Avendaño: Thesaurus Indicus - The School of Salamanca

back | | continue

CAPVT XIX.

CAPVT XIX.

De pœnis Regiæ Cameræ, & pro expensis Iustitiæ.

146

*AGit de illis Dom. Solorzanus Tomo 2. Lib. 5. num. 83. & 84. &

Pœnæ Cameræ & Iustitiæ quid sint, & de earum gemino discrimine inter se, & ab aliis.

copiosiùs in Politicâ Lib. 6. Cap. 11. locupletiùs autem D. Escalona in Gazophylacio Lib. 2. Parte 2. Cap. 13. vbi multa adducit scitu digna pro iis, qui circa hoc curam sunt aliquam habituri. Sunt autem pœnæ huiusmodi omnes illæ, quæ propter delicta diuersa Regio fisco in pecuniâ soluendæ consignantur; in eo à præfatis de Commisso diuersæ: nam istæ in rerum prohibitarum amissione consistunt, non in pecuniæ quantitate. Neque discrimen hoc earum plenè conditionem exprimit: nam datur etiam pœna pecuniaria Cameræ applicata, quæ tamen Cameræ non dicitur: cùm scilicet à iudice imponitur secundùm illius arbitrium, & dicitur mulcta Cameralis. Vt ergo pœna Cameræ dicatur, debet esse à lege pro tali delicto designata. De quo discrimine agunt Peregrinus, & Richardus, quos adducit citatus Escalona suprà pag. 185. l. X. marginali respondente num. 18. A confiscatione item differt, quia hæc est bonorum captura, quibus se delinquens fecit indignum. A pœnâ item pro expensis iustitiæ, quia hæc non spectat ad fiscum, sed publici iuris est, per Regios administrata ministros: secus illa, vt nomen ipsum satis indicat. Est autem pro illis specialis minister deputatus, qui Receptor dicitur,

Receptoris pro illis officium & obligationes.

& officium pretio obtinet, atque ad rationem decem pro centum ex omnibus acquisitis: quia in eorum collectione multum est laboris & industriæ ab eodem collocandum, habetque plures, & magni momenti leges, ad quarum teneri obseruationem dubitari nequit: eritque tunc sub mortali obligatio, quando ex violatione detrimentum aliquod Regio fisco aut priuatis accidet iniustè vexatis. Negligentia etiam pariter culpabilis in illo eâ de caussâ, quando videlicet propter eam debita malæ conditionis fiunt, vt recuperari nequeant, aut non sine magnis expensis. Vnde cùm rationem reddet singulis annis, si quæ pœnæ solutæ non sint, diligentias debet pro eo adhibitas comprobare: quod si non præstet, illi imputatur defectus, vt ex Capitulis Instructionis constat, de quibus citatus Escalona pag. 190. num. 12. E. g. Si curauit vt incarceratus non exiret èex carcere ante pœnæ solutionem, quod est legibus & rescriptis cautum, quæ adducit Citatus pag. 184. l. G. respondente num. 6. Hac enim diligentiâ adhibitâ, si reus dimissus est, & sic debitum peioratum, non Receptori, sed Iudici damnum imputandum, ad cuius reparationem tenebitur, vt pœna scilicet integrè persoluatur.

147

*Legibus & rescriptis, de quibus citatus

Prohibitio ne iudices Ecclesiastici pœnas pecuniarias laicis imponant, quo fieri iure possit.

