Avendaño: Thesaurus Indicus

25

*DIco primò: Generaliter loquendo;

Assertio 1. absolutè negans.

nequeunt Senatores vocati ad cœtum, abesse, nullo extante iusto impedimento. Id clarum; quia officio desunt in re magni momenti, vbi scilicet de communi bono ciuitatis agitur, & idoneis officialibus eligendis.

Export TEI

Dico secundò: obligatio talis est sub mortali.

Export TEI

Assertio 2. & sub mortali.

Constat ex ratione adductâ; quia scilicet cum hoc onere officium suscepit, cuius prærogatiuis fruitur; qui autem sentit honorem, etiam onus sentire debet vt est regula iuris notissima.

Export TEI

Dico tertiò: semel aut iterum sine legitimâ

Export TEI

Assertio 3. sed non semper.

caussâ abesse, quando nihil agendum, pro quo absentis suffragium magni momenti esset, graue peccatum non est. Probatur; qui vocat non vrget suo præcepto, & aliàs absentia in præiudicium boni communis non cedit; ergo non est vnde esse mortale peccatum queat.

Export TEI

26

*Dico quartò. Qui in Capitulis Indiarum

Export TEI

Assertio 4. neque omnes, sed meri Senatores.

meri Senatores sunt, magis speciali obligarione ad assistendum cœtibus tenentur, quando ad illos conuocantur. Assertio hæc supponit in Capitulis Indiarum esse aliquos, qui meri Senatores non sunt, quod reuerà ita est: sunt enim officia quædam, quæ à Rege iis venduntur, & vt maioris æstimationis sint, Senatorum cætui adscribuntur, cum voce, & voto, vt dicitur, in Capitulo, & aliis Senatorum prærogatiuis. Et hi quidem cùm dignitatem Senatoriam velut accessoriam habeant, in cuius concessione non onus illis, sed honorem conferri Regis videtur intentio; inde est vt de onere id sumere possint, quod ipsis placeat, & ita ad cærum venire pro libitu: non sic autem meri Senatores, qui onus non accessoriè habent, sed ex primariâ officij institutione, & ita ad cætum venire grauiter obligantur: quæ autem officia sint illa, in quibus onus accessorium est, satis ipsis habentibus constat, sicut & aliis Senatoribus. At nonnulla proferamus; talia videntur Protoscribæ maritimi, Depositarij, Protectoris bonorum defunctorum, Administratoris censuum Indorum, Præpositi Haberiæ, & alia, quæ videmus in diuersis Prætoriis & ciuitatibus nouiter exoriri.

Export TEI

27

*Dico quintò: qui vocatus ad cætum ire

Export TEI

Assertio 5. etiamsi suffragio nihil obtenturè frequentiùs.

renuit, eò quòd frequenter illius suffragium nullius momenti est in ordine ad bonum publicum, non ideò desistere prorsus potest; si merus Senator sit. Ratio est; quia licèt frequentur id accidat, non est tamen moraliter certum ita futurum semper, cùm in Respublicâ Christianâ zelus boni publici saltem in aliquibus non sit res penitus desperata: mutari enim in melius possunt, & eius exemplo minùs dociles prouocari. Ad auctoritatem etiam Reipublicæ spectat, vt in eius cætu Cato aliquis, aut Fabius inueniatur. Itaque assistentia talis prodesse potest, nocere nequit: ergo ad illam ratione officij tenentur vt in plurimum Senatores.

Export TEI

28

*Dico sextò: si certò sciatur in Capitulo

Export TEI

Assertio 6. secus, si certum sit in casu aliquo.

concludendum aliquid pro re iniustâ, quæ scilicet in notabile damnum Reipublicæ cedat, & vnus tantùm sit pro iustitiâ certans, non peccabit mortaliter si non veniat. Sic à fortiori tenent, qui id etiam asserunt quando concludendum scitur à maiori parte, de quibus statim. Probatur; quia assistentia in hoc casu non deseruiet ad damnum repellendum, neque ad alium magni momenti effectum: ergo non est mortale illam denegare: neque obstat quod dudum est à nobis dictum Assertione præcedenti: nam de frequenti absentiâ est ratio diuersa: quod autem ad auctoritatem Reipublicæ attinet, per absentiam ipsam habetur; dum enim quis adesse renuit; satis ostendit cœtus iniquos sibi displicere, vt dicere cum Iacob possit: In Consilium eorum non veniat anima mea, & in cœtu illorum non sit gloria mea. Genes. 49.

Export TEI

Gen. 49. v. 6.

vers. 6.

Export TEI

29

*Dico septimò: etsi probabile sit idem

Export TEI

Assertio 7. non tamen cùm à maiori parte concludendum, pro contraria alijs stantibus.

dicendum quando constat concludendum à maiori parte; sic enim tenent Ledesma, Valerus, Nicolaus Garcia, quos adducit, & sequitur Diana Parte 1. Tractat. 3. Resolut. 18. Oppositum tamen videtur verius, & solidiori innixum fundamento: quod tenent Cardinalis Paleotus, Molfesius, & Madariaga apud eumdem. Probatur; quia Senatores tenentur vt possunt pro bono publico certare, & ita adesse quando eorum præsentia magnæ esse vtilitati in ordine ad illud potest; atqui in hoc casu ita contingit; ergo debent assistere. Maior est certa, & Minor ostenditur: nam licet pro parte contraria concludendum sit, valde tamen interest, vt qui pro iustificata suffragantur, plures pro se habeant, sic enim ad suffragandum liberiùs incitantur, & eorum suffragia multis innotescunt. Vnde Respublica gaudet, & meliora sibi promittit; tum etiam quia sic vitatur scandalum, quod multis datur videntibus ciues, & ciuium iuratos patronos, aut contra Rempublicam agere, cuius bonum debebant procurare; aut non audere sic agentibus resistere; & ita omnes quæ sua sunt quærere, non quæ Jesv Christi; id est quæ pauperum, quæ oppressorum, quæ sub impositionum oneribus, congementium. Tum denique: quia licet conclusio pro re iniquâ videatur certa; potest tamen aliter accidere; vt non semel est experientiâ com|

p. 277

probatum: dum auditis Senatorum zelo boni publici exardescentium rationibus, alij, qui in partem propendebant contrariam, in melius commutantur. Vbi nequit dici alios priùs suffragaturos; nam cùm ante publicatam determinationem locus sit retractationi, semper esse spes potest dictæ mutationis. Quod si suffragia sint secreta, id est multò certius: nam multi qui exteriùs vnum dicunt, aliud in foro secreto perficiunt. Vnde quando sic res peragenda est, numquam est de bono successu penitus desperandum. Quod tandem comprobari ex Regiis Auditoribus potest, qui deesse nequeunt, cùm circa aliquid deliberandum est, in quo eorum suffragium nihil pro caussâ profecturum iudicatur.

CAPVT IV.