Castillo Sotomayor: Opera omnia, sive quotidianarum controversiarum iuris

preceding text ...

CAPVT IV.

Fœminæ primogenitæ, qualiter ad Maioratus ſsucceſsſsionem admittantur, vel non Propter maſsculos eiuſsdem lineæ, & gradus, aut etiam remotioris, quando excludantur; Agnationis conſseruandæ rationem, ex quibus videantur Maioratuum inſstitutores habuiſsſse; Maſsculorum vocatio, quando in hominum diſspoſsitionibus cenſseatur facta agnationis conſseruandæ, aut prælationis inducendæ gratia; Qualitas maſsculinitatis in certis gradibus, ſsubſstitutionibus, aut perſsonis expreſsſsa, an, & quando in aliis repetita conſseri debeat, vel non; vbi de contrarietate conſsiliorum Abbatis, Ananiæ, & aliorum, accuratè, & plenius, quàm antea erat, tractatur; Deinde repetitio qualitatis, vel conditionis adiectæ præcedentibus, quando dicatur, vel præſsumatur fieri ad ſsequentia; & qualitatum præcedentium repetitio, ex quibus cauſsis, aut dictionibus, vel rationibus induci, aut ceſsſsare debeat, plena, & diſstincta manu tractatum proponitur: Authorum ferè omnium, qui hactenus in propoſsito ſscripſserunt ſsententiæ, opiniones ſsuo ordine, breuiter tamen, & diſstinctè recenſsentur in vnum; & multa dilucide, & nouiter adnotantur per Authorem, quæ originali, & aſsſsidua librorum lectura digeruntur, nec erant ab alio huc vſsque ſsic explicata.

SVMMARIVM.

1 Dubia & quæſstiones proponuntur, quæ in ſsummario huius capitis continentur, & quæ hic præcipuè tractantur.
2 Vtilitáſsque, & neceſsſsitas earum commendantur.
3 Authores quamplures referuntur, qui quæſstiones huius capitis tractarunt, & infrà num. 141. cum multis ſseqq. vbi infiniti congeruntur in vnum ac eorum ſspecifica mentio fit ſsuo ordine, vt ibi videri poterit.
4 Antonij Gabrielis in præfatis quæſstionibus concluſsiones congeruntur, & lectura originalis earum commendatur.
5 Modernum. Pariſs. in hac materia eleganter, & vtiliter loquutum, & de ſsucceſsſsione fœminarum cum maſsculis, in pari, vel remotiori gradu, & de dictionibus inducentibus tacitam repetitionem, multa neceſsſsaria, & notatu digna dixiſsſse.
6 Ludouicus Molina laudatur, & eiuſsdem reſsolutiones circa quæſstiones omens huius capitis commendantur, & de aliis Authoribus vide infrà, ex num. 141. cum multis ſseqq. vſsque in finem capitis.
7 Maſsculinitatis qualitas, in vno gradu, vel ſsubſstitutione, aut parte teſstamenti adiecta, vtrum in alteris repetita eſsſse cenſseri debeat; & multis numeris ſsequentibus.
8 Authores huius regni, exteri etiam recentiores quamplures, in quaeſstione ſsuperiori ſscribentes, notati per Authorem, quòd paucis legibus, & rationibus moueantur, nec ad ea reſspondeant, quæ in contrariam partem vrgere videntur.
9 Abbatis conſsilium 36. num. 3. lib. 1. expenditur, & ſentẽtiasententia illius refertur, de qua per totum caput agitur.
p. 17
10 Præcedentia declarant, ſsiue determinant ſsequentia; & è contra.
11 Vna pars teſstamenti aliam declarat; & inde ſsi verbum aliquod dubium ſsit, aut obſscurum, eo modo intelligi debet, ſsecundum quem reperitur in alia parte testamenti.
12 Voluntas teſstatoris in ſsubſstitutionibus, talis eſsſse præſsumitur, qualis fuit in institutionibus: vnde ſsequens ſsubſstitutio debet regulari & intelligi ſsecundum qualitatem prioris.
13 Vnus gradus ſsubſstitutionis alium declarat.
14 Ordo datus inter primò nominatos, ſseruari debet inter reliquos ſsubſstitutos: quod, & dicta ſsuprà ex num. 10. intellige, vt declarantur infrà, ex num. 101. cum ſsequentibus.
15 Fœminas proximiores qui excluſsit, vlteriores etiam excludere velle, multo magis credendus eſst.
16 Expenditur ratio l. ſsi viua matre, C. de bonis maternis, & ad propoſsitum illius nonnulla congeruntur remiſsſsiuè, & vide infra num. 109. & 110.
17 Repetitio qualitatis præcedentis ob præſsumptam testatoris voluntatem fieri debet, quæ alias non fieret.
18 Mutatio voluntatis præſsumi non debet, maximè in continenti, vel in eadem diſspoſsitione: quod intellige, vt declaratur infrà, num. 114.
19 Pelaez. à Mieres, notatus per Authorem, quòd in hac materia leges nonnullas expendat, quæ verè, nec Abbatis, nec Ananiæ ſsententiam poſsſsunt probare, & confusè inducuntur: & vide infrà, n. 111. & ſseq.
20 Legatum, in dubiis, videtur tranſslatum in alium cum onere ſsuo: & ibidem, quòd l. Caio, ff. de alimentis legatis, (quam expendit mieres) Abbatis ſsententiam non probet & vide infrà, ex num. 115. cum ſsequent.
21 L. ſsi tibi, cum l. ſseq. ff. de adimendis legatis, vtrùm à Mieres rectè potuerit pro Abbate, aut pro Anama ponderari? & latiùs infr. num. 120. & 121.
22 L. Cum pater, §. ab inſstituto, ff. de legatis 2. quam adducit Mieres, vtrùm pro opinione Abbatis aliquo modo vrgeat? latiùs infrà num. 122. & ſseq.
23 Clauſsula poſsita inter plura capitula, vel ante omnia, vel poſst omnia; ad omnia refertur: & vide infra num. 126. & 127.
24 Clauſsula generalis reſstringitur ad ſspecificata, ſsi plura fuerunt.
25 Ananiæ conſs. 22. num. 3. expenditur, & illius ſsententia refertur, quæ contraria eſst ſsententiæ Abbatis propoſsitæ ſsuprà num. 9. ſscilicet maſsculinitatis verbum, in vna, ſseu etiam in pluribus partibus maioratus, aut diſspoſsitionis appoſsitum, in alia eiuſsdem parte, vbi deeſst, ſsupplendum non eſsſse, nec poſsſse repetitionem induci.
26 Ludouici Molinæ, ex mente aliorum, ad contrarietatem Abbatis, & Ananiæ, concordia relata, & per Authorem probata; & vide infrà num. 100. & num. 136. & ſseqq.
27 Rationes omnes, quæ pro Anania excogitari ſsolent per Doctores, ad quatuor reduci debere.
28 Commune Doctorum fundamentum pro opinione Ananiæ proponitur.
29 Teſstator cenſsetur noluiſsſse diſsponere, cùm facile illi fuit, aliquæ de re diſsponere, & non diſspoſsuit.
30 Teſstator hoc non dixit, hoc non expreſsſsit, ergo neque nos dicere debemus, vulgatiſsſsimum Doctorum aſsſsumptum, & multis confirmatum, & declaratum remiſsſsiuè.
31 Simon de Prætis laudatur.
32 Teſstatoris, & cuiuſslibet alterius diſsponentis verba, in dubio ad intellectum iuris communis referenda ſsunt.
33 Teſstator in dubio, cenſsetur cum diſspoſsitione legis, aut iuris communis ſse conformare voluiſsſse.
34 Fundamentum ſsecundum, quod pro Anania adduci ſsolet, ſsumptum eſsſse originaliter ex conſsilio Ancharani, 120. num. 4.
35 Legatum, fideicommiſsſsum, & omnis alia diſspoſsitio in dubio cenſsetur pura, ſsi in ea non inſseratur dies, nec conditio; nec in dubio conditio præſsumitur adiecta.
36 Diſspoſsitio conditionalis, vel potius pura, vel modalis vel in diem, an, & quando præſsumi debeat, accuratè, & vtiliter actum per Menochium.
37 Præcedentia in ſsequentibus, nunquam debent cenſseri repetita, quoties agitur de repetenda qualitate aduerſsus diſspoſsitionem iuris communis.
38 Dicta in vno capitulo, an, & quando, in ſsequentibus cenſseantur repetita, remiſsſsiuè.
39 Dicta & diſspoſsita in vna parte legis, an, & quando præſsumantur repetita in alia parte, plenè tractatum remiſsſsiuè.
40 L. pater filium, §. fundum Titianum. ff. de legatis 3. contra opinionem Abbatis inducta.
41 L. ſsub conditione, ff. de hæredibus inſstituendis, rectè ponderata per Decium contra Abbatem.
42 Clauſsula appoſsita in præcedentibus, in ſsequentibus repetita non intelligitur.
43 Duæ leges inductæ contra Abbatem.
44 Conditio adiecta vni gradui, vel perſsonæ iam nominatæ, non cenſsetur repetita in perſsona alterius ſsubſstituti, aut coniuncti: quod peniſsſsimè explicatum proponitur remiſsſsiuè.
45 Ananiæ ſsententiam contra Abbatem intellectam. Eo modo, quo poſst alios Authores intellexit Molina magis communiter probari per Doctores, vt hoc n. adnotatur, & latiùs infrà num. ſseqq. & num. 100. cum ſseqq. & num. 136. & ſseqq.
46 Author, poſstquam in hac materia quamplurima euoluiſsſset & infinita, attentâ, atque originali librorum omnium lectura prælegiſsſset, (quod moris habet) nonnulla conſstituere neceſsſsarium duxit, quibus ipſsa, abſsolutè, & diſstinctè magis, quàm antea erat, explicata manebit, vt num. ſseqq. conſstabit lectori.
47 Qualitates & circumſstantias caſsuum occurrentium conſsiderandas eſsſse in hac materia repetitæ, vel non repetitæ qualitatis præcedentis, nec certam regulam dari poſsſse, provt hoc numero adnotatur.
48 Voluntates hominum variæ, & diuerſsæ ſsunt.
49 Cùm poſsſsit teſstator cum diſspoſsitione legis ſse conformare, vel ſsua diſspoſsitione facere ceſsſsare prouiſsionem illius, fœminas excludendo, vel none.
50 Poſsſsit etiam diuerſsimode ſsuam diſspoſsitionem facere, aut generalem, aut ſspecialem, aut limitatiuam & & restrictiuam, aut reſspicientem aliquid ſsubſstantiale ipſsius diſspoſsitionis, vel accidentale; aut expreſsſsam, vel tacitam.
51 Repetitionis inducendæ, vel non inducendæ diſsputationem, totam coniecturalem eſsſse, & præſsumptam.
52 Sic, vt coniecturæ in hac materia fallaciſsſsimæ eſsſse poſsſsìnt, cùm non ſsolum diuerſsi in varias, & diuerſsas trahantur ſsententias, ſsed etiam ijdem ſsibi non conſstent.
53 Idcirco, quamuis expreſsſsum dici ſsoleat, ac etiam euidenter: & clare apparere id, quod ex coniecturis apparet, et ſsi verbis expreſsſsum non fuerit.
54 Et ſspecialiter prouiſsum dicatur, quod ex mente, aut intentione diſsponentis apparet per coniecturas.
55 Voluntatémque ex coniecturis collectam, expreſsſsam voluntatem dici, cenſsuerint quamplures Authores.
56 Tamen, quia in coniecturanda, atque interpretanda defuncti voluntate ſsæpè decipimur.
57 Et mentem defuncti iudicare difficillimum eſst.
58 Quia interpretatio voluntatis teſstatoris plena periculi eſst, & perſsæpè in illius cognitione errare ſsolemus.
59 Et ambulare dicimur in tenebris, cum agimus de interpretanda mente teſstatoris, cum quo loquuti non ſsumus, & qui non poteſst modò mentem ſsuam aperire.
60 Ac denique de mente hominis nullum certum eſst teſtimoniũtestimonium, quia ſsoli Deo nota eſst, ideo magis inhærendum verbis certis, quàm menti imaginaria, & non certæ.
61 Et quoties voluntas testatoris expreſsſsa non fuerit, aut clara; incerta potius, & obſscura, atque ex con|
p. 18
iecturis colligenda, cautiſsſsime agendum eſst; vt plura attendantur, quæ, vt interpretatio congrua dicatur, neceſsſsaria ſsunt, & pleniſsſsimè adnotata, remiſsſsiuè.
62 Coniecturæ ex teſstamento reſsultantis matèria, & qualiter, quóve probationis genere illa probari debeat, latè & vtiliter explicata, remiſsſsiuè.
63 Coniecturæ illæ dumtaxat attendi debent in interpretanda defuncti voluntate, quæ neceſsſsariæ, aut valde probabiles ſsint, aut concludentes.
64 Et quæ colligantur ex dictis, & diſspoſsitis per teſstatorem.
65 Fœminas propter maſsculos remotiores, ex coniecturis, non aliter excluſsas cenſsendas eſsſse, quàm ſsi coniecturæ indubitatæ fuerint, vel tam euidentiſsſsimæ, vt ſsalua mente teſstantis ab eis recedi non poſsſsit.
66 Vel niſsi euidenter, aut clarè constet de teſstatoris voluntate.
67 Aut verba expreſsſsiſsſsima ſsint: & vide infrà, num. 159. & 160.
68 Repetitionem, aut reſstrictionem maſsculinitatis, legitimitatis, aut aliarum qualitatum præcedentium, totam pendere à voluntate teſstatoris.
69 Idcirco, cum expreſsſsa, aut clara, ſsiue etiam præſsumpta fuerit voluntas teſstatoris, qualitates præcedentes repetere volentis, aut reſstringere, fœminas proximiores propter maſsculos remotiores excludere, vel non excludere; illa omnino, & præcisè obſseruanda eſst.
70 Repetitio qualitatum, vel conditionum fit, vel non fit ex præſsumpta mente diſsponentis, ac etiam impeditur, vbi aliàs de iure fieri deberet, ſsi conſstat de tacita mente diſsponentis.
71 Fœminas propter maſsculos remotiores, excludi ex voluntate expreſsſsa teſstatoris, vt in exemplo, quod adducit Molina, hoc numero præcitatus.
72 Inſstitutor maioratus, qui per viam regulæ generalis, qualitatem maſsculinitatis in Maioratu appoſsuerit, licet in quibuſsdam gradibus, aut vocationibus eam omiſserit, perpetuò eam repetere voluiſsſse credendus eſst.
73 Et in hoc caſsu ad excluſsionem fœminarum, includi maſsculos, etiam remotiores, non ex vi repetitiua, ſsed potius comprehenſsiua contra Molinam defendit Author.
74 Expreſsſsum dicitur, quod ex præcedentibus, ſsiue ſsequentibus verbis, errore, aut obliuione diſsponentis, apparet fuiſsſse omiſsſsum.
75 Expreſsſsum dicitur, quod ex proœmio, ſsìue præfatione diſspoſsitionis colligitur, quæ præſstat lumen, ac intellectum ipſsi diſspoſsitioni, & inducit cauſsam, & rationem finalem ipſsius.
76 Inſstitutor Maioratus, qui eiuſsdem inſstitutione profitetur, ſse Maioratum inſstituere ea ratione, vt bona perpetuò in agnatione conſseruentur, ex hoc ſsolum, fœminas propter maſsculos remotiores excludere, & qualitatem maſsculinitatis repetere voluiſsſse videtur.
77 Fideicommiſsſsum, an, & quando inducatur, ſsiue amplietur agnationis conſseruandæ ratione expreſsſsa: item conſseruandæ agnationis ratio, quando dicatur expreſsſsa, & quando tacita, pleniſsſsimè tractatum remiſsſsiuè; & ibidem de aliis multis, quæ in hac materia vtiliſsſsima ſsunt, & Hiſspanorum Maioratibus quotidie applicari poſsſsunt.
78 Maioratus inſstitutor, ſsi maſsculos ſsimpliciter, & abſsolutè vocauerit, nec de fœmina in aliqua parte diſspoſsitionis meminerit, quamuis rationem conſseruandæ agnationis non expreſsſserit, ex hoc ſsolum agnationem conſseruare voluiſsſse videtur, fœmináſsque propter maſsculos remotiores excludere, & num. ſseqq.
79 Verbum, maſsculos, ſsui natura, abſsque vlla ratione conſseruandæ agnationis expreſsſsa, vel ſsubintellecta, excluſsiuum eſst fœminarum.
80 Maſsculinitatis expreſsſsionem, præbere coniecturam, vt proſspectum ſsit agnationi.
81 Textus in §. cæterum, Inſstitut. de legitima agnatorum ſsucceſsſsione, ſsubtiliter ponderatus per Authorem.
82 Cognati iure ciuili non admittebantur ad hæreditatem, ſsed à Prætore tertio ordine per bonorum poſsſseſsſsionem vocabantur.
83 Maſsculinitatis qualitas reiterata, aut in pluribus ſsubſstitutionibus repetita, oſstendit indubitanter, agnationi fuiſsſse proſspectum.
84 Maioratus inſstitutor, ſsi relictis propriis filiabus, filios maſsculos ad ſsucceſsſsionem eiuſsdem inuitauit, inuicémque & eos ſsubſstituit, aut (quod indubitatum erit) ſsi ad vocationem agnatorum etiam collateralium proceſsſsit, & eaſsdem filias reliquerit, agnationem conſseruare voluiſsſse, fœminas propter maſsculos remotiores in perpetuum excluſsiſsſse videbitur.
85 Conditionem ſsi ſsine liberis, verificari tantum in maſsculis, quando teſstator propriam filiam excluſsit, & maſsculos tantum hæredes inſstituit, ex magis communi, & recepta ſsententia.
86 Et pro ea multùm vrgere, aut verè concludere fundamenta nonnulla, quæ adducit Menochius, hoc numero præcitatus, qui etiam eruditè, & ſsubtiliter omnibus ſsatisfacit, quæ in contrariam excitari; aut moueri poſsſsunt.
87 Velaſsquez de Auendaño confutatus ab Authore.
88 Maioratus inſstitutor, qui relictis propriis filiabus, maſsculos tantum ad ſsucceſsſsionem inuitauit, nulla alia ratione id feciſsſse dici poteſst, quam vt agnationem conſseruaret.
89 Ratio ſsubintellecta, pro expreſsſsa habetur, quæ vnica imaginari potest in teſstamento.
90 Agnationis conſseruandæ rationem, expreſsſsam cenſseri, tamet ſsi in diſspoſsitione non exprimatur, vbi ea ſsola, & non alia reddi poteſst ratio.
91 Velaſsquez de Auendaño, ſsi Menochium, & alios recentiores prælegiſsſset, fortaſsſsis à ſsententia, quam defendit Author, non receſsſsiſsſset.
92 Teſstator ſsubſstituens filio ſsuo decedenti ſsine filiis maſsculis, fratres, & ipſsorum filios maſsculos excluſsa filia, id videtur feciſsſse ratione conſseruandæ agnationis, nec excluſsio fœminæ, & maſsculinitatis qualitas expreſsſsa, propter aliud videtur appoſsita.
93 Quartum notabile, & omnino neceſsſsarium pro regula, aut generali doctrina huius materiæ proponitur.
94 Repetitionem omnem tacitam, procedere, aut ratione copulæ, vel coniunctionis, quia ſsunt plura legata copulata, vel per dictionem, &, vel, item, & ſsimiles alias dictiones coniunctiuas, vel connexiuas; vel quia reguntur ab eodem verbo, & determinantur ab eodem acta verbi determinantis, aut regentis totam orationem; aut per identitatem rationis, quando ſsabeſst ratio repetendi antecedentia in ſsequentibus; & ſsic in ſsumma totam hanc materiam explicauit Baldus, in conſsilio 153. Quidam teſstator, lib. 5.
95 Vbi magiſstraliter, & doctè conſstituit, tres cauſsas eſsſse tacitam repetitionem inducentes, videlicet Copulam, Identitatem orationis, & Identitatem rationis: è conuerſso, tres eſsſse cauſsas repetitionis excluſsiuas; videlicet, Aduerſsatiuam, vt quia eſst ibi dictio ſsed, vel ſsecus, & ſsimiles; Diuerſsitatem, ſsiue ſseparationem orationis, & temporum; & Diuerſsitatem, ſsine aduerſsationem rationis.
96 Nam habentia inter ſse aduerſsatiuam rationem, non habent ad inuicem tacitam repetitionem.
97 Et ad hæc in effectu reduci debere infinita; quæ, licèt diuerſsis modis, & in variis, & multis locis adnotarunt Scribentes in hac materia, verè illa à doctrina ſsuperiori fundamentum ſsumunt.
98 Ruini reſsolutiones in conſsiliis nonnullis quæ hoc numero præcitantur, nouæ non ſsunt, nec ipſsi tribuendæ, vt nonnulli Scribentes crediderunt; imo |
p. 19
ex prima parte diſstinctionis Baldi deducuntur apertè.
99 Abbatis, & Ananiæ ſsententias contrarias, vt concordarent, permulta quidem ſscripſsiſsſse, atque excogitaſsſse Authores infinitos, quorum infra mentio fiet, verè tamen, nonnulla eorum, vel falſsa eſsſse; aut ſsi vera, non perfectè, nec abſsolutè intellecta, ſsiue omnes caſsus non continentia, vel ſsæpe inuoluta, & aliis contraria omninò.
100 Ananiæ ſsententiam, Abbatis opinioni contrariam, regulariter veriorem eſsſse, exceptis caſsibus quibuſsdam cum Molina, & aliis: & ſsuprà, num. 45.
101 Ad rationes adductas ſsuprà, pro Abbate, ex num. 10. vſsque ad num. 15. concludentes, & veræ ſsolutiones aſsſsignatæ, & num. ſseqq.
102 Deſscendentium, filiorum, aut liberorum nomen, fœminas, ſsicut maſsculos comprehendit.
103 Repetitæ qualitatis regula, procedit in fauorabilibus, non autem in odioſsis.
104 Per repetitionem qualitatis, vbi fit differentia inter maſsculos, & fœminas, aut fœmina excluditur, materia odioſsia dicitur.
105 Repetita qualitas nunquam cenſsetur, quando ex repetitione inducitur aliquid contra ius commune.
106 Subſstitutio debet regulari ſsecundum inſstitutionem, quoad partes inſstitutionis, & ſsubſstitutionis; ſsecùs eſst in alia qualitate extrinſseca.
107 Decium in hac materia breuiter, ſsubſstantialiter tamen, & vtiliter loquutum: & eiuſsdem Authoris conſs. 599. per totum, in propoſsito commendatur.
108 Ad argumentum in fauorem Abbatis propoſsitum ſsupra num. 15. plures ſsolutiones aſsſsignatæ, remiſsſsiuè.
109 Vulgatum Doctorum aſsſsumptum ex l. ſsi viua matre, C. de bonis maternis, deductum, & ſsuprà num. 16. pro Abbate adductum, fundari in præsumpta teſstatoris voluntate, qua ex identitate rationis deducitur.
110 Sed in quæſstione agitata ſsuprà, ex num. 7. voluntatem ceſsſsare; imò in contrarium videri exiſstere, & verba deficere: idcirco illius legis rationem, in fauorem Abbatis non vrgere; provt hoc numero adnotatur.
111 Pelaez à Mieres deceptum in allegatione leg. Iulius Paulus, 80. ff. de conditionibus & demonſstrationibus, & illum textum (vtcunque ſsit) probare contrarium eius, ad quod expenditur, nouè & verè adnotatum per Authorem.
112 Leg. cum ſseruus, 81. ff. de condit. & demonſstrat. vera ratio redditur, & num. ſsequentibus, vbi oſstenditur, rationem eius non militare in quæſstione, de qua ſsuprà, ex n. 7. cum ſseqq. imo diuerſsam, aut contrariam eſsſse.
113 Teſstatorem inutiliter diſsponere voluiſsſse, aut inutile legatum facere velle, credendum non eſst.
114 Mutaſsſse voluntatem ſsuam teſstatorem præſsumi non debere, optimè declaratum; & ad argumentum pro Abbate adductum ſsuprà, num. 18. optimè ſsatisfactum.
115 L. Caio, ff. de alimentis, & cibariis legatis, quam adducit Mieres in fauorem Abbatis, verè nihil probare, aut ſsaltem eiuſsdem rationem diuerſsam eſsſse, nec caſsui noſstro conducibilem, & num. ſseq.
116 Legatum, an, & quando cum eiſsdem conditionibus tranſslatum præſsumatur, pleniſsſsimè actum remiſsſsiuè.
117 Conditio appoſsita in testamento, regulariter in codicillis repetita præſsumitur.
118 Codicilli trahuntur ad mentem teſstamenti.
119 Teſstator in codicillis non cenſsetur receſsſsiſsſse à voluntate, & diſspoſsitione facta in testamento.
120 Legem, ſsi tibi, cum lege ſsequenti, ff. de adimendis legatis, (quam pro Abbate ponderauit Mieres) nullo modo induci poſsſse pro illo; contra illum verò poſsſse, nec etiam pro Anania aliquid probare, & num. ſseqq.
121 Legatum tranſslatum ab ipſso teſstatore de eadem perſsona in eandem perſsonam, non transferri cum eadem conditione, & onere.
122 Legata ab inſstituto relicta, præſsumi repetita à ſsubſstituto, & de hoc accuratè, & diligenter actum per Menochium.
123 Legem, cum pater, &. ab inſstituto, ff. de legatis 2. opinionem Abbatis non probare, nouè adnotatum per Authorem.
124 Lex, quæ ſstatuit, legata ab inſstituto, eſsſse repetita in ſsubſstituto, eſst fundata in ſsola coniecturata mente teſstatoris, quam ob æquitatem quandam eiuſsmodi fuiſsſse, lex conjicit.
125 Repetitionem legati fuiſsſse à lege introductam, ne testator fruſstra legaſsſse videatur.
126 Conditio, vel qualitas poſsita in clauſsula ſseparata à præcedentibus, aut ſsequentibus, ex præſsumpta mente teſstatoris, an, & quando referatur ad omnia, vel ad vnum tantum, vel ad aliqua ex præcedentibus, vel ſsequentibus; quod certa regula diffiniri non poſsſsit, à multis tamen plenè, & diuerſsimode tractatum, provt hoc numero oſstenditur remiſsſsiuè.
127 Legem 3. §. filius, ff. de liberis & poſsthumis, & quæ ad explicationem eius textus à Doctoribus adnotantur, Ananiæ opinioni nihil obſstare.
128 Agnationis conſseruandæ rationem attendendam non eſsſse, niſsi in gradibus, aut perſsonis, in quibus expreſsſsa est; idcirco conſseruationem agnationis, maſsculorum incluſsionem, & fœminarum excluſsionem reſstringendam eſsſse ad gradus, & perſsonas expreſsſsas, & ſspecificatas, nec ad alias perſsonas extendendam eſsſset quod intellige, vt declaratur infrà, ex num. 136. cum ſseqq.
129 Limitata cauſsa limitatum producit effectum, tam in diſspoſsitionibus testatorum, quàm in aliis caſsibus, idque nonnullis exornatum, & declaratum, remiſsſsiuè.
130 Pelaez à Mieres adnotatio quædam in hac materia, probata per Authorem, atque ex his, quæ ſscribit Menochius, remiſsſsiuè confirmata.
131 Bepetitionem qualitatum præcedentium, non admitti, vbi qualibet ſsubſstitutio, præcedens & ſsubſsequens ſsunt adinuicem ſseparatæ, & in diuerſsis capitulis, aut clauſsulis poſsitæ, & perfecta oratione determinatæ.
132 Etiamſsi adſsint dictiones repetitionem ſsignificantes, cum tunc stent potius continuatiuè, quàm repetitiuè.
133 Nec aliqua repetitione indigeat clauſsula continens rationem ſsiue orationem perfectam.
134 Idque maximè procedere, vbi adeſst perſsonarum diuerſsitas: intelligendo tamen provt declaratur infrà, num. 138. & ſseqq.
135 Abbatis ſsententiam in conſs. 36. n. 3. lib. 1. (de qua hucuſsque actum eſst) procedere poſsſse ex voluntate teſstatoris, rationis identitate, agnationis conſeruãdæconſeruandæ ratione expreſsſsa in diſspoſsitione, vel ſsubintellecta, ex nõnullisnonnullis cauſsis, rationibus, & dictionibus, probatiſsſsimisque, & neceſsſsariis, aut concludentibus coniecturis; ex quibus elici poſsſsit apertè, aut colligere neceſsſsarium ſsit, agnationem conſseruare, qualitates repetere, aut præcedentia ſsequentibus ineſsſse, teſtatorẽtestatorem voluiſsſse.
136 Qualitatem maſsculinitatis, legitimitatis, aut aliam ſsimilem poſsitam in prima diſspoſsitione, repetitam cenſseri in ſsecunda, & vlterioribus, quando adeſst præsũptapræsumpta, & coniecturata mens, ac volũtasvoluntas teſstatoris.
137 Es quando militat eadem ratio.
138 Repetitionem qualitatum præcedentium, ex identitate rationis, coniecturata, & veriſsimili mente teſstatoris, dictionum natura, & aliis probatiſsſsimis coniecturis. fieri debere ad ſsequentes gradus, aut ſsubſstitutiones, ètiamſsi ſsimus in diuerſsis, aut ſseparatis orationibus, & in diuerſsis perſsonis.
139 Et ad hoc inter alia, Tiberij Deciani nonnulla conſsilia ponderata.
140 Sfortia Oddo laudatur, & conſsilium eiuſsdem in propoſsito ponderatur.
p. 20
141 Burgos de Pace, eruditè, & meliùs, quàm ex relatione aliorum haberi poterit, ſsi originaliter non legatur, materiam huius capitis tractaſsſse, & de contrarietate Abbatis, & Ananiæ, plena manu egiſsſse.
142 Ludouicum Molinam, deceptum apertè, allegando prædictum Authorem in fauorem Abbatis; cùm potiùs ille Ananiæ ſsententiam conſstanter defendat, & ad conſsilium Abbati, multas ſsolutiones aſsſsignet.
143 Maioratus, quoties à fœmina proceſsſsit, nunquam in caſsu dubij iudicandum fore, fœminas propter maſsculos remotiores ab eius ſsucceſsſsione excluſsas, etſsi verbis vtatur, quæ ad maſsculos referri ſsoleant.
144 Et de hac re ponderatum per Authorem, & commendatum optimum conſsilium Rolandi 76. ex num. 9. lib. 3.
145 Secus tamen dicendum eſsſse, vbi de contraria voluntate teſstatoris in contrarium conſstare poſsſsit.
146 Petrum de Peralta, rectè improbatum à Mieres in propoſsito huius materiæ, remiſsſsiuè.
147 Maioratus, cùm à viro, & fœmina ſsimul inſstitutus fuit, vtrum fœmina propter maſsculos remotiores cenſseri debeat excluſsa: vbi Authorum huius regni contrarietas proponitur, & Molinæ opinio magis probatur.
148 In diſspoſsitione facta per maſsculum, & fœminam, ſsi mentio fiat de filiis, & deſscendentibus, veriſsimile est eos intellexiſsſse de deſscendentibus vtriuſsque ſsexus: quoniam ſsicut maſsculus ſsexum maſsculinum dilexit, ita fœmina ſsuum fœmininum ſsexum pariter dilexiſsſse præſsumitur.
149 Maioratus, cum inſstituitur à marito, & vxore ſsimul, & adjicitur, quòd ſsuccedat propinquior conſsanguineus eorum, aut quod ſsuccedat vnus conſsanguineus ex parte vxoris, & alius ex parte viri, qualiter ſsuccedi debeat: & de aliis ſsimilibus, remiſsſsiuè.
150 Caſsus conſsideratur per Authorem, in quo fœmina Maioratum inſstituens, cenſsetur velle agnationem conſseruare, & fœminas propter maſsculos etiam remotiores excludere, & num. ſseqq.
151 Fœmina deſscendentes agnatos habere non poteſst.
152 Fœmina dicitur finis lineæ maſsculinæ, & principium fœminina.
153 Caſsus conſsiderati per Authorem exemplum.
154 Fœmina eſst finis agnationis, & principium & origo cognationis.
155 Fœmina agnatos tranſsuerſsales habet.
156 Fœmina in perpetua maſsculorum vocatione, quoties agnatos tranſsuerſsales, vel aliquos eorum ad ſsucceſsſsionem Maioratus inuitauit, cenſsetur agnationem ſsui patris conſseruare voluiſsſse.
157 Aluaradum, Ioannem Guttierrez, Velaſsquez de Auendaño, Iacobum Mandellum de Alba, & Antonium Theſsaurum, latiſsſsimè tractaſsſse materiam huius capitis; & in effectu acceſsſsiſsſse omnes Ananiæ opinioni contra Abbatem, provt hoc numero adnotatur.
158 Pelaez à Mieres, ſscripſsiſsſse latiſsſsimè materiam huius capitis, & omnino legendum eſsſse.
159 Fœminæ regulariter ſsuccedunt in quocumque Maioratu, & in Regno, & Ducatu, ſsicut maſsculi; dummodo non adſsint maſsculi in eodem gradu, licèt ætate minores; & ſsi ſsint in proximiori gradu, excludunt maſsculum remotiorem, vbicunque apertiſsſsimè, aut euidentiſsſsimè non repelluntur: & vide ſsuprà, n. 65. cum ſseqq.
160 Et ad hœc reduci debere infinita, quæ adnotata ſsunt per Authores innumeros, qui de ſsucceſsſsione fœminarum tractarunt.
161 Pelaez à Mieres, rectè ſse habuiſsſse in reſsolutione contrarietatis Abbatis, & Ananiæ, quamuis in allegatione iurium, & Authorum, confusè verſsatus ſsit.
162 Vbertini Zuchardi concordia in hac materia adducitur, & per Authorem probatur, & numeris ſsequentibus.
163 Sfortiæ Oddi, & Ioannis Vincentij Hondedei reſsolutiones in hac materia notandas.
164 Zuchardi diſstinctio, aut concordia declaratur.
165 Et Franciſsci Burſsati conſsilium in propoſsito, rectè ponderatur per Authorem.
166 Alexandri Trentacinquij diſstinctio in hac materia refertur, & per Authorem probatur.
167 Marcum Antonium Peregrinum. de materia huius capitis, & repetitione inducenda, ſsiue non; plena manu ſscripſsiſsſse, & omnino legendum eſsſse, & num. ſsequenti in fine.
168 Marci Antonij Peregrini diſstinctio probatur.
169 Alexandrum Trentacinquium de materia huius capitis, & repetitione inducenda, vel non; plena manu ſscribere, atque ex propoſsito videndum eſsſse.
170 Pleniſsſsimè etiam ſscripſsiſsſse Hieronymum Zanchum, & Ioannem Garciam, provt hoc numero referuntur.
171 Simonem de Praœtis, materiam huius capitis pleniſsſsima manu tractaſsſse, & de dictionibus, cauſsis, & rationibus, propter quas repetitio induci, aut reſstringi debeat, ex propoſsito egiſsſsi: ac in effectu circa contrarietatem Abbatis, & Ananiæ, multas concordias adduxiſsſse, & inter alias eam probaſsſse, quam cum Molina ſsæpe veriorem diximus num. præced.
172 Alexandrum Raudenſsem in propoſsito huius capitis, latè ſscripſsiſsſse, & multa ſscitu, & notatu digna tradidiſsſse in hac materia: ac denique probaſsſse magis ſsententiam Ananiæ, intelligendo eam iuxta communem concordiam ſsuperius adductam.
173 Fœmina etiam deſscendentes, excluſsæ cenſsentur in 14. caſsibus, quos congeſsſsit in vnum Alexander Raudenſsis, in reſsponſso 36. ex num. 150. cum multis ſseqq. lib. 1.
174 Maſsculinitatis qualitatem, cenſseri repetitam, vel non, ex multis coniecturis, quas conceſsſsit Raudenſsis, vbi ſsuprà.
175 Achillem Pedrocham, latiſsſsimè, atque ex propoſsito ſscripſsiſsſse de hac materia, & multa cumulaſsſse non inutiliter, in conſs. 5. per tot. & conſs. 12. per tot. lib. 1.
176 Franciſsci Manticæ, viri equidem eruditiſsſsimi, in propoſsito huius capitis reſsolutiones adducuntur, remiſsſsiuè.
177 Franciſsci Manticæ, aduerſsus communem concordiam Abbatis, & Ananiæ obſstaculum expenditur, ad quod Recentiorum omnium ſscribentium nullus animaduertit; & nouiter, verè tamen, & concludenter ab Authore diluitur.
178 Agnatio tunc cenſsetur & intenditur conſseruari, quando fœmina ſsemper excluditur, & nullo caſsu admittitur; ſsecus tamen, vbi in aliqua parte diſspoſsitionis vocatur fœmina.
179 Iacobus Menochius laudatur, & lectura eiuſsdem in propoſsito huius capitis commendatur.
180 Iacobum Menochium, de dictionibus, cauſsis, aut rationibus, ex quibus repetitio inducitur, ſsiue excluditur, & de materia huius capitis, pleniſsſsima manu ſscripſsiſsſse: idcirco ad eum confugiendum eſsſse, cum occaſsio ſse ob tulerit.
181 Maſsculinitatis qualitas, poſsita in primo teſstamento, an, & quando cenſseatur repetita in ſsecundo, remiſsſsiuè.
182 Gerardum Mazolum, eruditè loquutum in hac materia, & conſsilium quintum eiuſsdem Authoris, à num. 5. vſsque ad num. 60. commendatum per Authorem.
183 Tiberium Decianum eruditè (vt ſsolet) materiam huius capitis tractaſsſse: provt hoc numero adnotatur, vbi eiuſsdem ſsententia, circa Abbatem, & Ananiam proponitur, & in effectu omnia conſsilia recenſsentur in vnum quæ de hac re præfatus Author ſscripſsit.
184 Hyppolit. Riminald. multis in locis, atque eruditè multùm, materiam hanc pertractaſsſse, eúmque à primo, vſsque ad ſseptimum conſsiliorum volum. cùm |
p. 21
Author euoluerit, & non abſsque conſsideratione prælegerit, nullum fere in propoſsito huius capitis ſscriptum verbum omiſsit, quod non inſspiceret; & omnia, quæ prædictus Author ſscripſsit conſsilia, in vnum congeſsſsit, vt ea recenſseret hoc loco, provt per totum numerum ſsuo ordine recenſsentur.
185 Blaſsij Flores Diaz de Mena generalem reſsolutionem in hac materia, rectè procedere, & conuenire his; quæ numeris præcedentibus ſsunt adnotata.

