SVnt illa non pauca, & circa quæ possunt non leues diffi
cultates occurrere: ac proinde quæ opportuna de illis visa
fuerint, discutiemus. Et de iis, quæ ad temporalia pertinent,
atque à Regibus concedi possunt, nihil videtur dicendum
superesse. In ordino autem ad eorum rectam & pacificam
gubernationem multa sunt ab eisdem disposita, quæ si obseruentur, nihil illis vlterius exquirendum restat: & vt obseruatio vigeat, solicitâ est etiam monitionum repetitione
prouisum. Ultra humanæ autem prouidentiæ facultatem est omnia imperata
compleri, & præsertim ad partes longinquas directa. Quamuis certò mihi constet in supremis Magistratibus zelum talis obseruantiæ feruere, & tum eos, tum
Regia Prætoria, omnia, quæ ad Indos spectant, cum omni pietate tractare, &
vt rescripta Regia executioni mandentur vrgere. Sed manus sæpiùs pares conatibus imperantium cum dolore deficiunt: vnde id euenit, quod à D. Escalona
scriptum in
Gazophylacio Peruuiano Lib. 1.
Cap. 16.
num. 1. scilicet ea, quæ mul
tis cautionibus in fauorem & leuamen Indorum piè & prudenter decreta sunt à
Supremo Indiarum Senatu, & Indicis Proregibus, nuspiam benè obseruata reperiantur. Pro gubernatione ergo Indorum continuatum esse videtur priuilegium,
si contingat feliciter obseruari. Ex quibus specialia quædam proponit & discutit
Dom. Solorzanus
Tomo 2.
Lib. 1.
Cap. 27. & in Politica
Lib. 2.
Cap. 28. & ad
res temporales spectant, ac politicam agendi rationem: in quibus non est visum
distineri; quia negotium conscientiæ non ita directè concernunt, & eorum aliqua in decursu, aut expedita, aut quantùm necessitas requisierit, expedienda.
Sed præter illa sunt alia, quæ licet à Pontificibus summis concessa sint, Regia
dici possunt, quatenus à Regibus impetrata, vel saltem in Regio registrata Consilio, ac libenti animo suscepta & commendata, vt pro eorum obseruatione
Indici debeant Magistratus fauorem & auxilium Regio nomine petentibus impartiri. De illis ergo nobis præcipuè disserendum, pro quo sit