*Dico tertiò. Id quod à Concilio Li
mensi tertio
Act. 2.
Cap. 39. circa defunctos Indos decernitur, omnino seruandum est, sic autem habet:
ex bonis Indorum, qui decedunt, Parochi
partem aliquam nullatenus vsurpare præsumant, etiam sub illo prætextu, quòd quintam eorum portionem
pro defuncti anima erogare velint:
sed integrum sit
Indis de suis bonis disponere vt ipsis placuerit. Quòd si
ab intestato decesserint, ad hæredes, quid pro anima de
functi erogandum sit declarare pertineat. Hæc Concilium. Quæ quidem sanctè proposita, ne circa
hoc Parochi ignorantiâ laborarent. Sed certè
omni tali sanctione sepositâ, obligatio iustitiæ
Parochos sub reatu peccati mortalis vrgeret.
Nam cùm legitimi successores sint per leges con
stituti, nequit ab illis subtrahi, quod ad ipsos
constat pertinere, nisi crimine rapinæ commisso.
Cumque illi non teneantur quintam hereditatis
partem pro animâ defuncti expendere, sed tantum ad competentem funeris impensam, vt videri potest apud P. Molinam
Disput. 162. §.
Quando quis; contra eorum ius apertè fit totum illud
expendendo, vnde & obligatio restitutionis est
clara, iuxta prudentem æstimationem, non enim
est ex integro facienda restitutio, quia & heredes
competentes debebant funeris expensas facere,
& aliqua pro defuncti animâ pariter erogare.
Circa quod specialius aliquid statuit Synodus
Diœcesana Limensis
Lib. 5.
Titulo 2.
Cap. 6. quod
scilicet si Indi habentes filios dicant vt post mortem suam bona distribuantur pro Missis, Parochi
id non faciant, sed tantùm quintam partem post
soluta debita & legata, & quòd secus facientes ad restitutionem teneantur. Si verò habeant ascendentes, tertiam partem, iuxta leges Regni. Pro
quo etiam Synodus Pacensis
Lib. 1.
Tit. 2.
Cap. 13.
vbi quòd pro intestatis, si Caciquij sint, aut principales,
nōnon plures quàm quadraginta
MissęMissæ dicāturdicantur.
Quod iam Limensis statuerat
Lib. 1.
Tit. 5.
Cap. 19.
vbi quòd pro pauperibus dicantur quatuor aut
sex, & non cantatæ. Si quid autem bona fide fa
ctum fuerit, restitutionis obligatio cessabit, dummodo Parochus ex dispositis non sit factus locupletior, iuxta communes regulas in materia restitutionis. Et ad hunc modum philosophandum
est de aliis, in quibus Parochi nonnulli grauare
conscientias solent ita manifestè, vt non sit opus
circa illa quæstiones agitare, sed vt ipsi conscientias reconueniant suas, & grauatas eas deprehentes, conentur Deo & proximis satisfactionem
iustam exhibere.