Clavasio: Summa Angelica

Export TEI

ẜm Host. r is qui alicuius rei siue negocij pre ce teris curā gerit. l. j. §. magistrũ. ff. de ex erci. Et hoc nomẽ magister dicitur a mo nẽdo siue monstrādo. ff. de ꝟbo. sig. l. q̇bus p̃cipua ⁊ de magistris. c. . Sʒz ꝓprie magister. vocatur qui docet grāmaticā vł alias artes liberales ⁊ theologi am ⁊ sic accipit̃ de mgr̃is ca. quia nonnullis ⁊ incle. ij. co. ti.

Export TEI

¶ Ad notatis in hoc. §. ⁊ vñ dicatur ⁊ an differat a doctore no. gl. in. l. quibus precipua. in ꝟ. magistri. ff. de ꝟ. sig. ⁊ gl. in cle. ij.  magist. ꝙ nō lʒz aliq̇ dicāt ma gistros ĩ artibꝰ vel theologia doctores ꝟo iure. ⁊ an possint magistri gramma tici facere ĩter discipulos statuta pena lia bar. no in. l. oẽs populi. in. vj. q. j. ṗn cip. ff. de iusti. ⁊ iure ⁊ possunt vocari in ius sinevenia citatione verbali vt not̃. Bar. ĩ. l. si libertꝰ. ff. de in ius vo. ⁊ Alex. in. l. generaliter. eo. titu.

Export TEI

¶ Qualis dʒz esse magister. Rñ. ꝙ. dʒz eẽ

Export TEI

1

*idoneꝰ prouidus ⁊ disertus in sciẽtia quā vult docere ca. j. ij. ⁊. iij. eo. ti. ⁊ idoneus est qut primo moribus ⁊ post facũ dia alios antecellit. l. vnica. C. de ꝓfess. qui invrbe iuncta. l. magr̃os. C. de ꝓfesso. ⁊ medicis. Nā q̇ alios docẽt nō dñt habere necesse ab alijs doceri. ar. xxxvj. dist. §. ecce dʒz etiā habere bonā ↄuersa tionẽ testẽ doctrine. lxiiij. di. valẽtianꝰ. ¶ Vtrũ religiosus debeat ad magiste

Export TEI

2

*rium assumi. Rñ. ꝙ si ingerit se vt fit ↄmuniter hodie nō dʒz. xvj. q. j. monachꝰ cuʒz multis. c. ⁊. q. vij. c. in nona. Si vero nō ingerit se sed mittitur a prelato suo ad quem pertinet sic possunt ⁊ debent assumi. xix. q. j. sic viue ⁊. ca. si clericatꝰ. ⁊. cap. doctos ⁊ extra eodem titu. capi. j. ⁊ pe.

Export TEI

¶ Que scientie legi possunt. Rñ. ꝙ oẽs

Export TEI

3

*q̃ faciunt ad instructionẽ anime corporum vł rerum nisi sint reprobate ⁊ sunt iste que legi possunt singulariter.

Export TEI

Grammatica  qua. Quicquid agāt ar tes ego semper p̃dico partes.

Export TEI

Dialectica de q̃. Me sine doctores frustra coluere sorores.

Export TEI

Rhetorica  qua. Est mihi dicẽdi ratio cum flore loquendi.

Export TEI

Musica de q̃. Jnuenere locũ per me mo dulamina vocum.

Export TEI

Geometria de qua. Rerũ mẽsuras ⁊ ea rum signo figuras.

Export TEI

Arismetica de qua. Explico ꝑ numerũ que sit proportio rerum.

Export TEI

Astrologia  qua. Astria vias poli va rias mihi vendico soli.

Export TEI

p. [Fo.ccxcij.]v

¶ Vtũ mathematica possit legi. Rñ. ꝙ

Export TEI

4

*mathesis cũ aspiratiōe medie ad exercitiũ nō lʒz docere. qñ significat artẽ diuinandi. ⁊ est reprobata vt. C. de male. ⁊ Math. l. nemo. ⁊. l. culpa. Sʒz ad ĩstructionẽ doceri possʒz. xxxvij. di. legimꝰ. Sʒz ego credo ꝙ etiā ad instructionẽ non li ceat.  cuius vsus malus est ip̃m quo malũ est. vt r in primo sen. dist. j. Sʒz alia mathesis que hʒz penultimā breuẽ bene licita est que ẽ de quatuor vltimo dictis scientijs. vnde. ꝟ. Scire facit ma thesis dat diuinare mathesis.

Export TEI

¶ Theologia pre oĩbꝰ doceri potest eo

Export TEI

5

*dem. ti. c.  nōnullis. Jus canonicũ ⁊ ci uile de priuilegijs cũ de diuersis li. vj. ¶ Sed q̇d de poetis qui vt ĩ pluribus

Export TEI

6

*sunt ad aĩos inuenũ corrũpẽdos. Rñ. ꝙ distinguẽdũ ẽ  liberis gẽtiũ. Nā q̇dā libri sunt q̇ vt in pluribꝰ sunt de lasciuijs. vt Ouidiꝰ de arte. ⁊ siłes ⁊ tales le gere vel audire oĩno ꝓhibitũ est. Et sic intellige. c. sacerdotes. ⁊. c. legāt̃. ⁊. c. iō xxxvij. dist. Sũt alij. libri gẽtiliũ seu poe tarũ q̇ vt plurimũ multũ vtilitatis afferũt lʒz in eis aliqñ sint aliqua turpia im mixta ⁊ tales libros legere vel audire causa eruditiōisvocabuloꝝ vt ꝑ eos sci ant loq̇ recte atornate nō est ꝓhibitũ. ⁊ sic loquit̃. c. turbat eadẽ. d. cũ duobꝰ. c. se. dũmō sit talis magister q̇ fabulas la sciuas abbreuiet ⁊ obscure legat. Et sic limita gl. ĩ summa di. xxxvij. vide ẽt q dicā. j. scientia.

Export TEI

¶ Vbi dñt magistri institui ad legẽdũ.

Export TEI

7

*Rñ. ꝙ ĩ oĩbꝰ locis. vbi facultates ecclesie suppetũt: siue sit cathedrał siue alia ecclesia colligiata q̃ habeat facultates sufficiẽtes ad hoc dʒz poni magister qui legat in grāmatica cui cōpetẽs bñficiũ assignet̃. seu ꝑcipiat fructꝰ vnius p̃bẽde ⁊ tādiu solũ diu ꝑseuerat in docendo clericos gratis illiꝰ eccłie: ⁊ alios paupe res. Jn metropolitana ꝟo ecclesia debʒz esse magister q̇ doceat in sacra pagina. ⁊  his q̃ ꝑtinẽt ad curā aĩaꝝ. xxxvij. d. de q̇busdā. ⁊. e. ti. c. j. ⁊. c.  nōnullis. ho die ꝟo statutũ est ꝙ romana. parisieñ. oximeñ. bononĩeñ. salmacineñ. ecclesia habeat duos viros ꝑitos ad instrueñ. l lingua hebrayca. caldaica. ⁊ arabica cle. j. eo. ti. ⁊ ibi ponit̃ cuius sumptibꝰ.

Export TEI

¶ Quid si nōvacet aliqua p̃bẽda. Rñ. q̇

Export TEI

8

*llbet de p̃bẽdatis dʒz dare tm̃ ꝙ faciant vnā p̃bẽda si suꝑest ad eoꝝ necessitatẽ. ar. c. fi.  his que fiũt a ma. ꝑte cap. ⁊ de eccle. edi. c. de his. vel si nō suꝑest expectẽt donec vacet p̃rima. ar. c. dilectus el. ij.  prebẽ. scm Ber. ⁊. Hosti.

Export TEI

6

*¶ Sʒz pone ꝙ sit prebẽda vna assigna ta magistro nunq̇d tenent̃ canonici eli gere aliũ canonicũ: cũ magr̃ nō sit cano nicus ⁊ statuto cũ iuramẽto firmato ca ueatur ꝙ sint tot in numero. Rñ. ꝙ non autoritate illius ↄcilij. c.  nō nullis eo. ti. nec faciũt ↄ̃ iuramentũ nec currit eis tempus  nō dicit̃ vacare talis p̃bẽda nisi qñ magister resistet a legẽdo.

Export TEI

¶ Vtrũ magister possit eligi in canoni

Export TEI

10

*cuʒz sub illa cōditiōe vt doceat. Rñ. ꝙ nō  debet cessare oĩs ↄditio ⁊ pactio ałs esset simoniacũ. Sʒz si vacaret aliq̃ p̃bẽ da. tũc ea vacāte possẽt statuere. ⁊ istud onus sit ei annexũ ita no. Ho. ⁊ ber. ĩ. d. c.  nōnullis. uis ho. videat̃ tenere ꝙ ẽt ĩ prĩo casu nō ẽ simōia sʒz ꝑmutatio  spũali ad spũale. c. ad qōnes  re. ꝑmu. ¶ Vtꝝ talis magr̃ cui assignata est pre

Export TEI

11

*bẽda vel ꝓuisio de ecclesia possit aliq̇d exigere a scholaribꝰ. Rñ. ꝙ nō etiā p̃tex tu cuiuscũꝙ cōsuetudinis in ca. j. e. ti. ⁊ si exigit a clericis illꝰ ecclesie vel a pau peribus alienis cōmittit simoniā secũdum Host. in. c.  eo. ti. ⁊ Jo. bar. Brix. ⁊ Archidia. in. c.  quibusdā. xxxvij. d. Et hoc intellige si redditꝰ sunt sufficiẽtes secus si sit pauꝑ. nec hʒz ꝓuẽtus sufficiẽ ter assignatos. quia magistri necessitas subleuāda est. d. c.  nōnullis  sic nō esset simonia ẜm Alexā. nec estvendere scientiā sed laborẽ suum facit. l. ij. ff. de ori. iur. sicut ⁊ ep̃s licet non possit facere exactiōes tamen ex necessitate exigit subsidium charitatiuuʒz. cap. cũ aposto lus. §. prohibemus de censi. ⁊. capi. cũ sit de simo. ⁊. cap. conqu erente in fi. de offi. ordi.

Export TEI

¶ Quid  alijs magistris. Rñ. ꝙ simili

Export TEI

12

* |

p. Fo.ccxciij.r

ter nō debẽt exĩgere aliq̇d qñ sunt sala riati debite de publico in studijs gene ralibus a quocũqʒz ẜm pa. in. d. c.  nō nullis. Jn alijs extra studia generalia similiter nō pñt a scholaribus illiꝰ loci ẜm do. Anto. nec a pauperibꝰ: sʒz bene a diuitibus alienis. ⁊ etiā scm cōsuetudinẽ. l. ꝙ si nolit. §. qui mancipia. ff. de edi. edic. Facit. l. si fundꝰ. ff. de euic. ⁊ q no. Bar. in. l. nemo est qui nesciat. ff. de duobus reis. Sivero nō sunt sala riati possunt exigere: sʒz nō a pauꝑibus de censi. ca. licet. Et hec intelligeveraꝙ possunt exigere qñ nō est sibi prouisuʒz sufficiẽter. ⁊ loquor hic nō de his qui le guut vt adiscant. vel propter honorem  tales non gerunt vtiliter negotium alienũ sed suũ. ff. de neg. gest. l. si pupil li §. ij. sed de illis qui ad vtilitatẽ scho larium legunt. vt sunt docti.

Export TEI

¶ Nunquid oẽs magistri possint obla

Export TEI

13

*ta a scholaribusspōte reciꝑe. Rñ. ꝙ sic. c. dilectus filiꝰ el. ij. in fi. de simo. x. q. iij. priscis.  q̃dā sunt q̃ licet ĩhoneste petant̃ tamen honeste recipiuntur. l. j. §. est quideʒz res. ff. de vari. ⁊ extraor. cog. ¶ Vtrũ magister ꝓpter lucrũ datũ sibi

Export TEI

14

*a scholaribꝰ cōcedẽs eis vacationẽ vel celebrationem festi peccet. Rñ. Rod. ꝙ si hoc facit pro recreatiōe eorũ nō est simonia: sed tamẽ turpe lucrũ. secus si fa ceret propter festum colendũ vel nō colendum:  esset simonia scm Ray.

Export TEI

¶ Vtrũ possit sine simonia aliquid exi

Export TEI

15

*gi ꝓ licẽtia docẽdi dāda. Rñ. Ho. ⁊ Gof. ꝙ simonia nō est sed turpe lucrũ de necessitate restituendũ ei qui dedit si erat idoneus: quia nō turpiter dedit sed po tuit redimere vexationẽ suā. c. dilectus el. j. de simo. secus si nō erat idoneus.  cum turpiter dederit nō ei restituit̃ sed pauperibus de bono cōsilio esset dādũ. vide quod no. Ber. in. c. prohibeas. e. ti. Jdem dic de episcopo qui nō vult dare licẽtiaʒz suo clerico eũdi ad scholas nisi aliquo sibi dato. Rod. tamẽ credit simo niacuʒz ep̃m: si propter lucrũ dat licẽtiā pro quinquẽnio a iure ↄcesso. c. suꝑ specu. e. ti. Similiter si ad maius tẽpus qñ habet respectũ principaliorẽ ad soluen dum eum a spirituali officio quod debʒz ecclesie. Si vero propter moram in studio faciendam. sic turpe lucrum est nō simonia. sed mortale peccatum.

Export TEI

¶ Vtrũ quis possit petere licentiā docẽ

Export TEI

16

*di in theologia. Rñ. ẜm sanctuʒz Tho. ĩ quoł. ꝙ sic. cuʒz cōicare scientiāsit opus charitatis. Quod intelligeveruʒz qñ hoc querit propter bonum finem. sed ꝓpter superbiam ⁊ extollentiā nō liceret.

Export TEI

¶ Vtrũ ille qui obtẽta licentia fecit ex

Export TEI

17

*pensas in cōuiuijs secũdum cōsuetudinem possit aliũ substituere cũ pacto ꝙ reddat sibi expeñ. Rñ. Rod. ꝙ sic. dũmo do substitutus legat vice sua: ⁊ cōsuetu do sit substituẽdi. Si vere totũ ius suũ in eũ trāsfert. sic nō potest aliquid etiā pro interesse suo pacisci. ⁊ multo minꝰ de certa portione emolumẽti percipien da nec est contra ꝙ ecclesia traditur tali mō  beneficia sunt assignata pro sustẽtandis clericis: sed istud p.o labore docendi.

Export TEI

¶ Vtrũ peccent mortaliter admitten

Export TEI

18

*tes ad doctoratũ nisi exigāt iuramentũ ꝙ nō expẽdent vltra tres mille turonẽses argẽteos in tali doctoratus vel ma gisterij solennitate. Rñ. ꝙ sic. ⁊ sunt suspẽsi per sex menses ab huiusmodi pro motione etiā si sunt ep̃i. vt in cle. vlti. de magistris.

Export TEI

non queritur a seruo dei sed inferioritas. x. l dist. multi. xciij. dist. diaconi sunt.

Export TEI

proprie est imprecatio seu optatio mali alicui facta sub rōne mali hoc est inquātum est malũ intendens ipsum malũ. vt colligit̃ ex. c. deꝰ. xxiiij. q. iij. Large autẽ accipitur etiam pro blasphemia deivel sanctorum. vt in. c. statuimus de male. omnis talis maledictio prohibe tur. xxiiij. q. iij. si igitur. xlvj. distĩ. clericꝰ ⁊. c. j. de male.

Export TEI

¶ Vtum sit peccatũ mortale maledi

Export TEI

1

*ctio. Rñ. aliquādo quis imprecatur ma lum alteri sub rōne boni vt. s. cōuertat̃ vel nō habeat causam faciẽdi mala: vel |

p. [Fo.ccxciij.]v

ei qui meretur maledici sic nō est pctm̃ ẜm Alexā. ij. ij. tract.  maledic. qñ sit cũ alijs debitis circũstantijs. immo male dictio isto modo erit bonũ licet sit malum ei cui maledicitur. sed qñ quis ma ledicit proprie tunc semꝑ est peccatum mortale si sit cũ deliberatiōe rationis. ⁊ de malo notabili. secus si ex impetu vel de re minima. dicit tamen Alexā. ꝙ si ta lia ducantur in cōsuetudinẽ posset esse mortale propter contentũ.

Export TEI

¶ Vtrũ liceat maledicere creature irra

Export TEI

2

*tionabili. Rñ. ẜm Alexā. vbi. s̃. ꝙ male dicere creature irrationabili secunduʒz se cōsiderate ẽ ociosum ⁊ vanũ ⁊ ꝑ ↄñs illicitũ. Maledicere aũt eius prout ordinantur ad hominẽ. sic est idẽ peccatũ ac si fieret homini. ⁊ ita mortale. sicut di ctum est: ⁊ de talibus intelligitur illud maledicti regnũ dei nō possidebũt. xxiiij. q. iij. §. illicita. ⁊ de pena maledicen tium deuʒz vel sanctis. vide. s̃. blasphemia.

Export TEI

dicitur aliquando sortilegium vel incā tatio. vt xxvj. q. v. nec mirũ. ⁊ de hoc. j. Sortilegi uin. ⁊ quō pōt destrui vide. j. Suꝑstitio. .§. xiij. Aliquādo r quodcun crimẽvt furtũ. rapina. ⁊ hmōivt insti. de obliga. q̃ ex deli. na. Est etiam quasi maleficiũ nocumẽtum quod fit proxi mo p̃ter ꝓ positum. vt insti. de oblig. que ex quasi delic. na. per totum.

Export TEI

Maleficiũ proprie quod dicatur ⁊ an ĩiuria ꝟbalis vel Blasphemia. Bar to. not. ⁊ Alexā. in. l. aut facta. ff. de pe. Bal. in. l. fi. C. vi. bo. ra. ⁊ in. l. data oꝑa. C. qui accu. nō pos. ⁊ in. l. j. C. si aduersꝰ deli. ⁊ anveniat dānum datũ regula. vł violenter. gl. sing. ꝙ sic in. l. fi. ⁊ ibi Bar to. ⁊ doct. ff. de priua. delic. ⁊ Bal. in. l. ea que. iij. q. C. de cōdi. insti. ⁊ qñ dicat̃ maleficium notorum ⁊ quando manifestũ ⁊ quando clandestinum. Bal. nota. in. l. cum fratrem. C. de his quibus vt indi. ⁊ in. l. ciues. C. de appel.

Export TEI

dicitur tripliciter. Primo ꝓ habitu vicioso ⁊ quo proce dit ꝙ homo est valde inclinatus ⁊ prō ptus ad agendum opera illius vitij ha bituati ⁊ sic est peccare ex malitia. i. ex electione mali ꝓpter illā inclinationẽ habitus vitiosi. sʒz nō est peccatũ in spe ritum sanctũ. Sco r malitia ↄtẽtꝰ ⁊ abhominatio rerũ spiritualiũ ꝓcedẽs aliqñ ex inordinata tristitia mẽtis. ⁊ isto modo ẽ filia accidie. Tertio malitia r pctm̃ in spiritũ sanctũ. de quo dic. vt. j. peccatũ. §. iij. Et istis duobꝰ modis sẽper ẽ peccatũ mortale malitia: ex qua in cōtẽptũ bona spiritualiavł diuina habentur. si est in deliberatione volun tatis scm sanctũ Tho. ij. ij. q. xxxv.

Export TEI

dicitur qñ quis ad sa tisfactionem sue volũ tatis imponit aliquid alicui nulla da ta pecunia seu quocũ alio interueniant quecũ verba. ita tñ ꝙ sint q̇ man dantur ad vtilitatẽ seu satisfactionem mandantis. Si vero sunt ad. vtilitateʒz illius cui cōmittitur. sic dicetur persua sio: ⁊ persuasor: ⁊ nō mādatorvt no. bar. in. l. non solũ. §. si mādato. ff. de iniur.

Export TEI

Si aũt data pecunia si est circa delictũ sic dicitur mandatũ accipiẽs assassinꝰ. de quo in. c. ꝙ hum ani de homi. li. vj. ⁊ d. l. nō solũ. Vbi ꝟo non est circa delictum mandatarius dicit̃ locator ⁊ mā dans conductor nec est mandatuʒz pro prie.

Export TEI

Ad propositum eorum que hic dicuntur ⁊ ꝙ mandans non comprehendatur in statuto loquente de cōdemna to ex homicidio vt per Dynum in ti. §. deiecisse. ff. de vi ⁊ vi ar. ⁊ Baldus. ĩ. l. peremptorias. col. v. versicu. quero quid si statutum. C. sen. rescindi non pos. ⁊ in l. non dubium in. ij. nota. C. de legi. ⁊ in ca. iniuria. in fine versi. quero statuti ca uetur. de pace iura. fir.

Export TEI

1

*¶ Vtrum mandans delictum in cluda tur sub dispositiōe iurisvel statuto pu niẽtis eum qui fecerit tale delictũ. Rñ. Panor. in capi. mulieres de sentẽtia ex communicatio. sic distinguit: autverba scripta sunt in rem. puta dicit ius nũc statutum pro homicidio imponatur ta lis pena ⁊ sic includitur ex ꝓpria signi |

p. Fo.ccxciiij.r

ficatione verboruʒz  de homicidio q madauit tenet̃. l. hec verba. ff. de adul. ⁊ l. aut q̇ aliter. §. hec ꝟba. ff. quod vi. aut clā. ⁊ vtrobi per Bar. ⁊ ꝑ Cy. in. l. non ideo minus. C. de accusa. Aut ꝟba sunt scripta in ꝑsonam. vt  dicit̃. si quis cō miserit homicidium puniat̃ tali pena ⁊ sic si cōmittit ꝑ instrumentũ q necessario operat̃ necessitate facti sicut mittẽs sagittam ⁊ hmōi. vel operat̃ per instruinentum necessitate iuris. sicut quādo procuratori vel subdito aliquid mādat̃ licitum sic includit̃ mādans:  ipse ve re facit qm̃ actus attribuit̃ prĩcipio. facit. l. itẽ mella. §. j. ff. ad. l. aquil. et ꝓ hoc tex. in. l. si pater ĩ si. ff. de manu. vin. ⁊. l. iij. §. si ꝓcurator. ff. ꝙ quis iur ⁊ iō statutũ puniẽs ꝓponentem exceptionem ↄ̃ instrumentũ. mādans ꝓcuratori pro ponere tenet̃ pena statuti. Si vero ĩstru mentũ ꝑ quod explicat̃ operatur volun tate ꝓpria nō necessitate facti vel iuris vtputa quia mandauit delictũ commit ti: mādatarius nō tenet̃ obedire: tũc in dispositiōe iuris cōmunis mādator cōprehendit̃: nō ex ꝓpria significatiōe sʒz interpretatione iuris. q vult parũ interesse vel ꝑ se vel ꝑ alium facere: vt dicit tex. in. l. j. §. deiecisse. ff. de vi ⁊ vi. ar. sʒz nō habebit locũ in statuto in que fictio nō hʒz locum. l. iij. §. hec verba. ff. de neg. ge. Et hoc tene. lʒz bal. in. d. l. nō iō minus. aliter distrinxerit. Distinguo tñ ẜm Bal. in. l. omnes populi. ff. de iusti. ⁊ iur. sic ꝙ aut statutũ indulget. puta homicide remittatur certa pars pene ⁊ sic comprehenditur quia cessat odium. et fauor est ampliandus. regula odia lib. vj. Aut punit ⁊ tunc aut de pena regulari que nō multum exorbitat a iuris cō munis dispositione. ⁊ sic includit̃ quia tũc statutum debet interpretari scm ius cōmune. vt in. c. cum dilectus. de cō suetudi. not. Jnnoc. in. c. causam de rescrip. ⁊ Bar. ĩ. d. l. omnes populi quā quidem penam ius cōmune vult vt cōprehendatur. vt. s̃. dictum est.

Export TEI

exemplum in iure communi nō est expressa pena. statutum exprimit penam ⁊ loquitur de fa ciente ⁊ includitur. Aut punit pena irregulari. ⁊ que exorbitat a communi iu re. ⁊ sic non includitur. sed habebit locum in casu suo. ⁊ hec senserunt docto. antiqui in simili. in. l. quicũ. C. de seruis fugi. in illa q̃stione nunquid masculinum concipiat femininum. quod in odio regulari cōprehenditur: sed in in irregulari non. Nec ob. predictis. c. mulieres. de sen. excō. in verbo vere q videtur innuere ꝙ non interpretatiue. quia illum verum est ẜm Barto. in. l. sʒz si vnius. ff. de iniur. in pacto: sed nō in pena ⁊ quod non vere comprehendat. facit. c. vt fame. de sen. excom. vbi text. inquit facere videant̃. Ergo interpretatiue ad idem. de cle. pu. in duel. c. ij. Vbi pugil. vere homicida dicitur. ⁊ mādās non licet teneat̃ de homicidio. Jtem  tex. ponit vt diuersa facere ⁊ mandare. l. di. capi. si quis viduam. et de homi. c. sicut dignũ. Ergo in penis irregularibus a iure communi per statuta nō ha bebit locum: vbi sictio nō habet locuʒz. vt dixi Jtem dic ꝙ quo ad effectus natu rales qui ex ipso facto ꝓueniunt vel requiruntur nun sunt paria facere per se vel per alium. Facit ꝙ no. Bar. in. d. §. deiecisse. vbi vult quod non est ideʒz adulterium facere per alium. sicut per se. sed quo ad effectus ciuiles qui consi stunt in reprimendis iniurijs. sic tene quod. s̃. dixi.

Export TEI

nisi quando ius punit aliquem qui personaliter fece rit quia tunc nō includitur in pena faciens ꝑ alium. Et sic intellige. ⁊ limita glo. in. c. sciant cuncti. de clectio. lib. vj. ⁊ iura in ea allegata.

Export TEI

¶ Vtrũ mādatarius nō seruans formā mandati faciat aliquid validum. Rñ. ꝙ

Export TEI

2

*nō  gesta cōtra formā mandati sunt nulla. ⁊ nō solum qñ fit expresse contra formā. sed etiam quando fit preter ⁊ ci tra formā  quādo ad actũ dat̃ certa forma: paria sunt agere ↄ̃ citra et preter formam. Vide tex. cum gl. in. c. si cuĩ de elec. li. vj. ⁊. c. prudẽtia. de officio de |

p. [Fo.ccxciiij.]v

le. facit. l. diligenter. in princi. ff. manda ti. no. pa. in. c. fi. de resti. spo. q limita vt s̃. absolutio. iij. §. ij.

Export TEI

¶ Quid de mādato qualificato. Rñ. ẜʒz

Export TEI

3

*pa. in. d. c. fi. ꝙ distribuit̃ in duo mādata ⁊ si nō pōt ĩpleri in facto seu substan tia dʒz ĩpleri in mō seu qualitate. Ex qͦ ĩfert̃ ꝙ si duo mādant̃ etiam data certa forma lʒz nō possint simul impleri dʒz tñ fieri q pōt ⁊ valebit actꝰ. Facit q no. per glo. ⁊ do. in. c. cōstitutus. de rescrip. ¶ Quid de eo q̇ mandauit delictum ꝙ

Export TEI

4

*post multũ tp̃s ille exequit̃. cōcludit Jn no. ĩ. c. ad audientiā de homi. q tenet̃ si nō reuocauit exp̃sse vel tacite vt puta  feci pacem cũ inimico. vel parẽtela. vt. l. iij. §. fi. ⁊ ibi gl. ⁊ bar. ff. de adimẽ. le gatis. Et hoc seq̇t̃ bal. ĩ. d. l. nō iō minꝰ. ¶ Vtrũ mādās teneat̃ mādatario  ca

Export TEI

5

*su fortuito. Rñ. pa. ĩ. c. sicut.  iureiur. ꝙ agẽs. actiōe mādati petit dāna q̃ verisiłr ↄtingere potuissent quasi mādans ea debuerit cogitare a ṗncipio. ẜm Jnno. ĩ. d. c. sicut. ⁊ sic petit expeñ. ⁊ dāna. ar. ff. de neg. ge. l. nẽsenius. ⁊ sic dicit in telligẽdā. l. ĩter causas. §. non oĩa. ⁊. l. si q̇s alicui. §. ĩpẽdia. ff. manda. nisi dāna contigissent ex casu fortuito q̇ verisiłr nō fuisset cogitatus. d. §. non oĩa. ⁊ hoc tʒz etiā Jo. an. in regula dānũ in mercuriali. li. vj. Et intellige p̃dicta ĩ eo q̇ gra tis suscipit mādatũ. nā mādatũ dʒz esse gratuitũ. l. j. §. j. ff. mādati. ⁊ ideo isti stipẽdiarij q̇ veniũt ꝓ p̃tio non pñt agere ad dāna.  nō sunt mādatarij. vt dictũ est. Jtẽ illi qui causa pietatis vel parẽtele ⁊ hmōi hoc faciunt. xxiij. q. iij. non inferenda. Siłr nec illi q̇ ex debito tenentur. ij. q. iij. si dñs. ⁊. c. iulianus. vide quod no. in. d. l. nensenius.

Export TEI

¶ Vtrũ mādatũ expiret morte manda

Export TEI

6

*toris. Rñ. doc. ĩ. c. gratũ. ⁊. c. relatũ. de of ficio dele. ꝙ re integra expirat. l. mādatũ. C. mādati. ałs nō. Quō res dicat̃ ĩte gra ⁊ quō nō. vide ibidem ꝑ doctores.

Export TEI

nos describimus intelligere vel per confessionẽ vel ꝓbationẽ legitime notum suerit aut euidẽtia rei q̃ nulla possit ter giuersatiōe celari dicit tex. in. c. cũ olim ĩ fi. de ꝟb. sig. ⁊ ibi dicit gl. ꝙ ꝓprie manifestũ r q nō eget probatione.

Export TEI

⁊ sic est notoriũ sed manifestũ ꝓprie ꝓut est spẽs di stincta a notorio r ꝙ ꝓbari potest.

Export TEI

De hic notatis ⁊ q̇d dicatur manifestũ Bar. no. in. l. iij. in ṗnci. ff. de fur. ⁊ Bar. ĩ. l. j. in ṗn. ff. de no. ope. nũ. ⁊ an dif ferũt manifestũ ⁊ notoriũ no. ĩ. l. ciues. C. de ap. bal. in. l. fi. xv. oppo. C. de edi. di ui adri. tol. ⁊ an differāt manifestũ ⁊ fa mosum. Bar. no. in. l. fur. iō. ff. de fur.

Export TEI

¶ Vtrũ in dispōne vbi fit simpłr mẽtio

Export TEI

1

*de manifesto debeamus accipere mani festum ꝓprie: ⁊ ꝓut est spẽs distincta a notorio. Rñ. ẜm Pa. in. d. c. cũ olim ⁊ de bemus cōsiderare materiā subiectam. vt no. in. c. rogo. xj. q. iij. ⁊ etiā vsum loquendi. ar. c. uis de ꝟb. sig. in dubio ꝟo debemꝰ capere ꝓprie. Ad hoc. l. non aliter. ff. de leg. iij. ⁊ in. c. fi. de verbo. sig. ⁊ maxime in penalibus.

Export TEI

ẽ libertatis datio. nā dũ q̇s ĩ seruitute est manui ⁊ ptāti suppositꝰ est. sed si manumissus ẽ liberat̃ a manu ⁊ ptāte dñi vt isti. libert. §. j. ff. xij. q. ij. cũ redẽptor.

De notatis in hoc. §. ⁊ an possit pro bari ꝑ testes glo. in aut̃. de testi. §. si ꝟo dicat̃. col. vij. dicit ꝙ sic nō solũ ꝑ instr̃a doc. ⁊ Pe. de su. in aut̃. si dicat̃. C. eo. tit. videlicet per q̇n. ⁊ in Spe. de ser. non ordi. versi. generaliter.

Export TEI

¶ Quis pōt manumittere. Rñ. ꝙ is qui

Export TEI

1

*hʒz administrationẽ reꝝ suaꝝ ⁊. xviij. an num ĩceperit ĩter viuos libertatẽ dare pōt. ĩsti. q̇bꝰ ex cau. ma. nō pos. §. pe. Jn vltĩa ꝟo volũtate q̇ testari pōt. s. ĩ. xiiij. anno. pōt ⁊ manumittere vt in. d. §. pe. ⁊ C. q̇ manu. nō po. aut̃. sʒz hodie nouo iure. Jtẽ ep̃s pōt manumittere ẜuos eccle sie bñ meritos. xij. q. ij. si quos de seruis pōt etiā ⁊ non bñ meritos: dũmodo det ecclesie ꝓ vno duos eiusdẽ meriti ⁊ peculij. xij. q. ij. ep̃s q̇. Jntellige de bonis ꝓprijs. Jtẽ cā miseratiōis pōt. d. c. cũ re dẽptor. Abbas pōt etiā cũ cōsensu ep̃i ⁊ monachorũ. xij. q. ij. abbatibus. vel si cō |

p. Fo.ccxcv.r

suetudo sit ꝙ possit vel non possit illaʒz serua. de his que fiũt a p̃la. sine consen. capituli. c. ea noscitur. ⁊. c. cum nos.

Export TEI

¶ Quid si quis sit seruus plurium nũ

Export TEI

2

*q̇d pōt manumitti ab vno illoruʒz alijs cōtradicẽtibus. Rñ. ꝙ sic. sed manu mis sor tenetur alios seruare indẽnes. C. de communi. seruo ma. l. j.

Export TEI

¶ Vtruʒz valeat manumissio in fraudẽ

Export TEI

3

*creditorũ facta. Rñ. ꝙ nō. C. qui manu. non possunt. l. j. ⁊ insti. ex q̇. ca. ma. §. j. ¶ Vtrum possit manumitti ille qui ꝓ

Export TEI

4

*pter delictũ ĩcidit in seruitutẽ. Rñ. pa. in. c. ita quorũdā de iude. ꝙ nō ẜm Jo. and. Facit. l. ij. C. quibus ad li. procla. non licet.

Export TEI

¶ Qũo fit manumissio. Rñ. multis mo

Export TEI

5

*dis insti. de liber. §. multis modis. vbi inter alios dicitur ꝙ pōt fieri in secreto. vt si dicat dñs esto liber. vel ꝑ epistolā vel ꝑ testamentum vel per quālibet vltimam voluntatem.

Export TEI

¶ Quomodo reuocat̃ manumissio. Rñ.

Export TEI

6

*propter oẽs causas ingratitudinis ex quibus reuocatur donatio de quibꝰ. s̃. donatio. j. §. xij. in aut̃. vt liberi. de cete ro. §. illud.

Export TEI

¶ Jn quo differt manumissus ab eccle

Export TEI

7

*sia a manumissio a priuato. Rñ. ꝙ prĩo  propter operas nō prestitas reuocat̃ in seruitutẽ. vt. xij. q. ij. diaconi. secꝰ in alijs. vt. C. de lib. cau. l. solo. Sco quia filij eoꝝ remanent obnoxij ecclesie sue patrone. xij. q. ij.  libertis. sʒz alij nō. C. de libe. ⁊ eoꝝ li. l. j. ⁊. ij. Tertio  serui ecclesie possunt manumitti cum hoc ꝙ nō possint alteri  ecclesie sua bona re linquere. xij. q. iij. c. j. ⁊. iij.

Export TEI

¶ Vtrũ in manumissione possit domi

Export TEI

8

*nus aliquod seruitiũ spũale sibi impo nere. puta ꝙ sibi dicat horas et hmōi. Rñ. ꝙ sic. ita ꝙ si seruare noluerit etiaʒz si ordinatus fuerit degradetur ⁊ pristine seruituti subijciatur. c. nullus. de ser uis non ordi.

Export TEI

¶ Jn quibus consistit ius patronatus.

Export TEI

9

*Rñ. vt no. in. l. fi. C. de bo. lib. in gl. s. pri mo. vt non proponat turpem actioneʒz: aut exceptionem aduersus patronum. Secundo reuerentiam ei debet tam in faciẽdo  nō faciendo. Tertio prestare debet ei alimẽta si ałs nō habet. Quar to patronus hʒz ius reuocādi eũ in ser uitutẽ rōne offense cōmisse ↄ̃ ip̃m. Quĩ to patronus hʒz ius succedendi liberto. Vnde tenet̃ libertus ⁊ relinquere legitimam q̃ est tertia pars suoꝝ bonorum si in bonis habet plus centũ aureos: ⁊ nullos liberos habet cũ decedit si ve ro minus  cẽtũ aureos habet in substātia non tenetur ei aliquid relinq̃re ꝙ si mortuus fuerit ab ĩtestato nullo li beroruʒz relicto sic succedet in totũ. Vide ibidem. ⁊ insti. de succes. libertoruʒz. .§. sed nostra constitutio. vide glo. in. l. venia. C. de in ius vocā. ⁊ ad quid tene tur patronus liberto est gl. in. §. liberti norum insti. de lib.

Export TEI

sine aspiratione dĩ cuntur diuini. sed cum aspiratione significat scientiam quadriuialem. vnde versus. Scire facit mathesis. sʒz diuinare mathesis. de quo vide. j. sortilegiũ ⁊ superstitio. ⁊. s̃. diui natio. vnde tales non debẽt ad limẽ al terius domus accedere alias cōcremari debent. nec aliquis eos susciꝑe seu cōsulere: alias debent deportari et bona eorũ cōfiscari. ⁊ diuinator gladio vl tore feriri. vt. C. de male. ⁊ mat. l. nullꝰ. l. nemo. ⁊. l. culpa.

Export TEI

quidẽ est coniunctio maris ⁊ femine inter personas legitimas indiuiduam vite cōsuetudinem retinẽs. xxvij. que. ij. §. j. insti. de pa. po. in ṗn. ⁊ in. iiij. senten. distinct. xxvij. de p̃sum. il lud quo nobis.

Export TEI

Ad propositum eorum que in hoc. .§. ⁊ seq. ⁊ per eorũ discursum dicuntur ⁊ an matrimonij questio. scilicet an sit matrimonium contractum inter tales possunt per iudicẽ laicum cognosci. no. Bar. ⁊ doc. in. l. titia. ff. sol. ma. ⁊ ĩ. l. quo tiens. C. de iudi.

Export TEI

¶ Vtrum matrimonium sit sacramen

Export TEI

1

*tum noue legis. Rñ. q matrimonium potest dupliciter accipi aut quātũ ad |

p. [Fo.ccxcv.]v

eius institutionẽ. ⁊ sic nō est sacramen tum noue legis. quia fuit ante nouaʒz legem institutum. alio modo quo ad eius effectũ. ⁊ sic licet fuerit ante nouā legem institutum. non tamen habuit vim cōferendi gratiam sicut modo in noua lege in qua non est euacuatum sed cōfirm atum ⁊ factum gratie cātiuum. ⁊ sic est sacramẽtum noue legis. hoc Ric. in. iiij. distinc: xxvj. ar. iiij. q. ij. ¶ Quid est in isto sacramẽto materia

Export TEI

2

*et forma. Rñ. ẜʒz. Ric. vbi. s̃. eadẽ. q. ꝟbũ primo ꝓlatum est materia: et verbum secũdo est forma. quia sicut verbũ accedens ad elemẽtum facit sacramẽtũ. sic verbũ accedẽs ad verbũ p̃ cedẽs q dicit accipio te ĩ meā vxorẽ est sorma huius scilicet dicendo: ⁊ ego acipio te in meum virum vel econtrario. ber. in. c. tua nos. de spō. vult ꝙ ꝟba sint forma. et consensus sit materia.

Export TEI

¶ Quid est res ⁊ quid est sacramentuʒz

Export TEI

3

*ĩ matrimonio. Rñ. ricard. vbi. s̃. articu. iiij. q. ij. expressio cōsensus ꝟba de presenti est sacr̃m tātũ. Rñ. ⁊ sacr̃ʒz est vnio cōsensuũ ⁊ muiua obligatio causata ꝑ cōsensum mutuũ ꝑ verba de presenti expressum. hoc enim est res respectu significationis exterioris que est per sen sibilia signa. Et est sacramentũ duplicis rei. s. charitatis quā significat ⁊ dispositiue efficit. Et vniōis xp̃i ⁊ eccłie quaʒz significat sed non efficit. Jpsa au tẽ charitas est res tantum. ⁊ non sacra mẽtum obligatio vero interior per mu tuũ cōsensum expresie siue consunctio exterior est res ⁊ sacramentum.

Export TEI

¶ Vtrũ gratia gratũ faciẽs cōferatur ĩ

Export TEI

4

*hoc sacramento. Rñ. Ricar. vbi. s̃. ar. ij. q. iij. ꝙ sic. si digne cōtrahant ex diuina institutione.

Export TEI

qũo contrahit̃ dic ꝙ ad legitime cōtrahendũ debẽt fieri banna. et qũo publice cōtrahendũ est. de quo vi de. s̃. clandestinum.

Export TEI

¶ Per quid contrahitur. Rñ. ꝙ per mu

Export TEI

1

*tuum consensum verbis expressum. c. tua nos de spon.

Export TEI

¶ Vtrum sine mutuo cōsensu anima

Export TEI

2

*rum possit cōtrahi matrimoniũ. Rñ. ẜʒz cōiter Theo. ꝙ quo ad deum ⁊ veritatẽ nō pōt esse mr̃imoniũ si ambo nō cōsentiāt: simul dicāt. aut faciāt q̇cq̇d voluerint ad extra. xxvij. q. ij. sufficiat. lʒz eccle sia aliud iudicet. vt in. c. is qui de spon. ¶ Vtrũ requirat̃ ꝙ cōsensus prestet̃ si

Export TEI

3

*mul eodẽ tꝑe. Rñ. Pa. ĩ. c. dilectꝰ de spō. tʒz ꝙ de subtilitate iuris necessario req̇rit̃ vt simul eodẽ tꝑe prestet̃  dicit gl. in. l. cōsensu. ff. de act. ⁊ obl. ⁊ ĩ. l. j. ff.  cō trahen. emp. ꝙ in cōtrahentibꝰ qui ꝑfi ciunt̃ iure gẽtiũ debẽt cōsensum simul p̃stare. Et Spe. ĩ ti. de spō. dicit ꝙ respō sio alteriꝰ dʒz sequi immediate. ꝑ. l. cōtinuus actꝰ in ṗn. ⁊. l. j. §. j. ff. de ꝟb. obli. Host. vero in. c. ex lr̃is de spōsalibꝰ quẽ sequit̃ Jo. an. dicit ꝙ sufficit ↄsentiat ꝑ prius ⁊ duret in proposito suo. ⁊ postea alteriꝰ cōsensus accedat ex post facto. ⁊ est verior opinio Host. vt est tex. ĩ. d. l. j. .§. si vero presens ĩterrogauit. vbi dicit̃ interuallũ medij temporis nō vitiauit obligationẽ: secus si nō perseueraret in primo proposito.  sic esset vera prima opinio ꝙ nō esset mr̃imoniũ tũcũ alter consentiret postea.

Export TEI

¶ Vtrũ ꝟba exprimentia cōsensum de

Export TEI

4

*p̃senti sint necessaria ad matrimoniuʒz cōtrahẽ. Rñ. cōiter theologi. in. iiij. dis. xxvij. et moderniores canoniste. vt no. in. c. tue. fraternitati de spo. tenẽt ꝙ nō sunt necessaria etiā in loqui valentibꝰ: dũmodo ꝑ alia signa exteriora ↄsensus exprimat̃ vt ꝑ nutum. ⁊ hmōi. Et istud tene: lʒz alij dicāt aliter. Facit ꝓ hoc  legata ⁊ fideicōmissa solo nutu relinq̇ possunt etiā a loqui valente. vt. C. de fi deicōmis. l. ⁊ in epistola. ⁊. ff. de leg. iij. l. nutu. c. cũ apud de spon. vbi dicit̃ ꝙ sufficit cōsensus. ergo non requirentur verba precise cũ per alia possit exprimi quia illud dicit̃ sufficere quo posito nihil aliud requirit̃ ad substantiā actus. vt no gl. in. c. statutũ de rescri. li. vj. Jtẽ nō refert quid de equipolẽtibus fiat. c. lʒz ex quadā de test. Jtem ptʒz ꝙ mutus potest contrahere. vt in. c. cum apud de |

p. Fo.ccxcvj.r

spon. ergo verba nō sunt necessaria. vt pʒz in. d. c. tue fraternitati ⁊ in gl. in. di. c. sufficiat. Et ideo si q̇s diceret accipio te in meam vxorem ⁊ si consentit vt sit matrimonium da mihi osculum. ⁊ illa dat. erit verũ matrimonium lʒz nullum verbum dixerit de matrimonio contra inter ec. ↄ̃ct. c. j.

Export TEI

¶ Vtrũ sine aliquosensibili signo expri

Export TEI

5

*mẽte consensum de presenti cōtrahat̃ matrimoniũ. Rñ. ẜm cōiter theologos vbi. s̃. ⁊ canonistas in. d. c. tue fraterni tari ꝙ nō  est sacr̃ʒz. ⁊ de rōne sacramẽ ti ẽ ꝙ sit in eo aliq sensibile signum ⁊ iō dicit gl. in. d. c. tue ꝙ ad eẽ matrimonij duo cōcurrũt necessario. vnũ materia. s. cōsensus. ali forma. s. ꝟba vel signa cōsensuʒz exprimẽtia. Aduerte tñ ꝙ si pater cōtrahit ⁊ dicit ꝟba ꝓ filia p̃sen te ⁊ tacẽte: ꝙ erit matrimontũ:  verba parentũ ⁊ taciturnitas filioꝝ p̃sentiũ ⁊ verba intelligentiũ equipollẽt sensibili signo exprimẽti ↄsensum interiorẽ Q veruʒz intelligo si ipsi ꝓ quibꝰ ↄtra hunt̃ aliquo signo annuũt: ałs nō credo ꝙ sola taciturnitas sufficiat. Et sic intellige ⁊ limita gl. in. c. nō oĩs. §. cũ di citur. xxxiij. q. ij. ⁊. ĩ d. c. tue fraternitati ⁊ sāctũ Tho. ⁊ Ric. in. iiij. d. xxvij.

Export TEI

¶ Vtrũ cōsensus de futuro cũ carnali

Export TEI

6

*copula faciat matrimoniũ. Rñ. ẜʒz Ric. in. iiij. d. xxviij. ar. j. q. iij. ꝙ quo ad deũ ⁊ reiveritatẽ sine cōsensu reali de p̃senti nō pōt esse matrimoniũ. c. tua nos de spō. Et iō distinguit. S. Bo. eadẽ dist. ꝙ aut copulat̃ sibi effectu cōiugali ita ꝙ vir credit copulari cũ sua vxore: ⁊ ecōtrario. ⁊ sic copula facit matrimoniũ ꝓ pter cōsensum tacitũ de p̃senti quo vr̃ implere velle. q promisit. s. eā accipere nũc de presenti sicut antea ꝓmiserat de futuro. Aut cognoscit eā affectu for nicario. ⁊ sic non est matrimoniũ qͦ ad deũ: sed presumptũ quo ad ecclesiā cōtra quā presumptionẽ non admittitur probatio vt in. e. is qui de spon. si tamẽ cōtraheret de facto cũ alia teneret scʒz matrimoniũ quo ad deum ẜm Ricar. vbi supta. q. iiij. quod no. bene.

Export TEI

Per aliud autem a carnali copula vel consensu de presenti nũ sponsalia de futuro men te ⁊ verbis efficiũtur matrimoniũ etiā presumptũ. uis interueniat traductio ad domũ oscula ⁊ etiā nixus ad co pulā vt patet per. c. fi. de spon. ⁊. in. c. j. de matri. contra interdictum ecclesie contra cto.

Export TEI

¶ Quomodo cognoscẽtur signa q̃ expri

Export TEI

7

*mũt consensuʒz de presenti. Rñ. ꝙ recur rẽdum est in foro aĩe ad intentionẽ. ꝙ si de intẽtione nescitur. sic dicendũ est ꝙ aliqua verba precesserũt ab vno eo rũ. vel ab aliquo alio in eorum presen tia: ⁊ sic postea signa sic secũduʒz verba determinabitur de signis. vt puta si al ter dicit. Ego. te accipio invxorẽ ⁊ sic tu similiter cōsentis accipere me ĩ virũ bi be. vł annue capite ⁊ hmōi. sic erit matrimonium. Si vero precedẽtia denotant consensum de futuro. sic et signa. Q si nulla ꝟba precesserũt. sic non iu dicabo pro matrimonio. ex quo de ĩtẽtiōe non cōstat. Tutius tamen est pro matrimonio presumere.  nullum periculum imminet: alias sic.

Export TEI

¶ Quomodo ꝟba cognoscent̃ in dubio

Export TEI

8

*qñ de intẽtione nō cōstat. Rñ. ꝙ verba quedā sunt clara q̃ demōstrant consen sum de presenti sicut cũ quis dicit. acci pio te ĩ meā vxorẽ. ⁊ illa replicat ⁊ ego accipio te in meũ virũ ⁊ similia quedā sunt dubia vnde no. ꝙ verbũ placet et verbũ volo denotant ẜm tẽpus p̃sens ẜʒz dñm An. in. c. ex lr̃is. el. j. de spō. ver bũ aũt infinitiuũ nihil per fecte signifi cat sʒz determinabitur ẜm verba p̃cedẽ tia vel ad presens vel futurũ. Vnde si volo vel placet addatur verbum infinitiuũ denotās actum eũ dependẽtem solũ a libera voluntate ꝓferentis non inducit̃ dispositio de pñti: sed de futuro puta cũ dicit placet vel volo ascẽdere arborẽ. Si vero verbũ infinitiuũ de notat actũ qui ꝓcedit solum a volũtate ꝓferẽtis libere. Et tũc si denotat prĩcipiũ actus nō inducitur dispositio de p̃senti. Exẽplũ volo tecũ cōtrahere vel |

p. [Fo.ccxcvj.]v

volo te despōsare. ⁊ sic nō erit matrimo niũ. Si vero denotat executionẽ actus sic inducit̃ dispositio de presenti. Exẽplum volo te habere in vxorem vel dicatur placet mihi te retinere ꝓ vxore ⁊ sic erit matrimoniũ.  q̇ vult cōsequẽs vult ⁊ antecedẽs vt in. c. p̃terea ⁊ in ca. prudentiā. de officiodele in hoc tñ mul tũ instāt. do. sed pertrāseo. ⁊ vide si vis Bar. in. l. cũctos populos. C. de sum. tri. ⁊ canonistas in. d. c. ex literis.