FOeminæ primogenitæ, qualiter ad maioratus ſsucceſs

*ſsionem admittantur, vel non; propter maſsculos eiuſsdem lineæ, & gradus, aut etiam remotioris, quando excludantur: agnationis conſseruandæ rationem, ex quibus videantur maioratuum inſstitutores habuiſsſse, maſsculorum vocatio, quando in hominum. diſspoſsitionibus cenſseatur facta agnationis conſseruandæ, aut prælationis inducendæ gratia: qualitas maſsculinitatis in certis gradibus, ſsubſstitutionibus, aut perſsonis expreſsſsa, an, & quando in aliis repetita cenſseri debeat, vel non: qualitas, vel conditio adiecta præcedentibus, quando dicatur, vel præſsumatur repetita in ſsequentibus: qualitatùqualitatum præcedentiũpræcedentium repetitio, ex quibus cauſsis, aut dictionibus vel rationibus induci, aut ceſsſsare debeat, frequenter dubitari contingit. Et ſsane præfatæ omnes quæſstiones, ſsunt adeo

* vtiles, & in caſsibus quotidie occurrentibus neceſsſsariæ, vt nullæ in palatiis frequentiores, aut praxi magis aſsſsiduæ, & quotidianæ ſsint. Sed quia plenè, & diffusè in mille locis, & ab infinitis tractantur; ego in hoc præcipuè elaborabo hic, vt ſsubleuare poſsſsim Lectorem, ne alibi quærendi neceſsſsitate adſstringatur, cum occaſsio ſse offeret, & authoritates Scriptorum, in quibus terminis loquantur, aut intelligi debeant, declarem; variáſsque eorundem ſsententias in vnum congeſstas, in medium proferam; ac demum non ab aliis dicta tranſscribendo, ſsed illa tantum breuiter recenſsendo, illorúmque dictis nonnulla, cùm neceſsſse fuerit, adjiciendo, ſsiue adnotando, ſsententiam meam interponam: contentus in præfatis quæſstionibus, Doctorum confuſsionem, & mentem aliquantiſsper ſsubordinaſsſse, longiùſsque in aliis diſscuſsſsiſsſse: ſsic enim in futurum eueniet, vt in cauſsis contingentibus, facti ſspecie attentè perſspecta, voluntate teſstatoris maturè coniecturata, & verbis diſspoſsitionis rectè perpenſsis, quid ſsibi verius videatur, pro qualitate, & circunſstantia rerum poſsſsit vnuſsquiſsque diiudicare facilius.

Et vt prædicta attingam, in primis conſstituo, poſst in

*finitos alios, (qui ab inferioribus præcitantur) quæſstiones omnes prædictas tractaſsſse quamplures, inter quos tractarunt Bartolus, Paulus, Alexander, Socinus vterque, Iaſson, Decius, Imola, Corneus, Pariſsius, Cumanus, Fulgosius, Romanus, Rolandus, Gratus, Gozadinus, Antonius Rubeus, Albertus Brunus, Franciſscus Piſscina, Craueta, Riminaldus Senior, Matheſsilanus, Ruinus, Siluanus, Celſsus, Alciatus, Ioannes Le Cirier, Marzarius, Tiraquellus, Petrus de Peralta, Antonius Gomez, Pinellus, & Couar in multis locis congeſstis in vnum & multoties repetitis per Molinam, cuius ſstatim ſspecificam mentionem faciam: & vltra prædictos, ſscripſserunt etiam latiſsſsimè de hac materia, & alij plures, quos in diſscurſsu huius capitis maximè infrà ex num. 141. referam, Burgos de Paz, Pelaez à Mieres, Aluaradus, Caldas Pereira, Ioannes Guttierrez, Ioannes Garſsia, Velaſsquez de Auendaño, Franciſscus Mantica, Simon de Prætis. Iacobus Mandellus de Alba, Ioannes Cephalus Vbertinus, Zuchardus, Hieronymus Zanchus, Iacobus Menochius, Gerardus Mazolus, Hieronymus Gabriel, Marius Anguiſsſsola, Tiberius Decianus, Hyppolitus Riminaldus, Sfortia Oddus, Petrus Surdus, Antonius Theſsaurus, Alexander Raudenſsis, Alexander Trentacinquius, Marcus Antonius Eugenius, Marcus Antonius Peregrinus, Ioannes Vincentius Hondedeus, & Achilles Pedrocha, quos (vt dixi) mox ſsuo ordine præcitabo.

