de Reg. Hiſsp. cap. 13. & & alios ſsup. relatos 1658. annis ante Chriſstum natum in Hiſspania regnavit, atque ita hodie 3280. fluxiſsſse videntur.
Heſsperum porrò, & Hiſspanos ab eo miſsſsos, inſsulas huic Novo Orbi finitimas incoluiſsſse, ex eo efficaciter probant,
62
quòd illæ, quæ hodie dicuntur de Barlovento, nempe Hiſspaniola, Cuba, Borriquena, & ſsimiles, eędẽeædem verè funt ac illæ, quas veteres Heſsperides appellarunt, & in mari Atlantico ſsitas, quadraginta dierum navigatione à Gorgadis diſstare tradebant, ut cõſtatconſtat ex Plin. lib. 6. cap. 31. Plutarc. in vita Sertorij, Solino in Polyſstor. c. ult. Pompon. Mel. lib. 3. cap. 11. PtolemęoPtolemæo lib. 4. cap. 7. D. Iſsidor. lib. 14. Etymol. | cap. 6. Nonio Marcello ex auctoritate Salluſsti de num. & caſsib. Abraham. Ortel. in Theſsau. Geog. in verbis, Atlantis inſsula, Fortunatæ, Gorgones, & Heſsperides, & Additionat. Hieronym. Bezonis lib. 1. hiſstro. Amer. cap. 5. in fine, pag. 28. & 29. licèt Abulenſsis in Euſseb. de tempor. lib. 3. cap. 79. Alexius Venegas lib. nat. quæſst. cap. 21. Mariana de reb. Hiſspan. lib. 1. cap. 22. Poſstellus in Geograph. Iodius Hondius in globo terreſstri, & Henricus Alegren. in Mappa generali, perperam eas confundant cum Fortunatis, quæ verè ſsunt Las Canarias, aut cum Gorgadis, ſsive Gorgonis, quæ ſsunt Las De CaBoverde, ut ex ſsuprà dictis Auctoribus conſstat.
Hæ autem
63
Heſsperides inſulęinſulæ nomen ſsumpſserunt à prædicto Hiſspaniæ Rege Heſspero, Atlantis Mauritaniæ Regis fratre, ſsub cuius Imperio primùm detectæ, & cultęcultæ eſsſse videntur, ut expreſssè affirmat Abulenſsis ubi ſsup. Calepinus in Theſsaur. linguæ Latinæ, verb. Heſsper, Carolus Stephan. verb. Heſsperia, Heſsperides, & Heſsperus, & oſtẽditoſtendit antiqua conſsuetudo nominum provincijs novis imponendorum, de qua egimus ſsup. cap. 4. num. 42. Quemadmodum & ab eodem Heſspero, aut ab Stella, in quam converſsus narratur, Italia & Hispania, quarum ſsummum Imperium tenuit, Hesperia etiam nominari ſsolent; & Hesperidvm horti illi, in quibus à dracone pervigili aurea mala ſservari Poëtæ fabulantur, ut conſstat ex traditis à Diodoro Sicul. lib. 5. cap. 2. Higinio apud Annium in lib. de Reg. Hiſspan. cap. 15. Floriano lib. 1. capit. 19. Nat. Comite in Mytholog. lib. 4. cap. 7. & lib. 7. cap. 7. Ioan. Funger. in Etymol. verb. Heſsperia, & Heſsperides, Carol. Stephan. Garcia & Aldrete ubi ſsup. eodem Aldrete lib. 4. cap. 4. cum ſsequentib. ubi latè de Heſsperidum hortis, Franciſsco Torreblanca in defenſsione ad ſsuos libros de Magia cap. 5. per totum, & Fr. Ioan. à Ponte in. d. convenient. utr. Monarch. lib. 3. cap. 32. §. 2. pag. 199. ¶
64
Extat quoque expreſssius aliud earundem inſsularum ab Hiſspanis iam olim poſsſseſsſsarum teſstimonium apud Dionyſs. Alex. in ſsua Geograph. verſs. 564:
Νήσους θ՚ Επερίδας τόθι κασσιτέροιο γενέθλη,
Αφνειοὶ ναίουσιν, ἀγανῶν παῖδες ΙΒΗΡΩΝ.