Export TEI

¶ Quid si dicat ꝓuidebo tibi tā vxo

Export TEI

9

*ri mee ⁊ illa siłr idẽ respondeat. Rñ. ẜm Host. in. c. ex parte de spō. ꝙ pro matrimonio est iudicandum.

Export TEI

¶ Vtꝝ si dicat̃ viro vis talẽ pro vxore ⁊

Export TEI

10

*respondet placet ⁊ siłr idem dicit mulier sit matrimoniũ. Rñ. vt patet ex dictis matrimoniũ est. no. etiā Hos. in. ca. sponsam de spon.

Export TEI

¶ Quid sic dicat promitto tibi non di

Export TEI

11

*mittā te ꝓ meliori vel peiori vxore. Rñ. ẜʒz Host. in. d. c. ex parte ꝙ matrimoniũ erit. Nā in talibus ⁊ similibꝰ dubijs iu dicādũ est pro matrimonio. ar. de sen. ⁊ re. iudi. c. fi.

Export TEI

¶ Vtrũ vir dicẽs ꝓmitto tibi ꝙ habe

Export TEI

12

*bo te ꝓ legitima vxore. ⁊ siłr rñdet mulier cōtrahat de pñti. Rñ. ꝙ sic. vt ĩ. d. c. ex parte in tex. ⁊ in gl. xxx. q. v. nec illud .§. sʒz obijcitur.  verbũ habebo pōt referri ad tẽpus presens de ma. contra. in ter ec. cōtra. c. ex lr̃is. ⁊ ideo ẜm Host. ⁊ Gof. subaudiẽdũ est de cetero vel hoc tempore secus esset si diceret ꝓmitto ti bi ꝙ ducā te in vxorẽ. ẜm Joā. in. d. ca. nec illud.  sic essent sponsalia. ⁊ similiter dicit pa. in. d. c. ex parte ꝙ erit ma trimoniũ si dicat ꝓmitto tibi ꝙ non ha bebo aliam vxorem nisi te: ⁊ illa similiter respondet.

Export TEI

Quia verbuʒz nisi cum seq̇ tur negationem facit positionẽ vt no. gl. in regula peccatuʒz de re. lib. vj. ꝙ credo veꝝ si verba sint ꝓlata de presenti. s. nolo habere aliā invxo rẽ nisi te. Secus siverba essent pro lata de futuro. sic. s. ꝙ non habebo aliam in si te.  tunc nisi nō facit positionem de presenti ẜm actũ sed solũ ẜm habitum similiter si diceret nō accipiam aliā in vxorem.  non erit matrimoniũ.

Export TEI

¶ Quid si dicat ꝓmitto tibi ꝙ retinebo

Export TEI

13

*te ꝑpetuo mecũ. ⁊ illa rñdet similiter. Rñ. ꝙ nō est matrimoniũ: nisi dicat ꝙ vult eam tenere in vxorẽ. in aut̃. q̇ mo. natura. effi. le. §. pe. Jo. tamẽ in. c. j. xxx. q. v. ⁊ gl. in. c. solet. xxxij. q. ij. tenet ꝙ de iure canonico est matrimoniũ. ⁊ ita tene in dubio Sed qñ constat de mente non est curañ. de verbis quo ad deũ et conscientiam  qñ ambo intẽdebāt cō trahere de presenti. semper erit matrimoniũ etiam si verba sonabāt consensum de futuro. ar. ca. intelligentia de verb. sig. cũ similibus.

Export TEI

¶ Sed quid diceñ. cũ aliq̇s dixit ꝟba

Export TEI

14

*exprimẽtia cōsensum de presenti vl de futuro ⁊ secuta copula. postea dicit ꝙ nũ talia verba ꝓtulit aĩo cōtrahẽdi sʒz solũ animo extorquẽdi copulā. Rñ. ꝙ alter non debet credere  nec tenetur. Vñ in. c. per tuas de ꝓbationibꝰ dicit̃. Nimis indignũ est iuxta legtimas san ctiōesvt quod sua quis voce dillucide protestatus est iu eo casu ꝓprio valeat testimonio infirmare. si purus temerarie credit ꝙ dicat verũ sic nō dʒz nec ad petitonẽ alteriꝰ ẽt in carnalẽ copulā cō sentire nisi de nouo dicat se velle cōtra here. Si aũt dicat postea se esse mẽtitũ ⁊ petat debituʒz tũc credat ⁊ reddat. Si vero credit nō esse virũ ⁊ ꝑmanet ĩ pri ma temeraria credulitate sic nō dʒz red dere:  faceret cōtra cōscientiā ⁊ si non reddit peccat ẽt  vir reuocādo q priꝰ dixerat expirat ill priꝰ dictũ  reuoca tio ↄcordat verbis quibꝰ ↄsentit de pñ ti. hec Ric. vbi. s̃. di. xxvij. ar. j. ⁊. iiij.

Export TEI

¶ Sed pone ꝙ p̃fatus nō eā duxit nec

Export TEI

15

*vult ducere sʒz potius aliā accepit. Rñ. ꝙ in foro ecclesie si pōt ꝓbare mulier ꝙ contraxit perverba de presentivel de futuro secuta copula carnali ꝙ coget̃ eam ducere nec admittetur probatio in cōtrariumvt no. in. capi. isqui de spon. sed foro anime si aliam nō accepit cogẽdus est vt eam accipiat si euidenter |

p. Fo.ccxcvij.r

nō apparet ꝙ potiꝰ se decipi finxit pu ta  magna ẽ disproportionabilitas. Si vero aliā duxit animo cōtrahendi ⁊ in primā nō consensit nō debet etiā ad preceptũ ecclesie secundā dimittere sʒz potiꝰ pati humiliter etiā excōicatio nẽ ⁊ tali modo cũ secunda habitare ꝙ nō generet scādalũ alijs  primũ matrimoniũ non fuit ex quo consensus ex parte alterius defuit sʒz ẜʒz. Et hoc tene  cōiter tenetur vt no. Pa. in. d. c. is lʒz quidā dicāt ꝙ lʒz primũ nō fuerit matri montũ tamẽ etiā secundũ non potest esse  ecclesia talẽ inhabilitat ad cōtra hen. cũ quacun alia a prima in. d. ca. is qui fidem.

Export TEI

¶ Quid faciet prefata mulier que non

Export TEI

16

*pōt ꝓbare cōtractũ matrimoniũ  fuit clandestinũ. Rñ. si statim vir reuocauit ⁊ patefecit ꝙ nō cōsentit aut si sit multa disproportionabilitas ⁊ quibꝰ veri similiter. pōt credere ꝙ nũ in eam cō senserit ⁊ similia sic credo ꝙ si ille tran siuit ad secũda vota: aut oĩno renuit eā accipere ꝙ poterit ei credere ⁊ cũ alio cōtrahere maxime si sic iurat ⁊ ex q̃lita tevite sue pōt p̃sumere ꝙ nō mẽtiret̃ in hoc alias nullo modo debet cōtrahere cũ alio sed viuere in castitate. ⁊ sibi ĩpu tet ꝙ fatue egit clādestine ↄtrahendo Sed si pur de facto cōtraxit ⁊ ꝓbabiliter credat ꝙ talis p̃fatus nō habuerit animũ in eā cōsentiẽdi sic poterit exigere ⁊ reddere. Si ꝟo nō habet aliquā ꝓbabilitatẽ ad hoc credẽdũ credo ꝙ te neat̃ reddere sʒz exigere nō possit. Si ve ro crederet ꝙ prefatꝰ tũc cōsenserit licet postea neget. nec poterit exigere nec reddere: arg. eorum que not. in. c. inquisitioni de sentẽ. excom. Quod no. quia sepe in practica euenit.

Export TEI

¶ Quid si q̇spost ↄtractũ matrimoniũ nō aĩo consentiẽdi sed decipiendi credẽs ex consilio peritoꝝ tale matrimoniũ tenere cognoscit prefatam mulierẽ tan cōiungem credẽs sic firmiter esse. Rñ. ꝙ talis copula nō facit matrimoniũ quo ad deũ:  ex quo nullũ vin culũ precesserat quo ad deum copula nō facit matrimoniũ. vt no. in. c. is qui de spon. vbi dicũt doct. ꝙ si spōsalibus solutis sequitur copula nō inducit̃ ma trimoniũ ex quo vinculũ sponsaliũ est solutũ. Jdẽ dicũt vbi interuenerit promissio de cōtrahendis sponsalibꝰ in fu turũ. Facit. l. fi. ff. de cōdi. ob cām. Jtem error iuris nō inducit cōsensum matrimonialem  nihil tā cōtrariũ cōsensui  error. l. sic ꝑ errorẽ. ff. de iur. om. iudi. Facit quod. no. bar. in. l. multũ. ff. de cō di. ⁊ demō. vbi dicit si iudex errat ĩ fun damẽto iurisditionis non valere processum licet in veritate haberet iurisdi tionẽ ⁊ probatur in ca. siscitatus de re scriptis. iũcto. c. prudẽtiāde offō deleg. vbi iudices legati cũ cła. Si non oẽs ⁊ c. Si ꝓcedũt sine alioignorātes ĩpedi mẽtũ ⁊ credẽtes posse sine eo ꝓcedere nō valet ꝓcessus lʒz habeāt iurisditio nẽ  errẽt in fundamẽto iurisditiōis ita iste errauit in fundamẽto matrimo nij cũ cōsensus sit eius fundamentũ ⁊ de substātia eius vt in. c. tue de spon. ⁊ similibus. Vnde sitalis accepit aliā nō pōt eā dimittere in foro aĩe aut religio nẽ ex ire si quam professus est ⁊ statur eius cōfessioni in hoc vltimovt no. glo. ĩ. di. c. is q̇ ⁊ ibi ꝑ doc. ⁊ ĩ. c. significasti. Jdẽ de home. cōsuluit doc. Alex. de nono in facto.

Export TEI

¶ Vtrũ matrimoniũ possit contrahi in ter absentes per procuratorẽ. Rñ. ꝙ sic. xxxj. q. ij. honorant̃ de cōuer. cōiuga. ca. ex parte el. ij. ĩ tex. ⁊ gl. si tria ↄcurrāt.

Export TEI

¶ Primo ꝙ specialiter mandetur eidẽ de matrimonio cōtrahendo. ¶ Secundo ꝙ specificetur eidẽ de certa ⁊ specia li seu determinata ꝑsona cũ qua cōtra hat nomine constituentis. ¶ Tertio ꝙ ↄstituens perseueret in eadẽ volũtate vs quo ꝓcurator ↄtraxerit. Nā ꝓcura tor quātũcũ generaliter sitcōstitutus nō poterit cōtrahere matrimoniũ ꝓ cō stituẽte nisi exp̃sse id habeat in manda tis nec hoc sufficit nisi determinet̃ certa ꝑsona cũ qua cōtrahere debeat ĩ mā dato. hec ꝓbātur in tex. ⁊ gl. de ꝓcu. c. procurator lib. vj. nec prefata sufficerẽt |

p. [Fo.ccxcvij.]v

si mutaret animũvt ptʒz ex dictis hic. s̃. lʒz ecclesia nisi expresse reuocaret iudicaret pro mr̃imonio tñ quo ad deũ ⁊ cō sciẽtiā nō eẽt mr̃imoniũ ex qͦ ↄsensus  ficit tꝑe quo procurator cōtrahit.

Export TEI

¶ Sed pone ꝙ ꝓcurator ĩ mādato hʒz

Export TEI

19

*spālem potestatẽ de ↄ̃hendo matrimo nio sed nō determinationẽ persone cũ qua debeat cōtrahere tñ hʒz oretenus vł ꝑ lr̃as aut alio mō. Rñ. ꝙ si cōtrahit cũ illa erit matrimoniũ nec obstat gl. ĩ. d. c. ꝓcurator q̃ tenet cōtrariũ  intelligẽ da est qñ alia modo nō specificauit spe cialem personam per rationem suam. Veruntamen stulta est que cum tali ꝓcuratore contrahit nisi faciat fidẽ ꝙ ad cōtrahen. secum sit specialiter procura tor deputatꝰ: quia sic ille posset negare ꝙ non misit eum vt contraheret cum illa sed cum alia ⁊ in foro contentioso excluderetur.

Export TEI

¶ Vtrũ per solas lr̃as possit ↄtrahi ma

Export TEI

20

*trimoniũ inter absentes. Rñ. vt ptʒz ex dictis ꝙ sic si duo cōcurrũt. Vnũ ꝙ mit tẽs literas quibus exprimit ꝙ talẽ ac cipit in vxorẽ de presenti si ipsa cōsenserit ꝙ perseueret in eadem volũtate vsquo illa cui lr̃e mittũtur exp̃sse con sentiat scʒz ꝙ illa persona exprimat cō sensum receptis lr̃is alicui alteri vel ꝑ lr̃as scribat ip̃m cosensuʒz aliter nisi ex primat tũcun consentiat non erit matrimoniũ ẜm Rod. ar. d. c. honorant̃ ⁊. c. veniẽs qui cle. vel vouẽ. ⁊. c. ex publico de conuer. coniuga.

Export TEI

¶ Sed nunq̇d statĩ vt lr̃as rescripserit

Export TEI

21

*quibꝰ similiter ⁊ ipsum accipere expri mat in virũ aut alij manifestauerit sic talis mihi scripsit ꝙ me accipit in vxo rẽ ⁊ ego notifico vobis ꝙ similiter ego accipio eũ ĩ virũ erit. matrimoniũ. Rñ. vr̃ prima facie ꝙ nō donec ad notitiaʒz alterius perueniat  antea nō est ↄsen sus. i. simul sensus sʒz dissensus. i. separatus sensus. ⁊ facit pro hoc. l. cōsensu: ⁊ quod ibi no. ff. de ac. ⁊ obli. Sʒz tñ ego credo ꝙ statim vt exp̃ssit sit matrimoniũ.  ibi sunt substātialia mr̃imonij. s. cōsensus expressus amborũ ⁊ cũ substātialia sint sufficit. ar. eoꝝ que no. per bar. ĩ. l. ꝓlatā. C. de sen. ⁊ interio. om. iu di. ⁊ istud tene ex quo em̃ vel nũcio. hoc expressit vel ꝑ lr̃as sic est cōsensus:  si mul ambo cōsentiunt ⁊ cũ signis neces sarijs ar. ad hoc in. d. c. honorantur.

Export TEI

¶ Quid si dicat ꝓmitto vobis tribꝰ so

Export TEI

22

*roribꝰ ꝙ vnam de vobis accipiā in vxo rem. ⁊ ille oẽs respondẽt placet ⁊ postea cognoscit vnā ex illis. Rñ. ẜm Host. ꝙ matrimoniũ cum illa erit.  ipso facto cōsensit. c. dilecti. ⁊. c. vt nostrum de appel. Et hāc opinionẽ tene ante al ter trāseat ad secũda vota. Sʒz si trāsis set ad secũda vota tene opinionẽ glose ⁊ modernorũ ĩ. c. ex literis el. ij. de spō. s. ꝙ non est matrimoniũ primum quia sola copula etiā cũ sponsalibus incertis nō facit matrimoniũ nisi ambo ita carnaliter cōuenissent vt matrimoniũ cōtrahere ⁊ ↄsũmare intenderunt.

Export TEI

¶ Quero in q̇d est consensus qui facit

Export TEI

23

*matrimoniũ. Rñ. ẜm opinionẽ Ricar. in. iiij. d. xxxj. ar. ij. q. j. ꝙ ad hoc vt cōsen sus faciat mr̃imoni uʒz opʒz sint ibi tria bona matrimonij implicite ⁊ ĩ habitu saltẽ. s. ꝙ cōtrahentes cōsentiant.

Export TEI

¶ Primo invinculi inseperabilitatẽ ra tiōe cuius est in matrimonio bonuʒz sa cramẽti. ¶ Secũdo in bonũ fidei quātũ ad eius essentiale q est nō negare vsum sui corporis si cōiunx alter petat nisi deus a debito reddẽdi liberauerit Sed quantum ad accidentale bonũ fi dei seu accessoriũ quod est non exhibe re alteri quā suo coniugi vsum sui corporis nō est necessarium sed solum ad bñ esse matrimonij.

Export TEI

¶ Tertio in bonum prolis quantũ ad eius essentiale quod est eam suscipere conditionaliter. s. si deꝰ eadem dederit vel non ꝓcurare aliq impedimentum ne ꝓles veniat sed quantum ad eius accidẽtale bonũ. s. absolute velle ꝓlem ⁊ eā educare non est necessarium. Vnde si quis contraheret cum intẽtiōe separabilitatis non dico quo ad thorum sed quo ad vinculũ.  sic esset cōtra bo nũ sacr̃i: aut cum intentione denegan |

p. Fo.ccxcviij.r

di scip̃m alteri coniugi petẽti sine alia diuina reuelatione.  ↄ̃ ẜm bonũ. s. fidei. Aut cũ intẽtiōe nō suscipiẽdi prolẽ si deꝰ eā daret aut nō eam educādi: aut ꝓcurādi venena sterilitatis ne ꝓles cō ciperet̃ aut nasceret̃ vel educaret̃  ↄ̃ tertiũ bonũ matrimonij. s. ꝓlis mr̃imoniũ talis nō ↄ̃heret. Et ideo opʒz p̃fata habeat in intẽtione saltẽ implicite. Explicite vero sufficit ꝙ in ↄ̃hendo inten dat illud q inter cōtrahẽtes requirit̃ ad matrimoniũ. Maria aũt veꝝ matrimoniũ cōtraxit cũ Joseph lʒz nō intẽde ret cōsentire in carnalẽ copulā:  erat certificata ꝙ Joseph nun eā requireret⁊ si eā requisisset ꝙ deus absoluebat a tali obligatione. similiter ille q̇ cōtrahit quāuis non habeat aĩm consũmādi sed religionẽ intrādi.  cũ intrat ab soluitur a deo a tali obligatione.

Export TEI

¶ Vtrũ intẽtio libidinis vel pulchritu

Export TEI

25

*dinis aut diuitiaꝝ excludat matrimoniũ. Rñ. ẜm sanctũ Bo. in. iij. di. xxx. ꝙ multe cause possunt eẽ ĩductiue et sine pctō dũmodo nō sistat̃ ĩ eis. vñ si moue ret sicut cā ṗncipalis: ẽ minꝰ honesta ⁊ esset ↄ̃ sacr̃i vtilitatẽ: non tamẽ ↄ̃ sacr̃i veritatẽ nisi ita esset finis ꝙ non q̃reret nisi libidinẽ. vel diuitias nō vxoreʒz ducere  sic esset ↄ̃ veritatẽ sacramẽti. ¶ Sʒz nunq̇d ↄ̃hens ex alio fine  pro

Export TEI

26

*lis habẽde peccet. Rñ. pe. de pał. ĩ. iiij. di. xxxj. ꝙ sic veniałr quādo contrahit principaliter ꝓpter vitādā fornicationẽ. si non sit talis q̇ ẜm cōem spẽ posset habere filios. ałs nō. Vnde lʒz finis ma trimonij primꝰ ⁊ ꝑ se sit intẽtio generā di: tamẽ quādo ṗncipale factũ est impossibile sicut in sene vel sterili. lʒz de se cũdario q̇ est intẽtio vitādi fornicatio nẽ facere ṗncipale. Alie autẽ intẽtiōes sicut reformatio pacis ⁊ alie honeste si ṗncipałr ⁊ ꝑ se intẽdant̃ sic est pctm̃ ve niale sicut cũ vir cognoscit vxorẽ ꝓpter sanitatẽ vel baptisat̃ vt sanet̃. Alij ꝟo volunt ꝙ sit mortale  cũ matrimoniũ sit sacramẽtũ nō pōt sine peccato mortali ṗncipałr intẽdi finis extraneꝰ: sicut si q̇s baptisaret̃ ṗncipałr ꝑꝑ questũ non curans de gratia baptismali sed istud dicit idem petrus ꝙ est nimis du rum sed tamen non est sine rōne ⁊ ideo securius est tenet tamẽ idẽ ꝙ cōtrahẽs principaliter ꝓpter voluptateʒz peccat mortaliter. Si vero quis contrahit secũ dario ꝓpter diuitias pulchritudinem ⁊ huiusmodi non est peccatum nisi sit inhonesta intentio.

Export TEI

¶ Vtrũ cōtrahens in peccato mortali

Export TEI

27

*peccet mortaliter. Rñ. secundũ petrum p̃dictum quod sic quia dicit Ang. j. q. j. c. per Jsayam quod sacramẽtalia sunt vnicui quasi consciẽtia quis accedit. Sed nunquid teneatur confiteri videt̃ tenere ꝙ sic sed ego non credo de neces sitate nisi in proposito ĩtellige ꝙ peccat contrahendo per verba de presenti.

Export TEI

q̃ ĩpediũt vt non ↄ̃hat̃. q sunt. xviij. quoꝝ. duo prima impediunt de necessitate precepti ita quod peccat mortaliter contrahens tamen contractum de facto non dirimunt. Tertium vero impedit solum ad tempus ⁊ aliqñ in perpetuum. Alia vero sequentia tali modo impediunt quod etiam si de facto contrahatur non tenet nec est ma trimonium postea contractum: et contrahendo peccat mortaliter non in om nibus sed solum quando contrahit cō tra impedimẽtum. v. vj. vij. viij. ix. x. xij. xiij. xiiij. xv. xvj. et aliquando incurrit excommunicationem si cōtrahit in im pedimento cōsanguinitatis vel affinitatis vel voti solẽnis aut ordinis vt supra excommunicatio. vij. casu. xlij. ⁊ q̇s potest dispensare vt quis contrahat in ipsis impedimentis vide. j. Jmpedimẽ tum. xviij. §. ij. ⁊. iij.

Export TEI

Ad propositum eorum q̃ hic notan tur. scilicet de his que impediũt matri monium. vide no. per Bal. in. l. affinitatis. C. cōia. de suc. ⁊ an inter seruos pos sit contrahi de iure poli. Ang. ⁊ Alexā. quod sic. in. l. inter liberos. de iure do. et not. in. l. cum ancillis. C. de incest. nup. ⁊ ideo cadit accusatio adulterij in eis secundum eos tibi.

Export TEI

primũ dicit interdictuʒz eccle sie ⁊ istud interdictũ est duplex quodā generale quo prohibet̃ clandestine cōtrahere matrimoniũ omnibus de quo dic vt. s̃. clandestinum. Aliud est interdictum speciale quo alicui a iudice spe ciałr ꝓhibet̃ ꝓpter aliquā cām legitimā ne cōtrahat ⁊ istud interdictum nō potest fieri nisi ab eo q̇ pōt de causa ma trimoniali cognoscere sicut est ep̃s vel alius ordinarius ⁊ q̇ habeat peritiā ca nonũ de cōsan. ⁊ affi. c. j. Vnde ↄtra hẽs ↄ̃ istud ĩterdictũ peccat mortałr ⁊ si cau sa ꝓpter quā factuʒz est interdictum est ꝑpetua sic oĩno separabunt̃ data sentẽtia diuortij ꝓbato ĩpedimẽto de matri. ↄtra inter. ec. ↄtra. c. vlti. Si ꝟo erat tem poralis sic tenebit matrimoniuʒz sed in penaʒz debẽt ad tp̃s separari de matri. contra. inter ec. contra. c. j. ⁊. ij.

Export TEI

secũdũ dicitur feriarum. Naʒz vt notat Pa. in. c. capellanus de ferijs ꝓhibent̃ nuptie celebrari ab aduentu vs ad epiphaniaʒz inclusiue licet Ho. dicat etiā includi octauam sed tu tene non includi . c. non oportet. xxxiij. q. iiij. nihil dicit de octaua nisi cōsuetudo esset  illa seruāda. l. si de ĩterpretatione. ff. de legi. itẽ a septuagesima vs in octauā pasche inclusiue quia in. d. c. ca pellanus. r post octauas ergo nō ĩ octaua. Jtem a primo die rogationũ qui est sca feria ante ascensionem dñi vs ad octauam pentecostes inclusiue  litera dicit in. d. c. capellanus post. vij. dies post festũ pẽthecostes nō em̃ essent. vij. dies nisi dominica ĩcluderet̃. Facit q ibi dicit̃ tres septimanas q̃ non essent nisi includeret̃ ⁊ expone literam cũ dicit post. vij. dies festi pente. quod caret octauis nuptie suspendantur in dñica que sequitur ⁊ deinceps ⁊ c. vt ĩtelligas de dominica secunda post pentecostes non quia oportet expectare vs tũc sed quia si vult celebrare eas in die solenni vt communiter fit oportet expectare vs tunc.

Export TEI

¶ Vtrũ in p̃fatis tꝑibus ꝓhibeat̃ tota

Export TEI

1

*liter ↄ̃ctus matr imonij. Rñ. pa. ĩ. d. c. cappellanus ꝙ nō  matrimonij sine alia celebritate sʒz solũ ꝑ verba de presenti coram facie ecclesie pōt oĩ tꝑe ↄtra hi cũ nō inueniat̃ aliqua cā ꝓhibitiōis  in tali cōsensu nullũ est peccatũ immo est sacramẽtũ vt in. c. debitũ de biga. sed solũ ꝓhibet̃ solennitas nuptialis vt sunt ↄuiuia⁊ alie similes solẽnita tes⁊ solẽnis traductio ⁊ carnis noua co mixtio vt tenet glo. in. d. c. capellanus. Qui auteʒz facit ↄ̃rium peccat mortałr quia cōtra interdictum ecclesie ↄ̃hit de matri. cōtra inter ec. ↄ̃. ꝑ totum. Tenet tamẽ Pe. de pa. ꝙ solum erit pctm̃ mor tale qñ prĩa vice ↄsumat nō postea nisi faceret in cōtemptũ ecclesie. Credo etiā ꝙ si mulier que aliũ habuit viruʒz ⁊ vir qui aliam habuit vxorẽ cōtraherent simul ⁊ cōsumarẽt sine alia solẽnitate cō uiuiũ ꝙ nō peccarẽt mortaliter quia in eis cessat ratio prohibitiōis predicta.

Export TEI

tertium dicitur conditio et hic accipio hanc conditionẽ ꝓprie. s. prout est suspẽsiua actus de qua habes. s̃. cō ditio. §. ij. q̃ fit ꝑ hāc dictioneʒz si. Vnde si q̇s ↄ̃hat cũ aliqua sub ista cōditione si pater suꝰ erit cōtẽtus. ⁊ hmōi nō erit mr̃imoniũ donec cōditio ĩpleat̃ ⁊ si nũ  ĩpleret̃ nun esset matrimoniũ. Ad cuius declarationẽ est sciẽdũ:  ↄditiones sunt in q̃triplici gñe. s. honeste tur pes indifferentes ⁊ ĩpossibiles. honeste sunt oẽs ille q̇ faciũt ad cōdecẽtiā matrimonij vt ꝙ parẽtes sint cōtẽti vel q̃ nō derogāt honestati: vt si dederis mihi dotẽ si pater tuꝰ remiserit mihi iniu riā ⁊ hmōi. Est iste si apponant̃ in mr̃imonio ip̃m ĩpediũt vt nō sit donec cōdi tio veniat in esse. Vñ si ille q̇ sub tali cō ditiōe ↄ̃xit mutet aĩm ⁊ dissentiat vel aliā siue cōditiōe accipiat ante cōditio impleat̃ iā nō erit mr̃imoniũ primũ lʒz postea cōditio eueniat. Verũ est ꝙ si nō trāsiuit ad secunda vota ecclesia cō pellet eũ vt eā accipiat ex qͦ cōditio aduenit de condi. appo. super eo in tex. et |

p. Fo.ccxcix.r

gl. Fallit hoc in duobus casibꝰ. ¶ Primus si pendente conditione commisceantur carnaliter. Et intellige ẜm ꝙ s̃. dixi matrimonium. ij. §. vj. vel cōsensus de presenti absolutus adueniat de condi. oppo. c. de illis ⁊. c. super eo. et. c. per tuas quia tunc erit matrimonium de presenti absolutum. ¶ Secundus casus est si conditio est necessaria vt cũ dicitur accipio te in meam vxoreʒz si sol fuerit in cancro in estate ⁊ huiusmodi quia ex quo omnino talis conditio est extitura necessario statim est matrimo niũ  talia futura sunt iā presentia in causis suis tex. est aꝑtꝰ ĩ. l. si pupillꝰ. §. j. ff.  noua. Vnde nec ꝓprie dʒz dici ↄdi tio. l. heres meꝰ. ff. de cōdi. ⁊ demō. hoc tʒz ho. Car. ⁊ Pa. in. d. c. ꝑ tuas. de condi. apo. ⁊. S. Bo. ĩ. iiij. di. xxviij. ⁊. S. Tho. ĩ iiij. di. xxvij. Sʒz ↄ̃rium tʒz glo. Joā. Gof. ⁊ Jo. an. ĩ. d. c. ꝑ tuas ⁊ dicũt ꝙ si trāseāt ad sca vota tenebit ẜm mr̃imoniũ cōtractũ ante cōditionis euentũ. Ego ꝟo credo in foro cōtẽtioso veriorem scam opi. in foro aũt aĩe iudicādũ est ẜʒz eoꝝ intẽtionẽ. Si em̃ nō intẽdebāt tũc con trahere sʒz in tp̃s ↄditiōis sic nō erit ma trimoniũ ⁊ sic erit vera secũda opinio  licet stipulatio sub cōditione q̃ oĩno est extitura nō sit cōditionalis est tñ in diẽ ita ꝙ nō debet̃ aliq̇s añquā veniat vt no. ĩ. d. §. j. facit. l. heres meus in ṗn. ff. de cōdi. ⁊ demō. vbi licet legatum fa ctum titio cũ moriet̃ nō sit cōditionale tamẽ nō tenet̃ heressoluere ante mo riat̃ esset bene cōditionale si legarẽtur cẽtũ titio cũ moriet̃ heres. Ratio quia si moreret̃ legatariꝰ primo  heres legatũ expiraret morte legatarij. sed non in prĩo casu  transiret ad heredes. vt in. d. l. heres. Et sic patet ꝙ condio q̃ oĩ no est extitura aliqñ facit cōtractũ ↄdi tionatũ aliqñ nō est cōditionatũ est tamẽ ĩ diẽ. ⁊ sic nō erit matrimoniũ de pñ ti nisi aliud intendat.

Export TEI

¶ Sʒz nunq̇d cōditio q̃ necessario sub

Export TEI

1

*intel ligitur in cōtractu si exprimat̃ faciat cōditionalẽ. Rñ. ꝙ. nō vt ĩ. l. hec ver ba testatoris. ff. de leg. j. ⁊ in. l. conditio nes. ⁊. l. aliqñ. ff. de condi. ⁊demō. Nam legatum factum sub ista conditione. si heres hereditatem adierit non est cōdi tionale  necessario subintelligit̃. vt ĩ dictis iuribꝰ patet. Sed si cōtractꝰ pos set fieri etiam nō existente illa conditio ne sic si apponitur facit cōtractũ condi tionalẽ ⁊ ẜm hāc distinctioneʒz concor. Arch. ⁊ Jo. an. ĩ. d. c. vnico. de spō. li. vj. qui vidẽtur contrarij. Sic ergo pʒz quo modo matrimonium vel sponsalia nō sunt cōditionalia qñ dicitur contraho cũ tali si ip̃a in me cōsenserit. ⁊ hmōi. se cus si diceret si deo placuerit. ⁊ hmōi:  nō necessario insunt.  potest esse matrimoniũ contra voluntatem dei.

Export TEI

¶ Sʒz pone ꝙ quis ↄ̃xit sub cōditione

Export TEI

2

*si patri suo placuerit. pater prĩo dissentit. sʒz postea mutata volũtate cōsentit. Rñ. ꝙ nō erit matrimoniũ ꝑ. l. boues. §. hoc sermone. ff. de ꝟb. sig. ⁊. l. hec ↄdi tio la picola. ff. de ↄd. ⁊ demō.  ista cō ditio si pater meus cōsenserit debet ve rificari de prĩo cōsensu. ex qͦ  non fuit ideo expirauit. Vñ sicut copula carnalis q̃ de sua natura hʒz purificare condi tionẽ. nō purificat qñ ĩuenit extĩctũ vin culũ. vtputa:  suꝑuenit affinitas post matrimoniũ cōditionaliter contractuʒz ante cōditionis euentũ. Aut  cōditio expirauit ⁊ nō fuit ĩpleta sic: ⁊ in ꝓpost to ⁊ hoc tene post aliā accepit. lʒz dñs Car. ĩ. d. c. suꝑ eo dicat tenere matrimonium si taliter cōtrahentes perseuera bant in primo proposito.

Export TEI

¶ Sed quid si p̃fatus pater nec consen

Export TEI

3

*sit nec dissentit exp̃sse. Rñ. credo ꝙ non erit matrimoniuʒz per. l. qui heredi. §. j. ⁊ per. l. meuius. ff. de condi. ⁊ demō. vbi pʒz ꝙ conditio dʒz impleri in forma speci fica ergo requirit̃ ꝙ expresse cōsentiat Host. tamẽ ⁊ sequitur Car. in. d. c. super eo. dicunt ꝙ tenet matrimoniuʒz et ꝙ fit speciale in matrimonio. Vt hec opinio tenenda. vbi ad secũda vota nō est deuentum ałs primum verius est de iure iudicio meo.

Export TEI

¶ Vtrũ matrimoniũ cōtractũ sub con

Export TEI

4

*ditione cuʒz sit affines: si dñs papa vo|

p. [Fo.ccxcix.]v

luerit dispẽsare: teneat adueniẽte cōditione sine alio cōsensu. Rñ. Pa. ⁊ Jnn. ĩ d. c. suꝑ eo. vident̃ tenere ꝙ nō  primꝰ cōsensus est oĩno a iure reprobatꝰ ꝓ q̇bus facit. l. ĩter stipulantẽ. §. sacrā. ff. de ꝟbo. obli. ⁊. l. ↄtinuꝰ. §. cũ q̇s eo. ti. facit l. apud Julianũ. ff. de leg. j. Sʒz in ↄ̃riuʒz ꝙ teneat est do. Ant. ⁊ q̇dā alij in. c. suꝑ eo. ⁊ est verior ꝑ. l. si rẽ meā. ff. de ꝟ. obl. Vbi possum stipulari rẽ meā in tp̃s ↄdi tionis qñ mea nō erit lʒz nũc cuʒz sit mea nō possim. facit siłr. l. iij. iũcta. l. pe. ff. de ope. publi. Vbi valet mandatũ priuati de oꝑe publico faciẽdo ṗncipe annuẽte q tñ alias nō valeret. Nec obstat. d. §. sacrā. ⁊. §. cũ quis sub cōditiōe.  ibi vi tiũ erat in re q̃ nō erat in cōmertio: nec pōt esse. sʒz nō sic est casu nr̃o.  sublato impedimẽto ꝓhibitiōis ꝑ dispẽsationẽ nihil obstat. Faciũt no. in. c. ĩ causis in fi. de elec. ⁊ in. c. nisi cũ pridẽ. in fi. de renũ. Jtẽ nec. l. apud Juli. p̃dicta.  dʒz in telligi verũ esse cōditionẽ fore impossibilẽ que pẽdet ex volũtate principis in his q̃ ṗnceps nō solet cōcedere vt ibi pʒz  ibi loquit̃ de p̃dijs ĩ patrimonio cesa ris redactis q̃ Cesar non solet alienare nō in solitis cōcedi dispensatiue. vt est tex. in. l. interdicit. ff. de cōdi. ⁊ demon. Et ideo hāc partẽ tene ante transeat ad sca vota ꝓ qua facit q no. Bar. in d. l. si rẽ meā. sed post transiuit posses tenere primam.

Export TEI

¶ Vtrũ teneat cōditio si donaueris mi

Export TEI

5

*hi cẽtũ accipio te ĩ vxorẽ. Rñ. ꝙ nō. tex. est ĩ. l. si ita stipulatꝰ fuero te sisti. §. si ti bi nupsero. ff. de ꝟb. obli. Q limita qñ talis stipulatio fit nō cā dotis vł qñ nō subest iusta cā petẽdi illud alias sic. Vñ dicit ibi bar. ꝙ si nobilis ↄ̃heret cũ plebea nō esset inhonestũ si in recompensationẽ nobilitatis aliq̇d exigeretur.

Export TEI

¶ Sed pone ꝙ. B. ↄtraxit cũ. A. sub pre

Export TEI

6

*fata ↄditione ⁊ ante ↄditionis euẽtum cōtraxit cũ. C. sub eadẽ cōditiōe. demũ A. ⁊. C. eodem tẽpore dat centũ q istorũ erit matrimoniũ. Rñ. ꝙ neutrũ rōne incertitudinis. facit. l. si fuerit. in ṗn. ff. de re. dub. ⁊. l. duo sunt titij. ff. de testa. tute. Jtẽ quia cōtractus caditionalis fu scipit robur ab implemẽto. l. cedere diẽ. ff. de verb. sig. ⁊ ideo ꝑinde est ac si cum duobus ↄtraheret simul eodẽ tꝑe. Nec ob. l. potior. §. videamꝰ. ff. qͦ po. i pig. ha beant̃. l. nec emptio in ṗn. ff. de ↄtrahẽ. emp. Vbi implemẽtũ cōditionis trahit̃ ad diẽ ↄ̃ctus celebrati vt ꝑinde habeatur ac si a principio fuisset cōtractus pu rus vt sic primũ videat̃ valere  predicta iura intelligunt̃ qñ nō est in potesta te gerẽtis scm tollere:  si esset ĩ pote state eiꝰ tollere vt in casu nostro bñ tolleret̃. vt in. d. l. potor. in princ. Nec ẜm pōt primo preiudicare  nō est maius vinculũ  primũ. Et hoc teneas  cōmunis opinio est nisi conditio impleta fuisset citius ab aliquo eorũ quia illud esset matrimonium.

Export TEI

¶ Vtrũ ↄ̃hẽs cũ aliqua cũ cōditiōe si te

Export TEI

7

*inuenero virginem teneat. Rñ. ẜm car. in. d. c. per tuas ꝙ si ista cōditio intelligatur si te inuenero ꝑ aspectum matro narum ⁊ hmōi sic tʒz cōditio. Si vero referat̃ si te inuenero virginẽ. s. ꝑ copulaʒz ⁊ sic reijcit̃ tā turpis ⁊ tenet matrimo niũ lʒz nō sit virgo. ⁊ sic intellige gl. ĩ. d. c. ꝑ tuas ⁊ cōiter doc. qui eā sequuntur. ¶ Quid si dicat si ꝑmiseris me coire te

Export TEI

8

*cum accipiā te in cōiugem vel dabo tibi centum. Rñ. ꝙ nō erit matrimonium per copulam quia potest se liberare dādo centum.

Export TEI

¶ Quid si dicat contrahā tecũ si ꝑmise

Export TEI

9

*ris coitum. Aut ꝓmitto tibi ꝙ si vxoreʒz accipiā te accipiaʒz si ꝑmiseris me coire tecũ. Rñ. ꝙ pro matrimonio est indican dũ in prima copula sed non ante copulā  ẜm Jnno. lʒz ista cōditio sit inhone sta tñ suspẽdit cōtractũ sed purificat̃ in prima copula. Alij dicũt ꝙ si intelligat̃ de copula matrimoniali sic est honesta ⁊ suspẽdit si de alia fornicaria. sic debet haberi ꝓ nō adiecta vt no. ĩ. d. c. duobꝰ de spon. duo. ⁊ sic erit matrimoniũ etiā ante copulam. ⁊ videtur verius.

Export TEI

¶ Conditio q̃ est de preterito vel de pre

Export TEI

10

*senti aliquo nō proprie conditio est. vt in. l. institutio talis. ff. de condi. insti. vi |

p. Fo.ccc.r

tiat tamen si nō fuit. vt ibi gl.

Export TEI

¶ Alie cōditiōes sunt turpes ⁊ in hone

Export TEI

11

*ste ⁊ si sunt ↄ̃ substantialia matrimonij vt ↄ̃ ĩseparabilitatẽ. aut ↄ̃ bonũ fideivł ↄ̃ bonũ ꝓlis eo. mō quo de substātia sũt de q̇bꝰ qñ sunt substātiales dixi. s̃. matrimoniũ. ij. §. xxiij. sic viciāt ⁊ nō viciā tur vt patet in. c. fi. de ↄdi. appo. facit. c. detrahe. j. q. j. ⁊. l. cũ hij. §. si pretor. ff. de transac.  remota part ẽ substātiali nō potest ↄsistere aliq̇d si vero non sunt ↄ̃ substātialia matrimonij. sic viciātur et nō viciāt. ⁊ sic ꝑinde ẽ ac si fuisset ↄ̃ctũ sine ↄditione. vt no. ĩ. d. c. fi. ex hoc patet sclutio multaꝝ questionũ. Vñ ↄ̃hẽs do nec aliā meliorẽ ĩueniat nihil facit. Jtẽ si venena sterilitatis ꝓcurabis. Jtem si nō seruabis mihi fidẽ aliā volo posse ac cipere ⁊ hmōi.  nihil fit. Alias secꝰ. vt puta. si te adulterādā ꝓstitues. lʒz cano niste teneāt cōiter ꝙ ñ sit matrimoniũ. Tu tñ dic ꝙ ẽ mr̃imoniũ ⁊ ↄditio reici tur.  nō est ↄ̃ eẽntialia matrimonij. vt s̃. dixi.

Export TEI

⁊ tex. ca. fi. p̃dicti vbi se fun dant canoniste intelligitur qñ ponit̃ sub ↄditiōe resolutiua vel qñ ponit̃ si te adulterādā prostitues taliter ꝙ mihi debitũ negare possis.

Export TEI

¶ Alie cōditiōes sunt impossibiles. vt

Export TEI

12

*si celuʒz digito tetigeris ⁊ hmōi. ⁊ tales reijciũtur fauore mr̃imonij. ⁊ hñr ꝓ nō positis vt in. d. c. fi. lʒz ĩ alijs ↄ̃ctibꝰ a ma trimonio viciẽt ↄtractũ. vt in. d. ca. fi. ⁊ §. impossibilis. insti. de here. insti.

Export TEI

¶ Jn summa no. ꝙ ad hoc vt cōditio q̃

Export TEI

13

*libet suspẽdat matrimoniũ vt nō sit añ eius euẽtũ opʒz ꝙ. vij. cōcurrāt. Primuʒz ꝙ sit apposita ĩ prĩ. ↄ̃ctus matrimonij. Nā si matrimoniũ esset ↄ̃ctũ pure ṗmo ⁊ postea poneretur cōditio non posset eum suspẽdere nec rescindere. cap. dixit xxxij. q. j. facit quod. d. An. ⁊ pa. in. c. j. de cōdi. appo. Scm requirit̃ ꝙ in cōditio ne vter cōsentiat exp̃sse. Vñ licetvnus ponat ↄditionẽ si alter expresse in eam nō cōsentit etiā si taceat matrimonium erit purũ. vt no. in. c. fi. de cōdi. appo. Et quamuis cōditio esset cōtra substantia lia matrimonij. nihilominus matrimo niuʒz teneret secuta copula vt ibidẽ no. Jnno. ⁊ pa. facit. c. aliqñ. xxxij. q. ij. saltẽ quo ad ecclesiā. Tertiũ ꝙ cōditio nō sit necessario futura de quo tñ dic vt. s̃. in ṗn. aut ꝙ nō sit turpis aut ĩpossibilis  sic habet̃ pro nō adiecta excepta illa q̃ est cōtra substātialia mr̃imonij. Quartum ꝙ nō interueniat consensus de pre senti absolutus post cōditionẽ ⁊ añ eiꝰ euẽtum. Quĩtum ꝙ nō interueniat carnalis copula añ euẽtum cōditiōis quia sic statim erit matrimoniũ si fuerat cōtractũ per verba de presenti sub illa cōditiōe etiā si precesserat cōditiōis defectus dũmodo alter erat ignorans puta  ↄtraxit si patri placeret ⁊ pater cōtra dicit tñ alter ignorat hoc ⁊ ↄsentit in co pulam ⁊ matrimoniũ erit vt no. d. An. ĩ c. per tuas de cōdi. appo. adducit ĩ simi li no. in. c. ex parte decani de rescrip. ⁊ si militer. hos. ibidẽ q tñ credo verũ quo ad foꝝ cōtẽtiosum ⁊ etiā in foro cōscientie si ambo matrimonialiter intẽdebāt copulari alias nō vt. s̃. matrimoniũ. ij. .§. vj. Sextũ ꝙ sit ꝓprie ↄditio nō modꝰ tenet tñ pe. de pał. ĩ. iiij. ꝙ idẽ sit dicẽdũ de modo sicut de cōditiōe ⁊ ẜm eādẽ distĩctionẽ excepto ꝙ qñ modꝰ est possibĩ lis ⁊ honestus nō suspẽdit obligationẽ sicut facit cōditio tñ tñr implere nisi eiꝰ fauore sit appositus  tũc nō tñr si solũ eius fauorẽ respicit. Cōditiovero appo sita per moduʒz cause: siue causa sit vera siue falsa ẜm Pe. p̃dictũ habet̃ pro non adiecta in matrimonio: nisi esset necessaria puta cōtraho tecũ:  es libera:  si esset serua nō valeret. Jdẽ qñ dicit cō traho tecũ:  es Joānes filiꝰ titij. ⁊ huiusmodi.  si esset error conditiōis vel persone. ⁊ sic viciaret mr̃imonium septimum quod conditio non sit de preterito vel presenti. sed de futuro. vt. s̃. .§. x.

Export TEI

iiij. dicit̃ error. nam quicquid ĩ pedit causam de sui natura impedit ⁊ effectũ. cōsensus aũt vt supra dictũ est: est cā matrimonij. ⁊ iō q euacuat cōsen |

p. [Fo.ccc.]v

sunt euacuat matrimoniũ ↄsensus ꝟo est actus volũtatis qui p̃supponit actũ intellectus.  vt dicit aug. v. de tri. inui sa diligere possumꝰ icognita nequa. ⁊  error impedit cognitionẽ iō ⁊ consen sum. qui sequitur ex cognitione propte rea r qui errat nō cōsentit. l. si per erro rem. ff. de iur. om. iu. Vnde in. l. cũ testm̃ C. de iur. ⁊ fac. igno. r cũ errātis volun tas nulla sit. ⁊ in. l. nō idcirco. ibidẽ cuʒz errātis consensus nullꝰ sit facit. xxix. q. ij. §. his ita respondetur.

Export TEI

¶ Vtꝝ mr̃imoniũ dolo ↄ̃ctũ teneat. Rñ.

Export TEI

1

*gl. in. c. cũ dilectꝰ. q me. cā ꝙ sic: lʒz dolꝰ dederit cām ↄ̃ctui. ⁊ idẽ ĩ gl. a diuo pio. ff.  ritu nup. ⁊ ĩ. c. ↄstituit. xx. q. iij. Limi ta pa. ĩ. d. c. cũ dilectus. ⁊ bñverũ nisi sit talis dolus qui excludat cōsensuʒz.  sic nō teneret. Facit. ꝙ no. Jo. an. ĩ. c. vnico de cōmo. ⁊ facit. c. cũ locũ de spon. q bñ no.  facit ad multa. vt invotis iuramẽtis. ⁊ huiusmodi spiritualibꝰ.  cōiter tenetur. ꝙ tenent. vt in dicta gl.

Export TEI

¶ Vtꝝ oĩs error impediat mr̃imonium

Export TEI

2

*Rñ. ꝙ nō. sʒz solũ ille error q̇ est ↄ̃ substā tialia mr̃imonij. Duo aũt ĩcludit matri moniũ essentialiter. s. duas ꝑsonas que cōiũgunt̃. ⁊ mutuuʒz corꝑis ptātẽ ĩuicẽ. Primũ tollit̃ per errorẽ ꝑsone. Scm ꝑ errorẽ cōditiōis seruilis.  seruꝰ nō po test. libere libertatẽ sui corꝑis alteri tra dere sine ↄsensu dñi sui. Et iō hi duo er rori solũ ĩpediũt mr̃imoniũ. Alij aũt er rores ẽt si sint bñ esse mr̃imonij non ĩpe diunt: vt puta credebat ꝙ pr̃ esset ↄtẽtꝰ. vel ꝙ esset diues: vł nobilis: vł pulchra ⁊ hmōi. cũ ista sint accidẽtalia mr̃imonio nō impediũt. d. §. is ita respōdetur. ¶ Circa primũ errorẽ. s. ꝑsone est notan dũ ꝙ ad hoc ꝙ aliq̇s erret in ꝑsona opʒz ꝙ ꝑ visumvel famā. vel auditũ habeat noticiā ali ꝑsone. cũ qua ↄ̃here inten dit  vt dixit ĩ penitꝰ incognitũ nec cō sensum nec amore possumꝰ dirigere ar. l. cũ ab eo. §. mensam. ff. de ↄ̃hẽ. emp. vñ credẽs abñ tẽ sibi aliqualiter notũ pñtẽ ⁊ ↄsentit nō in pñtẽ q̇ est aliꝰ. sʒz in absẽ tem ↄsentit errat in ꝑsona.  errare est alium ꝓ alio acciꝑe. xxij. q. ij. in quibus xxxviij. d. uis. Sed si nullā de absente hʒz cognitionẽ nō errat. sʒz decidit̃ ĩ pñteide quo ponit̃ exẽplũ de eo q̇ dicit se fi liũ magni regis in genere: vel primoge nitũ māgni comitis. ⁊ hmōi. ⁊ sic est error fortune nō ꝑsone q̇ nō ĩpedit. vt dictũ est. xxix. q. j. §. error. Jtẽ cum aliqua scit aliquẽ habere filios multos nulluʒz tñ eoꝝ cognoscit si aliq̇s eoꝝ dicat se ṗmogenitũ. ⁊ illa ↄsentiat in eum ꝓpter spẽ successiōis bonoꝝ paternoꝝ erit error fortune ⁊ nō impedit sicut not. Hugo. xxix. q. j. ĩ prin. Calde. tñ in. c. ij. de cō iugio seruoꝝ. ⁊ Jo. xxix. q. j. in summa. ⁊ Host. in sũma tenẽt ꝙ in isto vltimo ca su est error ꝑsone ⁊ nō est matrimoniũ. ⁊ credo sit verius nisi forte intendisset cōsentire absolute in p̃sentẽ quẽ tñ putabat aliũ sed si ↄsensus ferebat̃ in euʒz non vt in presentem sed in primogenitum erit verum quod non erit matrimo nium.

