In regiis vrbibvs qvam in berytiensivm pvlcherrima
ciuitate. Regias vrbes appellat Romam & Constantinopolin, quæ quasi altera
Roma haberi cœperat. l. j. §. sed & si quæ leges. C. de vet. iur. enucle. ex decreto
magni Constantini qui eam instaurauit, & Imperatoriam vrbem ac nouam
Romam protinus appellari voluit. Vnde & Constantinopolis dicta: cùm anteà Bizantium appellaretur. Romæ autem perpetuum epitheton, regia, quasi
rerum domina, & vnde leges iuráque acciperentur. l. sed & reprobari. §. fi. infrà
de excus. tut. Horatius, Mihi iam non regia Roma tam placet, vt madidum
Tybur, atque imbelle Tarentum. Non quòd Reges dicerentur Romani principes (hoc enim sensu regium nomen Romæ post eiectos Reges perpetuò inuisum) Nec Romanorum Imperatorum quisquam id vsurpauit, sed Imperatorio nomine contenti fuere, quod & libera ciuitate in vsu fuerat: cùm Imperatores propriè
appellarẽtur
appellarentur
, quibus rei
bellicę
bellicæ
summa
cōmissa
commissa
erat.
Perpetuũ
Perpetuum
autẽ
autem
Imperatoris cognomen C. Cæsari primùm, deinde Augusto ita vt ad successores perpetuò illud transmitterent, publico decreto tributum fuisse scribit Dion
lib.
lii. prope finem. Quò magis mirum est, vnde Romanorum Regis appellatio descenderit in hæc tempora. Nam sic eum vocant, qui suffragiis eorum,
ad quos pertinet, electus Imperator, nondum tamen à Ro. Pontifice de more
confirmatus est. Sed hunc titulum Germani, suo sibi modo videntur confinxisse. Rom. Pontifices Regem duntaxat, non etiam Romanorum Regem antiquioribus temporibus appellarunt. c. per venerabilem. de elect. Nouissimè tamen & ipsi Romanorum Regem dixere. clem. prima. de iureiur. Porrò Berytiensis vrbs, quam hîc nominat, in Phœnice Syria est Augusti beneficiis, vt
Vlpianus scribit, gratiosa, quæ & Augustiana Colonia dicta est, & ius Italicum,
habuit. l. j. de cen. ea videtur esse quam hodie Barutyn vocant, mercatorum
orientaliũ
orientalium
conuentibus & negotiationibus celebris. Postremò vides
nō
non
licere
alibi, quàm in his tribus vrbibus, exerceri publica legum gymnasia, nisi speciali
priuilegio
indultũ
indultum
fuerit. Addit Iacobus ab Arena, inueteratam
cōsuetudinem
consuetudinem
pro priuilegio accipiendam esse. l. hoc iure. §. ductus
aquę
aquæ
. infrà de aqua quo. &
æsti. l. quisquis. C. de epis. & cler. xviij. q. vlt. c. seruitium. & c. super quibusdam. §.
rætereà
prætereà
. de verb. sig. quod omnes probant. Denique Patauij
nō
non
alio iure, quàm
|
inueterata consuetudine, docendarum legum Gymnasium haberi constat. Bononiæ ex priuilegio Lothari Imperatoris concessum ferunt, vt Bart. hîc scribit. Bologninus ex priuilegio Theodosij iunioris competere existimat: eius rei
testimonio esse antiqua documenta, quin etiam extare huius priuilegij codicillos. Id priuilegium nec Theodosij esse, sed prorsus subdititium Alciatus putat,
titulo de agric. & cen. in tres posteriores lib. Cod. Si tamen verum id priuilegium est, frustra veretur Thomas diplomatarius hîc in addi. ad Bar. ne abrogatum sit, hoc Iustiniani decreto: quia fuerit post
Theodosiũ
Theodosium
Iustinianus, ac proptereà Bononiæ quoque sola consuetudine defendamur. Non enim antiquiorum principum indulta reuocat Iustinianus, quin haud obscurè rata ea esse iubet, cùm dicit, & non in aliis locis, quæ à maioribus tale non meruerunt priuilegium. Romani Pontifices subiectis sibi Ciuitatibus priuilegia huiusmodi sæ
penumero indulsere, prodita etiam in eam rem solemni formula (formam erectionis studij, Abreuiatores Pontificij vocant.)
Nā
Nam
quod Ricardus Malumbra,
& qui eum sequuti sunt, hoc ideò constituisse
Imperatorẽ
Imperatorem
censuere, quòd temporibus suis, eorum qui veram scientiam tenerent, inopia esset: ne, si passim
omnibus vbique gentium interpretari leges permitteretur, falsam doctrinam
tradi contingeret. Id vt verum sit, non proptereà tamen statim consequens est
quod illi censuerunt, vt quia temporibus nostris veri Iurisperiti omnibus locis
inueniuntur (quod illorum seculo persuasum fuit, sed nos haud quaquàm verum existimamus) cessante illa ratione, cessare debeat etiam prohibitorium hoc
decretum, per l. adigere. §. quamuis. de iur. patr. neque enim vlli ferè placuit
hęc
hæc
sententia (vt Bartolus hoc loco scribit) nec nobis probatur. Quippe causam
eam fuisse, quam impulsiuam vocant, non rationem legis, quam finalem dicunt, interpretamur. l. j. §. sexum. de postulando. Nam in dubio impulsiuam
fuisse causam, non finalem præsumi solet. glo. in l. ij. §. fi. vbi Bart. de donat. Viglius Inst. de mil. testamento. §. illis. quòd & si finalis ratio illa fuerit, tamen an
hodie cesset, Principis iudicio relinquendum est. Nec minus facile quicquam
admittendum, quàm vt scruptata ratione, vel causa legis, sententiam contorquere cuiquam liceat. l. non omnium. & l. seq. vbi dixi. infrà de legib. l. prospexit,
qui & à quibus. cùm sub tali prætextu, perniciosè errari possit. Præsertim
autẽ
autem
in proposito
negandũ
negandum
id esse, cùm hodie & generaliter obseruari videamus, ne
noua legum gymnasia, citra Principis autoritatem, vsquàm instituantur: consuetudo enim ipsa
legũ
legum
optima interpres. l. si de interpretatione. infrà de legib.