Inſsulaſsq́ue Heſsperidas, ubi ſstagni origo
Divites habitant illuſstrium filij Iberorvm.
Quæ carmina ita expoſsuit Andreas Papius:
Et Heſsperidum ſstagni fœlicibus oris
Magnanimùm dites nati dominantur Ibervm.
Hispanos
65
enim Iberos olim dictos fuiſsſse, apertiſssimum eſst, & ex Plinio, Strab. & alijs latè probat Ortel. in. d. Theſsau. verb. Hiſspania, & verb. Iberia, Funger. in Etymolog. eiſsdem verb. Puente. d. lib. 3. capit. 33. & latiùs Maluend. lib. 1. de Antichriſst. cap. 12. Quod
66
ſsi verum eſst, manifeſstè corruet opinio, quam ut certiorem probat Anton. de Herrera in hiſst. gener. Ind. decad. 1. lib. 9. cap. 4. in fin. docens, prædictas omnes inſsulas à Floridenſsibus illis vicinis primùm habitatas fuiſsſse.
Sed licèt hæc ita probabiliter conſsiderati potuerint, frequentiùs tamen receptam video illam aliorum opinionem, quæ habet,
67
totum hoc IndorũIndorum OccidẽtaliumOccidentalium genus ab Hebræis illarum decem Tribuum originẽoriginem trahere, quæ ſsub Oſsea Rege Iſsraël à Salmanaſsare AſſyriorũAſſyriorum Rege bello captæ, & in novas regiones translatętranslatæ dicuntur 4. Reg. cap. 17. & 18. & apud Ioſseph. lib. 11. antiq. c. 5. D. Auguſst. lib. 17. de Civitat. Dei, cap. 23. Paul. Oroſs. lib. 3. cap. 7. & latiùs in lib. 4. Eſsdræ c. 13. Vbi inter
68
alia tradit, Tribus illas divinitùs in terram aliãaliam fuiſsſse deductas, ubi nunquãnunquam habitavit genus humanum, regionemq́ue, quãquam incoluerũtincoluerunt, adeò eſsſse remotãremotam, ut habêret iter anni unius & dimidij, quod noſstræ Americæ cõvenireconvenire | inquiunt, & ad eam per ſsummam Tartariam, & Mexicanam plagam ex Media aliquando perveniſsſse. Prætereà conſsiderant, gentem illam ab eodem Eſsdra appellari Pacificam, quòd aiunt in his Indis Occidentalibus reperiri, ſsicut & plura alia, quæ certum indicium præbêre putant ad probandum, ex IudęorumIudæorum gente deſscendere,
69
nempe quòd meticuloſsi, quòd fracti, quòd ingrati, quòd mirè ſsuperſstitioſsi, quòd acuti, mendaceſsq́ue ſsint, & in ipſsis veſstibus, imò & in loquendi genere plurima Iudaicæ nationis veſstigia retineant. Quibus
70
& alijs coniecturis hanc ſsententiam amplectitur Genebrar. lib. 1. Chronograph. pag. 159. tradens, ſse mirari, quòd hoc à nullo ſsuerit animadverſsum; ſsed priùs idem tentaſsſse videntur Iſsidorus de Iſsolanis Mediolanenſsis lib. 1. de Imper. Milit. Eccleſs. tit. 6. quæſst. 2. Frider. Lumnius in libello de extremo Dei iudicio, & alij quos refert Acoſsta lib. 1. hiſstor. Ind. cap. 23. Torquemada in Monarch. Ind. lib. 1. capit. 9. ubi dicit, à ſse quaſsdam ſschedas repertas, quarum auctorem fuiſsſse putant inſsignem illum Epiſscopum Chiapenſsem Fr. Balthaſs. de las Caſsas, in quibus eadem opinio, non ſsolùm relata, verùm & luculenter exornata conſspicitur, & Michaël Cabello Balboa in Miſscellan. Auſstr. manu ſscripta 1. part. cap. 5. teſstatur, ſse idem Salmanticæ excepiſsſse à doctiſssimo illo viro Licentiat. Ioanne del Caño Almæ illius Eccleſsiæ Canonico Magiſstrali, dum illum David Pſsalmum exponeret: In omnem terram exivit ſsonus