Export TEI

¶ Circa ẜm errorẽ. s. ↄditiōis seruilis ẽ

Export TEI

4

*sciẽdũ. ꝙ triplex est ↄditio status. s. melior cũ q̇s ↄ̃hit cũ libera quā credit seruam. ⁊ ecōuerso. Scs equalis cũ. s. seruus ↄ̃hit cũ ancilla quā credit liberam. Tertiꝰ deterior. vt cũ liber ↄ̃hit cũ ancil la quā credit liberā vel ecōuerso. Primꝰ error nō impedit matrimoniũ. quia nō leditur ĩ aliquo sic ↄ̃hẽs. Nec scs simi liter  eque ledit̃ vter vñ ĩ neutro errore decipit̃. nec haberet ꝙ obiciat alte ri. ar. xxix. q. ij. ꝑ totũ. ⁊  diuor. c. signifi casti. Tertius vero error impedit matri moniũ. xxix. q. ij. si quis igenuus. Rō est  aliter tm̃ ledit̃ sine culpa ⁊ grauiter.  in bono ꝓlis quā nō habebit in sua potestate: ⁊ in bono fidei  nō poterit ei reddere debitũ libere. ⁊ in bono sacr̃i i. inseparabilitate cohabitatiōis. Sʒz po tissima ratio quare iste tertiꝰ error impedit matrimoniũ est ecclesie ↄstitutio. Alij autẽ duo errores nō ĩpediũt ẜm cō munẽ opi. tā do. tho. ĩ. iiij. d. xxxvj.  ca no. licet q̇dā ↄ̃riũ teneāt. vt Gof. ⁊ hos. in summa sed nō cures de eis. Sed con munẽ opi. teneas quā sequitur Jnno. § coniugio seruoꝝ in. c. proposuit.

Export TEI

p. Fo.cccj.r

¶ Vtrum scienter contrahens liber cũ

Export TEI

5

*ancilla vel econtrario teneat matrimo niuʒz. Rñ. ꝙ sic tex. in. xxix. q. ij. si quis li ber. ⁊ sic liber tenetur sequi ancillā. ẜm Pa. in. c. j. de coniugio seruo.

Export TEI

¶ Vtꝝ liber cōtrahẽs ignorāter cũ ser

Export TEI

6

*na cui in tẽpus data est libertas teneat mr̃imoniũ. Rñ. nō ꝙ  vt. d. l. statuliberi vt in prin. ff. de sta. libe. ea que interĩ facit vt seruus facit nō vt liber.

Export TEI

¶ Quid si dñs tradit alicui libero suaʒz

Export TEI

7

*ancillā vt liberā in matrimonio quā tñ ↄ̃hens ignorat ancillā an teneat matri moniũ. Rñ. ꝙ sic.  statim efficit̃ libera vt ĩ aut̃. de nuptijs. §. sivero ab initio. ⁊ hoc tenet glo. in. c. ad nostrā. ⁊ Pa. de cō iugio seruorũ ⁊ Goffre.

Export TEI

¶ Vtꝝ ↄ̃hens liber cũ ancilla ignoran

Export TEI

8

*ter ⁊ postea hoc cognoscẽs cōmiscet̃ ei per copulā teneat mr̃imoniũ. Rñ. ẜʒz gl. in. d. c. ꝓposuit. ꝙ habẽs ↄscĩam ex ꝓba bili cā ⁊ discreta ꝙ alter est seruus si co gnoscat eā preiudicat sibi ⁊ erit mr̃imo niũ ⁊ sic intellige. xxij. q. iiij. Jnnocẽs. ff. de pe. he. l. itẽ veniũt. §. ante ꝑtes. Si aũt ex leui ⁊ temeraria cā cui nō dʒz cre di tũc nō p̃iudicat sibi titubans ꝓ igno rante hñdus est. C de ↄdi. ĩde. l. vlti. ff.  libe. ho. exhi. l. iij. §. si q̇s nolẽtẽ. Nō em̃ cuilibet referẽti credere tenet̃ tex. est. ff. ꝙ cũ fal. tuto. l. ij. ibi ⁊ si dic tũ sit ei bōa fide nō crediderit. Aduerte. hic si seruꝰ ↄ̃hit cũ libera q̇ eũ seruũ ignorat peccat mortaliter cōmiscẽdo ei ex quo scit matrimoniũ nullũ eẽ. secꝰ si ignoraret matrimoniũ nō tenere ⁊ idẽ dic de quocũ q̇ scit certitudinaliter ꝙ mr̃imonjuʒz nō tenet ex quocũ impedimento. Qñ vero habet sciẽtiam vel ↄscĩam. i. firmā credulitatẽ  ĩpedimẽto uis clare nō sciat siłr peccat mortaliter cognoscẽdo siue talis ↄscĩa ꝓcedat exprobabili cau sa vel temeraria nisi eā deponat qñ ꝟo hʒz scrupulũ ↄscĩe. i.  dubiꝰ est tũc si ex leui vel temeraria cā dʒz deponere ⁊ sic petere ⁊ reddere pōt sine pctō. Si vero dubiũ est ex ꝓbabili cā pōt reddere sed non petere dʒz aliter exponeret se periculo ⁊ peccaret mortaliter sed reddẽdo non quia in dubio obediendũ est. ⁊ excusatur. xxiij. q. j. quid culpatur.

Export TEI

9

*¶ Vtꝝ talis hñs probabilẽ causam cre dendi p̃iudicet sibi stad mandatũ eccle sie reddat debitũ. Rñ. ẜm Tācre. Jnno. ⁊. Jo. an. ⁊ Pa. in. d. c. ꝓposuit ꝙ sic. quia nisi velit cũ ea esse tan cũ vxore ꝓpria nō dʒz in hoc obedire. ⁊ est verior opi. li cet Hos. ⁊ glo. in. d. c. proposuit teneat ꝙ debet obedire nisi sit certꝰ sʒz istud nō te neas  nō debet cōtra cosciẽtiam formatā venire. ar. de rest. spo. c. literas sed in prebẽdo alimẽta ⁊ huiusmodi bene debet obedire nisi sit certus.

Export TEI

10

*¶ Vtꝝ liber ↄ̃hens cũ ancilla ignoran ter quā postmodũ dñs eiꝰ facit liberaʒz teneat̃ stare cũ ea. Rñ. ꝙ nō  matrimo niũ nullũ fuit. ⁊ semꝑ ei cōmiscuit ex ṗmo cōsensu q̇ nullus fuit. ar. C. ad velle. l. uis ẜʒz Gof. ⁊ Jo. xxix. q. ij. si quis in genuus. ⁊ Ber. in. ca. vlti. de cōiu. seruo. quidā tñ tenẽt ꝙ sit matrimoniũ si post manumissionẽ illa cognouit eũ ↄ̃here intendẽs  impedimẽto sublato ꝑ hoc nihil impedit. ⁊ veriꝰ credo ꝑ ea que no tat gl. in. d. c. ad nostraʒz. nā videtur āti quus perseuerare nisi contrarius exprimatur de bap. c. maiorẽ in. fi.

Export TEI

11

*¶ Vtꝝ liber ↄ̃hẽs cũ ascriptitia. aut ori ginaria ignorāter teneat matrimoniũ. Rñ. ẜm Hug. xxix. q. ij. in prin. ꝙ sic quia edictum de matrimonio est prohibito rium. ⁊ contrahere tales possunt. C. de agrico. cen. ⁊ colo. lege. vlti. lib. xj. ideo tenet.

Export TEI

12

*¶ Quid de libero ↄ̃hẽte cuʒz filia serue vbi de consuetudine patrie est ꝙ partsequat̃ patrẽ. vt ĩ. c. lʒz de ↄiu. seruo. Rñ. ꝙ si cōsuetudo sit prescripta. licet mater eius sit serua ꝙ verum erit matrimonĩ um. vt in. d. c. licet dummodo pater sit liber.

Export TEI

13

*¶ Sʒz pone ꝙ liber q̇ ↄ̃xit cũ serua igno ranter postmodũ sciẽs seruā nihilominus vult mr̃imoniũ eẽ sʒz illa non vult nũquid erit. Rñ. ꝙ nō sedveꝝ est ꝙ com pelleret̃ ab ecclesia nisi trāsisset ad secũ da vota.

Export TEI

14

*¶ Vtꝝ liber possit propria autoritate |

p. [Fo.cccj.]v

ancillā quā ignorāter acceꝑat vxorẽ di mittere cōperto ꝙ sit ẜua. Rñ. ꝙ quo ad thoꝝ certũ est ꝙ sic: quo vero ad cohabi tationẽ tenet Ricar. ĩ. iiij. di. xxxvj. ꝙ nō si ↄ̃xit in faciẽ eccłie aut corā testibꝰ se cus si clandestine. sʒz Ho. ⁊ multi alij sũt ↄ̃rie opiniōis ẜuitiꝰ qñ ẽ notoria sicut ⁊ in adulterio de qͦ hẽs. j. mr̃imoniũ. iiij. ĩ ṗn. ⁊. §. j. Sʒz ego dico ꝙ opinio Rica. ẽ vera quo ad cohabitationẽ vt pʒz. c. por ro de diuor. sʒz quo ad redditionẽ vel pe titionẽ debiti ẽ ꝟa sca opinio ⁊ ẜʒz hāc distĩctionẽ intellige ⁊ limita. d. c. porro. ¶ Quid si seruus ↄ̃hit matrimoniũ cũ

Export TEI

15

*ancilla vel cũ libera q̇ scit eũ seruũ. Rñ. ꝙ lʒz de iure ciuili mr̃imoniũ nō teneat vt ĩ. l. cũ ancillis. C.  inces. ⁊ inuti. nup. tñ de iure canonico tʒz cui stādũ ẽ ĩ hac materia spũali. vt ĩ. c. penuł. ⁊ vlti. de se cũ. nup. ⁊ no. Bar. in. l. ṗuilegia. C. de sa. san. eccle. ⁊ ẽ gl. ĩ. c. ij. de re. iur. li. vj. Vñ no. ꝙ aut talis seruꝰ vel ancilla ↄ̃xit cũ volũtate dñi sui ⁊ tunc magis tenet̃ ad red dendũ debitũ vxori  ad seruitium dñi:  ex quo ↄsensit ad mr̃imoniũvide tur ↄsensisse ad accessoria. c. prudẽtiā  offi. deleg. ⁊. l. ad legatũ. ff. de ꝓcu. ne p̃t eũ dñs taliter distrahere ꝙ impediatur reddere debitũ loco ⁊ tꝑe debito ałr ẜm Sco. ĩ. iiij. di. xxxvj. q. j. peccaret mortali ter dñs. Et idẽ dic si sunt diuersorũ dño rũ si ambo ↄsenserũt. Et sic ĩtellige ⁊ li mita Tācre. ⁊ alios q̇vident̃ velle ꝙ nō pōt eos vẽdere. s. taliter ꝙ redditio debiti ĩpediat̃. aut ↄ̃xerũt dño ↄ̃dicente aut ignorante. ⁊ sic lʒz teneat mr̃imoniũ tñ magistñr dño  petẽdi debitũ vt no. do. An. Car. ⁊ Pau. ⁊ cōiter doc. ĩ. c. j. de ↄiu. ser. ⁊ poterit eos vendere ad libitũ verũ tñ vt dicit Sco. vbi. s̃. de bono ⁊eqͦ dʒz ĩ eoꝝvẽditiōe attẽdere ꝙ sibi possint reddere debitũ ĩ modico ꝙ de necessita te tenet̃ si cũ eq̃li ↄditiōe vtili sibi hoc pōt facere ałs nō ⁊ sic intelligit. Sco.

Export TEI

¶ Vtꝝ liber q̇ ↄ̃xit mr̃imoniũ se vẽdẽs

Export TEI

16

*in seruũ aut q̃litercũ si efficiat̃ seruus disoluat̃ mr̃imoniũ. Rñ. ꝙ necvalet vẽditio qua se vedidit  nō hʒz potestateʒz sui corꝑis. xxxiij. qō. v. ꝙ deo. nisivxorad hoc ↄsentiat. Hoc limitat. S. B. ĩ. iiij. d. xxxvj. verũ tũ ad eā seruitutẽ q̃ impe diret̃ quo ad redditionẽ biti secꝰ ĩ alia seruitute q̃ nō ĩpedit. Aduerte tñ ꝙ licʒz error ĩpediat mr̃imoniũ nō tñ obligat ad culpā ↄ̃hẽtes qui errāt nec etiā sciẽ ter ↄ̃hẽtes cũ seruis solummō peccat et credo mortaliter seruus vel ancilla qui sciẽter ↄ̃hit cũ libera ignorāte eũ seruũ vel ancillam quia videtur eis quantuʒz ĩ ipso ẽ dolũ ⁊iure notabili ĩferre ⁊ mul to magis peccant mortaliter si commi scentur cum eis licet non peccẽt ipsi li beri existẽtes in bona fide.

Export TEI

v. dicitur votuʒz scilicet castitatis. Vñ no. ꝙ oẽ votũ castitatis emissuʒz obligat ad id ꝙ est ↄ̃ vnũ ꝙ ẽ de essentia matrimonij vt supra patuit. Et iō ip sum matrimoniũ ĩpedit ⁊ si sit tale votuʒz solẽne taliter ĩpedit ꝙ nō tʒz matrimoniũ post ↄ̃ctũ sʒz est nullũ. Si ꝟo nō sit solẽne sʒz solũ simplex impedit quide sed tñ post cōtractũ tʒz vt no. ĩ. c. rursus. c. cōsuluit. ⁊. c. insinuāte q̇ cle vel vouẽ. xxix. causa ꝑ totũ nec cures de opiniōe Hu.  dicit Ber. ĩ. d. c. rursus tutiorẽ  nō est veꝝ  lʒz vtrũ votũ eq̃liter obli get quo ad deũ tñ eccłia noluit statuere vt matrimoniũ post ↄ̃ctũ nō teneat nisi solũ de ↄtracto post votũ solẽnevt ptʒz ꝑ c. vnicũ de voto li. vj. ⁊ est cōis opi. tam canonistaꝝ. xxvij. q. j. ⁊ qui cle. vel vo.  theol. iiij. di. xxxviij. quid aũt sit votuʒz simplex vł solẽnevi. j. votũ prĩo. §. viij. ¶ Vtrum contrahens post votum sim

Export TEI

1

*plex peccet mortaliter. Rñ. ẜm Gas. cal. ĩ d. c. rursus ꝙ aut quando contrahit ha bet animum consumandi matrimoniũ ⁊ sic peccat mortaliter quia facit cōtra votum. xxvij. q. j. in multis. cap. Aut nō habuit animum consumandi sed religionem intrandi ante consumationeʒz ⁊ sic non peccauit mortaliter contrahẽ do  in nullo facit contra votũ ⁊ sic cō corda. opi. contrarias.

Export TEI

¶ Sed pone ꝙ hñs votum simplex ca

Export TEI

2

* |

p. Fo.cccij.r

stitatis contrahat nunquid poterit con summare sine peccato mortali. Rñ. ꝙ si cōtraxit animo non consumandi sed in trandi religionẽ sed post cōtraxit mu tat propositum ⁊ alter exigit debituʒz ꝙ reddendo non peccat mortaliter  ad hoc tenet̃ nec mutando propositũ peccat mortaliter  non erat illud propositum firmatũ sub voto ⁊ sic poterit esse ꝙ post votum simplex castitatis q̇s con trahat matrimonium ⁊ cōsummat sine peccato mortali secus si fecisset votũ re ligionis  lʒz possit cōtrahere sine mortali cum proposito nō cōsummādi non tamẽ poterit consummare sine mortali pctō  ante cōsummutionẽ pōt illud ĩplere sʒz nō sic in prefato casu  in religione talis nō tenet̃ ĩtrare ⁊ nō intrās tenet̃ reddere exactꝰ nec ob. ca. ꝟgines. xxvij. di.  ĩtelligit̃ de cōiungẽte se car nali aĩo post votum. aduerte hic ⁊ in. §. p̃cedẽti ꝙ si talis cōtrahẽdo cũ intẽtio ne intrādi religionẽ si videret ꝙ illa cũ qua cōtrahit notabiliter le det̃ puta  cũ maiori difficultate inueniet aliuʒz vi rum nō credo euaderet mortale nisi intenderet ei satisfacere ⁊ oĩno teneret̃ ei satisfacere de damno.

Export TEI

¶ Vtrũ talis q̇ ↄ̃xit post votũ simplex

Export TEI

3

*castitatis possit siłr exigere sine mortali pctō. Rñ. gl. in. c. agathosa. xxvij. q. ij. ⁊ in. c. q̇d ā. ⁊ ĩ. c. placet. de cōuer. cōiug. tʒz ꝙ nō sed gl. in. c. si quis votum. xxvij. q. j. recitat quosdā tenere ꝙ solũ prima vi ce peccat mortaliter. sed nō postea: quia ꝑ matrimoniũ sequẽs votũ extinguit̃. vt no. in. d. q. j. in. c. de viduis. el. ij. ⁊ seq̇ tur Hosti. ĩ. d. c. rursus ⁊ cōmuniter doc. ⁊ hāc opi. dicit Cardi. in. d. c. rursus veriorẽ de iure. sʒz Joā. an. ⁊ cōmuniter se quẽtes ĩ. d. c. rursus. dicũt ṗmā opinionẽ tutiorẽ quā theo. in. iiij. di. xxxviij. cō muniter sequunt̃. posset tñ predicta diuersitas reduci ad cō cordiā. vʒz vt sca opinio habeat locũ qñ q̇s si nō peteret redderet se nimis onerosā alteri ꝑti ma xime si ille q̇ fecit votũ sit vir.  sic petẽ do propter istũ respectũ nō peccaret. ⁊ prima opinio loquat̃ ⁊ in telligat̃ quādo q̇s solũ petit ad satisfaciẽdũ suo appetitui vt sic non possit petere sine pctō mortali. Si q̇s tamen vellet simpliciter tenere ꝙ post cōsummatũ matrimoniũ nō peccet exigendo etiā ad satisfaciendũ sibi noli eũ cōdẽnare de mortali.  de iure nō videt̃ minus vera  sca lʒz sit tutiꝰ nō exigere si pōt. ꝙ si nō pōt ab stinere ab exigẽdo petat dispensationẽ ab ep̃o vt possit exigere. ⁊ ꝙ ep̃s ex cā possit dispẽsare in hoc casu tenẽt cōmuniter moderniores in. d. c. rursus et cā legitima dispẽsandi est tale ꝑiculũ.  difficile est vt ĩ medijs vndis q̇s siti la boret. Nam ⁊ ep̃s dispẽsat ꝓpter periculum fornicationis. vt post votuʒz sim plex castitatis q̇s contrahat vt in. c. ve niẽs. q̇. cle. vel vo. Jtẽ cũ ĩcestuso. vt no. gl. in summa. xxxiij. q. ij. §. depenitẽtibꝰ ergo ⁊ in isto casu.

Export TEI

4

*¶ Vtrũ supradictꝰ mortua vxore possit aliā acciꝑe. Rñ. ẜm Hugo. ⁊ Archi. xxx. q. j. de eo. ⁊. xxxiij. q. ij. antiqui. ꝙ non  votũ nō erat ablatũ sʒz executio voti de ↄuer. ↄiuga. c. q̇dā. ⁊ idẽ dicit Arch. de vxore q̃ ad p̃ceptũ viri fregit vota abstinentie ⁊ huiusmodi sʒz tu dic. vt. j. vo tum. ij §. xiij.

Export TEI

5

*¶ Sʒz pone ꝙ ambo q̇ fecerāt votũ castitatis simplex ↄ̃hant simul nunq̇d tʒz mr̃imoniũ. Rñ. Jo. xxvij. q. j. ĩ. c. si q̇s vo tũ. ꝙ ĩmo tʒz sʒz neuter poterit exigere sʒz si viderit alteꝝ affectare poterit ↄmisce ri ⁊ vter reddere dicit̃ ⁊ hoc est veriꝰ. Pa. ꝟo dicit ĩ. c. tua nos de iureiu. ꝙ si suspitio ẽ de ĩcōtinẽtia ꝙ ep̃s ex officio reintegrabit vt vter possit exigere vt no. gl. ĩ. c. nosce. xxx. q. j. ⁊ in. c. ꝙ deo pa ri. xxxiij. q. v. sʒz si sine dispẽsatiōe cōiun gent̃ tʒz Jnn. in. c. dudũ de ↄuer. cōiu. ꝙ ꝓles non erit legitima  non est ampliꝰ matrimoniũ quo ad exercitiũ carnis. Jdẽ tʒz gl. lxxxj. d. c. ministri. Jdem dic si post cōtractũ ambo fecerũt votuʒz castitatis vt no. Pa. in. c. charissimꝰ de conuer. coniuga.

Export TEI

¶ Quid de illo qui post votuʒz simplex

Export TEI

6

*iurauit alicui de eā accipieñ. Rñ. agat pnĩam de iuramẽto  nō vʒz. c. rursus. |

p. [Fo.cccij.]v

q̇ cle. vel vo. siłr nō tʒz votũ simplex post iur̃m p̃stitũ de ↄ̃hẽdo ẜm Hosti. ⁊ Gof. nisi sit de religione intranda  pōt intrare religionẽ. c. commissum despon.

Export TEI

¶ Vtrũ hñs votũ castitatis q̃rẽs an te

Export TEI

7

*neat matrimoniũ si ↄ̃hat sit ei rñdẽduʒz Rñ. ꝙ q̇dā dicũt ꝙ nō  si dicat ꝙ sicd a bit ei cām peccādi si dixerit ꝙ nō mẽtie tur. Alij aũt dicũt ꝙ pō rñdere ꝙ tenebit  ⁊ papa hoc facit ego ꝟo credo q p̃t rñdere ꝙ tenebit dũmō tałr grauet factũ ꝙ nō ĩputādũ rñdenti sʒz ei q̇ ex bo no malũ accipit si postea ↄ̃hat maxime qñ videt ꝙ votuʒz nō seruat  nō video quō nō posset dicere facere volenti oĩno maius malũ ꝙ potiꝰ illo dimisso faciat minus. xiij. di. nerui cum similibus.

Export TEI

r cōsangui nitas q̃ est vinculũ ꝑsonaꝝ ab eodẽ stipite ascẽden tiũ vel descẽtiũ carnali ꝓpagatiōe con tractũ ẜm hos. ĩ summa eo. ti. Hec ↄsangninitas hʒz tres lineas ẜm cōiter doc. vna ascẽdẽtiũ altera discẽdentiũ tertia collateraliũ. A ṗma q̇s trahit originẽ sicut pr̃ ⁊ auus proauus attauus ⁊ c. ⁊ idẽ dic de matre auia ⁊ c. Jn sca perpe tuat̃ memoria ⁊ genꝰ vt est filiꝰ nepos ꝓnepos abnepos ⁊ sic siłr filia neptis ⁊ c. Tertia respicit illos q̇ nec ipsi a nobis nec nos ab ipsis traximꝰ originem tñ ab eodẽ sanguĩe sũt ꝓpagati vt duo fratres ⁊ eorum filij q̇ patrueles dicunt̃ ⁊ filij p̃fatorum ⁊ idẽ in feminis hec ꝓbant̃. xxxv. q. iiij. c. j. ⁊ per totũ. ff. degra. l. j. ⁊. l. iur. cōsultꝰ. Hʒz etiā hic ↄ̃ sanguinitas gradũ q̇ describit̃ sic gradꝰ est ha bitudo distantiũ ꝑsonaruʒz q̃ cognoscit̃ quoto gñatiōis distātia due ꝑsone distāt inter se. colligit̃ in. c. lr̃is. ⁊. c. ꝙ dilectio de cōsan. ⁊ affi. ꝓcuiꝰ intelligentia no. iiij. regulas. Prĩo ꝙ ałr cōputat̃ gra dus collateraliũ in linea  iure canoni co. Aliter de iure ciuili nā duo fratres si ue frater ⁊ soror faciũtvnũ gradũ cũ pr̃e ⁊ matre de iure canonico sʒz de inre ciui li faciũt duos  ascẽdẽs de filio ad patrẽ ⁊ sic ṗmũ gradũ postea descẽdit de pr̃e ad aliũ filium vel soror ⁊ sic est scs gradꝰ ⁊ iō in matrimonio attẽdimꝰ ad ius canonicũ. rō huiꝰ diuersitatis reddit̃. xxxv. q. v. ĩ. c. ad sedẽ ⁊ ibi vide. Secũda regula ꝙ ꝑsona addita ꝑsone per carnis ꝓpagationẽ in linea ascẽdentiũ vel descendẽtiũ addit gradũ dẽpto stipite q̇ iō demitur  filiꝰ est de sanguine pr̃is ⁊ matris vñ nō sit descẽsus per duos gradꝰ sʒz tm̃ ꝑ vnũ de patre ad filiũ: vel ecōuerso. Rō  sicut vnꝰ est numerꝰ sʒz ṗncipiũ numeri sic hec. Jtem si q̇s vult facere vnā fenestrā requirunt̃ necessario due colũne sed si aliam vult addere sufficit vna sola. sic in proposito tertia regula est in linea trāsuersali toto gradu ꝑsone descendẽtes a stipite di stant inter se quoto distāt a stipite vnde nepos ex vno filio ⁊ ꝓnepos ex alte ro filio distāt a se in sco gradu ex vna ꝑte ⁊ ĩ tertio gradu ex altera ꝑte. Quar ta regła est ꝙ qñ ꝑsone distāt inequałr a stipite dʒz cōputari ẜm gradũ magis remotũ a stipite vt tũ ille remotior di stat a stipite tātũ intelligant̃ ĩter se distare. vt. c. vlt. de cōsan. ⁊ affi. Et si cōsue tudo esset ĩ pr̃ia ꝙ cōputatio iciꝑet a ꝓ pinq̇ori. illa esset seruanda ꝑꝑ scādalũ. vt in. c. q dilectio. de cōsan. ⁊ affini. Q credo veꝝ in ↄ̃hendo sed in ↄ̃cto tene vt dixi ꝙ a remotiori debet fieri: nisi ẜʒz ꝙ. j. dicam impedimento. xvij.

Export TEI

¶ Sed q̃ro vs ad quẽ gradũ cōsangui

Export TEI

1

*nitatis ĩpedit̃ matrimonũ. Rñ. ꝙ de dictamine legis naturalis ĩpedit̃ mr̃imo niũ filij cũ matre ⁊ filie cũ patre Geñ. j. relinquet hō patrẽ ⁊ matrem ⁊ adherebit vxori. sʒz magis est ↄ̃ ius naturale ꝙ filiꝰ habeat matrẽ in tali turpitudine. vt subiectā. ⁊ ꝓpterta Philo. viij. de aĩa libus natrat de camelo qui cũ cooꝑuisset matrẽ post cognoscẽs interfecit ĩge matorẽ. Siłr de equo q̇ cum concubuis set cũ matre cooꝑta. discoopertā cogno scens proiecit se de alto ⁊ interfecit se. Ex dictamine legis diuine prohibentur matrimonialiter copulari ↄsangui nei in primo grad. et secundo in linea inequali consanguinitatis et affi. vt pa ter leui. xvij.

Export TEI

ꝙ Nico. de li. super Josue. xv. limitat veꝝ. s. ne nepos accipiat amitā ꝓpter reuerentiā sed ꝙ patruꝰ accipiat neptẽ ↄcedit̃ vt pʒz ibi dẽ  frater Caleph accepit eiꝰ filiā capta ciuitate. Ex statuto legis eccłiastice ꝓhibet̃ mr̃imoniũ. vs ad q̃rtũ gradũ inclusiue. c. nō dʒz de ↄsan. ⁊ affi. Hec ex Ricar. ĩ. iiij. di. xl. vnde ↄ̃hẽtes ĩfra ta les gradꝰ nulla lōginq̇tate annoꝝ defendũt̃ q̇n sint ĩcestuosi. d. c. nō dʒz. q̇dā hāc ꝓhibitionẽ vs ad q̃rtũ gradũ dicũt verā ĩ collateribꝰ. sʒz in descẽdẽtibꝰ ⁊ ascẽdẽtibꝰ tenẽt ꝙ est ꝑpetua ꝓhibitio. rō  maior reuerẽtia debet̃ parẽtibus remotis  ꝓpinq̇s. ⁊ huiꝰ opinionis est Ric. vbi. s̃. pe. Hugo. Ho. ⁊ Aʒzo. in. l. nemini. C. de nup. Sʒz ego credo cũ gof. ꝙ nō sit ꝓhibitio etiā in talibꝰ nisi vs ad quartũ gradũ.  cũ. d. c. non dʒz loquat̃ indistincte de consanguinitate nec nos distinguere debemus.

Export TEI

¶ Quid si duo cōtrahant simul quorũ

Export TEI

2

*vnus distat a stipite quinto gradu vel sexto. alter primo vel sco. Rñ. ꝙ matri moniũ tʒz ⁊ uis Hosti. dicat verũ si al ter sit in sco vel tertio sʒz non sit in pri mo.  vna caro cẽset̃ cũ stipite. tamen hoc nō teneo nec aliꝰ doctor hoc tʒz ⁊ iō tene ꝙ tʒz mr̃imoniũ. vt etiā tʒz dir. ex q̇ cōclude ꝙ ĩpetrās dispẽsationẽ a papa vt possit ↄ̃here in tertio vel quarto gra du cōsanguinitatis quāuis ex alio late re ꝑsona cũ qua vult cōtrahere sit in secũdo. nihilominꝰ valet dispensatio ẜm Pa. in. c. q dilectio. de consan. ⁊ affi.  uis dispensatio cōtra ius sit stricte in terpretāda tamẽ interpretari pōt ẜm di spositionẽ iuris cōis. q vult vt cōputa tio fiat a gradu remotiori. ⁊ sic non erit surrepticia talis ĩpetratio uis non sit expressuʒz ꝙ ex alia ꝑte erāt in secundo gradu ↄiũcti. Afortiori poterit cũ talibus dispẽsare ille cui generałr ↄcessa ẽ autoritas dispẽsandi in tertio vel q̃rto gradu vt patet supra dispensatio. §. ix. Et sic ↄsuluit Joan. cal. vt recitat. d. Jo. an. Anto. de sancto Georgio. in. d. c. q dilectio.

Export TEI

dicitur cognatio. spi ritualis que quidem est quedam proximitas ꝑsonaꝝ ꝓueniens ex sacramẽti datione vel ad illud tẽtiōe. Nā sicut homo ꝑ carnalẽ cognationẽ accipit eẽ nature. ita in regeneratiōe accipit esse gr̃e. ⁊ de hoc habet̃. xxx. q. j. oẽs. de cognatiōe spũali. c. vltĩo Vnde si talis co gnatio p̃cedit mr̃imoniũ non solũ impedit. sʒz dirimit post ↄ̃ctũ. xxx. q. j. c. j. ⁊ de cog. spiri. c. veniẽs. Si ꝟo sequit̃. nō dirimit. sʒz impedit quo ad exactionem debiti carnalis si sine necessitate cōtrahit̃. vt. xxx. q. j. ad limina. ⁊ sciẽter nō ꝑ errorẽ. c. si vir de cogna. spi. ałs nō ẜm Theo. in. iiij. di. xlij. Ber. ꝟo. ⁊ Rodo. in d. c. si vir vident̃ innuere ꝙ sciẽter sine necessitate ↄ̃hẽs ipsam cognationem spũalẽ pōt etiā exigere.  nullo iure in uenit̃ ꝓhibitũ. Hoc idẽ tʒz Car. ibidẽ. sʒz tutiꝰ est petere dispẽsationẽ ẜm Pa. in d. c. si vir. ⁊ Host.  glo. xxx. q. j. in. c. nosce. ⁊ Jo. an. ⁊. d. an. in. d. c. si vir tenẽt ꝙ nō pōt exigere. ⁊ cũ ipsis tʒz. S. Tho. in iiij. di. xlij. ⁊ pōt ep̃s dispẽsare vt exigat ẜm Pe. de pa. exactus tñ reddere tenet̃. ¶ Ex quibus sacramentis cōtrahit̃ co

Export TEI

1

*gnatio spiritualis. Rñ. ꝙ ex tribꝰ solũ scilicet baptismo cōfirmatione. ⁊ cathecismo. vt no. in. iiij. sen. di. xlij. ⁊ habet̃ in. c. uis de cogna. spi. li. vj. Attamen cognatio q̃ ↄtrahit̃ in cathecismo lʒz im pediat contrahendum: non tamẽ dirimit contractum de cogna. spi. c. contra cto. ⁊. xxx. q. j. si quis filiastrā. ⁊ est claꝝ per. c. per cathecismuʒz. de cogna. spi. li. vj. Et quid sit cathecismus. vide. s̃. cathecismus.

Export TEI

¶ Qualiter computantur gradꝰ in co

Export TEI

2

*gnatione spũali. Rñ. Pa. ĩ Rburica. eo. titu. quod non habet gradus. sʒz habet tres species. ¶ Prima dicitur paternitas. que est inter regeneratum ⁊ regene rantem. siue regenerās ministret sacra mentum. siue teneat ad sacramentum etiam si tenentes sint plures vt in. c.  uis eo. titu. lib. vj. ¶ Secũda est compa ternitas que est inter regeneranteʒz mi |

p. [Fo.ccciij.]v

nistrātẽ vel tenentẽ. seu tenentes ad sa cramẽtũ ⁊ genitores regenerati ⁊ mini strātes vel tenẽtes si sũt cōiugati ⁊ cōsu mauerũt mr̃imoniũ trāsmittũt hāc cōpaternitatẽ etiā ad vxorẽ siue virũ. ita ꝙ vxor cognita vel vir efficit̃ compater genitoꝝ leuati ab altero eoꝝ. eo. ti. Mar tinus ⁊ li. vi. eo. ti. c. nec dũ. ⁊. xxx. q. iiij. si quis. secus sivxor nō esset cognita. xxx. q. iiij. post vxoris. Jdeo successiue quis potest habere duas cōmatres vxores. ¶ Tertia spẽs dicit̃ fraternitas q̃ cōtra hit̃ inter regeneratũ ⁊ filios regenerātis ministrātis vel tenẽtis ad sacramẽtũ. xxx. q. iij. pictatiũ. ⁊ eo. ti. ex literis. si ue sint nati ante hāc cōpaternitatẽ: siue post. eo. ti. c. tua nos. filij ꝟo quorũ neutro ad cōpaternitatẽ est deuẽtũ possunt inter se libere ↄ̃here. nisi cōsuetudo cōtrariũ haberet. q̃ scādalũ generaret. cō trahẽtiũ tamẽ teneret. vt communius teneat̃ in. c. vtrũ eo. ti. nisi esset talis cōsuetudo de qua. j. dicā quia dirimit im pedimento. xvij.

Export TEI

¶ Vtrum filius vxoris ex altero viro sit

Export TEI

3

*frater spũalis filij spũalis mariti dicte vxoris priꝰ cognite ante teneret vir eiꝰ dictũ filiũ. Rñ. Ge. in. c. j. de cogna. spi. li. vj. Dicit ꝙ. d. An. tenet ꝙ non.  nō reperitur expressum. Jpse vero Ge. videtur tenere cōtrariũ. quod tenendũ est ante factũ: sed post tene opinionem primam per rationem de qua in seq. §. ¶ Vtrũ pater spũalis licite possit con

Export TEI

4

*trahere cum sorore carnali filij spiritua lis. Rñ. ꝙ sic ⁊ etiā cũ eiꝰ filia ⁊ etiā cuʒz filia spũali sui filij carnalis.  lʒz cogna tio spũalis a pr̃e in filiũ transeat. nō ta mẽ econuerso. Vnde nō hʒz ramos ⁊ cuʒz edictũ de matrimonio sit prohibitoriũ. de spon. c. cuʒz apud. xx. q. iij. §. si q̇s. ⁊. c. se. Jdeo nō egrediet̃ ꝑsonas expressas q̃ in summa sunt. x. in baptismo Et simi liter dicas. x. in confirmatione. vt pʒz in c. j. eo. ti. li. vj. ⁊ ꝑ totũ titulũ decretaliũ eo. ti. ⁊ sunt cōbinate. ¶ Prime sunt in ter baptisatũ⁊ leuantẽ. ¶ Sce inter le uantẽ ⁊ parẽtes leuati. ¶ Tertie inter baptisatũ ⁊ filios leuantis. ¶ Quarte inter leuatũ ⁊ vxorem prius cognitaʒz leuantis. ¶ Quinte inter vxoreʒz prius cognitam leuantis ⁊ parentes leuati. ¶ Sʒz nunquid extendit̃ ad filios ille

Export TEI

5

*gitimos leuātis ad filium leuatũ. Rñ. Pa. in. c. martinus eo. ti. ꝙ sic ẜm cōiter doc. tex. est in. c. fi. eo. ti. ⁊. xxx. q. iij. ĩ sum ma etiam ad spurios.

Export TEI

¶ Nũquid etiam ad filios adoptiuos

Export TEI

6

*Rñ. ꝙ non vt tenet glo. in. §. q autem. xxx. q. iij.

Export TEI

¶ An extẽdat̃ ad fornicarie cognitam

Export TEI

7

*sicut ad vxorẽ cognitā. Rñ. ẜm Archi. ⁊ Jo. an. in. c. j. eo. li. vj. ꝙ nō ⁊ dicit Pa. in d. c. martinꝰ ꝙ est cōis opinio ⁊ ideo eā tene quā etiam tenet Ricar. in. iiij. di. xlij. nec cures de opinio. contraria.

Export TEI

¶ Queritur an vir ⁊ vxor in matrimo

Export TEI

8

*nio cōsũmato cōicẽt sibi passiōes spũa les sicut actiōes. Rñ. Pa. in. c. Martinꝰ ꝙ nō vnde filius ex altero cōceptꝰ si te neat̃ ad baptismũ nō efficit̃ leuās ip̃m nisi solũ cōpater illius cuius est filius non alterius. uis in matrimonio sit ei cōiunctus. xxx. q. iiij. qui spiritualem in glo. ⁊ in. c. j. eo. ti. lib. vj.

Export TEI

¶ Vtrũ vir ⁊ mulier q̇ simul leuauerũt

Export TEI

9

*vnum possint simul cōtrahere. Rñ. ẜm Jnn. ꝙ sic. ⁊ facit tex. cũ gl. xxx. q. iiij. c. fi. Et sic pʒz ꝙ vir ⁊ vxor simul vnũ leua re possunt licet non sit honestum.

Export TEI

¶ Vtrũ nō baptisatꝰ leuās vel bapti

Export TEI

10

*sans aliquẽ cōtrahat hāc cognationẽ. Rñ. ẜm Ricar. vbi. s̃. ⁊ Tho. ⁊ Pe. ꝙ nō  oĩm cognationũ spũaliũ q̃ per sacra mẽtũ contrahunt̃ ⁊ oĩm sacramentoꝝ baptismꝰ est fundamentũ vt in. c. j. de pre. nō bap. gl. tamẽ in. c. ĩ baptismate de cōse. di. iiij. tʒz ꝙ lʒz suscipiẽs non effi ciat̃ cōpater. fit tamẽ baptisans quamuis nō sit baptisatꝰ. Et plʒz mihi.  cuʒz nō possit dici quin sit pater illiꝰ quẽ ba ptisauit. ergo erit ↄpater. secꝰ ĩ fuscipiẽ te  ex quo nō pōt esse pr̃ suscepti per dictũ. c. in baptismate. ergo non erit cō pater. Secus in cognatiōe spũali passi ua ẜm gl. ĩ. c. j. xxx. q. j.  si quis baptisatus tʒz filiũ non baptisati. vel non ba ptisatus tenens filium alicuius bapti|

p. Fo.ccciiij.r

ʒzati efficitur cōpater pr̃is filij leuati ⁊ alterius ↄiugis illius christiani lʒz nō sit baptiʒzata. ↄcor. Alber. Jtẽ dic q ba ptiʒzatus licet nō ↄfirmatus tenẽs ĩ cōfirmatione nō trahit compaternitatem vt. s̃. confirmatio §. xj.

Export TEI

¶ Vtrũ nō tangens sʒz simulans se tan

Export TEI

11

*gere ⁊ respōdẽs cũ alijs patrinis efficia tur cōpater. Rñ. ꝙ nō nisi tāgat: vel tenẽdo dũ baptiʒzatur: vel leuādo de sacro fonte: vel tenẽdo ad ↄfirmationem. hoc sequit̃ Jo. an. in regula q̇ ꝑ aliũ de reg. iu. li. vj. facit. c.  his. ⁊. c. ad limĩa. xxx. q. j. ⁊ Arch. ĩ. c. j. e. ti. li. vj. ałr. c. primum ⁊. c. oẽs ⁊. xxx. q. j.

Export TEI

¶ Quid si teneat ⁊ nō respondet ꝑ hoc

Export TEI

12

*intendẽs non effici cōpater. Rñ. ẜʒz Ro. ꝙ nihilominus efficit̃  respōsio nō ẽ de substātia. sed tactus seu tẽtio vel leuatio. Et uis aliqui teneāt ꝙ necessario requirũtur verba. alij ꝙ saltẽ signa pro verbis vt recitat Ge. in. c. ne dũ eo. ti. li. vj. tu tñ tene ꝙ tactus ⁊ leuatio sũt satis signa equipollẽtia ꝓ verbis.

Export TEI

¶ Quid si nō tangit puerũ sed linteuʒz

Export TEI

13

*solũ in qͦ puer est inuolutꝰ. Rñ. Archi. ĩ c. uis de cogna. spi. li. vj. ꝙ nihilominns contrahitur cōpaternitas ẜm Hu go. Jdem tenet Jo. an. ⁊ not. Arch. xxx. q. iiij. c. fi. ⁊ satis vr̃ facere tex. in. di. ca. quāuis in ꝟbo accesserit. Pe. de pa. vr̃ tenere ꝙ requiratur tactus.

Export TEI

¶ Vtrũ ista cōpaternitas possit ↄtrahi

Export TEI

14

*ꝑ ꝓcuratorẽ. Marsiliꝰ. ⁊ Car. vt recitat Pa. in. c. veniẽs e. ti. tenẽt ꝙ sic. Jo. an. ⁊ Archi. vbi. s̃. tenẽt ꝙ nō. Sʒz mihi plʒz opi. pa. vt añ ↄ̃ctũ matrimoniũ teneat ꝙ ibi est cognatio spũalis. post ↄtractũ tenẽda est alia opi. s. ꝙ non ↄ̃hatur. Et idẽ dic invniuer sitate an possit ↄtrahe re siłr hanc cognationẽ ꝑ ꝓcuratorẽ ꝙ añ factum sicvt singuli de vniuersitate sint cōpatres.  dispositio ↄcepta ĩ vni uersitate resoluit̃ vt ↄcernat singulos  ip̃a si actꝰ nō cadit ĩ vniuersitate vt res nō pareat. facit. tex. in. c. si snia. de sen. ex. li. vj. ⁊ gl. ĩ. c. romana in. §. i vniuersi tatẽ de sen. ex. li. vj. sed post faciũ tene cũ Fede. ↄsilio. xv. ꝙ nō pōt cōtrahi.  non habet aĩam et non est baptiʒzata. ¶ Sed nũq̇d ꝓcurator erit ipse ↄpater

Export TEI

15

*in casu in qͦ nō possit ↄ̃hi ꝑ ꝓcuratorẽ. Rñ. Jo. an. vbi. s̃. tʒz ꝙ sic.  lʒz nō ĩtẽderet obligari: tñ  re ĩteruenit. ⁊ iō ẽt ex tra q agit̃ nascit̃ obligatio. vt. l. si is q̇ ĩ fi. ff. cōmo. Sʒz ↄ̃riũ tʒz Fede. ↄsilio. xv. ⁊ eā veriorẽ credit Pa. ĩ. d. c. veniẽs. Fa cit q no. Pe. de anc. q̇ dicit tenẽs filiũ alteriꝰ quẽ credebat filiũ vniꝰ cũ qͦ ĩten debat ↄpaternitatẽ ↄ̃here nō ↄ̃hit cōpr̃nitatem cum non sit filius illius. Et ideo dic añ ↄ̃ctũ verũ q dicit Jo. an. ⁊ post cōtractũ veram opi. Fe.

Export TEI

¶ Vtꝝ baptiʒzāsvel ↄfirmās efficiat̃ cō

Export TEI

16

*pat̃. Rñ. olĩ fuit dubiũ hodie claꝝ. ĩ. c. j. e. ti. li. vj. Vñ q̇cũ baptiʒzat. siue in ne cessitate. siue hẽatvolũtatẽ ↄ̃hẽdi ↄpat̃ nitatẽ siue nō dũmō baptiʒzet efficit̃ cō pat̃: siue sit masculꝰ vł femina. Nec ob. l. cōsẽsu ⁊. l. ĩ oĩbꝰ negocijs. ff.  actio. ⁊ obliga.  habẽt veritatẽ  nihil volũtarie fit. sʒz hic lʒz nolit eẽ ↄpat̃. tñ vult baptiʒzarevel tenere⁊ ideo ↄ̃hitur facit d. l. si is q̇ ĩ fi.  q̇ vult principale neces sario vult ⁊ accessoriũ. nec ob q dictũ est de ꝓcuratore ẜm opi. Fede.  ꝓcurator nō tʒz noĩe suo ideo non vult nec principale nec accessorium.

Export TEI

¶ Vtrũ spũales filij possint inter se cō

Export TEI

17

*trahere. Rñ. ꝙ sic etiā cũ adoptiuis vt no. in. c. vnico de cogna. le.

Export TEI

¶ Vtrũ pater possit tenere filiũ illiꝰ q̇

Export TEI

18

*tenuit suũ. Rñ. Pa. ĩ. c. suꝑ. e. ti. ꝙ sic.  non est prohibitum.

Export TEI

¶ Vtrũ ep̃s possit dispẽsare vt sint plu

Export TEI

19

*res qui teneāt ad baptismũ vł cōfirma tionẽ. Rñ. ꝙ sic ẜm dñicum de sctō Georgio. in. d. c. quāuis.

Export TEI

¶ Sʒz nũq̇d peccẽt plurestenẽtes. puta

Export TEI

20

*duo vł tres sine ep̃i dispẽsatiōe. rñ. si ẜʒz morẽ patrie cōiter tenẽtvidẽt̃ excusari a pctō ẜʒz Joā. an. ⁊ Arch. in. d. c. uis. ¶ Quid de baptiʒzato ĩ domo ꝑ necessi

Export TEI

21

*tatẽ: vel alio respectu. ⁊ postea in eccle sia solenniter. Rñ. Tancre tenet vt recitat gl. lxviij. dis. c. presbyteri. ꝙ si quis miles baptiʒzaretur. miles suscipit sacramentum. ałr nō fieret iniuria sacra|

p. [Fo.ccciiij.]v

mẽto de conse. dist. iiij. ostenditur. Hoc idẽ videt̃ tenere glo. in. c. ij. de aposta. Sʒz tu tene cũ gl. in. d. c. ṗsbyteri nō est verũ  nō imprimitur nouus caracter Et sic tenẽdo cōclude ꝙ solũ cōpaterni tas cōtrahet̃ per illos q̇ tenuerũt ĩ domo ⁊ nō ꝑ alios q̇ tenuetũt ĩ eccłia: nisi forte illa q̃ cōtrahit̃ ꝑ cathecismũ si in domo nō fuit catheciʒzatꝰ. sʒz hec vt dixi nō dirimit matrimoniũ post cōtractuʒz.

Export TEI

octauum dr̃ co gnatio legalis que est propinquitas personaruʒz ex ad optione proueniens.

Export TEI

¶ Quot sunt eius species. Rñ. tresvna

Export TEI

1

*est quasi descendẽtiũ que est inter ado ptantẽ ⁊ filiā adoptatā. vt in. c. vnico de cogna. le. Secũda species est quasi cola teraliũ que est inter liberos naturales adoptantis qui sunt in eiꝰ potestate. ⁊ adoptatũ. l. qui in adoptione. ff. de ado ptiōe. Jtẽ inter duos filios filiorũ ado ptiuoꝝ scʒz gl. ĩ. d. c. vnico ĩstit. de nup. .§. inter eas quo q limito verũ si eo ruʒz partes sunt arrogati aliter nō. Ter tia species est quasi affinitas q̃ ẽ inter adoptatũ ⁊ vxorẽ adoptantis ⁊ ecōuer so inter vxorẽ adoptati: ⁊ adoptantẽ: sʒz nō inter patrẽ adoptantẽ ⁊ matrẽ ad o ptati. ẜm Tho. ⁊ Pe.