Poſst antiquiores verò, ſsecundo loco Antonium Ga

*brielem referendum duxi, eo quod is Author, de prædictis congeſsſsit multa, & quidem originaliter legendus eſst, non enim ſsola aliorum relatione deguſstari poterit, communium concluſs. lib. 6. de verborum ſsignificatione concluſs. 6. & 7. & tit. de ſstatutis, concluſs. 6. & lib. 3. tit. de teſstamentis, concluſs. 10. per totam.

Tertio loco, de prædictis eleganter & vtiliter loqui

*tur Modern, in conſsuet. Pariſs. tit. 1. de materia feudali. §. 16. per totum, & §. 37. gloſs. 1. vbi de ſsucceſsſsione fæminarum cum maſsculis, in pari, vel remotiori gradu; & de dictionibus inducentibus, aut excludentibus tacitam repetitionem, multa dixit neceſsſsaria, & notatu digna.

Quarto loco, latè, & eruditè quidem, atque diſstinctè,

* quæſstiones omnes ſsuperiùs propoſsitas proſsequutus eſst Ludouic. Molina, ſsupremi conſsilij regij olim meritiſsſsimus, & eruditiſsſsimus Senator, de Hiſspanorum primogeniis, lib. 3. cap. 4. per totum, & cap. 5. per totum. vbi, quæ in variis locis diſsperſsa erant, nec diſstinctè compoſsita, in vnum congeſsſsit, & omnia ferè vſsque ad ſsua tempora in propoſsito ſscripta, longa ſserie, & diſstincta manu Hiſspanorum maioratibus applicauit; ideò cùm occaſsio ſse offert, ad eum omnes, tanquam ad fontem, ſseu initium huius explanationis confugiunt: & quamuis (vt antea dixi) latiſsſsimè ipſse, & ſsingulariter de his omnibus ſscripſserit, ac poſst eum infiniti etiam alij, tam exteri, quàm Hiſspani ſsuperuenerint, qui etiam latiſsſsimè ſscripſserunt; nihilominus tamen, adeò variæ ſsunt hominum. ſsententiæ, & iudicia, vt hinc inde diffendentibus Authoribus, aut non apertè & diſstinctè loquentibus, ſsiue non omnino conuenientibus opinionibus diuiſsis, ad eorum reſsolutiones nunc animaduertere, & pleniùs quæ ad hæc ſspectant attingere, neceſsſsarium fuerit; & pro nunc maximè ad ea, quæ dicto cap. 5. per Molinam traduntur, & aliis omiſsſsis, quæ perfectè explicantur per dictum Authorem, nec maiori declaratione indigent; ab his incipiam, quæ ex num. 56. cum ſseqq. annotauit ipſse Molina, quo loco ad explicationem conſultationúconsultationum Abbatis, & Ananiæ (quas inuicèinuicem inter ſse pugnare omnes contendunt) quærit Molina, Vtrùm qualitas

* maſsculinitatis in vno gradu, vel ſsubſstitutione, aut parte teſstamenti appoſsita, in alteris repetita eſsſse cenſseri debeat? Quod quærunt etiam, & diluunt infiniti alij Authores, quorum lectura mature, & attentè percepta in hac quæſstione eum ordinem ſseruare neceſsſsarium crediderim, vt Authorum omnium ſsententias referam, veriores autem & iure, & ratione comprobem; omnes enim in propoſsito Scribentes, tam huius regni, quàm

* exteri, etiam recentiores quamplures, paucis legibus, & rationibus contenti ſsunt, nec ad ea reſspondent, quæ in contrariam partem vrgere videntur.

Primò igitur conſstituit Molina dict. num. 56. in princ.

* Abbatem in conſs. 36. num. 3. lib. 1. & cum eo infinitos alios ibidem relatos, & referendos infrà, in ea fuiſsſse ſsententia, vt exiſstimauerint quòd ſsi in primis vocationibus, aut ſsubſstitutionibus, maioratus inſstitutor ad eius ſsucceſsſsionem inuitauerit ſsemper filios, ac deſscendentes maſsculos: quamuis in ſsequentibus ſsubſstitutionibus vocet filios, vel deſscendentes abſsque adiectione huius verbi maſsculos, hæc maſsculinitatis qualitas repetita cenſseri debeat. Ad quod probandum, vno ſsolo fundamento, ſsiue ratione vna tantum mouetur Abbas (ſsi originaliter legatur) dicto conſs. 36. num. 3. verſs. nec obſstat dicatur.

* quam repetunt ferè omnes referendi infrà, videlicet, quòd præcedentia declarant, ſsiue determinant ſsequentia, & è contra; per textum in l. finali, §. cui dulcia, ff. de vino, tritico, & oleo legato, l. Titia, §. Titia, & l. vlt. ff. de verbor. obligat. Mantica de coniecturis vltim. volunt. lib. 6. tit. 13. num. 3. & 4. & vna pars teſstamenti aliam de

*clarat: & inde ſsi verbum aliquod dubium ſsit, aut obſs. eurum, eo modo intelligi debet, ſsecundum quem reperitur in alia parte teſstamenti: l. qui filiabus, l. ſsi ſseruus plurium, §. vlt. ff. de legatis 1. l. quæſsitum, §. Papinianus quoque, ff. de fundo instructo, l. ſsi frater, l. quamuis, C. de fideicommiſsſsis, cum aliis adductis per Manticam loco ci|

p. 22

tato ſsuprà, num. 5. Simonem de Prætis de interpret. vlt. volunt. lib. 2. interpret. 3. dubit. 1. ſsolut. 3. num. 64. & quatuor ſseqq. fol. mihi 241. & voluntas teſstatoris in ſsubſstitu

*tionibus talis eſsſse præſsumitur, qualis fuit in inſstitutionibus: vnde ſsequens ſsubſstitutio debet regulari, & intelligi ſsecundum qualitatem prioris: l. Titia Seio, §. Seia libertis, ff. de legatis 2. l. 1. C. de impuberum & aliis ſsubſstitutionibus, in illis verbis: Verum eſst non alias partes teſstatorem ſsubſstitutioni tacitè inſseruiſsſse, quàm quæ manifeſstè

* in inſstitutione expreſsſsæ ſsunt. Quia vnus gradus ſsubſstitutionis alium declarat: l. qui liberis, §. vltimo, ff. de vulgari & pup. ſsubſstit. & ordo datus inter primò nomina

*tos, ſsernari debet inter reliquos ſsubſstitutos, Curtius Senior, latiùs fundans in conſs. 51. num. 11. cum ſseqq. lib. 1. Ioannes Guttierrez in conſs. 13. num. 10. & ad hæc reducuntur in effectu omnia fundamenta, quæ pro hac parte expenduntur ab his, qui ſsententiam Abbatis tuentur, cum qua ſsimpliciter tranſsit Marcus Antonius Eugenius in conſs. 12. num. 38. lib. 1.

Sed & aliæ rationes videntur pro hac parte adduci poſsſse, inter quas non mediocriter vrget, in primis, quòd in fœminis vlterioribus, ſsiue alterius lineæ, non ſsolum eadem excluſsionis ratio, imò fortior etiam eſsſse videtur;

* nam qui fœminas proximiores excluſsit, vlteriores etiam excludere velle, multo magis credendum eſst, ex ratione l. ſsi viua matre, C. de bonis maternis, ibi: Nam licet hoc

* nouum præſsens lex conſstituat in nepotes, non tamen abs re eſst, vt in hoc caſsu deteriores eſsſse nepotibus filij non ſsinantur. Et multis, quæ in propoſsito eius legis, & vtiliter quidem, congeſsſserunt Molina de Hiſspanorum primogeniis, lib. 3. cap. 5. à num. 45. Mieres de maioratu, part. 2. quæſst. 6. à num. 52. Baëça de non meliorandis dotis ratione filiabus, cap. 7. num. 33. 35. & 36. Decianus in conſs. 33. num. 18. vol. 3. Menochius in conſs. 318. à num. 21. vol. 4. Hyppolitus Riminaldus in conſs. 739. ex num. 29. cum ſseqq. lib. 7. Angelus Matheacius de legatis & fideicommiſsſsis, lib. 2. cap. 10. ex num. 4. & ita argumentantur permulti in vnum congeſsti ab eodem Menochio in conſs. 197. num. 52. lib. 2. Achilles Pedrocha in conſs. 5. numer. 22. & in conſs. 20. num. 120. & ſsic ob prædictam rationem, &

* præſsumptam teſstatoris voluntatem, qualitatis præcedentis repetitio fieri debet, quæ aliàs non fieret; ex doctrina Bartoli in l. Seiæ, §. Caio, ff. de fundo inſstructo. Aretini in conſs. 137. Alexandri in conſs. 147. lib. 5. & eorum, quæ tradit Mieres de maioratu, 2. part. quæſst. 6. n. 79. qui in terminis noſstris, & pro hac parte Abbatis, expendit duo iura l. Iulius Paulus 80. & l. cum ſseruus 81. ff. de condit. & demonstrat. quæ verè non vrgent ad pro

*poſsitum, vt ſstatim dicam: & num. 77. ratione mouetur, ſscilicet, quòd mutatio voluntatis præſsumi non debeat, maximè in continenti, vel in eadem diſspoſsitione: ex regula l. eum qui, cum multis aliis, ff. de probationibus. quam lib. 1. cap. 39. num. 39. multis exornauimus remiſsſsiuè: Vnde ex quo teſstator in principio teſstamenti, & in prima vocatione maſsculos prædilexit, & vocauit eos, fœminas excludendo; cenſsetur eſsſse poſstea in vlterioribus diſspoſsitionibus eiuſsdem voluntatis. Et antea n. 74.

* proponit idem Author contrarietatem Abbatis & Ananiæ, de qua nunc agitur; & dicit Abbatis ſsententiam probari ex nonnullis legibus, quas confusè nimis adducit, nec vere (vt quod ſsentio dixerim) vnam, aut alteram partem confirmant apertè; aut ſsaltem ſsi aliquo modo induci poſsſsunt, non omnes Abbatis ſsententiam probant, imò potius contra eam poſsſsunt nonnullæ retorqueri; niſsi excuſsando Virum equidem eruditum, dicamus, in eo ſsenſsu (licet ſsimul & dicendo quod faciunt pro illa concluſsione) ponderatas fuiſsſse eas leges, vt pro vna, & altera parte vrgere oſstenderet prædictus Author, quod apertiùs conſstabit, ſsi ſspecificè, aut ſsuo ordine, de vniuſscuiuſsque legis inductione tractemus.

Et primò allegat Mieres textum in l. Caio, in princ. ff.

* de alimentis legatis: ex qua adnotauit Bartolus in ſsummario, legatum in dubiis videri tranſslatum in alium cum onere ſsuo, vnde ſsumpſsit prædictus Author argumentum, ad probandum, ſsecundas, vel vlteriores vocationes, aut ſsubſstitutiones cenſseri factas cum eodem onere, conditione, aut qualitatis repetitione, quæ præcedentibus inerat: id tamen an rectè fieri poſsſsit, dicetur infrà num. 115. cum ſseqq.

Secundò allegat textum in l. ſsi tibi, cum leg. ſsequenti,

* ff. de adimendis legatis, quæ pro Abbate nullo modo induci poſsſsunt, pro Anania autem, contra Abbatem, vtrum earum inductio ſstare poſsſsit, videbitur infrà ex num. 120.

Tertiò expendit textum in l. cum pater, §. ab inſstituto,

* ff. de legatis 2. vbi relicta ab inſstituto, repetita cenſsentur à ſsubſstituto ſsub eadem conditione; quod etiam Ananiæ ſsententiæ: nihil repugnat, vt dicetur infrà, num. 122. & ſseq.

Quartò adducit ad textum in l. 3. §. filius, ff. de liberis

* & poſsthumis, quam pro Abbate vrgere exiſstimat, ea ratione, quòd probetur ibi, clauſsulam poſsitam inter plura capitula, vel ante omnia, vel poſst omnia, ad omnia referri: quod etiam ad rem noſstram, aut quæſstionem ſsuperiùs propoſsitam nihil facit, vt conſstare poteſst ex dicendis infrà num. 126. & 127. & non obſscurè colligitur ex l. legatus, §. qui plures, ff. de legatis 2. quam vltimo loco allegauit ipſse Mieres vbi ſsuprà, atq;atque ex ea dedu

*xit Bartolus in ſsummario, quòd clauſsula generalis reſstringitur ad ſspecificata, ſsi plura fuerunt, & plene comprobat Ioſsephus de Ruſsticis in tract. an & quando liberi in conditione poſsiti vocentur, lib. 1. cap. 2. num. 65. 1. part. fol. 13. Vides ergo omnia fundamenta, quæ pro Abbatis ſsententia eſsſse poſsſsunt, & plenè, & diſstincte ponderata; vt ſsi ad hæc congruum reſsponſsum habueris, Contrariam ſsententiam probare, non temerè intendere poſsſsis. Ea

* verò apertè colligitur ex dictis per Ananiam in conſs. 22. num. 3. in verſs. Eſst etiam multum ponderandum, vbi ex communi traditione Doctorum, expreſsſsim probat contrarium eius, quod Abbas dixit, ſscilicet, quòd verbum maſsculos, etſsi in vna, ſseu etiam in pluribus partibus Maioratus, aut diſspoſsitionibus appoſsitum ſsit; non tamen in alia eiuſsdem parte, vbi deeſst, ſsupplendum erit, imo ex eius expreſsſsione facta in vna parte, cenſsendum eſst, Maioratus inſstitutorem verbum maſsculos in alia parte conſsultò omiſsiſsſse, quoniam ſsi repetere voluiſsſset, vtique expreſsſsiſsſset: & Ananiæ ſsententiam ſsequuntur permulti, quos adducit Mieres de maioratu, 2. part. quæſst. 6. num. 75.

* & 76. Molina de Hiſspanorum primogeniis lib. 3. cap. 5. num. 56. verſs. ſsed quamuis tot viri grauiſsſsimi. quibus ipſse adhæret in verſs. in hac autem opinionum varietate. dicens hanc opinionem multo magis ſsibi placere, & probabiliorem eſsſse, niſsi in aliquibus caſsibus, de quibus agit ibid. num. ſseqq. vſsque in finem capitis: & in effectu omnes reducuntur ad hoc, quòd teſstator rationem conſseruandæ agnationis in Maioratu expreſsſserit, vel tacitè, apertè tamen, ſsubintellexerit illam, tunc namque certiſsſsimum eſst (vt ipſse affirmat) qualitatem maſsculinitatis in vna parte ſsubſstitutionum expreſsſsam, ad aliam referendam eſsſse, aliàs non, & num. 58. & ſseqq. plures Authores refert, qui Abbatis, & Ananiæ ſsententias ſsic concordarunt.

Videamus ergo, an hæc ſsecunda pars Ananiæ verior

* ſsit, & fortioribus fundamentis munita, & in effectu rationes omnes, quæ pro Anania excogitari ſsolent, per Doctores, ad quatuor reduci debent: duæ colliguntur ex eodem Anania (ſsi originaliter legatur;) duæ aliæ: ex Molina vbi ſsupra. Illarum prima eſst, quòd cùm teſstator

* in vna parte teſstamenti, vel etiam in pluribus, verbum maſsculos appoſsuerit; in alia verò, vel in aliis non; videtur in illis de maſsculis non intellexiſsſse: argumento cap. Nonnè, de præſsumpt. l. cum prætor, cum vulgatis, ff. de iudiciis. quia ex quo in hac, vel in his vocationibus, diſsponens de qualitate maſsculinitatis non expreſsſsit, noluiſsſse dicitur: l. vnica, §. ſsin autem ad deficientis, C. de caducis tollendis, per quem text. poſst Bald, & alios antiquos dicere ſsolent Doctores in mille locis, quod teſstator

* in dubio cenſsetur noluiſsſse diſsponere, cùm facile illi fuit, aliqua de re diſsponere, & non diſspoſsuit: & poſst alios |

p. 23

multos ſsic argumentantur Ioannes Cephalus in conſs. 432. num. 39. lib. 3. Bonifacius Rogerius in conſs. 41. num. 67. & 69. lib. 1. Menochius in conſs. 220. num. 143. lib. 3. & præſsumpt. 23. num. 2. lib. 4. Pedrocha in conſs. 5. n. 48. & 50. & in conſs. 12. num. 6. & 10. & in conſs. 30. num. 12. Ioannes Guttierrez in conſs. 13. num. 17. Et inde ſsolet etiam dici:

* Teſstator hoc non dixit, hoc non expreſsſsit, ergo neque nos dicere debemus: per textum in l. ſsi ſseruum, §. non dixit prætor, ff. de acquirenda hæreditate, quo argumento de non expreſsſsis à teſstatore, paſsſsim Doctores vtuntur; & in propoſsito congerit infinita Simon de Prætis de interpret. vltim. volunt, lib. 2. interpret. 3. dubit. 1. ſsolut. 3. à num. 126. vſsque ad num. 166. fol. mihi 245. vbi eruditè (vt

* ſsolet) & vtiliter loquitur, & in quæſstione noſstra ſsic argumentatur Decius in conſs. 599. num. 4.

Secunda ratio eſst, quòd verba teſstatoris, & cuiuſslibet

* alterius diſsponentis, in dubio ad intellectum iuris communis referenda ſsunt: cap. cauſsam, quæ, de præſscriptionibus. cap. cum dilectus, de conſsuet. Bartolus in l. omnes populi, 3. part. quæſst. 3. principalis, ff. de iuſstitia & iure, Felinus in cap. cum omnes, de conſstitutionibus. Mieres de Maioratu, 1. part. quæſst. 58. num. 55. Simon de Prætis de interpret, vlt. volunt. lib. 2. ſsolut. 10. n. 65. fol. mihi 167. & teſstator in dubio cenſsetur cum diſspoſsitione legis, aut

* iuris communis ſse conformare voluiſsſse ex vulgatiſsſsima iuris regula ſsæpiſsſsimè à Doctoribus repetita, & plenè per Menochium declarata, lib. 4. præſsumpt. vlt. Manticam de coniecturis vlt. volunt. lib. 6. tit. 6. à princ. Graſsſsum receptarum ſsentent. §. fideicommiſsſsum, quæſst. 76. num. 25. & ſseqq. Mieres de maioratu, in initio 2. part. num. 15. & 16. Ioſsephum Ludouicum deciſs. Peruſsin. 61. num. 46. vnde cum hæc opinio ad terminos iuris communis nos redigat, ex cuius diſspoſsitione foeminæ ſsunt capaces ſsuccedendi in Maioratu quocunque, vt infrà dicetur, & pleniſsſsimè probat Alexander Raud. in reſsponſso 1. ex num. 74. cum multis ſseqq. vol. 1. nec propter maſsculos remotiores excluduntur, niſsi de voluntate teſstatoris manifeſstè conſstiterit, vt etiam infrà dicetur, omninò amplectenda erit, maximè in caſsu propoſsito, in quo qualitatem maſsculinitatis in ſsecunda, aut vlterioribus vocationibus teſstator non expreſsſsit. Quo fundamento in terminis quæſstionis

* noſstræ originaliter vſsus eſst Ancharan. (& ab eo cæteri accipiunt) in conſs. 120. num. 4. incipit Pro clariori. Burg. de Paz in conſs. 29. in princ. & num. 66. & alij plures, quos conſsultò omittendos duxi.

Tertia ratio deſsumi poteſst ex verbis Modern, in conſsuet. Pariſs. 1. part. §. 37. gloſs. 1. num. 8. qui ferè in noſstris terminis loquitur, ac ſsingulariter annotauit legatum, fi

*deicommiſsſsum, & omnem aliam diſspoſsitionem in dubio cenſseri puram, ſsi in ea non inſseratur dies, nec conditio, nec illam in dubio præſsumi adiectam: quod maximè procedit, cum verba repugnant, vt in terminis quæſstionis noſstræ, l. 1. ff. de condit. & demonſstrat. l. libertis, libertabùſsque, 4. in fine. ff. de alimentis legatis, l. ſsi Titius mihi, §. vltimo, ff. de legatis 1. & latius comprobat, rationèmque reddit Menochius lib. 4. præſsumpt. 175. n. 2. 3. & 4. vbi per totam illam præſsumptionem accuratè &

* vtiliter diſsputat, an, & quando diſspoſsitio conditionalis, vel potius pura, vel modalis, vel in diem præſsumi debeat? Peregrinus etiam de fideicommiſsſsis, artic. 16. num. 110. folio 156.

