Avendaño: Thesaurus Indicus

1

*SAnctissimi Alexandri VII. circa Beatificatos Decretum ante annos aliquot prodiuit, post aliud Innocentij X. cuius tenorem adducit Diana Parte 9. Tra

Export TEI

Diana.

ctat. 10. Resol. 21.) iuxta quod multa non licent, quæ anteà aut habebantur certa, aut probabiliter ad praxim trahebantur.

Export TEI

Difficultates circa illud subortæ in Indiis.

Quod cùm ad Indias peruenisset, aliquæ circa illud subortæ sunt quæstiones, ex quibus illa, & quidem præcipua. An in ijs, in quibus Beatificati videbantur esse in possessione, illa posset retineri, ita vt Decretum circa futura tantùm disponeret E., Exempli g.gratia, Collocatio imaginum in Ecclesia, & in altari, festum in Natali die, aut in alio, si commodè in eo non posset celebrari, Ecclesiæ titulus, expositio publica Reliquiarum, & exportatio in supplicationibus, ac inuocatio, Patronatus, & octaua. Pro quibus vt non licerent, præter ipsius Decreti tenorem, Hispaniæ praxis ab aliquibus proponebatur, cùm tamen inde scriptum sit de huiusmodi Decreto suæ sanctitati supplicatum. Ex quo factum est vt apud nos res hæc in eôdem statu sit relicta, quem ante Decretum constat habuisse. Nihilominùs grauissimo hoc negotio vti par est considerato.

Export TEI

2

*Dico Primò. Beatorum imagines in Eccle

Export TEI

Beatorum imagines possunt in Altaribus & Ecclesiis retineri.

sijs & altaribus collocatæ possunt in eisdem conseruari. Id probo ex Decreti tenore, quia de futuro loquitur; estque illud doctrinæ communi conforme circa leges, quæ circa futura tantùm disponunt, vtpotè regulæ operationum, vt multis citatis docet P. Suarez lib. 3. de legibus Cap. 14.

Export TEI

P. Suarez.

n. 8. valde enim diuersum est statuere Pontificem vt Beatorum imagines non ponantur, ac vt positæ tollantur, quod iam respiceret futurum. Cumque hoc non iubeat, sed primum, illud, & non

Export TEI

Leges pro futuris ferantur.

istud, debet censeri prohibitum. Pro quo & extat manifesta decisio in Cap. Quoniam finali de Constitut. vbi sic loquitur Gregorius IX. Cùm leges & Constitutiones futuris certum sit dare for

Export TEI

Cap. Quoniam.

mam negotijs, non ad præterita facta trahi, nisi nominatim in eis de præteritis caueatur. Sic Pontifex. His accedit futurum scandalum ex tali nouitate: quod quidem in his regionibus, in quibus indigenarum fides adhuc tenera, debet specialiùs præcaueri. Præterquam quòd in hoc nullum apparet inconueniens: nam Beatos in altaribus collocari, intra latitudinem Beatificationis cadit, & ita stare potest vt altare occupet, nec maiori sit in culmine honoris supra Beatificationem constitutus. Sunt etiam multi, qui censeant eo ipso

Export TEI

Altare cum Missa concessa venire qui censeant.

quòd missa de Beato dici queat, altare eidem posse dedicari. Sic Diana Parte 11. Tract. 10. Resolut. 21. apud quem Patres Fagundez, Tamburinus, & Amicus. Sed certè horum sententia post Decretum dictum non vera euincitur, rebus vt nunc; quamuis verosimiliter illius auctores fuerint locuti, Pontificiam sic interpretati voluntatem: vbi enim adeò expressa habetur, præsumptio cessat. Et ratio est: quia cùm totum hoc negotium ab illa pendeat, potest vt sibi bene visum fuerit ritum moderari, & licet plus sit posse sacrificium in Beati honorem offerri, quàm altare in honorem eiusdem dicari, & sic in eo imaginem ipsius constitui; magis tamen est vtrumque: & id quod tale est non iudicat Apostolica Sedes expediens, quia videtur cultus ille Canonizatorum propiùs, quamuis absolutè possit cum Beatificatione componi. Et quidem si ratio illa momenti quidquam haberet, ex ea fieret nihil quod Beatificatis negatur, conuenienter stare: quia omnia illa minùs sunt, quam Eucharisticum sacrificium pro Beatificatorum honore concessum.

