Titulus. XVII. De Simonia.
a ¶ La ſsimonia. Eſst maxima labes huius criminis. c. tanta. cod. tit. ca. fina. 1. q. 7. c. fi. de purga. cano. & æquiualet crimini læſsæ maieſstatis. vi. glo. in. c. ſsi quis Papa, 79. diſstinct.
¶ Lex. I.
Simonia eſst ſstudioſsa volũtas ſsiue cupiditas emendi. vel vendendi ſspiritualia, vel ſspiritualibꝰ an nexa: & ſspiritualia dicuntur tripliciter primò, gratia ſspiritus ſsancti quam habuerunt prophe tæ & ſsancti: ſsi cut eſst gratia prophetię, gratia ſsermonis. & miraculorum: gratia ſsanitatũ & ex pulſsionis dæmoniorum, ac ceptionis Spiritus ſsancti ꝑ manus impoſsitionem ſsicut Apoſstoli faciebant, & faciunt Epiſscopi, & presbyteri eorum locum tenentes: item & diuerſsa alia gña gra tiarum, quas homines recipiunt propter dona ſspiritus ſsancti, vt eſst ſspiritus ſsapiẽtiæ ſspiritualiũ & intelligentiæ, conſsilij, fortitudinis, ſscicntiæ, pietatis, & timo ris domini. Secundo modo, ſspiritualia dicũtur: quia homines per illa ſsalui fiunt vt ſsunt ſsacramenta Eccleſsiæ, ſseu quia per illa recipitur gratia Spiritus ſsancti, vt ordines qui conferuntur per Epiſscopos clericis vel, quia dantur his qui in ſspiritualibus ſseruiunt: & huiuſsmodi ſsunt beneficia decimæ, cimiteria, ſsepultu turæ, anniuer ſsaria, & alia iura quæ clerici recipiunt ex adminiſstratione earum, iſsta omnia non poſsſsunt vendi: in matrimonio tamen, licèt ſsit ſsacramentum licitè datur, & accipitur pecunia. Tertio modo, ſsunt alia ſspũalia, vt cruces & calices benedicti, & ſsimilia: & iſsta poſsſsunt qñq; vendi eo modo quo habetur ſsuprà eadem partita, titulo. 14. l. 2. h.d.
b ¶ Voluntad. Si monia ſsecundum Damaſs. & alios antiquos doctores eſst ſstudioſsa voluntas, ſsi ue cupiditas emendi, vel vendendi ſspiritualia vel ſspiritualibus annexa: quã deſscriptionẽ videtur ſsequi. l. iſsta. Hoſstien. tamen in ſsum ma. eodem titu. §. 1. dicit nõ videri bonam quia innuit ꝙ ſsola intentione ſsimonia cõ mittatur: qͦd tamen falſsum eſst, quo ad eccleſsiam, licèt quò ad Deũ, verum ſsit. vt in ca. tua nos. in fi. de ſsimonia. & de ſsimo nia mẽtali, an obliget ad re ſstituendũ, ſseu relinquẽdum quicquid inde conſsecutus eſst. vide text. cum glo. & ibi Abb. in ca. fina. de ſsimonia. glo. in. c. 2. 1. q. 1. ponit ergo Hoſstien. aliam deſscriptionẽ ſscilicet ſsi monia eſst ſspiritualium vel annexorũ ſspiritualium prę cedẽte, pacto promiſssionis cõditiõis, mo di ſseruitij precum vel cuiuſsuis temporali tatis receptio, ſsiue donatio, alias deſscriptiones ponit Ioa. de Ana. in ru. de ſsimo. & Abb. in. c. nemo. eo. tit.
c ¶ Symon mago. vi. in act. apoſstolorum. c. 8.
d ¶ Tres maneras Sũptũ eſst à.g. 1. q. 1. in ſsum. & vi. per Abb. in c. eõſsulere. eo dem tit.
a ¶ Saluo en caſsamiento. Pro matrimonio, licèt ſsit ſsacramentum, & ibi gratia conferatur, licitè datur, & accipitur pecunia: quia non eſst ſsacramentum ſsolum, ſsed officium naturæ. & ſsecundum hoc datur ad ſsubleuandum onera eius, ſsi tamen detur aliquid pro matrimonio: in quantum eſst ſsacramentũ, illicitum eſst: & ideò ius prohibet pro benedictionibꝰ nu bentium aliquid dare. vt in ca. ſsuam. de ſsimo. videas ſsanctũ Tho. 2. 2. quæſstione 100. artic. 2. ad fi.
¶ Lex. II.
Primꝰ Symo niacꝰ fuit Gee zi, diſscipulus Heliſsei, qui ꝓ lepræ ſsanitate habuit à Naamã Syro dupli cia veſstimẽta, argentiq́; mar cam, qui factꝰ fuit leproſsus: & licèt Symo niaci dicantur à Symone ma go, tamen pro priè qui recipiunt preciũ pro ſspirituali bus dicuntur Geezitę: emẽtes verò ſspũalia, dicuntur Symoniaci. h. d.
b ¶ En el viejo teſstamento. Vid. 4. Regum. ca. 5. & in ca. qui ſstudet. & cap. cito turpem. 1. q. 1.
c ¶ Propiamente. Ex Gofred. & Hoſstienſsi ſsumptum eſst eodem. titu. in ſsumma. §. & vnde dicatur.
¶ Lex. III.
Tribus modis committitur ſsymonia: facto, dono & verbo. Facto committitur, ſsi corporaliter quis ſseruiat epiſscopo in licitis, vt ei con ferat beneficiũ vł ordines pacto de hoc interueniente ſsine pacto tñ licet hæc dari bene merenti: & in honeſstis ſseruiẽti. Itẽ ꝓ ſspũali ſseruitio nullo modolicet paciſsci: niſsi vt habetur ſsupra. Titu. 1. l. 6. Dono verò committitur quando propter ſspiritualia recipitur obſsequium vel pecunia, ſseu donum: & dans & recipiens cõmit tunt ſsimoniam: ſsi tamen gratis aliquid detur pro ſspirituali, ex mera liberalitate, nõ eſst illicitũ: idẽ, ſsi donum ita modicũ ſsit, ꝙ animũ conferentis ſspiritualia, nõ debeat mouere, inſspecta qualitate perſsonarũ. & cauſsa, & tẽpore: & idem, ſsi clericus pro labore circa obſsequia ſspiritualia recipi at aliquã mer cedem: & idẽ, ſsi pro labore viæ in cõſsecra tione eccleſsia rum, & viſsitatione recipiat̃ aliquid, vel ſsi fiat per modũ eleemoſsynæ, vel cauſsa redimendę ve xationis, cleri cus litigans ſsu perſsuo benefi cio aliquid do net, vtrecedat̃ à lite: verbo autem committitur qñ ꝓ indigno rogat̃, vt ordinetur, vel beneficiet̃: ſsecùs ſsi ꝓ digno: ſsi tñ quis roget vt ſsibi e piſscopatꝰ, vel dignitas cõferat̃, illitæ ſsunt preces, & non ſsunt recipiẽdę & vt ambitio ſsus eſst repellẽ dus h.d.
d ¶ Tres maneras Proſsequitur dicta Gofred. & Hoſstien. in ſsumma. eodẽ titulo. §. quali ter.
e ¶ Porque le de beneficio. Ad de cap. cum eſs ſsent. eodem. ti tu. & ibi gloſs. & Abb. ꝗ poſst Hoſsti. infert ad quæſstionẽ de Epiſscopo recipiẽte cleri cũ ad ſseuitiũ ſspirituale & tẽ porale præſstã dum promit tẽte ſsibi certũ ſsalarium annuati, donec ſsibi prouiderit de beneficio competen ti. videas ibi ꝑ eum: & nota ꝙ cõmittitur ſsimonia, ſsi cardinalis vel aliꝰ propter donum procuret beneficium alicui. ſsecũdum Ange. in. l. ſsed & ſsi lege. §. conſsuluit. ff. de peti. hæred. & in hoc dicit ꝙ communiter inuoluti ſsunt Cardinales. vid. Decium conſsi. 118. incipit viſso inſstrumento. tu vid. in hoc Abb. in ca. tua nos. de ſsimo. in. 1. notab.