Quarta, & vltima ratio traditur per Molinam lib. 3. dict. cap. 5. num. 57. quæ deducitur ex ſsingulari doctrina Ioannis de Imola in Clement. 1. col. finali, de ſsupplenda negligentia prælatorum, vbi inquit, præcedentia in ſsequentibus nunquam cenſseri repetita; quoties agitur de

* repetenda qualitate aduerſsus diſspoſsitionem iuris communis: quod præſsertim in materia de qua agimus (vtpote fœminarum excluſsiua) dicendum eſst, ex eodem Molina, qui refert plures alios Imolæ ſsententiam ſsequentes; & vltra eum confirmatur ex his, quæ ſscribit Modernus Pariſs. vbi ſsuprà num. 9. & in additione ad Bar

*tolum in l. prætor, l. 2. §. eritque differentia, ff. vi bonorum raptorum, vbi ponitur diſstinctio ad cognoſscendum, an & quando dicta in vno capitulo, in ſsequentibus cenſseantur repetita. Et vide omninò Menochium lib. 2. præſsumpt. 7. per totam, ex cuius diſsputatione, multa huic materiæ conducibilia deduci poſsſsunt, ibi enim pleniſsſsimè & forſsan melius, quàm alibi tractat, an, & quando di

*cta, & diſspoſsita in vna parte legis præſsumantur repetita in alia parte.

Sed & iura poſsſsunt, aut leges, vltra rationes prædictas adduci pro hac parte. Et primo loco, l. pater filium, §. fundum Titianum. ff. de legatis 3. vbi prohibitio aliena

*tionis, quæ eſst contra ius commune, argum. l. nemo paciſscendo, ff. de pactis, & ſsine cauſsa fieri non poteſst, vt in §. Iulius Agrippa, eiuſsdem legis, & in l. filius familias, §. diui, ff. de legatis 1. & declarat latiſsſsimè Pertus Antonius de Petra de fidei commiſsſsis, quæſst. 1. ex num. 1. cum multis ſseqq. facta inter viuos, non extenditur ad vltimam voluntatem.

Secundò facit textus in l. ſsub conditione, 73. ff. de hære

*dibus inſstituendis, vbi Caius Iureconſsultus in hunc modum ſscribit: Sub conditione hærede inſstituto, ſsi ſsubſstituamus, niſsi eandem conditionem repetamus, purè cum hæredem ſsubstituere intelligimur. Quibus verbis expreſssè demonſstrat, conditionem adiectam in inſsticutione, repetitam non videri in ſsubſstitutione, niſsi per teſstatorem repetatur: at conditio qualitas quædam eſst, l. 1. §. qui ſsub conditione, l. ſsi quis ſsub conditione, ff. ſsi quis omiſsſsa cauſsa teſstamenti, & ita contra Abbatem rectiſsſsimè expendit eum textum Decius in conſs. 599. num. 6. ad probandum qualitatem Maſsculinitatis repetitam non cenſseri.

Tertiò, facit l. qui fundum, ff. de contrahenda emptione,

* vbi clauſsula appoſsita in præcedentibus, in ſsequentibus repetita non intelligitur, provt ad id expendunt eum textum Socinus, & Caſstrenſsis in l. quæ conditio, ff. de condit. & demonstrat.

Quartò, facit textus in dict. l. quæ conditio, 39. ff. de

* condit. & demonſstrat. vbi in hæc verba ſscribitur. At quæ conditio ad certas perſsonas accommódata ſsuerit, eam referre debemus ad eum dumtaxat gradum, quo hæ perſsonæ inſstitutæ fuerint. Et in l. vltima, §. Seio, ff. de legatis 2. ex quibus communiter adnotarunt Bartolus, & alij Doctores ibi. Menochius referens multos lib. 4. præſsumpt. 178. num. 17. conditionem adiectam vni gradui, vel perſsonæ

* iam nominatæ, non cenſseri repetitam in perſsona alterius ſsubſstituri, aut coniuncti, & pleniſsſsimè declarat Menochius dict. præſsumpt. 178. per totam.

His ergo iuribus, & fundamentis (quæ verè conclu

*dunt Ananiæ ſsententiam, intellectam eo modo quo Molina intellexit, magis communiter ſsequuntur Scribentes, vt vltra relatos per Molinam, conſstat ex his, quæ in propoſsito tradiderunt Burgos de Paz, Mieres, Aluaradus, Ioannes Garſsia, Ioannes Guttierrez, Velaſsquez de Auendaño, Riminaldus, Decianus, Peregrinus, Menochius, Prætis, & alij quos infra commemorabo. Ego verò, vt prædictorum, & aliorum etiam quamplu

*rium, dilucida, & perfecta reſsolutio haberit poſsſsit, poſstquam in hac materia quamplurima euolueram, & infinita, attenta, atque originali librorum omnium lectura prælegeram (quod moris habeo) nonnulla conſstituere neceſsſsarium duxi, quibus ipſsa, & abſsolutè, & diſstinctè magis, quàm antea erat, explicata manebit.

Et in primis conſstituo, certam, aut generalem regu

*lam in hac materia dari non poſsſse, ſsed qualitates, & circumſstantias caſsuum occurrentium conſsiderandas eſsſse, ex quibus, quid teſstator voluerit, quid vè præſsenſserit, poſsſsit deduci; & iuxta ea voluntatem teſstatoris interpretari: vt ſscribunt Decius in conſsil. 339. col. 2. ad finem, Socinus Iunior in conſs. 103. ſsub num. 55. lib. 1. quorum meminit, & ita conſstituit Simon de Præris de interpret. vlt. volunt. lib. 2. interpret. 3. dubit. 1. ſsolut. 3. num. 74. fol. mihi 242. variæ enim ſsunt, & diuer

*ſsæ hominum. voluntates, l. & quia poterat, ff. ad Trebellianum, cap. quia, de conceſsſsione præbendæ, & iuxta illud: Velle ſsuum cuique eſst, nec voto viuimus vno. cùm poſsſsit

* teſstator cum diſspoſsitione legis ſse conformare, vel ſsua |

p. 24

diſspoſsitione facere ceſsſsare prouiſsionem illius, fœminas excludendo, vel non: l. ſsi fundum: §. ſstichum, & ibi Baldus, ff. de legatis 1. l. eum qui, in fine, ff. de his quibus vt dignis, Alexander in conſs. 88. col. 2. num. 2. lib. 7. Caſstrenſsis in conſs. 185. Subſscriptis egregiis, in fine, lib. 2. poſsſsit

* etiam diuerſsimodè ſsuam diſspoſsitionem facere, aut generalem, aut ſspecialem, aut limitatiuam, vel reſstrictiuam, aut reſspicientem aliquid ſsubſstantiale ipſsius diſspoſsitionis, vel accidentale; aut expreſsſsam, vel tacitam, Ruinus in conſs. 37. Circa legatum, col. penultima, num. 7. lib. 2. Pariſs. in conſs. 58. Circa Primum, col. 2. n. 5. lib. 2. plenè Ripa in l. 1. col. 7. vſsque ad 10. à num. 49. vſsque ad num. 74. ff. de vulg. & pup. ſsubst. Decius in l. ſsicut certi, col. 3. C. de teſstamento militis, Aluaradus de coniecturata mente defuncti, lib. 1. cap. 2. à princ.

Secundò conſstituendum eſst, repetitionis inducendæ,

* vel non inducendæ diſsputationem totam coniecturalem eſsſse, & præſsumptam; ſsicuti poſst Bartolum in l. Seiæ, §. Caio, num. 2. ff. de fundo inſstructo, & in l. in repetendis, ſst principium, ff. de legatis 3. expreſssè adnotarunt Caſstrenſsis in conſs. 153. ſsuper 1. quæſsit lib. 1. Decius in conſs. 190. col. 4. verſs. Septimo, quod. Craueta in conſs. 608. n. 9. & cum aliis multis, Menochius lib. 4. præſsumpt. 180. num. 3. & in

* conſs. 117. num. 60. lib. 2. ſsic, vt coniecturæ in hac materia fallaciſsſsimæ eſsſse poſsſsint, cùm non ſsolum diuerſsi in varias, & diuerſsas trahantur ſsententias, ſsed etiam ijdem ſsibi non conſstent, vt affirmat Mantica de coniecturis vltimarum volunt. lib. 6. tit. 13. ſsub num. 8. in verſs. vnde cum non ſsolum, fol. mihi 243. & ſsentit Mieres de maioratu, 2. part. quæſst. 6. num. 76. dum dicit, dolendum eſsſse, quòd Pariſsius, Socinus, & alij in pluribus conſsiliis variaue

*rint in hac materia; & modò vnam, modò aliam ſsententiam probauerint: idcirco quamuis expreſsſsum dici ſsoleat, ac etiam euidenter, & clarè apparere id, quod ex coniecturis apparet, etſsi verbis expreſsũexpreſsum non fuerit; l. licet Imperator, vbi communiter Doctores ff. de legatis 1. Decius in conſs. 584. num. 2. Tiraq. in l. ſsi vnquam, in verbo, libertis, num. 52. & ſseqq. C. de reuocandis donationibus. Zanchas in repetit, l. hæredes mei, §. cùm ira, num. 46. & ſseq. Molina de Hiſspanorum primogeniis lib. 3. cap. 4. num. 39. Mieres de maioratu, in initio 2. part. num. 6. Decianus in conſs. 41. num. 126. lib. 1. Hyppol. Riminald. in conſs. 116. ex num. 2. vol. 2. Menochius in conſs. 95. num. 31. 33. & 36. lib. 1. & ſspecialiter prouiſsum dicatur, quod

* ex mente, aut intentione diſsponentis apparet per coniecturas: l. cum acutiſsſsimi, C. de fideicommiſsſsis. Andr. Siculus de Barbacia in conſs. 11. col. 5. part. 2. Signorolus in conſs. 176. num. 7. & referens multos Tiraquell. de legibus connubialibus, verbo exprez, gloſs. 7. voluntatémque ex coniecturis collectam, expreſsſsam voluntatem dici, cen

*ſsuerit gloſsſsa notabilis in l. Prætor, §. interdum, verſs. expreſsſsum, ff. de noui operis nunciatione. Decius in conſs. 68. num. 13. Antonius Theſsaurus, deciſs. Pedemontana 248. num. 3. Simon de Prætis, de interpretat. vltimar. volunt. lib. 2. ſsolut. 5. à num. 13. fol mihi 153. & dubit. 1. num. 178. fol. 248. & alij innumeri, quos ſsciens, conſsultóque prætermitto. Tamen, quia in coniecturanda, atque inter

*pretanda defuncti voluntate ſsæpè decipimur, vt ſscribit Baldus in l. precibus, num. 23. C. de impuberum, quem referunt, & multis comprobant Aluaradus de coniecturata mente defuncti, lib. 1. cap. 1. num. 1. Mantica de coniecturis vltimar, volunt. lib. 3. tit. 2. num. 1. Tiraquellus in l. ſsi vnquam, in verbo, libertis. C. de reuocandis donationibus. Peregrinus de fideicommiſsſsis, art. 11. ex num. 33. cum ſseqq. & num. 40. & mentem defuncti diiudicari difficillimum

* eſst: l. ex facto, ff. ad Trebellianum. cum notatis per Manticam de coniecturis vltimar. volunt. lib. 3. tit. 2. in princ. & vide. tit. 4. Mieres de maioratu, in initio 2. part. num. 1. Menoch. alios referens in conſs. 117. num. 48. lib. 2. vbi di

*cit, quòd interpretatio voluntatis teſstatoris, plena periculi eſst, & perſsæpe in illius cognitione errare ſsolemus: Simon de Prætis de interpret. vltimar. volunt. lib. 1. interpret. 1. ſsolut. 2. num. 5. fol. 11. Socinus Iunior in conſsil. 101. in princ. vol. 1. Petrus Antonius de Petra de fideicommiſsſsis, quæſst. 9. num. 28. fol. mihi 180. qui poſst Baldum ibi relatum, in propoſsito dicit; quòd ambulare dicimur

* in tenebris, cùm agimus de interpretanda mente teſstatoris: cum quo loquuti non ſsumus, & qui non poteſst modò mentem ſsuam aperire. Tiberius Decianus, in conſsil. 10. num. 71. vol. 3. vbi refert Bald. vbi ſsupra, & in aliis

* locis dicentem: quod de mente hominis nullum certum eſst teſstimonium, quia ſsoli Deo nota eſst; ideò magis inhærendum verbis certis, quàm menti imaginariæ, & non certæ: ex eodem Authore ex quo, & ſsuperioribus

* idem dicendum erit in terminis noſstris, vt quoties voluntas teſstatoris expreſsſsa non fuerit, aut clara, incerta potius, & obſscura, atque ex coniecturis colligenda, cautiſsſsimè agendum ſsit, & plura attendantur, quæ ſscribit Simon de Prætis, de interpret. vltimar. volunt. lib. 1. interpret. 2. ſsolut. 1. per totam, fol. 78. & lib. 3. interpret. 3. dubit. 1. ſsolut. 1. & duodecim ſseqq. fol. mihi 45. vſsque ad fol. 64. vbi latiùs, & meliùs quàm alibi congerit infinita, quæ in coniecturanda, atque interpretanda defuncti voluntate obſscura attendi debent, vt interpretatio recta, & Congrua dicatur: Petrus Magdalenus, de numero teſstium in teſstamentis requiſsito, 1. part. cap. 15. per totum. vbi de coniecturis ex teſstamento reſsultantibus, & qua

*liter, quóve probationis genere probari debeant, latiſsſsìmè, & vtiliter tractat & illæ demum coniecturæ attendantur, quæ neceſsſsariæ, aut valde probabiles ſsint, aut

* concludentes: vt cum multis ſscribunt Mantica de coniecturis vltimarum voluntatum, lib. 3. tit. 3. num. 10. Decianus in conſs. 10. num. 71. vol. 3. Marcus Antonius Peregrinus, qui multis confirmat, de fideicommiſsſsis, art. 11. n. 39. & ſseqq. fol. mihi 90. & colligantur ex dictis, & diſs

*poſsitis per teſstatorem: Portius in conſs. 14. num. 2. & in conſs. 2. num. 4. & ſseqq. Torniellus in conſs. 43. num. 1. & ſseqq. Pariſsius, in conſs. 87. num. 18. vol. 2. Burſsatus in conſsil. 51. num. 9. vol. 1. Cagnolus in l. 1. num. 52. C. de pactis, Marzarius in conſs. 7. Petrus Antonius de Petra de fideicommiſsſsis, quæſst. 9. num. 6. & num. 143. Quod in materia, de qua, agimus, rectiſsſsimè adnotauit Molina de Hiſspa

*norum primogeniis, lib. 3. cap. 4. n. 38. & alibi ſsæpe eod. c. & cap. ſseqq. dicens, fœminas propter maſsculos remotiores, ex coniecturis non aliter excluſsas cenſsendas eſsſse, aut repetitionem maſsculinitatis non aliter induci poſsſse, quàm ſsi coniecturæ indubitatæ fuerint: Mieres de maioratu, 2. part. quæſst. 6. num. 2. & num. 6. in fine, ibi: Non priuantur euidentiſsſsimè, aut per indubitabiles coniecturas, & num. 21. & num. 25. in fine, ibi: Niſsi vbi priuatio ſsit expreſsſsa, vel per tam euidentiſsſsimas coniecturas, vt ſsalua mente teſstantis ab eis recedi non poſsſsit. Et ſsequuntur Aluaradus, de coniecturata mente defuncti, lib. 2. cap. 3. §. 4. num. 7. in fine, & num. 32. ibi: Euidentiſsſsimè excluſsio probanda erit. Ioannes Guttierrez in conſs. 13. num. 14. Alex. Raudenſsis, qui refert Molinam, de analogis, lib. 1. cap. 15. num. 292. Petrus Surdus in conſs. 316. ex num. 31. lib. 3. vbi

* dicit: quòd maſsculus remotior, vt ad ſsucceſsſsionem admittatur, excluſsa fœmina proximiori, induci non poteſst, niſsi euidenter, aut clarè conſstet de teſstatoris voluntate: Burgos de Paz in conſs. 29. num. 66. & in repetitione proœmij legum Tauri, vbi dicit: Quòd, vt fœminas ex

*cluſsas eſsſse iudicemus, expreſsſsiſsſsima verba eſsſse debent: & infrà dicemus, num. 159. & vltra relatos ibi. idem notauit etiam Decianus, in conſs. 12. num. 21. lib. 1.

Tertiò & principaliter, ac pro generali, & vera huius

* materiæ regula conſstituendum eſst, repetitionem, aut reſstrictionem maſsculinitatis, legitimitatis, ſseu aliarum qualitatum præcedentium, totam pendere à voluntate teſstatoris: Bartolus in l. Seiæ, §. Caio, ff. de fundo inſstructo, & in l. auia, & in l. Iulius Paulus, ff. de condit. & demonstrat. Albericus in l. Titia, §. 1. ff. de verborum obligationibus, Alexander in conſs. 50. in fine, & in conſs. 66. col. 2. num. 3. lib. 2. Oldradus in conſs. 151. Craueta in conſs. 135. num. 14. & ſseq. Menochius in conſs. 111. num. 88. lib. 2. Simon de Prætis de interpret. vltimar. volunt. lib. 2. interpret. 4. dubit. 2. ſsolut. 2. num. 132. fol. 266. Marcus Antonius Peregrinus de fideicommiſsſsis, art. 16. num. 10. fol. 144. |

p. 25

idcirco, cùm expreſsſsa, aut clara, ſsiue etiam præſsumpta

* fuerit voluntas teſstatoris, qualitates præcedentes repetere volentis, aut reſstringere, fœmináſsve proximiores propter maſsculos remotiores excludere, vel non excludere, illa omnino & præcisè obſseruanda eſst; quod vltra relatos ſsuprà eleganter probauit Hyppol. Riminald. in conſs. 112. num. 48. & num. 53. lib. 1. & in conſs. 746. num. 9. & 10. lib. 7. vbi cum Aretino, Alexandro & aliis nota

*uit, quòd repetitio qualitatum, vel conditionum. fit, vel non fit, ex præſsumpta mente diſsponentis, ac etiam impeditur, vbi aliàs de iure fieri deberet, ſsi conſstat de tacita voluntate teſstatoris: & exemplum ponens, rectè aduertit Molina de Hiſsp. primogen. lib. 3. c. 5. & eum non referens

* Aluaradus de coniect. mente defuncti, lib. 2. c. 3. §. 4. n. 1. vt puta, cũcum inſstitutor Maioratus dixerit, quod ad ſsui Maioratus ſsucceſsſsionem vocat maſsculos proximiores, & quòd nullo pacto vult, quòd fœmina in Maioratu ſsuccedat, ſsed quòd ſsemper propter maſsculos etiam remotioris lineæ, & gradus, excludatur. quo caſsu dubitationi locus eſsſse non poteſst: vel cùm per viam regulæ generalis qualitatem Maſsculinitatis appoſsuerit, vt ſsi dixerit: Volo,

* quòd ſsemper in hoc Maioratu maſsculi, & non fœminæ ſsuccedant: tunc enim, ſsiue in principio, ſsiue poſst vocationes, aut ſsubſstitutiones clauſsulam hanc adjiciat, quamuis in quibuſsdam gradibus, aut ſsubſstitutionibus qualitatem Maſsculinitatis omiſserit, illa ad omnes gradus, & perſsonas pertinere debebit, & verbum filiis in aliqua parte adiectum, de maſsculis intelligendum erit, ex eodem Molina dicto cap. 5. num. 62. vbi refert alios. Deci

*pitur tamen eo loco, dum exiſstimauit (ad quod nullus animaduertit) maſsculos ad excluſsionem fœminarum proximiorũproximiorum ex vi repetitiua in propoſsita ſspecie includi: quod ſsentit apertè, dum expendit doctrinam Bartoli, de qua ibi mentionem facit: cùm tamen verius multò ſsit in hoc caſsu ex vi comprehenſsiua, non ex repetitiua, ad excluſsionem fœminarum maſsculos etiam remotiores admitti, ex reſsolutis per Doctores in l. mulieri & Titio, ff. de condit. & demonſstrat. Oldradum in conſs. 185. Rolandum in conſs. 27. num. 6. & 7. lib. 1. Franciſscum Piſscinam in diſsputat. excluſs. fœmin. num. 15. & 23. Tiraquellum in l. ſsi vnquam, in verbo, libertis, num. 37. C. de reuocandis donationibus, & dictis per eundem Molinam, lib. 1. cap. 5. num. 9. & quatuor ſseqq. Quare qualitas maſsculinitatis, etſsi in aliquibus fuerit omiſsſsa, in omnibus, qui ſsucceſsſsuri ſsunt, cenſsetur requiſsita & comprehenſsa. Expreſsſsum enim dicitur, quod ex præcedentibus, aut ſsequentibus verbis, errore, aut obliuione diſsponentis ap

*paret fuiſsſse omiſsſsum: l. 1. verſs. ſsin autem, ff. de hæredibus inſstituendis, l. cum pater, §. cum imperfecta. ff. de legatis 2. Caſstrenſsis in conſs. 60. in fine, lib. 1. Tiraquellus congerens nonnulla in propoſsito in l. 7. connubiali, à num. 180. Simon de Prætis de interpret, vltimar. volunt. lib. 2. interpret. 4. dubit. 2. ſsolut. 1. num. 31. fol. 257. aut quod ex pro

*œmio, ſsiue ex præfatione diſspoſsitionis colligitur, vt in noſstro caſsu; quæ præſstat lumen, ac intellectum ipſsi diſspoſsitioni, & inducit cauſsam, & rationem finalem ipſsius: vt cum aliis multis obſseruant Molin. de Hiſspanorum primogeniis, lib. 1. cap. 5. ex num. 1. cum multis ſseqq. Mieres de maioratu, 1. part. quæſst. 15. num. 10. & 2. part. q. 3. num. 21. & num. 28. & in initio 2. part. num. 43. Aluaradus de coniecturata mente defuncti, lib. 4. cap. vltimo, ex n. 9. Menoch. lib. 6. præſsumpt. 2. Achilles Pedrocha in conſs. 10. num. 38. Alexander Raudenſsis de analogis, lib. 1. cap. 34. num. 123. & 124. Præterea, ſsi inſstitutor Maioratus in in

*ſstitutione illius profiteatur, ſse Maioratum inſstituere, ea ratione, vt bona perpetuò in agnatione conſseruentur: ex hoc ſsolùm fœminas propter maſsculos remotiores excludere, & qualitatem maſsculinitatis in vno loco, aut gradu diſspoſsitionis adiectam, ad alias perſsonas, & gradus extendere voluiſsſse videtur: in quo amplius non inſsiſsto; ſsed ad Molinam me remitto, qui de hac quæſstione, & ratione ipſsius, plenè tractauit, & in effectu ſsic reſsoluit lib. 3. de Hiſspanorum primogeniis, cap. 5. à num. 1. vſsque ad num. 10. & num. 18. & num. 58. & lib. 1. cap. 6. num. 6. cui iunge idem etiam tractantes, Aluaradum, de coniecturata mente defuncti, lib. 2. cap. 3. §. 4. num. 2. & num. 24. Auendañum in l. 40. Tauri, gloſs. 9. num. 49. & 50. & vltra relatos ab eis, Menochius in conſs. 95. num. 24. 82. & 89. lib. 1. Decianus, in conſs. 74. num. 95. cum ſseqq. vol. 3. Simon de Præris de interpret. vltimar. volunt. ſsolut. 11. n. 3. fol. 147. vbi per totam illam ſsolutionem à principio vſsque in finem, pleniſsſsimè tractat, & vtiliter, an, & quando fideicommiſsſsum inducatur, ſsiue amplietur, agnationis conſseruandæ ratione expreſsſsa: item conſseruandæ

* agnationis ratio quando dicatur expreſsſsa, & quando tacita; & infinita alia congerit, quæ vtiliſsſsima eſsſse poſsſsunt in hac materia, & Hiſspanorum maioratibus quotidie applicari: latè etiam agit Marcus Antonius Peregrinus de fideicommiſsſsis, art. 30. per totum.