Export TEI

3

*Dico Secundò. Festa celebrari solita in ho

Export TEI

Festa celebrari solita possunt continuari.

norem Beatificatorum diebus eorum memoriæ à Sede Apostolica designatis, celebrari poterunt non obstante Decreto præfato. Hoc non videtur ita certum vt prius: sunt autem pro eo ij, quos adducit suppresso nomine Diana suprà §. verùm oppositum, licet illis non annuat, stante Innocentij Decreto, cuius quoad hoc eadem est ratio, quæ Decreti Alexandri. Et probatur, quia licet continuatio in huiusmodi celebritate futurum quid sit, pro quo lex ferri conuenienter potest iuxta dicta, ipsa tamen Festi constitutio vt continuanda, & consuetudo circa illam, quid præteritum est, & ita non cadit supra illud. Vbi etiam locum habet quod de scandalo dicebamus: si præsertim Festa huiusmodi dotata sint, vt circa Beatum Franciscum Borgiam in hoc D. Pauli Collegio videre licet: illustris enim Matrona satis luculentam pro illius celebratione dotem viuens præstitit, & moritura confirmauit. Vbi & recepta doctrina

Export TEI

Lex non abrogat consuetudinem nisi exprimat.

de consuetudine succurrit, quam lex non abrogat, nisi exprimat, iuxta id quod cum Montesina tradit Diana Parte 6. Tract. 5. Resolut. 22. Pro eodem etiam est ratio adducta Assertionis præcedentis, quòd scilicet ex hoc non consurgat speciale aliquod inconueniens, cùm id admittere possit amplitudo Beatificationis: sitque Beatificatus tali

Export TEI

Psal 138. v. 17.

honore dignus: Nimis enim honorificati sunt amici tui Deus. Psal. 138. neque à suæ sanctitatis mente alienum, quod iam multi sentiunt, scilicet esse de fide non posse errare Pontificem in Beatificatione, sicut neque in Canonizatione, de quo ego |

p. 202

Tomo 1. Theologicorum Problematum. Et Romæ sententiam istam valde esse receptam affirmat Lezana Tomo 4. Consulto 1. nu, 57. cuius illa ver

Export TEI

Lezana.

ba: Iuxta dicta in superioribus ex Castro Palao, & Ludouico Caspensi, quod etiam doctißimis viris vrbis arridet &c. Id quod fuit satis SS. Alexandro perspectum, vt fideli narratione cognouimus: nec mirum, cùm & libros versaret, essetque in Theologica facultate doctissimus, vt constat ex ijs, quæ diximus, Parte 1. n. 642. quod prætereà est multiplici experientia pernotum.

Export TEI

4

*Dico Tertio: Quod ad Patronatum aut Titulum spectat, similiter est tenendum propter

Export TEI

Titulus Patroni potest conseruari, pro quo exemplum.

similes rationes, & quod ad Patronatum attinet, id non excedit terminos Beatificationis, vnde ciuitati Neapolitanæ, sic ea postulante, datus inter alios Patronus B. Andreas Auellinus ex illustri Congregatione Clericorum Regularium: & cum posteà Diua Patritia, & S. Franciscus de Paula Patroni accessissent, suborta quæstio est de præcedentia in publicis supplicationibus, eo quòd Diui præfati Canonizationes essent honorificentia sublimiores. In qua S. Rituum Congregatio

Export TEI

B. Andreas Auellinus Canonizatis Prælatus. Pasqualigus.

pro Beato Audrea sententiam protulit, vt videri potest apud Pasqualigum Decisione. 507. & quod ad Titularis prærogatiuam spectat similiter est certum, vt constat ex Bulla Sixti Quarti, quæ est 39. huius Pontificis in Bullario Emmanuelis Ro

Export TEI

Potest etiam & Ecclesiæ Titulus.

