Avendaño: Thesaurus Indicus

144

*QVæ circa hoc habet citatus scriptor

Coadiutores cum futura successione vt stet datos aliquando.

Lib. 1. Tract. 9. communia Parochis omnibus sunt; inter quæ tamen illud occurrit speciale, quod habet Seßione 1. num. 5. coadiutorias scilicet cum futura successione, licet prohibitæ à Concilio Tridentino sint Sessione 21. Cap. 6. de Reformat. (vbi reponendum Sessione 25. Cap. 7. de Reformat.) & ita obseruatum fuerit vsque ad Pontificatum Sixti V. post illum tamen in vsu fuisse, non solùm apud Pontifices, sed etiam apud Episcopos ita solitos Parochos constituere, quibus plenæ sunt Ecclesiæ: pro quo adducit Barbosam de Iure Ecclesiastico Lib. 3. Cap. 10. n. 32. & Machadum Tomo 2. Lib. 4. Parte 2. Tractatu 3. & 4. (corrige, & adde Tract. 4. Documento 1. n. 2.) addens in Quitensi Episcopatu ita factum à doctis Prælatis à viginti retrò annis: se tamen id non

Export TEI

Non licere statuitur.

facturum protestatur. Et iure quidem optimo, cùm manifestum sit Beneficia huiusmodi esse Regij patronatus, vnde sine Regia præsentatione nequeunt prouideri. Immò nec sufficiet eum, qui Regio nomine patronatum exercet, prouisione tali esse contentum, quandoquidem in ea debet forma præscripta seruari, præcedente scilicet concursu, & trium nominatione, ex quibus vnus eligatur ad institutionem canonicam præsentandus.

Export TEI

145

*Sed dubium esse potest an disponi pro

Export TEI

Vtrùm seruata ordinariæ prouisionis forma, & quid pro eo faueat.

uisio queat forma prædicta seruata, ad eum modum, qui cum emeritis, aut iubilatis Professoribus in Academijs solet obseruari, vt illis dentur temporarij successores, cum competenti salarij assignatione, præcedente oppositorum concursu, eôdem sanè ritu, qui solet, cùm de proprietate agitur, obseruari. Et videtur in eo non esse apertam repugnantiam, stante praxi, de qua scriptores citati, vt scilicet viuentibus Parochis, sed impeditis, coadiutores cum successionis iure tribuantur. Vt enim in Indijs id fieri possit solùm videtur ius patronatus obstare: atqui patronus suas partes obit in prouisione huiusmodi, & à Regibus nostris Apostolica erga id cōcessioneconcessione suffultis præstituta forma seruatur: ergo non est cur debeat talis prouisio damnari. Immò videtur meliori modo necessitati Ecclesiæ consuli, quàm si coadiutor alia ratione conferatur, quandoquidem de illius sufficientia magis constat, iudicio Examinatorum adhibito, & quod ad mores attinet, Episcopi & patroni adhiberi solita diligentia, penitius explorato.

Export TEI

146

*Sed quidem licet prouisionis talis modus

Export TEI

Negatur absolutè, & Auctorum esse præsidio destitutum.

non videatur penitus improbabilis, non est tamen vllatenus admittendus, neque ad praxim aduocandus, quæ hucusque non extitit. Et quidem Barbosa, ex quo nonnullos allegante, & iuxta |

p. 247

eorum mentem locuto, Machadus id protulit, quod vidimus, de coadiutoria cum iure successionis, de Parochis non locutus citato loco de Iure Ecclesiastico, neque in alijs, vbi de Coadiutoribus tractationem adornauit, scilicet de Potestate

Export TEI

Illustriss. Barbosa.

Episcopi Allegat. 53. n. 7. & seqq. De Officio Parochi Parte 2. Cap. 23. & circa Caput. 6. Sessionis 21. Concilij Tridentini in Declarationibus, vbi sic habet: Arguuntur hoc decreto Episcopi, qui ex caussa infirmitatis constituunt in Parochialibus Vicarios perpetuos, data etiam Rectori facultate de non residendo. Sic ille. Decretum autem Concilij sic se

Export TEI

Concilium Tridentin.

habet: Episcopi etiam tamquam Apostolicæ Sedis delegati eisdem illitteratis & imperitis, si aliàs honestæ vitæ sunt, Coadiutores aut Vicarios pro tempore deputare, partem́partemque fructuum eisdem pro sufficienti victu aßignare, vel aliter prouidere poßint, quacumque appellatione & exemptione remota. Sic illud: cuius pro imperitis dispositio, ad alios similiter impeditos communiter aduocatur, vt videre etiam est apud P. Palaum Tomo 2. Tract. 13. Disput. 1. Puncto 9. nu. 5. & 6. iuxta quod locutus citatus scriptor, qui citata Allegatione 63. n. 11. sic etiam