Export TEI

¶ Vtrũ hec cognatio legalis impediat

Export TEI

2

*matrimoniũ cōtrahendũ ⁊ dirimat cōtractũ. Rñ. ẜʒz Hugo. ⁊ Ric. ĩ. iiij. di. xlij. Jo. de ligna. ⁊ gl. ⁊ Pa. in. c. vnico. de co gn. le. ꝙ sic.  dicit adoptiōe durante nuptie nō possunt inter eos consistere ad idẽ in. c. j. ⁊ in. c. per adoptionẽ. xxx. q. iij. Joā. an. ⁊ spec. tenẽt ꝙ nō dirimat lʒz impediat. Aduerte tñ ꝙ prĩa species ⁊ tertia semper impediũt ⁊ dirimũt sʒz secũda nō nisi ad tẽpus. i. quādiu sunt in eiusdẽ patris potestate. sʒz ea soluta vel morte emancipatiōe filij adoptiui: vel naturalis vel alio mō quo adoptio habet solui non prestat impedimentũ. hoc patet insti. de nup. §. j. ij. ⁊. iij. ⁊ eo. titu. ca. vnico ⁊. xxx. q. iij. ita diligere debet homo.

Export TEI

¶ Vtrũ cognotio legalis trāseat ad ne

Export TEI

3

*potẽ. s. filiũ filij adoptiui. Rñ. ꝙ sic nec tamẽ hec cognatio hʒz gradus.  ĩ eodẽ gradu attinet pater filio ⁊ nepoti.

Export TEI

¶ Vtrũ filius qui nō transit in potesta

Export TEI

4

*tẽ patris adoptātis possit contrahere cum filia naturali adoptantis q̃ est in eius potestate. vel ecōuerso. Rñ. Hug. xxx. q. iij. in prin. Host. ⁊ Jnn. tenẽt ꝙ sic sʒz ẜm Pa. in. ca. vnico. ⁊ gl. in. d. q. iij. §. q aũt ⁊ cōiter doc. tenent ꝙ licet non trāseant in potestatẽ adoptātis. tamẽ impeditur nec cōtrahere possit cuʒz na turali.  ꝑ adoptionẽ acquirũt̃ quedā iura que ꝑ emācipationẽ dissoluunt̃. l penul. C. de adop. ⁊ ius canonicũ indistincte tenet ⁊ loquitur de adoptato non de arrogato. Jdeo idem ius. et sic patet ꝙ etiam filius legitimus qui nō est in potestate patris non potest contrahere cũ filia adoptiua patris.

Export TEI

¶ Vtrum filius naturalis arrogantis

Export TEI

5

*possit contrahere cũ filia filie adoptiue. Rñ. ꝙ sic  cum mulier neminẽ ha beat in sua potestate. eiꝰ filia nō potest transire in potestatem arrogatoris ma tris. ⁊ iō nulla cognatio inest inter eos ff. de adopt. l. si pater. Secꝰ esset in filia filij arrogati que ĩ eius potestate erat quando fuit arrogatus:  contrahere

Export TEI

6

*non posset cũ ea ẜm Hosti.

Export TEI

¶ Vtrum filij adoptiui possint contrahere inter se. Rñ. ꝙ sic: sicut not. Hug. xxx. questio. iij. ita diligere. sʒz Hostien. non admittit in arrogatis quandiu sunt in potestate adoptantis. sʒz in ado ptiuis sic.

Export TEI

ix. dicitur criminis naʒz que dam sunt crimina que impediunt matrimonium ↄtrahendũ de rigore iuris sed nō dirimunt contractum. Et sex no. ĩ gl. c. qui ṗ sesb yterum. de pe. ⁊ re. ⁊ ĩ g. xxxiij. q. ij. ĩ. c. hoc ipsum in. §. de penitẽtibus. Primũ est incestus de quo dic. s̃. Jncestus. §. iij. Secundum vxoricidiũ. Tertiũ raptus spōse alterius. Quartũ leuatio proprij filij malitiose facta  sa cro fonte. Quintum presbytericidium. Sextum acceptio monialis in vxorem. |

p. Fo.cccv.r

Septimum de solẽniter penitentibus sed tamen ep̃s posset dispensare ratiōe inuẽtutis. xxxiij. q. ij. antiqui. Sʒz tu dic ꝙ sufficit licẽtia ꝓprij sacerdotis. ĩmo de cōsuetudine non seruatur iste rigor vt petatur dispẽsatio ẜm Ray. ⁊ Rodo. Vnde Jo. in. c. in adolescentia. xxxiij. q. ij. tenet ꝙ iuuenis incestuosus sine dis pensatione potest contrahere sed non senex ⁊ tutius tamẽ est petere dispẽsationem quāuis etiam non esset cōdemnandus si non peteret de quo dic vt. s̃. incestus §. iij. ⁊. iiij.

Export TEI

¶ Que sunt crimina que impediũt cō

Export TEI

1

*traheñ. ⁊ dirimunt cōtractũ. Rñ. ꝙ sunt duo primũ cum quis viuẽte vxore propria cōtraxit per verba de presenti cum alia vel ecōuerso vxor cum alio vł fidẽ de cōtrahẽdo dedit. ⁊ ad quodlibet isto rum secutũ sit adulteriũ. vt in. c. fi.  eo qui duxit quā poł. per adul. xxxj. q. j. relatum. Aduerte ꝙ ad hoc q quodlibet istorum sit impedimẽtum requirit̃. primo ꝙ vter sciat ꝙ alter eoꝝ habet cō iugẽ.  si cum ignorāte aliquis cōtraheret posset esse matrimoniũ inter eos post mortẽ vxoris prime. vt est casus in c. j. eo. ti. Quod limitat Pa. ibidẽ si suꝑ inducta fuit ignorās toto temporevite vxoris. Et dicitur ignorās diu nō ha buit certitudinẽ vel probabilẽ opi. vt ĩ c. inquisitiōi. de sen. ex. alias si certiora ta de vita prime vxoris permitteret se cognosci nō posset inter eos esse matri moniũ. d. c. fi. ⁊ sequũt̃ cōiter do. ⁊ iō dic ꝑ oĩa quādo data fide sequit̃ adulteriũ  parificātur. d. c. fi. Secundo requirit̃ ꝙ sit fides data de ea accipiẽda. vel eā de facto acceperit ĩ vxorẽ  si fides da ta nō fuisset de ea accipienda in vxorẽ nō esset impedimentum. Et aduerte ꝙ aliqui volũt vt ponit Ricar. in. iiij. dist. xxxv. ꝙ si solũ nude ꝓmisit ꝙ non erit impedimentum sed oportet si fides da ta vel iuramentum interpositum. sed magis credo ꝙ etiam ex nuda promissione oriatur istud impedimẽtũ. maxime ante factum. Tertio requirit̃ ꝙ post matrimonium contractum: vel fidẽ da tam vel ante interueniat adulteriũ  solum adulterium sine cōtractu vel da tione fidei non inducit istud ĩpedimẽ tũ nec ↄ̃ctio seu datio fidei sine adulterio: vt. c. significasti. eo. ti. xxxj. q. j. c. j. Quarto requiritur ꝙ matrimoniũ primum esset validum quia si prima vxor non erat legitima non erit impedimen tum vt in. d. c. signiicauit. Licet dederit fidem cum adulterio. ⁊ sufficit ꝙ prĩ mũ matrimoniũ sit cōtractum ꝑ verba de pñti. lʒz non sit cōsummatũ. ⁊ etiā si

Export TEI

2

*eẽt separatum quo ad thorum vt in ca. significauit. ⁊. c. ex literarum eo. ti.

Export TEI

¶ Sed quid si quis dedit fidẽ vni mulier viuẽte propria. sine copula tamen ⁊ postea mortua vxore accipit tertiā. et ista tertia viuẽte cognouit illā cui dede rat fidem prĩo. Rñ. ẜm Joan. an. in. c. si quis eo. ti. ꝙ nō poterit mortua tertia eā habere invxorẽ.  cōstantelegitimo matrimonio dedit fidẽ. ⁊ cognouit nec matrimoniũ inter mediũ habet remouere impedimẽtũ. facit. c. in. scripturis viij. q. j. ⁊. l. singularia. ff. si cer. pe. sʒz Ga spar. cal. tenet ↄ̃riũ. ⁊ sequit̃ Pa. in. d. c. si quis  per ipsum videt̃ recessisse a fi de illi data. ⁊ ꝑ ↄñs nũc reperit̃ solum adulteriũ quod nō habet impedire. di. c. significasti. ⁊ hec tenẽda post factũ sʒz ante illa Jo. an.

Export TEI

¶ Vtrũ cōtrahẽs cũ vna de facto viuẽ

Export TEI

3

*te eiꝰ vxore qua mortua cōtrahit cũ ter tia licite possit stare cũ ea. Rñ. ẜm glo. q̃ ↄmuniter placet doctoribꝰ ĩ. c. j. eo. ti. ꝙ sic si cũ ista tertia mortua ṗma vxore ↄ̃ xit ante ↄsentiret tacite vł exp̃sse cuʒz illa quā  fctō tenebat  matrimoniũ nullũ erat lʒz etiā illa esset ignorās viuẽte prima tñ āte cũ alia ↄ̃hit cōpellendus est cũ ea cōtrahere si ignorabat eũ habere vxorem sed ip̃a non ⁊ si cum pluribus inscijs cōtraxerat locus erit gratificationi ẜm Hosti.

Export TEI

4

*¶ Poneꝙ q̇ dā ꝓmittit fidẽ Berte ꝙ si sibi ↄsentiet post mortẽ sue vxoris acci piet invxorẽ illā quā sibi cōsanguinea Berte ↄsulet q̃ ↄsanguinea ↄsulit ꝙ ac cipiat Bertā. Rñ. ẜm Asteñ. ꝙ si talis |

p. [Fo.cccv.]v

Berta vel ille q̇ ꝓmisit ꝓbabiliter credebat ꝙ cōsuleret de Berta. sic nō pote rit esse matrimoniũ ĩter eos.  esset in fraudẽ. Si tñ q̇ fidẽ dedit aut berta hoc nō extimabāt: sʒz de illa q̃ ipsi Berte eẽt grata ⁊ hmōi sic poterit eā Bertā habe re post mortem sue vxoris ẜm cōsilium eius cōsanguinee.

Export TEI

¶ Scʒz crimẽ est cũ q̇s machinatꝰ est

Export TEI

5

*ad mortẽ alicuiꝰ vt possit in virũ vłvxo rẽ alteꝝ habere. Pro cuiꝰ ĩtelligẽtia ad uerte prĩo ꝙ si adulteriũ nō interuenit oʒz ꝙ ābo. s. vxoratꝰ ⁊ illa quā vult habere in vxorẽ sint machinati in morteʒz alterius ⁊ ꝙ mors sequatur cũ effectu. Aliter si vnꝰ solũ machinatꝰ fuisset mor tẽ cũ effectu alteriꝰ nō esset ĩpcdimẽtũ q̇n illũ habere posset ꝑꝑ quẽ habẽduʒz mortẽ alteriꝰ ꝓcurauit. vt no. Jo. an. ⁊ se quit̃ Pa. in. c. suꝑ hoc. e. ti lʒz doc. varie loquāt̃ ĩ. c. j. de ↄuersi. ĩfide. Si ꝟo adul teriũ ĩteruenit sufficit machinatio vniꝰ tm̃ cũ effectu vt sit illud ĩpedimẽtũ Fa cit. c. si q̇s viuẽte. xxxj. q. j. Et sic intellige. d. c. suꝑ hoc. Sʒz si effectꝰ homicidij non interuenit machinatio etiam cum adulterio nō inducit istud ĩpedimẽtũ vt no. Jo. an. in. d. c. super hoc.

Export TEI

¶ Sed pone ꝙ interfecit alterũ sed nō

Export TEI

6

*ea intẽtione vt alteꝝ haberet in coniu gẽ sed ob causam aliā. Rñ. ꝙ ĩpedimẽtũ ist nō erit ẜʒz Ber. ⁊ Host. ĩ. di. c. suꝑ hoc. Jdẽ dicvt. s̃. ꝑ oĩasi homicidiũ mā dauit vel cōsuluit ⁊ sequutũ est.

Export TEI

¶ Quid si ratũ habuit. Rñ. ꝙ si nō sit

Export TEI

7

*operatꝰ aliq̇d vt occideret̃ ratihabitio nō inducit istud ĩpedimentũ. siue sit fa ctũ homicidiũ noĩe suo siue nō ẜm gl. in. c. si q̇s viuẽte. xxxj. q. j. ⁊ gl. in. c. j. de cōuer. infi. Vincẽ. ⁊ Jo. an. ⁊ Pa. in. di. c.  edictũ de matrimonio est ꝓhibitoriũ. c. cũ apud de spon. vide etiā q dico. s̃. cōsentire. §. iiij. quasi in fi.

Export TEI

¶ Quid si alter eoꝝ q̇ machinati sunt

Export TEI

8

*sit infidelis. Rñ. ꝙ nihilominꝰ ↄuersus nō poterit eā habere. ꝓ q̃ habẽda virũ eiꝰ occidit ar. d. c. ṗmi. de cōuer. infide. ¶ Quid si habẽs vxorẽ cōmittit adul

Export TEI

9

*teriũ cũ Berta ⁊ sibi dicit. si non haberẽ vxorem acciperẽ in vxorem postea interficit vxorem nō tamen eo proposi tovt Bertā accipiat. Rñ. Gaspar. calde. Et recitat. do. An. de sancto Georgio in d. c. suꝑ hoc. ꝙ poterit bertā accipere ĩ vxorẽ  nec hic est fidei datio ꝑ ꝟba p̃missa nec homicidiuʒz fecit eo ꝓposito nec adulteriũ cũ dicta machinatione. Sed car. ip̃ʒz reprobat: dicẽdo ꝙ nō teneret matrimoniũ cũ dicta berta.  nō attẽditur qñ adul teriũ interuenit. an machinatio interuenerit ex ꝓposito ha bẽdi eā an nō. Et istud tene ante factũ sed post factum tenerem opinionẽ. Cal de. que est verior de iure.

Export TEI

decimum dicitur cultus disparitas. Nā nullꝰ fidelis siue baptiʒza tus pōt cōtrahere cum non baptiʒzata etiā si sit cathecumina: nec simpliciter: nec sub cōditione conuertendi ad fidẽ ⁊ si cōtrahit matrimonium nullum est xxviij. q. j. c. caue. ⁊ ca. cũ non opʒz. ⁊ ibi not. Hugo. spō salia vero sub conditione si conuertatur bene valent. Vñ quā uis nō baptiʒzatus crederet omnes articulos fidei tamen matrimonium con tractum cum tali Baptiʒzato non tenet. vt. d. c. caue.

Export TEI

¶ Vtꝝ matrimoniũ possit esse ĩter ĩfide les. rñ. ꝙ sic. vt pʒz ĩ. c. gaudemꝰ  diuor.

Export TEI

1

*vñ si ĩfideles ↄuertāt̃ pñt stare ĩ matri monio ↄ̃cto ẜʒz ritꝰ eoꝝ nisi fuerit ↄ̃ctũ ĩ gradibꝰ diuina lege ꝓhibitis de q̇bꝰ habes. s̃. Jmpedimentũ. vj. dicit tñ pe. in. iiij. di. xxxix. ꝙ posset eẽ ꝙ eoꝝ matri moniũ nō esset cōtra legẽ nature nec di uinā ⁊ tñ nō teneret. puta  esset contractũ cōtra eoꝝ statuta ipsum anullā tia.  si nihil possunt talia statuta con tra matrimoniũ inquātũ sacramẽtũ ẽ pñt tñ ĩquātũ ẽ fedus humanũ sicut so lũ est infidelibꝰ ⁊ iō si cōuertātur tales oporteret ꝙ denno cōtraherent ꝙ not. pro limitatione. d. c. gandemus.

Export TEI

¶ Vtꝝ mr̃imoniũ ĩfideliũ excuset actũ

Export TEI

2

*cōiugalẽ. Rñ. ẜʒz. s. Bo. ĩ. iiij. dis. xxxix. ꝙ sic quo ad culpā ⁊ consequenter penā si affectio libidinosa nō ĩterueniat: non |

p. Fo.cccvj.r

tamen acquirunt palmā  nulla datur eis gratia propter defectum fidei.

Export TEI

¶ Vtrũ infidelis ↄuertens se ad fidem

Export TEI

3

*possit vxore dimissa aliā fidelẽ accipere Rñ. pa. ĩ. c. quāto. de diuor. ꝙ eo ipso ꝙ alter cōiuguʒz nō vult cohabitare fideli ↄuerso. vel si vult cohabitare nō sine in iuria creatoris vel sine pctō dissoluitur matrimoniũ ĩ ĩfidelitatẽ ↄ̃ctũ ⁊ potest ↄ̃here cũ alia fideli. nec opʒz iudex statu at tp̃s. sʒz sufficit clare ꝑpẽdat ꝙ nō vult ei cohabitare ẜʒz pa. in. c. gaudemus. de diuor. Si ꝟo vult cohabitare sine eiꝰ in ductiōe ad malũ vel sine pctō sic nō pōt cũ alia ↄ̃here ĩfideli viuẽte. sʒz tenet̃ cohabitare cũ ea si nō vult cōuerti. xxviij. q. ij. si infidelis. No. Ri. in. iiij. di. xxxix. Si tñ ante aliā accipiat ꝑ ꝟba de pñ ti conuertat̃ illa q̃ prius erat obstinata tenetur eā accipere nec aliā poterit ducere vt notāt cōiter theo. ĩ. iiij. di. xxxix.

Export TEI

¶ Quid si infidelis habeat plures vxo

Export TEI

4

*res. Rñ. ꝙ illa cũ q̃ prĩo ↄ̃xit erit eiꝰ vxor ⁊ si sił duas accepisset sic nulla erit eiꝰ vxor nisi vna illaꝝ habuisset ĩpedimẽtũ quo eā accipere nō potuisset.  tunc alia esset eius vxor. d. c. gaudemus.

Export TEI

¶ Quid de vxore q̃ repudiata alteri nu

Export TEI

5

*psit. Rñ. ꝙ vir nō poterit ei obijcere for nicationẽ sed tenet̃ si vult ei cohabitare sine pctō eam accipere si vult vxorem habere aut saltẽ continere. d. c. gaudemus in glo.

Export TEI

¶ Vtrũ vir cōuersus possit intrare reli

Export TEI

6

*gionẽ vxore volẽte ei cohabitare. Rñ. ꝙ sic ẜm Hug. in. d. c. infidelis. Si ꝟo cōuersiōis eiꝰ sit aliq̃ spes nō debet intra re ẜm sctm̃ Tho. in. iiij. di. xxxix. ꝙ si nō est spes conuersionis pōt intrare prius vxore requisita de conuersione.

Export TEI

¶ Vtrũ vno cōiugũ ad ĩfidelitatẽ reuer

Export TEI

7

*so dissoluat̃ mr̃imoniũ ↄ̃ctũ ĩter infideles. Rñ. ꝙ nō. c. q̃siuit. de diuor. vñ tex. ĩ c. to. de diuor. dicit ꝙ sacr̃m fidei. i. ba ptismꝰ ratũ efficit cōiugij sacramentũ.

Export TEI

¶ Qui si fidelis ↄtrahat cũ heretica vł

Export TEI

8

*schismatica. Rñ. ꝙ tʒz matrimoniũ scm cōiter Theo. in. iiij. di. xxxix.

Export TEI

¶ Vtrũ mulier ↄuersa ad fidẽ gaudeat

Export TEI

9

*priuilegio dotiuʒz. in. l. assiduis. C. q̇ po ti. in pig. habeātur. Rñ. Pa. in. c. placet de diuor. ꝙ sic allegat multa.

Export TEI

¶ Quem dʒz seq̇ proles infidelis. Rñ. si

Export TEI

10

*est adultus sequatur quem voluerit si autem minor cumsalus eiꝰ dependeat a parentibus debet sequi fidelem. vt ꝓ batur in. c. ex literis de conuer. infide.

Export TEI

dicitur. me tus seu coactionis q ĩpedit ⁊ dirimit matrimoniũ ex ip̃o ↄ̃ctũ. c. cũ locũ de spōsa. Sciẽ dũ tñ ꝙ duplex ẽ coactio de qua. in. l. j. ff. q metꝰ cā. s. absoluta ꝑ vim. vt puta cũ q̇s capit̃ ligat̃. ⁊ hec nō pōt cadere in ↄsensum sʒz bene in copulā carnalẽ. vñ in casu qͦ copula faceret matrimo niũ sic coacta copula nō facit. ar. 50. di. p̃sbyteros  spō. veniẽs el. ij. xxxj. q. ij. c. j. ⁊. ij. Quedā est coactio cōditionalis. s. coactio per metuʒz. vñ si metus sit iustꝰ vt ille q̇ pōt cadere in cōstātẽ. s. mulierẽ quo ad mulieres q̃s minor metus excu sat. vt no. gl. ĩ. d. c. cũ locũ. vł viꝝ quo ad viros. Jdeo tex. in. c. cōsultatiōe. de spō. ꝓpter hoc dicit metꝰ q̇ possit cadere in cōstātem. sic matrimoniũ tali metu ↄ̃ctũ ipso iure est nullũ vt tenet gl. ĩ. c. ve niẽs. el. j. de spon. ⁊ cōiter doc. secꝰ si cōtrahatur ex minori metu quia sic cōtra ctum tenet. ⁊ de hoc vide ⁊ dic vt infra Metus. §. vij. ⁊. viij.

Export TEI

¶ Quid si ratificet̃ ꝑ sequẽtẽ cōsensuʒz

Export TEI

1

*tacitũ mr̃imoniũ metu ↄ̃ctũ. Rñ. ꝙ matrimoniũ erit veꝝ si alter ꝑseuerat ĩ pri stino ↄsensu libero  lʒz cōsensus tacitꝰ ꝑ se nō sufficiat ad mr̃imoniũ ↄ̃hendũ sufficit tñ cũ exp̃ssiōe exteriori q̃ p̃cessit ẜm Ricar. in. iiij. di. xxix. quod notabis. ¶ Qui si matrimoniũ metu ↄ̃ctũ ↄfir

Export TEI

2

*met̃ iuramẽto. Rñ. magis ꝓbabiłr ẜm Ric. in. iiij. di. xxix. ꝙ nō tenet.  q nō est non potest ratificari. ⁊ de hoc dic. vt s̃. Juramentum. v. §. ix.

Export TEI

¶ Vtrum per copulā sequẽtem ratifi

Export TEI

3

*cetur. Rñ. ꝙ nō nisi consentiat in matri monium licet presumatur consensisse si nō reclamat si potest secundum Pe. in iiij. distin. xxix.

Export TEI

p. [Fo.cccvj.]v

¶ Quid si metus mortis carceris ⁊ hu

Export TEI

4

*iusmodi. q̇ possunt cadere in ↄstātẽ nō inferat̃ ꝑsone que hʒz ↄtrahere sed eius filijs vel filiabꝰ. Rñ. nihilominꝰ reddit matrimonium nullũ ẜm Ricar. vbi. s̃. Nam idẽ iudiciũ fit de metu qui infert persone ꝓprie cũ eo qui infertur perso ne filij ⁊ vxoris ⁊ huiusmodi.

Export TEI

dicit̃ ordi nis. vnde aduerte ꝙ si quis post susceptionẽ ordi nis sacri. s. sacerdotij diaconi aut subdiaconi cōtrahit: matrimoniũ dirimit̃. vt in. c. vnico de vo. lib. vj. ⁊ est excommunicatꝰ ipso facto. vt in cle. eos. de cōsan. ⁊ aff. Si vero ↄ̃hit post susceptionẽ minorũ ordinum non dirimitur. sed in officijs nō ministrant si sunt clerici occi dẽtales. ⁊ beneficia nō assequunt̃. ⁊ iō ordo sacer. impedit ⁊ dirimit non soluʒz impedit.

Export TEI

¶ Sʒz q̇d si sacer ordo suꝑueniat matri

Export TEI

1

*monio iam cōtracto nunquid dirimit. Rñ. dic vt. j. matrimoniuʒz. iiij. §. viij. cũ sequentibus.

Export TEI

dicitur li gaminis scʒz cum quis alteri cōiugi est ligatus. ¶ Vtrum alligatus alteri per spōsalia

Export TEI

1

*possit cũ altera cōtrahere vide sponsalia. §. xx. cum seq.

Export TEI

¶ Vtrũ obligatꝰ matrimonialiter alte

Export TEI

2

*ri possit cũ alia cōtrahere. Rñ. ꝙ non et his qui noĩe suo nō iussu eiꝰ in cuiꝰ est ptāte vel noĩe eiꝰ quā hʒz in ptāte bina sponsalia cōtraxerit vel binas nuptias sit infamis ipso iure. l. j. in fi. ff. de his q̇ no. infa. ⁊ efficitur bigamꝰ ẜm q dixi. s̃. bigamia⁊ dʒz ieiunare ꝑ. xl. dies in pane ⁊ aqua q vocāt caremā. s. quadragesimā sic dictā  caret cibis ⁊. vij. seq. annis penitere. c. accepisti de spō. duorum. ⁊ no. ꝙ sponsalia proprie sunt per verba de futuro ⁊ nuptie per verba de presenti. vt no. glo. in. l. j. ff. de spon.

Export TEI

¶ Vtruʒz ex dispẽsatione pape post ma

Export TEI

3

*trimoniũ ↄtractũ possit q̇s alteri nube re. Rñ. ꝙ si inatrimoniũ nō est ↄsũmatũ papa pōt dispensare vt no. in. c. ex publico de cōuer. cōiug. Vnde dicit hostivnũ mirabile q recitat pau. in. d. c. ex publico. ꝙ papa ex cōsensu vtrius spō si pōt ex potestate absoluta disoluere matrimonium nō cōsummatum nulla alia causa subsistente sed de potestate ordinata non potest sine causa. et cum hoc dicto hosti. transeunt communiter doc. Si vero matrimoniũ est cōsumma tũ inter fideles sic papa nō pōt dispẽsa re  cũ matrimoniũ cōsummatum cōsi stat in facto nō pōt haberi pro infecto. xxxij. q. ij. si paulus. l. in bello. §. facte. ff. de capti.

Export TEI

¶ Vtrũ mulier credẽs virũ mortuum

Export TEI

4

*possit cōtrahere cum alio. Rñ. ꝙ si veri similiter presumit̃ de eius morte sic cō trahere pōt ẜm aliquos. vt no. in. c. quo niam frequenter vt lite nō cōtestata. sʒz tu dic ꝙ oportet habeat certum nũtiuʒz de morte viri de spon. in presentia. de secundis nup. cap. dominus nisi velis dicere ꝙ satis est certificata quādo habet violẽtas suspitiones post expectationem aliqualem. Et aduerte ꝙ vnus testis sufficit vt in. d. c. in presentia. Excusatur etiam ab adulterio quando ꝓbabiliter credidit mortuum virum et cũ alio cōtraxit. xxxiiij. q. j. cũ ꝑ bellicaʒz an aũt possit exigere debitũ vel reddere. dic. vt. s̃. iiij. impedimento. §. viij.

Export TEI

5

*¶ Quid si quis credens vxorẽ suā viue re que tamen mortua est cōtrahit cum alia. Rñ. ꝙ matrimonium est ex quo nō viuit ẜm rodoff. Hugo tamẽ in. d. c. cuʒz per bellicam. dicit ꝙ si credebat hoc sibi licere etiam viuente sua erit matrimonium si modo prima mortua est. Si vero non credebat licere sic matrimonium non erit quia non maritali affectu sed adulterino ei coniungitur nisi post scit ꝙ est mortua ei coniungatur maritali affectu perseuerante alia parte in affectu maritali alias nō: ⁊ est verius.

Export TEI

dicit̃ pu blice honestatis iustitia q̃ est ꝓpinq̇tas ex spōsalibꝰ ꝓueniẽs robur ex institutiōe ec|

p. Fo.cccvij.r

clesie trahẽs ꝓpter eiusdẽ ecclesie honestatẽ. vñ impedit ⁊ dirimit tā matrimonia quā etiā spōsalia sequẽtia. nō p̃cedẽtia. vt ĩ. c. ex spōsalibꝰ. de spon. li. vj. Et ista publica honestas iustitie cũ sit quoddā simile affinitati ideo ĩpedit ẜʒz illos gradꝰ ẜm quos affinitas impedit vs ad quartũ gradũ inclusiue de quibus dicetur. j. xv. Jmpedimento.

Export TEI

¶ Quot sunt species publice honesta

Export TEI

1

*tis iustitie. Rñ. ꝙ olim due quarũ prima q̃ cōtrahebat̃ ex secũdis nupti. puta petrus vxorem habebat. quo mortuo eius vxor accepit alium virũ de quo ha buit filiũ vel filiā talis ꝓles cum nullo cōsanguineo Petri poterat contrahere sed hodie sublata est ꝑ. c. nō dʒz. de consan. ⁊ affi. Alia q̇ hodie hʒz locũ. est q̃ cōtrahitur ex spōsalibus de futuro vel ex matrimonio de pñti nōdum cōsumato ẜm Pa. in. c. spōsam de spō. Vnde nullꝰ cōsanguineꝰ sponsi pōt accipere talem spōsam vs ad quartũ gradũ inclusiue nec econuerso. cap. Juuenes. ⁊. c. ad audien. de spon. et si accipit non erit eius vxor quia dirimitur.

Export TEI

¶ Quid requirit̃ vt spōsalia ĩducāt pre

Export TEI

2

*fatũ ĩpedimentũ. Rñ. ꝙ q̇n. Primo ꝙ sint ↄ̃cta a maioribꝰ septẽnio. tex. est in d. c. ex sponsalibꝰ. ⁊ vt dicit Pau. in. c. iu uenis vbi requirit̃ etas certa respectu discretiōis nō pōt p̃ueniri. vt pʒz in etate ad ↄfectionẽ testi. vt ĩ. l. qua etate. ff. de testa. ⁊ idẽ no. ĩ. c. puberes. de despō. impu. Jdeo oportet ↄpleuerint ↄ̃hẽtes siue ꝓ quibus cōtrahũt. vij. annos.

Export TEI

¶ Sed nunq̇d si maior cōtrahit cũ mi

Export TEI

3

*nori septẽnio ꝓximo tñ septẽnio oriat̃ publice honestatis iustitia. Rñ. ꝙ non ẜm pa. in. c. iuuenis. de spon. ⁊ in. c. fraternitati. de eo qui cognouit cōsanguineam vxo. sue. ⁊ hoc ex defectu consensus. vt in. d. c. ex sponsalibus.

Export TEI

¶ Pone ꝙ talis maior cohabitauit cuʒz

Export TEI

4

*minori septemnio despon sata per ꝟba de futuro ⁊ interueniat extraordinaria polutio vel sit dubiũ. an eam tẽptauit. Rñ. ẜʒz pau. vbi. s̃. ꝙ ex quadā equitate orit̃ publice honestatis iustitia sed tñ nullo iure probatur.

Export TEI

¶ Secũdũ ꝙ requirit̃ vt inducat̃ istud

Export TEI

5

*impedimẽtum est ꝙ non sint contracta sub cōditiōe. Nā añ cōditiōis euentuʒz non orit̃ istud ĩpedimentũ. vnde posset cōtrahere cũ aliquo consanguineo spōsi ante conditionis euentum.

Export TEI

¶ Quid si quis ↄtraxit cũ aliq̃ cum ista

Export TEI

6

*cōditiōe si deo placuerit ⁊ postea inuenitur eius affinis vel aliud ĩpedimentũ habẽs quo cũ ea cōtrahere nō pōt de iure. Rñ. ꝙ non orit̃ publice honestatis iustitia  fuerũt ↄditionalia. ⁊ iō pote rit cōtrahere cũ eiꝰ consanguinea. Nec ob. ꝙ dicta cōditio subintelligebat̃ etiā si nō fuisset apposita  si nō apponere tur expresse nihilominꝰ essent pura sed exp̃sse apposita faciunt cōditionalia ẜʒz hosti. in. c. ad audientiā. de spon. ⁊ Joā. an. in. c. ex sponsalibus. vide q dixi. s̃. iij. impedimento. §. j.

Export TEI

¶ Quid si apponat̃ aliqua ↄditio q̃ ha

Export TEI

7

*betur pro nō adiecta. vt. s̃. patuit tertio ĩpedimẽto. Rñ. nihilominꝰ spōsalia pu ra erunt ⁊ oritur istud impedimentum vt in. c. vltimo. de condi. apposi.

Export TEI

¶ Tertiũ quod requirit̃ vt sit istud ĩpe

Export TEI

8

*dimentũ. opʒz q sponsalia sint certa:  in incertā personam nō infertur cōsensus: nec oritur istud impedimentum.

Export TEI

¶ Quartũ opʒz q nō defecerit cōsensus

Export TEI

9

*d. c. ex spōsalibus. vnde ↄsanguineꝰ furiosi continue pōt eius sponsam ducere quā in amẽtia desponsauit cũ cōsensus defecerit. c. dilectus de spon. xxxij. q. vij. ne. Limitat hoc Pe. de pał. ⁊ bene ve rum quādo defectus consensus est apparens vt in pueris ⁊ amentibus. secꝰ esset quādo esset latens sicut in illo qui cōtraxit nō animo cōtrahendi. sed deci piendi. quia tunc oritur istud impedimentũ  ecclesia instituit istud impedimentũ ꝓpter apparẽtiā honestatis ⁊ ideo ĩpedit  de intentione non pōt cōstare. ↄfirmatur ꝑ Vin. Arch. Jo. and. ⁊ Jmo. ⁊ Ge. in. c. vnico. de spō. li. vj. q̇ te nẽt ꝙ loco contrahens si de loco aperte ↄstat. nō inducitur publica honestas ergo si non cōstaret induceretur.

Export TEI

p. [Fo.cccvij.]v

¶ Quintũ ꝙ non sint ↄ̃cta post matri

Export TEI

10

*monium vel spōsalia prius facta.  q̇s ↄ̃xisset matrimoniũ vel spōsalia ⁊ post viuẽte prima spōsa ↄ̃heret cũ aliq̃ eius cōsanguinea nō diriment̃ spōsalia p̃ce dentia. d. c. ex sponsalibus.

Export TEI

¶ Quid si spōsalia ↄ̃hẽtes habuerunt

Export TEI

11

*tp̃s debitũ ⁊ fuerũt pure cōtracta ⁊ cuʒz certa ꝑsona ⁊ cũ cōsensu sʒz tñ fuerunt nulla de iure puta cũ affine vel cum religioso vel in sacris aut cũ maleficiato ⁊ huiusmodi. Rñ. ꝙ nihilominꝰ orit̃ pu blice honestatis iustitia. vt in. d. ca. ex spōsalibus.  in matrimonio attendit̃ potiꝰ honestas. l. semꝑ. ff. de ritu nup. Nec ob. ꝙ nulla oriat̃ obligatio sed bñ publica honestas q̃ impedit matrimonium cōtrahẽdum ⁊ dirimit cōtractũ. ¶ Sed quid si minores septẽnio cōtra

Export TEI

12

*ctis sponsalibꝰ ꝑseuerāt vocātes se spō sum ⁊ sponsam vel simul iacẽtvel se ĩui ceʒz osculant̃ vs post septẽniũ ⁊ ex hoc manifeste apꝑet eos ꝑseuerare in eadẽ volũtate. Rñ. ꝙ si ex talibꝰ signis manifeste apparet ꝙ ꝑseuerāt in eadẽ volũtate post septẽnium completum orit̃ pu blice honestatis iustitia vt no. ĩ. d. c. ex spōsalibꝰ. Alias si nō manifeste apparet licet ꝑdurẽt in eodẽ ꝓposito nō orit̃ istud impedimentum vt coligit̃ ex. d. c. ex sponsalibus.

Export TEI

est affinitatis que q̇dem affinitas est proximitas personarum ex copula carnali ꝓueniens omni parentela carẽs vnde affinitas mediā te cōsanguinitate ⁊ carnali cōmixtione ꝓpagat̃ ideo consanguinitatẽ imitat̃: sed in hoc differt quia persona coniuncta si nō addita alicui persone per propagationem fit particeps eiusdem na ture licet in differenti gradu: vnde non mutat genus attinentie sed tantũ gra dum. sed persona addita siue cōiuncta per copulam carnalem alicui persone non fit particeps eiusdẽ nature sʒz qua si coniungitur ab extrinseco vnde con iungit̃ alio genere cōiunctionis sed in eodem gradu. Et ideo ꝑsona coniũcta ꝑ carnis copulā sanguini alteriꝰ inducit primum genꝰ affinitatis ꝑsona ꝟo addita ꝑ copulā ꝑsone q̃ primũ ĩducit genus facit ẜm genus ⁊ ꝑsona addita sce ĩducit tertiũ genus. verbi gratia. vxor fratris mei est mihi affinis ĩ prĩo genere ⁊ in eodẽ gradu quo frater meꝰ ⁊ reliquis cōsanguineis meis ĩ eo. gra du qͦ sunt mihi ⁊ in primo genere. Alia ꝑsona q̃ nō ẽ mihi ↄsanguinea nec affi nis aliunde si cōiungat̃ cũ p̃fata vxore fratris mei erit mihi affinis ĩ sco gñe ⁊ cōsanguineis meis ⁊ in eodem gradu quo sumꝰ fratri meo. Tertia ꝟo ꝑso na aliũde nec cōsanguinea nec affinis si cōiungat̃ sce ꝑsone cōiuncte vxori fratris mei erit mihi in tertio genere affinitatis ⁊ ↄsanguineis meis. ita no. in. c. non debet. de consan. ⁊ affi.

Export TEI

¶ Qũo impedit affinitas mr̃imoniuʒz.

Export TEI

1

*Rñ. ꝙ si p̃ueniat impedit cōtrahẽdũ et dirimit ↄ̃ctũ in primo genere tm̃ hodie ⁊ vs ad quartũ gradum inclusiue vt in. d. c. nō dʒz. lʒz olim ĩpediret etiā ĩ sco ⁊ tertio genere vt. xxxv. q. iij. ꝑ totũ. vnde ꝑsona cognita carnałr ab aliquo cō sanguineo nō poterit ↄ̃here cũ aliquo de illa ↄsanguinitate q̃ nō distat vltra quartũ gradũ ab eo cōsanguineo q̇ eā cognouit ⁊ eↄ̃rio. Et si ↄ̃hit non tʒz matrimoniũ ⁊ intelligit̃ ꝓhibitũ in infini tum in linea recta ẜm vnā opi. quā nō teneo vt. s̃. dixi. impedimentum. vj. §. j.

Export TEI

2

*¶ Quid si affinitas suꝑueniat in matri monio iam cōtracto ꝑ verba de presenti lʒz nō ↄsummato. Rñ. ꝙ nō dirimit eũ vt in. c. ij. de cōsan. ⁊ affi. ⁊ ille ꝑ quẽ cōtracta est affinitas nō potest petere de bitũ sine peccato mortali. sed bene tenet̃ reddere vere vel interpretatiue pe tenti. Pe. de pal. tenet quod si matrimo niũ nō est consummatũ.  nec etiā red dere pōt sine mortali peccato.  pōt re ligionẽ intrare. Sʒz hoc non credo  lʒz possit non tamen tenetur intrare.

Export TEI

¶ Sʒz nunq̇d ep̃s poterit dispensare cũ

Export TEI

3

*tali vt etiā exigere possit sine peccato. Rñ. vt. s̃. incestus. §. v.

Export TEI

¶ Vtruʒz remaneat affinitas post mor

Export TEI

4

* |

p. Fo.cccviij.r

tem persone cognite. Rñ. ꝙ sic  estvin culum per petuum.

Export TEI

¶ Vtrũ coitus fornicarius causet affi

Export TEI

5

*nitatẽ. Rñ. ꝙ sic ꝑ omnẽ coitũ ordinatũ ad carnis ꝓpagationẽ per quẽ ↄsangui nitas ↄ̃hi possit ↄ̃hit̃ affinitas nō aũt ꝑ coitũ extra vas vł sodomiticũ ⁊ hmōi. xxxv. q. iij. extraordĩaria. ⁊  eo q̇ cogno. cōsan. vxo. sue. c. fraternitati. ⁊. xxxv. q. x. fraternitatis Gof. tñ tʒz absurdũ ↄ̃hi affi nitatẽ per fornicariũ coitũ etiā ordina tũ ad gñationẽ ⁊ iō tʒz ꝙ nō ↄ̃hitur nisi ex proximitate ꝓueniens ex nuptijs vt ptʒz in. l. nō facile. §. sciendũ. ff. de gradi bus. Sʒz contrariũ cōiter tenet̃. Et sic ser ua ⁊ ille. §. sciendũ loquit̃ de affinitate. per quā defert̃ hereditas ad aliquem. ¶ Quid si claustrũ pudoris intrauit sʒz nō semel emisit. Rñ. ꝙ affinitas nō ↄ̃hi tur etiā si mulier sola emisisset sʒz uis claustrũ nō intret sed tñ semẽ intus mit tit ↄ̃hit̃ affinitas  pōt fiert generatio sicut fit in balneo vel in domibus succubis ⁊ incubis.

Export TEI

¶ Quid si vir intrās claustrũ emittit se

Export TEI

9

*mẽ ⁊ nō mulier. Rñ. pa. ĩ. c. fraternitatis de eo q̇ cogno. ↄsan. vxo. sue igno. ibidẽ tʒz ꝙ nō ↄ̃hit̃ affinitas sʒz ꝙ opʒz sił emit tat tā vir  mulier. idẽ tʒz Ho. in sũma ⁊ Hug. ĩ. d. c. extraordinaria sʒz ipse pa. di cit ꝙ host. ĩ. d. c. fraternitatis dicit q suf ficit q vir emitat ĩ claustro pudoris lʒz mulier nō emittat quia ẜʒz medicos pōt fieri gñatio. Et hoc sequit̃: Fede. ↄsi. ccxc. Et vr̃ seq̇ pau. ⁊ iudicio meo ẽt Jnn. ĩ. d. c. fraternitatis. ⁊ Rodo. ⁊ pe. de pał. in. iiij. aliter beata virgo non potuisset effici mr̃ ⁊ virgo si oporteret mulierẽ se minare.

Export TEI

xvj. r ĩpotẽtia coeundi queq̇dẽ ẽ vitiũ animi vł corꝑis vł vtrius q̇ q̇s ĩpedit̃ alij carnałr cōmisceri ẜʒz Ray. ¶ Quot sũt eiꝰ species. Rñ. q tres. pri

Export TEI

1

*ma r nātisvt frigiditas ĩ. viro artatio oĩ muliere ⁊ defectꝰ etatis ĩ vtro vł altero. Altera ẽ accidẽtalis q̃ ꝓuenit a cā extrinseca ⁊ accidẽtali vt castratio. ⁊ ter tia maleficialis q̃ a demonibꝰ ꝓuenit. ¶ Circa frigiditatẽ ⁊ artationẽ dici bre

Export TEI

2

*uiter q ad hocvt ĩpediat mr̃imonũ ↄ̃hendũ ⁊ dirimat ↄ̃ctũ req̇rit̃ prĩo q p̃ cesserit tale ĩpedimẽtũ mr̃imoniũ  si adueniret post ↄ̃ctũ nō dirimeret lʒz eẽt rōnabilis cā dispẽsatiōis fiẽde ꝑpapā vł alter aptꝰ ↄ̃here cũ alio si nōdũ erat matrimoniũ consũmatũ vt no. pau. ĩ. c. ex parte ⁊ in. cap. ex publico de conuer. cōiu. Et ideʒz dic de impōtẽtia accidẽta li ẜm eũdẽ pau. alłat. c. ꝙ sedem. ⁊ cap. cōsultatiōi de fri. ⁊ male. Secũdo requi ritur ꝙ sit tāta ꝙ nullo modo possit coi re hoc est ẜm pe. de pał. ꝙ si talis ꝙ im pediat actũ perpetuo saltẽ.  licet ĩpediret effectũ generatiōis. sed nō actum que est emissio seminis in vase nō esset impedimẽtum. Tertio ꝙ sit ꝑpetuũ im pedimẽtũ ita ꝙ nullo medicamĩe autre medio possit remoueri quia si possʒz sine ꝑiculo mortis remoueri non dirimeret hoc no. ĩ. c. j. ⁊. ij. xxxiij. q. j. ⁊ de frigi. c. j. ⁊. ij. ⁊ quasi per totũ. Nec facio vim infrigiditate que est a natura aut in illa que est per senectutem. quia quādo nō potest iuuari impedit. vt no. Ricard. in iiij. distin. xxxiiij. ⁊ eadem ratione de ni mia caliditate que coitũ impediret secundum. S. Tho. ea. distinc. Quarto ꝙ sit ignora ns quando contrahit de tali impotentia. quia secundum Pe. de pał. qui scit se vel alium impotentem ⁊ eũ accipit non potest ampliꝰ eum dimittere quo ad vinculum  est verum ma trimoniũ. vt in. c. consulationi de frig. ⁊ male. ⁊ hec quatuor dic etiaʒz requiri in impedimento accidentali. vt dirimat̃. ¶ Sed quid de eo qui hʒz virgā erectaʒz

Export TEI

3

*sed non pōt emittere semẽ ꝓpter ĩpedi mẽtũ naturale vel accidẽtale. Rñ. Pa. ĩ c. ij. de fri. ⁊ male. fa. gl. xxxij. q. vij. in. c. ij. q̇ tʒz ꝙ pōt ↄ̃here ⁊ tenet matrimoniũ  pōt mulierẽ prouocare. sed cōiter tenetur ↄ̃riũ  ex quo non potest habere actum generandi potest mulier dicere. ego volo effici mater vt in. di. capi. j. in fin. ⁊ sic tene si ante precessit contractuʒz matrimonij tale impedimentuʒz ⁊ non sit remediabile.

Export TEI

p. [Fo.cccviij.]v

¶ Vtꝝ mulier ꝓpter artitudinẽ separa

Export TEI

4

*ta a primo viro ⁊ ↄiũcta sco q̃ efficitur habilis primo ꝓpter vsum secũdi sit re stituẽda ṗmo. Rñ. pa. ĩ. c. fraternitatis eodẽ ꝙ si nō poterat ↄiũgi prĩo viro an tea sine ꝑiculo mortis ꝑ aliq remediũ ꝙ nō restituit̃ sʒz stabit cũ sco  in pri mo nō fuit mr̃imoniũ. vt tenet Abbas ⁊ Pe. ⁊ seq̇t̃ Jo. an. ĩ. d. c. fraternitatis in fi. ꝙ veꝝ limita qñ aperte apꝑet de dissimilitudine mẽbrorũ āboꝝ alias esset restituenda quia videtur ecclesia decepta. Et sic cōcordāt doc.

Export TEI

¶ Circa etatẽ vero vt not̃. dixi. etas ad

Export TEI

5

*ↄ̃hendũ spōsalia est septẽ annoꝝ cōpletoꝝ. vt in. c. vnico de despō. ĩpuber. li. vj. Sed in matrimonio requirit̃ ꝙ vir habeat cōpletũ. xiiij. an. ⁊ mulier. xij. vt in c. puberes. ⁊. c. continebat̃ dedespon. in pube. Vñ si añ illud tp̃s ↄ̃hatur nō erit matrimoniũ sed spōsalia. c. vnico de des pon. impu. lib. vj. Et hoc verũ nisi mali cia suppleret etatẽ. ⁊ tũc est ẜʒz Tancre. ⁊ Hoi. in. c. de illis el. ij. de despon. ĩpu. qñ se inuicẽ cognouerũt aliter nō. Sed tu dic cũ Jo. an. ꝙ sufficit ꝙ sint experti copulā carnis si nō ĩuicẽ: saltẽ cũ alijs. Vñ exponitur illud malitia. i. vigor na turalis seu potẽtia coeundi supplet eta tem ꝙ patet in. d. ca. de illis ibi potuerunt ↄiungi. Et iura que dicũt ꝙ matri moniũ tenet si sunt ꝓximi pubertati licet doc. in hoc sit diuersa interpretatio. Tamen tu hoc intellige cũ Host. in sum ma ꝙ est ꝓxima etati qñ est viri potens ꝙ per experientiā potest sciri. d. c. pube res ⁊. c. a nobis de despons. impu. Vn gl. in summa. xx. q. j. refert Gre. dicenteʒz ꝙ puer. ix. ann. reddidit nutricẽ p̃gnan tẽ. Et alber. ĩ quarto dicit sevidisse puellā. ix. ann. ↄcepisse ⁊ in decĩo peperisse. ¶ Sed q̇d si puer pubes ⁊ habilis eta

Export TEI

6

*te ad ↄ̃hendũ ↄ̃hit ⁊ est impotẽs ad co eundũ. Rñ. gl. tenet ꝙ matrimoniuʒz nō est validũ in. c. puberes ⁊sequit̃ ibi Pa. de desponsa. ĩpu. Quia qui habet actũ generandi nō pōt dici pubes. ergo assi milatur ĩpuberi ⁊ facit istud. ca. pubera in fi. Doc. tñ cōiter tenẽt ꝙ nō separabit̃ sed expectabitur tp̃s plene pubertatis s. x. octo annoꝝ. l. itẽ mella. ff. de ali. ⁊ ci. leg. ⁊ hec est hũanior ⁊ verior  ex quo impedimẽtũ nō est perpetuũ nō restat quin sit mr̃imoniũ aliter infirmus ĩpotens nũc ad coeũdũ nō posset ↄ̃here ꝙ falsum est. ⁊ iō erit mr̃imoniũ. sed si in xviij. nō poterit iudicabitur ĩpedimen tum perpetuũ ⁊ sic dissoluetur.

Export TEI

¶ Sed nũquid peccāt q̇ ↄtrahũt matri

Export TEI

7

*moniũ ante debitā etateʒz. Rñ. ẜm pe.  pał. in. iiij. ꝙ sic mortaliter si sine iusta causa ⁊ licentia episcopi contrahant  contra prohibitionem. capi. secundo de despon. impu.