derici, cuius tenorem exhibui Tomo 1. Theologicorum Problematum in Prolusione Apologetica. §. 8. Concedit enim vt in honorem B. Alberti nondum fastis Sanctorum adscripti erigi templa possint, id quod eius prædecessor Calixtus Tertius, vt ibidem attestatur, iam viuęviuæ vocis oraculo prærogârat. Idem est de B. Recho, qui & Patronus Ecclesiæ ac Titularis esse potest, iuxta Decretum Congregationis Rituum ab Vrbano VIII. approbatum die. 4. Iulij, & die. 24. Nouembris. an. 1629. pro quo Gauantus in Thesauro Sacrorum rituum Tomo 2. Sect. 1. Cap. 5. Tit. 2. n. 12. & Sect. 3. Cap. 9. n. 3. & Sect. 7. Cap. 10. n. 15. Cùm ergo prærogatiuæ dictæ cum Beatificatione stare possint, & possessio præcedat, à qua sine inconueniente nequeunt Beati remoueri, valde verosimile est contra eos in hac parte minimè Decretum præfatum militare.

Export TEI

5

*Dico Quartò. Quod ad Octauam attinet

Export TEI

Pro octaua nullum est solidum funmentum.

nullum est solidum fundamentum ad eam Beatis concedendam, dum pro eo peculiaris concessio non fuerit verosimiliter comprobata. Et quidem ante Decretum dictum Alexandri iam hoc fuerat Decreto alio Innocentij X. declaratum, de quo Diana suprà & ante illud tradiderat Diana ipse

Export TEI

Decretum pro eo Innocent. X.

Parte 3. Tract. 5. Resolut. 9. Secutus P. Luisium Turrianum 1. 2. Tomo 1. Disput. 17. Dub. 28. & alios. Quod probo. Quia cùm ante Decretum Alexandri id fuerit Decreto Innocentij prohibitum, & ante illud etiam non fuerit solida aliqua ratio ad Octauam inducendam: quod secus factũfactum est non potuit rationabilem consuetudinem reddere, nec legitimam possessionem. Et quidem Octaua nequit Canonizatis etiam Sanctis tribui sine Sedis Apostolicæ licentia, aut iuxta Rubricas, si videlicet Patroni aut Titulares sint. Quo

Export TEI

Petita pro Thoma de Villanoua.

modo ergo verosimile sit Beatificatis illam posse, simplici profectò pietate, concedi? vnde cùm Religiosa Augustiniana ex Recollectis Matritensibus, quæ se Regis filiam dicebat, apud SS. Alexandrum preces humillimas posuisset, vt sibi & consociabus liceret Festum B. Thomæ de Villanoua cum Octaua celebrare, à quo se miraculosè sanatam asserebat; Inde ille Canonizationis potius peragendæ occasionem arripuit; vt in Relatione authentica eiusdem Canonizationis habetur. Non ergo sibi licere cum Octaua celebrare Religiosæ illæ licitum censuerunt, sic à viris doctis circa negotium istud instructæ: quod & Religiosi Patres Augustiniani similiter pro se ipsis iudicarunt; aliàs & Monialibus eiusdem Ordinis proculdubio licuisset.

Export TEI

6

*Neque dici iam potest id, quod apud Dia

Export TEI

Defectus publicationis nequit obtendi.

nam aliqui citata Resolut. 21. in fine dicunt, prædicta scilicet Decreta non fuisse sufficienter publicata, vel non fuisse recepta, vel non tollere praxim & consuetudinem communiter in aliqua prouincia receptas. Ad quæ ille sic ait: Sed ego has responsiones suis auctoribus libenter relinquo: ipsi

Export TEI

Diana.