Escalona pag. 186. L. L. O. O. respondentibus num. 31. prohibentur Ecclesiastici iudices pœnas pecuniarias laicis imponere, etiam Regiæ Cameræ applicandas. Vbi statim occurrit difficultas quo id iure fieri possit, cùm statuta laicorum contra libertatem Ecclesiasticam vim nullam habeant, & qui ea condunt Ecclesiasticis Censuris subiiciantur: de quo dictum paullò superiùs n. 142. Vbi ad ius nequit naturale recurri, iuxta quod possunt Reges subditos tueri, ne grauamina iniusta eisdem inferantur: qualia timeri possunt, si Ecclesiasticis iudicibus liceat pecuniarias pœnas laicis delinquentibus irrogare. Nam licet multoties non excedent, sæpiùs tamen potest excessus timeri, cùm experientia doceat auaritiæ in multis vitium dominari. Non inquam recurri potest: nam hac ratione non liceret pœnas pecuniarias imponi soluendas ab Ecclesiasticis: quod tamen est indubitatum, & Regiâ auctoritate munitum, dum statuit, vt pœnæ pecuniariæ, quas iudices Ecclesiastici imponunt, pro medietate Sanctæ Cruciatæ ab eisdem applicentur. Vt de Iure Canonico, Conciliis, Tridentino præsertim, non loquar, ex quibus hæc veritas manifestissimè demonstratur. Cùm tamen in illis eadem iuris naturalis ratio sit, quo & se Reges tuentur, vt recursum per viam violentiæ vti iustificatum admittant. Deinde, in casu, de quo loquimur, omnis auaritiæ suspicio abest: cùm enim pœna Cameræ Regiæ applicetur, nullum ex eo iudici emolumentum accrescit. Vt taceam id, quod de auaritiâ Ecclesiasticorum

Auaritiæ labes ab Ecclesiasticis vti singularis propulsata.

dicitur, in laicis multò potiori ratione suspicandum, minùs ad diuina attentis & maiorum obligationum ponderibus, vxoris, filiorum, & similibus prægrauatis. Nec de Ecclesiasticis tantùm locutus Propheta, cùm dixit: A minore quippe vsque ad maiorem omnes auaritiæ student. Vnde & sequitur: & à propheta vsque ad

Ierem. 6. v, 13.

Sacerdotem omnes faciunt dolum. Ieremiæ 6. v. 13.

148

*Quid ad hæc? Illud certè, legem istam

Quomodo prohibitio dicta intelligenda, cum pœna Cameræ applicatur.

sano modo intelligendam, vt scilicet Ecclesiastici iudices admoneantur, eorum condemnationes à Regiâ Camerâ non admittendas, & ita frustrà eidem applicandas. In quo quidem non videtur libertas Ecclesiastica vllatenus violari: quare autem ita decretum à Catholicis Regibus, ea esse ratio potuit, quia non videtur conueniens vt Iudices Ecclesiastici more laicorum procedant per fiscales condemnationes, & iurisdictiones eo pacto confundantur, dum id, quod ab Ecclesiasticâ potestate imponitur, per laicam executioni mandatur. Vnde quod ex Sedis Apostolicæ priuilegio ex pœnis ab Ecclesiasticis impositis ad Regem spectat, Cruciatæ traditur, vt ab illâ executioni mandetur.

149

*Est autem dubium graue, an sicut Ec

An imponî queat alteri applicanda.

Ecclesiastici iudices nequeunt pœnas dictas imponere Regiæ Cameræ applicandas, ita nequeant |

generaliter illas imponere laicis applicatione aliâ factâ, aut Cruciatæ scilicet pro medietate, vel ad pia opera, vt circumstantiarum visum fuerit conuenientiam postulare. In quo quidem negatiuam

NegantiũNegantium sententia ob consuetudinem, quæ jus abrogauit.