Export TEI

¶ Sed pone ꝙ minor septẽnio fuit co

Export TEI

8

*gnita a sponso maiore. xiiij. Rñ. Joā. de deo ꝙ erit matrimoniũ. sʒz pa. ĩ. d. c. cōtinebat̃ tenet ꝙ nō erit tumcun fuerit cognita. quia nō habet concursum aptum ad matrimonium contrahendum nisi esset multum discreta ⁊ doli capax.

Export TEI

¶ Pone ꝙ dicit ĩpuberes q̇ post septẽ

Export TEI

9

*niũ ↄtraxerũt matrimoniũ ꝙ iuris ĩter pretatiōe sunt spōsalia vt in. c. vnico de despon. ĩpu. li. vj. perseuerāt vs ad ple nam pubertatẽ ⁊ impubertatẽ interuenerũt oscula ⁊ amplexus ⁊ dona nũ q̇d erit mr̃imoniũ. Rñ. ꝙ si ĩteruenit copula tex. ẽ clarius in. d. c. vnico ꝙ sic efficitur matrimoniũ. Si vero copula nō interuenit ne consensus expressus post pubertatem sic opi. est diuersa. Jnno. te net q nō efficitur per quoscun alios actus extra copulā vł nixũ ad eā. Host. vero fuit varius in. c. attestationes de despon. impu. ⁊ in. c. ad id de spō. arch. in. d. c. vnico post multas opin. videtur concludere q nō sit matrimoniuʒz. nisi interueniat vel nouus consensus exp̃ssus vel copulavel traductio ad domũ. ⁊ hoc videt̃ sequi Alanus Vincẽ. ⁊ Gof. in. c. literas de desponsa. impu. Pau. in c. fi. de spon. tenet q ꝑ oscula iocalia ⁊ amplexus ⁊ huiusmodi signa efficitur matrimonium alle. glo. ⁊ Jn. an. in. d. c. vnico Ray. tenet q si quādo ↄtraxerũt intẽdebāt ↄ̃here mr̃imoniũ sic nō erit |

p. Fo.cccix.r

nec matrimoniũ nec sponsalia. Matrimoniũ  etas ĩpediebat sponsalia.  hoc nō ĩtẽdebāt nec verba ad hoc pñt referri ⁊ sic adueniente pubertate etiaʒz si sequat̃ copula nō erit matrimonium nec verũ nec p̃sumptũ. Si vero qñ ↄtra xerunt intẽdebāt cōtrahere si nō vt age bant saltẽ tuʒz valere poterat si er unt sponsalia ⁊ non inducẽt mr̃imoniũ nisi aut ꝑ copulā aut ꝑ consensum euidẽter expressum. ⁊ sic intelligit tex. d. c. vnici. Ego ꝟo saluo meliori iudicio iuxta ill l. claudiꝰ felix in fi. ff. qui po. ĩ pi. ha. dico q ad hoc vt mr̃imoniũ cōtractũ in ter ĩpuberes q iuris interpetratiōe dr̃ sponsalia efficiat̃ matrimoniũ veꝝ opʒz interueniat nouꝰ cōsensus ĩ mr̃imoniũ exp̃ssus cũ aliq̇bꝰ signisvniuocis hoc ẽ talia signa fieri nō possit fieri legitime nec soleāt fieri nisi cũ vxore in legitimo mr̃imonio cōiũcta. Jstud cōiter sequũ t̃ the. iu. iiij. d. c. xxviij. pʒz ĩ. ar. ꝑ. l. minorẽ. ff. de ritu. nup. ⁊ ꝑ. d. c. attestatiōes. ⁊ q ibi no. ⁊ ideo si post pubertatẽ āboꝝ no uũ cōsensum habuerũt ostẽsum ꝑ aliq signũ q solũmō ↄiugibꝰ exhiberi solet sic ĩdubitāter mr̃imoniũ efficit̃. Si vero nouũ talẽ cōsensum in pubertate nō ha buerũtsed simpliciter ꝑseueraueruni in tali opinio. ṗma nihil de nouo determi nantes tũc reduco doc. ad cōcordiā. Et dico q si ĩtercesserũt actꝰ q̇ non solent fieri nisi cũ vxore vt traductio ad domũ habitatio mutua seorsum ⁊ huiusmodi sic talia signa faciunt matrimoniũ pre sumptum ⁊ sic intelligo ⁊ limito dictuʒz Glo. Ho. ⁊ pan. ac ceterorum. Si autem signa exhibita post pubertatem sunt si gna que etiā spōsis de futuro exhibentur vt in aliquibꝰ locis oscula ⁊ amplexus ⁊ hmōi sic nō faciunt matrimoniũ necverũ nec presumptũ  hoc nō probat esse q ab hoc ↄtingit abesse. l. ne natales. C. de probati. c. ij. de trāsia. p̃l. ⁊ sic intelligo Jnno. cũ ceteris. Jstā con cordiā videt̃ tenere do. An. in. d. ca. attestationes. ⁊ de istis vltimis non loquit̃ d. c. vnicum ꝙ pater in verbo cōstiterit euidenter nec glo. ibidem si bene pōde ret̃.  dicit se amplexabant̃ nō simplici ter sed addit vt coniuges.

Export TEI

¶ Circa vero impedimẽtũ naturalevel

Export TEI

10

*accidẽtale ẽ scieñ. ẜm Pa. in. c. j. de fri. ⁊ male. ꝙ qñ nō pōt ꝑ aspectũ ꝓbari sem ꝑ dʒz ad minus habirare ꝑ triẽniũ ante  matrimoniũ dissoluat̃ vt in. c. fi. e. Se cus tn impedimẽto ꝙ pōt ꝑ aspectũ ꝓbari vt ĩ. d. c. fraternitatis. vł ꝑ iuramẽ tũ ꝓpriũ cũ septima manu propinquorum. vt in. c. laudabilẽ. eo. ti. quia statim potest dirimi.

Export TEI

¶ Quid de spadōe vtro testiculo. Rñ.

Export TEI

11

*quidam tenẽt ꝙ non dirimit̃  ẜm aui cenā pōt erigere virgā ⁊ semẽ emittere lʒz nō possit generare: lʒz ẜʒz Pa. in. c. ꝙ se dem de fri. ⁊ male. doc. cōmuniter tenẽt ꝙ nō pōt ↄ̃here ⁊ sic nō tenet matrimoniũ ⁊ dirimet̃ secus si esset castratus tm̃ vno testiculo. ⁊ sic potest intelligi tex. ⁊ glo. ĩ. l. si serua. §. si spadoni. ff. de iu. do. vide gl. in. c. hi qui. xxxij. q. vij. Sed ego teneo ꝙ ex quo hʒz actum generādi ꝙ te net matrimonium lʒz nō habeat effectũ. vt. s̃. dictum est alter steriles nō possent contrahere q falsum est ⁊ ẜm hoc limi ta glo. p̃dictas nec obstat. cap. primũ eo dem ibi volo esse mater ⁊ filios procrea re quia ille vir non habeat actum nec effectum.

Export TEI

¶ Circa ꝟo maleficiatos. aduerte ꝙ ali

Export TEI

12

*quādo quis est maleficiatꝰ respectu om niuʒz ⁊ sic cōtrahere nō potest ⁊ si contra hit post primum matrimonium contra ctum ⁊ coniungitur cum secũda redire tenetur a primum q patet quia impe dimẽtum nō erat perpetuum ⁊ ideo pri mum matrimonium fuit firmuʒz. Si au tem sit maleficiatus respectu vnius ꝑso ne sic nō restituet̃ uis cognoscat secũ dam  primum matrimoniuʒz fuit nul lum ⁊ secũdum fuit validum.

Export TEI

¶ Sed nũquid iudicabitur im pedimẽ

Export TEI

13

*tum ꝑpetuum q remoueri posset ꝑ ali quod maleficium. Rñ. ẜʒz sctm̃ Bona. in iiij. di. xxxiiij. ⁊. S. Tho. eadem di. ꝙ sic.  nō potest homo per maleficiuʒz inuo care demones ꝓ aliquo casu.

Export TEI

¶ Si q̃rat̃ de abhominatione vtrũ im

Export TEI

14

* |

p. [Fo.cccix.]v

pedit mr̃imoniũ. respō. S. Tho. vbi. s̃. ꝙ est idẽ iudiciũ q de maleficio cuʒz sit cā extrinseca ⁊ accidẽtalis ⁊ hoc intelli ge qñ ex tali abhominatiōe in imaginatiua fantasia aut examinatiua cōcipit̃ talis horror ꝙ nullo modo potest habe re actum generandi cum tali.

Export TEI

¶ Sed quid si inueniat̃ aliquis q̇ vel

Export TEI

15

*let destruere maleficiũ cum alio maleficio vide. j. Superstitio. §. xiij.

Export TEI

¶ Quero q̇d si dubiũ sit an tale impe

Export TEI

16

*dimentũ impotẽtie coeundi precesserit matrimoniũ ↄ̃ctũ per verba de presentian nō. Rñ. Pa. ĩ. d. c. fraternitatis ꝙ p̃ sumetur precessisse ex quo nũ potuit cognoscere facit in arg. l. iij. C. de edifi. edi. ⁊ hoc idẽ sequit̃ Ric. ĩ. iiij. di. xxxiiij. ꝙ debemus presumere ꝙ sicut precessit consummationẽ ita ⁊ ↄ̃ctionẽ. Nā ex fu turo presumit̃ esse preteritũ vt no. in. c. scribā eisdẽ de presum. ⁊ sic doc. magis vident̃. ĩ hāc opinionẽ ĩclinari ⁊ placet mihi licet glo. in sum. xxxiij. q. j. dicat ꝙ presumendũ est subsecutũ. Nec ob. c. lʒz ex quadā ĩ. fi. de testi. vbi r ꝙ in dubio pro matrimonio est p̃sumendũ.  dicit Pa. vbi. s̃. ꝙ est verũ qñ matrimonium potest habere suũ effectũ. s. euitationeʒz fornicatiōis. vł bonũ ꝓlis. Et hāc mirabilẽ limitationẽ tʒz etiā. D. An. ĩ. c. litere vestre de frigi. quod bene notabis.

Export TEI

xvij. secunduʒz ali quos dicitur con suetudinis vel statuti pro cuius intelligentia queritur.

Export TEI

¶ Vtꝝ ↄsuetudo possit ↄ̃ mr̃imonium. Rñ. ẜʒz Pa. ĩ. c. suꝑ eo. de cognatione spi

Export TEI

1

*rituali ꝙ aut ↄsuetudo habilitat alias inhabiles ꝑ ius cano. vt puta ꝙ ↄ̃hat̃ in. ij. vel. iij. gradu cōsanguinitatis ⁊huiusmodi. ⁊ sic nō valetvt probatur in. d. c. suꝑ eo ẜmverā significationẽ iũcto. c. quod suꝑ his de ↄsan. ⁊ af. ⁊ hoc tʒz ho q̃ si sit irrationabilis. Ex quo infero ꝙ cō suetudo nō approbata a papa non pōt tollere impedimẽtũ publice honestatis cũ cōsuetudo non valeat ↄ̃ honestatem ecclesie. c. cum decorẽ de vi. ⁊ ho. cle. Aut consuetudo solũ inhabilitat alias habi les vt in filijs duoꝝ cōpatruũ ꝑ quoruʒz neutrũ ventũ est ad cognationẽ spũalẽ ⁊ tũc valet vt nō cōtrahatur. Facit. ꝟ. ce terum. dicto. c. suꝑ eo. ⁊ di. c. olim de cle. coniuga. Aut cōsuetudo nō solum inhabilitat vt nō cōtrahat̃. sed etiā hʒz vt dis soluat̃ ad tp̃s. ⁊ sic valetvtvoluit Jnno.  peccauerũt contẽnendo cōsuetudinẽ patrie. xxx. q. v. aliter. Aut taliter inhabilitat ꝙ si fuerit contractum habet: vt dissoluatur in perpetuum ⁊ tunc si est approbata per papam saltem tacite sic valet. vt probatur ĩ. d. c. per eo ẜm lectu ram Host. Sed si nō appa ret de appro batione pape tunc non valet ẜm Host. ĩ d. c. super eo. ⁊ ꝓpterea dicit casum prefati. c. non extendenduʒz. Sed Pa. tenet contrarium. vbi cum consuetudine con currit scandaluʒz. quia sicut papa potest ius diuinum interpretari ⁊ addere ⁊di minuere. vt no. Jnñ. in. c. que in eclesia rum de consti. Jta ⁊ cōsuetudo. vt tenet idem Jnno. in. c. fi. de consue. ⁊ hoc. etiā sentit glos. magna in. di. capi. super eo. que vult q vbi esset consuetudo ꝙ nō contraheretur in quintum graduʒz si ex contractu generaretur scandalum non valet. matrimonium. quia vt dictum est Consuetudo cōtinens in se scandalum ex preteritione potest ĩhabilitare alias habiles secus si a principio nulluʒz fuis set impedimentũ quia tunc scandalum superueniens non pōt dissoluere  ꝓpter scandalũ nō est recedẽdũ a veritate iuris diuini. c. ij. de no. ope. nũ. ⁊ in re gula qui scandaliʒzauerit  re. iu. Sʒz. d. Ant. de Butr. ĩ. d. c. super eo limitat sic. Quod aut cōsuetudo hʒz concursum iu ris antiqui. ⁊ tunc dirimet in perpetuo interueniente scandalo nisi ita dirimatur. Si vero nō habet concursum iuris ⁊ tunc si a nouo iure approbetur vel a papa similiter dirimet.  si nō habet cō cursum iuris antiqui vel noui vel approbationem pape tunc non p̃t creare nouũ impedimentum ad dirimendum in ꝑpetuum. ⁊ hoc est verissimum. Et dictum Pa. intellige de cōsuetudine ge nerali quam papa scit ⁊ opprobat non |

p. Fo.cccx.r

de particulari. nisi ẜm distinctio. d. an.

Export TEI

¶ Quid si cōsuetudo mariti ⁊ vxoris sit

Export TEI

2

*diuersa. Rñ. pa. in. c. j. de spon. aut ↄsue tudo disponit suꝑ solẽnitate cōtrahendi ⁊ dʒz obseruari cōsuetudo patrie. vbi matrimoniũ contrahit̃ etiā si ambo essent peregrini vel forenses.  non esset violāda cōsuetudo patrie cũ scandalo alioꝝ. vt ĩ. c. que ↄ̃. viij. di. ⁊. l. si frigidꝰ. ff. de euic. ⁊. l. ij. C. quemadmo. testamẽ. aperi. Ant cōsuetudo disponit suꝑ executione vel alijs seruādis post ↄtractũ. ⁊ debet attendi cōsuetudo domicilij ipsius mariti. l. fi. §. idem rescripserunt. ff. ad muni. Vnde si ↄsuetudo est domicilij mariti ꝙ maritus lucret̃ certā partẽ dotis licet in loco sit alia cōsuetudo. tñ seruabitur cōsuetudo domicilij mariti ⁊ lucrabitur. vt est de mente Bart. in. l. exigere. ff. de iudi. vbi tex. cũ glo. ⁊ in. l. cũctos populos. C. de sum. tri. ⁊ sequitur Bal. in rub. de inuestitura de re. ali. facta. c. vl. sʒz limitat verā nisi error ĩteruenerit  mulier ignorabat ⁊ ↄ̃xit simpliciter fiducia iuris cōis. ar. ff. de iur. ⁊ fac. igno. l. regula ⁊. ff. de ꝓba. l. cũ de in debito. alij tenẽt ꝙ si ↄ̃xit in loco mulie ris ille locꝰ inspiciat̃. Si in loco viri ille attẽdat̃. Si in loco. iij. cōsuetudo viri obseruet̃.  est caput mulierisde spō. c. j. sʒz opi. Bar. sequit̃ do. Anto. q̇ addit ꝙ si maritꝰ mutaret domiciliũ post ↄ̃ctuʒz matrimoniũ ꝙ dʒz attẽdi cōsuetudo do micilij tꝑe ↄ̃ctus ⁊ nō domicilij vbi dissoluit̃ matrimoniũ  dʒz attẽdi locꝰ vbi orta fuit obligatio ⁊ nō vbi recepit purificationẽ. ⁊ facit tex. iũcta gl. ẜm intellectũ quẽ sequit̃ in. l. si vxor. ff de iudi.

Export TEI

¶ Vtrù statutũ patrie valeat circa ma

Export TEI

3

*trimoniũ. Rñ. Pa. ĩ. c. j. de spōsal. d. An. sic distinguit ꝙ aut statutũ pr̃ie disponit circa substātialia matrimonij. puta inualidādo matrimoniũ vel ꝑsonas. et sic nō vʒz. Ex quo pʒz ꝙ leges ꝓhibentes matrimoniũ ĩter tutorẽ ⁊ pupillā recto rẽ ꝓuincie. ⁊ ꝓuĩcialẽ ⁊ hmōi nō tenẽt. Jdẽ dicas si habilitaret inhabiles de qͦ vide ꝑ Fede. cōsi. xxxv. vbi tenet ꝙ generaliter statuta laicorum circa matrimo niũ sunt nulla  hec materia nō est de foro seculari. sʒz ecclesiastico. vt in. c. tuā de or. cog. facit ꝙ no. Bar. ĩ. l. titia. ff. sol. ma. ⁊ per doc. in. c. fi. de secũ. nupt. Aut statutum disponit inferendo penā circa substātialia ipsius ⁊ inferẽdo damnum ⁊ sic nō valet vt disputat. Jo. an. in c. statutum. de hereti. lib. vj. Ex quo ptʒz ꝙ nō valet statutũ inferẽs penā cōtrahẽti cum minore. xxv. an. nisi p̃sentibꝰ agnatis  intimidat̃ matrimoniuʒz  liberũ dʒz esse. c. cũ locũ. de spō. Gaspar tñ de cal. in. c. ij. de clā. de spō. dicit ↄsul tũ fuisse ꝙ vʒz statutũ in isto casu ⁊ simi. Sed Pa. magis placet opi. Jo. an. ⁊ est magis cōmunis. de quo vide in. d. c. j. per. d. Jo. an. de sancto Georgio Quando statutum imponit penam auferẽdo lucrum q lex secularis attulerat sic vʒz ẜm. d. Anto. Sed Fed. vbi. s̃. ⁊ Pa. te nẽt cōtrariũ. Quādo statutũ nō dispo nit circa substātialia matrimonij sʒz cir ca depẽdentia puta circa dotẽ ⁊ sic valet ẜm Jnn. ar. c. Raynutiꝰ. de test. Quā do circa solẽnitates disponit. ⁊ sic vʒz ⁊ peccāt nō seruantes. Pa. tenet contrarium  non ꝑtinet ad laicos. sed tu dic verum ꝙ nō valet statutum in solẽnita tibus alijs adhibitis in tali cōtractu ⁊ maxime que non faciunt ad certitudinẽ matrimonij. Et sic intelligo dictum Pa. ⁊ limito Barto. in. l. edicimus. C. de murile. ⁊ Bald. in. l. j. ff. de iusti. ⁊ iure. q̇ tenẽt ꝙ suadente publica vtilitate. lex ciuilis potest penam apponere subditis suis. ⁊ sic ꝑ accidẽs erit licitum. s. sta tuere circa solennitates matrimonij ꝙ alias nō esset licitum. l. gracchus. C. ad l. iu. de adul. uis ipsi teneāt generaliter valere penā appositam circa matrimonium cōtrahendũ ⁊ similiter dictuʒz p̃dicti do. Anto. ⁊ dictũ Pa. erit verum vt dixi in alijs solẽnitatibus que nō faciunt ad honestatẽ matrimonij vel eiꝰ certitudinem  sic nō ligaret.

Export TEI

¶ Sed nũ q̇d p̃dicta habebũt locum in

Export TEI

4

*spon. Rñ. ẜm do. Jo. an. predictuʒz in. d. c. j. ꝙ sic per. l. oratio. ff. de spon. Fac. tex. in. c. cum haberet. de eo q̇ du. in ma.  |

p. [Fo.cccx.]v

pol. ꝑ adul. vbi equiparātur matrimoniũ ⁊ spōsalia. ⁊ hoc veꝝ quo ad dispositionẽ. sʒz nō quo ad penam quia pena apposita circa matrimonia non habet locũ in sponsalibꝰ ẜm gl. cōiter approbatam in cle. eos. in ver. contrahere de consan. ⁊ affin. quod no bene.

Export TEI

decimũoctauũ dicit̃ priuationis quādo. s. aliq̇s est surdꝰ mutꝰ ⁊ cecꝰ nā talis nō pōt ↄ̃here ⁊ si cōtrahit nō tʒz sʒz dirimit̃ ẜm aliquos. Rō  q̇ nũ vidit. nec audiuit. nec pōt scire q̇d sit mr̃imoniũ nō pōt ↄrahere nec ↄsentire in matrimoniũ. Sʒz istud ego limito ẜʒz hos. ⁊ Pau. in. c. cũ apud de spōsa. verũ si nullo mō pōt exprimere ↄsensuʒz suuʒz ĩ ↄtrahẽdo ꝑ aliq̃ signa. sic erit mr̃imo niũ ↄtrahẽdo.  lʒz ignoret q̇d sit mr̃imoniũ ꝓut sacr̃m est non tamẽ ꝓut est vinculũ ꝙ a iure naturali elicit̃ qͦ rō di ctat vt alicui inseparabititer adhereat ad generationẽ ꝓcurādā difficilimum tamẽ est hoc tales posse ostẽdere ꝑ aliq̃ signa. Similiter furiosus priuatꝰ iudicio rōnis nō pōt ↄ̃here. vt no. ĩ. c. dilectꝰ filiꝰ de spōsa. nisi haberet lucida ĩterual la. ⁊ tũc ↄsẽtire posset. idẽ dic de ebrio. ¶ No. ꝓ ĩtelligẽtia oĩm p̃dictorũ singu

Export TEI

1

*lare dictũ Host. in. c. si vir. de co. spi. q vbi doc. ⁊ magistri ꝑ suas glo. mr̃imoniũ soluũt nec ius exp̃ssum adducũt si reꝑit̃ vnꝰ doctor. vel magister scribens ↄ̃riũ mr̃imoniũ sustinẽs ipse est sequẽ dus. ar. c. lʒz ex q̃dā de test. Qr ẜm eũ tol lerabiliꝰ est aliquos ↄ̃ statuta hoĩm co pulatos dimittere simul  sic coniunctos contra statuta dei separare. d. c. licet. Jstud dictũ sequitur ⁊ recitat pau. in. d. c. si vir. Sʒz limita dicens. nisi cōis opinio haberet q̃si tex. ꝓ se. ⁊ propterea exponit id q r in. d. c. si vir s. ꝙ est sequẽdũ in hoc q hũaniꝰ dicit. s. rationabilius ⁊ equiꝰ. Jdẽ fere dicit in. c. fi. de sen. ⁊ re iudi. ⁊ dicit cōfirmari dictũ p̃fatum Host. per dictũ. c. fi. sed limitat nisi opi. illiꝰ doctoris euidẽter esset fal sa vel nisi ꝓbabilibꝰ ratiōibꝰ posset cō uinci. Addo ⁊ aliā limitatiōeʒz dico veꝝ p̃fatũ dictũ quādo mr̃imoniũ sustẽtatũ pōt habere suum effectũ. ẜm ꝙ. s̃. dixi. Matrimoniũ. iij. ĩpedimento. xvj. in fi. ałs qñ nō pōt habere suũ effectũ matri moniũ nō esset iudicādũ ꝓeo ad dictũ vnius contra communem opi.

Export TEI

¶ Vtrũ papa possit dispẽsare in oĩbus

Export TEI

2

*ĩpedimẽtis p̃dictis. Rñ. ꝙ q̃dā sunt im pedimẽta q̃ remouent cōsensum sicut est impedimentum tertiũ scilicet cōditionis ⁊ quartũ. s. erroris persone. ⁊ vn decimũ. s. metus. seu coactionis ⁊ decimum octauũ. s. priuatiōis sensus. Vñ si cut papa nō pōt supplere cōsensum sine quo nō est mr̃imoniũ sic nec ĩ ipsis pōt dispẽsare vel ipsa tollere. Alia sunt impedimẽta ex statuto ecclesie cuiꝰ mo di est ĩpedimẽtũ ṗmũ. s. interdictũ ecclesie. ⁊ ẜm. s. feriaꝝ. ⁊ quartũ. s. cōditionis seruilis  vt mr̃imoniũ ↄ̃ctũ cum ancilla a libero nō teneat hoc est ex sta tuto ecclesie. Ric. ĩ. iiij. di. xxvj. ⁊ Pe. de pal. ⁊. v. s. voti castitatis ⁊ septimum. s. cognatiōis spiritualis. ⁊ octauum. s. co gnatiōis legalis ⁊ nonum. s. criminis. ⁊ decimuʒz. s. disparitatis cultꝰ ⁊. xij. s. ordinis ⁊ decimũ quartũ. s. publice honestatis ⁊ decimũ sextũ. s. ĩpotentie coeun di. Nā posse generare nō est de substātia mr̃imonij. Aliter senes non possent ↄ̃here ꝙ falsum est. ⁊ iō est ex statuto ec clesie. Et ĩpedimẽtum. x. septimũ. s. con suetudinis. ⁊ ĩ illis pōt papa dispẽsare. Siłr dico de impedimẽto. vj. s. consanguinitatis. ⁊. xiij. s. ligaminis. ⁊. xxv. affi nitatis quo ad aliq̃ q̃ ĩ ipsis solũ sunt ex statuto ecclesie. sicut est ĩ cōsanguini tate ⁊ affinitate vt quis possit ↄ̃here in ij. gradu linea ĩequali. ⁊. iij. ⁊. iiij. ⁊ siłr ĩ ĩpedimẽto ligaminis quo ad hoc ne q̇s possit ↄ̃here cũ aliqua post mr̃imoniũ ↄ̃ctũ per aliqua ꝟba de pñti solũ. Et in hoc cōcordāt cōiter doc. licet quo ad vo tũ solẽne aliq̇ tenuerĩt ꝙ papa nō pōt dispẽsare sicut Tho. ij. ij. q. lxxxviij. ⁊ q̇dā alij. sʒz tu tene ꝙ potest vt etiā ipse Tho. ĩ. iiij. di. xxxviij. ⁊ Ric. eadẽ di. Hẽ ri. de gā. ĩ quol. q. xxix. ⁊ est cōis opi. tā theologoꝝ  canonistaꝝ. alia sunt ĩpe|

p. Fo.cccxj.r

dimenta iuris diuini ⁊ legis naturale. de q̇bus hẽs. s̃. Jmpedimento. vj. §. j. s. de cōsangui. ⁊ affi. vs ad ẜm gradum in linea inequali. ⁊ in istis vtruʒz papa possit dispensare sic fuit diuersa opi. ca nonistarũ in. c. literas de resti. spo. ⁊ in c. per venerabilẽ q̇ fi. sint le. ⁊ in. c. ꝓposuit de cōce. preb. q̇busdā dicẽtibꝰ ꝙ nō pōt ꝑ. d. c. literas. sed tu dic ⁊ tene quod licet papa nō posset tollere dicta impedimenta generaliter tamen in aliquo casu spāli legitima cā subsistẽte potest in dictis impedimẽtis ↄsanguinitatis ⁊ affinitatis dispẽsare. vt etiā tʒz Jo. an. ⁊ recitat ⁊ sequit̃ Pau. ĩ. d. c. lr̃as de quo vide. j. papa. §. j. An auteʒz possit siłr di spẽsare in impedimẽto ligaminis in tum est de iure diuino. scʒz vt post matri moniũ cōsummatũ q̇s cōtrahit cũ alte ro tenet̃ cōiter ꝙ nō. ⁊ sic serua indubitāter quo ad hoc vt q̇s possit dimittere vxorem vel vxor virum quo ad vinculũ post matrimonium. consummatum. Si militer etiam quo ad hoc vt vxor possit habere duos viros. sed quo ad hoc vt vnus vir possit habere duas vxores credo papam posse dispensare quando genus fidelium esset reductum ad pau cissimos viros. de quo dic. vt. j. papa. §. primo.

Export TEI

¶ Sed nunq̇d episcopus similiter pote

Export TEI

3

*rit dispẽsare in aliquo p̃dictorũ impedi mentorum. Rñ. ꝙ in interdicto ecclesie spāli facto a suo ĩferiori pōt ⁊ in ĩpedimento criminis qñ crĩa solũ impediũt matrimoniũ cōtrahendũ de quibus. s̃. Jmpedimentũ. ix. princ. Sed in interdicto facto a superiori suo vel ĩ crimini bus q̃ ĩpediũt ⁊ dirimũt post cōtractũ de q̇bꝰ. s̃. in. di. ix. impedimẽto. §. j. ⁊. v. Aut in alijs q̇buscũ ĩ pedimẽtis matrimonij ne ↄ̃hat̃ nō pōt ep̃s dispẽsare nisi in casibꝰ de quibꝰ. s̃. dispẽsatio. §. v. Ep̃m posse dispẽsare cōtra canonem vel concilium.

Export TEI

¶ Quid de illo q̇ audiuit perpetuũ im

Export TEI

4

*pedimentũ fore inter se ⁊ vxorem suaʒz. Rñ. ẜʒz Rod. ꝙ si audiuit a fide dignis tenet̃ ĩq̇rere alias eẽt affectata ignorātia ⁊ si cōcipiat ꝓbabilem opi. ex dicto tali nō solũ. dʒz exigere debitũ. sʒz crede re donec ĩtelligat veritatẽ diligẽter inquirendo. Si vero inquirendo nihil in uenit. vel audiuit hoc nō a fide dignis sic dʒz deponere consciẽtiā nec peccaret mortaliter nō credere uis audierit a fide digno vt puta a sacerdote vel com patre. ⁊ hmōi  nō obligat̃ cuicũ cre dere nisi probet sed sufficit inquirat et si aliud non inuenit non credat.

Export TEI

¶ Nunquid sacerdos teneatur reue

Export TEI

5

*lare impedimentum. vide. s̃. Confessio iiij. §. x.

Export TEI

6

*¶ Vtrũ vxor teneat̃ sequi virũ transferentem se ad aliam patriā. Rñ. ꝙ non si ꝓbabiliter dubitat de morte sua vel ꝙ vellet ea ʒz exponere ad scortum vel si vir vellet ire vagabundus cum tamen non esset quādo cōtraxit. Nam in istis casibus nō tenetur eum sequi alias sic. ita nota. docto. in. c. de illis. de spon. et in. cap. j. de coniu. lepro. de quo dic. vt j. vxor. §. ix.

Export TEI

quo ad sepa rabilitateʒz. Vtrũ sit separabile mr̃imoniũ post se mel legitime est cōtractũ ꝑ ꝟba de pñti ⁊ consũmatũ. Rñ. ꝙ hoc pōt intelligi dupliciter. Aut quo ad hoc vt alter pos sit alteri matrimonialiter copulari alte ro dimisso ⁊ sic nũ est separabile matrimoniũ inter fideles contractũ. ⁊ con summatũ vt patet in. c. gaudemus. de diuor. nec papa posset in hoc dispensa re vt patet in. c. ex publico de cōuer. cō iuga. secus in matrimonio cōsummato inter fideles. de quo. s̃. Matrimoniũ iij. impedimẽto. x. aut qͦ ad thoꝝ ⁊ coha bitationẽ tantũ ⁊ sic separari pōt propter. v. primo ꝓpter adulteriũ vt puta  alter fornicatꝰ est. xxxij. q. j. dixit dominꝰ. de quo dic vt. s̃. debitũ. §. vij. Secundo ꝓpter vitium sodomiticum ẜm Hug. Lau. Jo. Cal. do. An. ⁊ Pa. ĩ. c. ma ritus de adul.  nomine fornicatiōis intelligit̃ omnis illicitus coitus. xxxij. q. vij. non soluʒz. ⁊. q. iiij. meretrices. quā uis Jnn. in. d. c. maritus ⁊ gl. in. c. oẽs. |

p. [Fo.cccxj.]v

xxxij. q. vij. teneāt ↄ̃riũ. sʒz primũ videt̃ veriꝰ  maior ĩ hoc fit ĩiuria matrimo nio  in alia polutiōe. ⁊ idẽ posset dici de quacũ alia polutione habita cum alia persona qualitercun ꝙ pōt separari secꝰ in polutione quā quis hʒz per seipm solũ ẜm Rod. ⁊ gl. ĩ. d. c. oẽs. Ter tio si alter querit alterũ trahere ad aliq aliud peccatũ mortale. ẜm gl. in. d. c. oẽs cātiones. ⁊ Jnn. ĩ. d. c. maritus et in. c. quesiuit de diuor. ⁊ Pa. in. d. c. q̃siuit. Quod veꝝ ĩtellige si aliter compesci non pōt. Quarto ꝓpter heresim. et si ante cōuertat̃ intrauerit religionem. etiā sine autoritate ecclesie non redibit ad eũ si ↄuertat̃ postea siue heresis fue rit notoria siue nō ẜm Pau. in. c. illa de diuor. Si vero religionem non intrauit cōpellet̃ redire ad eũ si cōuertat̃ ab he resi si sine autoritate ecclesie se ab eo se parauit uis alij aliter sentiāt vt not. Pa. in. d. c. de illa.

Export TEI

Ad ꝓpositũ eoꝝ q̃ in hoc. §. dicunt̃. scʒz an matrimoniũ cōsummatũ possit dissolui ex dispẽsatiōe pape no. Joā. de por. ꝙ non in ru. ff. solu. ma. ⁊ Bal. in. l. deo nobis. col. iij. versi. vlteriꝰ nota hic. C. de epi. ⁊ cle. ⁊ per Sali. aliquid ĩ. l. ho die. C. de repu. ⁊ per Alex. in. l. si cuʒz do tem. §. si maritus in fine. ff. solu. ma. et in. l. si quis sit eo. ti.

Export TEI

¶ Sʒz nunq̇d similiter in predictis ca

Export TEI

1

*sibꝰ separatio poterit fieri sine iudicio ecclesie. Rñ. ꝙ si delictũ est notoriũ potest propria autoritate dimittere eam nō tamẽ. lucrabit̃ donationem propter nuptias vel dotem ẜm Jo. an. in. c. plerun de do. post diuor. re. si nō habet penes se. quia petere nō poterit sʒz si ha bet penes se per exceptionem adulterij lucrabitur ↄtra petentẽ ẜm Pa. in. d. c. plerun. Si vero delictum nō est notorium si solũ debet fieri autoritate ecclesie quo ad separationẽ cohabitationis aliter instāte altero compelletur co habitare sed quo ad redditionẽ debiti pōt ꝓpria autoritate denegare ex quo sibi cōstat delicto alterius. Faciũt not. in. d. c. plerun ⁊ in. d. c. gaudemus.

Export TEI

¶ Quomodo dicetur notoriuʒz vide. s̃.

Export TEI

2

*adulterium. §. viij.

Export TEI

¶ Vtrũ seꝑati ꝑꝑ spũalẽ fornicationeʒz

Export TEI

3

*sint absoluti a debito reddẽ do sicut separati ꝑꝑ fornicationẽ carnalẽ. Rñ. ꝙ sic ẜʒz Host. ⁊ Pa. ĩ. c. q̃siuit de diuor. Q ĩtellige qͦ ad eũ q̇ ẽ ĩnocẽs. sʒz qͦ ad eũ q̇ culpabilis ẽ tũcũ snĩa diuortij sit la ta siue ꝓpter fornicationeʒz spũalẽ siue carnalẽ si innocẽs petit eum sibi recōciliari dʒz ⁊ ip̃e tenet̃ sibi reddere debitũ  ꝙ fauore meo ĩtroductũ est nō debet retorqueri in dānũ meũ. l. q fauore. C. de legi. nisi intrasset religionẽ vel susce pisset sacros ordines quia nō potest re petere nec alter teneret̃ reddere. hoc se quit̃ Ber. ĩ. c. ex literis tuis de diuor. et Hosti. ibidem.

Export TEI

¶ Quinto separatur propter sanctimo

Export TEI

4

*niam. pro cuiꝰ declaratione plura sunt querenda.

Export TEI

¶ Vtꝝ ambo ↄiuges possint vouere cō

Export TEI

5

*tinẽtiā. Rñ. ꝙ sic de cōi ↄsensu de qͦ dic vt. s̃. mr̃imoniũ. iij. ĩpedimento. v. §. v.

Export TEI

6

*¶ Vtrũ alter solũ possit vouere castitatẽ siue cōsensu alteriꝰ. Rñ. ꝙ sic in suũ preiudiciũ sed nō alteriꝰ vnde post vo tũ exigere non poterit sine pctō mortali. sed bene reddere tenetur. ⁊ etiam exi gere quando redderet se nimis onerosum alteri non petendo. facit. c. quidaʒz intrauit ⁊ ibi ꝙ not. de conuer. coniu.

Export TEI

¶ Quid si alter ↄsensit vt alter voueret

Export TEI

7

*statu nō mutato. Rñ. ꝙ ↄsentiẽs nihilo minꝰ poterit exigere ẜm Jnn. ⁊ sequit̃ Pa. in. c. j. de ↄuer. cōiu. si ip̃e cōsentiẽs nō vouit ⁊ ille q̇ vouit tenet̃ reddere. sed nullo modo exigere etiaʒz si non exi gendo esset onerosus alteri  cōceden do licentiam in hoc sibi preiudicauit. ¶ Sʒz nunq̇d poterũt mutare statũ pu ta effici religiosi vniuersaliter ordinari. Rñ. vt colligo ex Pa. ĩ. d. c. j. Aut hoc ꝓcedit ex cōi ↄsensu. Et tũc si alter vult effici ep̃s req̇rit̃ ꝙ vxor priꝰ sit ꝓfessa ĩ aliqͦ monasterio etiā si non sit supecta de incontinentia vt in. c. sane de ↄuer. coniu. est. n. spāle hoc. Si vero non vult effici episcopus sed subdiaconꝰ diaco|

p. Fo.cccxij.r

nus vel p̃sbyter aut religionẽ ĩtrare tũc pōt de cōsensu alteriꝰ partis. uis altera pars nō voueat ↄtinẽtiā. Facit. ca. significauit ⁊ ꝙ ibi no. de ↄuer. ↄiug. lʒz non debeat quis ordinari ad sacros or dines vł recipi ad religionem nisivxor faciat votum similiter castitatis vt in c. cũ scis de cōuer cōiug.

Export TEI

¶ Sed pone ꝙ cũ cōsensu alteriꝰ vir sit

Export TEI

9

*factꝰ religiosus vł sacerdos nũquid il le q̇ ↄsensũ dedit poterit aliũ repetere. Rñ. ꝙ ĩ hoc sũt opi. Abb. ĩ. d. c. j. Jnn. in d. c. q̇dā tenẽt. ꝙ si est iuuenis poterit ⁊ ad eiꝰ petitionẽ dʒz ingressus vł ordina tus reuocari. Cal. tʒz ꝙ nō poterit ip̃ʒz re petere. sed bñ ĩplorare offm̃ iudicis ⁊ iu dex ex officio ne adulteriũ ↄmittat̃ ꝑ re manẽtẽ in seculo educet adulteꝝ  mo nasterio vł ordine ⁊ coget reddere debitũ. Alij volũt. ⁊ hoc magis mihi plʒz. ꝙ si ille q̇ dedit licentiā est iuris ↄscius ꝙ nō poterit repetere nec ex offō ei re stituere  dādo licẽtiā talit̃ mutandi statũ vr̃vouisse castitatẽ saltẽ durātevi ta alterius  q̇ vult vnũ vr̃velle ⁊ om̃e illud ꝑ q ꝑuenit̃ ad illud. ca. prudentiā de offi. delega. Facit. c. vidua de re gula. Sed ingressus alterius nō debet fieri nisi alter voueat cōtinentiā. vt in c. cũ sis de cōuer. cōiug. ergo dando licentiā vr̃ vouere. Si ꝟo istud ius igno rauit sic restituet̃ ei saltẽ ex offō hoc tʒz gl. ĩ. c. q̇ vxorẽ suam. xxxiij. q. v. ⁊ ĩ. ca. seriatim. xxxij. di. ⁊ ẜm eam cōcor. opi.

Export TEI

¶ Quer o nũq̇d iste restitutꝰ. post mor

Export TEI

10

*tẽ vxoris vł alteriꝰ pr̃is teneat̃ redire ad monasteriũ. Rñ. ꝙ sic  ẽ vere religiosus ex qͦ vxor cōsensit facit. c. ex parte el. j. de ↄuer. ↄiu. ⁊ ꝙ ibi no. Bal. idẽ dic de ordinato ad sacros ordines ꝙ te net̃ viuere caste ⁊ clericaliter.

Export TEI

¶ Quid si quis intrat religionẽ vł acci

Export TEI

11

*pit ordines sacros vxore cōtradicente: vłignorāter. Rñ. ꝙ vxor poterit eũ reuo care. d. c. quidā ⁊ ip̃e tenet̃ sibi debituʒz reddere sed nō poterit exigere nisi quā do nō exigendo efficeretur nimis onerosus alteri parti. vt dictum est. s̃.

Export TEI

¶ Pone ꝙ vxor sciuit. ⁊ nō contradixit

Export TEI

12

*nec lnĩaʒz dedit sed dissimulauit nũq̇d reuocare poterit. Rñ. ꝙ sic. vt no. ĩ. c. cōsuluit de cōuer. ↄiuga. Jdẽ dic si cōsensit ex timore iusto. vt ĩ. c. accedẽs eo. ti. Jdẽ dic si ꝑ dolũ cōsensit. c. veniẽs. e. ti. ¶ Pone ꝙ vir vxore cōtradicẽte vł dis

Export TEI

13

*simulante intrauit vel ordinatꝰ est in sacris ⁊ eũ vxor nō repetijt in vita sua lʒz potuisset poterit ne talis post mortẽ vxoris exire ⁊ aliā accipere vxorẽ. Rñ. ẜm Cald. ⁊ sequitur Pau. in. d. c. j. non  causa cessante que inualidabat eius ĩgressuʒz cessat ⁊ sequella. ⁊ sic tene  Jnnocen. in. di. ca. quidam multum va riauerit.

Export TEI

¶ Sed nũq̇d si talis reuocetur ab vxo

Export TEI

14

*re ip̃a mortua tenebitur redire ad monasteriũ vel viuere clericaliter in casti tate. Rñ. ꝙ quo ad aliũ qui sacros ordines recipit nō est dubiũ ꝙ teneturvi uere ĩ castitate ⁊ si cōtraheret de facto cum alia nō teneret matrimonium: vt in ca. vnico de voto li. vj. sed de illo qui solũ religionem professus fuit est opi. diuersa inter doc. Sed ego credo ꝙ nō tenetur redire. quia obligatio semel ex tincta nō reuiuiscit. l. qui res. §. aream ff. de sol. Sed solũ caste viuere  eam tum in se fuit potuit valide promitte re. ⁊ ẜm hāc distinctionem potes concordare doc. in. d. c. quidam. Et ita limi ta ⁊ intellige. d. c. quidam.

Export TEI

¶ Quid si talis non solum nō vult re

Export TEI

15

*dire ad religionẽ sed de facto mortua ṗma vxore cōtraxit cũ alia. Rñ. ꝙ licet d. An. in. d. c. quidā teneat tutius eẽ di cẽdũ ꝙ nō teneat mt̃imoniũ tamẽ mihivr̃ ꝙ sit tutiꝰ tenere ꝙ teneat si fuit reuocatus ab alia vxore. Ratio quiavt matrimoniũ nō teneat opʒz votũ sit solenniʒzatum per professionem tacitam vel expressam vni de religionibus approbatis vt in di. c. vnico sed iste non fuit ꝓfessus:  votũ fuit nullũ quo ad ius positiuum  paria sunt non ꝓfite ri ⁊ inualide ꝓfiteri ar. c. ij. de transla. pre. Jtem vr̃ tex. ꝓ hoc in di. c. quidaʒz. vbi nō compellitur redire ad monasteriũ. Sicut facit in. c. ex parte el. j. eo. ti. |

p. [Fo.cccxij.]v

¶ Sed pone ꝙ nō reuocatur ille q̇ in

Export TEI

16

*trauit cōtradicente vł ignorante vł dis simulāte altera parte nũquid post mor tẽ poterit exire. Rñ. Cal. vt no. Pa. ĩ. di. c. j. ꝙ nō quasi ꝑ mortẽ validetur mona catꝰ. Jnn. variat. Sʒz tu dic ꝙ nisi vxor cōsenserit expresse si statim egreditur ⁊ cōtrahit tenebit matrimoniũ lʒz peccet mortaliter. secꝰ si vxor postea ĩ vita sua cōsensisset.  sic tenet professio.

Export TEI

¶ Vtrũ sponsa violẽter cognita a viro

Export TEI

17

*possit intrare religionẽ ip̃o inuito. Rñ. Pau. in. c. verũ  cōuer. cōiug. sequitur opi. Ber. Brix. q̇ tenet ꝙ pōt.  nōvide tur cōicasse corpus suũ ex qͦ inuite fuit cognita facit. c. ille aũt. xxxij. q. v. Posset dici esse verũ hoc vbi illa nō fuit ĩ culpa tardationis ingressus vbi autẽ fuit in culpa nimis tardādo ingressum sic nō posset ĩtrare  ille exegit ꝙ sibi debebat̃ ⁊ sic est extra culpā. Et ẜm hanc di stin. cōcordari pñt opiniōes quas reci tat. Jo. an. in regula q̃ ↄtra de reg. iur. li. vj. in mercurialibꝰ. Et ẜʒz hoc ẽt opor tet dare vnā limitationẽ ad. c. ex publi co de cōuer. ↄiug. Vtvidelicet intelliga tur quos deꝰ cōiunxit. s. ꝑ carnalẽ. copulam volũ tarie habitā vel ex debito extortā ⁊ est singularis. Attamẽ. Ego hoc nulli ↄsulerẽ. sʒz potius iudicarem matrimoniũ cōsummatũ ita ꝙ alter alteri mr̃imonialiter cōiungi non possit alte ro viuẽte cui sic carnaliter fuit copula tus Mo. ⁊ Rodo. tenẽt ꝙ si sponsa erat de futuro ꝙ poterit ⁊ placet quia ẽ veꝝ nec habet dubium.

Export TEI

¶ Vtrũ matrimoniũ nō ↄsummatũ in

Export TEI

18

*ter deles legitime ↄ̃ctũ sitdissolubile Rñ. ꝙ autfuit cōtractũ etate ĩdebita. s. j. annos puberatis. ⁊ sic cũ ꝑuenerit ad ctatẽ bitā si alter eoꝝ vult dissoluit̃ vt ĩ. c. de illis el. j.  despō. ĩp. ⁊ idẽ dic si so lũ alter erat in etate debita ꝙ cũ ꝑuene rit ad etatẽ poterit dissoluere. Verũ ẽ ꝙ hoc debet fieri autoritate eccłie. vt not. gl. ĩ. di. c. de illis. Aut fuit ↄ̃ctũ ĩ debita etate. ⁊ tũc si alter vult solũ promoueri ad sacros ordines nō pōt nec dissoluitur matrimoniũ. vt cōmuniter tenet̃ in d. c. j. Aut vult ĩtrare religionẽ. ⁊ sic pōt ⁊ dissoluitur matrimoniũ statĩ ꝑ ꝓfes sionẽ factā ita ꝙ alter qui remansit in seculo libere pōt cōtrahere cũ altero: sʒz ante professionẽ nō. vt ĩ. c. verũ ⁊ in ca. ex parte el. ij. de cōuer. cōiuga. ⁊ ĩtellige ꝑ professionem tacitā vel expressam fa ctā ⁊ vni de religionibꝰ approbatis ali ter nō dissoluitur. vt in. d. c. vnico. Ex q̃ infert Pa. ĩ. d. c. ex parte el. secũdo ꝙ lʒz sponsus efficiatur mantellatus vel de iij. ordine nō soluitur matrimoniũ:  lʒz sit modus approbatus nō tñ religio. Similiter nō dissoluitur ꝑ ingressuʒz so lũ religionis approbate nisi vt dixi tacitevel expresse profiteatur. Vnde si q̇s intrare vellet ⁊ nō profiteri non posset altero inuito. Aduerte tamẽ quod sunt quedam mulieres de tertio ordine san cti Francisci que viuunt collegialiter ⁊ profitentur tria vota religionis ex con cessione apostolica. Et ideo talis professio bene dissolueret matrimonium non consummatũ sicut declarauit Six tus papa quartus siue ante sit contractum siue post dictaʒz professionem con traheret.

Export TEI

¶ Et  sepe a doc. ⁊ ĩ sacra scriptura fit

Export TEI

19

*mẽtio de cōiunctis ꝑ propria nomina vt ipsa quis intelligat sub breui cōpẽ dio inferius clare demōstrabo. Nurus dicitur vxor filij pr̃i. ⁊ matri viri sui. Ge ner dicitur vir filie patri ⁊ matrivxoris sue. Socer dicitur predictꝰ pat̃ ⁊ socrus p̃dicta mater dictis nurui ⁊ genero. No uerca dicitur secũda vxor filijs ex alio matrimonio viri vitricus dicitur secũdus vir filijs ex alio matrimonio vxoris. Priuigni ⁊ priuigne dicũtur predi cti filij ⁊ filie alteri copulato. Patruus ⁊ amita sũt frater ⁊ soror patris auũcu lus ⁊ matertera sunt frater ⁊ soror matris ⁊ istis si addit̃ magnus sũt frater vel soror. Aui vel auie patrueles sũt filij duorũ fratrũ qui habẽt etiā patruũ ⁊ amitam. Consobrini sunt filij duarum sororum inter se qni habent etiaʒz auũculum ⁊ materterā amitini ⁊ amitine sunt filij fratris ⁊ sororis inter se.