videant, & de illis rationem reddant, si fortè vocentur à Sacra Congregatione. Mihi verò bonum est Romanis Oraculis reuerenter, vt facio, adhærere. Sic ille, de ijs locutus, qui de Innocentij Decreto modo prædicto sentiebant, in quo præter id, quod de Octaua dictum est, generaliter statuitur vt circa Beatificatos nihil præter id, quod concessum fuerit, peragatur, sed omnino concessionis forma seruetur. Non inquam dici potest: Nam præter id, quod citatus Scriptor prudenter admonet, & suo exemplo confirmat, præfati, de quibus sermo, de Innocentij, vt dixi, Decreto loquebantur, non de nouiore Alexandri, de cuius publicatione dubitari nequit, ideò enim ad nos Roma transmissum. Quòd autem receptum in Hispania quoad Octauas fuerit, pro certo habetur, nisi fortè ante illud ob Decretum Innocentij iam fuerant illæ sublatæ vbi Beati, aut Patroni non erant, aut Titulares. Quod ad punctum, in quo sumus, nobis sufficit. Et verò cùm de lege con

Export TEI

Lex. de qua dubitatur, an sit recepta, obligat.

stat, & an sit recepta dubitatur, debere seruari receptissima sententia est, pro qua Bonacina Tomo 2. Tractatu de legibus. Disput. 1. Quæst. 1. Puncto. 4. n. 44. Doctores adducit, sicut & Mag. Gallegus Tractatu de Conscientia. Dub. 101. ex Societate præsertim. Et quamplures congerunt qui de conscientia disserunt, Bossius, Del beneBene, PP. Bardi, & Franciscus de Lugo. Et licet Diana Parte 1.

Export TEI

Contrarium probabile, quando & dubium tale.

Tract. 10. Resolut. 3. cum P. Salas, qui posteà sententiam reuocauit & P. Azorio Parte 1. Lib. 2. Cap. 19. Quæst. 12. contrariam probabilem arbitretur; id certè locum tunc habet, quando dubium est probabile, vel tale vt ad dubitandum sit rationabile fundamentum, quia alij dicunt, alij negant, vt ex eôdem P. Azorio colligitur, dum

Export TEI

P. Azor.

sic loquitur: Potest eam partem amplecti, quæ negat legem vsu esse receptam. Addens statim doctrinam de probabilitate rationum vt credatur non fuisse receptam. In nostro autem casu non ita accidit, quia vt non sit receptum dictum Decretum, nullum, quod momenti alicuius sit, extat fundamentum; neque enim est pars, quæ receptum neget, ob cuius auctoritatem prudens possit dubium subintrare.

Export TEI

7

*Et quidem si de illo in Hispania supplica

Export TEI

In Indiis vt obliget Decretum, etiam si in Hispania pro eo supplicatum.

tum, non ideò in Indijs obligatio suboritur abstinendi ab eiusdem obseruantia, quia non versatur |

p. 203

circa aliquid, quod ad ipsas specialiter spectet, propter quod non admittuntur dispositiones Pontificiæ, nisi fuerint in Regio Indiarum Consilio registratæ. Vnde si benè visum fuerit Indiarum Prælatis, possunt illas, & istam specialiter, de qua loquimur, ad praxim applicare. Et dubitari etiam potest an debeant, quia in Hispania occurrere aliquæ rationes potuerunt, propter quas est interposita supplicatio, quæ tamen in Indijs non deprehendantur. Et in diuersis prouincijs stare ea diuersitas potest circa legis acceptationem, vt pro certo supponit Bonacina suprà n. 32. Et ita reuera est communi sensu & praxi in ipso Concilio Tridentino. Nihilominùs quia Indiæ Regno Castellæ sunt adnexæ, & illius legibus gubernantur, de quo in Thesauro, quando supplicatio interuenit in ijs, quæ omnes concernunt, eidem standum, expectandumque est vt appareat quem supplicatio exitum sortiatur. Quam quidem posse sub debito respectu interponi, vbi ratio pro eo su

Export TEI

Supplicatio vt liceat, & an suspendat executionem,.

best, benè obseruat Bonacina, addens, dum Pontifex non respondet, regulariter loquendo supplicationi annuere, & legis obligationem auertere. Sic. n. 41. & duobus seqq. Pro quo & Dom. Araux. in Decisionibus moralibus Tract. 1. Quæst. 11. n. 4. & seqq. vbi & de iure Hispaniæ circa huiusmodi supplicationes, & illarum iustificatione. De quo & nos in Thesauro. Tomo. 1. Tit. 2. n. 91. & seqq.