Export TEI

Auctor idem.

scribit: Nota tamen vnum casum, quo Coadiutor datus per Episcopum vel Legatum, erit perpetuus: videlicet quando dabitur infirmo consentienti, cui infirmo decernuntur per Episcopum alimenta in bonis Beneficij. Abbas in Cap. Tua nos, in fine de Clerico ægrot. Gambara d. tit. (Libro scilicet 4. de Officio Legati à latere) de Coadiutoribus num. 16. Hæc ille: qui dum vnum casum excipit, alios excludit. Sed neque de perpetuitate locutus cum iure successionis, sed per contrapositionem ad paulò ante dicta in hunc modum: Potest etiam ab Episcopo dari Coadiutoria temporalis & reuocabilis, cùm Ecclesiæ, seu Beneficij Rector, qui senio, vel morbo non perpetuo nec incurabili, factus est inutilis & impeditus ministrare &c.

Export TEI

147

*Habet ergo præfatus dicendi modus sa

Export TEI

Ex defectu necessitatis arguitur.

tis exiguum ab auctoritate præsidium, pro quo & necessitas nulla, quandoquidem id, quod per Coadiutores eiusmodi obtineri potest, valet etiam per temporalem, cuius minùs conuenientem agendi rationem potest proprietarius congrua animaduersione corrigere; quod tamen erit satis difficile cum eo, qui ius est ad successionem adeptus, à quo & timere sibi potest, ne scilicet vitæ aliquatenus insidietur: quod periculum à Iure prouisum, & ideò varijs in locis prouisio Beneficij nondum per mortem vacantis ab eo penitus reprobata. Neque obstat quod habet P. Palaus

Export TEI

Vt illam explicat P. Palaus.

suprà num. 10. vbi ita scribit: Quòd si vrgeas futuram successionem concedere non esse Ecclesiæ necessarium neque vtile; tametsi vtile & necessarium sit signare Coadiutorem; negandum est; sæpè enim hoc est necessarium, vel saltem vtile, vt sic Coadiutor maiori cum auctoritate munus exerceat, diligentiùs procedat, & subditis charior sit. Azor 2. p. instit. moral. c. 2. q. 2. in fine. Sic ille. Non inquam obstat, quia de prouisione loquitur à Pontifice facta iuxta dispositionem Concilij Tridentini citato Cap. 7. qui non obstantibus, quæ communiter censentur obstare, potest in Canonico iure dispensationem adhibere.

Export TEI

148

*Et Pater quidem Azor id asserit, quod

Export TEI

Sicut & P. Azor.

citatus Auctor eidem adscribit, sic enim præfato loco: Nec desunt iustæ caussæ, quibus Romanus Pontifex id faciat. Nimirùm huiusmodi adiutor datur vt maiorem habeat auctoritatem in Ecclesiæ gubernatione, cùm sit in ea successurus. Deinde vt solicitiùs, diligentiùs, & feruentiùs suo Officio fungatur. Accedit quòd cùm habeat adiutor ius succedendi, magis amatur, suspicitur, colitur, & pluris habetur à populo sibi commisso, ac proinde ei citiùs, faciliùs, & promptiùs obediunt ac parent ij, quibus præest, & ipse maiorem curam & solicitudinem habet erga eos, quos regit, & eos magis agnoscit tamquam oues. Hæc ille: qui iustas cùm caussas inter

Export TEI

Qui minus exactè videntur locuti.

uenire posse asserat vt Romanus Pontifex id faciat, quod posse illum facere profitetur, nullam profectò adducit, sicut & P. Palaus, quæ non probet id esse generaliter conueniens, vt scilicet adiutor maiori cum auctoritate & diligentiùs se gerat, & subditis charior sit, sicut & subditi eidem chariores. Sed quia conuenientiæ prædictæ grauissimo incommodo optandæ, & vero etiam captandæ mortis eliduntur: dici debet Pontificem non propter illas dispensare; sic enim nullum ipsis in Iure fuisset obiectum obstaculum, sed ijs attentis contrarium disposuisset: Verùm ob rationes peculiares iudicari potest vtilis dispensatio, non obstante inconuenienti præfato, quod sibi persuadere valet Pontifex in casu, de quo agitur, non extare, attenta scilicet adiutoris conditione, sicut etiam adiuti; cùm inter eos possit vinculum speciale mutuæ beneuolentiæ recognosci, & adiutor ad petitionem adiuti veniat subrogandus, vt in casu de quo in Cap. Petisti, 7. q. 1.

SECTIO XIX.