partem tenent aliqui, qui id specialiter statuunt respectu violatorum Ecclesiasticæ immunitatis, dum confugientes ad Ecclesias extrahunt: licèt id jure liceret ex Cap. Si quis contumax. Cap. Miror. & Cap. Quisquis 17. Quæst. 4. id enim per consuetudinem contrariam abrogatum, vt testatur Glossa in Cap. Cùm multæ. Verb. Connubio 15. Quæst. vlt. quem sequitur Iulius Clarus in Practicâ, §. finali, Quæst. 30. num. 1. vbi citat Angelum de Castro inter Consilia Pauli de Castro eius patris Consilio 458. circa finem Lib. 2. Decianus in Tractatu Criminali, lib. 6. cap. 28. el. 2. num. 4. Ludouicus Pegguera in Praxi criminali, Cap. 16. num. 5. Vers. Verum tamen. Doctor D. Petrus de Menesses Fiscalis Regius in Limano Prætorio, in quo & posteà Regius Auditor Allegationis specialis, pag. 15. Qui pro hac sententiâ acriter depugnat, contendens neque per Concilium Tridentinum, neque per Constitutionem Gregorij Decimiquarti talem consuetudinem abrogatam, generalibus quibusdam doctrinis de consuetudinis vi, quando per legem contrariam specialis non extat abrogatio, vt hîc contigit. Licèt enim Concilium Seßione 25. cap. 20. de Reformatione, & Gregorius XIV. pœnas à Iure contra prædictos stabilitas confirment & innouent; non plus tamen roboris habent, neque aliter intelligenda eorum decisio, quàm Iuris ipsius decreta: & ita cum eisdem limitationibus, ampliationibus, restrictionibus, & exceptionibus, quas illa patiuntur: cùm relatum in referente sit cum omnibus qualitatibus. Cùm ergo circa pœnas pecuniarias contrarium induxerit consuetudo, circa illam restrictio est pariter Concilij, & Constitutionis decretis adhibenda. Eorum autem ratio videtur

Eorum ratio.

generaliter procedere: aiunt enim ex eo quòd nequeat judex Ecclesiasticus pœnam pecuniariam laicis imponere, non ab eo tolli jurisdictionis Ecclesiasticæ defensionem, cùm omnium maximam pœnam in suâ habeat potestate, excommunicationem inquam, quæ æquiparatur pœnæ mortis, Cap. Per venerabilem, qui filij sint legitimi. Et arma propria Ecclesiæ sint Censuræ. Cap. Dilecto, de sentent. excomm. in 6. Ergo numquàm licet pœnis pecuniariis vti. Vbi & argui à maiori ad minùs potest; si enim in caussâ immunitatis, quæ adeò est grauis, & in quâ EcclesięEcclesiæ graue pręiudiciumpræiudicium infertur, id non licet; neque in aliis equidem minoris momenti licebit.

150

*Verùm generaliter loquendo hoc nequit

Reiicitur vt Canonico iuri contraria.

sustineri, quia Ius Pontificium absolutè probat huiusmodi potestatem. Et in Concilio Trident. Seßione 25. citato, Cap. 3. expressè decernitur verbis illis: Liceat eis, si expedire videbitur, in caußis

Concilium Trident.

ciuilibus ad forum Ecclesiasticum quomodolibet pertinenbus, contra quoscumque etiam laicos per mulctas pecuniarias, quæ locis pijs ibi existentibus, eo ipso quòd exactæ fuerint, applicentur, &c. caussas definire. Sic Concilium. Hinc communis illa sententia scriptorum asserentium Episcopum habere Fiscum, qui videri possunt apud Barbosam de potestate Episcopi

Episcopus habet Fiscum.

Allegat. 107. num. 16. & 17. ex quo ipse cum plurimis, quos citat. num. 18. colligit Episcopum posse pœnam pecuniariam indicere, eamque sibi, & Cameræ suæ applicare. Quod quidem licebit quando admodum pauper est, non obstante Concilij prohibitione: pro quo videndus idem num. 19. Nec modo id discutere ad nostrum spectat institutum; dum constet pœnas pecuniarias à judicibus Ecclesiasticis posse in caussis laicorum indici.

151

*Quod autem ad specialem materiam

Non esse cōsuetudinẽconsuetudinem in contrariũcontrarium.

immunitatis spectat, doctrina illa de consuetudine negari nequit quin sit verosimilis, suppositione constante, quòd scilicet talis consuetudo sit: quod tamen non videtur ita esse; nam consuetudinem talem negant Cardinalis Tuschus V. Ecclesia. Conclus. 8. n. 11. Farinacius in Practicâ criminali lib. 1. Quæst. 28. num. 5. in primâ editione. Et in Tractatu posthumo de immunitate Ecclesiæ, seu Appendice ad dictam Quæstionem Cap. 20. n. 319. Bobadilla in Politicâ Lib. 2. Cap. 14. num. 8. & alij. Ex quorum auctoritate conuincitur consuetudinem non esse constantem. Et licèt Glossa iam pridem de suo tempore testari potuerit, illud ad præsens minimè conducere potest, in quo res se aliter habere potest, & ad abrogationem consuetudinis auctoritas Concilij Tridentini conferre, ante quod scripsit Glossa, & aliqui ex citatis Auctoribus. Et ex hoc elidi potest id, quod ex doctrinâ quorumdam forsitan quispiam obiecerit; scilicet credendum esse vni Doctori de consuetudine testanti, præsertim (vt addunt aliqui) si præcellens sit; vt videri potest apud P. Thomam Sancium Lib. 7. de Matrimonio, Disput. 17. num. 8. Nam licèt demus ita esse; id intelligendum