a ¶ Eſsperança. Spes recipiendi pro honeſsto ſseruicio non inducit ſsimoniam. vi. in ca. hoc ad nos. 50. diſst.
b ¶ La ſsegunda manera. Munꝰ à manu ſsemꝑ ſsimoniam inducit, niſsi adeò modicũ ſsit, quòd animum promo uentis nõ de beat mouere inſspecta qua litate perſsona rum, & cauſsa, & tempore. c. ex tuæ. de ſsi monia. &.c. & ſsi quæſstione. & hoc, quado pactum non præceſssit. & quicꝗd agant homines intẽtio iudicat illos, vt tradit latè Hoſstien. in dict. §. qualiter. & abbas in dict. ca. ex tuæ. vbi proſse quit̃ quatuor membra: ſsi enim ex pacto aliquid temporale confertur: & illud q̈n tum cunq; ſsit modicum, inducit ſsimoniã & dicit̃ ſsimonia conuẽtiolis: neq; dimittitur peccatũ, niſsi prius reſsti tuatur malè acceptum. ca. de hoc. & cap. veniens. eo. tit. aut non inter uenit pactum ſsed mens deprauata, & tũc inducitur ſsimonia menta lis, quæ aboletur per ſsolã pœnitentiam vt in ca. fina. eodem tit. ſsecùs in vſsuris: quia ibi opus eſst reſstitutione. ca. conſsuluit. de vſsur. aut mens non fuit deprauata, ſsed exliberalitate aliquid donatum fuit & receptum, & tunc non inducitur ſsimonia. c. tua. eo. tit. aut ſsumus in dubio an præceſsserit mens deprauata: & tunc ad coniecturandum animum, ponderantur quæ habentut in dict. ca. & ſsi quæſstiones. & vide infra. ca, l. ibi la ſsegunda es.
c ¶ De ſsu voluntad. Adde ca. quicquid inuſsibilis. 1. q. 1.. & cap. emendari. & ca. quam pio. in fi. & ca. placuit. 1. quæſstione. 2. & cap. dilectus filius de ſsimo. & nota ꝙ etiam tempore receptionis ſspiritualium, poteſst fieri donatio alicuius temporalitatis, dummodo liberaliter fiat. gloſs. & Abb. in. c. tua nos. de ſsimonia. & videas infra eo. l. 5. & ſsi detur poſst ordinationem. c. ſsicut. 1. quæſstione. 2. & adde quod notat Ioan. And. & poſst cum Abb. in cap. veniens. el. 1. de teſsti. & in ca. cum clerici. de pact. & in cap. ſsuper eodem. de tranſsact. Decius in conſsi. 118. & videas qͦd notat Abbas poſst Inno cent. in ca. cũ m. colũ. 8. de conſst. ſsuꝑ gl. in verbo perci perent. & vid. in auctent. de ſsanctiſss. epiſsco. in princi. & ibi Bart. & glo.
d ¶ Eſstas coſsas. Adde cap. & ſsi quæſstiones de ſsimo. vnde ſsumptum eſst hoc.
e ¶ Por las obras. Licitè ergo pa ciſscitur clericus, vt pro ob ſsequijs ſspiritualibus, pro laborecertam mercedem re cipiat. videas gloſs. & Abbatem in cap. ſsignificatum. de præbend. & ſsacerdos lo care poteſst operas ſsuas, ſsi non habet, aliàs vnde viuat. cap. 1. 2. & 3. 91. diſstinctio ne. Hoſstien. in dicto. §. q̈liter. verſsicul. quid ſsi clericus.
f ¶ Conſsagran. Adde ca. cum ſsit Romana. eodem titu. & & non intelligas, & quòd pro ipſso actu conſsecrandi, aliquid exigatur: ſsed pro labore viæ. 12. quæſstione. 2. cap. charitatem. &. 1. quæ ſstione. 1. capi. ſstatuimus. etiam ſsi eccleſsia ſsit in ciuitate. cap. vene rabili. de cenſsibus. ſsecundum Gofred. & videas per Hoſstienſsem. in dicto. §. qualiter. colum. 1. verſsicu. ſsextus caſsus. & Abbatem in dicto capit. cum ſsit Romana. qui vult quòd non detur pro labore, ſsed in ſsignum cuiuſsdam ſsuperioritatis: & vt facilius & placidius prælati inducantur ad viſsitandum, & conſsecran dum.
g ¶ Viſsitan. Vid. c. cum Apoſstolus. de cenſsi.
h ¶ Limoſsna. Adde cap. animæ. 13. quæſstione. 2. & ca. ipſsi ſsacerdotes. 1. q. 1. &.c. fina. de teſsta.
a ¶ Porque le dexen. Adde ca. dilectus filius. cum glo. eod. tit. & dic vt ibi per Abb. & quæ debeat probare ꝙ redemit vexationem ſsuam. vid. Bald. in. l. ſserui. C. de adulte. & adde ad iſstam legem glo. in. c. nullus. el fi. 1. quæſstione. 1. & ca. quæſsitum. 1. quæſstione. 3. glo. & Abb. in cap. cum pridem. de pactis, & an poſssit repetere quæ dedit ob redimendam vexationem. vid. Bal. in. l. 2.. C. de aboli.
b ¶ Ruegan. Pre ces carnales, quæ timentur vel quibus fauetur, ſsimoniã inducũt: diſstingue tamẽ vt per Hoſstien. in ſsumma. eodem titu. §. q̈liter. col 3. ꝟſs. lingua. & vid. glo. vnde iſsta ſsumpta ſsunt. in capit. tuam. de ætate & qualita. & glo. in cap. ordinationes. 1. quæſstione. 1. & in ca. Moyſses. 8. quæſstio ne. 1. & in cap. veniã. 35. quæſstione. 9. & videas Abba. in cap. cum M. Ferra. de conſsti. 4. notab.
c ¶ Obiſspado o otro perſsonaje. Si preces quis pro ſse porrigat. vt in pręſsatum eligatur ambitioſsæ ſsunt, & illicitæ. 1. quæſstione. 1. cap. nullus, itaq;. & idem, ſsi preces porrigat pro eccleſsia vel dignitate haben te curam animarum. ſsecun dum Hugo. Raymun. Hoſstien. & ſsanct. Thom. in qͦdlibetis, etiam ſsi aliàs eſsſset di gnus: quia ſse ingerẽdo præ ſsumptuoſsus, & ambitioſsus videtur & cõſsequenter indignus: ſsed ſsi porrigat pro ſse preces ad obtinendum beneficium ſsimplex, & non eſst indignus propter aliquod impedimentum, non peccat, ſsi eget: neq; eſst ſsimonia. videas in cap. tua nos. §. 1. in prin. de ſsimonia. & cap. propoſsuit. de cleri. excommuni. miniſst. alij tamen dicunt, quòd & ſsi quis abundet in temporalibus, & ſsit dignus poteſst ſsine peccato petere beneficium eccleſsiaſsticum, cum nemo cogatur ſsuis ſstipendijs militare. videas de his latè per Sylueſstrum in ſsumma. in verbo ſsimonia. verſsicu. decimo ſsextò quæritur. & videas quæ dico infrà. l. proxima.
¶ Lex. IIII.