Export TEI

8

*Dico Quintò. Quod ad exponendas Re

Export TEI

Beatorum Reliquiæ expositæ, possunt suo in statu relinqui, quæ & adorari possunt &c.

liquias spectat, sustineri potest ob iam acquisitam possessionem, & futuram ex eo notam. Est enim certissimum adorari posse, quandoquidem possunt imagines, in quibus minor ratio, quia magis extrinsecæ. Vbi & valde vrgens argumentum ex Missæ Sacrificio in ipsorum honorem oblato, desumitur: est enim id quoddam genus reuerentiæ summum. Vnde & quod in Rubricis disponitur circa humiliationem capitis, cùm Sanctus, de quo fit officium, nominatur, ad Beatos extendendum, qui & Sancti in eôdem officio sæpiùs appellantur: Beatus iste Sanctus. Domine iste Sanctus. Quo Sanctus hic de corpore &c. Cùm ergo adorari possint, & ex eo quòd expositæ habeantur notabile in conueniens non emergat, quod tamen posset ex mutatione circa hoc facta timeri, conseruari in sua possessione possunt., nec Fidelium deuotio ex mutatione fraudanda.

Export TEI

9

*Dico Sextò. Publica Beatorum inuoca

Export TEI

Potest etiam publica inuocatio sustineri.

tio, vbi vsu firmata est, & omitti sine nota nequit, continuari potest. Probatur ex eo quòd illa non sit ita Canonizatorum propria, vt ad Beatos non possit extendi. In officio enim Sacro, & in Missa, quæ etiam cùm priuata, publica est, inuocantur. Publicè etiam in Choro, lecto Martyrologio, in quo eorum aliqui continentur, vt in Amphitheatro misericordiæ videri poterit n. 288. & seqq. quibus nunc addi potest Beata Magdalena de Pazi in eôdem, debita, vt credi debet, auctoritate, & Beata Catharina Bononiensis reposita, inuocantur, dum statim dicitur, Pretiosa. Et vt hoc interim dicam ex repositione tali Beatorum in Martyrologio illorum sententia non vera conuincitur, qui dicunt Beatificationem non

Export TEI

Beatificatio non est tantùm permissio, sed dispositio iudiciaria circa cultum.

includere iudicium circa Sanctitatem eius, de quo agitur, sed solùm esse permissionem: est enim honor peculiaris dispositione Sedis Apostolicæ constitutus, qui plusquàm permissio est, vt constat: vnde aliqui, quorum memini in Amphitheatro censent eo ipso quod quis in Martyrologio extat, debere Canonizatum censeri, propter rationem dictam inuocationis, & absolutæ compellationis. Cùm ergo modus inuocationis dictus, non admodùm diuersus sit ab eo, qui in publica supplicatione accidere potest, verosimile est SS. Alexandrum non ita velle suum obseruari Decretum, vt in casu, in quo peculiares circumstantiæ occurrant, non possit Beatis honor prædictus exhiberi.

Export TEI

10

*Dico Septimò. Cùm Episcopis executio

Export TEI

Dum Episcopi non vrgent, procedi in cultu potest.

Decreti prædicti iniungatur, dum illi cessant, & nihil ex stabilitis mutant, procedi potest in illis. Quod quidem in huius Limanæ Ecclesiæ Archipræsule experimur qui zelo magno circa Ecclesiasticos ritus cùm sit præditus, in hoc negotio nihil est aut aggressus, aut locutus. Quod quidem cùm accidit, non est ignorantiæ tribuendum, sed vel difficultati circa executionem animaduersæ, aut commodioris temporis expectationi. Ad eum modum, quo dicunt aliqui, tributa dum non petuntur, non vrgere obligationem in conscientiæ foro pro eorum solutione: & certè quando Pontifices volunt aliquid irremissibiliter fieri, censuras solent adijcere, quibus in casibus sibi quisque est pœnæ executor. Quamuis aliquando ad maiorem eius, quod præcipitur, firmitatem, & pœna in foro animæ, & simul etiam executionis cura alicui auctoritatem habenti soleat demandari. Quod quidem positioni præsenti non incommodat, immò roborari videtur ex ea. Et in Prælatis quidem Religionum id apertiùs videre licet, quibus à Pontifice iniungi aliqua solent suis subditis præcipienda: quod dum non faciunt, tuti illi in conscientia manent, etiam si aliàs sciant talem Pontificiam dispositionem extare. Sic enim iuxta Prophetam suscipiunt

Export TEI

Psal. 71. v. 3.

montes pacem populo, & colles iustitiam; & hierarchicus seruatur influxus cœlesti similis, dum inferiores à superioribus illuminati ad diuinæ voluntatis executionem progrediuntur.