Vni Doctori de illâ testanti vt debeat credi.

quando non est, qui contrarium asseueret; tali enim asseueratione res dubia redditur, etiam quando plures sunt, qui de consuetudine testantur: & ita ad firmandam illam consensus sine contradictione requiritur; vt videri potest apud eumdem. Præterquàm quòd sententiam dictam de fide vni adhibendâ Doctori, communiter scriptores reiiciunt, vt videri potest apud eumdem, & etiam apud Dianam Parte 6. Tractat. 5. Resolut. 28. vbi & plures Rotæ Decisiones adducit. Iuxta

In casus contingẽtiacontingentia quid actũactum Limæ.

hæc ergo sententia Glossæ non eam habet auctoritatem, quam citatus D. Menesses contendit: nec Vicarius Generalis Limani Archiepiscopatus vacante Sede aliquid contra rationem egit, cùm pœnam duorum millium octiregalium Prouinciali S. Fraternitatis comminatus est, si ad executionem capitalis sententiæ contra reum ab Ecclesiâ extractum processisset. Quâ non obstante comminatione furcæ est addictus homicida; sic iudicantibus etiam Auditoribus criminum, & Prorege ipso auxilium impartito. Nec tamen pœna soluta, quia Regium Prætorium Fiscalis sui allegationi subscripsit, & Prouincialis est, eo sic pronuntiante, iuxta stylum indemnis absolutus. De quibus hæc satis: post quæ scripta visus Diana Parte 10. Tract. 8. vbi sententiam nostram eruditè & robustè firmat per totum. Videatur.

152

*Pœnæ pro expensis iustitiæ, licèt ad Regium

De pœnis justitiæ in speciali.

Fiscum non pertineant, quia nihil ex illis collectum Regiis arcis infertur, ad Regem vt proprius illius prouentus deferendum: aliquomodo tamen dici possunt ad ipsum pertinere, quatenus scilicet ad defensionem iurisdictionis Regiæ deseruiunt, delinquentium persecutio|

nem, & effectus alios, pro quibus, si tales pœnæ non suppetant, ad pœnas est Cameræ recurrendum, licèt cum obligatione redintegrationis, vbi primùm tales pœnæ fuerint. Et dubitari potest

Peculiaris difficultas circa conscientiæ obligationẽobligationem.

an dispositio talis in conscientiâ obliget. Videriq́ue alicui posset non obligare: nam ex eo quòd restitutio talis non fiat, nullũnullum Regio Fisco aduenit detrimentum: cùm enim expensæ, pro quibus pœnæ tales destinatæ sunt, ex pœnis Cameræ sint faciendæ ipsis deficientibus, nihil refert quòd restituantur, iterùm educendæ. Et ordinariè non talis esse earum copia solet, vt ad necessarias expensas penitus sufficientes habeantur. Nihilominùs certius est in conscientiæ foro obligare: quia pœnæ Cameræ propriè ad Regiam Gazam pertinent, non ita pœnæ aliæ: & cùm contractatio alieni inuito domino furtum sit, pro tali huiusmodi est habenda retentio, quando ab eo fit, qui non habet ad retentionem legitimam facultatem. Cùm aliàs, dum pœnæ justitiæ suppetunt, aliqua ex illis fieri soleant, inuitante sic copiâ, quæ non fierent, si pœnæ Cameræ ad illa essent extrahendæ. Ex quo fit Regio patrimonio ex tali retentione dispendium generari. Videatur pro aliis D. Escalona pag. 193. Cap. 14.

Loading...

back | | continue