Carnales preces pro digno, non inducunt ſsimoniã: pro indigno ſsic: ſspirituales verò preces non inducunt ſsimoniam. h.d.
d ¶ Ruegos. Ortum habet à notatis per glo. in ca. tuam, de ætat. & qualita. & ab his quæ dixi in. l. proxima.
e ¶ De ſsimonia. Non tamen teneretur ad reſsignationem beneficij, qui per preces habuit. argum. cap. fina. de ſsimo. vnde die ſsecundum Innocen. in dict. ca. tuam. ꝙ licèt quis proſse vel pro alio ro get, ſsiue electo res, ſsiue quoſscunq; alios, etiam pro indigno, ſsiue ꝓ dignitate, ſsiue ꝓ bñficio, nõ dicitur habere beneficiũ ſsi moniacũ: licèt peccet, iiuſstas preces funden do: niſsi faceret intendens obligari colla tori bcneficij ex precibus, vel exonerare illum quem rogat ab aliqͦ ſseruitio, quod ei fecerat per exauditionẽ precum: ad hoc enim. vt ſsit ſsimonia, oportet munus interuenire. c. ſsunt nonnulli 1. quæſstione. 1. hæ autem preces non pro munere dantur: & cum ꝓ munere darẽtur, tunc ſsecùs eſsſset, & in caſsu quo ſsit ſsimoniacus ille qui malè rogat: ita vt dictum eſst: qui tamen rogatur, non eſst ſsimoniacꝰ niſsi preces ſsecutꝰ ꝑ preces dederit: & dato ꝙ preces ꝓ indigno ſsecutus eſsſset, non teneret̃ renũtiare, niſsi exp̃ſssiſsſset quòd propter preces facit. vt in dict. c. fi.
¶ Lex. V.
Dãs aliquod temporale, ca intentione, nõ tñ in pactũdeducta: vt aliquid ſspirituale conſsequatur, vel ſsi recipiens dederit ſspirituale pro tali ſseruitio recepto committitur ſsimonia mentalis, quæ aboletur per pœnitentiam, & non obligat ad reſsignarionem ordinis vel beneficij: ſsecùs ſsi deducatur in pactũ. Et ſsi dubitet̃, an fuerit ſsimonia men talis, vel cõuentionalis, recurritur ad cõiecturas. de ꝗbus. S̈. eo. l. 3. h.d.
f ¶ Muy grandes. Adde. l. plebiſscito. ff. de ofſsi. præſsid. & vid. glo. fina. in cap. ſstatutum. §. inſsuper. de reſscrip. lib. 6. Hoſstien. in ſsumma huius titu. §. & qualiter.
g ¶ Simonia de voluntad. Sola intentio non inducit ſsimoniam conuen. tionalem. ſsed ſsolùm mentalẽ, quæ aboletur per ſsolam pœnitentiam. vt hic & in ca. fina. eodem titul. Hoſstien. & alij in ca. ex tuæ. eod. titu. poſst glo. & dixi ſsuprà. eo. l. 3.
a ¶ Por pleyto. Adde dict. cap. ex tuæ. eodem titu. & cap. de hoc. & cap. veniens.
b ¶ Dubda. Quã do ſsumus in dubio, an præ ceſsſserit mens deprauata, vel nõ recurritur ad coniecturas: de quibus in. c. & ſsi quæ ſstiones. eo. tit. & ſsuprà. eod. l. 4.
¶ Lex. VI.
Nullam ſsecuritatem, neq; cautionem re cipere poſsſsunt electores ab eligendo: facta tamen ele ctione ſsic: ſsi ſsit conſsueta & iu ſsta: aliàs præſstans & recipiens committunt ſsimoniã: ſsuperior verò bene poteſst ab electo ordi nando, ſseu cõ ſsecrando, iura mentum, ſseu promiſssionẽ ſsuper his quæ deceant antequam ordine tur, ſseu conſse cretur. item re mittens debitum pro ſspirituali cõſsequẽ do, ꝑinde eſst ſsimoniacꝰ, ac ſsi donaret, ꝓ hoc aliꝗd aliud. itẽ aliꝗd donans, vt ab excõmunicatione, vel alia cenſsura abſsoluatur; & recipiens contrahunt labem ſsi moniæ. h.d.
c ¶ Ante. Ortũ habet à ca. 1. & C. Artaldꝰ. 8. q. 3. & ex his q̃ gloſs. notat in ſsumma. vide. etiam in Prag maticis. fo. m. 86. vbi de pactis ante electionem officiorum ſseculariũ.
d ¶ De coſstumbre antigua. Adde ca. quia ſsancta. 63. diſstinct. & Hoſstien. co. tit. in ſsumma. §. quid ſsi iudex. in fi.
e ¶ Que le deuieſsſsen. Adde ca. talia. 8. q. 3. cum glo. ibi. remittere namq; da re eſst. vt ibi. l. quinetiam. ff. de calum. &. l. ſsi mulier. ff. de condi. cauſsa data.
f ¶ Abſsoluieſsſsen. Concord. cum c. ad aures. de ſsimo. vbi vid. glo.
g ¶ El que la reſscibieſsſse. Quid in dante. glo. in dict. c. ad aures. dicit quòd non committit ſsimoniam: ex quo redimit vexationem li noce 1. tenet ꝙ imo tunc non poſssit dare, ſsed debeat recurrere ad ſsuj eriorem Io. And. concord. opinio. ꝙ aut iſsti imminet aliquod præiuciciũ ex dilata abſsolutione. vt quia ſsperatur eligi, vel debet eligere, vel currit contra eum præſscriptio: niſsi agat, & tunc procedet opinio gloſs. aut non ſsubeſst tale periculũ, & procedet opinio Inno. & ſsecundũ Abb. videtur diſstinctio probabilis & æqua. Cardina. Florẽ. dicit veriorem opinionem Inno. quia per hoc nõ ſsolum redimit vexationem, ſsed & cõſsequitur ab ſsolutionẽ: prę terea nunꝗ̈ de bet ꝗs peccare, vt à maiori periculo ceſsſset, & ad periculum prædictum & pręiu dicium reſspõ detur, ꝙ dene gans abſsolutionem ſsine cauſsateneatur excommunicato ad intereſsſse. argum. ca. ſsacto. de ſsentent. excom. & cum hoc videtur tranſsire Ioan. de Anani..ibi ni ſsi quãdo tale præiudicium vel intereſsſse eſsſset inæſstimabile. & adde prædictis Ho ſsti. in ſsumma de exceſss. præ la. §. 1. ꝟſsi. ꝗd ſsi petitur. & gloſs. in capit. vendentes. 1. quæſsti. 3. quæ dicit, quod ꝗ in cauſsa eccle ſsiaſstica iuſstitiam emit, cõmittit ſsimoniam, allegat illam Abbas in capit. cũ ab omni. de vita, & honeſst. clerico. Alexan. in additio. ad Bald. in. l. venales. C. quã. ꝓuo. nõ eſstne ceſs. ſsed an poſs ſsit dari pecunia pagano, vt fiat Chriſstianus. gloſs. videtur dicere quòd ſsic. 1 q̃ſstione. 2. in ca. quam pio. & & ibi Archidiaconus, qui allegat Hoſstien. vi. Abb. in. c. cum in eccleſsia. eo. tit. de ſsimo. vbi & tra dit, an licitè poſssit dari pecunia ſsacerdoti, qui non vult baptizare ſsine pecunia.
¶ Lex. VII.
Clericus celans pro pecunia prælato peccatũ manifeſstum ſsui parochiani, committit ſsimoniam. Idem eſst, ſsi ratione ſsanguinis, vel amicitiæ celet, vel mendoſse dicat iam eſsſse correctum: aut ſsi verè correcto propter odium neget pœnituiſsſse, etiam ſsi precium non interueniat: quia talis conſsanguinitas, odium, vel amicitia loco precij ſsunt: Archidiaconus autem Archipresbyter aut Curatus tenetur talia prælato detegere. h.d.
h ¶ Por esta razon. Concord. cum. c. nemo. de ſsimo.
a Tenudos ſson. Vid in dict. c. nemo. &. 5. quæſstione. 5. ca. non vos. &. 22. quæſstione. 5. ca. hoc videtur. &. 2. q. 1. ca. ſsi peccauerit. &.c. tam ſsacerdotes. 24. q. 3.
