MVLTI SVNT, LECTOR CANDIDE, IVRIS VTRIVSQVE
tractatus, qui tametsi eo tempore, quo publico decreto Canones, & leges ad eos pertinentes in communem vtilitatem ad morum institutionem fuêre statutæ, vsui maximo
fuerint, & vtilitati: nihilominus ob varios prouinciarum mores, ob ita frequentem
rerum vbivbique mutationem, sic in obliuionem & desuetudinem abierunt, vt planè quisque oleum & operam perdidisse æquissimè iudicetur, si, quæ iam diu obsoleta sunt, conetur inuita ac renitente publica vtilitate, glossematis, & commentarijs, labore quidem satis perdito, illustrare. Nec profecto negauerim plurima in antiquis legibus, &
Canonibus passim legi & reperiri, quæ vel necessaria sint adrecentiorum legum integram, veraḿveramque cognitionem, vel saltem admodum conducant: vt quisque percipiat veteris Reipub. statum, ad cuius speciem & formam oportebit quandoque & præsentem reformare. Verùm illud mihi penitus animo insidet, hæc tractanda
fore, omninóomninoque memoriæ repetenda, modò primitùs de his seriò agatur, quæ humanas actiones in rectam viam
dirigere, aut sanè mores hominum instituere valeant, iuxta Christianam & Catholicam religionem: quod
munus Theologiæ Professores attinet: aut tandem, quæ ad íudiciales contentiones sedandas, eaśeasque iustitiæ tramite definiendas, contumaces animos in veram subiectionem inducendas, potissimùm sint conducibilia. Hac
de causa quandoque ipse conatus sum aliquot à me priuatim obseruata, prælo & typographis ea mente tradere, vt si quid inde Lector ad Iuris intellectum, humanośhumanosque actus discernendos, & dijudicandos adnotare posset.
id ei commodo cederet, quod semper omni conatu sum præmeditatus. Tandem animaduertens inter alias Juris
Pontificij sanctiones, passim illas præ manibus versari, quæ ad excommunicationis & interdicti materiam
spectent, operam dedi, quo & Ecclesiasticis tribunalibus interim subseruirem, vt Constitutionem vltimam de Senten. excommun. lib. 6. quadam breui Relectione
lectoribus exponerem: æquissimo animo iudicum, atque aliorum, qui huic professioni Juris Pontificij nomen dederint, censuram subiturus.
![p. [806]](https://facs.salamanca.school/iiif/image/W0006!A!W0006-A-0821/full/full/0/default.jpg){kind=link}