In nostra oratione, et post completvm opvs in alia
Nostri numinis constitutione scripsimus, & nunc vtiliter ponimus, vt nemo audeat e
orum, qui libros conscribunt, signa in his ponere, & per compendium ipsi legum
interpretationi maximum adferre discrimen. Orationes hîc quoque & constitutiones suas indifferenter appellat, quæ positæ sunt lib.
i. Cod. sub titulo, De vet.
iur. enucle. vt & initio admonuimus. Hac ergo & duabus illis constitutionibus
per compendia & signa quicquam in his libris scribi prohibet. Ac nec quæ ad
numeros quidem attinent, hoc modo scribi vult, sed plena atque integra lite|
rarum consequentia omnia explicari: proptereà quòd animaduerterat, multa
eo modo scripta in iure ciuili corrupta, aut perperam accepta ac malè interpretata esse, quin exempla veteris
incōmodi
incommodi
hodiéque
nōnulla
nonnulla
remanent: vt in senatusconsulto Velleiano.
De ea re ita consuluerunt. pro,
censuerunt, etiam nunc
legitur, quod initio ita scriptum fuerit
d. e. r. i. c. & sub titulo, De acquir.
hæred.
Pantonius, pro,
Publius Antonius, legebatur. quòd ita olim scriptum
esset
P. Antonius, vt Alciatus demonstrat, lib.
vii. παρέργων. c.
xvi. quamuis
Haloander,
Pannonius legendum existimarit. Nouella constitutione quadragesima septima, vt præpo. no. Imp. in fi. etiam in instrumentis & actis publicis
Imperator hoc obseruari præcepit, vt tempora, & si per numeros designata fuerint, tamen etiam expressis verbis, & integra literarum serie describantur: quod
mercatores hodie non solùm in commemoratione temporum, sed in omnibus
omnino numeris recensendis obseruant. Galbam, qui posteà fuit Imperator,
Tranquillus scribit, cùm quingenties sextertium Liuiæ Augustæ testamento
præcipuum inter legatarios habuisset, quia notata, non perscripta summa erat,
hærede Tiberio legatum ad quinquaginta reuocante, ne hæc quidem accepisse. Igitur quamquàm non inualidum sit, quod per compendia & signa numerorum, in actis & instrumentis scribitur. Arg. l. hæredes palam. §. sed & si notam. de test. l. quoties. §. sed si
nō
non
. de hær. inst. periculosum tamen & captiosum
esse apparet. Sanè quæ Imperator, signa & compendia, vocat, eas antiqui notas
appellauerunt. Aristoteles hoc idem simbolum appellat, quod est latinè, nota:
vt Cic. in Topicis testatur. Notis ferè
vtebātur
vtebantur
exceptores, hoc est, qui dictata,
vel orationes excipiebant. Quorum etiam nunc in iure mentio est. l. sed & addes. §. fi. loc.
Notarũ
Notarum
rationem atque interpretationem ex Valerij Probi libello accipere atque intelligere licet. Notas hodie Tiphras vulgò appellari autumat Raphael Volaterranus. Nec testamentum verò, nec aliud quodlibet instrumentum notis scriptum valere hodie satis constat. l. sed cùm patronus. §. fi. infrà de bono. poss. excepto testamento militis, ex speciali scilicet priuilegio, quo
eis quomodò velint, & quomodò possint testari permissum est. ac ne hoc quidem valebit, nisi tabularum sensus & veritas legitimis probationibus ostendi
possit. l. Lucius. infrà de testa. mil. Addit Accursius, hæc omnia intelligenda esse
de his, quæ meris notis tota perscripta sunt, non si quid fortè compendij causa
breuius scriptum sit, quomodò communiter quædam adstrui consueuerunt.
(abbreuiationes, vel abbreuiaturas vulgò vocant.) Quam sententiam & Bart.
& alij sequuntur. Ego vt documenta & acta non proptereà vitiari crediderim,
quum nusquam hoc cautum sit. Sic talem quoque scribendi morem ab his libris summouere voluisse
Imperatorẽ
Imperatorem
existimo, cùm nihil compendio, sed plena literarum consequentia omnia scribi velle disertè dicat: compendia enim
propriè dicuntur huiusmodi abbreuiationes. Illud non ab re erit admonuisse,
confutari, vel ex hoc loco, si quis hactenus Florentinas Pandectas ab Imperatore ipso in Italiam missas credidit
: multa enim in illis libris, contra quam hoc
loco præcipiatur, scripta esse audiuimus.