¶ Lex. VIII.
Non debet Prælatus vices ſsuas aut vicariam locare, ſseu ſsub annuo cenſsu cõcedere: ne detur occaſsio iuſsticiam vendendi: & quia vicarium conſsti tuens curam tradit in qua precium non debet interuenire: & quia debent præla ti manus habere mundas in iudicijs: aliàs dans & ac cipiẽs, labem incurrunt ſsimoniæ. h.d.
b ¶ Sus vezes. Id eſst. iuriſsdictio nẽ. & concor dat ca. 1. &. 2. ne præla. vices ſsuas.
c ¶ La primera. Hęc prima ra tio ſsumit̃ ex dict. cap. 2. ne prælat. vices ſsuas. quia ſsi iu riſsdictio vendi poſsſset emp tor faceret ma iores condem nationes: & ſsic ſsubditos aggrauaret, & iudicia ſsubuer terentur æquitate repulſsa: nam cum con dẽnatio eſsſset inpoteſstate iu dicis, ſsaltẽ in arbitrarijs ma gnam mulctã leuaret fortè vt maiꝰ lucrũ pertiperet: & officialis, vt aliquid lucret̃ vltra pecuniã datam ſsuperiori per fas & nefas induceretur ad ex torquendam pecuniam, & modicam cul panifaciet gra uiorem: & ſsæpe puniet bur ſsam. vbi punienda eſsſset perſsona. ſsecundum Hoſstien. eo. tit. in ſsumma. & Abb. in dict. ca. 1. &. 2. ne præla. vices ſsuas. quæ rationes etiam militant in officijs temporalibus iuſstitię adminiſstrationem habenti bus. vt in aucten. vt iudi. ſsine quoque ſsuffragio. §. hæc autem omnia. & in aucten. de manda. princip. §. illud tñ. non tñ incurritur vitium ſsimoniæ, emendo iuriſsdictionem temporalem. ſsecundum Inno. Hoſstien. & Abb. in dict. ca. 1. quinimo & miniſsteria aliqua ſseruilia pro hibet lex haberi per ſsimoniam, vt habetur in. l. 2. C. de murilegu. lib. 11. videas de his etiam per Guilielm. Benedict. in repetitione ca. Rainuntius. de teſsta. in verbo duas habens filias, vbi & tradit illam Epi ſstolam beati Thom. ad duciſsſsam Brabantiæ. & videas. l. 16. tit. 14. lib. 2. ordina. rega.
d ¶ La ſsegunda Nam qui vicarium conſstituit, curam tradit. cap. ſsina. de offi. vica. & pro vicaria pecuniam dare, ſsimoniacum eſst. cap. ad noſstrã. de ſsimo.
e ¶ De que biua. Sumptum eſst ex glo. in dic. cap. 1. & debet eſsſse ſsalarium in quantitate non in quota. vt dicit Hoſsti. in ſsumma. eo. titu.
f ¶ La tercera. Prælatus gratis debet iudi care. 14. q. 5. c. non ſsane. & mundas ſserua re manus, nul lumq; contingere lucrum. ſsi iudicia vena lia exponit, Deum & legẽ offendit.. 11. q. 3. ca. qui recte & in auctent. de mandatis princi. §. oportet. Hoſstien. vbi ſsupra.
¶ Lex. IX.
Redditus beneficiorũ ven di pñt, ſseu lo cari: quia nõ ſsunt ſspirituales: licèt proue niãt à ſspiritua libus: & ſsi lo catio fiat ad certum tempꝰ & locator an tea decedat eius ſsucceſsſsor nõ tenetur ſsta re locationi, nec eccleſsia te netur ad expẽ ſsas factas occaſsione conductionis illius nec ad preciũ receptum vltra tempus vi tæ locantis, te nebuntur tamen hæredes & fideiuſsſsores clerici locãtis. & ſsi eccleſsia ei ſsucceſssit: ſsimiliter tenebitur eccleſsia, vt ta lis hæres. h.d.
g ¶ Arrendar. Concord. cum ca. fi. ne præla. vices ſsuas. & intellige ita, ꝙ locatio non ſsit ad longum tempus. vt in clem. 1. §. fina. de reb. eccle ſsi. non alienand. & vult Abb. in dict. c. fi. licèt ibi in glo. 2. notet recto rem cccleſsiæ poſsſse locare fructus pro toto tempore vitæ ſsuæ.
h ¶ Por mas tiempo. Sequitur dict. glo. in dict. c. fi. vbi vid. per Abb. latam diſstinctionem in iſsta materia. & vi. quæ tradit Abb. in. c. ex literis. 4. &. 5. col. de proba. & vid. notabiliter per Pau. de Caſst. conſsi. 1. primo volum. incipit viſsis omnibus ſscriptis. vbi & in ſsine vid. de contractu facto per cap. ſsede vacante. cum licentia ſsuperioris. & quædicit conſsil. 4. eiuſsdem volu. incipit circa primum. & per Socinum. conſsil. 32. 1. parte. & eod. volum. conſsi. 125. & conſsi. 34. volu. 3. & quæ dixi in. l. 2. tit. 8. 5. parti. vbi an ſsucceſsſsor in maioria teneatur ſstare contractui locationis facto per prædeceſsſsorem.
a ¶ De heredar. Iuxta ca. 1. de ſsucceſss. ab inteſstat. & idem eſsſset ſsi pecunia verſsa eſsſset in vtilitatem eccleſsiæ: quia tunc vel tenebitur iſsta ſsoluere, vel ſstare contractui. ar gum. cap. 1. de ſsolutio. & ca. quod quibuſsdam de fideiu ſso. l. nam hoc natura. ff. de cõdict. indeb. Hoſstien. eod. tit. in ſsumma. ꝟſsi. Gofredus verò notat, ad uerte etiam ꝙ ſsi contractus locationis factus eſsſset de li centia Papæ, vel Epiſscopi, ex iuſsta cauſsa tunc ſsucceſsſsor teneretur ſstarelocationi: vt ſsi fortè cauſsa ſstudij Theolo giæ factus eſsſset, vel peregri nationis terræ ſsanctæ, vel alia cauſsa: tunc enim contrahens, priuilegio principis decipiẽdus nõ eſsſset. ſsecundũ Hoſstien. ibidẽ verſsic. quid ſsi quis. & Ioan. de Anania. in d.c. fi. eo. rit. 3. col. allegat no tata in ca. ſsignificauit. & in cap. præterea. de cenſsibus. ſsecus ſsi epiſscopus interponeret auctoritatem ſsine cauſsa. l. nulla. ff. de aucto. tuto.
¶ Lex. X.
Cùm ſscientia ſsit donum Dei, magiſster beneficium ab Eccleſsia recipiens, non debent à clericisillius eccleſsiæ: neq; à pauperibus pro doctrina aiiquid exigere: aliàs eſst quaſsi ſsimonia: ſsi tamen gratis detur, licitè recipit: & etiam ſsi beneficium non habeat, neq; alios redditus, vnde honeſstè ſsuſstentetur: & qui non ſsunt magiſstri ſsed legentes, vt potius ipſsi addiſscant, gratis debent, non pretio docere. Item per Can cellarium ſseu magiſstrum ſscholarium, non debet recipi pretium pro aliquo magiſstrando, aliàs recipiens incidit in crimen concuſssionis, & debet amittere dignitatem, & officium & beneficium, quod habeat ab eccleſsia.
b ¶ Don que da Dios. Adde ca. reuertimini. 16. q. 1.
c ¶ Vendida. Concord. cum cap. 1. 2. &. 3. de magiſst. &. 1. q. 3. c. non ſsolùm verè philoſsophantes pecuniam contemnunt. c. gloria epiſscopi. 12. q. 1. l. in honoribus. §. philoſsophis. ff. de mune. & hono. l. profeſssio. C. de muni. & origina. lib. 10.