Export TEI

tripliciter potest esse in culpa de morte infirmi. Prĩo ante factũ. s. qñ intromittit se de eo ꝙ ignorat. vel ad ip̃ʒz nō spectat vel nō sufficit ad agendũ solus. Secundo in facto.  licet peritus nō tñ sequitur traditiōes artis. sed fantasiā sui capitis vel experimenta noua intellige nisi experimẽta noua vel sua fantasia sit ra tionabilis quia liceret. Tertio post factum qñ est negligens circa custodiam infirmi: ita not. Bar. Jnn. ⁊ Hosti. in. c. tua de homici.

Export TEI

De cōtẽtis ĩ hoc. §. ⁊ an. medicorũ appellatōe veniāt ĩ cātatores. bar. cep. ĩ ru. de ꝟ. sig. xx. col. ⁊ bar. in. l. j. §. medi cos. ff. de var. ⁊ extraor. cog. tʒz ꝙ nō. nec etiā herbularij dẽtarij aut castratores. Sʒz bal. in. l. j. in prin. ibi q̇ dotẽ vel auriculā. C. māda. tenet ↄtrariũ ꝙ. s. dicũt̃ medici auricularij ⁊ dẽtarij  medent̃ dẽtibus ⁊ auribꝰ ⁊ an medicus teneat̃ curare pauperẽ infirmũ suis sumptibꝰ ⁊ postea petere mercedẽ no. bar. in. l. ar chiatri. C. de profes. ⁊ medi. li. x.

Export TEI

¶ Vtrum euẽtus mortalitatis debeat

Export TEI

1

*medico imputari. rñ. q nō si diligẽtiā quā debuit ⁊ potuit exhibuit. ff. de of. p̃s. illicitas. C. sicuti vide §. homicidiũ ij. §. xviij. et aduerte q medicꝰ tenet̃ in foro aĩe nō solũ quādo volũtarie ledit puta prologādo infirmitatẽ ⁊ hmōi. sʒz etiā quādo ex ignorātia vel imperitia vel nō sequens traditiōes artis aliquẽ lesit vt no. Pe. ĩ aut̃. sʒz hodie. C.  iudi. nā imperitia medici culpe annumeratur. l. si quis fundũ. §. celsus. ff. loca. l. ĩperitia. ff. de re. iur. ⁊ in gl. j. q. iiij. nō est ĩputāda. Limitat. hoc pa. in. ca. ad aures de eta. ⁊ quali. verũ qñ assumpsit of ficiũ volũtarie. Secꝰ si ex necessitate qñ ex ignorātia ⁊ imperitia ledit. Vt puta vtitur aliquibꝰ exꝑtis ałs. ⁊ bonafide.  sibi imputet qui talẽ elegit. exquo di cebat se imperitum.

Export TEI

¶ Quid si dubitat medicinā nociuaʒz.

Export TEI

2

*Rñ. q nullo mō dʒz dare sʒz tutiorẽ par tẽ eligere. de presum. c. ill de homi. ca. petito.  securius est hominẽ relinque re ĩ manu dei  medicinas dare de q̇bꝰ dubitat ẜm Jnn. ĩ. c. tua nos. de homi. ⁊ ibi pa. ⁊ intellige eũ in dubio qñ nō hʒz aliquid ex qͦ probabilius extimet profecturam  nociuā. Secus si habe ret aliqñ probabilitatem potius devti litate  de nocumento:  si posset dare adhibita debita diligentia ⁊ studio  sic non ꝓprie est in dubio. sed in opi nio. vel titubatione.

Export TEI

¶ Vtrũ sit in culpa medicus qñ medi

Export TEI

3

*cinā ẜʒz artẽ dedit. sʒz ex defectu specierũvel admistratiōe alia sit nociua. Rñ. q nō si debitā diligentiam adhibuit. c. apłice de cle. excō. mi. ẜm Jnn. ⁊ ho.

Export TEI

¶ Vtruʒz Cirurgicus terscĩdẽs aliqueʒz

Export TEI

4

*qui pro pter incōsuetam dispositionem venarũ. vel quia propter insolidum timorẽ vel tremorem qui venit suꝑ eum mortuus est sit in culpa. Rñ. q nō si de bitā diligẽtiam adhibuit ⁊ erat peritꝰ ar. c. ex literis de fri. ⁊ male. Et hoc verũ si ñ dubitabat  hoc.  si dubitabat debuit omittere vt no. Jnno. ⁊ Host. ne cle. vel mo. c. sentẽtiā. ⁊. d. c. tua nos.

Export TEI

¶ Vtrũ medicus teneatur gratis cura

Export TEI

5

*re. Rñ. ꝙ sic si est pauper infirmus ẜm gl. lxxxiij. di. §. j. Si vero diues est nō te netur cuʒz nemo cogat̃ de suo facere bñ ficiũ. x. q. ij. precarie ⁊ licite mercedem suam. xiiij. q. v. c. non sane.

Export TEI

Si tamen esset salariatus de publico tenetur gratis seruire ita paruis sicut magis ĩfirmis sed a sanis bene posset petere salariuʒz vt. d. l. Archiatri. C. de profe. ⁊ me.

Export TEI

¶ Sed quid si infirmus sit diues tñ ex

Export TEI

6

*auaritia nō vult soluere medico debet ne medicus eũ mori permittere. Rñ. q nō. sed dʒz ei medicinas ⁊ alia necessaria facere suis expẽsis quas postea repetere poterit cũ sanus effectus fuerit  vtiliter gessit negociũ eiꝰ. ff. de neg. ge. l. pōponiꝰ. ⁊ si moriat̃ repetet ab he redibꝰ.  sufficit si vtiliter cepit gerere lʒz euẽtus non sit secutus. l. sed an vltro ff. de neg. gest. nec pōt ei obijci qñ causa pietatis hoc fecerit nisi sit ei propin quus. vt. l. alimẽta. C. de neg. gest. quia |

p. [Fo.cccxiij.]v

tunc oportet protestetur ꝙ gratis nō intẽdit hoc facere alias nō repeteret. d. l. alimenta no. hec gl. in. d. §. j.

Export TEI

¶ Vtrũ peccet mortaliter medicꝰ con

Export TEI

7

*sulẽdo aliquid contra animam pro falute corporali. Rñ. ꝙ sic ⁊ ne hoc faciat ꝓhibetur ⁊ sub pena excōmunicatiōis in. c. cũ infirmitas. de peniten. ⁊ remis. ¶ Vtrum similiter peccet mortaliter si

Export TEI

8

*nō admonet infirmum vt cōfiteat̃. Rñ. q sic  facit contra preceptum vt ĩ. d. c. cũ infirmitas nec potest dici abrogatum per cōtrariam consuetudinem.  nō consuetudo sed corruptela est ⁊ con tra bonos mores. ⁊ ideo nō valet scm Hostien. in. d. c. cũ infirmitas. Excusaretur tamẽ medicus in casu repentino qui indiget celeri remedio qui nō ante ipsuʒz infirmũ inducerent ad confessio nẽ. Et aduerie quia non sufficit admonere. sed debet inducere cũ effectu vt ĩ d. c. no. Nihilominus si infirmꝰ nollet confiteri nō credo ꝓpter hoc quod medicus debeat desistere a medicamine quia intelligenduʒz est moneas ⁊ indu cas effectualiter tũ est ex parte medi ci. sicut ⁊ ĩ. c. fi. de eo qui cog. cō. vxoris sue. Facit. l. stipulatio illa. ff. ver. obli. non ex parte infirmi quia si dimitteret eum forte moreretur desperatus qui sa natus poterit. postea conuerti. ⁊ sic pre ceptum ecclesie videretur contra preceptum dei de caritate proximi ꝙ nullo modo credendũ est. Facit tex. cũ gl. pro hoc. lxxxiij. di. in princi.

Export TEI

¶ Sed nũquid ad hoc tenet̃ medicꝰ in

Export TEI

9

*oĩ infirmitate. Rñ. ꝙ non saluo meliori iudicio sʒz solũ in infirmitate periculosa ẜm se. Rō  sicut infirmus non tene tur confiteri. de necessitate precepti in omni infirmitate. sed solum quādo est periculosa. sic nec medicus tenetur eũ inducere lʒz sit optimum ꝙ medici inducāt in omni infirmitate. ⁊ dico periculosam. i. q̃ posset ꝓbabiliter inducere periculũ mortis. secus quādo est clarũ quod non est periculosa

Export TEI

¶ Vtrũ infirmus teneat̃ obedire medi

Export TEI

10

*co. Rñ. Jnn. ⁊ Host. in. di. c. tua ꝙ nō de prece pto si tamẽ ĩfirmꝰ accipit aliquid vel facit ex certa sciẽtia. vł ex affectata vł ĩprobabili ignorātia: propter ꝙ notabile malũ incurrit peccat mortaliter. ar. c. si nō licet. xxij. q. v. idẽ dic de seruiẽ tibus qui ei aliquid administrant tale secus si non esset notabiliter lesiuũ uis aliqualiter modicum tñ  aliqñ si tis magis cruciat  febris ⁊ inter duo mala minus eligẽdũ est. xiij. dist. duo. Et si ex tali administratione mors sequeretur vel mutilatio membri. essent seruientes irregulares. secus si ex leui ignorantia vel culpa hoc fecerunt.

Export TEI

¶ Vtrũ ars medicine sit prohibita cle

Export TEI

11

*ricis ⁊ religiosis. Rñ. clericis in sacris religiosis ⁊ clericis in minoribus bene ficiatis non licet vti nisi gratis ⁊ vbi periculum nō imminet. ne cle. vel mo. c. multa. cirurgiāvero q̃ ĩdiget incisiōe vel adustione cum sanguinis effusiōe secũdũ Ber. in. c. ad audientiā de fals. oĩo exercere non possunt  simpliciter est eis interdicta. c. sententiam. c. super specula. ne cle. vł mo. de homi. tua nos de posthu. c. j.

Export TEI

¶ Vtrũ medicus teneat̃ nũciare mor

Export TEI

12

*tẽ infirmo quā prenoscit cito venturā. Rñ. Joā. de neapoli. in quoł. xj. distinguit ꝙ aut ꝓbabiliter credit ꝙ talis p̃ nũciatio erit multũ vtilis anime infirmi vt puta  cōfitebitur cũ sit in peccato mortali ⁊ ordinabit testamẽtũ ex quo euitabũtur multe lites ⁊ sic tenet̃ per se vel per aliuʒz ei manifestare aliter peccaret mortaliter quia dānificat proximum indirecte cum non impedit dānum eius cuʒz potest. Jdem dic si est in dubio an sit vtilis vel nō. Q si pro babiliter credit ꝙ talis annũciatio nō erit vtilis infirmo. puta quia iā ordina uit facta sua sed forte erit potius dam nosa corpori tũc nō tenetur ei dicere de necessitate precepti. licet sit meliꝰ dice re:  meliꝰ se disponet ⁊ bonũ aĩe semꝑ est proponendum bono corporis.

Export TEI

¶ Vtrũ medicꝰ possit promoueri. Rñ. si

Export TEI

13

*peritus erat ⁊ nihil omisit de cōtingẽti bus ẜm ꝓbabilitatẽ sue cōscientie pōt |

p. Fo.cccxiiij.r

ꝓmoueri. alias non de eta. ⁊ quali. c. ad aures. ff. de vari. ⁊ extraor. cog. l. ⁊ si me dicus concor. Jnno. ⁊ Hosti.

Export TEI

¶ Vtrũ medicꝰ q̇ cōuenit ꝓ. x. ducatis

Export TEI

14

*cũ titio liberare eũ de aliq̃ infirmitate. puta quartana ⁊ hmōi ⁊ liberat eũ. sed j. modicũ tp̃s titius reincidit in eandẽ infirmitatẽ teneat̃ iteꝝ ꝓ illis. x. eũ liberare. Rñ. vr̃ ꝙ sic  nō extinxit in firmitatẽ sʒz cessare fecit angustiā ipsius. Jtẽ  nō videt̃ curasse cũ vitiose curauit. Jtẽ  verba cũ effectu sunt accipiẽ da ꝙ iō debet intelligi cũ curaret perfecte. in cōtrariũ videt̃ ꝙ nō teneat̃  de p̃senti infirmitate tātũ videt̃ cogitatũ. ⁊ iō soluto eo q debet̃ sublata est obligatio in perpetuũ.  in infinitũ nō dʒz obligari. nā infinitas euitatur. ff. loc. l. maritꝰ in gl. Sed tu dic ꝙ aut redijt ex culpa ĩfirmi. ⁊ sic nō tenet̃. l. ꝙ q̇s ex cul pa. ff. de re. iuris. Si nō ex culpa ĩfirmi. tũc aut statim redit. ⁊ sic tenet̃  nō vi det̃ eũ liberasse aut ex internallo. et sic non tenetur vt. ff. de reg. iu. l. quicquid.

Export TEI

ꝓprie quid sit vide. s̃.

Export TEI

1

*Homicidiũ. v. §. vj. Et iō in statutis ita accipit̃. nisi aliud appareat de mẽte statuẽtis. vt no. Barto. in. l. ij. ff. de pub. iudi.

Export TEI

Ad ꝓpositũ eorũ q̃ in hoc. §. dicunt̃ ⁊ q̇dveniat appellatio an mẽbri an ma nus. Bar. Ang. Jmo. ⁊ doc. ꝙ sic in. l. ij. ff.  pub. iudi. tex. ĩ aut̃. vt nulli iudi. §.  ꝟo eā. ver. si ꝟo. sʒz nō digitꝰ. Bar. ĩ. l. nō sunt liberi. ff. de sta. ho. Jtẽ mẽbrum genitale Bal. in. l. data oꝑa. col. xv. ver. itẽ genitalia. C. qui acc. nō pos. Jtem la bia Augu. in. d. l. ij. ⁊ ibi Alex. Jtẽ mam milla mulieris nō hoĩs: at illa habetur officiũ lactādi. Bal. ĩ. d. l. data oꝑa. col. xv. ver. māmille. Jtẽ caput. Ang. ĩ. d §.  ꝟo eā. col. ix. ⁊ doc. ĩ. d. l. ij. de pub. iudi. ⁊ Bal. vbi. s̃. ver. item in eo.

Export TEI

ẜm Ang. ẽ falsa vo

Export TEI

1

*cis significatio cũ in tentione fallendi. xxij. q. ij. §. ille ergo.

Export TEI

¶ Que differentia est inter mendaciuʒz ⁊ falsum. Rñ. ꝙ mentiri est contra men tem ire. Vnde ille qui. d. quod putat aliud siue illud sit verum siue falsum mentit̃. c. is aũt. ij. q. ij. falsum vero pōt q̇s dicere sine mẽdacio. cũ scʒz credit verum ꝙ tamen non est ⁊ si debitam adhibuit diligentiam non peccat: ꝙ si nō peccat venialiter. vt in. c. homines. xxij. q. ij. nisi in calu in quo teneretur debitā diligẽtiā adhibere. puta in actu testificandi vbi imminet notabile damnũ ꝓximo vel in iudicio  sic esset mor tale vel cũ vult iurare. xxij. q. ij. c. aĩaduertendum.

Export TEI

¶ Quot sunt gña mẽdatiorũ. Rñ. secun dum Ang. in. c. j. xxiij. q. ij. q sunt octo. ¶ Primum in doctrina religiōis christiane. ⁊ secunduʒz Alex. in. ij. ij. religio. hic accipitur nedum ꝓ eo quod non re ligat ad ea que sunt fidei. sed etiam ꝓut religat ad bonos mores. quia in his duobus consistit religionis christiane summa. ¶ Secundum est vt aliquem ledat iniuste in corporalibus cum nullius vtilitate sicut falsus testis in causa criminali. ¶ Tertiuʒz est ꝙ alicui no cet. sed tamen alteri prodest vt testimonium in causa pecuniaria. ¶ Quartuʒz est ꝙ fit sola mentiendi vel fallendi libidine vt cum delectaretur in astuta mendaciorum compositione si habens respectum nec ad nocendum nec ad ad iuuandum alicui. sed solum. quia placet sibi. Quintum est ꝙ fit placendi cupiditate vt mendacium adulationis. Sextum est ꝙ nulli nocet ⁊ alicui prodest. idest ne pecunia sibi auferatur. in debite vel iniuste ledatur. Septimũest ꝙ similiter alicui est vtile ad corpꝰ. scilicet vt mortẽ euadat. Octauum est ꝙ similiter prodest alteri. vt virginitateʒz seruet. Sed secundum Ale. vbi. s̃. ⁊. S. Bonauen. iij. distin. xxxviij. ⁊ Ricar. ibi dem. mendacium habet pro suo forma li completiuo intentionem fallendi. e ideo secundum intentionem mentient tis diuersum erit mendaciuʒz in specieSi enim intendit solum ꝓdesse sic eri. mendacium officiosuʒz. Si delectare sit est ociosum. Si ledere sic est pernitioc sum. Pernitiosum continet tres pri|

p. [Fo.cccxiiij.]v

mas differentias quia aut in spiritualibus ⁊ sic est primum. aut in corporalibus. ⁊ sic est ẜm. Aut in temporalibꝰ. et sic est tertium. Officiosum continet tres vltimas species. s. si in temporalibus sic est sextum. Si in corporalibus sic est septimum si in spiritualibus sic est octauum. Ociosum continet quartam et quintam speciem quia aut vult delectare seipsum. ⁊ sic est quartuʒz aut alterum. ⁊ sic est quintum. Primũ istorum est grauius ⁊ vltimum leuius.

Export TEI

¶ Vtrum omne mendatiũ sit peccatũ.

Export TEI

3

*Rñ. ꝙ sic. c. suꝑ eo de vsur. cum similibꝰ ⁊ etiam mortale peccatum est scm. S. Bon. Alex. ⁊ Ricar. vbi. s̃. Primo ratiōe sue speciei. siue per se ⁊ sic tātũ tres pri me species sunt peccatũ mortale. vnde quicun mentit̃ contra veritateʒz diui nam eam mendatio occultando vel cor rumpẽdo peccat mortaliter. Similiter circa ea quorum cognitio ꝑtinet ad ho minis bonum puta ad ꝑfectionẽ scientie ⁊ informationem morum erit morta le: quia contra charitatẽ dei ⁊ promixi. Secꝰ si esset circa aliquid quod non refert ad salutem. vtrũ sic vel sic cognosca tur  esset veniale. Jdẽ dic ꝙ est morta le quando est in nocumentuʒz corporis proximi vel reꝝ de aliquo alicuius im portātie etiam si alteri prodesset. secus si in dānum alicuius rei minime quia nō esset cōtra charitatem. ⁊ iō veniale. Secundo est peccatum mortale per accidẽs. Et hoc dupliciter. Primo ratiōe intẽtiōis. puta quia ita afficitur ꝙ non curaret offendere deum vel proximum notabiliter.  preponit mendatiũ charitati dei ⁊ ꝓximi multo magis si intẽ dit dicẽdo mendatium iniuriare deum vel ledere notabiliter proximum etiaʒz si nō ledat peccat mortaliter. Sco ratiōc scandali. vt cum quis dicẽs mẽdatiũ ꝓbabiliter scandalum sequi aduer tit tamẽ nō curat. sed dicit mẽdatiũ et peccat mortaliter. Et in hoc ↄcordāt cō muniter Theo. ĩ. iij. di. xxxviij. Additur ⁊ tertium. ex quo fit mortale. s. cũ dicit̃ ĩ iudicio. Vnde scm durādũ omne men datium p̃ter iocosum q ĩ iudicio dicit̃ de his que ad iudiciũ pertinẽt est mor tale quia subuertit veritatẽ iudicij q cedit in pernitiem vniuersitatis: et pla cet quādo dicit̃ de eo de quo tenet̃ dice re veritatẽ alias nō. ⁊ quādo fit. habes s̃. Confessio delicti. ⁊ supra furtum. §. xxvij. j. testis. §. xxvj. Additur ⁊ quartuʒz ex quo efficitur mortale scm Hos. s. ratiōe contemptus. s. cũ quis ꝓ nihilo ha bet dicere mẽ datie iocosa sicut vera: sicut faciũt ioculatores ⁊ similes. ar. xxv. distin. §. alias ea demum. Q limito ve rũ quando etiam si esset mortale nollet abstinere aliter non. ⁊ sic incidit cũ pri mo. Additur ⁊ quintũ ẜm alios. s. ratio ne perfectiōis sed istis nō assentio nisi vel qñ perfectio est talis ꝙ obligauit se voto vel iuramẽto in nullo casu menti ri vel ratiōe scādali vt dictum est. ⁊ ita communiter tenent doc. facit ꝙ. s̃. dixi. Circunstantia. §. iiij. Jn alijs autẽ casi bus communiter est veniale peccatũ ni si cōscĩa eis dic taret ꝙ esset mortale.  si esset eis si contra tale dictamẽ dicerẽt mendatium peccatum mortale.

Export TEI

¶ Vtruʒz predicator vel doctor semper

Export TEI

4

*peccet mortałr mentiendo. Rñ. pau. in iij. di. xxxviij. ꝙ nō nisi scandalũ vel cōtemptꝰ doctrine sit annexꝰ. quia si hac sciens mentit̃ peccat mortaliter. Similiter si diceret cōtra id quod est faciẽdũ ex necessitate. secꝰ si ex cōsilio nisi ratio ne scādali vt dixi.

Export TEI

¶ Vtrũ liceat pro alterius vita conser

Export TEI

5

*uāda mentiri. Rñ. ꝙ non. d. c. super eo. Et qualitercũ dicat̃ mendatium sem per est peccatum saltem veniale. xxij. q. ij. ꝑ totũ. Quidā excipiũt iocosuʒz ꝙ pro prie nō vr̃ mẽdatiũ  vt r in. c. ne q̇s. xx. q. ij. nō fallit  nouit ille cui r iocā di causa fuisse dictum.

Export TEI

¶ Vtrum solum fit mẽdatiũ in verbo.

Export TEI

6

*Rñ. ꝙ nō sed etiā in simulatis operibꝰ. xxij. q. v. caue. Et ideo quod dixi de mẽdatio idem dic de omni simulatione quā quis facit vt proximũ decipiat ẜm sanctũ Tho. secus de simulatione q̃ fit ꝓpter bonũ de quo dic vt. j. simulatio.

Export TEI

episcoporum nō debet splẽdere auro vel argẽto. xlj. di. ep̃s vtilem suppellectilem.

Export TEI

¶ Quid debet esse ⁊ abesse in mẽsa cle

Export TEI

1

*ricorum ⁊ religiosorum habes. s̃. clericꝰ xj. per totum.

Export TEI

Vide supra falsarius. §. xj.

Export TEI

Vide. j. negociatio.

Export TEI

que dicat̃. Rñ. ꝙ illa que multorum libidini patet. xxxiiij. di. vidua Alibi dicitur quod me retrix est cuius turpitudo venalis est xxxij. q. iij. meretrices ⁊ requiritur ꝙ. x. homines admiscerit ẜm glo. in. d. c. vidua alle. c. latores. de cle. excom. mi.

Export TEI

¶ Vtrum sit prohibitum commisceri cũ

Export TEI

1

*eis. Rñ. sic de iure diuino ⁊ peccat mortaliter. d. c. meretrices.

Export TEI

¶ Vtrum accipiẽs meretricem in vxorẽ

Export TEI

2

*mereat̃. Rñ. ꝙ sic si facit vt eam a malo retrahat. xxxij. q. j. nō est culpādus. secꝰ si alio malo fine.

Export TEI

¶ Vtrrum teneatur restituere quod ac

Export TEI

3

*quirit. ex tali questu. Rñ. ꝙ non ẜm Jnnocen. in. c. quia pleri. de immuni. ec. ⁊ communiter docto. sed bene de bono consilio. nisi accepisset de his qui alienare nō possunt. Et qui sint vide. s̃. donatio. vel etiam per fraudem. quia sic te neretur.

Export TEI

proprie dicitur actio que fit vt ei qui agit sit iustũ aliquid dari.

Export TEI

De notatis in hoc. §. ⁊ ꝙ merita cōsiderātur arbitrio boni viri. l. sideicommissa §. . ver. proinde. ⁊ ibi bal. ff. de leg. iij. ⁊ bal. in. l. voluntatis. col. ij. C. de fideicommis.

Export TEI

¶ Quotuplex est meritum. Rñ. secũduʒz

Export TEI

1

*sanctum Bon. in. iij. dist. iiij. ar. ij. q. ij. ꝙ triplex. Primum dicitur congrui. ⁊ istud est quādo quis ex actione nō habet debitum recipiẽdi. sed tamẽ illi cui fit decet dare. sicut cum homo atterit̃ de peccato licet nō mereatur gratiā tamen cō uenit deo vt facienti. quod se est ex sua bonitate det. Secũdum est meritum di gni. ⁊ istud est cuʒz aliquis iustus rogat pro aliqua persona que est in peccato di gnum quippe est ꝙ iustus exaudiatur. Tertium est merituʒz condigni. ⁊ istud est quando agens habet debitũ recipiẽ di. ⁊ ideo cuʒz prima ratio dādi sit amor impossibile est ꝙ aliq̇d possit sibi facere debitũ qui amicitia caret. propterea existentes extra charitatem nō possunt mereri de condigno.

Export TEI

¶ Vtrum aliquis possit mereri ⁊ deme

Export TEI

2

*reri in eodem actu. Rñ. ꝙ nō uis actꝰ aliquis ẜm genꝰ nature possit esse meritorius ⁊ in genere moris demeritoriꝰ vt patet. xij. q. ij. si q̃libet. vbi Grego. loquens de mendatio obstetricum. d. Nā benignitatis earum merces que eis in eterna potuit vita retribui premissa cul pa mendatij in terrena est recompensatione declinata.

Export TEI

¶ Quomodo autem intẽtio sufficiat ad

Export TEI

3

*meritum vel opera. vide. s̃. Jntentio.

Export TEI

est instātis vel futuri pericu li mẽtis trepidatio. ff. quod me. causa. l. j.

Export TEI

¶ Quottuplex est metus. Rñ. quod du

Export TEI

1

*plex scilicet leuis: ex quo timetur leue malum vel minas multas quas minās implere non habet possibilitatem. Est secundo metus probabilis: siue grauis qui dicitur iustus metus et iste est ille qui potest cadere in constantem virum vel mulierem vt cum quis potens infer re minatur mortem aut grauem crucia tum corporis. vt in capi. cum dilectus. extra eodem titu. Aut seruitutem. seu status subuersionem. puta quia scindet instrumenta vel priuilegia libertatis. vel detinebit in carcereʒz. aut stupra tionem. vt. ff. eodem titu. l. isti quidem. Jnsti. eodem titu. §. j. ij. et. iij. Et intellige quando predicta vel aliquod predictorum minatur ne dum in persona ꝓpria. sed etiam in persona liberorũ. aut vxoris aut similium personarum. vt. d. l. isti in fi.

Export TEI

¶ Vtrum metus iustus causetur ex im

Export TEI

2

*perio vel supplicatiōe regis vel domini. Rñ. Pa. in. c. vlt. qui cle. vel vo. ꝙ nō |

p. [Fo.cccxv.]v

nisi sit consuetus tyrānice tractare non obtemperantes suis precibus quia tũc bene causat. vt tenet Jo. an. in. d. c. vlti. Bar. in tractatu de tyrāno. Facit quod idem Barto. not. in. l. ad inuidiam. C. ꝙ me. causa. vbi dicit̃ sola reuerẽtia ma riti non causat iustum metum in vxore nisi precesserint mine vel verbera. Et idem voluit Jnno. in. c. causam matrimonij. de of. dele.

Export TEI

¶ Vtrum metus perdendi bona tempo

Export TEI

3

*ralia vel grauem iacturam in eis. puta maiorem partem sit iustus. Rñ. Pa. ĩ. c. Abbas extra eod. ti. ꝙ sic non potest su stentari sine illis bonis que quis timet perdere quia alibi dicitur q spiritualia non possunt diu esse sine temporalibus. j. q. iij. si quis obiecerit ⁊ glos. in. l. aduocati. C. de aduo. di. iudi. nō. pecuniam vitam hominis. facit pro ista opi. c. presbyteros. l. dist. ⁊. l. pe. C. eo. titu. et di. c. abbas.

Export TEI

¶ Vtrum metus excommunicationis

Export TEI

4

*sit iustus. Rñ. glo. in. c. olim inter. de re. spo. ꝙ sic sed Joan. an. in. c. cum dilectꝰ de his que vi me. distinguit quod aut iuste comminatur ⁊ non excusat  culpa sua incidit in metum. l. similiter. ff. eodem titu. Aut iniuste comminatur. ⁊ sic est iustus cum grauis sit pena inter homines conuersari ⁊ carere hominuʒz commertio. l. hi qui sanctam. C. de aposta. capi. sacro. de senten. excommu. Et hanc distin. approbant domini de ro. decisio. xl.

Export TEI

¶ Vtrum timor infamie sit iustus. Rñ.

Export TEI

5

*glo. in. l. nec timore. ff. eod. titu. ꝙ timor infamie facti non causat vt puta quia aliquis dicit ꝙ malum dicet de eo sed metus infamie iuris talis qui habet iu ris effectum iustus est vt in. l. isti. §. fi. ff. e. vbi patet ꝙ deprehẽsus in aliquo delicto quicquid facit ne prodatur ex iusto metu. facit quia proditus potest pati mortem vel cruciatum ⁊ huiusmodi. Et hec omnia intellige ꝙ causant iustũ timorem quando quis non habet facile remedium prouidendi quia si posset prouidere sibi puta adeundo superiorẽ vel alio modo non prouideret. nō esset iustus metus sed sibi imputaretur. ar. cap. fi. de ele. ⁊. l. quibus diebus. in prin cip. ff. de conditio. ⁊ demon. ⁊. l. qui potest facere. ff. de regu. iur. ⁊ capi. pastora lis. §. preterea. de offic. ordi. quod limita. vt. j. §. x.

Export TEI

¶ Vtrum metus iustus excuset a pecca

Export TEI

6

*to. Rñ. ꝙ nō a toto. sed solum a tanto nō tamẽ etiam a tanto ꝙ illud est de gene re peccati mortalis ꝙ fiat veniale. cap. sacris. extra. eo. tit. c. ij. de homi. ij. q. j. in primis quia debet potius quilibet mala tollerare  malo cōsentire decernat. xxxij. q. v. ita ne. Limita tamẽ predicta ad ea que sunt iuris diuim. Secꝰ in his que sunt peccata mortalia ex dispositio ne iuris positiui.  sic excusaret a mortali. vt pʒz. s̃. inobediẽtia. in principio.

Export TEI

¶ Vtrum contractus factus ex metu iu

Export TEI

7

*sto sit nullus. Rñ. vt colligo ex pau. ĩ. c. cum locum. de spon. ⁊. d. c. olim inter. ꝙ aut contractus requirit liberum cōsensum aut non. Si sic tunc contractus est ipso iure nullꝰ. Ratio  licet coacta voluntas sit voluntas. xv. q. j. merito tamẽ non est voluntas libera ⁊ sic deficit qua litas libertatis que est de substantia cō tractus. ⁊ ideo nullus. Jn alijs aũt vbi nō requiritur liber cōsensus nō est nullus ipso iure. quia vt dixi coacta voluntas pur voluntas est vt plene legitur ⁊ not. in. l. si mulier. §. fi. ff. eo. titu. sed veniunt acta rescindẽda actione ꝙ metꝰ causa. vel officio iudicis.

Export TEI

¶ Que sunt in q̇bus requirit̃ liber con

Export TEI

8

*sensus. Rñ. ꝙprimo oĩa q̃ sũt meritoria vt penitẽtia. cōfessio eleemosyna. ⁊ huiusmodi. q̃ si fiāt ex tali metu excludunt meritum ⁊ perinde est ac si nō forẽt facta Excipiũtur illa in quibꝰ imprimit̃ caracter. Vt baptismus ⁊ huiusmodi  virtute caracteris adueniẽte libera voluntate conualescunt. sed nō alia vt in c. de iude. xlv. di. propterea. Chryso. suꝑ Matth. xxij. Qui solo timore seruit deo penam quidem euadet sed premiuʒz nō acquiret quia non vult deꝰ vt timeat̃ vt dominus sed vt amet̃ vt piꝰ pater. facit |

p. Fo.cccxvj.r

lex. aug. de pe. di. vij. nullus in fi. quem sero penitet inquit non solum oportet deum timere iudicem. sed iustũ dilige re nō tantum penam timeat sed anxie tur pro gloria. hec ille. Secundo matri monium facit. c. notificasti. xxxiij. q. v. ⁊ c. veniens. el. ij. de spon. ⁊. d. c. cum locũ. Tertio dotis ꝓmissio vel solutio in. l. si mulier. §. si dos. ff. e. ti. quia si principa le non tʒz nec accessorium de re. iu. li. vj. Quarto iurisditio. vnde prorogatio eiꝰ ex iusto metu ẽ nulla. l. ij. ff. de iudi. ⁊ gl. in. d. l. si mulier. Jtem electio prelati ꝑ metum facta est nulla. c. vbi periculum .§. ceterum. de ele. li. vj. Quinto auctori tas tutorum extorta per metum est nul la. l. j. §. vlti. ff. de auct. tu. Sexto absolutio ab excommunicatione de quo. s̃. Ex cōmunicatio. vij. casu. xviij. Septimo te stes testamentoꝝ vnde si in vinculis te neutur. aut ab hostibus non valet. l. qui testamento. ff. de testa. Octauo votum limito verum quo ad metũ mundanuʒz qui incutitur ab hoĩe ad hoc vt voueat non aũt quo ad metũ aliũ ꝓpter quem cuadẽdũaliquis vouet  sic tenetvotũ. Rō diuersitatis. quare votũ teneat ex ali quo metu factũ qñ metꝰ nō infert̃ vt vo ueat sed ex alio respectu ⁊ nō pnĩa. ⁊ cō fessio ⁊ c. est  tale votũ fit pietati diuine ⁊ misericordie quam interpellat vt cum liberet a malo instanti. ⁊ ideo non potest non misereri. acceptat promissio nem ⁊ subsidium impendit in peniten tia ⁊ confessione ⁊ hmōi nō cōcurrit so lum mĩa sed ⁊ iusticia. Vñ mĩa dei acceptat intum non derogat diuine iusti cie scʒz vt non sint merito ⁊ recompensatione sed vt sint digna vita eterna. hoc non potest. quia derogaret diuine iusti cie que non vult nisi voluntarium libe ra voluntate ad se conuersum in. c. sicut nobis. de regula. ⁊ in multis alijs no. gl. in. d. c. abbas. ⁊. d. l. mulier.

Export TEI

¶ Quid de iuramẽto metu extorto. Rñ.

Export TEI

9

*vt. s̃. iuramentum. v. §. ix.

Export TEI

¶ quid si quis veniat in talẽ metum ex

Export TEI

10

*culpa sua. Rñ. ꝙ nō subuenit̃ ei nec ha bet seu competit ei aliquod remediũ. d. l. si mulier. in ṗn. vbi liberta cōmisso cri mine ingratitudinis ⁊ timens ne reuo cet̃ in seruitutẽ promittit aliquid dño comminanti seruitutẽ nō audiatur. sed quo ad cōscientiam distingue. q aut ta lis timor pōt iuste incuti tali. puta  cō misit crimẽ capitale cōminatur quis eũ velle accusare ꝓpter quẽ timorẽ ille dat centũ talis licet turpiter accipiat pecu niam vt desistat ab accusando: tamẽ re stituere nō tenet̃ de necessitate si modo ille donare potuit. Si vero timor incuti tur ĩ iuste quo ad deũ puta pater cōmi natur interficere adulterũ cũ filia q lʒz de iure ciuili vt in. l. nec in eo. ff.  adul. tamẽ.  nō licet quo ad deũ. Jdeo ex ta li timore extortũ non poterit tenere in cōscientia nisi inquantũ est in recōpẽsa tionem sui interesse puta fame lese ⁊ hu iusmodi. alias non facit tex. cum glo. in c. inter hec. xxxiij. q. ij.

Export TEI

¶ Vtrũ agẽs certũ quid ex metu presu

Export TEI

11

*mat̃ cōsentire ex taciturnitate sequẽtis tẽporis. Rñ. gl. iuncto tex. in. c. accedẽs. de cōuer. coniug. ꝙ nō nisi interueniat aliquis actꝰ positiuus approbatiuꝰ prĩ mi actus. vt ĩ. l. ij. ⁊. l. pe. C. eod. ⁊ ꝑ Jnñ. in. c. suꝑ eo. de renũ. ⁊ facit. c. ad id q. de spon. vbi sponsa que metu ↄtraxit si cohabitat viro sponte presumit̃ matrimoniũ. maxime si interuenit copula fa cit. c. vnicum. de spon. impube. libro sexto.

Export TEI

¶ Vtrũ ꝓbāti metũ ex quo amisit bōa

Export TEI

12

*sua stet̃ eiꝰ iuramento circa titatẽ bo noꝝ. Rñ. pau. ĩ. c. fi. extra eo. ꝙ sic si iniu ste metũ incussit ⁊ ↄtra eũ q̇ ĩcussit. Secus si ageret̃ ↄtravillā in cuiꝰ territorio est factũ. nā opʒz ꝓbet ꝑ alios. ⁊ pōt addicere socios ⁊ familiares propter diffi cultatẽ ꝓbandi. bonꝰ tex. est in. l. consen su. C. de repu. ⁊ in. ca. veniens. el. ij. de test.

Export TEI

¶ Vtrũ metꝰ ꝓbabilis vel leuis siłr an

Export TEI

13

*nullet. Rñ. ꝙ nec excusat nec rescindit nec ann ullat. ⁊ dicit̃ ille q̇ cadit in viꝝ leuẽ aut vecordẽ qui timet vbi timẽdũ nō est. ⁊ dicit̃ meticulosus. ff. e. l. metum  nō tollit actũ requirentẽ liberũ ↄsen |

p. [Fo.cccxvj.]v

sum vt no. Pa. in. c. veniẽs el. ij. de spon sa. sed quo ad conscientiā dic vt. j. §. xv. ¶ Vtrũ ille qui ꝑ metũ extorsit aliq̇d te

Export TEI

14

*neatur. Rñ. dir. e. ti. ꝙ sic ⁊ ẜm leges po test agi ↄ̃ eũ etiā quo ad penā si agat̃. j. annũ. Sed post annũ non sed solũ quo ad rei ꝑsecutionẽ.  p̃torie actiōes sũt perpetue quo ad rei ꝑsecutionẽ. sʒz quo ad penā sunt tꝑales. insti. de ꝑpe ⁊ tem porali. ac. in ṗn. ff. de vi ⁊ vi ar. l. j. §. sʒz si ꝑ metũ. ff. ꝙ me. cā. l. si cũ exceptione. .§. j. ij. ⁊. iij. ẜʒz tñ Canones etiā ad penā post annũ  nulla cōditio tꝑis pōt op pont. iij. q. j. c. reĩtegrāda. ⁊ ibi ꝑ doc. Et nō solũ tenet̃ de his q̃ habuit ꝑ talẽ me tum sed de oĩbꝰ que amisit ille cui talẽ intulit metũ. d. l. si cũ. §. pedius  metꝰ fuit cā seu actio amissionis. d. l. si cũ. §. ĩ hac actiōe ↄcor. Jnn. ⁊ Host. ĩ. c. fi. eo. ti. ¶ Quid si metꝰ sit solũ ob timorẽ reue

Export TEI

15

*rẽtie. Rñ. ꝙ datũ ex tali timore est omnino restituẽdũ si datũ sit ↄ̃volũtatẽ dā tis. Facit. l. j. q̃ honorāde ad fi. ff. qua. re. ac. nō da. Vñ qñcũ nō adest voluntas dñi rerũ in dādo nisi ex metu acceptum est restituẽdũ nisi fuerit ĩ culpa metꝰ ẜʒz q. s̃. dixi. §. x. Nec obstat. l. vani. ff.  re. iur. ⁊. l. metũ. ff. q metus cā.  loquunt̃ quo ad forum contentiosum.

Export TEI

¶ Jn quo differt metus avi. Rñ. pa. ĩ. d.

Export TEI

16

*c. sacris. ꝙ metus est vis cōditionata. s. cũ dicit interficiam te si nō feceris sic. ⁊ hmōi. c. ad audiẽtiā extra eo. Et fit sine violentia corporali. Vis aũt est quedaʒz coactio qua q̇s ligatus cogit̃ facere aliquid corꝑaliter ⁊ r vis absoluta. ⁊ hec excusat a toto si intrinsecus nō cōsentit  nō dicitur quis agere sed potius pati. d. c. sacris. Lex aũt magis large accipit dicẽs. Vis est impetus maioris rei cui resisti nō pōt scʒz cōmode. ff. ꝙ metꝰ cau sa. l. j. ⁊. ij. de pact. uis. li. vj.

Export TEI

nostri temporis licʒz nō ha beant insignia obseruātie veteris: habent tamen insignia obseruantie noue ẜm bal. inl. j. C. qui bo. pos. allegat in argu. ca. translatio. de constitutione.

Export TEI

Ad ꝓpositũ eoꝝ que hic dicũtur ⁊ quibus stigmatibꝰ olim milites impri mebantur no. Spe. in tit. de procu. §. j. ꝟsi. item ꝙ si miles. ⁊ Rebuffi. in. l. stig mata in prin. C. de fabri. li. xj. ⁊ illis eq̇parant̃ milites celestis militie. vt ꝑ bar. in. l. miles. §. mulier. ff. de testa. mili.

Export TEI

tamen nō gaudẽt priuilegijs militaribus  eorum militia nō est priuilegiata ⁊ in eoꝝ acti bus debent vti iure cōi vt cōiter tenet̃ ꝑ doc. Cy. in. l. pe. C. de iuris ⁊ fac. ignorā. Saly. ⁊ Bar. in. l. filiulfamilias. §. veterani. ff. de ꝓcu. Bal. ĩ. l. ĩ testĩs. C de test.  nō hñt illa req̇sita in militibꝰ. sʒz magis sũt ꝓmoti ad pōpā vt t bal. vbi. s̃. ¶ Quis nō pōt esse miles. Rñ. ꝙ impu

Export TEI

1

*gnantes securitates nauigantium ⁊ ho stes publici ⁊ infames milites esse non possunt. vt ĩ. l. j. in. ver. optimos fidelissi mos commilitones. ff. de test. mi

Export TEI

¶ Vtꝝ miles possit incarcerari ꝓ debi

Export TEI

2

*to ↄ̃ctus vel vltĩe volũtatis. Rñ. Bald. vbi. s̃. ꝙ nō. Sʒz bar. in. l. miles. ff. de re. iudi. limita ad debitum contractuʒz ĩ ca stris solum.

Export TEI

¶ Quō instituunt̃. ⁊ de eoꝝ priuilegijs

Export TEI

3

*habes in. l. penul. ff. ex q̇. cau. ma. in gl. ¶ Vtruʒz ars militie sit licita. Rñ. ꝙ sic si

Export TEI

4

*debito mō fiat. xxiij. q. j. militare.  quo dic vt. s̃. bellũ. Licet ẽt militibꝰ se exercere ĩ his q̃ nulli sũt nociua cā exer citij puta ĩ cursitatiōibꝰ equoꝝ in ꝓijciẽdo tella ⁊ hmōi. in q̇bꝰ non imminet ꝓba bile periculũ ꝓximi. sicut in torneamentis imminet. ⁊ ideo prohibent̃. facit ad hoc. ij. Rñ. j. vbi dauid precepit vt doce rent filios similiter arcum. i. artem sagi tandi.

Export TEI

q̇s dicatur. Rñ. quod ille q̇ non habet. xxv. annum com pletum. ff. de mino. l. j.

Export TEI

¶ Vtrũ minor possit petere restitutionem in integrũ non solũ in lesione q̃ de mit de patrimonio. sed etiam in lesione lucri cessantis. Rñ. ꝙ sicvs ad quadriẽ niũ post impleuit vigesimũ quintuʒz annũ. de his tamẽ solũ in quibus lesus est infra vigesimũ quintum annũ vide glo. in. c. ij. de resti. inintegrũ.

Export TEI

p. Fo.cccxvij.r

¶ Vtrũ teneant gesta cum minore sine

Export TEI

2

*autoritate curatoris. Rñ. pau. in. c. in p̃sentia. de proba. ꝙ si intrat religio nem potest alienare oĩa bōa sua.  fingitur mori. l. deo nobis. C. de epis. ⁊ cleri. sʒz nō intrādo nō pōt alienare in pias causas. ¶ Minor si renũciauit bñficio eccle sia

Export TEI

3

*stico non restituitur  in spiritualibus vt maior admittitur ⁊ agit ⁊ cōuenitur ff. de minori. l. ait pretor. in glo. in prin.

Export TEI

persone que dicant̃. Rñ. secunduʒz Jnn. in c. significātibus de offi. dele. ⁊ pa. ĩ. c. lʒz de cẽsi ꝙ sunt ceci ⁊ alij morbo laboran tes qui possunt auxiliũ ab ecclesia ĩplorare qñ nimis aggrauātur in collectis. facit. d. c. significantibus ⁊ q ibi no.

Export TEI

De his que hic notant̃ ⁊ ꝙ miserabiles ꝑsone q̃ sint est ĩ arbitrio iudicis ẜm Pe. de bel. ꝑti. Bar. ⁊ Bald. in. l. j. C. qñ nuꝑ. in pupil. ⁊ vi. Alex. in. l. ne quic . §. fi. ff. de offi. procon. ⁊ ibi Bar. nota que sunt ꝑsone miserabiles.

Export TEI

¶ Vtrũ ceci ⁊ alij morbo laborantes ꝑ

Export TEI

1

*petuo excusentur a muneribꝰ. Rñ. pañ. in. d. c. lʒz ꝙ sic a personalibꝰ. qne imponunt̃ ꝑsonis vt. l. ij. C. qui mo. se. excus. Arealibus aũt muneribus ordinarijs nō excusantur nisi princeps velit ea remittere C. de vac. mune. ⁊ de mune. patri. quasi per totũ. secus si sunt extraordinaria  nō tenẽtur ad illa. l. vnica. C. de superindic. facit. c. indicatum. lxxxix. dist. ⁊ quādo dicātur realia ordinaria. vel extraordinaria. vide. j. munus.

Export TEI

ẜm Hug. de sācto victo. de sacramẽtis lib. xj. r quasi trans missa eo quod populus per ministeriũ sacerdotis qui mediatoris vice fungit̃ inter deum ⁊ hoĩes preces vota. ⁊ obla tiones trāsmitat deo.

Export TEI

De notatis in hoc. §. pauca per legi stas notantur quia materia est mere ec clesiastica ⁊ spiritualis. Sed de hoc no. ⁊ de substantialibus misse no. in Spe. in prophe. ij. parte. ⁊ qñ debeat missa ce pta amitti propter presentiam excommunicati. no. Bal. in. l. casus. C. de test. ¶ Missa a quo dʒz celebrari. Rñ. quod a

Export TEI

1

*solo sacerdote rite ordinato de sum. tri. c. j §. vna de cōse. di. j. c. j. in fine.

Export TEI

¶ Vtrũ existens in mortali vel polutꝰ nocturna polutiōelicite celebret. vi. s̃. eucharistia. iij. §. xviij. ⁊ §. xxix.

Export TEI

3

*¶ Vtrũ sacerdos qui nō est ieiunꝰ possit celebrare. ẜm Sco. in. iiij. di. viij. ꝙ nō vij. q. j. ni hil de cōse. disti. ij. liquido. ⁊ta liter debet esse ieiunꝰ ꝙ circa mediā no ctem nihil sumpserit tumcũ minimum etiam si sit species vel electuariũ vel medicina  canon dicit nullus post cibũ potũ  quẽlibet minimũ sumptũ missas facere presumat. vij. q. j. nihil. im mo plus ibi dicit gl. ꝙ etiā si āte mediā noctẽ sumpsisset cibũ. Et adhuc sẽtiret eructatiōes ⁊ cibuʒz nō debet celebrare de conse. di. ij. tribus. ⁊ Host. de ac cusa. in. c. si constiterit.

Export TEI

4

*¶ Quid de reliquijs cibi remanẽtibus ĩ ore. Rñ. ꝙ si causaliter deglutinant̃ nō impediũt. quia nō trahiciũtur per modum cibi vel potus sed per moduʒz sali ue. ẜm sctm̃ Thom̃. ĩ tertia parte. q. viij.

Export TEI

5

*¶ Quid si sacerdos in mane lauādo os deglutiat stillā aq̃. Rñ. ꝙ potest celebra re nisi fecerit ex proposito. ar. xxiij. q. v. de occidẽdis. xv. q. vj. ca. j. cōcor Ricar. ĩ iiij. distĩ. viij. Tho. vero dicit veruʒz nisi trahiciatur in magna quātitate.

Export TEI

¶ Quid si cibus sit digestus sed tamẽ

Export TEI

6

*nō dormiuit per totam noctẽ. Rñ. ꝙ po test celebrare quia ioium quies tẽpus ⁊ digestio requirũtur ẜm Jo. Bar. brix. ⁊ Archi. in. d. c. nihil. ⁊ host. ⁊ pau. in. d. c. si constiterit. licet ibi glo. videatur senti re cōtrarium sed male.

Export TEI

¶ Quomodo debet celebrare. Rñ. ꝙ de

Export TEI

7

*bet seruari ordinarie misse tam in dicẽ dis  etiam in actibus.

Export TEI

¶ Vtrũ debeat celebrare capite discoꝑ

Export TEI

8

*to. Rñ. ꝙ sic. de cōse. di. j. c. nullus episco pus. Vnde quisine rationabili causa ce lebraret capite coperto peccaret morta liter. secus si ex aliqua rōnabili causa ꝑropter verbum temere positũ. in. d. c. nullus.