Denique, ſsi maioratus inſstitutor, ſsimpliciter, & ab

*ſsolutè maſsculos ad ſsucceſsſsionem eiuſsdem inuitauerit, nec de fœmina in aliqua parte diſspoſsitionis meminerit, quamuis rationem conſseruandæ agnationis non expreſsſserit, ex hoc ſsolum agnationem conſseruare voluiſsſse videtur, fœminàſsque propter maſsculos remotiores excludere: & quod fortius eſst; verbum ipſsum maſsculos, abſs

*que vlla ratione conſseruandæ agnationis expreſsſsa, vel ſsubintellecta, ſsui natura excluſiuũexcluſiuum eſst fœminarum, quod amplius non fundo, ſsed vtrumque ad Molinam remitto, qui plene tractat, & his quæ in contrarium moueri poſsſsunt reſspondet lib. 3. de Hiſspanorum primogeniis, cap. 5. à num. 25. vſsque ad num. 38. & lib. 1. cap. 5. num. 36. vbi

* rectè conſstituit maſsculinitatis expreſsſsionem præbere coniecturam, vt proſspectum ſsit agnationi: quod dixit etiam Sylueſster Aldobrandinus in conſs. 6. num. 43. lib. 1. & cum Socino, Decio, Pariſsio, & aliis, Alexander Raud. in reſsponſso 35. n. 81. & 82. lib. 1. Albanus in conſs. 51. n. 8. & in conſs. 54. n. 8. Bonifac. Rogerius in conſs. 25. num. 35. lib. 1. Hyppol. Riminald. in conſs. 117. n. 17. lib. 2. & vide in conſs. 738. num. 20. lib. 7. & ſsuperiorem reſsolutionem ſsequuntur etiam, & multos alios ſsic tenentes referunt Aluaradus de coniecturata mente defuncti, lib. 2. cap. 3. §. 4. num. 6. & 7. per totum. Velaſsquez de Auendaño in l. 40. Tauri, Gloſs. 9. num. 47. & 48. Ioannes Guttierrez in conſsil. 13. num. 8. per totum, vbi in propoſsito adducit doctrinam, & diſstinctionem Gregorij Lopez; Graſsſsus receptarum ſsententiarum, §. fideicommiſsſsum, quæſst. 12. num. 2. & quæst. 35. num. 2. Berous in conſs. 115. num. vol. 2. Marcus Antonius Peregrinus de fideicommiſsſsis, art. 25. num. 11. fol. mihi. 235. vbi dicit, quòd pro hac ſsententia eſst caſsus, in cap. Raynaldus, de teſstamentis, & art. 26. n. 22. fol. 249. Achilles Pedrocha in conſs. 22. num. 4. Mazolus in conſs. 5. num. 55. Cephalus in conſs. 330. num. 62. lib. 3. Menochius videndus omninò in conſs. 95. à num. 51. vſsque ad num. 65. lib. 1. Simon de Prætis de interpret. vltimar. volunt. lib. 3. interpret. 3. ſsolut. 11. num. 5. 6. 7. & 8. fol. 147. & num. 65. fol. 155. pro quibus ponderari poteſst optimus textus

* (quem nullus ipſsorum expendit) in §. cæterum, Inſstitut. de legitima agnatorum ſsucceſsſsione, dum dicit: Quod ideo conſstitutum erat, quia commodius videbatur, ita iura conſstitui, vt plerunqae hæreditates ad maſsculos confluerent. Et ſsic in eo textu, verbum maſsculos, ſsimpliciter prolatum, ſsolum agnatos maſsculos comprehendit; agebatur enim de materia, in qua verſsabatur fauor agnationis; nam

* cognati iure ciuili non admittebantur ad hæreditatem, ſsed à Prætore, tertio ordine per bonorum poſsſseſsſsionem vacabantur: l. 1. ff. quis ordo in bonorum poſsſseſsſsione ſseruetur. textus in principio. Inſstitut. de ſsucceſsſsione cognatorum. Vnde ex prædictis verbis ſsequitut manifeſstè, & neceſsſsariò dicendum; Imperatorem ibi de maſsculis agnatis tractare, vt ſsubiecta materia conueniat: & apertiùs exprimitur in principio illius textus, dum dicitur: Cæterum inter maſsculos quidem agnationis iure hæredit as etiamſsi longiſsſsimo gradu ſsint, vltro, citroque capitur. Idque indubitabile qui

*dem erit, ſsi maſsculinitatis qualitas reiterata fuerit, aut in pluribus ſsubſstitutionibus repetita; tunc enim oſstendit apertè, agnationi fuiſsſset proſspectum: Socinus Iunior, in conſs. 22. col. 2. in princ. lib. 3. & in l. cum auus, num. 83. |

p. 26

ff. de condit. & demonſstrat. Pariſsius in conſs. 7. num. 9. & 10. lib. 2. Riminaldus & Raudenſsis in locis relatis ſsupra, num. 80. Surdus referens alios in conſs. 396. num. 17. lib. 3.

* Boniſsacius Rogerius in conſs. 25. num. 50. lib. 1. Procedit etiam ſsuperior reſsolutio, cùm inſstitutor Maioratus relictis propriis filiabus filios maſsculos ad ſsucceſsſsionem eius inuitauit, inuicèmque eos ſsubſstituit, aut (quod indubitatum erit) ſsi ad vocationem agnatorum etiam collateralium proceſsſsit, & eaſsdem filias reliquerit; tunc enim agnationem conſseruare voluiſsſse, & fœminas propter maſsculos remotiores in perpetuum excluiſsſse videbitur: quod egregiè defendit Modernus Pariſs. in conſs. 1. a n. 18. & duplex proponens exemplum in conſsuetudinibus Pariſs. tit. 1. de materia feudali, §. 16. num. 6. Antonius Galeatius Maluaſsſsia in conſs. 76. num. 31. vol. 1. & confirmatur apertè, ex communi & magis recepta ſsententia Docto

*rum exiſstimantium, conditionem ſsi ſsine liberis, verificari tantùm in maſsculis, quando teſstator propriam filiam excluſsit, & maſsculos dumtaxat hæredes inſstituit: quam tenent, & ſsingulariter explicant Socinus in l. cum auus, num. 80. ff. de condit. & demonſstrat. Alciatus reſsponſso 52. ad finem, Decius, Iaſson, Caſstrenſsis. Barbacia, Gratus, & Crotus. cum quibus Decianus in conſs. 74. num. 17. verſs. & ita etiam, vol. 3. Cephalus conſs. 45. num. 4. & in conſs. 46. num. 1. verſs. Octauo, quoniam, lib. 1. Menochius in conſs. 95. num. 30. lib. 1. Simon de Prætis in conſs. 161. num. 13. & 14. Hyppol. Riminald. Mazarius, Beroüs, Pancirolus, Curt. Iunior, Calcaneus Rubeus, Alexand. & alij, quos ſsic defendens, congeſsſsit in vnum Pedrocha in conſs. 5. num. 17. & ſseqq. Iacobus Mandellus de Alba in conſs. 29. num. 9. Mantica de coniecturis vltimar. volunt.

* lib. 11. tit. 14. n. 20. verſs. Tertio etiam. Graſsſsus fideicommiſsſsum, quæſst. 12. num. 2. & pro hac parte multum vrgent, aut verè concludunt fundamenta, quæ adducit Menochius dicto conſs. 95. à num. 25. vſsque ad num. 31. lib. 1. à quo num. vſsque ad num. 56. erudite, & ſsubtiliter omnibus ſsatisfacit, quæ in contrarium excitari, aut moueri poſsſsunt; ſsic vt eis reſspondere neceſsſsarium non ſsit, ſsed dumtaxat ſsatisfacere nonnullis, quæ Hiſspanorum primogeniis applicando, in contrarium ex noſstris adnotauit ſsolus Velaſsquez de Auendaño in l. 40. Tauri Gloſs. 9.

* n. 82. 85. & 87. vbi non omnes, ſsed nonnullos ex prædictis referens, in ea opinione eſst, vt exiſstimet ſsolam hanc coniecturam non ſsufficere, vt fœminæ proximiores propter maſsculos remotiores excludantur, niſsi ex aliis coniecturis conſstiterit, Maioratus inſstitutorem agnationem conſseruare voluiſsſse: In quo decipitur equidem prædictus Author, tum propter contrariam ſsententiam eorum Authorum, quos ſsupra retulimus in contrarium, & rationes eorum quæ magis concludunt: tum etiam

* quia in propoſsito caſsu, inſstitutor Maioratus, qui relictis propriis filiabus, maſsculos tantum ad ſsucceſsſsionem inuitauit, nulla alia de cauſsa id feciſsſse dici poteſst, quam vt agnationem propriam conſseruaret, vt in terminis annotarunt permulti, quos ſsuperius adduximus, & infinitos referens Menochius dicto conſs. 95. num. 105. Hyppol. Riminald. in con. 47. num. 19. vol. 1. Bonifac. Rogerius in conſs. 25. num. 64. & 65. lib. 1. Albanus, in conſs. 87. num. 14. Idcirco pro expreſsſsa haberi debet, ex ſsententia Gloſsſsæ in l. quamuis, C. de fideicommiſsſsis. ex qua communiter &

* paſsſsim adnotare ſsolent Doctores, quòd pro expreſsſsa habetur ratio ſsubintellecta, quæ vnica imaginari poteſst in teſstamento, & eam multis exornant D. Anton. de Padilla, ibidem, Molina de Hiſspanorum primogeniis lib. 1. cap. 5. num. 9. Bonifacius Rogerius in conſs. 41. num. 48. & num. 49. lib. 1. Simon de Prætis de interpret. vltimar. volunt. lib. 2. ſsolut. 5. num. 31. fol. 154. & latiùs eodem lib. ſsolut. 2. num. 106. fol. 265. & num. 107. & tribus ſseqq. Decianus in conſs. 31. num. 96. & in conſs. 74. num. 14. vol. 3. Mantica de coniecturis vltimar. volunt lib. 6. tit. 14. num. 20. Graſsſsus receptarum ſsententiarum, §. fideicommiſsſsium, q. 4. num. 21. Alexander Raudenſsis de analogis, lib. 1. cap. 15. num. 90. fol. 64. Aluaradus de coniecturata mente defuncti lib. 2. cap. 3. §. 4. num. 5. vbi cum Molina, & aliis

* in noſstra materia expreſsſsim conſstituit, agnationis con. ſseruandæ rationem expreſsſsim cenſseri, tametſsi in diſspoſsitione non exprimatur, vbi ea ſsola, & non alia reddi poteſst, & tamen pro hac ſsententia vltra prædictam rationem, quæ multum adſstringit, vrgentiſsſsimæ ſsunt coniecturæ, & rationes adductæ per Menochium vbi ſsuprà, vt aliter confirmare ſsuperfluum, & abſsque vtilitate ſsit. Quicquid aliter teneat Auendañus vbi ſsuprà, dicto n. 87.

* qui tamen ſsi Menochium & alios recentiores prælegiſsſset, fortaſsſsis ab hac ſsententia non receſsſsiſsſset: pro qua etiam faciunt reſsoluta à Mieres de maioratu, 2. part. q. 6. num. 70. & in terminis Hyppol. Riminaldus in conſs. 389. num. 1. & 2. & in conſs. 457. num. 9. & tribus ſseqq. vol. 4. ſsecurè probat, & refert plures alios ſsic tenentes, quod

* teſstator ſsubſstituens filio ſsuo decedenti ſsine filiis maſsculis fratres, & ipſsorum filios maſsculos excluſsa filia, id videtur feciſsſse ratione conſseruandæ agnationis, nec excluſsio fœminæ, & maſsculinitatis qualitas expreſsſsa, propter aliud videntur appoſsitæ.

Quartò & principaliter conſstituendum eſst in hac

* materia, repetitionem præcedentium induci, & fœminas propter maſsculos remotiores excludi, non ſsolum in caſsibus præcedentibus, vbi eſst expreſsſsa teſstatoris voluntas, aut pro expreſsſsa haberi debet; ſsed etiam & in aliis pluribus caſsibus, in quibus ex coniecturis elici poteſst teſstatoris voluntas. Coniecturæ autem variæ ſsunt, & diuerſsæ; variæ etiam, & multæ dictiones, rationes, & cauſsæ, ex quibus repetitio induci, aut ceſsſsare debet, ſsiue propter quas in præcedentibus dicta, ad ſsequentia trahuntur: . & fœminæ propter maſsculos remotiores excluſsæ cenſsentur, vel non: de quibus eleganter, & latè per Mol. de Hiſsp. primogeniis, lib. 3. cap. 4. & 5. & alios plures, quos infrà ſsuo ordine commemorabo. Ex illis autem legendi erunt omnino ex noſstris, Burgos de Pace, Aluaradus, Mieres, Auend. Ioannes Guttierrez, & Ioannes Garſsia; exterorum verò Menochius, Peregrinus, Decianus, Riminald. Simon de Prætis, Raudenſsis, Pedrocha, & cæteri referendi infrà.

Deinde notandum omninò conſsilium Baldi (quod eſst ſsingulariſsſsimum in hac materia, & quotidie allegatur) 153. Quidam teſstator, lib. 5. vbi eleganter & ma

*giſstraliter docuit, repetitionem omnem tacitam, procedere, aut ratione copulæ, vel coniunctionis, quia ſsunt plura legata copulata, vel per dictionem, &, vel, item, & ſsimiles alias dictiones coniunctiuas, vel connexiuas, vel quia reguntur ab eodem verbo, & determinantur ab eodem actu verbi determinantis, aut regentis totam orationem, aut per identitatem rationis, quando ſsubeſst ratio repetendi antecedentia in ſsequentibus, & ſsic in ſsumma explicauit totam hanc materiam, conſstituendo, tres

* cauſsas eſsſse tacitam repetitionem inducentes, videlicet copulam, identitatem orationis, & identitatem rationis è conuerſso tres cauſsas eſsſse repetitionis excluſsiuas, videlicet aduerſsatiuam, vt quia eſst ibi dictio ſsed, vel ſsecus, & ſsimiles, diuerſsitatem, ſsiue ſseparationem orationis, & temporum, & diuerſsitatem, ſsiue aduerſsationem rationis habentes: nam habentia inter ſse aduerſsatiuam ratio

*nem, non habent ad inuicem tacitam repetitionem, ex eodem Baldo in dicto conſs. 153. vbi litera eſst multum corrupta, ſsed ita reſstitui debet, vt aduertit Modernus in conſsuet. Pariſsien. tit. 1. de materia ſseudali, §. 37. Gloſs. 1. n. 3. & Baldum ſsequuntur Mieres, Ioannes Garſsia, Decianus, Raudenſsis, Riminaldus, Pedrocha, & alij referendi infrà, Menochius lib. 4. præſsumpt. 180. num. 4. Marius Anguiſsſsola in conſs. 190. lib. 1. Simon de Prætis, de interpret. vltimarum voluntatum, lib. 2. interpret. 4. dubitat. 2. ſsolut. 2. num. 164. fol. 268. & lib. 4. dubitat. 10. num. 106. & 107. fol. 348. & ad hæc in effectu reduci debent infinita, quæ

* licèt diuerſsis modis, & in variis & multis locis adnotarunt Scribentes in hac materia, & à doctrina ſsuperiori fundamentum ſsumunt: maximè adnotata per Molinam lib. 3. d. cap. 5. num. 59. & 60. Ruini etiam reſsolutiones in conſs. 124. num. 5. paulò ante finem, & in conſs. 168. num. 13.

* lib. 3. cuius diſstinctionem ſsequuti ſsunt Mantica de conie|

p. 27

cturis vltimarum voluntatum, lib. 11. tit. 13. num. 10. in fine. Molina dicto num. 60. ſsed nouæ non ſsunt, vt nonnulli ſscribentes crediderunt; imo ex prima parte diſstinctionis Baldi deducuntur aperte, nec ipſsi tribui debent.

Quintò & principaliter conſstituendum eſst, ad con

*cordandas Abbatis, & Ananiæ contrarias ſsententias in quæſstione agitata ſsuprà, ex num. 7. cum ſseqq. & num. 25. & ſseqq. permulta quidem ſscripta, atque excogitata fuiſsſse ab infinitis Authoribus, de quibus infrà; verè tamen nonnulla eorum, vel falſsa eſsſse; aut ſsi vera, non perfectè, nec abſsolutè intellecta, ſsiue omnes caſsus non continentia, vel ſsæpe inuoluta, & aliis contraria; quod ex dicen

100

*dis infrà conſstabit. Molinam verò; lib. 3. de Hiſspanorum primogeniis, dict. cap. 5. num. 57. & 58. (quem multi ſsequuntur) rectè conſstituiſsſse, Ananiæ ſsententiam opinioni Abbatis contrariam, regulariter veriorem eſsſse; exceptis caſsibus quibuſsdam ibi enumeratis: cùm illa fortiores habeat, & meliores pro ſse rationes, & maiori Authorum numero ſsit munita, vt ſsuprà vidimus, & infrà dicemus.

Nec obſstant fundamenta adducta pro contraria par

101

*te. Et primò non obſstant ea, quæ diximus ſsuprà, ex num. 10. vſsque ad num. 15. quod præcedentia declarant, ſsiue determinant ſsequentia, & è contra; & vna pars teſstamenti aliam declarat; & voluntas teſstatoris in ſsubſstitutionibus talis eſsſse præſsumitur, qualis fuit in inſstitutionibus. Quibus diuerſsimodè reſsponderi poteſst; ſsed aliis conſsultò omiſsſsis, reſspondetur primò, vt prædicta non procedant, quoties de contraria voluntate teſstatoris in contrarium apparet: tunc enim voluntas teſstatoris omninò obſseruanda eſst; nec ab aliis vocationibus, aut ſsubſstitutionibus argumentum ſsumitur. Sed in caſsu propoſsito de contraria voluntate diſsponentis apparet apertè: quoniam ex quo teſstator in vna parte teſstamenti, ſsiue in vna ſsubſstitutione, aut vocatione poſsuerit in conditione, aut vocauerit ſsolum maſsculos, & non in alia, declaratur vera mens, & voluntas eius, vt voluerit conditionem ad maſsculos reſstringere in ea ſsubſstitutione, aut vocatione, in qua filiorum maſsculorum non fuit facta mentio; quia ſsi repetere conditionem, aut qualitatem Maſsculinitatis voluiſsſset, vtique expoſsuiſsſset: argumento textus in l. vnica, §. ſsin autem ad deficientis, C. de caducis tollendis, & deſscendentium, filiorum, aut liberorum no

102

*men adiectum, fœminas ſsicut maſsculos comprehendit: l. liberorum, l. iuſsta, ff. de verborum ſsignificatione, cap. quod dilecto, de conſsanguinitate & affinitate, l. 2. &. 3. tit. 13. partit. 6. Alexand. in conſs. 160. lib. 2. Beroüs in conſs. 129. num. 6. lib. 2. Menochius in conſs. 318. num. 5. lib. 4. & in conſs. 200. lib. 2. & præſsumpt. 84. num. 35. & ſseqq. lib. 4. Burgos de Paz in conſs. 29. num. 39. Alexander Raudenſsis de Analogis, lib. 1. cap. 15. num. 301. & in reſsponſso 35. n. 1. & ſseqq. lib. 1. Decianus in conſs. 1. num. 207. lib. 1. Antonius Theſsaurus deciſs. Pedemontana. 269. Simon de Prætis de interpret. vltimar. volunt. lib. 3. interpret. 3. dubit. 1. ſsolut. 11. num. 24. fol. 150. idcirco, qualitas Maſsculinitatis adiecta in vna ſsubſstitutione, aut in vna parte teſstamenti, in alia repetita cenſseri non debet; provt in terminis noſstris eleganter reſspondet Decius in conſs. 599. num. 6. & ipſsius nullam mentionem faciens, Alexander Trentacinquius de ſsubſstitutionibus, loco, & numero ſstatim referendis.