d ¶ Pobres. Ergo ab extraneis diuitibus percipere poterit. & ita tenet. g. in ca. quianonnullis. de magiſst. quia vt dicit Abb. ibi. beneficium tã tùm conſstituitur pro clericis illius eccleſsiæ & pauperibus alijs, ergo alios diuites gratis docere non tenetur.
e ¶ Como ſsimonia. Non igitur propriè eſst ſsimoniacum ſstricto modo: lar go tamen modo ſsic. glo. & Abb. in dict. c. 1. facitillud prouerb. 23. Noli vendere ſsapientiam, doctrinam & intelligentiam.
f ¶ Reſscibieſsſsen beneficios. Quid ſsi aliàs eſsſsent ſsalariati de publico, prout hodie cõmuniter ſsit in ſstudijs generalibus, dicendũ eſst ſsecũdũ Abb. in dict. c. quia nõnullis. ꝙ nihil petere poſsſsunt etiam à diuitibus etiã forenſsibus: quia ad hoc inſstituta ſsunt ſsalaria iſsta in ſstudijs gñalibus: ſsi ergo eſsſset ſsalariatus in loco priuato, poſsſset ab extraneis diuitibus exigere: prout poſsſset & in certa eccleſsia beneficiatus. dicit etiam Ab bas ibidem. ꝙ ſsi eſsſset conſsuetudo, ꝙ fiat collecta à ſscholaribus, tunc quantũcunq; ſsit ſsalariatꝰ, po teſst collectam facere ſsecũdũ conſsuetudinẽ loci: ita ꝙ à pauperibꝰ nihil exigat.
g ¶ Si las rentas. Siergo doctor non eget, non debet collectã facere. & ita voluit Hoſsti. in dict. c. quia nonnullis. ſsed de conſsuetudi ne videmꝰ cõtrariũ: vt & ſsi diues ſsit, accipiat collectã à ſscholaribꝰ: nõ tamen doctor debet eſsſse improbus exactor. ſsecundũ Cardi. in. d.c. ꝗa nonnullis.
h ¶ De ſsu grado. Adde. ca. dilectus filiꝰ. in fi. de ſsimo. Hoſsti. in ſsum. de magiſst. §. vtrũ à ſscholaribus. ꝟ. ſsi verò magiſstro.
i ¶ Aprendan. Ex Gofre. ſsũptũ eſst, dicẽte ꝙ doctores iu uenes nouiter incipientes lo gere, nõ debẽt facere collectã quia potius le gunt propter honorem, & vt addiſscant.
k ¶ Licencia a los ſscholares Adde ca. 1. &.c. quanto. de magiſst. & ex pragmatica Regum Catholicorũ iubetur ꝙ pauperes gratis debent licen tiari & doctorari: quod an ſseruetur videant, qui faciunt, & certè magni ſsumptus fiunt in iſstis qui deberẽt moderari. Et quid ſsi Cancellarius videat, ꝙ doctores dolo vel gratia deponũt circa examinatum contra legem, an poſssit ex æquitate ſsui capitis approbare, vel reprobare doctorandum vel licentiandum? Bal. ꝙ ſsic: ſsi habet huius rei pe ritiam. in auct. habita. col. 3. C. ne fili. pro pat. & dicit idẽ Bal. in auct. ſstatuimus. C. de epiſsco. & cleri. ꝙ ſsi ſscholaris ſsufficiens petit ſse admit ti ad examen, & epiſscopus vel rector nolit eum admittere ꝙ incurrunt indignationem ſsuperioris: non tamen propter hoc iure ſsuo priuãtur.
l ¶ Crimen concuſssionis. Tancret. dixit hoc vt refert Abb. in ca. 2. de magiſst.
¶ Lex. XI.
Simoniacus in ordine ſsiue dans, ſsiue recipiens, ſsuſspenſsus eſst ipſso iure ab executione ordinis ſsic recepti: & iudicialiter conuictus per ſsen tentiam, debet deponi: & ſsi committat quis ſsimoniam in beneficio curato perſsonatu, aut dignitate, & per accuſsationẽ ſsit conuictus perpetuo eſst ſsuſspendendus ab officio & beneficio. Si verò procedatur per viam inquiſsitionis, aufertur ei dignitas vel beneficium ſsimo niacè habitum: neq; taliter habens exequi poteſst officium tali dignitati ſseu beneficio deputatum: recipientes tamen ab eo ſsacramen ta ignoranter abſsoluentur propter fidem ſsacramentorum: ſscientes tamen nõ debent ea recipere ab eo niſsi in mortis articulo baptiſsmũ pœnitentiam, & euchariſstiam. h.d.
a ¶ Vedado por derecho. Id eſst, ipſso iure ſsuſspenſsus, quò ad ſse & alios ab illo ordine, & ab omnibus alijs etiam licitè receptis. vt in. c. tanta. & ibi. gl. de ſsimo. &.c. accuſsatũ. &. 1. q. 1. c. quibuſsdam. &.c. ordinationes. Inno. in. d.c. tanta. & in. c. per tuas. eo. tit. Archi. in. d.c. ordinationes. vbi & Præp. & idẽ Præp. in. c. ſstatuimus. 1. q. 1. & qui adeptus eſst per pecuniã epiſscopatum, priuatur etiã preſs byteratu. in auct. quomo do oportet epiſsco. in prin. col. 1. Ioan. de Platea. in. l. ne quis. C. de digni. lib. 12
b ¶ Deſsponer. Ad de ca. ſsicut. de ſsimo. & ca. cũ ſsuper. de confe. & procedit ſsiue agatur ꝑ modum accu ſsationis, vel in ꝗſsitionis, qua do eſst ſsimonia cus in ordine c. inꝗ ſsitionis. in princi. vbi Abb. de accuſsa. & in. c. ſsuꝑ his. Hoſstien. in ſsumma. de ſsimonia. §. qua pęna feriatur. in prin.
c ¶ El obiſspo que ordenaſsſse. Adde tex. iuncta glo. in. c. ſsi ꝗs. à ſsimoniacis 1. quæſstione. 1. & Inno. in. ca. penulti. de ſsimo. Abb. in. c. per tuas. el. 2. eo. tit. eſst igitur ordinans ſsimoniacè, ſsuſs penſsus ipſso iu re ab omnibꝰ ordinibus, & deponetur. 1. q. 1. c. reperiũt̃ & adde. ca pe. vbi de ſsuſspenſsione huiꝰ triẽ nij, dic vt ibi per Inno.
d ¶ De oficio, e beneficio. Adde cap. de hoc. de ſsimo. & Hoſsti. in dict. §. qua pœna feriatur. cuiꝰ dicta hic proſsequitur.
e ¶ Peſsquiſsa. Dic vt per Abb. in ca. inquiſsitionis. in princi. de accuſsa. dicentem, ꝙ quando crimen impedit beneficij retentionem: tunc tantùm imponitur pœna priuationis beneficij, & non debet priuari ab officio, quando proceditur per viam inquiſsitionis. & idem vult in di cto. c. de hoc in glo. ſsuper verbo deponendi.
f ¶ Vedado. Simoniacus in dignitate vel beneficio habente curam animarum ſsuſspenſsus eſst ipſso iure, & decipit animas, cum adminiſstrando nihil agat. argum. c. dudum. el. 2. de elect. Hoſsti. in dict. §. qua pœna feriatur. & aduerte, ꝙ non eſst ſsimoniacus, qui per timores conſsequitur beneficium. glo. in. c. 1. 1. q. 6. neq; eſst ſsimonia renuntiare bene ficio ſsub ſspe, quòd alij detur, ſsi non deducatur in pactum. glo. in ca. ordinationes. 1. q. 1. allegat eam Abb. in. ca. ad audientiam. colum. 3. de reſscrip.
g ¶ Abſsoluer ſseyan por ello. Sacramenta à malis etiam miniſstris ſsunt atcipienda, quan diu tolerantur. 1. quæſstione. 1. ca. omnia. &.c. multi. & ca. per Eſsaiam. 15. q. fi. ca. vltimo. & ab ipſsis in forma eccleſsiæ data, virtutem habent. cap. ſsecundum. 19. diſstinctione. cap. ſsicut. & c. quod pro. 1. q. 1.
h ¶ E ſsi lo ſsupieſsſse Adde ca. per tuas. el. 2. de ſsimonia.
i ¶ Peligro de muerte. Adde. §. verum. 32. diſstin. & tunc etiam ab hæretico poteſst recipi ſsacramentum baptiſsmi, & pœnitentiæ: non tamen corpus Chriſsti. & capitu. ſsi quem. & ca. pe. & fi. 4. q. 1. & vid. in dicto. §. Verum. 32. diſstin.