eorum, & noviſssimè, & diligentiſssimè de eâdem opinione agunt Maluenda lib. 3. de Antichriſst. cap. 18. Gregor. Garcia in dicto tractaru de Ind. originis lib. 3. per totum, qui nihil omiſsiſsſse videntur, quod vel ad eam affirmandam, vel infirmandam ſspectet, & eis non relatis, illam eximiè laudat, & multis ſsacræ Scripturæ locis communire intendit Camill. Borrell. de præſst. Reg. Catholic. cap. 43. per totum. Quibus adijcio optimum locum D. Severi, lib. 2. ſsacræ hiſstor. ubi de eiſsdem decem Tribubus ſsub Salmanaſsare diſsperſsis hæc habet: Decem verò Tribus prius ductæ, per Parthos, Medos, Indos, atque Æthiopes diſsperſsæ, nunquam in ſsolum patrium ſsunt regreſsſsæ, hodieq́ue BarbarorũBarbarorum Imperijs coërcentur. ¶ Verùm autem verò
71
ego adhuc huic opinioni aſsſsentire non poſsſsum, adverſsus quam vrgentiſssimè pugnant plures rationes & argumenta, quibus eam manifeſstè convincunt Acoſsta, Maluenda, & Torquemada ubi ſsuprà, Cabello in d. Miſscellan. 2. part. ex cap. 3. ad 7. Fr. Hieronym. Romanus 3. part. in Republic. Ind. lib. 2. cap. 9. Ioan. Boterus in relatio. univerſsal. 4. part. lib. 2. pag. 27. & 28. noviſssimus Auguſstin. Torniellus in Annal. ſsacris, 2. tom. ann. 3314. num. 11. pag. 180. Fr. Ioan. à Ponte in convenient. utr. Monarch. libro 2. cap. 18. pag. 203. & cap. 25. pag. 258. & Fr. Seraphinus Freitas dicto cap. 5. num. 19. neminem referens. Certius quippe eſst,
72
Iudæos illarum decem Tribuum eandem nunc, quam anteà captivitatem, ſservare, ibiq́ue uſsque ad ultima tempora manſsuros, nec niſsi per eoſsdem anguſstos Euphratis aditus, per quos venerant, redituros, ſsiſstente iterum Deo fluminis venas, ut in eodem Eſsdræ loco apertè ſsubijcitur, & tradit Ioſseph. d. lib. II. antiq. cap. 5. & lib. 9. capit. 15. D. Hieron. in Ezech. cap. 22. in princip. & cap. 27. & ſsup. Zachar. cap. 2. Paul. Oroſsius lib. 3. cap. 7. & noviſssimus Pomarius Iudæus in lib. de germ. David, ubi tradit, hodiernis temporibus illos Iudæos ibi conſsiſstere, quẽquem & alia de illis, & cur à multis clauſsi dicantur, optimè refert Maluenda, & Ioan. à Ponte ubi ſsup. & noviſssimè Barradas in tractat. de peregrinat. filiorum Iſsraël.
Et prætereà nuſsquam certa via aſsſsignari potuit, per quam gens illa in | Americam traijcere poſsſset, nam ſsi per Occiduam, Euphrate iterum tranſsmiſsſso, inceſssiſsſse dicamus, ut apertè citatus Eſsdræ locus indicare videtur, neceſsſsarium fuit, eos vel univerſsæ SyrięSyriæ, Arabiæ, Africæq́ue latitudine longis itineribus peragratâ, ad Atlanticum uſsque Oceanum, & inde, eo magnis navigijs, ac longâ admodum navigatione dimenſso, tandem ad Americam perveniſsſse, vel ab Aſsſsyria ad Occiduos Syriæ fines terreſstri itinere, mox navibus totâ Mediterranei longitudine uſsque ad freti Gaditani exitum emenſsâ, inde per vaſstiſssima, & tunc omnino incognita Oceani maria ad Novi Orbis oras poſstremo appuliſsſse. Quod (ut benè obſservat Torniellus ubi ſsup.) profectò tam longam tãtitanti populi navigationem, utpote magnum quid, & novum, & nunquam anteà auditum, nullatenus Eſsdras ſsilentio involviſsſset.
