ROMANIS olim Hispanias obtinentibus,
Gothisq́;Gothisque
à septentrione totam Europam bello, armis, & industria vastantibus, cùm
& tunc Vandali, Alani, &
Sueui relictis Gallijs, Hispanias inuasissent, Honorius Imperator, Gothis eorum Rege Radagoso in Fœsulanis montibus occiso, clade insigni
ab Stillicone Romanorum duce, & consule af
*flictis eiusdem gentis principi Alarico Gallias,
Hispaniasq́;Hispaniasque, quas iam penè perdiderat, inito
cum Senatu consilio concessit: vti commemorant Paulus Orosius, & Rodericus Toletanus
lib. 2. rerum in Hispania gestarum cap. 4. Quo
iure, mortuo post euersionem Romanæ vrbis,
Consentiæ Alarico, Athaulphus
GothorũGothorum Rex
misertus calamitatis
HispanorũHispanorum, quam à Barbaris
patiebāturpatiebantur, auxilium eis impigrè laturus
Hispaniam aggreditur,
eoq́;eoque intra breue tempus à suis interfecto, ann. Domini quadringentesimo decimo sexto. Post
hũchunc Vuallia Gothorum Rex, cum pace Honorio pacta, Vandalos
& Alanos penè extinxit, ob
easq́;easque res benè gestas ab Imperatore Aquitania, & maxima Narbonensis prouinciæ parte donatus est. Quod
Prosper Aquitanicus, & Isidorus
testāturtestantur. Idem
scribit Rodericus Toletanus cap. 7. Et post eos
Paulus Aemilius hoc ipsum asseuerat. Rursus
Theodoredus Rex non satis his prouincijs apud Gallias contentus, Hispanias inuasit: cui
Turismundus successit,
eoq́;eoque à quodam familiari occiso, Theodoricus permissu Imperatoris Hispanias ingressus, primus in eis
GothorũGothorum
Rex obtinuit Imperium,
belloq́;belloque Sueuos domuit, ac paulatim maxima Hispaniarum parte
subacta Gothorum genti eas sedes stabilire ita
conatus est, vt qui eidem in regno successerunt
grauiter ac molestè tulerint, Romanorum nomen adhuc in Hispanijs veteris Imperij, & principatus iura quædam obtinuisse, donec Sisebutus Rex propè annum Domini. DCXV. expulsis profligatisq́ue Romanis Hispaniarum
Monarchiam consequutus est. Huic siquidem
Regi hoc tribuit Paulus Aemylius lib. 1. de gestis Francorum. Diuus tamen Isidorus, Rodericus Toletanus, & Alfonsus Burgensis, id de
Suintilla Rege, Ricaredi primi filio tradidêre,
qui cœpit regnare anno Domini. DCXXI. atque ideo apparet, id contigisse circa
annũannum Domini. DCXXIII. Nam & S. Isidorus ad
annũannum
quintum Suintillę Regis Gothorum historiam
pro secutus est. Post hæc Gothorum principes
Hispaniarum Imperium regio Monarcharum
nomine pacatissimum habuerunt ad annum
vsque Domini. DCCXIIII. Quo ex proditione Comitis Iuliani Arabes ab Africa Calpen,
quæ nunc Gibraltar dicitur, transuecti, cruentissimo prælio ipsis Gothis,
eorumq́;eorumque Rege Roderico profligatis totam feré Hispaniam occuparunt. Quo in prælio Gothorum omnis nobilitas cecidit:
totaq́;totaque Hispania in ditionem Sarracenorum venit, præter Astures & Cantabros,
apud quos Pelagius Fasilæ Cantabriæ ducis filius, nepos Gothorum regis Cindasunthi, animum ad opem patriæ
ferendāferendam adijciens, multos Christianos metu hostium latitantes in ordinem coêgit,
eosq́;eosque adhortatus alacres admodum ad quoduis
subeũsubeum dũdum pro religione Christiana & patria periculum reddidit,
adeoq́;adeoque sibi
subditos & obnoxios effecit, vt ab ipsis rex electus, & nominatus, animo inuicto, diuinoq́ue
|
auxilio cœperit Arabes bello premere, aliquotque vrbibus, & oppidis ita cedere coégerit, vt
Reges, qui post eum Hispaniarum sceptrum
consequuti sunt, maximis cladibus eos afficientes ab Hispanijs prorsus expulerint. Cui negocio & Catholici Reges Fernandus, ac Elisabeth vltimam, extremamq́ue dedêre operam,
dum hoc Granatensi regno armis capto, vrbem hanc multis titulis celebratissimam anno
Domini. M. CCCCXCII. in eorum ditionem
redactam Christi vexillo præducente ingressi
fuêre. Hinc sanè illud ipse deduxerim, Hispanias Monarchiæ, & Regum Imperio subditas
fuisse ab hinc fermè mille annis, quibus Reges
è Gothorum sanguine progeniti, fœlicissimè
Rempublicam istam bello, & pace, datis iustissimis, ac saluberrimis legibus, sub Christiana
religione Catholicè tutati sunt. Verum ex aliquot Hispaniarum prouincijs, quæ regna modò appellamus, Castulonensis sese nobis offert, de cuius iurisdictione, & ciuili potestate
hoc in capite, agere constituimus, illud equidem tractaturi, quanam ratione sit penes Castellanum Regem ipsa ciuilis potestas,
totaq́;totaque
huius Reipublicæ iurisdictio, in ferendis legibus, in mero, ac misto Imperio
deniq;denique exercenda. Castellam autem prouinciam, Castulonensem diximus, eos secuti, qui ita eam quandoque nominârunt, non ignari, veterem Castellam Barduliam propriùs dici, & ipsos Castellanos Bardulos. Nec tamen hoc quicquam refert quod ad nostrum institutum, cui equidem
aptiùs erit aliquot exponere conclusiones,
quibus examinatis multa constabunt, quæ huius quęstionis decisioni potissimè
suffragātursuffragantur.