¶ Lex. XII.
Simoniã cõmittens pro ſsimplici bene ficio, ſsi ignore tur, nõ debet vti officio ſsui ordinis, ꝗa ſsuſs pẽſsus eſst quò ad ſse, valebũt tñ ſsacramenta ab eo collata. Si verò ſsit notoriũ, ſsuſspẽſsus eſst, qͦ ad alios & idem debet ſseruari in con ferente benefi cium qualecũ q; ſsit, pretio. Itẽ accuſsatus de ſsimonia lite pẽdente ſsuſs pẽſsus eſstab ad miniſstratione diuinorũ: & ſsi moniacꝰ in beneficio, ꝑdet illud, & tenet̃ reſstituere fructꝰ perceptos & qui percipi potuerunt ec cleſsiæ, vbi eſst beneficiũ: & recipiẽs pretiũ reſstituat dictę eccleſsiæ. Simo niaci inſsuper ſsunt infames & abſsq; diſspẽſsatione beneficium obtine re nõ poſsſsunt. h.d.
k ¶ Es vedado. Proſsequitur dicta Hoſstiẽ. in dict. §. qua pœna. verſsi. in ſsimpici verò beneficio. & vid. Abb. in. c. accuſsatum. de ſsimo. poſst glo. ibi. & aduer te, ꝙ vltra pœnas de quibus hic &. S̈. l. proxima. ſsimoniaci in ordine vel beneficijs Romæ, vel alibi occulti vel publici, ſsunt excommunica ti ipſso iure & à ſsolo Papa abſsoluendi, niſsi in mortis articulo. vt tradit Sylueſster in ſsumma. in verbo ſsimonia. verſsi. 19. quæritur. & dixi. S̈. ea. partit. tit. 5. l. 63. & ſsecundum eundem Sylueſst. poſst Hoſsti. iſstæ pœnæ nõ ligant ſsimoniacos mentales. vi. etiã circa iſstas pœnas contra ſsimo niacos.. Præp. in. c. presbyter. &.c. ſstatuimꝰ. 1. q. 1. hodie etiã per conſsti turiones modernorũ Pontificũ, ſsimoniacus eſst priuatus ipſso iure beneficio. vt tradit Feli. in. c. 2. col. 4. de reſscrip. & in. c. in nr̃a. in. 2. corella rio. in fi. eo. tit. imò collationes ſsunt ipſso iure nullæ per extrauagantẽ Martini in Cõcilio Conſstantieñ. quã refert Sylueſst. vbi. S̈. vi. Inno. in. c. cum vniuerſsorum. de rerum permur. Abb. in. c. ad audientiam. col. 3. de reſscrip.
l ¶ Acuſsado de ſsimonia. Adde. c. accuſsatum. cum. ſsequenti. eo. tit.
m ¶ Que lo diere por precio. Adde quæ dixi ſsuprà. l. proxima. &. ca. ſsi quia doctoni. 1. q. 3.
a ¶ Perder. Imò collatio eſst nulla, vt dixi ſsupra. ea dem. l. in gloſs. 1. & debent renuntiare beneficijs, quatenus de facto poſssident. vid. per glo. &. doctores in ca. de regularibus. eo. tit.
b ¶ Las rentas. Adde ca. grauis. de reſst. ſspol. & Sylueſst. in verbo ſsimonia. §. I3. verſsi. octauum. & Hoſstien. eo. tit. in ſsumma. §. qualiter. col. 4. verſsi. ſsed nunꝗd. qui ſsimoniacè beneficiũ acꝗ ſsiuit vbi hoc tenet.
c ¶ El perlado e otros qualeſsquier Adde dict. ca. de hoc. &. ca. audiuimꝰ. eo. titu.
d ¶ Aquella egleſsia. Adde. c. de hoc. & ca. con ſsulere. & cap. audiuimus. eo dẽ tir. & in aucten. de ſsanct. epiſsco. §. ſsed neq; &. §. ſsi ve ro laicus. &. g. in. c. ſsi quis da tor. 1. q. 3.
e ¶ De mala fama. vi. c. fi. 1. q. 3. &. g. 1. q. 1. in ſsum. q̃ ponit diuerſsas pœnas q̃ iponũ tur ſsimoniacis. & dicit Ioan. de Anani. in rub. de ſsimoni. ꝙ circa pœnam ſsimo niæ non põt dari certa doctrina, ſsed ſsecundum qua litatem ſsimoniæ aliter & a liter punitur, ꝓut dixit glo ſsa allegata. 1. q. 1. in ſsumma & factum per per ſsimoniam punitur crimi naliter. l. 1. §. ſsolent. & ibi notat Bald. ff. de offi. præfe. vrbi. & ꝗd ſsi ſsit ſspecies ſsimoniæ, ſsed nõ ſsimonia. videas text. in. c. conſstitutꝰ. vbi Ab bas de tranſsactio.
¶ Lex. XIII.
Dantes & recipientes aliquid pro religionis ingreſsſsu, committunt ſsimoniam: & accuſsati & conuicti, deponuntur. Si verò per inquiſsitio nem procedatur, ſsic intrantes expellantur à monaſsterio in quo pretio ſsunt ingreſssi, & in aretiori detrudentur, ad pœnitentiam peragen dam: cui mittetur pro expenſsis, pretium ſsic datum & prælatis eos re cipientibus pretio, iniungetur pœnitentia per ſsuos ſsuperiores, vſsq; ad cuius implementum ab executione ſsacrorum ordinum ſsuſspenduntur. h.d.
f ¶ Religion. Concordat cum ca. dilectus filius. eodem tit. & ca. de regularibus. & c. quoniam. eodem tit.
g ¶ Dado. Adde ca. veniens. & glo. in. c. de hoc. eo. tit.
h ¶ Mugeres. Vid. quæ dixi in. l. 22. tit. 7. ſsupra. eadem Partit. quid in mo naſsterijs, vbi nullum pactum interponitur: eſst tamen taxatum quan tum puella dare debeat, dic ſsecundum Hoſstien. eodem titu. in ſsum ma. §. qua pœna. colum. fina. quòd talis taxatio reprobatur. ca. ſsicut pro certo. & ca. in tantum. eodem tit. & ideo ſsi pactum interponatur de tali conſsue tudine obſseruanda, eſst ſsimoniacum. & idem, ſsi gratis recipiatur, & poſstea cõpel latur ad talẽ conſsuetudinẽ obſseruandam cap. audiuimꝰ &. c. Iacobus. eo. tit. ſsi tamẽ omni conuen tione, & com pulſsione ceſsſsante, gratis detur, quod cõſsuetum eſst, non eſst ſsimo nia, quò ad militantem eccleſsiam: quãuis ſsit ſsimoni acum, quò ad Deum, vt in cap. fina. eod. titu. & ſsubdit Hoſstien. nun quid poſssit circa hoc haberi aliquod remedium, & dicit quod ſsie vt moniales puellam gratis, & ſspeciali ter recipiant: & ſsi ita paupe res ſsint, quod non poſssint ei in neceſsſsarijs prouidere agant contra patrem ad ali menta, ad quę tenetur: & ſsi mortuus eſst agat ad partem hæreditatis ſsuæ. tu viquæ dixi in dict. l. 23.
