Quam ob rem vlterius est considerandum,
quod gloss. hîc dixerit in hoc cap. verbum, lego, assumi propriè, & impropriè. Propriè quidem respectu Auunculorum: Impropiè, respectu patrui, ne corruat vltima Raynaldi voluntas, ex quo Abb. & Barb. hîc fol. 27. colligunt,
verba testamentorum etiam impropriè assumi, ne dispositio pereat, aut euertatur: quòd
& in alijs actibus regulare est. tex. iuncta gloss.
in ca. constitutus, de relig. domi. Sed & illud
gloss. huius c. sensit, quod mihi admodum placet: nempè, verbum, lego, additum vniuersitati bonorum inducere, alio non instituto hærede, institutionem hæredis, quando si eam non
induceret,
testamentũtestamtentum minimè posset valere:
alioqui sensit Bernardus, verbum, lego, adiectum vniuersitati bonorum, non operari hæredis institutionem. Atque ita potest Bartol.
decisio intelligi: nam in substitutione verbum, lego, adiectum vniuersitati bonorum,
potest omissa hæredis institutione operari effectum, quoad fideicommissariam substitutionem. Vnde nulla cogit necessitas, prædictum verbum ad directam substitutionem deflectere. Nec erit isthæc absurda opinionum
conciliatio, quam Lancelo. Galiau. in d. l. Centurio. col. 60. comminiscitur, cui gl. hæc mihi
insignis suffragatur. Ex his infero, verbum, lego, additum etiam vniuersitati bonorum in
codicillis, aut apposita codicillari clausula, nequaquam significare institutionem hæredis,
sed fideicommissum, cùm actus hic validus sit
absque institutione hæredis. Deinde ex eadem
concordia libet Regiam l. 1.
† intelligere. titu.
de testament. lib. 5. ord. qua sanè præmissa, si in
testamento nihil contineretur, quod præcisè
exigeret institutionem hæredis, verbum, lego,
additum etiam vniuersitati bonorum, minimè induceret hæredis institutionem, quia ea
ad illum actum necessaria non esset. Tertiò, inde apparet, concepta in hunc modum substitutione, Quandocunque filius meus decesserit, lego omnia bona sua Titio, verbum istud
directam substitutionem inducere, & eam pupillarem: alioqui fideicommissaria admitti
nōnon
potest, quoad bona pupilli: quod asserit Politus de subst. tractat. compendiosæ. numer. 25.
Non me latet Iacob. à Nigris in d. Rubr. ff. de
lega. 1. hanc concordiam improbasse ex eo,
quòd etiam in substitutionibus sit maximus
fauor, eas directo iure potiùs, quàm obliquo
valere, cùm testamentum possit assumere vires à substitutione. l. 3. §. vlt. ff. de liberis & post
humis. Hoc tamen ipse concedo in substitutione vulgari, non in pupillari. l. 2. ff. de vulgari. & in vulgari substitutione, quoties ne|
cessaria sit directa hæredis institutio ad
effectũeffectum
actus, erit adhuc locus huic interpretationi,
qua verbum, lego, ad hæredis institutionem
inducimus.