Avendaño: Thesaurus Indicus - The School of Salamanca

back | | continue

Export TEI

CAPVT II.

Export TEI

De Officialibus Regiis minorum Tribunalium, & Primò circa munerum acceptionem.

Export TEI

*PEriculosæ plenum opus aleæ isti pertractant,

Export TEI

OfficialiũOfficialium minoris tribunalis periculorum officium, & illorum cũcum alijs communes obligationes.

quia omnis Regia Gaza per eorum transit manus, & ipsi arcarum claues tenent, in quibus illa asseruatur. Est autem viscosa pecunia, & ita cautissimos, & delicatissi|

p. 162

mos exigit tractatores. De illis ergo eadem dicenda, quæ de maioribus Rationariis dicta sunt quantùm ad ea, in quibus eorum officia conueniunt, diligentiam inquam, sumptus, sententias, commissiones, coniugia &c. Quoad munerum autem acceptionem nihil expressum deprehendi, licèt ordinationes Regias pro illis perlegerim. Et ita generaliter loquendo non videtur illis prohibita, quamuis de illâ, cùm aliquid ex Regio patrimonio soluunt, quæstio à Doctoribus agitetur, si videlicet eo intuitu conferantur. Et id

Export TEI

Cùm soluunt nihil possunt pro eo accipere.

esse illicitum, & graue peccatum, communiter Auctores tenent, quia ad solutionem talem sunt in conscientiâ obligati, & pro huiusinodi exercitio sui officij proprio salarium accipiunt: ergo nequeunt quidquam vlterius accipere. Vide P. Molinam Disput. 83. & Disput. 88. in principio. & Cardinalem Lugo Disput. 37. de justitia n. 123. Circa restitutionis autem obligationem dubium esse potest. Circa quod censent aliqui illam non

Export TEI

Circa obligationem restitutionis quid sentiātsentiant Auctores.

extare quando munera gratis offeruntur, gratis inquam; quia Officiales dicti nullam eo vsque difficultatem in soluendo ostenderunt. Si videlicet eâ liberalitate eis dentur, quæ intra limites donationis sit satis ad transferendum dominium, & stare potest non solùm quando ex amicitiâ, & gratitudine procedit, sed etiam, vt afficiatur Regius minister ad benè negotium expediendum. Sic P. Molina Disput. 88. citatâ, etiamsi lex adsit, quâ id prohibeatur. Quod & sequitur P. Fragosus Tomo 1. pag. 921. num. 4. & colligitur etiam ex citandis statim, qui scilicet asserunt obligationem esse restituendi, quando Quæstores difficiles se exhibent, & tergiuersantur sperantes se aliquid accepturos. Sic Nauarrus, P. Reginaldus, P. Vasquez, & P. Rebellus, quos adducit & sequitur Bonacina Disput. 1. de Restitutione, Quæst. 3. Puncto 2. num. 7. Videntur ergo sentire talem obligationem non esse quando Quæstores nullam difficultatem præseferunt.

Export TEI

*Sed ex omnium prædictorum mente videtur

Export TEI

Extare illāillam concluditur.

dicendum ministros tales ad restitutionem teneri: fatentur enim ad dominij translationem in casu dicto eam rationem voluntarij requiri, quæ gratuitam faciat, & ita propriam donationem; atqui talis non est: ergo non transfertur dominium, & per consequens obligatio perstat restitutionis faciendæ. Maior constat, & Minor ostenditur: quia nullus nisi inuitus tribuit, non tributurus, si sciret debitũdebitum sibi opportunè soluendum: ergo nōnon est ratio voluntarij ad translationẽtranslationem dominii necessaria. Antecedens constat experientiâ; vnde qui dato pretio solutionẽsolutionem obtinent, QuęstoresQuæstores vocātvocant latrones. Ex quo est clara consequẽtiaconsequentia: nam ex ratione quando est aliqua difficultas, aut tergiuersatio, non est propria donatio, quia tantùm est redemptio vexationis. Quòd si illa nōnon apparet, cùm aliquid datur, timetur tamẽtamen & de illâ dubitatur, vnde ratio est eadem, quia idem est fundamentum inuoluntarietatis. Vnde quod ait

Export TEI

Vanus quidam respestusrespectus donationis exclusus.

P. Molina de amicitiâ, & gratitudine, locum in præsenti non habet, vt constat. Respectus autem ille, vt afficiatur Regius minister ad negotium diligenter expediendum, supponit equidem non ita affectum: ergo redimit quis suam etiam in eo vexationem. Quis enim actum agat, & benè affectum, vt benè afficiatur pergat obtinere? Non ergo loquitur citatus Auctor de tributo munere, vt communiter contingit, juxta quod est judicandum, sed de casu singulari, in quo quis expressam eam habeat voluntatem donandi, etiamsi lege prohibeatur, juxta quem non est generaliter judicandum, sed juxta id, quod ordinariè contingit, vt Auctores communiter docent. P. Th. Sancius Tom. 1. Moralium consiliorum in fine. Cardinalis Lugo Disput. 37. de justitia num. 109. & in specie casûs nostri P. Vasquez Tractat. de Restitutione Cap. 7. num. 40. ait quòd dum contrarium non constat, semper est præsumenda violentia. Ideò sententiam istam absolutè tenet Bartholomæus de Medina in Instructione Hispana de Sacramento Pœnitentiæ Pag. 223. §. 3. P. Rebellus parte 2. lib. 18. Quæst. 20. in fine, qui non benè citatur à Bonacina pro eâ tantùm assertione, quâ velit obligationem tantummodo restitutionis exstare cùm se difficiles exhibent Quæstores; absolutè enim loquitur, nec talem limitationem apponit, sicut nec P. Vasquez videndus num. 38. & 39. junctis iis, quæ habet num. 126. videant ergo Officiales Regii inter quas sint angustias eorum conscientiæ constitutæ.

back | | continue