Secundò reſspondetur, quòd repetitæ qualitatis regula

103

* procedit in fauorabilibus, non autem in odioſsis: quod ſscribunt Decius in conſs. 167. col. fin. Hyppol. Riminald. in conſs. 632. num. 90. lib. 6. & cum multis Menochius in conſs. 117. num. 46. lib. 2. (infinitos alios ſsciens, conſsultóque prætermitto:) ſsed materia præſsens dicitur odioſsa, quia per repetitionem dictæ qualitatis ſsit differentia inter maſsculos, & fœminas, quod valde odioſsum eſst: l. maximum vitium, C. de liberis præteritis, l. 3. titul. 13.

104

* partit. 6. cum adductis per Molinam de Hiſspanorum primogeniis, lib. 3. cap. 4. à princ. maxime num. 15. & 19. Decium in conſs. 372. num. 1. Sigiſsmundum, inter conſsilia feudalia, conſs. 39. num. 21. & 22. Burgos de Pace in proœmio legum Tauri, num. 44. Velaſsquez de Auendaño in l. 40. Tauri, Gloſs. 9. num. 1. & ſseqq. Mieres de maioratu,

105

* part. 1. quæſst. 6. a princ. ergo cenſseri non debet facta repetitio, eò præſsertim, quòd nunquam cenſsetur repetita qualitas, quando ex repetitione inducitur aliquid contra ius commune: Gozadinus, in conſs. 9. num. 36. Ruinus in conſs. 187. num. 10. lib. 3. Molina lib. 3. de Hiſspanorum primogeniis, cap. 5. num. 57. Simon de Prætis de interpretat, vltimar. volunt. lib. 2. dubit. 2. ſsolut. 2. num. 165. fol. 268. Hyppol. Riminald. in conſs. 632. num. 90. lib. 6. Achilles Pedrocha in conſs. 5. num. 71. 72. & 73. ſsed ex dicta repetitione in caſsu noſstro induceretur contra ius commune, quod fœminæ excluderentur, quæ regulariter admitti debent, vt infrà dicetur: idcirco qualitas Maſsculinitatis non debet cenſseri repetita.

Tertiò reſspondetur; minimè vrgere, quòd ſsubſstitutio

106

* debet regulari ſsecundum inſstitutionem: l. 1. C. de impuberum, cum aliis ſsimilibus. Quia hoc eſst verum, quoad partes inſstitutionis, & ſsubſstitutionis: provt loquitur textus in dicta l. 1. cum ſsimilibus: ſsecus eſst in alia qualitate extrinſseca; quia conditio appoſsita in inſstitutione, non cenſsetur repetita in ſsubſstitutione: l. ſsub conditione, ff. de hæredibus instituendis, & ideo illa qualitas Maſsculorum, quæ extrinſsecus venit, repetita non videtur; vt

107

* eleganter declarat Decius, qui breuiter, ſsubſstantialiter tamen, & vtiliter loquitur in hac materia in conſsil. 599. num. 6. verſsic. vltimo non obstat. & vide illum per totum conſsilium.

Secundò non obſstat argumentum deſsumptum ex l. ſsi

108

* viua matre, C. de bonis maternis, quòd qui fœminas proximiores excluſsit, vlteriores etiam excludere velle credendus eſst. Cui etiam diuerſsimodè reſsponderi poſsſset ex his, quæ in terminis adnotarunt Pariſsius in conſs. 47. num. 78. vol. 3. Socinus iunior in conſs. 13. num. 34. lib. 3. Nonius in conſs. 10. num. 21. Ruinus in conſs. 124. num. 5. verſs. non obſstat etiam vol. 3. Cephalus in conſs. 45. num. 23. & in conſs. 46. num. 30. 31. & ſseqq. lib. 3. & plures reſsponſsiones ordine recenſset Decianus in conſs. 1. a n. 186. vſsque ad n. 198. vol. 2. & in alii & conſsiliis referendis infrà, Riminald. etiam, quem infrà ſsuo ordine referam. Sed his conſsultò omiſsſsis, ad propoſsitum noſstrum Reſspondetur,

109

* doctrinam prædictam fundari in præsumpta teſstatoris voluntate, quæ ex identitate rationis deducitur, vt conſstat ex his, quæ ſscripſserunt Molina de Hiſspanorum primogeniis, lib. 3. cap. 5. num. 41. Mieres de maioratu part. 2. quæſst. 6. à num. 52. Salazar de vſsu & conſsuet, cap. 12. n. 68. & 73. cum ſseqq. Auendañus in l. 40. Tauri, Gloſs. 9. à n. 77. Graſsſsus receptarum ſsententiarum, §. fideicommiſsſsum, q. 15. num. 2. Idcircò cum verba, ſsiue rationes diſspoſsitionis

110

* contradicunt, voluntas illa præſsumi non poteſst; in contrarium potius induci debet: vt in caſsu præſsenti, in quo præſsumptæ illi voluntati plures, & probatiſsſsimæ coniecturæ contrariantur, de quibus ſsuprà diximus; nec verba diſspoſsitionis refragantur, repugnant; imò, cùm in ipſsis qualitas ea expreſsſsa non ſsit, ſsed forſsan conſsultò omſsſsia; & ſsic ceſsſsare debet regula dictæ l. ſsi viua matre, cum aliis ſsimilibus: vt ſscribunt Antonius Rubeus in conſs. 22. num. 12. Modernus in conſsuet. Pariſsien. tit. 1. §. 16. num. 7. Molina lib. 3. dicto cap. 5. num. 48. Mieres de maioratu, part. 2. quæſst. 6. num. 46. in fine, & num. 65.

Tertiò non obſstat textus in l. Iulius Paulus, 80. ff. de condit. & demonſstrat. & in cum ſseruus, 81. ff. eodem tit. quæ duo iura expendit Mieres dicta quæſst. 6. num. 79. Sed mirandum eſst, virum equidem eruditum, literæ, & caſsus illius textus immemorem, in ipſsius allegatione deceptum: textus enim in dict. l. Iulius Paulus, apertè probat

111

* contrarium eius, ad quod adducitur: nam vtcunque ſsit, repetitionem ibi ceſsſsare, ſsiue conditionem repetitam non intelligi, ſsecurè affirmarunt Gloſsſsa, verbo, neceſsſsitudinem. Bartol. in ſsummario, & in diſstinct. num. 1. idem Bartol. in conſs. 3. incip. Titius condidit teſstamentum. & ſsequuntur Rubeus in conſs. 68. num. 1. Aretinus in conſsil. 1. num. 12. & 13. Menochius, lib. 4. præſsumpt. 180. num. 46. & in dict. l. cum ſseruus, ex voluntate teſstatoris intelligitur

112

* |

p. 28

conditio repetita ad ſsuſstinendum legatum: vt conſstat ex illis verbis: Videamus vtrum conditio libertati præpoſsita ſsit, an verò & legato: & quidem ſsi libertati ſsoli accipiamus præpoſsitam, nullus tractatus amplius ſsupereſst; nam legatum purum inuenitur, & ideò inutile ſsit. Quòd ſsi conditio etiam legato inſserta ſsit (quod quidam recte putant) ſsimul cum libertate dies quoque legati vtiliter cedit. Ratio eſst, quia credendum non eſst teſstatorem inutiliter diſsponere voluiſsſse, aut inutile legatum facere velle, vt cum

113

* multis obſseruant Alciatus regula 3. præſsumpt. 35. Mantica de coniecturis vltimarum voluntatum, lib. 12. tit. 17. n. 13. Maſscardus de probationibus, tom. 2. concluſs. 594. num. 11. & 12. Petrus Magdalenas de num. teſstium in teſstamentis requiſsito. l. part. cap. 16. num. 84. & 85. & 3. part. cap. 3. num. 34. At in quæſstione noſstra, ex voluntate inſstitutoris potiùs non debet cenſseri repetita qualitas in vocatione, ſsiue ſsubſstitutione ſsubſsequenti; in qua ſsine vlla repetitione Maioratus ſsuſstineri, & conſseruari poteſst: vt de ſse patet; nec alicuius qualitatis repetitio neceſsſsaria eſst, vt diſspoſsitio ſsuſstineri poſsſsit. Male igitur allegatur text. in dict. l. Iulius Paul. ad probandum, ex præſsumpta voluntate diſsponentis, qualitatem, ſsiue conditionem adiectam in præcedenti diſspoſsitione, cenſseri repetitam in ſsequenti: cùm ibi potius repetitio denegetur. Malè etiam citatur textus in dict. leg. cum ſseruus. quoniam ibi (vt dixi) diuerſsa militat ratio à noſstro caſsu, in quo periculum non

114

* eſst, quod diſspoſsitio inutilis reddatur. Nec rectè dici poteſst, præſsumendum non eſsſse, quòd teſstator mutauerit voluntatem ſsuam: quo fundamento vtebatur Mieres ipſse, dict. quæſst. 6. num. 77. Id enim intelligitur incontinenti, & vno & eodem actu, & vbi militat eadem ratio, nec de voluntate teſstatoris aliter apparet: ſsecus tamen vbi apparet, ſsecundam vocationem, ſsiue ſsubſstitutionem eſsſse, diuerſsam à prima; & res non permanet in eodem actu, ſsed aliquid amplius ſsuperuenit, vt in quæſstione noſstra; ex his, quæ ſsuprà diximus: tunc enim mutatio voluntatis præſsumitur: vt cum aliis adnotarunt Decianus in conſs. 9. num. 60. vol. 2. Menochius lib. 4. præſsumpt. 176. num. 7. verſs. cæterum facile reſspondetur: & latiùs præſsumptione 165. num. 4. & num. 17. & per totam. & in conſsil. 222. num. 45. lib. 3.

Quartò non obſstat textus in l. Caio, ff. de alimentis &

115

* cibariis legatis. quam in fauorem Abbatis adducit Mieres dicta quæſst. 6. num. 74. Attamen legem illam nihil probare, aut ſsaltem eiuſsdem rationem diuerſsam eſsſse, nec caſsui noſstro conducibilem, ſsatis apparet ex his, quæ ad explicationem illius textus, & ſsimilium ſscribit Meno

116

*chius lib. 4. præſsumpt. 174. per totam. vbi pleniſsſsimè tractat, an, & quando legatum cum eiſsdem conditionibus tranſslatum præſsumatur. Pro nunc tamen (vt alia omittam) hoc vnum erit animaduertendum, eum textum loqui de conditione appoſsita in teſstamento, quæ regula

117

*riter repetita præſsumitur in codicillis: Menochius, qui iure, ratione, & authoritate latiſsſsimè confirmat, lib. 4. præſsumpt. 177. num. 1. & 2. quia codicilli trahuntur ad

118

* mentem teſstamenti, vt docuit Bald, in l. Neſsennius, ff. de excuſsationibus tutorum. Natta in conſs. 483. in fine, lib. 3.

119

* & quia teſstator in codicillis non videtur receſsſsiſsſsè à voluntate, & diſspoſsitione facta in teſstamento: Menochius multos referens, & latiùs declarans lib. 4. dict. præſsumptione 177. à num. 5. Quod ſsecus eſst in terminis quæſstionis noſstræ, vbi codicilli facti non ſsunt, & potius videtur teſstator à priori voluntate receſsſsiſsſse, & in ſsequentibus vocationibus aliter ordinaſsſse, quàm in prioribus, ex rationibus ſsuperiùs adductis.

Textus verò in l. ſsi tibi: cum lege ſsequenti, ff. de adi

120

*mendis legatis. quem etiam adducit Mieres vbi ſsuprà, pro Abbate. nullo modo induci poteſst, vt anteà dixi num. 22. Pro Anania verò videbitur alicui poſsſse, eo quòd probat

121

* legatum tranſslatum ab ipſso teſstatore de eadem perſsona in eandem perſsonam, non transferri cum eadem conditione, & onere. Sed adhuc nihil vrget, idque ex diſsparitate rationis, quæ inter caſsum illius textus, & quæſstionis noſstræ colligitur ex reſsolutis per Menochium lib. 4. dict. præſsumpt. 174. à num. 6. Marcum Antonium Peregrinum. de fideicommiſsſsis, art. 16. à num. 97. vſsque ad num. 102. deinde ex notatis per Molin. de Hiſspanorum primogeniis, lib. 3. dict. cap. 5. num. 59. & 60. iuxta quæ, aliud dicendum eſsſset in terminis quæſstionis noſstræ: Contra Abbatem verò expendi poſsſse, ex ſsummario illius textus, & dictis per Menochium, non obſscurè percipi poteſst.

Quintò non obſstat textus in l. cum pater, §. ab insti

122

*tuto, ff. de legatis 2. Nam libenter concedo, legata ab inſstituto relicta, præſsumi repetita à ſsubſstituto: quamuis vulgatum hoc aſsſsumptum plures caſsus contineat, atque exactiorem explicationem contineat; vt conſstat ex his, quæ in propoſsito diligenter, & accuratè ſscripſsit Menochius lib. 4. præſsumpt. 108. per totam. Fachineus controu. iuris, lib. 5. cap. 39. vbi videri poterit. Tamen non ad

123

*mitto textum illum, ſsiue argumentum ex eo deſsumptum, pro opinione Abbatis aliquo modo vrgere, quicquid Mieres in hunc ſsenſsum eum accipiat: nam diuerſsam rationem eſsſse, nec applicari poſsſse quæſstioni noſstræ, conſstat apertè ex dictis per eundum Menochium dicta præſsumpt. 108. maximè num. 53. 54. & 55. vbi præmittit,

124

* quod lex, quæ ſstatuit legata ab inſstituto, eſsſse repetita in ſsubſstitutum; eſst fundata in ſsola coniecturata mente teſstatoris, quam ob æquitatem quandam eiuſsmodi fuiſsſse, lex conijcit: vt egregie conſsiderant Caſstrenſsis num. 4. & Comenſs. col. penult, in l. licet Imperator, ff. de legatis 1. Verùm enimverò in quæſstione noſstra, ex coniecturata mente teſstatoris, aut clara, & aperta eiuſsdem voluntate repetitio impeditur: vt latiùs probauimus ſsuprà. Deinde

125

* præmittit repetitionem hanc legati à lege fuiſsſse introductam, ne teſstator fruſstra legaſsſse videatur: contra textum in l. ſsi quando, ff. de legatis 1. quod ſsecus eſsſse in caſsu noſstro, nec fruſstratoriam reddi diſspoſsitionem, probauimus ſsuprà, num. præced.

Sextò & vltimò, non obſstat textus in l. 3. §. filius, ff.

126

* de liberis & poſsthumis. Pro cuius ſsolutione conſstituo, difficile eſsſse, nec quod certa regula definiri poſsſsit, an, & quando conditio, vel qualitas poſsita in clauſsula ſseparata à præcedentibus, aut ſsequentibus, ex præſsumpta mente teſstatoris referatur ad omnia, vel ad vnum tantum, vel ad aliqua ex præcedentibus, vel ſsequentibus: vt conſstat ex his, quæ ibidem ſscripſserunt Doctores communiter, & in cap. 2. requiris, de appellationibus. Gratian. regula 412. per totam. Sebaſstianus Sappia in repet. leg. 1. ff. quod quiſsque iuris, num. 26. 27. & 28. Auiles in cap. 1. prætorum, gloſs. ſsuſsodicha, & cap. 2. Gloſsſsa, ſso pena Albanus in additionibus ad Bartolum, in l. ſsi idem, §. ſsi vna, per totum, ff. de iuriſsdictione omnium iudicum. latiſsſsimè, atque elegantiſsſsimè omnium Menochius lib. 4. præſsumpt. 181. per totam, Marcus Antonius Peregrinus de fideicommiſsſsis, ar. 16. à num. 102. vſsque ad n. 108. vbi plenè videri poterit de hac materia. Pro nunc tamen, quod ad propoſsitum pertinet, dumtaxat erit animaduertendum, regulam, aut doctrinam dict. §. filius, & quæ à præfatis

127

* Authoribus adnotantur, nihil obſstare his, quæ, ſsententiam Ananiæ ſsequuti, adhuc defendimus, illam potius non mediocriter adiuuare, vt colligitur apertè ex dictis per Menochium vbi ſsuprà, num. 2. & num. 6. & ſseqq. & num. 20. Peregrinum. dicto num. 102. 103. & ſsequent. & num. 107. Et hactenus ſsufficiat ad argumenta pro Abbate adducta reſspondiſsſse: quibus (vt vides) nullus hucuſsque ſsic reſspondit.

Nunc verò ſsexto loco, & principaliter conſstituendum eſst, ex dictis anteà num. præced. & opinione Ananiæ, quam regulariter amplectendam diximus, apertè deduci, verãveram eſsſse doctrinam Scribentium communem, & ſsæpiſsſsimè in hac materia repetitam; videlicet agnationis con

128

*ſseruandæ rationem attendendam non eſsſse, niſsi in gradibus, aut perſsonis in quibus expreſsſsa eſst: idcirco conſseruationem agnationis, maſsculorum incluſsionem, & fœminarum excluſsionem reſstringendam eſsſse ad gradus, & perſsonas expreſsſsas, & ſspecificatas; nec ad alias perſsonas extendendam eſsſse. Quod ſscribunt Imola, Baldus, |

p. 29

Alexander, Socinus iunior, Decius, Rubeus, Gratus, Gozadinus, Pariſsius, Modernus Pariſs. Ruinus, Riminaldus ſsenior, & alij, quos ſsic tenentes congeſsſserunt Molina de Hiſspanorum primogeniis, lib. 1. cap. 5. num. 37. & lib. 3. cap. 5. num. 10. & num. 20. Aluaradus de coniecturata mente defuncti, lib. 2. cap. 3. §. 4. num. 28. 40. & 44. Ioannes Guttierrez in conſs. 13. num. 26. & 27. Velaſsquez de Auendaño in l. 40. Tauri, Gloſs. 9. num. 51. Cephalus in conſs. 17. num. 28. lib. 1. & in conſs. 353. num. 67. lib. 3. Simon de Prætis de interpretatione vltimar, volunt. lib. 3. ſsolut. 11. n. 71. verſs. ſsecundò declaratur, fol. mihi 156. Hyppolit. Riminald. in conſs. 371. num. 122. & ſseqq. lib. 4. Menochius in conſs. 274. num. 26. lib. 1. Petrus Antonius de Petra de fideicommiſsſsis, quæſst. 9. num. 182. & 183. Mieres de maioratu, part. 2. quæſst. 6. num. 102. 103. & 104. vbi

129

* num. 106. facit regulam, quam dicit ipſse non eſsſse minoris vtilitatis in hac materia: quòd, limitata cauſsa limitatum producit effectum, tam in diſspoſsitionibus teſstatorum, quàm in aliis rebus, & caſsibus: l. in agris, ff. de acquirendo rerum dominio, l. age cum Geminiano, vbi latè Iaſson C. de tranſsactionibus. Decius, Cumanus, Modernus Pariſs. & Peralta ab eodem Mieres relati, Tiraquellus, qui in propoſsito congerit multa, in tractatu, Ceſsſsante cauſsa, 1. part. à num. 142. cum multis ſseqq. & de retractu conuentionali, §. 32. Gloſs. 1. num. 49. & 50. Aluarus Valaſscus conſsultat. 39. num. 11. Simon de Prætis de interpret. vltim. volunt, lib. 1. interpret. 1. dubit. 4. ſsolut. 12. à princ. fol. 60. & lib. 1. dubit. 3. num. 38. & decem ſseqq. fol. 392. & præ

130

*dictum doctrinam adeò, indiſstinctè intellectam per omnes, limitat, & declarat idem Mieres ſsingulariter, dicta quæſst. 6. num. 104. verſs. ſsed iſsta omnia, qui de hac re omninò legendus erit vſsque ad num. 106. & ab eo dicta conſsirmari poſsſsunt ex his, quæ ſscribit Menochius in conſsil. 117. num. 64. 65. & 66. & num. 73. lib. 2.