Vt omittam
74
librum illum quartum, qui eius nomine circumfertur inter apocryphos connumerari ab eodem Genebrard. lib. 2. Chronic. pag. 188. Sixto Senenſs. lib. 1. Biblioth. ſsanct. ſsectio. 3. Nicol. de Lyra in 3. lib. Eſsdr. cap. 1. Bellarm. lib. 1. de verb. Dei, cap. 20. Acoſsta. d. cap. 23. & Anton. Poſsſsevin. in Apparatu 1. tom. verb. Eſsdras, licèt verum ſsit ab Eccleſsia non reprobari, ſsed potiùs eam, & Sanctos eius Patres, eiuſsdem libri auctoritatibus uti ſsolêre, ut refert à Ponte. d. libro 2. cap. 18. in fin. pag. 206.
Et cùm hæc
75
de ſsuperiore opinione iudicemus, longè magis eam reijcere debemus, quæ placuit viro alioqui doctiſssimo Petro Ruicio Bejarano, olim primi nominis in Curijs Regalibus cauſsarum Patrono, & poſsteà, in Argentino Conventu huius Regni Peruani meritiſssimo Senatori, dum in quibuſsdam manu ſscriptis ſscholijs, quæ de Indij adſscriptitijs, ſsive ut vulgò loquuntur, Yanaconas, elucubravit, Indorum
76
progeniẽprogeniem ab Iſsaachar quinto Iacobi filio, & eius Tribu originem ducere tradit, motus eò quòd Geneſs. 49. verſs. 14. & 15. ſsic de eo, atque eius poſsteris pater prophetaſsſse videtur: Iſsaachar aſsinus fortis, accubans inter terminos, vidit requiem, quod eſsſset bona, & terram, quod optima, ſsuppoſsuit humerum ſsuum ad portandum, factuſsq́ue eſst tributis ſserviens. Quam opinionem ex paraphraſsi Nicolai de Lyra ad illum locum confirmare contendit, & eam multum laudat & extollit Doct. Carraſscus in ſsuis interpret. ad ll. Novæ Recop. cap. 6. §. 3. n. 4. pag. 65. Eò quòd
77
omnia, quæ de Iſsaachar ibi dicta ſsunt, his Indis omnino conveniant, cùm inter utriuſsque Oceani terminos iaceant, optimas & feraces admodum terras poſssideant, & otio & ignaviæ valdè dediti ſsint, & ad ſserviendum, & onera ferendum nati videantur. Sed animadvertere debuiſsſsent, aliud eſsſse, Indos Iſsaachar ſsimiles vidêri, aliud ab eo originem ducere, quod novum eſst, & nullo fundamento ſsubnititur. Præſsertim
78
cùm ex eâdem Sacra Pagina conſstet, Iſsaachar terram totius Chananeææ optimam, atque ſsupra modum fertilem in ſsortem obveniſsſse, & in ea patris benedictionẽbenedictionem impletam, ac proptereà Tribum illius ita ſse ultrò agriculturæ operibus addixiſsſse, ut ab his divelli poſsſse non videatur, & mallet tributa maiora pendêre, quàm de terra ſsua, ſsive ad bella gerenda, ſsive ad alia Principum ſservitia exire. Et in huius rei ſsignificationem Tribus illa pro inſsigni ſsui vexilli aſsinum poſsuit, ut implêret præceptum à Domino traditum Numer. cap. 2. ſsicuti produnt Ferdinand. Mexia in Nobiliario lib. 3. cap. 4. Fr. Hieronym. Romanus Rerump. lib. 6. capit. 4. Salazar ſsuper ſsymbol. Apoſstol. diſscurſsu 1. cap. 3. & noviſssimè Barnabas Morenus de Vargas de nobilit. Hiſsp. diſscurſsu 18. in principio.
Loading...