Export TEI

11

*His addo Episcopos in huiusmodi execu

Export TEI

Debent illi adhibito Theologorum consilio procedere.

tione, viris doctis ad consilium adhibitis, nec Iurisperitis tantùm illis, sed Theologis debere procedere: vt in simili iubet Vrbanus VIII. in Decreto, de quo Sectione sequenti. Quia res magni momenti est, & cùm ad genus adorationis spectet, valde Theologica, vnde illis maximè adhærendum, si præsertim Episcopus Iurista sit: ij enim valde addicti litteræ esse solent, vnde consultissimè à Sede Apostolica dispositum, vt in S. Inquisitionis caussis Qualificatores Theologi adhibe

Export TEI

& Qualificatores adhibere, cùm Inquisitorum munere fungantur.

antur. Quod & facere Episcopi debent vbi Inquisitores desunt, cùm ipsi Ordinarij iudices sint, & ita eumdem debent modum procedendi seruare ad inquirendam veritatem, & iuxta eam iudicandum. Quod quidem in Indijs accidere potest deficientibus Inquisitoribus, & ita eorum silente Tribunali; cui defectui in tanta orbis vtriusque distantia nequit nisi post longiora temporum interualla prouideri. Et oporteret certè circa hos curam supremi Tribunalis extendi, ne fortè deficientibus etiam Episcopis confusio magna in re adeò graui, & summi profectò momenti suboriatur.

Export TEI

12

*Dico Vltimò. Imagines virorum aut fe|

p. 204

minarum fama sanctitatis illustrium, quæ in Ecclesijs constitui prohibentur, etiam habitu supplicum, retineri possunt, dum non cum laureolis, aut

Export TEI

Imagines non Beatificatorum vt retineri in Ecclesiis queant.

radijs, seu splendoribus, & quocumque alio venerationem & cultum præseferente & indicante ponantur, quod est ab Vrbano VIII. prohibitum. Ratio est adducta superius de vi legis circa futurum tantùm disponentis, dum aliud non exprimit, sicut habetur expressum in Decreto dicto, vbi de ijs, quæ aliquid ex antè dictis præseferunt, sic statuit: In Oratorijs, aut locis publicis, seu priuatis, vel Ecclesijs (ne) apponantur, & si quæ apposita

Export TEI

Vrbani VIII. decretum.

sunt, amoueantur. Sic ille. Quod de amotione formali accipiendum est, scilicet in quantùm venerationem aliquam præseferunt. Vnde si ijsdem in locis talia auferantur, aut deleantur insignia, poterunt in illis, non violato Decreto, relinqui. Illud autem quod in eo apponitur, & quodcumque aliud venerationem & cultum præseferens & indicans, Sectione sequenti ampliùs exponendum.

Export TEI

Post hæc scripta SS. Dom. Clemens IX. in peculiari Breui ad Reginæ nostræ instantiam concessit ut Beata Rosa non solum limensis ciuitatis eius patriæ, sed totius Peruviani Regni principalis esse Patrona possit, & vt eius sestum die 26. Augusti ex præcepto ab omnibus eiusdem Regni incolis obseruetur, ex quo sufficiens videtur fundamentum haberi, vt eius imago possit publicè circumferri, sicut de B. Andrea Auellino diximus parte 2. n. 4. Et id quidem videtur prænogatiua Patronatus importare, vt inuocari Patronus publice possit, & ita etiam eius imago in publica supplicatione deferri, cum sit præ alijs, & inuocandus, & honorandus.

SECTIO PRIMA.