Septimò & principaliter conſstituendum eſst, ex anteà

131

* dictis inferri apertè, rectè conſstituiſsſse Doctores, & ſsæpiſsſsimè tradidiſsſse in hac materia, repetitionem qualitatum præcedentium non admitti, vbi qualibet ſsubſstitutio præcedens, & ſsubſsequens ſsunt ad inuicem ſseparatæ, & in diuerſsis capitulis, aut clauſsulis poſsitæ, & perfe

132

*cta oratione determinatæ: etiamſsi adſsinc dictiones repetitionẽrepetitionem ſsignificantes, cùm tunc ſstent potius continuatiuè, quàm repetitiuè: nec aliqua repetitione indigeat clau

133

*ſsula continens rationem, ſsiue orationem perfectam: Id

134

*que maximè procedere, vbi adeſst perſsonarum diuerſsitas, Quod expreſsſsim probatur ex his, quæ pro Anania contra Abbatem ſsupra adnotauimus: & ita docuerunt Bartolus, Bald. Bald. Caſstrenſsis, Corneus, Socinus, Romanus, Pariſsius, Alciatus, Ruinus, & multi alij, quos ordine recenſsent Simon de Prætis de interpret. vltimar. volunt. lib. 2. interpret. 4. dubit. 2. ſsolut. 2. num. 167. fol. 268. Menochius in conſs. 215. num. 188. & num. 191. lib. 3. Hieronymus Gabriel in conſs. 95. num. 21. vol. 1. Cephalus in conſs. 253. num. 26. & in conſs. 208. num. 43. lib. 2. & in conſsil. 717. à num. 6. lib. 5. Burſsatus in conſs. 227. num. 57. lib. 3. Decianus in conſs. 17. à num. 34. vol. 1. Hyppolit. Riminald. in conſs. 560. num. 42. & 43. lib. 5. Marcus Antonius Peregrinus de fideicommiſsſsis, art. 16. num. 47. Achilles Pedrocha in conſs. 5. num. 58. & num. 142. & in conſs. 12. à num. 14. vſsque ad num. 20. Sfortia Odd. in conſs. 95. n. 53. & tribus ſseqq. Ioannes Vincentius Honded. in conſs. 91. num. 7. 8. & 9. Quod tamen intelligi debet, prove ſstatim ſsequenti Corollario explicabimus.

Octauò & vltimò conſstituendum eſst, Abbatis ſsenten

135

*tiam in conſs. 36. num. 3. lib. 1. (quam hactenus improbauimus) admittendam fore; illorúmque procedere poſsſse ex voluntate teſstatoris, rationis identitate, agnationis conſseruandæ ratione expreſsſsa in diſspoſsitione, vel ſsubintellecta, ex nonnullis cauſsis, rationibus, & dictionibus, probatiſsſsimíſsque, & neceſsſsariis, aut concludentibus coniecturis; ex quibus elici poſsſsit apertè, aut colligere neceſsſsarium ſsit, agnationem conſseruare, qualitates repetere, aut præcedentia ſsequentibus ineſsſse, teſstatorem voluiſsſse. Quod aduertit optimè Molina, de Hiſspanorum primogeniis, lib. 3. cap. 5. num. 58. & ſseqq. eleganter Mantica, ita contrarietates componens, de coniecturis vltimar. volunt. lib. 6. tit. 13. num. 8. verſs. proinde Socinus, fol. 243. eruditè Menochius in conſs. 95. num. 82. lib. 1. & in conſs. 215. num. 185. lib. 3. & in conſs. 117. num. 60. & 65. lib. 2. vbi refert Bartolum, Aretinum. Ruinum. Decium, Bologninum. Pariſsium, Alciatum, & alios: & cum illis ſsecurè tradit, qualitatem Maſsculinitatis, Legitimitatis, aut

136

* aliam ſsimilem poſsitam in prima diſspoſsitione, repetitam cenſseri in ſsecunda, & vlterioribus, quando adeſst præſsumpta, & coniecturata mens, ac voluntas teſstatoris: &

137

* quando militat eadem ratio. Quod tenent etiam Corneus, in conſs. 114. col. penultima, lib. 2. Decius, in conſs. 15. col. vltima, Pariſsius, in conſs. 38. num. 32. lib. 2. Alciatus reſsponſso 96. num. 31. Marzarius in conſs. 6. col. vltima. eleganter Decianus, & Riminaldus, quorum ſstatim ſspecificam mentionem faciam.

Inde & neceſsſsariò infertur, repetitionem qualitatum

138

* præcedentium, ex identitate rationis, coniecturata, & veriſsimili mente teſstatoris, dictionum. natura, & aliis probatiſsſsimis coniecturis fieri debere ad ſsequentes gradus, aut ſsubſstitutiones, etiamſsi ſsimus in diuerſsis, aut ſseparatis orationibus, & in diuerſsis perſsonis: Bartolus in l. Seiæ, §. Caio, ff. de fundo inſstructo. Alexander in conſs. 47. Perſspectis, colum. 1. in fine, volum. 5. Decius in conſs. 190. col. 3. quos referens ſsic reſspondit Iacobus Mandellus de Alba, in conſs. 234. num. 12. & num. 20. Mieres de maioratu, 2. part. quæſst. 6. num. 78. verſs. ex quibus infertur, & num. 79. & 80. Menochius in conſs. 117. num. 73. lib. 2. & in conſs. 216. num. 192. lib. 3. Cephalus, in conſs. 196. n. 17. & 18. lib. 2. Bonifacius Rogerius in conſs. 32. num. 50. lib. 1. Decianus in conſs. 1. num. 185. & in conſs. 26. num. 44. & in

139

* conſs. 103. num. 12. lib. 2. & in aliis pluribus referendis infrà, num. 183. vbi probat, qualitatem primogenituræ expreſsſsam in inſstitutione, cenſseri debere repetitam in ſsubſstitutione, de qua agebatur ibi: & tamen facta fuit in oratione ſseparata ab inſstitutione, idque rationibus, & Authoribus relatis ibid. & defendit etiam Sfortia Odd.

140

* mihi quidem eruditiſsſsimus, in conſs. 95. num. 86. & 87. lib. 1. Et hactenus de his, quæ ad clariorem, & maiorem huius materiæ explicationem à nobis adnotata, & conſstituta fuere.

Nunc verò, & quinto loco, vt vlteriùs ad relationem Authorum progrediamur (quod in initio huius capitis propoſsuimus) de prædictis quæſstionibus, & materia huius capitis eruditè, & melius, quàm ex relatione

141

* aliorum haberi poterit, ſsi originaliter non legantur, tractauit Burgos de Pace, in proœmio legum Tauri, à num. 37. vſsque ad num. 132. vbi num. 128. & ſseqq. proponit contrarietatem conſsiliorum Abbatis, Ananiæ, & aliorum, de qua hactenus actum eſst; & tandem dicit, Ananiæ opinionem veriorem eſsſse, & magis communem, & ad conſsilium Abbatis reſspondet. Facit etiam optimum conſsilium in hac materia, 29. per totum, vbi multa dicit, & inter alia eandem ſsententiam defendit contra Abbatem, & num. 67. & 68. ad dict. conſsilium. 36. Abbatis, octo ſsolutiones aſsſsignat. Idcircò prædicto Authore originaliter lecto, neceſsſsariò adnotandum duxi.

Primò, Ludouicum Molinam lib. 3. de Hiſspanorum

142

* primogeniis, cap. 5. num. 56. deceptum apertè allegando illum in fauorem Abbatis, cùm potiùs Ananiæ ſsententiam conſstanter defendat, & ad conſsilium Abbatis multas ſsolutiones aſsſsignet, vt anteà dixi, quamuis ibidem, num. 130. (quo numero allegatur per Molinam) referat plures, qui Abbatis opinionem amplectuntur, vt ibi, clarè videri poterit.

Secundò adnotandum eſst, eundem Authotem rectè

143

* conſstituiſsſse, dict. proœmio legum Tauri, num. 131. quòd Maioratus, quoties à fœmina proceſsſsit, nunquam in caſsu dubij iudicandum ſsit, fœminas propter maſsculos remotiores ab eius ſsucceſsſsione excluſsas, etſsi verbis vtatur, quæ ad maſsculos referri ſsoleant: quod ſsic tenent infiniti alij Authores ibi relati: cum quibus ſsic etiam adnotarunt Molina lib. 3. dict. cap. 5. num. 73. Mieres, de |

p. 30

maioratu, part. 2. quæſst. 6. num. 58. in fine, & num. 59. & num. 97. Aluaradus de coniecturata mente defuncti, lib. 2. cap. 1. §. 1. num. 20. & 21. fol. 21. & cap. 3. §. 4. n. 56. fol. 106. Velaſsquez de Auendaño in l. 40. Tauri, Gloſsſsa 9. num. 57. & in caſsu conſsultus, ſsic argumentatur Ioannes Guttierrez in conſs. 13. num. 20. Cephalus in conſs. 85. num. 26. lib. 2. Rolandus (quem nullus refert) multis compro

144

*bans, & de hac re videndus omninò, in conſs. 76. à num. 9. vſsque in finem conſsilij lib. 3.

Limitatur tamen prædicta doctrina, vt procedat in caſsu dubio, quaſsi ſsecùs dicendum ſsit, vbi de contraria

145

* voluntate teſstatoris in contrarium conſstare poſsſsit, vt aduertit Burgos de Pace vbi ſsuprà, in fine, & idem tenent Aluaradus de coniecturata mente defuncti, lib. 2. cap. 1. §. 1. num. 21. Mieres qui Peraltæ doctrinam, aut reſsolutio

146

*nem in hac materia recta ratione reprehendit de maioratu, 2. part. dict. quæst. 6. num. 60.

Limitatur ſsecundò, vt minimè procedat, vbi Maiora

147

*tus à viro, & fœmina ſsimul inſstitutus fuit: tunc enim fœmina etiam proximior propter maſsculos remotiores cenſseri debet excluſsa: argumento textus in l. 1. cum notatis per Doctores ibi, ff. de ſsenatoribus, ex quibus ita ſsecurè tradit Burgos de Pace, dicto num. 131. in verſsic. Hoc tamen præter eos, & eo non relato in hanc partem inclinat Mieres dict. quæſst. 6. num. 97. verſsic. Si autem maioratus ſsit factus.

Contrarium tamen, imò quòd ad maſsculos tantum diſspoſsitio referenda non ſsit, ſsed pariter viro, & vxori proſspectum eſsſse videatur, & vterque ſsexus vocatus, rectiùs tenet Molina, & ad ea, quæ pro contraria parte adduci poſsſsunt, reſspondet dicto cap. 5. num. 73. & 74. & Molinam ſsequitur Aluaradus de coniecturata mente defuncti lib. 2. cap. 3. §. 4. num. 56. & vltra eos pro hac parte, & notatis à Molina, quæ verè concludunt, vbi non apparet apertè agnationis conſseruationi fuiſsſse conſsultum: facit optimum conſsilium Beroi. 120. num. 12. vol. 2. vbi dicit, quòd ſsi in diſspoſsitione facta per maſs

148

*culum, & fœminam, ſsit mentio de filiis, & deſscendentibus; veriſsimile eſst, eos intellexiſsſse de deſscendentibus vtriuſsque ſsexus: quoniam ſsicut maſsculus ſsexum maſsculinum. dilexit, ita fœmina ſsuum fœmininum ſsexum pariter dilexiſsſse præſsumitur: & aliis comprobat Rolandus dicto conſsil. 76. num. 17. & ſseqq. lib. 3. & faciunt ſscripta per Baëzam de non meliorandis dotis ratione filiabus, cap. 11. num. 12. & vide Gregorium Lopez in l. 2. tit. 15. partita 2. verbo, el mas propinquo, col. 3. verſsic. Sed pone

149

* quod maritus & vxor. vbi tractat qualiter ſsuccedi debeat, cùm Maioratus inſstituitur à marito, & vxore ſsimul; & adjicitur, quòd ſsuccedat propinquior conſsanguineus eorum, aut quòd ſsuccedat vnus conſsanguineus ex parte vxoris, & alius ex parte viri, & de aliis ſsimilibus quæſstionibus: cuius meminit Aluaradus de coniecturata mente defuncti, lib. 2. cap. 2. §. 1. num. 31. & 32. fol. mihi 44. & latiùs agit Cæuallos practicarum commun. contra commun. quæſst. 265. ex num. 13. His omnibus addendum

150

* erit vnum quod ad interpretationem clauſsulæ cuiuſsdam Maioratus aliquando obſseruaui, & in facto conſsultus iure, & ratione fundaui; videlicet ſsuperiora procedere, quoties fœmina in fauorem filiorum, nepotum, aut quorumcunq;quorumcunque aliorum deſscendentium, & in defectum eorum, in fauorem aliorum proximiorum Maioratum inſstituit: tunc enim non cenſsetur cognatos excludere, vt ſsuprà dicebam; cùm ipſsa deſscendentes agnatos habere non poſsſsit: Curtius iunior in conſsil. 49. num. 7. Al

151

*ciatus reſsponſso 58. Craueta in conſsil. 636. num. 8. Menochius in conſsil. 318. num. 10. lib. 4. Cephalus in conſs. 134. num. 47. lib. 1. & dicatur finis lineæ maſsculinæ, & prin

152

*cipium fœmininæ: Paulus Caſstrenſsis in l. maritus, n. 5. C. de procuratoribus. Bartol. & Alciatus in l. pronunciatio, §. familiæ, ff. de verborum ſsignificatione. Menochius

153

* in conſsil. 318. num. 34. lib. 4. Si tamen ponamus, quòd fœmina, quæ liberos non habebat, nec deſscendentes aliquos, in fauorem alicuius maſsculi ſsibi agnati Maioratum inſstituat, in quo ſsemper, & perpetuò maſsculos vocauerit, nec de fœminis vnquam meminerit: tunc equidem videretur dicendum, fœminas, ſsiue cognatos in perpetuum excludi, quia ceſsſsat ratio principalis (ſsi maturè aduertatur) in qua communis facit totum fundamentum, ſscilicet, quòd fœmina, quæ eſst finis agna

154

*tionis, & principium, & origo cognationis, l. pronunciatio, in fine, ff. de verborum ſsignificatione, l. Iureconſsultus, §. 1. ff. de gradibus, l. agnato, ff. de legitima tutela, videri non poſsſsit, agnationem conſseruare voluiſsſse, quam non habebat: nam in ſspecie propoſsita, licèt fœmina agnatos deſscendentes habere non poſsſsit, habet tamen agnatos tranſsuerſsales, quorum aliquem, vel aliquos expreſssè ad

155

* ſsucceſsſsionem inuitauit: vt putà fratres, & fratrum filios, qui cùm ab eodem patre agnatione iungantur, agnari dicuntur: §. ſsunt autem, Inſstitut. de legitima agnatorum tutela, §. 1. ff. de legitima agnatorum ſsucceſsſsione, in illis verbis. Sunt autem agnati, vt primo quoque libro tradidimus, cognati per virilis ſsexus perſsonas cognatione coniuncti, quaſsi à patre connati; itaque eodem patre nati fratres agnati ſsibi fiunt. Item patruus fratris filio, & inuicem is illi agnatus eſst. Vnde fœmina in perpetua maſsculorum

156

* vocatione, & nuſsquam fœminas vocans, abſsque dubio cenſsetur agnationem ſsui patris conſseruare voluiſsſse, nec reddi poteſst diſscriminis ratio in hoc caſsu, ab his, quæ dicta ſsunt ſsuprà, ex num. 78. & 79. & ſseqq. ſsed vtrumque concedere neceſsſsarium eſst, aut vtrumque negare, ex rationibus adductis ibi, quæ æqualiter vrgent.

Sexto deinde loco tractarunt latiſsſsimè materiam

157

* iſstam, & omnes quæſstiones in initio huius capitis propoſsitas attingunt, Aluaradus de coniecturata mente defuncti, lib. 2. cap. 3. §. 4. per totum, qui omnino videndus eſst, & ibi. num. 24. & 28. clarè accedit opinioni Ananiæ, quam contra Abbatem defendimus, Ioannes Guttierrez in conſsil. 13. per totum, qui dicit nonnulla vtilia in hac materia, & Ananiæ ſsententiam præſsentit veram, licèt de ipſso mentionem non faciat, ibidem, num. 26. & 27. & num. vlt. in fine. Velaſsquez de Auendaño in l. 40. Tauri, Gloſsſsa 9. per totam, vbi in omnibus ferè Molinæ reſsolutiones amplectitur, & num. 43. veriorem dicit Ananiæ ſsententiam contra Abbatem, niſsi in caſsibus exceptis, & proſsequutis ibi, à num. 45. qui in effectu ſsunt ij, qui per Molinam traduntur, locis & num. anteà relatis, Iacobus Mandellus de Alba, in conſsil. 234. per totum, lib. 2. latiùs in conſs. 484. à num. 8. vſsque ad num. 57. vbi quamplurima dicit notatu, & ſscitu digna in hac materia. Antonius Theſsaurus, deciſs. Pedemontana 37. per totam, & 188. per totam, vbi num. 2. & 3. in effectu, obſscurè tamen probat diſstinctionem, quæ ad conciliandas Abbatis, Ananiæ, & aliorum ſsententias, ſsuprà propoſsita eſst.

Septimo loco, latiſsſsimè ſscripſsit materiam huius capi

158

*tis Pelaez à Mieres, qui omninò videndus erit, de maioratu, 2. part. quæſst. 6. per totam, vbi à num. 2. vſsque ad num. 35. infinita iurium, & Authorum relatione comprobans, plene oſstendit, quòd fœminæ regulariter ſsuccedunt in quocunque Maioratu, & in Regno, & Ducatu,

159

* ſsicut maſsculi; dummodo non adſsint maſsculi in eodem gradu, licèt ætate minores; & ſsi ſsint in proximiori gradu, excludunt maſsculum remotiorem à ſsucceſsſsione, vbicunque expreſssè non repelluntur; vel per tam euidentiſsſsimas, & à iure probatiſsſsimas coniecturas, vt ſsalua mente teſstantis ab eis recedi non poſsſsit: idque latiùs declarat, & alia multa dicit dicto num. 35. vſsque ad num. 74. Et ad

160

* hæc in effectu reduci debent infinita, quæ de ſsucceſsſsione fœminarum in Maioratibus cum maſsculis eiuſsdem lineæ, & gradus, aut etiam remotioris adnotarunt innumeri Authores, qui de ſsucceſsſsione fœminarum tractarunt, relati ſsuprà num. 65. & ſseqq. Tiraquellus de primogenitura, quæſst. 3. num. 6. Molina, de Hiſsipanorum primogeniis, lib. 3. cap. 4. à princ. Antonius Gomez, in l. 40. Tauri, num. 8. & ibidem Velaſsquez de Auendaño, Gloſs. 9. à princ. & num. 33. Couarruuias reſsolutionum. lib. 3. cap. 5. num. 5. & practicarum cap. 38. num. 8. & 11. Auiles in capitulis prætorum in proœmio, Gloſs. 2. incipit: y reyna, per totam. Rojas in epitome ſsucceſsſsionum cap. 3. num. 18. Al|

p. 31

uarus Valaſscus, conſsultatione 101. in principio. Burgos de Paz in conſs. 29. num. 1. & num. 17. & ſseqq. & num. 66. & in proœmio legum Tauri, num. 126. & 127. vbi dicit ſsingularia verba, & notanda; Matienzus, in l. 7. tit. 7. Gloſs. 6. per totam, lib. 5. collectionis Regiæ. & ibidem Azeuedius, & in l. 4. eodem tit. & lib. in fine. Ioannes Guttierrez, in conſs. 13. num. 11. & 13. & 14. & 30. Marcus Antonius Peregrinus, de fideicommiſsſsis, art. 27. num. 4. Caldas Pereira, de nominatione emphyteutica, quæſst. 17. num. 36. & 38. Achilles Pedrocha, in conſs. 40. à num. 350. vſsque ad num. 364. & in conſs. 10. num. 16. & num. 29. & nouiſsſsimè omnium Blaſsius Flores Diaz de Mena, in addit. ad deciſsionem Gamæ, 51. per totam, 1. part. & ad deciſsionem, 295. & 340. part. 2. Deinde dict. num. 74. vſsque ad num. 83. ſsubintrat idem Mieres quæſstionem,

161

* ſsiue contrarietatem Abbatis, & Ananiæ diſsputatam ſsupra; an ſscilicet qualitas Maſsculinitatis repetita cenſseri debeat in aliis gradibus, & ſsubſstitutionibus? & quamuis in allegatione iurium, & Authorum confusè verſsatus ſsit (vt ſsuprà aduertebam) & ſsemper videatur Abbatis partem tueri: tamen in reſsolutione huius quæſstionis, & ſsuperioris contrarietatis, rectè ſse habuit, exiſstimans repetitionem induci debere propter eandem rationem, & propter præſsumptam teſstantis voluntatem: quod nos conceſsſsimus, & pleniùs comprobauimus ſsuprà.

Octauo loco, Vbertinus Sucardus in l. finali, num. 69.

162

* C. de edicto Diui Adriani tollendo, poſstquam per duas columnas, de contrarietate Abbatis, & Ananiæ diſsputauit, ſsic in prædicta quæſstione diſstinguendum exiſstimauit; quod expreſsſsio maſsculinitatis, aut fuit facta in diuerſsa parte teſstamenti, & omiſsſsa in alia penitus diuerſsa parte, & procedit opinio Ananiæ, & ſsequarium: aut fuit expreſsſsa, & omiſsſsa dicta qualitas eadem parte teſstamenti: & procedit Abbatis & aliorum ſsententia: quam diſstinctionem ſsequutus eſst Cephalus, in conſsil. 68. n. 16. & 17. lib. 1. qui in hac materia alia multa dixit, vt conſstat ex multis conſsiliis congeſstis ab his, quos ſstatim referam: ſsic conſsultò non refero eum ſspecificè. Probauit etiam eandem diſstinctionem Simon de Prætis, de interpretatione vltimar. volunt. lib. 2. dubit. 1. ſsolut. 3. num. 91. fol. 243. Sfortia Odd. compendioſsæ ſsubſstitutionis, part. 6.

