Avendaño: Thesaurus Indicus

Export TEI

An Parochus Jndicus ex licentia Episcopi plures Missas dicere possit, præsertim in die Commemorationis omnium Defunctorum.

Export TEI

297

*GEneralis esse quæstio potest, sed pro

Export TEI

Sententia affirmans ob validam extensionem consuetudinis, quando est præter ius. P. Ludouicus de Concep.

Indicis instituitur, quia in illis specialis ratio potest occurrere, ob pietatem erga Indorum animas exercendam, quibus ob paupertatem Missarum suffragium parciùs applicatur. Circa quod extat sententia P. Fr. Ludouici de Conceptione in Examine veritatis Theologiæ moralis, Parte 2. Tract. 1. §. 4. Lit. C. verb. Consuetudo. Vbi asserit consuetudinem in regnis Aragoniæ, Cataloniæ, Valentiæ, & in parte Nauarræ introductam, vt quilibet Presbyter possit in die Commemorationis omnium Defunctorum tres Missas dicere, posse ab alijs Hispaniæ Prouincijs, Regnis, Ciuitatibus, villis & oppidis participari, & de loco ad locum, ac de persona ad personam extendi, licet consuetudo prædicta ex Pontificia concessione descendat, de quo dubitat, sed probabile existimat. Et probat ex probabili sententia circa extensionem consuetudinis cum amplitudine dicta, quando est præter ius, iuxta Cap. Olim de consuetudine in 6. & tenent Card. Tuschus Lit. C. Conclus. 821. & Barbosa in Collectaneis ad dictum Caput, de Constitutionibus n. 14. vbi plures pro ea refert Doctores. Propter quam à se allatam Parte 1. pag. 351. n. 1. & 2. notabilem profert illationem num. 11. quòd scilicet si in aliqua ciuitate adsit consuetudo de sufficientia minoris numeri testium, quàm septem, ad testamentum condendum, possit extendi ad alium locum, quia talis consuetudo non est propriè & omninò contra Ius: nam testamentum coràm duobus testibus & Parocho sustinetur. Cap. Cùm esses, & Cap. Relatum, de Testamentis; idque non solùm de testamento ad pias caussas. Non esse autem contra Ius consuetudinem trium Missarum ex eo contendit, quia nullum adducitur Pontificium decretum contra pluralitatem, quod aliquatenus vrgeat, & quod commodam non habeat solutionem.

Export TEI

298

*Arguit insuper ex probabili sententia,

Export TEI

Alia probatio ex ampla potestate Episcoporum in suis diœcesibus PōtificiæPontificiæ æquali.

iuxta quam Episcopi in suis diœcesibus id possunt, quod Pontifex in tota Ecclesia, nisi in ijs, pro quibus extat reseruatio, qualis in casu præsenti non inuenitur. Et licet haberi possit ad eum recursus, id non ostendit absolutam deesse facultatem, sicut in multis alijs accidit, pro quo nonnulla exempla producit, vrgens ex eo quòd deuotio erga animas in Purgatorio existentes est fouenda. Refert autem initio operis in Aduertentijs ad Lectorem Aduert. 3. quemdam Parochum ab Eminentiss. Cardinali Moscoso postulasse, vt per eum liceret suo in oppido Sacerdotibus omnibus præfato die duas Missas celebrare. Circa quod consultus Auctor affirmatiuè se respondisse testatur. Præcepit autem Dom. Cardinalis vt vocarentur sui Assessores, Domini inquam Doctores Losada & Quentas, qui audita responsione negatiuè responderunt. Petita autem à Dom. Cardinali licentia, propositas à se asserit rationes dudum allatas, & ad rationem, qua probatur posse Episcopum iusta de caussa talem licentiam dare, dixisse illos id esse verissimum, & ferè certum, sic concludens: Totum hoc, testor Deum, verè tunc contigit. Sed his non obstantibus

Export TEI

299

*Dico oppositum, quod ex professo pro

Export TEI

Assertio statuens oppositum.

baui in Thesauro Tomo 2. Tit. 12. Cap. 10. n. 280. & seqq. Vbi quidquid ab Auctore præfato dicitur apertis est impugnationibus depulsum. Et quàm sint omnia ab eo adducta pro sua positione debilia, narratio eiusdem ostendit, ipsius enim non obstante iudicio, non est ad praxim deuentum, sic cum doctis Assessoribus arbitrato Eminentissimo Cardinali, qui erga animas in Purgatorio detentas non minori est credendum deuotione ferbuisse, quàm nonnulli illam iactantes, & qui pro eo illaudabiles pertentant nouitates. In præfatis qui

Export TEI

Fundamentum vsus contrarij.