¶ Lex. XIIII.
Prælati exigentesaliquid vt permittant in eccleſsijs ſsi bi ſsubiectis, clericos inſstitui, Monachos profiteri, vel mortuos ſsepeliri, committunt ſsimoniam: & exacta reſstituunt duplicata illi Eccleſsiæ, vel monaſsterio. hoc dicit.
i ¶ Deuiedan. Concor. cum. c. audiuimus. eo. tit.
k ¶ Quieren entrar en orden. Concordat cum cap. non ſsatis. eodem titu. & dict. ca. audiuimus.
l ¶ Sus ſsepulturas. Vid. ibidem. & ca. cum in eccleſsia. eodem tit.
¶ Lex. XV.
Non debet aliquid peti pro ſsacramentis: ſsunt namq; liberè conferenda: coguntur tamen laici per ordinarios prælatos, vt obſseruent in hoc laudabiles conſsuetudines. h.d.
a ¶ Por premia. Adde. c. cũ in eccleſsia. eo. titu. & glo. in. c. fi. 1. q. 3. &. ca. ad apoſstolicã. eo. titu. &.c. ea quæ &.c. ad noſstram. &.c. ſsuã. &. ca. in tantũ. vñ neque canonico de nouo recepto ſsubtrahenda eſst præbenda, hac ratione, ꝙ nõ vult dare prandiũ, quod conſsueuerunt dare canonici de nouo recepti. c. iacobus. eo. titu. Quid tñ ſsi de cõſsuetudine ſsit, ꝙ canonicus de nouo receptus debear cappã facere, vel dare fabricæ eccleſsię cer tã quantitatẽ pecuniæ, vel luminarijs, vł alijs q̃ ad diui nũ cultũ pertinent, dicit Hoſstien. eo. titul. in ſsumma. §. qualiter. col. 3. conſsuetudinẽ ſseruandã tanquã laudabilem, vt in. d.c. ad apoſstolicã &.c. ſsignificatum. de præb. c. fi. đ his quæ fiunt, à maio. parte. capituli ca. officij. &.c. fi. de teſsta. & poterit retineri præbẽda lo co pignoris ſsi cõſsuetudo ſsit ꝙ nõ aſssignetur præbenda quouſsq; cappam faciat: re probat̃ enim, ſsecundũ, eum i hac exactiõe vtilitas priuata canonicorũ: nõ tñ publica, argu. c. cũ omnes. & c. cũ. M. Ferrariẽſsis. de cõſsti. &.c. ex parte & vi. ibi per eum aliquas alias quæſstiones notabiles in materia iſsta. & cum dictis Hoſstien. tranſseunt communiter Doct. ſsecundũ Abb. quem vid. in. d.c. iacobus. & adde. Abb. in ca. cum. M. Ferra. col. 8. de conſsti. vbi & Feli. colum. 10. &. 11.
b ¶ De ſsu oficio. Concor. cum dict. cap. ad apoſstolicam. in fine. eod. titu. &. capitu. ex parte. de cenſsibus, & authentico. de ſsanctiſssimis epiſsco. pis. §. pro conſsuetudinibus. & ad eſsſsentiam talis conſsuetudinis laudabilis requiruntur plura, quæ eleganter tradit Paul. de Caſstr. conſsi. 363. incipit circa primum quæſsitum. 1. vol. Primũ ꝙ parrochiani gratis & grarãter ſsoluerint. c. dilectus. in fi. &.c. tua. de ſsimo. Secundùm, ꝙ ſsoluerint ſsponte & liberaliter, nulla neceſssitate cogente: ita ꝙ ipſsa deuotio fuerit cauſsa principalis & motiua ſsoluendi, vt colligitur ex d.c. ad apoſstolicã. Tertium ꝙ pure & ſsimpliciter fuerit oblatum per parrochianos nulla præcedente pactione, vel pignore, c. quam pio. 1. q. 2. c. tua nos. de ſsimo. in authentico. de ſsanctiſs. epiſsco. §. quia verò talem. & ſsic debent primo ſspiritualia pure miniſstrari, antequã aliquid temporale vel ſspes de ipſso habeatur, vt probatur. in. d.c. ad apoſstolicam. & ibi Hoſst. & Abb. qui & dicit ꝙ etiã præſsuppoſsita conſsuetudi ne, compulſsio non debet fieri, neque aliqua exactio tempore ſsacramenti: imo debet liberè miniſstrari, & poſstea ex vigore conſsuetudinis fiet iſsta compulſsio. Quartum quòd illud quòd ſsoluitur ſsit certum ar bitrio parrochianorum taxatum, non enim debet taxari per ipſsum ſsacerdotem, vt patet in. d.c. dilectus. el ſsegundo. in fin. Hoſstien. in. d. c. non ſsatis. eo. titu. Quintum, ꝙ totus populus vel maior pars perſsiſstat in ſseruando dictam laudabilem conſsuetudinem: nam tunc cogi poterunt ſsingulares eam non ſseruantes: ſsed ſsi totus populus vel maior pars velit conſsuetudinem immutare, dicit ipſse Paulus, quòd non videt, quare non poſssint cum non liget eos magis conſsuetudo. quã ſstatutum: iſstud tamen quintum requiſsitum, fortè non eſst verum, ex eo quodnotat Bartol. in. l. priuilegia. in fin. C. de ſsacro ſsanct. eccle. cũ dicit, quòd ſsi ciuitas dabat religioſsis certam quantitatem frumenti quolibet anno, ſsi poſstea velint facere ſstatutum reuocãdo talem eleemoſsinam, non poſstunt per textum. ibi. & facit text. in dict. c. ad apoſstolicã. vbi Fe li. Cogita tamen quia aliꝗ impugnant illud dictum Barto. vt tradit Alexan. in l. non ampliꝰ. §. fina. ff. de lega. 1. & conſsil. 209. incipit ſsta tutis accuratè per ſspectis. co lum. 3. tangit Decius conſsi. 335. viſso conſsilio. columna. 2. & quòd ſstatuendo non poſsſsunt laici infringere talem conſsuetu dinẽ. tenet Innocen. in. d.c. ad apoſstolicã & iſstud videt̃ verius, & de modo probãdi iſstam laudabilem conſsuetudinẽ. vi. notabiliter ꝑ Abb. in. c. ſsuã. de ſsimo. & ibi quòd ſsufficiet tempus decẽ annorum ad eam inducendam. vi. etiam Deciũ in iſsta materia conſsil. 215. incipit in cauſsa vertẽ te. colũ. 2. ver. venio ad ſsecũ dum, vbi quòd ſsi diformis fuit vſsus, non introducitur cõſsuetudo. vi. ibi per eum qui tradit & alia requiſsita in probatione huius conſsuetudinis, vel quaſsi poſsſseſssionis talis conſsuetudinis, & quid econtra an laici poſsſsunt agere contra clericum parrochialem, vt ſseruet eis cõſsuetudinem veluti dãdi eis candelas in feſsto purificationis. videas Fran. Balbum in tracta. præſscipt. foł. 49. colum. 3. ver. 15. quæro. qui allegat Oldral. in conſsilijs. quòd ſsic & Feli. in. c. cauſsam. de præſscript.
¶ Lex. XVI.
Simoniacum eſst (neque valet contraria conſsuetudo) pretium recipere pro epiſscopis vel abbatibus, ſseu alijs perſsonis eccleſsiaſsticis inſstallandis, ſseu ponendis in ſsede vel pro ſsacramentis, vel ordinare, ſseu præſsentare aliquem, ſsub promiſssione de non petendo ab epiſscopo, prouiſsionem beneficij, vel alias, & ordinator ſsic ordinans per triennium eſst ſsuſspenſsus à collatione ordinum: præſsentator vero, ſsimiliter triennio eſst ſsuſspenſsus ab executione ordinum: ordinatus etiam ab ordine perpetuo eſst ſsuſspenſsus donec papa diſspenſset. h.d.
c ¶ Deſstas maneras. Concord. cum. c. non ſsatis. cum. ca. ſsequenti. &. c. in tantum. &. c. ſsicut. &. c. iacobus. eodem titul.
d ¶ Iura, o prometimiento. Concord. ca. penul. eod. titul.