163

* art. 4. num. 5. vbi per totum illum articulum dicit multa in hac materia, quæ legere, & videre neceſsſsarium erit: & in conſsil. 95. à num. 50. vſsque ad num. 62. & num. 82. vſsque ad n. 95. vbi agit de cauſsis, rationibus, & dictionibus propter quas repetitio fieri aut non fieri debet. Et iunge illi Ioannem Vincent. Honded. in conſsil. 75. à princ. vſsque ad num. 31. & in conſsil. 91. num. 5. & quinque ſseqq. & num. 19. 20. & 21. vbi dicit nonnulla vtilia, & notanda: ſsequuntur etiam eandem diſstinctionem Petrus Antonius de Petra de fideicommiſsſsis, quæſst. 9. num. 182. & 183. Iacob. Beretta in conſsil. 29. num. 19. Pancirolus in conſsi. 161. à num. 10. vſsque ad num. 13. Burſsatus in conſsil. 1. num. 7. & num. 10. & in conſsil. 75. num. 19. lib. 1. Hyppolit. Riminald qui refert Zuccardum) in conſs. 78. num. 24. lib. 1. & in conſsil. 111. num. 23. lib. 2. & in conſsil. 632. à num. 88. vſsque ad num. 103. & in conſs. 669. n. 30. lib. 6. Et quod attinet ad ſsecundam partem, præfata di

164

*ſstinctio indubitanter eſst vera, ex his, quæ à ſsuperioribus adnotantur, & per Molinam traduntur de Hiſspanorum primogeniis, lib. 3. cap. 5. num. 59. Prima verò pars ita demum procedit, niſsi ex aliis conſstiterit teſstatorem agnationem ſsuam conſseruare voluiſsſse, aut ex identitate rationis, dictionum. natura, & probatiſsſsimis coniecturis, præcedentium qualitatem repetere voluiſsſse. Quod certum ex his, quæ numeris præcedentibus conſstituimus, & in terminis à ſse ſscripta dictio conſs. 1. n. 7. & 15. ſsic declarat Burſsatus, ibidem, num. 38. Iacobus Beret, in conſs. 116.

165

* num. 37. & 38. eleganter Alexander Trentacinquius in

166

* tractatu de ſsubſstitutionibus, 4. part. cap. 7. num. 11. per totum, vbi num. 1. refert Doctorum opiniones; poſstmodùm verò ipſse ex mente Doctorum ſsic diſstinguit: Aut mentio, & expreſsſsio Maſsculinitatis fuit facta in eadem oratione, in qua etiam non fuit facta expreſsſsio Maſsculinitatis, & tunc concludendum eſst, repetitionem per teſstatorem tacitè factam fuiſsſse ſsic in vtraque ſsubſstitutione, & repetitam qualitatem Maſsculinitatis: quod latiùs fundat. Aut expreſsſsio Maſsculinitatis fuit facta in vna oratione, & mentio de filiis ſsimpliciter facta fuit; & ſsic loquimur in diuerſsis orationibus: & tunc aut ratio fauoris conſseruandæ agnationis fuit cauſsa, vt diſspoſsitio reſstringeretur ad maſsculos, & tunc in eodem teſstamento propter eandem rationem illud verbum maſsculos, cenſsetur repetitum, non autem ſsi ob aliam cauſsam, & c. vbi ex mente multorum, qui referuntur ibi ad hoc vt repetita qualitas Maſsculinitatis videatur, agnationis conſseruandæ cauſsa, aliave legitimè deducta ratio requiritur, aliàs Ananiæ pars magis probatur. Idque apertè colligitur etiam ex dictis per Marcum Antonium Peregrinum. de fideicommiſsſsis, art. 25. per totum, vbi de materia

167

* huius capitis, & repetitione inducenda, ſsiue non, plena manu ſscribit, & multa neceſsſsaria, & notanda dicit: ac inter alia num. 28. ſsuperiorem Abbatis, Ananiæ, & aliorum contrarietatem proponit: & num. 29. ſsic diſstin

168

*guendum putat; quòd aut agitur de eadem oratione, aut de diuerſsis: primo caſsu qualitatem repetitam exiſstimat, & multis comprobat: in quo cum omnibus concordat, quos adhuc præcitauimus in ſsecundo membro: vbi orationes ſsunt diuerſsæ, ſsubdiſstinguit; quia aut agitur de repetenda qualitate maſsculinitatis in eadem perſsona, & tunc repetitionem admitti debere, multorum authoritate confirmat, & addo Pancirolum in conſs. 161. num. 12. Hyppol. Riminald. in conſs. 632. num. 100. lib. 6. qui dicunt expreſssè, repetitam cenſseri qualitatem maſsculinitatis inter eaſsdem perſsonas, etiam in diuerſsis orationibus: aut agitur de diuerſsis perſsonis, aut diuerſsis ſsubſstitutionibus; & tunc qualitas repetita non cenſsetur: quod infinitis probat ibidem, num. 33. 34. & 35. & in verſs. concluſsiuè crederem hoc vltimum, ita demùm procedere dicit, niſsi aliæ concurrant coniecturæ, ſscilicet excluſsionis fœminæ proximioris, conſseruationis bonorum in familia, agnationis, ſstatuti, & huiuſsmodi, vt latius ibi declaratur per eundem Authorem, & omninò videndus eſst. Trentacin

169

*quius dict. tractatu, de ſsubſstitutionibus, art. 16. à num. 1. vſsque ad num. 59. vbi pleniſsſsimè de hac materia ſscribit, atque ex profeſsſso agit, an, & quando conditio, ſseu qualitas cenſseatur repetita, & de dictionibus inducentibus repetitionem, aut illam excludentibus, latiſsſsimè etiam tractat part. 5. cap. 1. ex num. 18. vſsque ad num. 42. Hie

170

*ronymus Zanchus ex propoſsito legendus in repetitione §. cum ita, l. hæredes mei, ff. ad Trebellianum. 4. part. à num. 313. cum multis ſseqq. vbi concordiam ſsuperiùs propoſsitam, & ſsæpe repetitam probare videtur, & 10. part. à num. 77. vſsque ad num. 108. vbi latè agit de Cauſsis, dictionibus, & rationibus, propter quas repetitio induci, aut ceſsſsare debeat. Ioannes Garſsia de nobilitate, in initio, à num. 12. vſsque ad num. 54. fo. 7. vbi Abbatis, & Ananiæ contrarietatem proponit, & Ananiæ ſsententiam regulariter, aut ſsimpliciter acceptam veriorem eſsſse profitetur; limitandam tamen ex nonnullis cauſsis & rationibus, vt ſsuperiùs vidimus.

Nono deinde loco, attentè ſsunt, atque ex propoſsito

171

* legenda infinita, quæ in hac materia, pleniſsſsima manu ſscribit Simon de Prætis de interpretatione vltimarum voluntatum, lib. 2. interpret. 3. dubit. 1. ſsolut. 3. num. 70. vſsque ad num. 93. fol. mihi 241. vbi de contrarietate Abbatis, & Ananiæ tractat, & multas concordias adducit, & inter alias eam probat, quam cum Molina, & aliis ſsæpe veriorem diximus num. præced. & eodem lib. 2. interpret. 4. dubit. 2. ſsolut. 2. num. 130. vſsque ad num. 189. fol. mihi 266. vbi latiſsſsimè agit in propoſsito, quomodo, & quando repetitam mentẽmentem, ſsiue voluntatem teſstatoris cognoſscere valeamus: & de dictionibus, cauſsis, & rationibus, propter quas repetitio induci, aut reſstringi debet, & lib. 4. dubit. 10. num. 104. vſsque ad num. 112. fol. 347. & lib. 3. dubit. 1. ſsolut. 11. per totam, fol. 146. cui iunge Petrum Surdum in conſs. 316. lib. 3. Alexandrum Raudenſsem de

172

* Analogis, lib. 1. cap. 15. num. 288. vſsque ad num. 347. & |

p. 32

in reſsponſso 36. lib. 1. vbi in primis de contrarietate Abbatis, & Ananiæ latè tractauit, & infinitos Authores recenſsuit in vnum, quos ideò omitto, & in effectu diſsputans ex num. 18. vſsque ad num. 64. cum eadem reſsolutione remanere videtur, quam tradidimus ſsuprà: dicit enim, Abbatis ſsentenciam communiter reprobari, & Ananiæ ſsentendam teneri, ſsed Abbatis Dictum in multis caſsibus procedere, & ibidem, ex num. 150. vſsque ad num. 169.

173

* congerit 14. caſsus, ſsiue coniecturas, ex quibus teſstator cenſsetur fœminas etiam deſscendentes excludere, & num. 8. 19. 20. 21. 23. 25. 26. 27. & ſseqq. vſsque ad num. 45.

174

* plenè oſstendit, ex quibus coniecturis cenſseatur repetita, vel non, qualitas maſsculinitatis ſsemel expreſsſsa: iunge

175

* etiam Achillem Pedrocham latiſsſsimè, atque ex propoſsito in hac materia ſscribentem, & multa congerentem non inutiliter in conſsil. 5. per totum, & in conſsil. 12. per totum. lib. 1.

Decimo loco nonnulla ſscribit in hac materia, vir equidem eruditiſsſsimus, & præſstantiſsſsimus Franciſscus

176

* Mantica de coniecturis vltimarum volun. lib. 11. tit. 13. per totum, vbi num. 10. magis probat Ananiæ ſsententiam contra AbbatẽAbbatem niſsi cum diſstinctione, de qua ibi. & lib. 6. tit. 13. ex num. 1. vſsque ad num. 11. vbi, num. 8. in effectu eandem diſstinctionem probat, quam ſsuprà probauimus; his addam vnum ad explicationem eorum, quæ cum Molina tradidimus ſsuprà, neceſsſsarium; conſstituimus enim num. præced. Ananiæ opinionem regulariter veriorem eſsſse; Abbatis verò ſsententiam procedere, vbi agnationis conſseruandæ ratio expreſsſsa eſst, vel tacitè ſsubintellecta in Maioratu: quod cum Decio in conſs. 480. num. 4. Antonio Gabriele, & aliis, dixit Molina lib. 3. de Hiſspanorum primogeniis, cap. 5. num. 58. Verùm hanc

177

* diſstinctionem (quod nullus Scribentium omnium hactenùs animaduertit) impugnat Mantica dict. tit. 13. n. 8. verſsic. ſsed conſsidera, eâque mouetur principaliter ratione, quòd ſsemper videatur poſsſse adduci hæc ratio conſseruandæ agnationis, cùm de maſsculis ſsemel teſstator fecerit mentionem, huic tamen rationi concludenter in hunc modum reſsponderi poſsſse conſsideraui: fatendo, verum eſsſse, quòd quando mentio maſsculorum tantùm eſst facta, videtur habita ratio conſseruandæ agnationis, ex quo teſstator ſsemel de maſsculis mentionem fecit, provt cum aliis obſseruat ipſse Molina, & vidimus ſsuprà num. præced. vbi adnotauimus, quòd maſsculorum mentio facta, arguit agnationis conſseruandæ rationem, vt etiam fundat Riminaldus iunior in conſsil. 347. num. 26. lib. 3. ſsecus tamen eſst, quando in vna parte teſstamenti eſst facta mentio de maſsculis; in alia verò eſst appoſsitum verbum non faciens expreſsſsam mentionem de filiis maſsculis, ſsiue quod fœminis, & maſsculis conueniens eſst, provt in terminis Abbatis, & Ananiæ contingit, quia tunc ad inducendam repetitionem maſsculinitatis, neceſsſsarium eſst, expreſsſsam fuiſsſse, aut ſsaltem ſsubintellectam agnationis conſseruandæ rationem, aut aliam neceſsſsariam eſsſse rationem, aut probabilem coniecturam, quæ repetitionem fieri debere suadeat: alioquin propter verbum vtrique conueniens, ſsiue omiſsſsam, aut non expreſsſsam, vel repetitam qualitatem maſsculinitatis, aliter dicendum erit, vt latiùs probatum eſst ſsuprà; at verò in terminis prædicti Authoris, nullum verbum eſst contrarium ſsuadens, maſsculorum potius verbum expreſsſsum, quod agnationis conſseruationem inducit, nec alia ratione adiectum fuiſsſse cenſseri poteſst, & in hoc excuſsari non poteſst ipſse Author, qui tamen lib. 6. tit. 15. num. 9. &

178

* lib. 11. tit. 14. num. 25. cum aliis rectè conſstituit, agnationem tunc cenſseri conſseruari voluiſsſse quando fœmina ſsemper excluditur, & nullo caſsu admittitur; ſsecus tamen, vbi in aliqua parte diſspoſsitionis vocatur: quod poſst Baldum in conſs. 473. lib. 5. aduertit etiam Molina de Hiſspanorum primogeniis, lib. 3. cap. 5. num. 50. per totum, vbi in id refert Alexandrum, Socinum. Decium, Gozadinum. Modernum. Pariſs. Curtium, & Crauetam: Ioannes Guttierrez in conſsil. 13. num. 23. & 24. Peregrinus, Simon de Prætis, Mieres, & Velaſsquez de Auendaño in locis relatis ſsuprà. Hieronymus Gabriel in conſsil. 132. num. 34. lib. 1. Decianus in conſs. 26. num. 85. lib. 2. Menochius in conſs. 95. num. 98. lib. 1. Ioannes Vincentius Honded. in conſs. 8. num. 57. lib. 1. Pedrocha in conſs. 5. num. 63. & 161.

Prætereà, & vndecimo loco, accurata, atque diſstin

179

*cta, & eleganti manu, de hac materia ſscribit, & Ananiæ opinionem contra Abbatem, aut ſsaltem concordiam communem ſsupra propoſsitam ſsemper ſsequutus eſst eruditiſsſsimus, atque excellentiſsſsimus Menochius: ad quem, ſsi velis rẽrem hanc radicitùs ſscire, omninò confugere debes, in conſs. 85. n. 110. & 111. & in conſs. 95. per tot. & in conſs. 97. n. 152. lib. 1. & in conſs. 11. per tot. & in conſs. 117. per tot. lib. 2. & in conſs. 215. à n. 172. vſsque in finem conſsilij, & in conſsil. 219. à num. 63. & num. 74. vſsque ad num. 90. & n. 143. & 144. lib. 3. & præſsumptionum lib. 4. præſsumpt. 180. per totam, vbi latiſsſsimè agit de dictionibus, cauſsis, aut ra

180

*tionibus, ex quibus repetitio inducitur, ſsiue excluditur, & vide etiam præſsump. 176. vbi inter alia, diſscutit, an, &

181

* & quando maſsculinitatis qualitas poſsita in primo teſstamento, cenſseatur repetita in ſsecundo, & iunge Gerard.

182

* Mazolum eruditè loquentem in hac materia in conſs. 5. a num. 5. vſsque ad num. 60. lib. 1.

Deinde, & duodecimo loco, de materia huius capitis

183

* tractcauit etiam, & eruditè, vt ſsolet, Tiberius Decianus in conſs. 1. num. 380. 381. & 382. vol. 1. nec ſsimpliciter tranſsit cum opinione Abbatis, nec etiam cum contraria Ananiæ, ſsed modificandam exiſstimat vtramque opinionem, ſsic vt conueniat omninò cum his, quæ cũcum Molina, & aliis ſsuperiùs diximus, & in conſs. 7. n. 55. eod. vol. vbi ponit nonnullas coniecturas, ex quibus conſstare poteſst, quòd maſsculos fœminis teſstator præferre voluerit, & in conſs. 12. num. 45. & 46. eodem vol. vbi in effectu, in idem inclinat, quod ſsuprà reſsolutum eſst; & ſsic intelligendum eſst, quod tradit in conſs. 28. n. 28. vol. 1. & in conſsil. 1. num. 93. vol. 4. & de dictionibus inducentibus, vel excludentibus repetitionem qualitatis præcedentis, agit ipſse Decianus in conſs. 17. num. 34. & 35. & 38. & 39. & 40. & 41. & 46. & 49. vol. 1. & in conſs. 41. num. 143. & 144. eodem vol. & in conſs. 101. num. 4. 7. 11. 13. 14. & 16. vol. 2. & in conſs. 10. num. 55. 56. 57. & in conſs. 34. num. 108. cum ſseqq. vol. 3. & in conſsil. 1. num. 131. 142. 144. & 148. & quinque ſseqq. eodem vol. vbi etiam dicit, qualitatem maſsculinitatis non cenſseri repetitam, niſsi ex alio colligatur mens teſstatoris, vt ſsi voluerit bona conſseruare in agnatione; tunc enim qualitas cenſsetur repetita, aliàs non.

Hyppolit. etiam Riminaldus, multis in locis, atque

184

* erudite multùm, materiam hanc pertractauit; eúmque à primo vſsque ad ſseptimum conſsiliorum vol. cum ego euoluerim, & non abſsque conſsideratione prælegerim, nullum ferè in propoſsito huius Capitis ſscriptum verbum omiſsi, quod non inſspicerem, & omnia, quæ ipſse ſscripſsit conſsilia, in vnũvnum congeſsſsi, vt ea recenſserem hoc loco; eſst igitur de hac materia videndus prædictus Author in conſsil. 279. num. 130. & tribus ſseqq. lib. 3. latiùs in conſsil. 111. lib. 2. vbi plenè in propoſsito huius capitis, & de dictionibus, aut rationibus, ex quibus induci, aut excludi debet repetitio, & in conſsil. 347. num. 29. lib. 3. vbi dicit, quòd maſsculinitatis qualitas intelligitur repetita in alia oratione etiam diuerſsa, vbi habetur ratio agnationis, aliàs ſsecus; & inde, quòd quando teſstator dixit in vna parte teſstamenti de filiis maſsculis; in alia, de filiis ſsimpliciter; quòd intelligitur etiam de filiis maſsculis, quando fuit habita ratio agnationis, aliàs ſsecus: quod eſst idem, quod cum Molina, & aliis ſsuprà reſsoluimus; & ſsic debent intelligi, quæ poſst Alexandrum, & Rolandum adducit ipſse Riminaldus in conſs. 371. num. 129. lib. 4. & in conſs. 492. num. 25. & 26. lib. 5. vbi dicit, circa quæſstionem Abbatis, & Ananiæ varias diſstinctiones attuliſsſse Doctores, vt etiam dixit in conſs. 199. num. 247. ſsed veriorem eſsſse eam, vt ſscilicet repetitio non inducatur, niſsi ob rationes ſsuperiùs dictas; vel niſsi quando militat eadem ratio, aliàs ſsecus, & in conſs. 544. num. 187. lib. 5. vbi ex num. 180. agit de prædicta contrarietate, & re|

p. 33

ſsoluit vt ſsuprà, vt ſscilicet, non exſstantibus verbis aliis, vel coniecturis, procedat opinio Ananiæ; aliàs opinio Abbatis: quod in effectu reſsoluit etiam in conſs. 560. n. 7. & 8. & num. 15. & 16. & num. 42. lib. 5. & in conſs. 645. num. 7. 8. & 9. lib. 6. & in conſs. 19. num. 65. lib. 1. in conſsil. 676 num. 34. 35. 36. 37. 38 & 39. lib. 6. vbi agit de prædicta contrarietate Abbatis, & Ananiæ, & dicit conciliari in hunc modum; quòd aut nulla exiſstant verba, nullàque coniectura, quâ dici poſsſsit, teſstatorem id egiſsſse, vt bona in familia conſseruarentur per maſsculos, & hoc caſsu procedit opinio Ioannis Ananiæ negatiua repetitionis maſsculinitatis; aut verò verbis, vel coniecturis conſstat, teſstatorem voluiſsſse per maſsculos agnationem conſseruari, & hoc caſsu procedit opinio Abbatis affirmatiua repetitionis, vel ex aliis cauſsis, vt ibidem probat num. 38. & ſseqq. & repetit eadem in conſs. 677. num. 13. & num. 84. & ſseqq. & in conſs. 681. num. 3. & 4. lib. 6. & in conſs. 714. num. 36. & ſseqq. eodem lib. & ſsic debet intelligi in conſs. 78. num. 24. & 25. lib. 1. & in conſs. 111. num. 7. & 67. & num. 20. 21. & 25. & 42. 43. & 44. lib. 2. latiùs in conſs. 112. num. 130. & ſseqq. & num. 155. vſsque ad num. 167. & num. 51. vſsque ad num. 89. lib. 2. vbi latè de hac materia, & in conſs. 786. num. 16. & 17. & num. 43. & quinque ſseqq. lib. 7. & in conſsil. 767. num. 23. 24. & 28. & num. 59. eodem lib.

Denique vltimo loco, atque nouiſsſsimè omnium Bla

185

*ſsius flores Diaz de Mena in addit, ad deciſs. 27. Gamæ, num. 8. 1. part. ex mente aliorum, regulam tradit, aut generalem doctrinam in hac materia qualitatum, repetitionem fieri ex tacita voluntate teſstantis, ex ſsorma verborum, ex generalitate, ex relatione, ex identitate rationis, & aliis ſsimilibus: quod rectè procedit, & his conuenit, quæ ſsuperiùs à nobis ſsunt adnotata.

Castillo Sot...: Opera omnia, sive...

CAPVT IV.

SVMMARIVM.