dem Prouincijs vsus præfatus inualuit, de cuius fundamento diuersimodè loquuntur Auctores, vt videri potest apud P. Henao Parte 2. de Sacrificio Missæ, Disput. 22. nu. 20. & multorum sententia est illum haberi ex concessione Benedicti Antipapæ, qui vitio schismatis non obstante retentus est, & à veris Pontificibus toleratus. De quo vsu cùm interpellatus fuisset Vrbanus VIII. vt si

Export TEI

Responsis Vrb. VIII.

mile quid ad instantiam cuiusdam deuoti concederet, penitus abnuit dicens se non concessurum diei vlli, quod solemnitati Natiuitatis Christi proprium habetur. Quidquid de necessitate sit, quæ negari nequit; eam tamen deuotio sola non infert. Vnde & habetur in hoc regno responsio

Export TEI

Et Congregationis Cardinalium.

authentica D. D. Cardinalium negantium cuidam Episcopo licitam fuisse duarum Missarum celebrationem eôdem in loco, quamuis ille nescio quem necessitatis titulum allegabat.

Export TEI

300

*Quòd si fundamenta Auctoris dicti quid

Export TEI

Ad absurda deuoluitur Auctor aduersus.

quam roboris continent, ex ijs fiet non solùm in die Commemorationis præfatæ posse sine licentia Episcopi sacerdotem quemlibet, sed etiam in alijs plures Missas celebrare. Id constat. Quia non

Export TEI

Episcopi nequeunt consuetudinem legitimam abrogare. Et quando obligare grauiter censeatur.

est contra Ius, vnde dicitur ab Episcopo posse licentiam concedi. Atqui illa necessaria non est, quando lex non extat obligationem inducens. Si dicas esse consuetudinem. Tunc sic. Talis consuetudo non habet vim legis, vt liquet: quia eam potest Episcopus abrogare contrariam introducens, vt dicitur; cùm tamen consuetudinem rationabilem, & legitimè præscriptam abrogare nequeat, ex adductis à Barbosa de potestate Episcopi, Allegat. 93. n. 29. Præterquàm quòd non constat consuetudinem dictam inductam esse animo se obligandi sub graui reatu: & quando circa hoc est dubium, obligationem non subesse, multorum sententia est, quibuscum Diana Parte 6. Tract. 5. Resolut. 12. Item non solùm tres Missæ, sed plures tribus dici poterunt, quia pro numero dicto nullum est speciale fundamentum. Quod enim ex Missis Natiuitatis afferri potest, est sanè debile: pro illo enim numero mysterium speciale suppetit trium Christi natiuitatum, temporalis, spiritualis, & æternæ. Prætereà cùm in potestate Episcoporum facultas dicta fundetur, nullo modo est necessarius recursus ad consuetudinem, in qua extensio, illa parùm verosimilis fiat, & ita negata à pluribus.

Export TEI

p. 283

Export TEI

301

*Pro firmanda autem assertione dicta ci

Export TEI

Falsæ citationes ostensa.

tationes minimè fideles adducuntur. Citatur enim Cap. Olim de consuetudine in 6. vbi tale Caput non extat. Est autem Cap. Cùm olim de consuetudine in 1. libro Decretalium, sed quod nihil ad rem facit, siquidem in eo attendendam consuetudinem aliorum locorum dicitur, quando aliàs non potest de re aliqua conuenienter iudicari. Allegatur Barbosa ad citatum Caput de Constitutionibus nu. 14. cùm dici de consuetudine debuisset, neque num. 14. sed 4. vbi iuxta mentem Decretalis congestis Auctoribus affirmat consue

Export TEI

Consuetudo vicinorum quando attendatur.

tudinem regni, vel loci vicini, in subsidium attendi; quando scilicet dubitatur de eo, quod fit in loco contentioso, stylusque præsumitur talis, qualis est in loco vicino, vt valeat sententia. Neque alia est mens Cardinalis Tuschi, cùm ait quòd consuetudo vicinarum diœceseon attenditur, & pro veritate habenda ad vicinos recurritur; qui & post alia sic scribit: Declara præmissa proce

Export TEI

Cardinalis Tuschus.

dere, quando in ciuitate non est ius determinatum, neque consuetudo, quia tunc recurritur ad consuetudinem ciuitatum vicinarum, aliàs secus. Sic ille, qui & alia addit satis opportuna pro assertione nostra roboranda. Ex quo fit illationem illam circa testes pro testamentis non esse admittendam, quia caret fundamento; cùm neque ius aliquod pro ea, neque Doctorum auctoritas afferatur.

p. 282 SECTIO XXIV.

p. 282
SECTIO XXIV.