Avendaño: Thesaurus Indicus

13

*RAtio dubitandi est, quia sic aduen

Ratio dubitandi.

titij sunt rerum Indicarum prorsus inexperti, cùm tamen ad munus tale experientia requiratur: id quod præsertim videtur vrgere quando Episcopus & Vicarius simul veniunt, vt vnus alteri esse adminiculo nequeat, cùm cœcus nequeat cœco præstare ducatum. Quòd verò liceat, multorum Episcoporum videtur praxis non facilè damnanda persuadere. Vnde

Export TEI

Dico primò. Nullo modo videtur conue

Export TEI

Assertio 1 ConueniẽtiamConuenientiam negans.

niens vt Episcopus ex Hispaniâ veniens VicariũVicarium secum afferat, officium cum eo pariter suscepturum. Ratio est clara ex dictis nuper: pro qua facit id, quod habet Barbosa Allegat. 54. num. eodem, de Potestate Episcopi, vbi sic ait: Episcopus

Export TEI

Barbosa.

suum Vicarium generalem debet curare peritum in iis, quæ ad suum munus exercendum pertinent, peritum in Iure Canonico, & Ciuili versatum, ac Moralis Theologiæ non ignarum, & forensium caussarum peritum. Sic ille ex aliis, & cum aliis. Quæ quidem ornamenta planum est in eo esse non posse, qui rerum earum inexpertus prorsus est, quæ ad Prouinciam spectant, cuius est gubernationem subiturus. Et vt id desit, quod de peritia Iuris dicitur; quod tamen ad peritiam eorum, quęquae ad suum munus attinent, asseritur, indispensabile penitus debet æstimari, vt Cap. 1. dicebamus. Quæ doctrina casui nostro pressiùs adaptatur: res enim Indicæ alterius indaginis sunt, municipalia iura diuersa, vnde experientiam exigunt propiorem. Facit etiam pro eodem id, quod habet P. Bauny Tomo 1. Tract. 9. Quæst. 2. §. Quartò, vbi ait, quòd

Export TEI

P. Bauny notanda doctrina.

cùm Episcopus est alienigena; Belga. V. C. aut Italus, eius Officiales ac Vicariosè regno oriundos esse oportet, ex Choppino Libr. 1. de sacra politia tit. 6. numer. 10. & priori eius ratione omissâ, secunda ex eo procedit quòd caussa erit turbarum in populo, qui cùm rebus suis tutelam atque præsidium nullum esse in eorum sinu cernant, qui linguam suam non norunt, iusta eis haud dubiè daretur querendi caussa se ab Episcopo neglectos. Quæ quidem licet non omnino quadret; habet tamen momenti non parum, non solùm ob neglectos indigenas ad curam hujusmodi, sed ex confidentiæ defectu in eo, quem penitus ignotum habent, licet eadem linguâ loquentem. Omittunt autem Auctores illi quod ad experientiam pertinet, & est sanè potissimum. In eo ergo juxta circumstantiarum qualitatem poterit graue esse peccatum.

Export TEI

14

*Dico secundò. Id quod est Assert. præ

Export TEI

Assertio 2. idem statuens de accersitis ex Hispania.

ced. dictum, currit etiam quando aliquis ex Hispania accersitur constituendus statim Vicarius, curâ Episcopatus ipsi generaliter demandatâ. Ratio est similis: quia idem est experientiæ defectus: quantus autem ille sit, diximus Titulo 1. num. 40. vbi experientiæ ornamentum commendatum.

Export TEI

Dico tertiò. In viro aliàs idoneo experientiæ

Export TEI

Assertio 3. experientiæ defectum suppleri aliquamdiu ab Episcopo posse.

defectus suppleri interim ab Episcopo potest, si ita vices suas tribuat, vt quæ momẽtimomenti magni sunt, ad se deferenda præcipiat, donec Vicarius sufficientem hauriat rerum notitiam IndicarũIndicarum. Quòd si propter diœcesis amplitudinem & multitudinem negotiorum, nequeat ab Episcopo satisfieri cum nouitio Vicario, graue in eo esse peccatum potest: quia tenetur omnino suo muneri satisfacere, & cùm per se non possit, debet competentem sibi adiutorem adscire, juxta ea, quæ cum multis affert Dom. Solorzanus Lib. 3. Cap. 8. num. 11. & seqq. & in Politica Lib. 4. Cap. 8. pag. 555.

Export TEI

Consiliatus Barbosa.

Col. 1. & per hæc conciliari possunt, quæ Barbosa adducit Allegat. 1. vsque ad 4. Ex Sbrozio enim de Vicario Episcopi Lib. 1. quæst. 34. Cucho, Lælio, Zechio, Menochio, & aliis statuit Vicarium non futurum exterum, sed qui notos habeat mores hominum ejus loci, pro quo constituitur: & quia jure præsumitur originarium majori fide & diligentiâ administraturum. Sed opponit deinde S. Carolum aliter censuisse, de quo sic Carolus vitæ Scriptor: Vicarium verò generalem in primis

Export TEI

S. Carolus exteros adscissebat. Et quomodo id accipiendum.

grauem, pietate, religioneque præstantem, doctrina spectatum, Iurisconsultum, tum prætereà disciplinæ sacræ studio incensum, Sacerdotemque eligebat. Hos verò, nempe Vicarium generalem, & duos alios, qui tum ad ciuilia, tum ad criminalia deputabantur, adhibere exteros solebat; ne fortè amicitiâ, propinquitate, gratiâ, aut verò metu adducti, ius aliquomodo quandoque violarent, minusue liberè dicerent. Sic ille. Conciliari |

p. 185

inquam possunt, vt exteri eligantur, sed non penitus inexperti: accedente autem experientiâ inconueniens illud videtur cessare de minore fide ac diligentiâ, quàm sit eâ, quæ originarijs esse propria solet: multa enim aliunde non suppetentia, per illam possunt opportunè suppleri. Videantur dicta citato illo, num. 40.

CAPVT IV.