Export TEI

¶ Quid si post inceptā missam desistat

Export TEI

9

*Rñ. ꝙ. si sine rōnabili cā dimittit pec|

p. [Fo.cccxvij.]v

cat mortaliter. alĩas nōvt in. d. c. nullꝰ. ¶ Qñ euāgeliũ legit̃ oẽs debent stare

Export TEI

10

*nō sedere necgenuflexi manerevt in. c. apostolica autoritate. de cōse. distin. j. ¶ Verũ debeat aliq̇d ali dici a sacer

Export TEI

11

*dote q cōtinet̃ in missali. Rñ. q nō. ar. c. visum. ⁊. c. de nominibus. de cōse. di. j. Cogitari tñ possunt q̃cun deuota ẜm sctm̃ Bona. sed nō exprimi.

Export TEI

¶ Vtrũ requirat̃ attẽtio. Rñ. ẜm Rica.

Export TEI

12

*anglicũ in quoł. ꝙ sic. vñ Dio. de ecclesiastica ierarchia ad sanctissimũ euntes sacrificiũ mũdari conuenit ad ipsis vltimis aĩe fantasmatibus vnde despe rans se posse habere ꝓbabiliter cordis stabilitatẽ peccat grauiter accedẽdo. si tamen sperat ⁊ ex infirmitate distrahitur minus peccat hec ille.

Export TEI

¶ Quid si omittat̃ aliq̇d. Rñ. ꝙ peccat mortaliter si sciẽter facit. tñ consecrat si ibi sit materia debita ⁊ forma cũ inten tiōe ↄficiẽdi de quo dictũ est. s̃. eucharistia prĩo. Et hoc intellige ꝙ peccat mor taliter sciẽter dimittendo aliq̇d notabi le puta euāgeliumvel epistolā. secretas ⁊ hmōi: secus esset de aliquo verbo solo. alio a forma ↄsecratiōis. Jdem dic si omittat̃ tp̃s debitum paramenta ⁊ reliqua necessaria ꝙ est mortale quando sit scienter.

Export TEI

¶ Quid faciet sacerdos si missam dicẽ

Export TEI

14

*do perpendat nō fuisse debitam mate riam ministrandam. Rñ. ẜʒz cōiter theo. in. iiij. distĩ. viij. ꝙ siue defectus sit ĩ ho stia siue in vino. ⁊ aduertit ante cōse crationis canonẽ inceperit sic accipiet aliam hostiam si defectus est in hostia vel vinũ si est in vino. Et reincipiet si ẽ in hostia defectus ab illa oratiōe. Su scipe sctẽ pater. qua dicta omissis alijs. dicet veni sctĩficator ⁊ c. Et sic oĩbꝰ alijs omissis ꝓsequat̃ vbi erat qñ aduertit. Si vero defectus fuit invino ĩcipiet ab illa oratiōe. Deus qui humane cuʒz or̃o ne. Offerimꝰ ⁊ c. Et alia veni sanctifaca tor ⁊ c. Et alijs dimissis ꝓsequatur vbi dimiserat. Si iā ↄsecrauerat ⁊post con secrationẽ deprehẽdit  defectus erat in vino debito sic accipio cum aqua so lum incipiet ab illa oratiōe. Simili mo do vs ad orationẽ. vnde ⁊ memores ⁊ alijs omissis ꝓsequat̃vbi dimisit. Siꝟo defectꝰ erat in hostia ⁊ iā cōse crauerat vinũ sic acceptata alia hostia ĩcipiat ab illa oratiōe. Qui ordine ⁊ loco illiꝰ rela tiui qui dicet. Dominꝰ noster Jesꝰ christus pridie  pateretur ⁊ c. vs ad orationẽ. simili mō ⁊ oĩbꝰ alijs omissis ꝓsequaturvbi dimisit. Et notāter sic dixi  si solũ diceret. hoc est corpus meũ. nō cōsecraret ẜm Sco. ⁊ Landul. in. iiij. di stin. vij. q. iij.  oratio ill significat q exprimitur verbo non quod est in inten tione proferentis. Et ideo si nulla fieret mẽtio de christo intelligerent̃ illa verba de corpore sacerdotis vel sanguine non de christo. Et sic non cōsecraret.

Export TEI

¶ Pone ꝙ nō aduertit de defectu. nisi

Export TEI

15

*post sumptionẽ hostie que nō erat triti cea aut debita. Rñ. ẜʒz cōiter doc. vbi. s̃. ꝙ nō obstante ꝙ non sit ieiunus nihil ominus accipiet aliā hostiā debitaʒz ⁊ incipiet. vt dictũ est. Donimus noster Jesus christus pridie  vs ad simili modo ⁊ c. ⁊ postea alijs omissis sumet eā ⁊ prosequet̃ vbi omiserat.

Export TEI

¶ Sed quid si sumpto corpore inuenit

Export TEI

16

*aquam locovini ĩ calice quaʒz bibit. Rñ. Tho. in tertia parte questione octuage sima quarta tenet ꝙ est alia hostia ⁊ ali ud vinum sumendum ⁊ consecranduʒz. Quidam alij dicunt ꝙ propter scandalum nihil est reiterandum. ⁊ maxime cum non sit ieiunus. Sed tu tene opil. Sco. vbi. s̃. ꝙ solum est accipiendum vi num cum aqua ⁊ dicenduʒz. Simili mo do post dominus noster iesus christꝰ cenauit accepit calicem ⁊ c. vs vnde ⁊ memores ⁊ sic alijs omissis dicat. San guis domini nostri iesu christi custodiat animam ⁊ c. ⁊ sumat quia istud po test fieri siue scandalo. Nec ob. ꝙ non sit ieiunus quia est maius preceptum quod sumatur integre quam ieiuno stomaco. vt patet in capitu. comperimus. ⁊ capitu. relatum. de consecra. distin. ij.

Export TEI

¶ Quid faciet sacerdos si quando ha

Export TEI

17

* |

p. Fo.cccxviij.r

bet aquā in ore ante deglutiat aduer tit. Rñ. Directoria. lib. j. tit. xvij. ꝙ si potest sine scandalo sputet in calice. et extrahet particulam hostie. ⁊ quam reponet in alio vase. ⁊ sic accipiat vinum et consecret vt dictum est et in eo ponat particulam hostie ⁊ sumat postea illam aquam si potest facere sine periculo vo mitus vel si timet de vomitu reponat aquam in sacrario. Et idem dicerem de particula ꝙ idem esset comburenda: et cineres in sacrario reponendi quando sine periculo vomitus recipere non posset.

Export TEI

¶ Quero quid faciet sacerdos quando

Export TEI

18

*musca vel aranea cadit in calice. Rñ. ꝙ si cadit ante consecrationem proijciet il lud vinum ⁊ accipiat aliud cum aqua ⁊ faciat secundum ꝙ supra dictum est. §. decimoquarto. Si vero cadit post consecrationem extrahat eam ⁊ lauet cum vino nisi esset res venenosa. vel que ꝓuocaret vomitum quia tunc omnia simul essent reponẽda in vase alio ⁊ ali vinum cum aqua sumendum ⁊ cōsecrā dum vt dictum est in. §. decimoquarto ⁊ decimo sexto. ẜʒz Archidia. Hugo. Jo. de fanto. in capi. si per negligentiam de consecratione distinctione secũda. quia nihil adhominabile sumi debet occasione huius sacramenti. vt notat glo. in dicto capit. si per negligentiam. ⁊ finita missa accipiat sangunem illũ ⁊ igne comburat cum aliqua stupa vel panno lineo ĩ ipso madefacto ⁊ cineres ponat in sacrarto.

Export TEI

¶ Quid si gutta sanguĩs ceciderit. Rñ.

Export TEI

19

*ꝙ si cederit super tabulam ⁊ similia lābatur si potest fieri sine horrore. ⁊ postea locus radatur ⁊ rasura comburatur. ⁊ cinis iuxta altare recondatur et sacerdos quadraginta diebus peniteat. Si vero cecidit super lintheum abluat̃ tribus vicibus calice supposito. ⁊ aqua ab lutionis iuxta altare condatur. ⁊ sacerdos peniteat quatuor diebus nisi peruenerit ad tertium lintheum quia tunc nouẽ. si vs ad quartum viginti diebꝰ penitat. de conse. distin. ij. c. si per negli gentiam.

Export TEI

¶ Quid si sumendo sanguinẽ remanet

Export TEI

20

*particula in calice. respōdeo debet digito ad labiuʒz calicis adducere ⁊ sume re ⁊ nullo modo apponat vinũ ante eiꝰ sumptionem. quia vinum citius descẽderet. ⁊ sic sumeret nō ieiunus secundũ Sco. in quarto distinctiōe octaua. Quā uis ego arbitrer ꝙ etiā si apponeret vi num. ⁊ sic simul sumeret nō peccaret licet vinum citius descẽdat. quia q fit tali modo dicitur fieri simł. ꝑ ea que no tant̃ in. c. quia ꝓpter de elec. ⁊ in. l. con tinuus. ff. de verb. ob.

Export TEI

¶ Vtrum hostia non consecrata q̃ est

Export TEI

21

*in altari vel gutta vini q̃ est in pede ca licis vel aliter a vino quod est in calice separata cōsecretur. Respondeo ꝙ non nisi hoc intendat sacerdos. j. questione prima detrahe.

Export TEI

¶ Quid si omisit aquam ponere in vi

Export TEI

22

*no. Rñ. ꝙ si aduertit ante consecrationẽ hostie debet eam apponere reiterando vt. s̃. dixi. §. xiiij. quādo defectus est in vino ꝙ si aduertit post consecrationem hostie. sed ante consecrationem vini ap ponat nihil reiterando secundum Mo nal. Si post consecrationem vini aduer tit tunc ẜm sanctum Tho. in. iij. parte q. lxxxiij. nullo modo apponat. quia ap positio aque nō est de necessitate sacramẽti vt dixi. s̃. eucharistia. j. §. xvij.

Export TEI

¶ Quid si vinũ in calice cōgeletur. Rñ.

Export TEI

23

*ꝙ sacerdos debet ipsum ante consecrationẽ resoluerevt habeat rationẽ actualem potus. si tamẽ non resoluit adhuc cōficit  vinũ cōgelatũ nō differt a non cōgelato nisi qualitate accidentali.

Export TEI

¶ Quid si ex frigore hostia dilabitur

Export TEI

24

*in calicem. Rñ. ꝙ debet vlterius procedere nec est necesse aliquid reiterare secundum Thom̃. in. iij. parte. q. lxxxiij. Sed secundum Jnnoc. vt recitat Lau. in. iiij. dic. x. si aliqua pars remansit in manu frangat illam. et partem mittat in calicem quia prima casualiter cecidit.

Export TEI

¶ Quid si sacerdos non recolit se aliq̃

Export TEI

25

*dixisse. Rñ. ꝙ sacerdos non dʒz propter |

p. [Fo.cccxviij.]v

hoc turbari  q̇ multa dicit non recolit oĩa. Si tamẽ ꝓbabiliter constet aliqua omisisse si quidẽ sunt de necessitate sacramenti puta forma cōsecrationis dʒz reiterare ab illa forma ⁊ cũcta ꝑ ordinẽ ꝓseq̇ Si ꝟo non sunt de forma cōsecrationis si nō dʒz resumere in mutādo ordinem officij. sed dʒz vlterius procedere Tho. iij. parte. q. lxxxiij.

Export TEI

¶ Vtrũ semꝑ sacerdos celebrās debeat

Export TEI

26

*sumere corpus ⁊ sanguinẽ. Rñ. ꝙ sic de ↄse. di. j. ꝑlatum. Si sacerdos deficit in missa alius qui sit ieiunus debet supplere vt. s̃. eucharistia. iij. in prin.

Export TEI

¶ Quid si aliq̇s casus necessitatis ali

Export TEI

27

*cui euenerit puta ĩfirmitas ⁊ hmōi poterit ne sacerdos illi hostiā dare cũ aliā nō habeat cōsecratā. Rñ. ꝙ nō totā sed bene partẽ. ⁊ aliam partẽ ipse sacerdos sumere ẜm. S. Tho. in. iij. di. xij. Et idẽ credo etiam si non infirmitas. sed alia rationibilis cau.

Export TEI

¶ Quid si hostia inueniat̃ fracta añ cō

Export TEI

28

*secrationẽ. Rñ. nihilominꝰ pōt cōsecrari nisi scandalũ in populo.  tunc aliaʒz accipiet.  fractio ⁊ quadratura ⁊ huiusmodi nō vitiant sacramentum.

Export TEI

¶ Vtrũ in memẽto viuorũ vł mortuoꝝ

Export TEI

29

*debeat fieri aliquoꝝ noĩatio. Rñ. ꝙ non est necesse: nisi solũ vt supplicātis deuo tio reddat̃ effectꝰ. ar. xiij. q. ij. cũ grauia. ⁊. c. nō extimemus. no. gl. de cōse. di. j. c. visum. ⁊ se. ex qͦ pʒz ꝙ tm̃ singuloꝝ noĩa sunt expediẽda quāto ex eoꝝ noĩatione augmẽtat̃ deuotio celebrātis.  nō mi nus q̇libet hʒz sub generali  si specialiter fierẽt. de conse. di. v. non mediocri ter. ⁊ no. glo. in d. c. visum.

Export TEI

¶ Vtrũ p̃fatio ꝓpria debet dici ĩ missa

Export TEI

30

*ↄmemoratiōis seu votiua. Rñ. pa. ĩ. c. cō siliũ. de cele. missa. ꝙ si ꝓpria si hʒz solũ sũt. x. ab eccłia approbate. ix. hñtur ĩ. c. inuenimꝰ. de cōse. disti. j. s. Natiuitatis dñi epiphanie Quadragesime Pasche Ascẽsionis dñi Pẽtechostes sctẽ crucis Sctōꝝ Apostoloꝝ ⁊ sancte trinitatis. ⁊ in. c. sctōꝝ. lxx. di. ponit̃ decima de dña alie sũt delende de missali nisi ex spāli priuilegio sit cōcessuʒz vt fratribꝰ mino ribꝰ de beato Francisco ꝑ Sixtum. iiij. ¶ Vtrũ gloria in excelsis debat dici in

Export TEI

31

*missis votiuis. Rñ. ꝙ nō vt in. c. ↄsiliũ. de cele. missa. nec etiā credo in vnũ deũ dicit̃ lʒz cōsuetudo derogauerit illi iuri quo ad gloria in excelsis q̃ r ĩ missis vo tiuis beate virginis: ⁊ qͦ ad alios etiam in missis spũs sancti minores tñ habẽt ex priuilegio vt possint dicere gloria in excelsis in missis spiritus sancti quas pro ecclesia dei celebrant. Dicit tamen Hosti. in. d. c. consilium deuotam cōsue tudinem nō reprobamus.

Export TEI

¶ Vtrũ perfusio post sumptionem san

Export TEI

32

*guinis debeat fieri cum vino. Rñ. sic vt de cele. missa. c. ex parte.

Export TEI

¶ De quo debet missa celebrari. R. pa.

Export TEI

33

*in. c. q̇dā laicoꝝ. de cele. missa. ꝙ dʒz celebrari de eo de quo fit offiũ vnā missā peculiarẽ audiẽs vel dicẽs nō satisfacit p̃cepto  audiẽda missa  illa q̃ p̃cipit̃ est missa de festo vel q̇ ẜm officiũ debet dici vt ĩ. d. q̇dā laicoꝝ Credo tñ ꝙ secu lares ꝓpter ignorātiā excusent̃ sed non celebrātes ⁊ ꝓpterea in. d. c. q̇dā et. c. et hoc de cōse. di. j. dicit̃ ꝙ tales misse peculiares seu votiue debẽt celebrari ĩ occulto ⁊ hoc ĩtelligo ĩ diebꝰ in quibꝰ q̇s tenet̃ de p̃cepto audire missam vel ĩ ecclesia collegiata seu cōuentuali in qua quotidie est celebrāda vna missa de officio. vt ĩ cle. j. de cele. mis. ⁊ sic intelligo tex. in. d. c. quidā laicoꝝ.  si sit alius q̇ celebrauit missaʒz de officio⁊ nō sit de p̃ cepto ꝙ missa audiatur potest quis mis sam votiuā dicere sine oĩ scrupulo et in publico ⁊ in secreto. Nec sufficit ẜʒz mo nal. ꝙ audiat introitum et huiusmodi diebus in quibꝰ tenetur de officio audire  missa dicitur cuʒz canone. vt pa tet in. d. c. quidam.

Export TEI

¶ Vtrũ missa de sctĩs tantũ valeat aĩa

Export TEI

34

*bus defunctorum sicut si dicat̃ ꝓ defun ctis. Rñ. host. ĩ. c. ij. de cele. mis. ꝙ sic ⁊ ꝙ do. Hug. Car. dicebat ꝙ celebrando pro dña sciebat celebrare pro de functis. et ecōtrario. d. c. ij. ⁊ de conse. di. ij. quotiẽscũ Caue tamen  si ꝓmisisses spāliter ꝓ defunctis ꝓpriam missam dicere |

p. Fo.cccxix.r

nō satisfaceres missam dicendo de domina rōne ꝓmissiōis. Jtem aduerte ꝙ hoc est verum quando maior deuotio q̃ quis dicit missam de domina ⁊ huiusmodi supplet vel sancti intercessio. ałs non. nisi quo ad veritatem sacramenti sed non quo ad veritatem orationũ.  plus valet ꝓ defunctis dicta. scm Pe. in. iiij. di. xlvj.

Export TEI

¶ Cũ q̇bꝰ dʒz missa celebrari. Rñ. ꝙ pri

Export TEI

35

*mo cũ indumentis debitis. q̃ ẜm Jnn. iij. vt recitat Dir. li. j. ti. vij. sunt calciamẽta amictꝰ alba singulũ manipulus stola. patena. ar. xxiij. di. ecclesiastica. xcv. dist. vinũ. xj. q. iij. ep̃s. de penis degradatio. li. vj. Et qualia debẽt essep̃di cta dicẽdũ ꝙ ẜm cōsuetudinẽ rōnalẽ re gionis seu cōgregatiōis ar. l. de q̇bꝰ. ff. de legi. Et an debẽt esse benedicta: cōiter tenet̃ ꝙ sic. exceptis calciamentis et etiā singulo q de cōsuetudine nō bene dicit̃ ẜm Ri. ĩ. iiij. di. xiij. ⁊ Sco. ea. dist. Sco cum igne. de cele. mis. c. vult. Et celebrās sine igne dʒz officio ⁊ beneficio priuari ididẽ. Tertio cũ calice corꝑalibus altari lapideo. ⁊ tribꝰ tobalis suꝑ eo. ⁊ missali hostia aʒzima. vino ⁊ aq̃ q̃ ĩ minori quātitate dʒz poni quā de vino vt in. c. perniciosus. de cele. mis.

Export TEI

¶ Vtrũ peccet mortałr q̇s sine aliqͦ p̃di

Export TEI

36

*ctoꝝ celebrat. Rñ. ꝙ sic q̇ sine igne ex a qua vel in pane fermentato si est sacerdos latinus: vel in vase lingeo vt pʒz in c. literas de cele. mis. vbi dicit̃ ꝙ debet talis sacerdos deponi ab officio et beneficio. Et idem in vase vitreo vel de auricalco aut ere de conse. di. j. vt calix. Jdem si sine altari lapideo ⁊ cōsecrato corporalibꝰ casula stola manipulo cingulo alba amictu vt in. c. j. de cōse. di. j. non tamen efficitur irregularis cũ non inueniat̃ iure cautũ hic siue faciat sciẽter siue ignoranter ẜm Ri. ⁊ Sco. in. iiij. di. xiij. lʒz mortaliter peccet de consec. di. j. ecclesie ⁊. c. concernimus cum duobꝰ c. sequentibus. et hoc intellige si scienter facit secus si ex obliuione manipulum vel stolam omisisset de calciamentis autem heredis non credo sit preceptum cum non inueniatur in iure. Vn de si quis ipsa omitteret non ex cōtemptu sed quia non habet nō peccaret. ar. d. c. j. Patet hoc ꝙ calciamenta nō sunt de necessitate.  sic oporteret habere specialia q̇bꝰ nō vtemur nisi celebrando cuius contrarium seruatur cōiter.

Export TEI

¶ Sed vtrũ sine missali possit dici qui

Export TEI

37

*dā dicũt ꝙpeccat mortaliter celebrans sine missali in quo ad minus nō sit canon: tum  exponit se periculo errandi tum quia cōsuetudo ita habet vt sine li bro in quo sit canō nō dicat̃. Et placet quia sepe optime memorie viri ĩ hoc er rāt. Canon secũdum communiorẽ opi. dicitur a Te igit̃ vs ad communionẽ ⁊ secundum durā. debet dici expedite ne musce veniẽtes. idestvane cogitatio nes perdāt suauitatem vngnenti. idest oratiōis ⁊ ne populus sastidium concipiat nō tamen nimis festinanter ne sacrificium fiat sine sale discretiōis ⁊ deuotiōis ⁊ debet legi in libro ne error cō tingat. Jdem dicerem de tribus tobalis si non haberentur quod sufficeret vna. Et no. quod preceptum est clericis vasa ⁊ vestimenta in quibus celebrari debet sunt munda ⁊ nittiua in. c. relin qui nolumus de custo. euch. ⁊ iō peccat mortaliter faciens cōtrarium. xiiij. q. j. ꝙ percipitur.

Export TEI

¶ Quarto debent esse saltẽ duo presen

Export TEI

38

*tes celebrationi missarum. de conse. distinctio. prima hoc quo. Et hoc verũ in missa publica sʒz in missa priuata po test dici vno presente seruitore solũ qui respondeat in persona totius populi: vnde nemo sacerdos per se solus potest celebrare. vij. q. j. illud de filijs p̃sb. c. preposuit in fi. Episcopus vero sine dyacono celebrare non potest nisi necessitas cogat. xciij. dist. c. diaconi sunt in gl. in ver. habet.

Export TEI

¶ Vbi debet missa celebrari. Rñ. q in

Export TEI

36

*oĩ loco cōsecrato ab ep̃o pōt libere cele brari de conse. distinct. j. ⁊. c. j. ⁊. c. sicut ⁊. c. sequenti. ⁊. c. nullus. Et hoc verum nisi sit interdictus et polutus. de quo supra. Consecratione eccle. §. viij. Fallit |

p. [Fo.cccxix.]v

hoc in. c. autoritate. de priuil. li. vj. vbi ꝓhibetur celebrari in ecclesijs constru ctis ab exceptis in locis nō exemptis si ne licẽtia episcopi. Jtẽ licet minoribus ⁊ predicatoribꝰ celebrare in omni loco honesto cum altari portatili ab episcopo consecrato saluo iure parochiali q quidem ius ẜm Grego. nonuʒz in extra uaganti que incipit. Nos attendentes consistit circa oblationes decimas. et primitias solum. ⁊ hoc siue sit consecra tus locus vel non dummodo non sit in terdictus vel polutus. Et sic intellige. c. in his de priuil. vbi hoc priuilegium ponitur. Similiter episcopis licet in. d. c. fi. de priui. li. vj. de quo. s̃. interdictuʒz. vj. §. xxxix. Aduerte ꝙ sacerdos debet te nere hostiam ⁊ calicem quando consecrat super lapidẽ consecratuʒz ẜm Pet. de pal. ⁊ debet lapis esse ita magnus ꝙ saltem possit super eo capi totus pes calicis cum hostia de quo vide altare. Not. etiam ꝙ quicũ celebrans vel faciens celebrari diuina in ciuitatibus castris vel villis nisi quatenus a iure ei conceditur est ei interdictus ingressus ecclesie ipso facto cuiuscun ordinis vel priuilegij sit munitus. c. episco porum de priui. lib. vj. Jdẽ si in locis a iure vel a iudice prohibitis vt ibidem. ¶ Vtrũ de licentia episcopi possit cele

Export TEI

40

*brari in loco non consecrato. Rñ. Jnn. in. c. j. de conse. eccle. vel alta. tenet ꝙ sic etiam sine licentia si modo habet alta re viciatum. Archi. post alios in. c. missarum de conse. di. j. ⁊ Panor. in Rubr. de conse. eccle. vel al. tenent ꝙ non etiā cum licentia episco. sed dico pro concor dia ꝙ in sua diocesi potest episcopꝰ da re licentiam vt in ecclesia non consecra ta vel oratorio possit quis celebrare cũ altari portatili consecrato ex necessitate vt no. glo. de conse. dist. j. vnicui. et xviij. q. ij. quidā. Jn alijs auteʒz locis nō potest dare nisi quando ecclesia deest. vt in. c. concedimus. de cōse. di. j. ar. d. c. fi. quia frustra concederetur episcopis illud priuilegium si haberent de iure communi. Aduerte tamen ꝙ in locoflu ctuanti vt in mari ⁊ fluminibus celebrare non licet alicui. Sʒz extra suā dio cesim nō pōt dare licentiam celebrādi in loco non consecrato.

Export TEI

¶ Qua hora potest missa particularis

Export TEI

41

*celebrari. Rñ. ꝙ ab aurora vs ad nonam etiam in cōuentualibus ecclesijs potest quotidie celebrari. de conse. di. j. .§. in ieiunijs. ⁊. c. necesse est. Et hoc sequitur Sco. in. iiij. di. xiij. Nec ob. c. nocte. ⁊. c. solent de consec. di. j. ⁊. c. non liceat. xliiij. di. ⁊. c. ꝙ a patribus et. c. fina. lxxv. di. ⁊. c. vl. lxxvj. di. quia ĩtelligit̃ de solẽnibus missis ẜm Host. ĩ summa de cele. mis. Solẽnis vero debet dici in cō uẽtualibus ecclesijs hora sua. s. in vigĩ lijs ⁊. xxx. ⁊. iiij. temporibus hora nona. Jn festis hora tertia. Jn profestis hora sexta ꝙ tamen communiter nō seruat̃:  tardiꝰ dicitur in festis  alijs diebꝰ nō festiuis ⁊ excusant̃ vt pʒz in iure prealle. Et sic intellige gl. ĩ. c. j. de cele. mis. ⁊ alios doc.

Export TEI

¶ Vtruʒz possit dici missa de nocte. Rñ.

Export TEI

42

*ẜm Host. vbi. s̃. ꝙ nō nisi in natiuitate dñi vel nisi ẜm Rod. de lnĩa ep̃i. vel superioris imminẽte necessitate puta  infirmus moritur nec habetur eucharistia. Alias eā ante aurorā celebrās pec cat mortaliter idẽ dicendũ de celebran tibꝰ ante dictũ matutinũ. ar. xj. di. c. in his ⁊. c. ecclesiasticaꝝ. ⁊ extra de cel. mis. c. j. ⁊ vl. ẜm Host. Siłr de prĩa dicẽdũ ẽ vbi est cōsuetudo ẜm Ho. quam quidẽ cōsuetudinẽ attẽdo ad primā q̃ dicit̃ in choro nō ad eā q̃ r a ṗuato. Vnde ĩ religiōe minoꝝ cũ multe misse dicantur de cōsuetudine ante primā non credo ꝙ volẽs missam dicere teneatur primo dicere primā  sic oporteret bis eā ali quādo dicere. s. per se ⁊ postea in choro ꝙ nō est necesse. ar. primi de cele. mis. ⁊ sic pʒz ꝙ possunt dicere missam licite añ  dicant primam.

Export TEI

¶ Quotiẽs dʒz missa celebrari. Rñ. in ec

Export TEI

43

*clesijs cōuentualibus ⁊ collegiatis debẽt quotidie due misse celebrari. s. vna ẜm offm̃ ⁊ alia ꝓ mortuis. vt in. c. cum creatura de cele. mis. in tex. ⁊ ĩ gl. ⁊ colle |

p. Fo.cccxx.r

giallter debẽt dici. Et dicit pau. ibideʒz quod peccant nō seruantes tñ communiter non seruatur. ⁊ sic non peccant.

Export TEI

¶ Vtruʒz quilibet sacerdos teneat̃ qͦt i

Export TEI

44

*die celebrare. Rñ. ꝙ nō etiā in diebꝰ fe stiuis. vt pʒz in. c. quotide de cōse. di. ij. Exceptis habẽtibꝰ curā animarũ qui ad minus in diebꝰ festiuis tenent̃ cele brare nisi per aliũ satisfaciant populo ar. c. j. de cele. mis. Aduerte tamẽ ꝙ si sa cerdos ob sui indignitatẽ ⁊ sacramẽti reuerẽtiam abstineat non peccat ẜm. s. Bo. ĩ. iiij. di. xij. puta  pollutis ⁊ hmōi. Si vero stat pro quadā incuria ⁊ negli gẽtia sua ita ꝙ ad minus non celebret in precipuis festis. Et maximein illis ĩ quibꝰ seculares deuoti solẽt communicare. Peccat quidẽ ⁊ si nō mortaliter saltem grauiter vt pʒz per. c. dolẽtes de ce. mis. vbi valde tales reprehẽ dũt̃. Ri. vero in. iiij. di. xiij. tenet ꝙ tenẽtur in ta libus diebus celebrare. Jdẽ tʒz. s. Tho. in. iij. parte. q. lxxxj. ⁊ sic vr̃ q nō excusentur a mortali. qñ sine rationabili cā in talibꝰ diebus nō celebrant. Vnde di cit idẽ. S. Tho. ꝙ lʒz quo ad actus ordi nis qui pertinẽt ad corpꝰ christi misti cum nō teneatur nisi qui habet ex p̃latiōe vt predicare absoluere ⁊ hmōi tamẽ celebrare vt deo sacrificium reddat etiā si nulli hominum teneatur. Jdem etiā po nit in. iiij. di. xiij. ⁊ potest timere ne tan seruus ne quiabscōdit pe cuniā dñi cōdẽnetur. Quotidie autem celebrare laud abile est si modo ex huiusmodi celebratione nō minuatur reuerentia debita ad sacramentum ⁊ de uotio Si autem minueretur tunc aliquando cessandum est de quo vide. Eu cha. iij §. xxxvj.

Export TEI

¶ Vtrum institutio beneficij ꝙ q̇s cele

Export TEI

45

*bret omni die obliget institutuʒz ad sic celebrādum. Rñ. Pa. in. c. cōsuluisti de cele. mis. ⁊ in. c. significatũ de prebẽ. ꝙ nō quia talis institutio est illicita ⁊ da ret materiā peccādi. ⁊ ideo taliter insti tutus debet accipere interpretationeʒz ab isto tex. c. significatũ. vt scilicetĩ telligatur ꝙ dʒz celebrare ⁊ teneatur to frequẽtius potest salua honestate sua ⁊ debita reuerẽtia ⁊ deuotiōe ad sacramentum ⁊ sic intellige de quocun de neficiato. Similiter dic quando institueret̃ ad dicẽdũ missā peculiarẽ quo tidie  hoc nō obstāte pōt ⁊ dʒz dici de feria. c. quidā de cele. mis. ⁊ sic patet ꝙ quis aliquando tenetur frequẽtius ce lebrare.

Export TEI

¶ Vtrũ quis possit pluries dicere mis

Export TEI

46

*sam in die. Rñ. Pa. in. di. c. cōsuluisti ꝙ nō. Facit. d. c. cōsuluisti ⁊. c. referẽte. e. ⁊ c. sufficit de cōse. di. j. Nisi in duobꝰ ca sibus. ¶ Primus in die natiuitatis ĩ qͦ tres possunt celebrari siue dicatur vna in media nocte: alia in aurora: ⁊ tertia inhora debita siue dicantur simul in die vel vna et post interuallum duas vel econtrario: quia sic hʒz consuetudo sed ante auroram non debet dici nisi vna. s. illa de media nocte.

Export TEI

¶ Secũdus respectu alicuiꝰ necessitatis vt puta  aliqua magna ꝑsona ve nit. puta ep̃s ⁊ siłes ⁊ qͦs nō decet trāsire diẽ ꝙ nō audiāt missaʒz. c. fi. de ṗui. lib. vj. ⁊ idẽ dic  quolibet alio magno viro. ar. c. j.  cele. miss. Similiter credo quādo esset dies festus preceptus ab ecclesia ⁊ aliqui nō audiuerũt missā lʒz nō sint ita magni dñi ꝑ eandẽ rationẽ itẽ si aliquis infirmaret̃ ad mortẽ ⁊ nō haberetur corpus xp̃i pro eo cōicando Addit gl. tertiũ casum ibidem. i. si esset cōsuetum in aliqua ecclesia ꝙ dicātur due misse vna ꝓ viuis alia ꝓ mortuis ⁊ nemo est qui sit aptus nisi vnus solũ. tũc poterit ambas dicere. ¶ Quartus ꝓpter paupertatẽ eccłiarũ vel raritatẽ sacerdotũ. xxj. q. j. c. j. in fi. ⁊ de ele. c. du dũ. x. q. iij. vnio. ¶ Quintꝰ quādo due misse proprie occurrũt dicẽde puta de vigilia ⁊ de festo ⁊ nō est nisi vnus sacerdos q̇ possit. extra de cele. miss. ca. j. ⁊. c. referẽte ẜm Ber. ⁊ Hostien. in. di. c. cōsuluisti. Jntellige quādo in omnibꝰ p̃dictis casibꝰ ꝙ potest plures dicere: dum tamẽ purificationem non receperit ⁊ sit ieiunus ałs nullo mō liceret de cele. mis. c. ex parte. Jtẽ ꝙ nō dicat nisi |

p. [Fo.cccxx.]v

duas  plures nō licet nisi in natiuita te ẜm cōmuniter doc.

Export TEI

¶ Quid si post sumpsit cōmunioneʒz

Export TEI

47

*haberet hostiā consecratam que super fuit. Rñ. ẜm. Pe. q si cōmode nō hʒzvñ honeste conseruet ei licʒz sumere dum mō sit ieiunius. ar. de ↄsecra. dis. j. c. tri bꝰ gradibꝰ. Secꝰ si esset dicẽdũ de reli quijs q̃ etiā lʒz acceperit purificationẽ ante de ipsis aduerteret. tamẽ postea sunt sumẽde tum quia non possunt sic seruari immo leuiter amitteret̃ ꝓpter eoꝝ paruitatem. Et in isto casu ex qͦ est in actu purificatiōis ⁊ recollectiōis re liquiarũ quicquid dicit̃ fieri incōtinen ti. i. quasi simul sumeret oĩa ante cẽseatur nō ieiunus ꝑ eaque notantur in c. olim el. j. de resti. spolia. ĩ gl. ⁊ ꝑ Bar. in. l. j. ff. de verbo. ob. Q bene not. pro scrupulosis.

Export TEI

¶ Quid de illis qui propter adulatio

Export TEI

48

*nes seculariũ plures missas celebrāt ĩ die. Respōdeo ꝙ peccāt mortaliter. vt ĩ c. sufficit de cōsecratiōe di. j. Multo ma gis si ꝓpter pecuniam.  simoniacus est saltẽ mentalis si peccatum nō inter uenit expressuʒz. Si ꝟo interuenit esset mentalis ⁊ realis ⁊ teneretur restituere quicq̇d accipit pauperibꝰ ⁊ de neces sitate vt. j. Simonia septimo in prin. ¶ Pro quibus debet dici missa. Rñ. q

Export TEI

49

*generaliter ꝓ omnibus viuis ⁊ defũctis mortuis in statu purgatorij de cōse. di. j. c. visum.

Export TEI

¶ Vtrũ sit dicẽda pro paruulis mortu

Export TEI

50

*is. Rñ. S. Tho. in. iiij. q sic pro pueris baptiʒzatis nō quia eis prosit ad re missionem pene quā non tollerant nec ad augmentum glorie. sed potius celebratur ad commendandum redemptionis mystrium.

Export TEI

¶ Vtrum liceat orare pro excommuni

Export TEI

51

*cato. Rñ. Hostien. in summa in memen to etiaʒz specialiter ⁊ etiam in alijs ora tionibus que fortiter dicuntur genera liter tamen non specialiter. quia nō lʒz de sen. excō. nuper.

Export TEI

¶ Quid dicendũ si presbyter q̇ ꝓmisit

Export TEI

52

*alicui dicere vnā missam de dña ⁊ alte ri separatiʒz aliā ꝓ aĩa matris ⁊ patris eius. ⁊ tertio ꝓ salute sua ⁊ similibꝰ dicat solũ vnā missam de dña cum collecta. Deus qui nos patrẽ ⁊ matrẽ ⁊ aliā collectā. omnipotẽs sempiterne deꝰ mi serere famulo tuo ⁊ c. intendẽs p̃dictis oĩbꝰ satisfacere. Rñ. ꝙ suꝑ hoc fuit diuersa opi. Vñ pro intelligẽtia ẽ sciẽduʒz ꝙ missa q̃libet q̃ dicitur respectu operis operati gñalitervalet oĩbꝰ viuis de functis existentibꝰ in charitate q̇ non sũt in patria. Secũdo vʒz singulariter il li qui eā dicit si digne celebrat. Tertio valet specialiter si sũt in statu gr̃e illis q̇ faciũt eā dicere ꝓ se vel quibꝰ p̃dictĩ vel sacerdos per intẽtioneʒz applicant. Quātũ igitur ad generalẽ participatio nẽ sacerdos nihil pōt disponere nec dʒz tũ ad singularẽ siłr nō debet ordine charitatis eā alteri tribuere  nemo  bet p̃sumere se haberevltra necessitatẽ de merito. tũ ꝟo ad tertiā specialẽ. q̃ est alteri applicabilis ꝑ intẽtionẽ dicẽdũ ẽ ꝙ nō minꝰ habebit q̇bet hoꝝ triũ  si ꝓ singulo eorũ singulariter eā dixisset. Rō  deus nōequaliter nevno modo acceptat meritũ misse aplicatuʒz isto tertio mō. sed ẜm ꝙ sue bonitativr̃ cōsiderata deuotione ⁊ ceteris q̃ cōcur rũt in eo q̇ eā dicere facit. Vnde aliquā do vna missa posset liberare vnā animā de purgatorio cũ tāta charitate mo uere posset se q̇s ad faciẽdũ dicere quā nō faceret liberare aliꝰ faciẽdo dicere viginti vel triginta. Et sic tũ ad hoc talis sacerdos satisfacit.  quilibet pre dictoꝝ triũ nō minus habebit de meri to  si ꝓ quolibet eoꝝ singularitervnā dixisset. Et sic intelligo opi. illoꝝ q̇ dicũt nō minꝰ valere vnā missam ꝓ oĩbꝰ  si singułr ꝓ quolibet diceret̃ de cōse. d. v. in. c. nō mediocriter. Nec ob. ꝙ dicũt q̇dā ꝙ meritũ tali mō acceptũ ẽ fini tũ ⁊ iō quādo pluribꝰ diuidit̃ minꝰ q̇li bet habebit verũ si quilibet tantũ haberet nisi alteri cōmunicaretur sʒz non est sic. sed tantũ quilibet habet de ista finitate tũ videtur diuine bonitati ⁊ est tātũ ꝙ sufficeret pro oĩbus aĩabus |

p. Fo.cccxxj.r

liberādis. si modo sic merita nostra me rẽtur:  missa respectu operis operati nihil aliud est  applicatio meriti pas siōis christi. quod per tale sacrificiũ im mediate applicatur illi ꝓ quo dicitur. ⁊ ideo sicut licet multis dictũ meritum possiōis christi applicetur nihilominꝰ quilibet nō minus habebit  si soluʒz sibi fuisset aplicatũ.  nullus ex toto potest eũ habere. sed in tātũ intum vr̃ diuine bonitati ip̃ʒz pro tale accepta re ẜm eius q̇ dicere facit deuotionẽ et propterea ꝓpter meritũ passiōis christi q per sacr̃a applicat̃ nō minus effi cacie habẽt si simul multis conferātur  pro vno solo. sʒz quilibet tm̃ habebit tuʒz videtur diuine bonitati pro quo libet acceptare. hoc pʒz ĩ baptismo  si multi baptiʒzātur in necessitate nō minꝰ habebũt de remissione ⁊ sic de alijs sacramẽtis. Secus de alijs bonis a sacramẽtis. eo quia cũ non sint applicatiua meriti passiōis christi. Jdeo si plu ribꝰ cōicabuntur quilibet minus habe bit respectu operis operati. ⁊ ex hoc pʒz quare missa magis vlʒz ad remissioneʒz peccatoꝝ ⁊ sacramẽta  alia opera.  est propter meritũ passionis christi q deo patri offertur pro remissione illoꝝ quibus applicatur q nō sit in illis bo nis. Quo vero ad meritũ generale. sic nō satisfacit.  to plures misse dicũtur. tāto magis aĩe viuentium existen tiũ in gratia. ⁊ anime in purgatorio re lenātur. vnde magis fuissent reuelate si dixisset tres missas  si solum vnaʒz. Vnde tum ad hoc nō satisfacit p̃sertim qñ plures misse dictefuissent si ip̃e nō acceptasset. ⁊ ideo tenetur satisface re vł in missis vel in alijs bonis ꝑ spā lẽ applicationẽ. Que credo si fiāt nō so lũ in vna missa. sed etiā in pluribꝰ ⁊ in alijs orationibus ⁊ bonis sufficienter satisfaciet sicut faciũt boni religiosi q̇ intendũt satisfacere. nedum in missis. sed etiam in reliquis orationibus. Vn de credo attenta consuetudine. ⁊ etiaʒz quia non pautiores misse propter hoc dicuntur ꝙ religiosi qui sic pro duobꝰ aut tribus vel alijs celebrant simul vt dictum est qui etiam intendunt specia liter in omnibus missis ⁊ alijs bonis que faciũt predictis satisfacere ꝙ opti me satisfaciunt nec illi qui talibus faciunt dicere minus habebũt de subsidio misse. sʒz etiā suꝑ habũdanter ꝙ si aliter dicere facerẽt. Aduertetñ ꝙ si spe cialiter ꝓmisisset dicere mis. de dña vel de spũsancto vł ĩ tali altari aut tali die tenetur seruare promissuʒz aliter nō satisfaceret promissioni dicẽdo missaʒz de alio vel in alio loco. Et sic concorda opi. que no. in. di. ca. non mediocriter ⁊ in quarta dist. xlv.

Export TEI

¶ Vtrũ idem erit si sacerdos ex motu

Export TEI

53

*suo diceretvnā missam pro tribus quo ad meritũ speciale. Rñ. ꝙ nō  sic ad meritum tale nō cōcurrit nisi sola motio sua. que vna nō tantum valet sicut due vel tres respectu operis operantis ⁊ ideo minꝰ habebũt de isto merito spe ciali. Jdẽ dic qñ vnus facit vnam pro pluribus dicere per eandẽ rationẽ. Et istud est ꝙ dicũt theo. vbi. s̃. quomodo vna missa specialiter ꝓ aliqͦ dicta plus ei vlʒz  quādo dicit̃ generaliter ꝓ młtis secus esset si ip̃e sacerdos ꝓ aliqͦ diceret vnā missam ⁊ in eadem intenderet satisfacere ꝓ aliquo alio qui eum ro gauit. eā dicat pro anima sui patris  sic respectu operis operātis nō minus valeret.  sic ibi sunt due motiones ꝙ non esset in primo casu.

Export TEI

¶ Quid de illo q̇ celebrat vt deꝰ perdat

Export TEI

54

*aliquẽ vel aliquos. Rñ. ꝙ peccat morta liter. ar. xxvj. q. v. quicun. nec nocet ei ad cuius perditionẽ sit cum natura sa cramenti sit vt prosit ar. j. q. j. c. si. auteʒz deus no. Jo. ⁊ archi. j. q. j. dicunt el. pri mo. Posset tamen excusari a mortali quando tales sunt inimici reipublice ⁊ impeditores bonorumvt dictum est. s̃. inuidia.

Export TEI

¶ Vtrũ statim post celebrationẽ mis

Export TEI

55

*se sit comedendũ. Rñ. ꝙ non de iure vt in. c. tribus de conse. di. ij. sed de cōsuetudine nō seruatur illud ius. Debet er go ẜʒz Pau. ĩ. c. ex parte. de cel. mis. tam |

p. [Fo.cccxxj.]v

diu stare donec ille reliquie sint verisimiliter in corpore corrupte. Addo etiā ꝙ donec aliquas gr̃as post missaʒz deo retulerit.

Export TEI

¶ Vtrũ tātum valeat missa boni sacer

Export TEI

56

*dotis sicut mali. Rñ. ẜʒz ꝙ colligo ex sā cto Bo. Ric. ⁊ Sco. ⁊ sctō Th. in. iiij. d. xiij. ꝙ qͦ ad sacramẽtũ sic est equalis. j. q. j. c. intra. Quo ꝟo ad oratiōes q̃ ĩ ipsa dicũtur intũ proferuntur ex perso na totius eccłie sic similiter tātũ valet. Jntum vero habẽt efficatiam ex deuotione orātis sacerdotis sic plꝰ valet missa bonisacerdotis  mali. Et iō bñ facit qui libẽtius audit missaʒz boni sa cerdotis dũmodo in substantialibꝰ nō credat excedere  periculose errare ẜʒz predictos doctores.

Export TEI

¶ Quis tenet̃ audire missaʒz. Rñ. ꝙ de

Export TEI

57

*precepto q̇libet q̇ nō est excōicatus nec ĩterdictus aut legitime ĩpeditus diebꝰ festis ab eccłia preceptis de qͦ. s̃. ferie. §. xlij.  bona honestate quilʒz oĩ die maxĩe ep̃s vel religiosus aut eccłiasticus ⁊ ar. c. fi. de ṗui. li. vj. quādo sit mor tale peccatum nō audire in festo vide in. d §. xlij.

Export TEI

¶ Vtꝝ a qͦlibet sacerdote eā dicente sit

Export TEI

58

*audiẽda. Rñ. ⁊ dicvt. s̃. clericꝰ. viij. §. ij. ¶ Vtrũ sit audiẽda in ꝓpria parochia

Export TEI

59

*li ecclesia in diebꝰ festiuis. Rñ. ẜm pa. ĩ. c. vt dñicis  parochi. ꝙ sic nisi ex ali qua cā legitima alibi audire velit puta:  parochianus ẽ ↄcubinariꝰ publi cus vel vt deuotius audiat  melius officiat̃ vel ꝓpter predicationẽ ⁊ hmōi. Si ꝟo alibi audit ex cōtemptu proprij sacerdotis dicit ꝙ facit cōtra p̃ceptum superioris ⁊ q̇ eũ admittit dicit ꝙ quo dāmodo cōmittit furtũ. Sʒz tn dic ꝙ de iure ĩ maximis festiuitatibꝰ sicut sunt festa dñi nr̃ ⁊ beate Marie ⁊ Johānis baptiste ⁊ similia quilibet tenet̃ audi re missam aut in eccłia parochiali aut ĩ publico oratorio facto a ppło ẜʒz gl. in c. est q̇s extra de ↄse dis. j. Et a fortiori pōt audire in eccłijs mẽdicantiũ ⁊ reli gioso. autoritate sedis apłice edificātis ĩ oratorijs aũt priuatis audiẽtes nō sa tisfaciũt sicut est in domibꝰ disciplina toꝝ. sʒz an peccẽt mortałr tałr audiẽtes si postea non audiunt ĩ parochiali vel publico oratorio aut ecclesia religioso rũ dico ꝙ nō  nullo cauet̃ iure ꝙ hoc sit preceptũ: nec ob. c. si q̇s extra  ibi nullũ verbũ est positũ laicis ꝙ sit p̃ceptum sed solũ clericis ne celebrẽt predictis festiuitatibꝰ in talibꝰ oratorijs sine iussu vel ꝑmissione ep̃i. siłr nō ob. ꝙ ibi dicit̃ ꝙ ad parochias ẽ legitimꝰ ordinari ius cōuẽtus ergo ad ałs nō erit legitimus  nō sequit̃ cũ ↄtineat absurdũ sensum  ibi dr̃ ꝙ in ciuitati bus aut parochijs ĩ p̃dictis festis. audiatur. ergo etiā alibi est legitimꝰ cōuẽtus nō ob. ẽt predictũ. c. vt dñicis.  si quis bñ attẽdit nihil p̃cipit̃ laicis. nec etiā oĩbus facerdotibꝰ. sed solũ sacerdotibꝰ parochialibꝰ imponit̃ ꝙ eij ciāt illũ qui contempto proprio sacerdote ergo si audiat ĩ aliqua ecclesia q̃ nō sit parochia a sacerdote non parochiali nō debet expelli. ergo licite pōt audire. Et ꝙ solũ parochialibus preci piat pʒz in verbo alterius ꝙ est relatiuũ ex duobus tm̃ ⁊ alius alia aliud ex pluribꝰ licet ꝓmiscue vtamur. ⁊ iō nisi haberet parochiā nō dicitur alteriꝰ:  predicta relatiua faciunt positionẽ re gnlariter eiusdẽ qualitatis. Jtem posi to ꝙ esset aliquod ius preceptum esset abrogatum per contrariam consue tudinem. vt supra. Consuetudo §. ix. patet.

Export TEI

ẜm Augusti. ix. de ciuat. dei est aliene miserie in corde nostro compassio qua si possumus subuenire cogimur ẽ etiā misericordia diminutiua penarũ quā impedire non potest excessus ire Et no ta ꝙ misericordia pietas ⁊ clementia ⁊ mansuetudo conueniunt in tum in eundem effectum concurrunt que scʒz est prohibere mala proximorũ sed differũt tuʒz ad motiuum: quia mĩa hoc facit ex amicitia habet cũ proximis. Pietas vero ex reuerentia  habet ad aliquẽ superiorẽ. s. deum vel pareutem |

p. Fo.cccxxij.r

Māsuetudo intũ remouet iram inci tātẽ ad vindictā. Clemẽtia vero hoc fa cit ex animi leuitate intum iudicat equũ esse vt q̇s ampliꝰ nō puniat̃ Crudelitas tamẽ q̃ culpā attẽdit sed modũ ĩpuniẽdo excedit opponit̃ ꝓprie clemẽ tie q̃ r ꝑ quandam animi leuitatẽ siue dulcedinẽ ꝑ quā q̇s est diminutiuꝰ pe narũ. Seneca ꝟo. li. ij. de clemẽtia dicit ꝙ clemẽtia est leuitas suꝑioris ad inferiorem. Māsuetudo aũt cuiuslibet ad quẽlibet. Sepissime tamẽ accipit̃ mĩa pro clemẽtia ⁊ māsuetudine ⁊ pietate. ¶ Que sunt oꝑa mĩe spũalia. Rñ. ꝙ. vij.