¶ Lex. XVII.
Recipiens beneficium ignorans ſsimoniam, ex parte amicorum, interueniſsſse, poſst ſscientiam tenetur illud dimittere, vel ſsi in ordine ſsic fuit commiſsſsa, non debet ordine vti, & ſsi electio de eo ſsic fuerit facta, non valet niſsi eo reluctante & inuito factum fuerit, neq; ipſse poſstea pretij donationi conſsenſsit. Item ſsi ex parte recipientis beneficiũ, vel ordinem committatur ſsimonia, licet non ex parte dantis, tenetur dimittere beneficium, ſseu in ordine ſsic ſsuſscepto, non miniſstrare. h.d.
e ¶ Recuenta. Vid. c. ſstatuimus. 1. quæſst. 1.
a ¶ Beneficio. Adde. c. 1. & ſsi. 1. q. 5. et. c. de ſsimoniace. et. c. de regłaribꝰ. e. ti.
b ¶ A mala parte. Concor. c. nobis. &. c. ſsieut tuis. eod. titu.
c ¶ Pagando. Adde. dict. cap. ſsicut tuis.
d ¶ Tenudo. Vi. i.c. fi. 1. q. 5. & i.c. ꝗcꝗd. 1. q. 1. ſsed an reſstringat̃ hoc ad illos miniſstros ep̃orũ quorũ miniſsterio vtit̃ i cõferẽdis bñficijs vł ordinibꝰ ſseu alijs ſspũalibꝰ & vr̃ ꝙ ſsic ſsi ſsimonia ſsumit̃ ꝓpriè, & ſstricte ꝓut eſst ivẽditiõe ſspũa liũ: licet enim qñ dat̃ aliꝗd alijs familiari bus ſseu miniſstris ep̃orũ qͦrũ miniſsterio in his nõ vtit̃ ſsit ꝗd turpe, nõ tñ tunc in hoc iteruenit venditio ſspũa liũ ſsed tm̃ emi tur illa ſsolicitudo & ꝑſsua ſsio fienda à talibꝰ familiaribus: q̃ licet lar go modo dici poſsſset ſsimonia nõ tñ propriè & ſstrictè facit. l. 3. §. hęc ꝟba. ff. đ neg. geſst. in cõtrariũ tñ fortiter vrget iſsta. l. & ſseq̃ns &. d. ca. ꝗcꝗd. &. ca. fi. in diſstinctę lo quentia & ꝗa propriè vr̃, & ſstrictè cõmitti ſsimonia & cõ fert qđ tradit Sylueſst. i ſsum ma i ꝑte ſsimo nia. ꝟſs. 18. q̃rit̃ ibi cõſsiliario miniſstrãtis & iſstud vr̃ veriꝰ & tutiꝰ qñ tali via habuit ꝗs ordinẽ vel beneficium.
¶ Lex. XVIIt.
Interuenit ſsimonia ex vtraque ꝑte, qñ dãs & recipiẽs ſsciũt, vel alius dat eis ſsciẽtibꝰ nõ vero inter uenit, ex ꝑte ipſsorũ qñ aliꝗs (eis neſsciẽti bus) daret aliquibꝰ vt impe trarẽt ab ep̃o, tũc em̃ tm̃ dãtes, & recipiẽtes cõmittunt ſsimoniã. h.d.
e ¶ A dos. Ortũ habet à iuribꝰ de ꝗbꝰ in p̃cedẽti. l. dictũ ẽ.
¶ Lex. XIX.
Cum ſsimoniaco in ordine, ſsolus papa diſspenſsat: ſsi tamen ſsimonia non proceſssit ex eius parte, neque ex parte ordinantis, tunc diſspenſsat Epiſscopus, Si vero ſsimonia committitur in beneficio curato, vel dignitate, aut perſsonatu, ſsolus papa diſspenſsat. Et idem ſsi committatur in beneficio ſsimplici, ſsi recipiens dedit pretium, vel alius eo ſscien te: ſsi tamen a lius daret ipſso ignorante, poterit ſsuus epiſscopus (beneficio prius dimiſsſso) cum eo diſspẽſsare. hoc dicit.
f ¶ Sino el papa. Adde gloſs. in cap. fina. 1. q. 5. & in. cap. poſst trãſslationem. de renunt. ca. nobis. eod. tit. Hoſsti. in ſsum ma. eod. titul. §. quę diſspenſsatio.
g ¶ En la ley. Vi. l. 5. titulo. 5. ſsuprà. ea. parti.
h ¶ Que comiẽça. Eſst. l. 63. incipit diſspenſsacion, & vide quæ ibi dixi. & vid. etiam. l. 64.
i ¶ El papa. Adde capi. nobis fuit. §. 1. eo. tit. &.c. ſsi alicuiꝰ. de elect. & limita niſsi neceſssitas eccleſsiæ expoſscat: nã tũc diſspẽſsa re põt ep̃s qñ non ipſsi data fuit pecunia, vid. glo. in. d. c. fin. 1. qõ. 5. & Hoſsti. in. d. §. quę diſspenſsatio. vi. quæ di xi. in. d.l. 63.
k ¶ No lo ſsabiendo el. Adde. ca. ſsi alicuius. de elect. &. capit. ex inſsinuatio ne. de ſsimo.
¶ Lex. XX.
Generaliter Epiſscopus diſspenſsat in om nibus, in quibus non repe ritur prohibitus, ideo diſspẽſsat in ſsimo nia commiſsſsa circa ſsepulturas: ſseu officium ſsepultura, vel benedictiões nuptia rum: celebrationem horarum, & benedictionem, calicũ, & veſsti mẽtorũ, vel ſsi archipresbyteri aliꝗd acci piant à clericis, qñ cõferũt criſsma, ꝓ ſsuis eccleſsijs, vel in his ſsimilibus. Itẽ ſsimonia mentalis, abolet̃ ꝑ pœnitentiã, & ab ſsoluit ſsuꝑ ea confeſsſsor cui cõfitet̃ pœnitẽs alia peccata. hoc dicit.
a ¶ Defendidas. Nota hoc nã approbat̃ hic illa opinio, ꝙ regula. c. nuꝑ. de ſsent. excõ. circa abſsolutionẽ qñ nõ re ſseruat̃ papę. ꝓ cedat ẽt in diſspẽſsatiõe dixi. de hoc. S̈. ead. part. tit. 5. l. 63.
b ¶ Coſsas. Sequit̃ dicta Gofr. & Hoſst. in ſsum. eo. tit. §. q̃ diſspẽſsatio. in fi. & adde q̃ dixi. in. d.l. 63.
c ¶ Penitencia. Concor. c. fin. de ſsimoni.
¶ Lex. XXI.
Cũ mediatoribus ſsimonie diſspẽſsat ille: ꝗ cũ dãtibꝰ & re cipiẽtibꝰ. cõſsiderato caſsu, in qͦ fuit cõmiſsſsa. & iſsti mediatores ſsunt infames: & non pñt eſsſseteſstes cõtra principales dãtes, vł recipientes licet accuſsatoresſsic. h.d.
d ¶ Simoniacos. Adde. ca. 2. de cõfe, &.c. 1. de teſsti. lib. 6.
e ¶ Teſstigos Limita, niſsi agat̃ ciuiliter & me diatores inde nõ ſsint p̃miũ cõſsequuturi, vt hr̃. in. d.c. 1. de teſsti. libr. 6.
f ¶ Acuſsar. Vi. 2. q. 1. c. in primis. & gloſs. in dict. c. 1.