Export TEI

1

*in hoc versu cōtẽta. Cōsule. s. dubitātẽ ꝑ doctrinā: castiga. s. ꝑ correctionẽ solare afflictũ. Remitte iniuriā fer defectus alioꝝ. Ora ꝓ oĩbꝰ ⁊ doce ignorātes ⁊ q̃ sunt oper a misericordie corporalia habes. s̃. eleemosyna. §. ix.

Export TEI

inculpate tutelle q̇d est vide. s̃. defensio. .§. iij.

Export TEI

r a mō q̃ aliqñ est in mo derādo motũ animi ab excellentia per humilitatẽ aliquādo a ꝑtinẽtibꝰ ad cognitionẽ vt est studiuʒz. Aliquādo quo ad corꝑales actꝰ ⁊ actio nes vt decenter fiant ⁊ non scurriliter ⁊ hmōi. Aliquādo ꝟo qͦ ad apparatũ exteriorẽ. Et iō modestia ẽ circa minora. Tẽperātia ꝟo est in refrenatione dele ctatiōis boni difficilis et ꝓpterea differt ab ea ẜm Tho. ij. ij. q. clx. arti. ij.

Export TEI

opponit̃ ꝑ seuerātie ẜm philo. vij. ethi. dicit̃ em̃ ꝓprie ẜm philo. mollis q̇ recedit a bono ꝓpter tristitias causatas ex defectu electionum quasi cedẽs debili mouẽti. dicitur etiā alio modo in munditia seu voluntaria pollutio vt patet ex glo. j. cor. vj. ibi nec adulteri nec molles vbi glo. j. muliebria pacientes. Et isto modo semper est mortale peccatum vt ibi patet. Sed primo modo non semper sed quando recedit a bono necessario faciendo.

Export TEI

grece latine singularis dicit̃ quia dʒz esse sing. i. separatus a conuersatione seculari. vt. xvj. q. j. c. j. iuncta glo. ibidẽ. Vn de ibidem in. c. monachus dicitur monachus non doctoris sed plangentis officium habet qui vel se mundum lugeat ⁊ domini pauidus prestoletur ad uentum. hec ibi.

Export TEI

De hic notatis. ⁊ q̇d sit monachꝰ ⁊ vnde dicat̃ ꝙ est vnus vel singularis  per se solus agere dʒz no. gl. ĩ. l. decernimus. C. de epi. ⁊ cle. ⁊ ĩ aut̃. de mona. .§. scimꝰ in ver. monasticam et an sit in potestate patris monachꝰ. no. Bald. in l. deo nobis. §. hoc etiā. C. de epi. ⁊ cle. et Alexā. in. l. si sub conditione. ff. de libe. ⁊ posthu.

Export TEI

¶ Jn quo differt monachꝰ a conuersis

Export TEI

1

*⁊ oblatis. Rñ. pa. in. c. nō est. de regula: ꝙ cōuersi sunt qui obtulerũt se sua mu tando habitum ⁊ profitẽdo tamen lai ci sunt  non promouẽtur ad ordines. Oblati vero sunt qui se ⁊ sua obtulerũt mona sterio habitu tamẽ non mutato. Et vt dicit gl. xxvij. q. j. vt lex. Jsti cōuer si ⁊ oblati magis astringũtur monasterio  monachi vnde nec etiā causa ar tioris religiōis possunt transire ad alia monasteria  petāt a supertore licentiam quia efficiũtur quasi serui mona sterij. Monachi vero hodie ꝓprie sunt qui ⁊ habitum mutant et profitentur ⁊ ꝓmouentur ad ordines. xvj. quest. j. in multis. c.

Export TEI

¶ Vtrum monachus possit p̃fici in ali

Export TEI

2

*qua ecclesia. Rñ. Pau. in. c. monachi. de statu mona. ꝙ solus non. vt in. c. secũdo eodem titu. ⁊ in clemẽ. ne in agro. §. ad hec eodem titulo. Cum socio ꝟo mona cho potest de licẽtia sui abbatis aliter non. lviij. distĩctio. capitu. primo ⁊. secũ do quia nō hʒz nec velle nec nolle ĩ hoc capitulo si religiosus ⁊. c. quorũdam. de ele. lib. vj.

Export TEI

limitat hoc Pa. vbi supra verum quando ecclesia est subiecta monasterio. Secus si non. est subiecta monasterio  cum desinat es se monachus monasterij non tenet̃ ab bas sibi dare socium.

Export TEI

p. [Fo.cccxxij.]v

¶ Vtrũ monachus possit habere curā

Export TEI

3

*aĩarũ. Rñ. pa. in. c. j. de ca. mo. ꝙ non in ecclesia vbi monachi collegialiter habitāt. sed debet ab ep̃o capellanus institui qui populũ regat de ↄsilio mona chorũ. Jn alijs autem locis possunt de putari vt patet in. d. §. ad hec. dũmodo non solus vt dictum est.

Export TEI

¶ Vtrũ possit monachꝰ fieri canonicꝰ

Export TEI

4

*ecclesie secularis. Rñ. ꝙ nō. c. in noua. xvj. q. vij. de elec. cũ cām q̃ inter secũdũ Jo. lxxxiiij. dist. quorundam.

Export TEI

¶ Vtrũ monachus possit prefici eccle

Export TEI

5

*sie quorũcũ regulariũ. Rñ. ꝙ non vnde si eligit̃ q̇s alteriꝰ religiōis in p̃latũ non valet electio cle. cum rōni. de elec. ¶ Vtrũ possit eligi in ep̃m. Rñ. ꝙ sic vt

Export TEI

6

*in. d. cle. cum rationi.

Export TEI

¶ Vtruʒz monachus deputatus alicui

Export TEI

7

*ecclesie etiam episco patus teneatur ad obseruantiā regule sue. Rñ. ꝙ sic tuʒz ad tria substantialia regule ⁊ vt habitum deferat etiam si sit ep̃s. de vj. et ho. cle. c. clerici officia in fi. nec ex eo ꝙ habet administrationẽ dicit̃ habere proprium  eam tantũ hʒz rōne officij sibi impositi de sta. mo. c. monachi. §. j. Jn obediẽtia vero distinguitur  si trāsit ad ep̃atum ex toto absoluitur a iurisdi tione abbatis. xviij. q. j. c. vnico. si vero transfertur ad ecclesiam secularẽ q̃uon est subiecta abbati suo nec in spiritualibus nec in temporalibus ex toto eximitur ab obedientia abbatis. xvj. q. j. in parochia. si vero sit solum subiecta abbati in temporalibꝰ sic eximitur ab obediẽtia abbatis quo ab spiritualia. xvj. q. ij. visis ⁊. c. sane. si vero sit subiecta quo ad spiritualia solũ sic eximitur quo ad temporalia. Si vero sit in omni bus subiecta sic ex toto obediet abbati quo vero ad alia a tribus votis et ab habitu non eximitur absolute. Nam ab esu carniũ tenet̃ abstinere sicut ante nisi dispensaretur cum aliquo mona cho a papa vt solus perficeretur alicui ecclesie ⁊ sine scandalo illorum ⁊ quibus viuit non posset abstinere  tunc comedere posset ẜʒz Gof. allegat. c. q̇sq̇s. dist. xlj. factus ep̃s ẜm host. ⁊ videt̃ seq̇ gl. in. c. carnẽ de cōse. di. v. etiam pōt co medere Jeiunia ꝟo ⁊ silẽtiũ ⁊ vigilias seruare nō tenet̃ vt dicitur. xvj. q j. c. ne mo ⁊ breuiter si attendatur verba. d. c. nemo. dicoꝙ ab illis solummodo absol uit̃ ꝑceptis regule q̃ commode nō pōt seruare cũ exercitio prelationis sibi im posito sʒz illa q̃ ne dũ nō ĩpediũt officiũ p̃latiōis immo potiꝰ adiuuāt: credo ꝙ teneat̃ seruare q bene no. Et sic intellige. xx. q. j. monachum.

Export TEI

¶ Sed quid de officio. Rñ. vide. s̃. ho

Export TEI

8

*re. §. xv.

Export TEI

¶ Sʒz pone ꝙ p̃dictꝰ monachus indi

Export TEI

9

*get aliqua dispẽsatione ad quem recur ret. Rñ. ꝙ si talis ecclesia subest abbati in spiritualibꝰ ad ipsum abbatẽ recur ret si vero subest ep̃o tũc ep̃m habebit loco abbatis. c. si quis monachꝰ. xvj. q. j. Si ꝟo sit exẽpta illa eccłia ⁊ ĩmediate sub papa sit oportebit ad ip̃m papā re currat ar. eoꝝ que dixi. s̃. exẽptus. §. vj. ¶ Que sunt que precipiuntur vel pro

Export TEI

10

*hibẽtur monachis specialiter in iure. Rñ. ꝙ sunt. x. q̃ no. in. d. cle. ne in agro. primum quod precipit̃ est debitũ habitus debiti secundum formam in. d. cle. positam. Secundũ ꝙ omni mẽse cō fiteantur ⁊ suscipiant eucharistie sacra mentum. Tertium ꝙ ille qui pre est exponat regulam vulgariter capitulo vel ab alio exponi faciat. sed predicta solum astringunt monachos nigros vt in. d. cle. nota. Quartum ne vtantur camisijs vt in. c. cum ad monasterium de sta. mo. Quintum ꝙ seruẽt silẽtiũ conti nuum in dormitorio refectorio ⁊ oratorio. Jn claustro vero certis horis ibidẽ. Sextum ꝙ faciant capitula de triẽnio in triẽniũ. c. in singulis. eo. ti. Septimũ aucupationes ⁊ venationes interdicũtur eis. d. cle. ne in agro. Octauuʒz ne ad curias principum vadant vt suis monasterijs damnum inferant aliter sunt excommunicati illi qui administratio nem non habent. nonuʒz ne arma infra septa monasterij teneant. ⁊ de isto et su periori vide. s̃. excōmunicatio. vij. casu. |

p. Fo.cccxxiij.r

xxxviij. Decimum ne carnes comedant nisi in necessitate vt. in. d. c. cũ ad mona sterium multa sunt alia que ne dũ eis sed etiam omnibus religiosis sunt pro hibita. q̃ vide. j. religio. §. lxv.

Export TEI

¶ Quid de monachis qui ĩ illis mona

Export TEI

11

*sterijs comedunt carnes in quibus memorie nō extat ꝙ non comedunt̃. Rñ. d. car. consuluit vt recitat pa. in. d. c. cum ad monasterium ꝙ impune possunt co medere vt ex quo ipsi non fuerunt autores nec apparet ex qua causa fuit introductum potest presumi ex aliq̃ causa legitima introductum. Secus quando ex corruptella. quia non excusantur de consue. c. cum tanto. sed de hoc dic vt. j. religiosus. §. xxij.

Export TEI

¶ Vtrum appellatione monachorũ ve

Export TEI

12

*niant alij religiosi. Rñ. pa. in. c. ex ꝑte de postulādo ꝙ quādo cōstitutio emanat respectu religionis. lʒz loquat̃ de mona chis tñ extẽdit̃ ad oẽs religiosos cuiuscũ religionis. Et hoc nisi possit assignari ratio diuersitatis inter eos ⁊ mo nachos. quod nota.

Export TEI

¶ Vtrum monachus possit cōfiteri epi

Export TEI

13

*scopo vel penitentiario. Rñ. ẜm Rodo. ꝙ sic nisi sit exemptus vel priuilegiatꝰ a papa.

Export TEI

an obligetur ex fa cto monachi. Rñ. ꝙ nō ne ex delicto ne contractu nisi in duobꝰ casibus. Primus si hoc sit ver sum in vtilitatẽ monasterij.  in tantũ tenet̃ ⁊ nō plus. ar. x. q. ij. hoc ius. Scs si a cōuẽtu sit admissa administratio  in tm̃ intuʒz se extẽdit administratio. in tm̃ obligat̃ ⁊ nō plus ẜm Jnno. in. c. olim de priuile. Et hoc intelligo taʒz de monacho  abbate. Facit in arg. ꝙ nō obliget̃. insti. de aut̃. tuto. in princi. vide glo xj. q. j. de persona.

Export TEI

De monasterio ⁊ ꝙ dicat̃ ꝓpter mo nachos nō sine monachis. no. Bal. ĩ. l. j. col. ij. C. de insti. ⁊ substi. sub ↄdi. facta ⁊ ꝙ legatũ monasterio factuʒz in dubio debeatur monasteria monialiuʒz:  p̃sumitur pauperius  monasterium monachorum: vt per Bal. in. l. cum multe. C. de dono. ante nupt.

Export TEI

¶ Vtrum possit acquiri per monachuʒz

Export TEI

1

*obligatio alteri monasterio. Rñ. sic etiā per monachum fugitiuũ. vt. ff. de acqui. poss. l. j. xviij. q. ij. Abbates.

Export TEI

¶ Vtrũ relictũ monacho cũ tali ↄditio

Export TEI

2

*ne ꝙ nihil acquirat̃ monasterio valeat. Rñ. ꝙ nō. nisi talis cōditio intelligat̃ ꝙ nihil acquirat̃ monasterio respectu vti litatisnō respectu iuris. sicut no. bal. in aut̃. excipit̃. C. de bo. q̃ libe.  tunc vlʒz q est dicere ꝙ conuentꝰ ꝑmittat illum administrationẽ habere relicti: sicut et seruꝰ r habere ꝓpriũ. vt. l. is qui suis. ff. de manu. ⁊ facit q legit̃ ⁊ no. in gl. l. lucius. §. tres heredes. ff. ad tre. q q̇dẽ dictũ Bar. Limito veꝝ quādo talis administratio refert̃ ad casum licitũ. s. vt dispẽset ĩ pios vsus quod religiosis lʒz etiā. de testamẽ. c. ij. li. vj. vel vt cōuer tat ad vsum vestimentorũ vel librorum ⁊ hmōi. Nō autem liceret vt posset administrare ad libitũ illa bona tan ꝓpria etiam de licẽtia pape. d. c. cum ad monasterium.

Export TEI

¶ Quid si abbas nō vellet consentire vt predictam licitā administrationem

Export TEI

3

*susciꝑet. Rñ. relictũ nō valebit ⁊ remanebit ap grauatũ. l. vnica. C. de ca. tol. ⁊ glo. in. d. §. tres heredes.

Export TEI

¶ Vtrũ bona ingrediẽtis pertineant

Export TEI

4

*ad monasteriũ iure successiōis an iure traditiōis iter viuos. Rñ. ꝙ magna est cōtrouersia inter doc. ⁊ gl. iure ciuił. de quo vide Alb. in aut̃. ĩgressi. C. de sa. sā. eccle. Sed tu tene verius esse ꝙ iure suc cessionis. Attamen si lesum fuerit pote rit restitui ad minoris similitudinẽ. vt C. si vt ab here. se ab. per totum.

Export TEI

¶ Quid de bonis ingrediẽtiũ ordineʒz minoꝝ aut aliorum q̇ nihil pñt habere.

Export TEI

5

*Rñ. Alber. in. d. aut̃. ĩgressi recitat opiquatuor. ¶ Prima ꝙ habeant̃ pro dere lictis. ¶ Secũda ꝙ ꝑtineant ad venien tes ab intestato. ¶ Tertia ꝙ ad ep̃m in cuius diocesi subsunt. ¶ Quarta ꝙ acq̇ rantur ecclesie Ro. cui subsunt et inde alātur. Et hoc ẽ verior de quo nō me ex tẽdo  habent oẽs tales priuilegia in |

p. [Fo.cccxxiij.]v

huiusmodi quibus oportet stare. ⁊ vide s̃. legatum. j. §. v.

Export TEI

¶ Vtrũ acquisitũ ꝑ monachũ expulsuʒz

Export TEI

6

*vł fugitiuũ efficiat̃ monasterij sui. Rñ. vt colligo ex no. ab Jnno. ĩ. c. cũ olim. de priui. ⁊ Host. in ti. de ĩfan. expo. ⁊ alios ꝙ si monasteriũ noluit eũ recipere vel maior pars capituli: sic erũt ep̃i vel alteriꝰ monasterij si ip̃m est ĩgressus. Si ꝟo solus abbas vel minor ꝑs fuit ĩ culpa. sic acquiret monasterio suo: si aũt nō curauit redire talis monachus. ⁊ totuʒz monasteriũ vidẽs eũ vagabũdũ neglexit. sic similiter acquiret ep̃o vel alij mo nasterio si q ingredit̃. sicut de seruo r in. l. q seruꝰ. ff. de sti. ser. ꝙ fit apprehẽdẽtis. q si monasteriũ repetijt. sed non potuit obtinere aliquo impedimẽto. sic acq̇rit monasterio suo ĩ aut̃. de san. epi. §. si monachus. Prelatꝰ em̃ pōt monachũ fugitiuũ vẽdicare cũ oĩbus bonis ꝑ eũ acq̇sitis. c. abbates. xviij. q. ij. aut si forte ad aliud monasteriũ sit trāslatus ꝓpter pctm̃ suum puta  ponit̃ in alio monasterio ad pnĩam faciẽdā. ⁊ hmōi. xxvj. q. j. si qua monachaꝝ. sic bona illa q̃ proprio monasterio attulerat quo ad vsumfructuʒz erunt sci monasterij. xvj. q. vj. de lapsis. ⁊ post eius mortem redibunt ad primuʒz. Si vero transit ad ẜm monasteriũ licite.  strictus vel  promouet̃ in p̃latum alterius sic tenẽt aliq̇ ĩ. c. ꝙ a te. de cleri. cōiug. ꝙ q̇cq̇d acq̇ret postea erit sci sed alia primis. ⁊ vr̃ tex. ꝓ hoc. xviij. q. j. in. c. vnico. alij dicunt ꝙ omnia sibi vndecũ ꝓuẽta erũt secũdi vel dignitatis  videntur accedere ad ꝑsonā licet exp̃sse fuerũt collata tempo re ingressus ratione predicta ⁊ illud. c. vnicũ loquit̃ de acquisitis ex industria monachi  erunt penes primũ monasteriũ in quo ea acquisiuit nō de patrimonialibus datis primo monasterio. ⁊ hoc vltimũ sentit do. Cardi. in. d. c. ꝙ a te. Pau. vero ibidem tenet vt bona patrimonialia sequantur ꝑsonam. arg. hu ius. c. ꝙ a te. ⁊. c. ex trasmissa. de renũ. et l. ij. ff. de colle. illi. ⁊ hoc sequi videt̃ Hostiẽ. ⁊ Jo. an. in. d. c. ꝙ a te. ⁊ magis placet mihi opi. Car.

Export TEI

¶ Vtrum monasterium possit grauari

Export TEI

7

*noua consuetudine. seruitio vel onere. Rñ. ꝙ nō nisi a ṗncipio de cōsensu ep̃i a patrono sit ei ĩposita. vt in. c. sciẽtes. de censi. nō tamẽ intelligas ꝙ in dote necessaria possit etiā a principio ĩponi ali quod onus. sed intellige in alijs a dote predicta.

Export TEI

¶ Vtrum quis possit frequẽtare mona

Export TEI

8

*steria monialium. Rñ. ꝙ nō nisi ex cau sa manifesta ⁊ ratiōabili alias post ad monitionẽ frequentantes si sunt clerici deponunt̃. si laici excōmunicent̃. ca. monasteria. de vi. ⁊ ho. cle.

Export TEI

¶ Vtrum monasteria dupla feminaruʒz

Export TEI

9

*⁊ religiosorum sint licita. Rñ. ꝙ non vt in. c. diffinimus. et. c ĩ decima. xviij. q. ij. ¶ Vtrum quis possit p̃fici duobus mo

Export TEI

10

*nasterijs. Rñ. ꝙ nō sicut nec pluribꝰ ecclesijs curam habẽtibus animarũ. nisi vnum depẽdeat ex alio. de prebẽ. c. cum singula. lib. vj. immo plus si monachi vniꝰ monasterij. prioratus vel ecclesias aut administrationes seu officia vnius monasterij cōsueta ꝑ eiusdẽ monachos gubernari sine licentia pape cōmiterẽt monacho alterius monasterij sunt priuati autoritate prouidẽdi ea vice ⁊ recipientes siunt intelligibiles ipso iure. d. c. cum singula. §. fi.

Export TEI

¶ Vtrum abbas possit vsumfructũ ali cuius rei relictum monacho ei auferre.

Export TEI

11

*Rñ. ꝙ sic ꝑ no. in aut̃. ingressi. C. de sac. san. eccl. ⁊ in. c. ij. de sta. mo. Sed quid si addatur si molestet monachum cadet a legato glo. ĩ. l. lucius. §. tres heredes. ff. ad treb. hanc questionem format et ibi Barto. ⁊ Cy. in. l. quotiẽs. in. fi. C. de dona. q̃ sub modo. ⁊ ꝑ Bar. ⁊ Bal. ⁊ Jo. de imo. in. l. si alienum in ṗn. ff. de here. insti. Et cōclude ꝙ si legans disponat per viā pene non valet quia impositio pene suꝑ facto ĩpossibili de iure vel de facto nō vʒz vt. l. cerdonem. ff. de oꝑ. lib. ⁊. l. j. C. de his que pet. no. sed si vult nō possit molestari dicat lego vel relĩquo vsũfruc. tali monacho donec ⁊ quous abbas faciat ei questionẽ. ⁊ ex tunc nō |

p. Fo.cccxxiiij.r

relĩquo. ita dicit bal. in. d. l. j. in. viij. q. ⁊ pau. de ca. ĩ. d. §. tres heredes. sed in eo quod habuit monachus ante cōtrouer siam poterit abbas ↄtrouersiā facere ⁊ illi auferre ẜm p edictos.

Export TEI

nō debet habere singularem habitationem sed cōiter tam in ecclesia  in refectorio ⁊ dormitorio esse dʒz. xviij. q. ij. pernitiosam vt sibi sint testes castitatis ⁊ hone statis vt in aut̃. de mona. §. cogitandũ.

De notatis in hoc. §. ⁊ ꝙ moniales possunt possi dere in cōi. no. bal. ĩ. l. hac edictali. C. de secun. nu. ⁊ an sorores san cte clare sint moniales ⁊ an ꝑsone eccle siastice. no. Bal. in ant̃. nisi rogati ĩ fi. C. ad trebe. ⁊ an veniāt ille appel. fratruʒz minoꝝ sancti frācisci. Jdẽ bal. ꝙ no. ĩ. l. quicun col. v. C. de ser. fugi. ⁊ ille que possunt eligere abbatissaʒz possunt ĩt erim eligere magistram vt per eũdẽ bal. in. l. fi. C. quod cum eo.

Export TEI

¶ Nō dʒz loq̇ monialis cũ aliquomona

Export TEI

1

*co nisi cũ socia vel presente abbatissa ⁊ breuiter. c. diffiuimꝰ. ⁊ ĩ. c. x. xviij. q. ij.

Export TEI

¶ Vtruʒz possit cantare in choro cũ mo

Export TEI

2

*nac his. Rñ. ꝙ nō vt in. d. cap. perniciosam.

Export TEI

¶ Vtꝝ moniales teneant̃ seruare clau

Export TEI

3

*surā. Rñ. ꝙ sic oẽs vt ĩ. c. periculoso.  sta. re. li. vj. nec ob. ꝙ quidā dicũt ꝙ nō pōt cis ĩdici vita arcrior ipsis ĩuitis  hoc nō pertinet ad arctiorẽ vitā. sed ad ↄser nationẽ honestatis debite. ⁊ ideo nō ex cusantur a peccato mortali que non ob seruāt clausurā cũ possint. potest Abba tissa exire pro homagio faciẽdo cuʒz ho nesta societate. ita tñ ꝙ ad alia non diuertat. Siłr si esset aliqua que notabili morbo laborās sine aliaꝝ infectiōe ibi esse nō posset vt ĩ. d. c. ꝑiculoso vbi p̃latis ipsarũ precipit̃ ꝙ prouideāt. ⁊ ꝙ nō per mittant patere accessus quarumcũ ꝑ sonarum ad eas nisi ex rationabili cā ⁊ manifesta. ⁊ ꝙ sing. annis eas visitẽt ⁊ ille q̃ sunt ita exẽpte ꝙ immediate lub sunt pape debet episcopus autoritate apostolica visitare vt no. in cle. attendẽ tes. de sta. mo ⁊ in. d. c. periculoso.

Export TEI

¶ Vtrũ teneat receptio monialiũ non

Export TEI

4

*mẽdicantiũ facta vltra numerũ earũ q̃ possint sustẽtari sine penuria de prouẽ tibus monasterij. Rñ. ꝙ nō. immo ipso iure est nulla. d. c. periculoso.

Export TEI

quod modis falsatur vide s̃. falsariꝰ. vj. §. iiij. ⁊. v. ⁊ de qua debet fieri solutio vide. j. solutio .§. ij.

Export TEI

Jncurritur cum quis nō facit id q facere tenetur ⁊ eo tẽpo re vt notatur in. c. vlti. de locato.

Export TEI

De notatis in hoc. §. ⁊ quō cōmittat̃ mora gñalis ⁊ specialis no. gl. in. l. mora ff. devsu. Cy. ĩ. l. minoꝝ. C. ĩ quibus cau. in integ. rest. nō est neces. Dynus ⁊doc. in. l. nemo rẽ suā. ff. de ver. ob. ⁊ barto. Aug. ⁊ doc. in. l. nō insulam eo. titu.

Export TEI

¶ An requirat̃ monitiovt q̇s ↄstituat̃ ĩ

Export TEI

1

*mora. Rñ. ꝙ si dies ẽ apposita obligatiōi. nō req̇rit̃  dies interpellat ꝓ hoĩe d. c. vl. ⁊. C. de ↄ̃hẽ. ⁊ cō. stip. l. magna de quo vide obligatio §. viij. Si ꝟo dies ñ est apposita obligationi nec alia ↄditio sic req̇rit̃ monitio ẜʒz Bal. ĩ. l. nō ignorat C. de fruc. ⁊ lit. expẽ. ⁊ Ange. ĩ. l. si manu missori. C.  obse. pa. p̃. ⁊pau. ĩ. c. lʒz hely. de simo. ⁊ ĩ. c. de accu. Facit lex ĩ fideicō missis ⁊ ibi ẽ casus aureꝰ. ff. de vsu. ⁊ ĩ. l. quidā iberꝰ ĩꝟbo q̃ de re volo vt cũ the ro loquaris. ff. de ser. vrba. p̃di. ⁊ id ꝙ le git̃ ⁊ no. in. l. debitores pñtes priꝰ denũ ciationibꝰ ↄueniendi sunt. C. de pi. ⁊ in l. si ex legati. cā. ff. de ꝟ. ob. ⁊ in. c. accusa tio. ij. q. vij. lʒz glo. dicat in. d. c. lʒz hely. ꝙ ĩ pecuniarijs adminitio est de honesta te non de necessitate. Tñ Ludo. de ro. ĩ suis notandis tenet ꝙ si debitor citatur sine monitione ⁊ confitetur debitum ꝙ debet actor condemnari in expensis si poterit probare ꝙ non fuit monitus quia debitori incumbit probatio ⁊sic negatiua. Ratio quia ius presumit q creditor monuerit eum quia communi ter sic solet fieri vt dicitur in. d. l. ĩ fidei cōmissi. Et istud est verissimum de iure fori. Sʒz  iure poli. teneo q si creditor ex timore etiam reuerentiali nō audet petere debitũ vel ignorat q tũc ẽt sine |

p. [Fo.cccxxiiij.]v

monitiōe ↄstituat̃ debitor in mora. ałs non:  ex quo scit ꝙ ei debet̃ ⁊ sine oĩ re spectu pōt petere ⁊ nō petit vr̃ ↄsentire ꝙ teneat. Et sic intellige ĩ. l. oĩbꝰ obliga tionibꝰ. ff. de re. iu. ⁊ theologos in quar to. Attende ꝙ morosus tenet̃ etiā ad re stitutionẽ dāni dati ei cui nō soluit ⁊ lu cri cessātis. ẜm ea que dico. j. vsura. j. §. xiiij. ⁊. xxx.

Export TEI

¶ Quō purgat̃ mora. Rñ. ꝙ ex celeri so

Export TEI

2

*lutiōe ante requisitionẽ factā vt no. ĩ. d. c. vlti. facit. c. cũ bert. de re iu. ⁊. c. ex tue de cle. nō resi. Aduerte hic ꝙ mora ⁊ cul pa equiparant̃. nisi ĩ hoc ꝙ mora ẽ pur gabilis. l. si seruũ. §. sequit̃. ff. de ꝟ. obli. Et sic p̃t ĩtelligi. l. si is in fi. ff.  iure do. Et iō si res q̃ ẽ restituẽda vł dāda eodẽ mō esset ꝑitura apud dñm vel ei cui est dāda non tenet̃ morosus. l. fi. §. j. ff. ad. l. ro. de iac. ne creditor lucret̃ cũ aliena ia ctura. Hoc sequitur ful. in. l. quod te. ff. si cer. pe. Similiter si obtulit post morā tempore debito. vt ĩ. d. §. sequit̃.

Export TEI

¶ Sed q̇d si dubitat̃ an ꝑitura fuisset.

Export TEI

3

*Rñ. ꝙ bitor morosꝰ nō liberat̃  ĩter petratio fit ↄ̃ eũ. l. cuʒz res. §. fi. ff. de le. j.

Export TEI

est triplex corporalis spiritua lis ⁊ gehẽnalis de pe. di. vlti. cap. vlti.

Export TEI

De notatis ĩ hoc. §. ⁊ ꝙ mors ciuilis ⁊ naturalis equiparantur in casibꝰ in iure expressis alias nō. l. insulam. ff. sol. ma. Bar. Bald. Saly. ⁊ doc. in. l. deo nobis ꝟ. nota ꝙ mors ciuilis. C. de epi. ⁊ cleric. ⁊ Alex. in. l. si decesserint. ff. qui satis. cog.

Export TEI

¶ Vtrũ quis possit sibi infligere mortẽ

Export TEI

1

*corporalẽ. vide. s̃. homicidiũ. j. §. ij.

Export TEI

¶ Vtrũ mortis tẽporalis sit satisfacto

Export TEI

2

*ria ꝓ pctĩs. Rñ. Sco. ĩ. iiij. di. xxj. ꝙ mors naturalis tuncũ sit necessaria. tñ si voluntarie acceptet̃ est sufficiẽs pena ꝓ oĩbꝰ pctĩs venialibus. ⁊ forte ꝓ magne parte pene debite ꝓ mortalibꝰ. Ex qͦ in fert̃ ⁊ ꝙ multo magis est satisfactoria mori q̇ infligit̃ alicui etiā ꝓ pctō suo si voluntarie ⁊ patienter sustineat̃.

Export TEI

¶ Vtꝝ mortuus resuscitatus restituat̃

Export TEI

3

*in integrũ. Rñ. vt elicitur ꝑ glo. ⁊ archi. in. c. ij. xxxij. q. vij. ⁊ per Jo. an. ⁊ pau. l. c. fraternitatis.  fri. ⁊ male. post vin. ⁊ ber. bri. ꝙ quo ad ea que imprimunt̃ in aĩa nō ꝑdidit ⁊ ideo non restituit̃. Vñ facer dos resuscitatꝰ non reordinat̃ nec bapti satur ⁊ hmōi. Joan. an. idẽ sentit etiā in professiōe. lʒz caracter non imprimatur.  obligatio acquirit̃ deo q̇ nō moritur. c. fi. de cōdi. appo. Sed Pa. tenet cōtrariuʒz in hoc.  talis obligatio est restricta ad tp̃s ꝓpterea ꝓfitẽtes dicũt toto tẽpore vite mee promitto ⁊ c. Et hoc cre do verius ⁊ opi. Jo. an. militaret qñ q̇s simpliciter ꝓmitteret seruare talẽ regu laʒz. Jn alijs aũt in quibus nec caracter imprimitur sed adherẽt corpori. Jo. an. dicit ꝙ nō restituit̃ nec recuꝑat.  actō semel extĩcta nō reuiuiscit. c. ex trāsmissa. de renũ. Sed glo. in. l. nā ad ea. alias l. ex his. ff. de legi. ⁊ in. l. seruus effectꝰ. ff. de actio. ⁊ obliga. tenet ꝙ recuꝑet indistincte. Vnde dicit ꝙ rumpet testamẽ tũ q ante fecerat ⁊ recuperat bona. Ar chi. vbi. s̃. tenet ꝙ restituit̃ q̃si iure post liminij. Et idẽ tenet Joā. de sancto bñ. Ratio  si restitutio principis ĩ ĩtegrũ refertur ad oĩa. l. j. C. de sen. pas. ij. qō. iij. quotiẽs ĩ fi. ergo fortius restitutio dñi. sed tu dic ꝙ sicut nō extinguitur obliga tio illius qui ꝓmisit nauẽ alienam. sed solum cessat quāuis dñs nauẽ destruat animo reparādi eam ex eisdẽ lignis.  eadẽ nauis cẽsetur. vt in. l. qui res suas .§. areā promisisti. ff. de so. Sic in ꝓposito  dñs dissoluit talẽ animo vt postea ex eisdem pulueribꝰ resuscitaret. Et opinio ↄ̃ria possʒz saluari qñ fuisset mor te resolutus nō aĩo restaurādi  tũc na uis lʒz restauretur nō est eadeʒz: sʒz in isto casu nō potest esse in mr̃imonio tñ certum est ꝙ nō restituit̃ nisi de nouo contrahat̃ iterũ  semel dissolutũ ex morte. ⁊ ideo nō recuperat iure postliminij. vt ĩ. l. nōvt a patre. ff. de capti. ⁊ postli. re uer. secꝰ in alijs vt dictũ ẽ. bar. etiā in. l. prĩa. C. de sac. san. ec. tʒz ꝙ resuscitās iteꝝ moriturꝰ. vt Laʒzarus recuꝑat ⁊ reuocat testm̃ sicut ꝑ natiuitatẽ filioꝝ sʒz resuscitatꝰ nō ampliꝰ moriturꝰ nō rumpet.

Export TEI

p. Fo.cccxxv.r

¶ Vtrũ spolians mortuos peccet. Rñ. ꝙ

Export TEI

4

*sic ⁊ grauissime punit̃ ẜm leges vt de se pul. viola. l. p̃tor. §. aduersus eos. ⁊ Phi lo. quarto ethicoꝝ latrōibꝰ tales ānumerat.

Export TEI

¶ Vtꝝ mors ciuilis eq̇paret̃ morti na

Export TEI

5

*turali ĩ dubio. Rñ. Ge. ĩ. c. suspectũ  re scri. li. vj. Archi. ibidẽ. ⁊. d. Anto. ĩ. c. lʒz de offi. del. plene prosequit̃ sʒz tu cōclude ꝙ aut verbũ mors ꝓfert̃ a iure in materia stricta ⁊ exorbitāti a iure cōi. Et ĩ dubio intelligit̃ de morte naturali. vt in. d. ca. susceptũ ⁊. l. iij. §. hec ꝟba. ff. de neg. ge. ⁊ ibi glo. ⁊ bar. Aut nō est strictũ in quo scribit̃ mors. sed est extẽdibile ex idẽpti tate ratiōis. Tũc si mors ciuilis habet eundẽ effectũ q̃ ad id de quo agit̃ queʒz habet mors naturalis ⁊ sic eq̇paratur ⁊ ita ꝓcedit. c. placuit. xvj. q. j. Si āt mors ciuilis nō habet ꝑ omnia cundẽ effectũ quo ad id de quo agit̃ queʒz hʒz mors na turalis non extendet̃ nec equiparabit̃ morti naturali. vt dicit gl. ĩ. d. c. quesitũ ⁊ in. d. c. licet alias sic. Si vero verbum mors profertur ab homine. tũc ĩ dubio nō eq̇parat̃  verbũ hoĩsdʒz referri ad mortẽ naturalẽ. vt. l. ex ea parte. §. ĩsulā. ff. de verbo. obligati. Jo. aũt. xvj. q. j. pla cuit dicit ꝙ regulariter mortis appella tiōe intelligitur naturalis mors.

Export TEI

¶ Quis dicatur ẽe ĩ mortis ꝑiculo. Rñ.

Export TEI

6

*Jnfirmus quotidiana febre Obsessus ĩ loco vbi machine iaciũturvel a talibus hostibus qui eum volũt occidere Naui gaturus ꝑ loca ꝑiculosa vel iturus ꝑ lo ca insidiosa. Aut etate cōfectus ⁊ hmōi vt ptʒz. ff. de do. causa. mo. l. mortis cā cũ tribus sequẽtibꝰ. Vel dic ꝙ arbitriũ bo ni est sequẽdum vt pensatis cōditionibus iudicet si probabiliter imminet pe riculum mortis. ⁊ tunc dicatur in periculo mortis.

Export TEI

¶ Vtꝝ liceat requir ere a moriente ꝙ si

Export TEI

7

*bi reuelet statũ suũ post mortẽ. Rñ. ẜm Tho. in quoł. ꝙ sic dummodo hoc subintelligatur si deo placuerit ⁊ hoc non fiat ex in fidelitate vel dubitatione fidei.

Export TEI

Vide. s̃. Femina.

Export TEI

secũdũ Alex. ij. ij.  multiloquio di citur ꝙ est multitudo loquutiōis cuʒz su prerfluitate vel preter vtilitatẽ vel necessitatẽ. Et sic intelligit̃ illud ꝓuer. x. Jn multiloquio non deerit pctm̃. Aliud tñ est ꝓprie loquẽdo multiloquiũ ali ꝟbositas siue linguo sitas. Qr linguositas sonat in cōtẽtũ ꝓuenientem ex con suetudine suꝑflue ⁊ inordinate locutio nis. Multiloquiũ vero nō determinat tm̃ tũ linguositas. sed stat in genere. ⁊ lʒz sit veniale tamẽ lĩguositas pōt esse mortale. Vñ Job. j. Nunquid verbosus iustificabitur quasi dicat nō.

Export TEI

tribus modis dicitur. Aliquando capitur pro dono quod quidẽ est proprie id quod sponte prestamus. ⁊ ex nulla necessitate vel iu ris offico quod quidẽ si non prestaret̃ nulla esset reprehensio. vt. ff. de verbo. si. l. munus proprie Differt tñ quia niu nus est donum cũ causa. Donũ ꝟo se hʒz in plus  etiā aliqñ sine causa. vt pʒz ĩ l. inter donũ ⁊ munus. ff. de ver. sig. Ali quādo capitur ꝓ officio cũ honore. Ali quādo pro honore sine onere. vt habet̃ de his omnibus ĩ. l. munus tribus mo dis r. ff. de ꝟ. sig. Vñ in. l. munꝰ proṗe est quod necessario subijcimꝰ lege impe riovel eius qui potestatem habet iubẽdi. Et de isto hic tracto.

Export TEI

De notatis in hoc. §. ⁊ qualiter differant munera ⁊ dona no. in. l. plebisci to. ff. de offi. presi. gl. ⁊ doc. in. l. munꝰ. ⁊ in. l. aliud. de verb. sig. ⁊ an appellatiōe muneris cōtineatur enxeniũ. not. gl. in l. solẽt. ff. de offi. procpn. ⁊ leg.

Export TEI

¶ Quotuplex est munus. Rñ. ꝙtriplex.

Export TEI

1

*Quoddā sordidũ ꝙ cōsistit ĩ vilibꝰ offi cijs vt in arena fodiẽda calce coquāda ⁊ alia exẽpla in. l. maximarum. C. de ex cu. mune. Et potest dari ista regula ĩ ip sis agnoscendis ẜm Bar. in. l. vnica. C.  muneribꝰ. quia sicut ill est honor  in loco recuperatur honor vt no. Jnn. ĩ c. de multa de preb. ita illud est vile q reputatur vile ⁊ habʒz officia villa ⁊ hec tantum dātur vilibus personis nō ma |

p. [Fo.cccxxv.]v

ioribus vel humilioribus. C. de susce. p̃ po. ⁊ archa.

Export TEI

¶ Quoddaʒz munus dicitur honestum

Export TEI

5

*cũ honore annexo. ⁊ ista munẽra appellant̃ honores ĩ. l. cui muneris. ff. de mu. ⁊ ho. ⁊ ista sũt officia seu dignitates pu blice vt. d. l. vnica.

Export TEI

¶ Quoddā dicitur munus simplex so

Export TEI

3

*lum quia non habet nec honorẽ. necvti litatẽ annexā vt est tutela cura ⁊ huius modi. ff. de accusa. tu.

Export TEI

¶ Quomodo dicũtur prefata munera

Export TEI

4

*personalia mere. Rñ. ꝙ tũc quādo expli cantur labore corporali solum sine sum ptu vel detrimẽto rerum propriorum. l. fi. in prin. ff. de mu. ⁊ ho.

Export TEI

¶ Quādo dicuntur patrimonialia seu realia. Rñ. ꝙ tũc proprie quādo cōsum ptu proprio siũt ab alijs.

Export TEI

¶ Quādo dicũtur mixta. s. personalia

Export TEI

6

*⁊ patrimonialia seu realia. Rñ ꝙ quan do cũ labore coporali a nobis explican tur ⁊ cũ sumptu nostro vt colligitur in d. l. fi. §. patrimoniorum.

Export TEI

¶ Quō dicũtur ordinaria prefata mu

Export TEI

7

*ner a siue personalia siue realia. Rñ. ꝙ ordinaria sunt quādo habẽt certam or dinatam prestationẽ per aliquam legẽ. vel statutum seu cōsuetudinem longā vt de vaca. ⁊ excusati. mu. l. in honoribꝰ qui muneri publici.

Export TEI

¶ Quomodo dicantur extraordinaria

Export TEI

8

*Rñ. quod quādo nō per legeʒz vel statu tum vel consuetudinem imponunt̃ sed secundum voluntatem dominorũ secũ dum Bar. ⁊ patet in. l. vnica. C. de vaca. pu. mu. Vñ ꝑ accidẽs ista imponuntur. ¶ Aliquādo ista munera dicuntur ĩdicta vt qñ princeps imponit per. l. aliqñ vel per statutum ꝙ a princi. erat extraor dinarium. Sed nunc efficitur ordinarium.

Export TEI

¶ Aliquādo dicit superindicta vt quā

Export TEI

9

*do supra ordinariũ aliquid imponit ꝓ pter necessitatẽ occurrẽtẽ. Facit. l. vnica. C. de suꝑindicto. est ⁊ alia disti. Gre. super illud Esay. xxxiij. q̇ excutit manũ suam ab oĩ munere. ꝙ triplex est Munus a manu ab obsequio ⁊ lingua. de quo. j. Simonia. v. in prin.

Export TEI

secundum quandā Apostillam super il  sapiẽtie primo custoditevos a mur muratione est quedam querela cũ in pa tient ia in his que homo deberet patiẽ ter ferre ⁊ committitur aliquādo cōtra deum per displicentiam eo ꝙ nō tribuat pros peritatem vel aduersitatem secũ dum merita hominum.  immittit tribulationes vel nō regit munduʒz modo nostro ⁊ tñ iniuste.  hiere. xj. iustus q̇dem tu es dñe si disputem tecũ licet no bis sint occulta talia iudicia. Aliquan do est cōtra prelatos. de quibus dicitur xc. di. Alienus sit a fratrum vnitate qui murmurauerat. ⁊. iō apostolus Nemur muraueritis. ⁊ c. prime cor. xj. ⁊ quando sit peccatũ mortale. dic ꝙ tunc quando ex ipsa fit contra aliquod preceptũ dei puta quia dicitvel credit deum iniustũ iudicat temerarie ⁊ hmōi.

Export TEI

quid sit. vide. s̃. Homicidium. v §. vj.

Export TEI

per signa pōt petere sacramenta ⁊ ei sunt dāda. xxvj. q. vj. qui recedunt ⁊. c. se.

Export TEI

¶ Vtrum possit contrahere matrimo

Export TEI

1

*nium vide supra. Matrimonium. ij. §. iiij. ⁊ matrimoniũ. iij. ĩpedimẽto. xviij.

Export TEI

est quod de meo fit tuuʒz. ff. si cer. pe. l. j.

Export TEI

Hoc est verum nisi in duobus casi bus notatis per Alexand. in. l. singularia in principio vbi etiam per Bartolũ in principio. ver. nota. casus singulares ff. si certum pet. Jtem etiam si vsus pecunie concedatur. l. certitu. §. fina. ⁊. l. ro gasti. ⁊ ibi docto. ⁊ Alexand. eodem titu lo. ⁊ per Barto. in. l. in vendentis. C. de contrahen. emptio. Et dicitur mutuum etiam si reddatur eadem res deteriorata vel eadem pecunia mutuata vt ꝑ gl. Barto. ⁊ Alexan. in allega. l. ij. ff. si certum. peta.

Export TEI

¶ Jn quibus rebꝰ ↄsistit ꝓprie mutnũ. Rñ. ꝙ in rebus que cōsistũt in numero

Export TEI

1

* |

p. Fo.cccxxvj.r

vt pecunia ⁊ hmōi. pōdere. vt massa au ri vel argẽti. ⁊ hmōi vel mẽsura. vt vinũ oleũ triticũ ⁊ ꝙ vsu cōsumunt̃. vt ĩ. d. l. ij. ⁊ inst. qui mo. ↄ̃hit̃ obli. in princ. Vñ Rodẽ. mensurare stringit ad mẽsurā q̃ grana. vel liq̇da mẽsurāt̃ nō ad illā qua pāni vł terre. Et aduerte  dʒz dari mu tuũ vt reddat̃ nō eadẽ res in numero sʒz similis in gñe siue tantundẽ ⁊ eiusdem vtilitatis ⁊ p̃tij eodẽ modo. Vnde si dedit pecuniā nō illā restituet sed similẽ. ⁊ hmōi aliter trāsiret vel in comodatuʒz aut depositũ vł aliũ ↄ̃ctũ. l. ij. ff. de ↄtrahen. emp. ⁊. l. ij. ff. si cer. pe. Et not. ꝙ hic nō accipitur genus ẜm porphiriũ sʒz po nit̃ specialiter ꝓ q̇busdā rebꝰ q̃ cōsistũt in numero pondere ⁊ mẽsura. Vnde tʒz Aʒzo. ꝙ si quis mutuo dedisset pōdꝰ argẽti ⁊ reciperet pecuniā ad numeruʒz ꝙ est mutuũ si pecunia sit argẽtea.  ideʒz genus redditur ⁊ tātũdẽ facit. l. j. §. vlt. ff. de aur. ⁊ arg. leg. ⁊ ꝓpterea si res mutuata perit periculũ est mutuũ accipiẽ tis. etiā si casu fortuito. s. ĩcẽdiũ. C. si cer. pe. inst. q̇. mo. re. ↄ̃hi. oblig. §. itẽ. Secus si data esset pecunia in bursa cōsignata  nō est mutuum. l. si ab initio. ff. si cer. pe. opʒz og ꝙ tradat̃ vt sit accipiẽtis mutuũ nō cōsignata aliter nō erit mutuũ.

Export TEI

1

*¶ Vtrũ dare mutuũ petẽti sit de precepto. Rñ. ẜm Sco. ĩ. iiij. di. xv. q. ꝙ habẽs pecuniā sibi ꝓ aliquo tꝑe inutilẽ mortaliter peccat si eā nō mutuat indigẽti ⁊ petẽti  facit ↄ̃ p̃ceptum nature ⁊ xp̃i. Luce. vj. mutuũ date ⁊ Mat. v. Sʒz si ei esset vtilis puta negociando vel aliud de ea faciendo tunc distingue ẜm ꝙ. s̃. dixi de eleemosyna. §. j. quomodo est de p̃cepto ⁊ ẜm illam distinctionem a fortiori dic de mutuo q no.

Magister

Maioritas

Maledictio

Maleficiũ

Malitia

Mandatum

Additio

Additio

Manifestum

Additio

Manumissio

Mathematici

Matrimonium. j.

Matrimonium. ij.

Additio

Additio

Matrimonium. iij.

p. [Fo.ccxcviij.]v Jmpedimentum

Jmpedimentum

Jmpedimentum

Additio

Jmpedimentum

Jmpedimentum

Jmpedimentum. vj.

p. Fo.ccciij.r Additio

Jmpedimentum. vij.

Jmpedimentum

Jmpedimentum

Jmpedimentum

Jmpedimentum. xj.

Jmpedimentum. xij.

Jmpedimentum. xiij.

Jmpedimentum. xiiij.

Jmpedimentum. xv.

Jmpedimentum.

Jmpedimẽtum

Jmpedimentum.

Matrimonium. iiij.

p. Fo.cccxiij.r Medicus

Additio

Membrum

Mendacium

p. Fo.cccxv.r Mensa

Mensuras

Mercatio

Meretrix

Meritum

Metus

Milites

Additio

Minor

Miserabiles

Missa

Misericordia

Moderamen

Modestia

Mollities

Monachus

Additio

Monasterium.

Monialis

Moneta

Mora

Mors

Mulier

Multiloquium

Munus

Murmuratio

Mutilatio

Mutus

Mutuum

p. [Fo.ccxcviij.]v
Jmpedimentum

p. Fo.ccciij.r
Additio

p. Fo.cccxiij.r
Medicus

p. Fo.cccxv.r
Mensa